ECONOMIE
Dance goed voor 500 miljoen euro
Dreigende taal incassobureaus wekt veel ergernis
Ben is er straks niet meer, T Mobile wel
5Lifestyle van honderdduizenden jongeren
Muziekstroming krijgt steeds grotere economische betekenis
Consumentenbond strijdt
door na licht ledenverlies
Verspilling of zonde
*6
iproducenten
egaconcern
"1M De fusiebesprekingen
e Australische wijnpro-
(RL Hardy en het Ame-
>ER drankenconcern Con-
S Brands is rond. Door
■ngaan ontstaat het
wijnbedrijf ter wereld
jaaromzet van 1,65
jro. Constellation
ieemt Hardy over voor
stralische dollar per
5 ofwel 1,05 miljard euro.
jelangen worden ge
in de onderneming
ïtion Wines. De twee
2 il samen in Pacific Wi-
1 ers, een bedrijf dat Au-
1 e wijnen verkoopt in de
Hardy is de grootste
lucent in Australië,
ation produceert ook
Tin en cider en ver-
iportbier.
verhoogt
lineprijzen
c - De prijzen van au-
stof zijn gisteren geste-
t zine werd 2 eurocent
duurder. Diesel steeg
cent. Marktleider Shell
nu voor euro ongelood
s esprijs van 1,175 per li-
el kost aan de pomp
1 jcent. Super en Shell
gen respectievelijk naar
1,215 euro per liter. De
j ing komt een dag na de
ing dat de ANWB ben
ons begint waarbij de
6 eurocent komt te lig-
!r het gemiddelde van
nzinereuzen Shell,
•sso, BP en Total.
netgebruik in
i stijgt enorm
China heeft zich ge-
n de topdrie van lan-
de meeste internetge-
Volgens Aziatische
t de volksrepubliek nu
oen surfers. Dat is een
2 an ruim 75 procent ten
van een jaar geleden,
eft nu ongeveer even-
6 netters als Japan. De
meer dan 160 miljoen
1 rs. De toename gaat
met overheidsmaatre-
i de informatievoorzie-
12 eteugelen. In het afge-
15 r zijn duizenden inter-
gesloten en is de toe
vermeend staatsonder-
sites afgegrendeld.
van grote
^slachterijen
- De kippenslachte-
Plukon en Astenhof
Door het samengaan
;en onderneming met
?t van 475 miljoen eu-
1 0 medewerkers. Pluk-
ïd van de merknaam
5 nderdeel van de co-
re onderneming Cebe-
tterdam. Astenhof valt
landbouwcoöperatie
andbouwbelang. De
en reactie op de toene-
Dncurrentie in Europa,
linatie is vooral sterk in
ld en Duitsland. Er zijn
ïopuctielocaties, waarvan
Nederland en drie in
i. Astenhof verwerkt
50 k 1,2 miljoen vleeskui-
jg leeft Duitsland als
4i thuismarkt. Plukon
ekelijks van 1,5 miljoen
29 dlerhande kipproduc-
rwerkt ook nog 50.000
zaterdag l8 januari 2003
2?"
29. Ig
amsterdam/anp - MuziekstTO-
mingen zijn van alle tijden. Zo is
er jazz, blues, rock roll en pop.
„Met dance is daar definitief een
nieuwe stroming aan toege
voegd." Sander Groet van enter
tainmentbedrijf ID&T in Am
sterdam wijst op het onder
zoeksrapport naar de impact
vein dance op de Nederlandse
economie en maatschappij.
.Autoriteiten, sponsors en de
media kunnen er niet meer om
heen. Dance is de lifestyle van
honderdduizenden jongeren en
jong-volwassenen."
In den beginne organiseerden
liefhebbers van dance zich in
kelders en oude fabriekshallen.
Vaak illegaal. Dance was 'the
new coming wave' waarin jon
geren zich mengden met jong
volwassenen. De housefeesten
werden begin jaren negentig be
smet door het gebruik van xtc-
pillen, in feite vergelijkbaar met
het blowen tijdens flower po-
wer-feesten. Toch concludeerde
KPMG dat aan grootschalige
dance-evenementen relatief
weinig gezondheids- en veilig
heidsrisico's zijn verbonden.
Groot verschil met de sfeer van
saamhorigheid in de jaren zestig
is volgens de KPMG-onderzoe-
kers dat dance staat voor een
'jongerencultuur waarin indivi
dualisme, keuzevrijheid, collec
tiviteit en verplichtingen uitslui
tend 'omdat het individu dat
wil' centraal staan'.
Eigenaar van ID&T Duncan
Stutterheim zag het met twee
vrienden gebeuren. Zij liéten de
housebeats dreunen op steeds
groter wordende feesten. Het
begon in 1992 met een feest in
de Jaarbeurs Utrecht onder de
naam Final Exam. Daarop kwa
men 20.000 eindexamenkandi
daten af. Het succes werd uitge
bouwd op de golven van de ga
bbercultuur onder de naam
Thunderdome. Er werden
Thunderdome-cd's uitgebracht,
waarvan er wereldwijd 3 miljoen
over de toonbank gingen en er
kwam onder diezelfde naam een
magazine met 25.000 abonnees.
Half jaren negentig kwam de
ommekeer. „Het was niet cool
meer om een housie te zijn in
een Australian-trainingspak en
met een kale kop", weet Sander
Groet.
ID&T kocht een radiostation en
besloot een nieuw blad uit te ge
ven, ID&T Magazine, dat meer
in gaat op dance als lifestyle.
„Dance is immers meer. Het is
niet skiën maar snowboarden,
niet zwemmen maar wave-
boarden." Dance was ook het
clubcircuit als de RoXY, de iT in
Amsterdam en Now Wow in
Rotterdam. Er kwam een tiental
subgenres, maar ook hoofdstro
mingen als trance en techno. De
nieuwste trend anno 2003 is de
komst van hardstyle, een toe
gankelijke harde stroming onder
meer vertegenwoordigd door DJ
Dana
Het gaat goed bij ID&T. Het ma
gazine heeft inmiddels een op
lage van 70.000 en ID&T Radio
is bezig om een fin-frequentie in
de wacht te slepen. De dance-
feesten die het organiseert wor
den opgehangen aan een thema
en zijn altijd uitverkocht. De
grootste is Innercity in de RAI
en telt 45.000 bezoekers. Dan is
er de bekende Sensation White
Edition en de Sensation Black
Edition de week daarop in de
Amsterdamse ArenA. Maar ook
Mystery Land en Trance Energy
gelden als als toppers. Bij deze
evenementen horen deejay's als
Tiësto, Dana, Armin van Buur-
en, Marco V. en Johan Gielen.
Het zijn de nieuwe artiesten in
de stroming dance.
Omdat het individu het wil. Fo-
to:ANP/Robin Utrecht
amsterdam/anp - De dance als
jongste muziekstroom heeft in
Nederland in relatief korte tijd
een 'belangrijke economische po
sitie' verworven. Jaarlijks gaat bij
na 500 miljoen euro om in deze
scene, exclusief de verdiensten
van toeleveranciers. Het aantal
arbeidsplaatsen verbonden aan
de dance ligt rond de n.ooo, dat
is bijna 10 procent van alle ar
beidskrachten in de sport-, cul
tuur- en recreatiesector.
Dat concludeert adviesbureau
KPMG in een onderzoek dat is
uitgevoerd in opdracht van ID
&T, marktleider in de organisa
tie van dance-evenementen, uit
gever van dancemuziek en eige
naar van ID&T Radio. Ter verge
lijking gaat op jaarbasis in de
Nederlandse voetbalsport (ama
teurvoetbal, profvoetbal, media
en accommodaties) 1,2 miljard
euro om. De werkgelegenheid in
deze sector bedraagt 19.400 ar
beidsplaatsen.
KPMG concludeert ook, in te
genstelling tot de algemene opi
nie, dat aan grootschalige
dance-evenementen relatief
weinig gezondheids- en veilig
heidsrisico's zijn verbonden. De
omvang van de evenementen
kan volgens KPMG nog verder
toenemen, zolang de logistiek
dat toelaat.
In Nederland vinden jaarlijks 17
dance-evenementen plaats met
meer dan 15.000 bezoekers. De
potentiële doelgroep ligt rond
de 4,6 miljoen mensen van 15
Dance Valley in Spaarnwoude, onderdeel van een cultuur die in korte tijd een belangrijke economische positie heeft verworven.
Foto: ANP/Robin Utrecht
tot en met 35 jaar. Naar schat
ting bezoeken jaarlijks zo'n
750.000 mensen een groot
dance-evenement dat zorgt voor
financiële stromen van in totaal
zo'n 85 miljoen euro. Uit markt
onderzoek veronderstellen de
onderzoekers dat iets meer dan
2,3 miljoen jongeren en jongvol
wassenen geïnteresseerd zijn in
dance.
De economische betekenis van
dance is niet eerder zo in kaart
gebracht. De KPMG-onderzoe-
kers stellen dat dance geen uit
de hand gelopen hobby meer is
van wat jonge gasten. „Het is
een serieuze economische tak
van sport met professionele or
ganisaties, waarin het optimali
seren van kwalitatief goede
vrijetijdsbesteding centraal
staat." De grote dance-evene
menten worden georganiseerd
door 16 verschillende organisa
toren uit Nederland. Daarnaast
zijn er 81 dance-clubs en 158
toonaangevende nationale en
internationale deejay's.
Ook de verkoop van met name
dance-cd's is enorm. In 2001
bedroeg de totale verkoop van
deze geluidsdragers naar schat
ting 38,9 miljoen euro. Zo zijn
wereldwijd alleen al van de cd-
serie Thunderdome meer dan 3
miljoen exemplaren verkocht.
Dance moet volgens de KPMG-
onderzoekers niet alleen wor
den beschouwd als een culture
le muzikale stroming, maar ook
als een lifestyle. „Deze kent een
aantal fundamentele bouwste
nen, waarvan het optreden als
individu, het onderdeel zijn van
een community, het belang van
kleding en het genieten de be
langrijkste zijn."
elstekort VS
euw record
ton - De Verenigde
ebben vorig jaar no
veen tekort op hun han-
82 ns geboekt van 40,1
50, lollar. Het tekort is nog
groot geweest. Het is
4iien ruim groter dan de
72 miljard dollar die ana-
jdden voorzien. Het mi-
iran Handel maakte gis
pend dat de import met
2Jent groeide tot 123,3
i lollar. De export groei-
ree maanden van ach-
jngmet 1,1 procent tot
ard dollar. Het gat is zo
11 worden dat heel 2002
ie record zal laten zien.
door Achille Prick
den haag - Vraag aan willekeuri
ge mensen op straat een mobiel
belbedrijf te noemen en Ben zal
het vaakst genoemd worden.
Dat bleek enige tijd geleden uit
onderzoek. Ongelooflijk, volgens
sommige reclamegoeroes. Coca
Cola, Heineken of Shell bouw
den hun naam in soms meer
dan honderd jaar op en koeste
ren die als het hoogste goed.
Welke idioot haalt het dan in
zijn hoofd om de naam Ben te
veranderen in T Mobile?
Het antwoord is: Deutsche Tele
kom. Ben is volledig in handen
van het Duitse telecombedrijf.
Die onderneming heeft bedacht
dat Ben dezelfde naam moet
gaan dragen als de rest van de
mobiele poot: T Mobile dus. Het
was al langer bekend, maar deze
week onthulde Ben dat de
naamswijziging zal ingaan op 25
februari. En dat terwijl de
woordvoerder van Ben een jaar
geleden nog zei dat de naams*
wijziging van concurrent Liber-
tel in Vodafone pure kapitaal
vernietiging was. Ook Ben heeft
de afgelopen vier jaar vele tien
tallen miljoenen euro's gestoken
in, overigens zeer succesvolle,
reclamecampagnes.
„Tja, het doet wel een beetje
pijn dat Ben verdwijnt", zegt
T -Mobile-
Matthijs de Jongh, strategisch
directeur van reclamebureau
KesselsKramer dat de campag
nes voor Ben bedacht waarmee
het bureau in 1999 Reclameman
van het Jaar werd. „Vijf jaar ge
leden was mobiel bellen nog iets
voor mannen in het pak; met
Ben hebben wij dat doorbroken.
We maakten foto's van mensen
op straat en lieten zien dat die
mensen ook mobiel willen bel
len. Maar Ben was ook vol hu
mor; we hebben een grote bio
scoopcommercial gehad waarin
we bezoekers opriepen hun te
lefoon uit te zetten. Of sticker in
de horeca met: 'Ben even uit'.
Volgens De Jongh hoeft de
naamswijziging geen kapitaal
vernietiging te betekenen. „De
campagne was een deel van het
succes; de rest deed het perso
neel van Ben. Toegankelijk,
transparant en een goed net
werk. Als T Mobile er in slaagt
om die cultuur bij haar organi
satie in Nederland te handha
ven, blijft de Ben-campagne
waardevol, want die heeft ertoe
bijgedragen dat Ben de derde
speler op de markt is gewor
den."
De naamswijziging past in een
al langere trend dat veel relatief
kleine telecombedrijven worden
overgenomen door de grote jon
gens, die vervolgens streven
naar één naam voor de hele we
reld. Libertel werd Vodafone,
Telfort werd 02 en Dutchtone:
Orange. Daarmee wordt vooral
gemikt op de zakelijke beller die
zowel in Tokio als in Parijs en
New York T mobile op zijn dis
play ziet met dezelfde functies
en mogelijkheden.
KesselsKramer betreurt het ein
de van de samenwerking, maar
kijkt ook vooruit. „Ik ben nu net
in New York voor onze op
drachtgever Diesel en vanaf hier
bezien, merk ik dat er in Neder
land een hele bedrukte stem
ming heerst in het bedrijfsleven.
Het gaat minder en meteen
durft niemand meer iets te
doen. Voor ons zelf zeg ik met
Cruijff: ieder nadeel heb z'n
voordeel. Wij krijgen nu weer
ruimte voor nieuwe opdrachtge
vers en zelf heb ik iets met trei
nen. En volgens mij kan er wel
wat gebeuren in de beeldvor
ming rondom het spoor."
Jreaus zijn de schrik
wanbetaler. Een
de barse mededeling
snel mogelijkje ach-
rekening moet beta-
bovendien vaak tot
ernissen. Zeker van-
dreigende taal die
dt gebezigd. 'Als u
alt, nemen wij ge-
e maatregelen', zo
luidt het dreigement,
taal is een van de er-
1, waarover de Stich-
mbudsman in Hilver-
igeld klachten krijgt.
Volgens Contijn van Marie van
de stichting is vooral onduide
lijkheid over hun bevoegdheden
een bron van klachten over in
cassobureaus. „Incassobureaus
kunnen helemaal niet dreigen
met gerechtelijke stappen. Zij
hebben geen enkele bevoegd
heid tot het opleggen van sanc
ties. Maar ze wekken vaak de in
druk van wel. Een bureau moet
duidelijk maken dat als de
schuldenaar niet bereid is te be
talen, dat de zaak uit handen
wordt gegeven aan een deur
waarder. Alleen de rechter kan
sancties opleggen."
De Nederlandse Vereniging van
Incasso-ondernemingen (NVI)
wil een keurmerk voor incasso
bureaus omdat een aantal in
casso-organisaties de slechte re
gelgeving misbruikt
om grote druk uit te
oefenen op schul
denaars. Iedereen
kan namelijk een
incassobureau be
ginnen en er be
staan nauwelijks regels voor de
werkwijze van een bureau. Bij
Stichting de Ombudsman kwa
men de afgelopen twee jaar 165
klachten binnen over incasso
bureaus. De Ombudsman is
hierover al twee jaar in gesprek
met de NVI. „De vereniging
heeft zelfhaat bij bijvoorbeeld
een gedragscode. Nu hebben de
grote bonafide bureaus last van
sommige kleintjes." In totaal
zijn ongeveer 500 incassobu
reaus actief in Nederland. Daar
van zijn 27 aangesloten bij het
EIGEN
BEURS
Heieen de Bruijn
NVI; vooral grote
organisaties, die 70
a 80 procent van de
incassomarkt voor
hun rekening ne
men.
Grote bureaus be
naderen schuldenaren niet tele
fonisch, maar sturen altijd een
brief. In het uiterste geval wordt
een bezoek aan huis gebracht,
maar de incassomedewerker
moet zich dan altijd kunnen le
gitimeren. Hij heeft geen enkele
bevoegdheid om iemand te
dwingen te betalen. Blijft een
wanbetaler in gebreke dan moet
de rechter er aan te pas komen
om iemand te dwingen.
Volgens Van Marie is er een top-
3 van ergernissen, waaronder
genoemde onduidelijkheid over
de bevoegdheden van een in
cassobureau. Tweede ergernis is
dat mensen soms in discussie
willen over de terechtheid van
de schuld. Het kan zijn dat de
schuldeiser een fout heeft ge
maakt. Vaak blijkt dat het incas
sobureau inhoudelijk niks van
de zaak afweet en de vermeende
schuldenaar verwijst naar de
schuldeiser, bijvoorbeeld een
energiebedrijf. Volgens de NVI
zouden incassobureaus van de
inhoud van een zaak op de
hoogte moeten zijn, maar dat
werkt in de praktijk niet altijd
zo, zegt Van Marle.
Tenslotte gebeurt het nogal eens
dat incassobureaus zich niet
aan de afspraken houden. Met
een schuldenaar is bijvoorbeeld
een betalingsregeling getroffen,
maar het incassobureau zegt
dan dat die schuldenaar toch al
les in een keer moet betalen.
Volgens de stichting De Om
budsman moet er een gedrags
code komen, waarin een aantal
richtlijnen staat. En er moet een
onafhankelijke geschillencom
missie komen.
Die geschillencommissie is er
nu ook, maar is niet onafhanke
lijk, zegt Van Marle. Verder moet
er helderheid zijn over de kos
ten die een incassobureau han
teert.
Er zijn vuistregels, maar geen
wettelijke tarieven. Bovendien
moet de schuldenaar duidelijk
worden gemaakt met wie hij
moet overleggen in geval van
discussie over de terechtheid
van de incasso.
den haag/anp - Het ledental
van de Consumentenbond, die
deze week 50 jaar bestaat, is vo
rig jaar met 20.000 gedaald tot
620.000. Daar staat tegenover
dat steeds meer mensen gebruik
maken van de individuele hulp
van de bond bij bijvoorbeeld
een miskoop. Ook zijn veel pro
ducten beter geworden door de
kritische testen.
„Europese consumentenorgani
saties zijn bijvoorbeeld de eerste
geweest die botsproeven lieten
doen met auto's. De industrie
was woedend, maar het heeft
wel geleid tot airbags. Pas na
onze kiptesten is de voedingsin
dustrie de bacterie salmonella
gaan bestrijden", somt directeur
Felix Cohen enkele successen
op.
De bond heeft in zijn bestaan de
consument zien veranderen.
Keek de gemiddelde klant kort
na de oorlog vooral naar de
prijs, later werd dat meer de
kwaliteit. Volgens Cohen wordt
de prijs nu weer belangrijker
omdat Nederlanders minder
hebben te besteden.
„De grote vernieuwing van de
komende tien jaar is dat we
meer gaan letten op productie
wijzen", aldus Cohen. „Zelfs in
tijden van economische terug
gang willen mensen daarover al
les weten, om vervolgens zelf de
afweging te kunnen maken tus
sen prijs en bijvoorbeeld mi
lieu."
Het ergste wat bedrijven volgens
de directeur kunnen doen, is
zwijgen over hun productiewij
zen. „We kunnen het geven van
informatie helaas niet afdwin
gen. We zullen die bedrijven wel
onder druk zetten." De bond
ziet graag dat de overheid on
dernemers verplicht informatie
te geven, met een zogeheten
Wet Openbaarheid productie en
Ketens (WOK). Maar de Tweede
Kamer heeft dat idee afgewezen.
Over de overheid zelf is de bond
ook niet zo te spreken. „De
dienstverlening is gewoon
slecht. Vooral bij de gemeenten
is dat schokkend", verduidelijkt
Cohen. Hij wijst erop dat lokale
overheden met hun parkeerta
rieven koploper waren in prijs
verhogingen bij de invoering
van de euro. „Ze werken als een
vuile monopolist. Mensen ver
huizen toch niet snel naar een
andere gemeente.
Bij het uit handen geven van
diensten als het openbaar ver
voer, kabel en energie, verzuim
de de overheid ook de rol van
marktmeester op zich te nemen.
Door een gebrek aan concur
rentie en informatie in de gepri
vatiseerde sectoren dreigt nu de
consument in de verdrukking te
raken.
Nu is er wel een Nederlandse
Mededingingsautoriteit die toe
zicht houdt, maar volgens Co-
hen heeft die veel minder moge
lijkheden dan de Amerikaanse
tegenhanger, de FTC. „De boe
tes zouden bovendien via een
fonds moeten terugvloeien naar
de consument in plaats van
naar de staatskas. Het is geld dat
de consument is misgelopen."
Europa trekt steeds meer de
aandacht van de bond. „In
Brussel komt de meeste consu
mentenwetgeving tot stand, zo
als het verbod op ongevraagde
e-mailreclame (spam) en op het
gebied van voedselveiligheid.
ECONOMIE WIJZER
Zonde is een christelijk begrip,
maar het is me vaak opgevallen
dat het ook gebruikt wordt in
verband met alledaagse verspil
ling. Zelfs als het eigenlijk niet
meer dan een ongelukje is. Je
stoot een glas melk om, en er is
vast wel iemand die uitroept dat
dat zonde is. Stoot je aan de tap
een pilsje om dan weet je hele
maal zeker dat de halve kroeg
het zonde noemt.
Zonde is gedefinieerd als het
vrijwillig overtreden van godde
lijke wetten. Die wetten houden
zeker niet in dat je in de kroeg je
bier moet opdrinken
in plaats van omsto
ten. Maar wat op het
eerste gezicht merk
waardig lijkt, alsof
het omtuimelende
pilsje iets te maken
heeft met de zonde
val, is bij nader in
zien nogal voor de
hand liggend. Je
hoeft geen bijbel
kenner te zijn om
een veroordeling
van verspilling te
herkennen in alge
meen bekende bij
belse verhalen en
begrippen.
Rentmeesterschap
over de schepping
draagt de mens op
om verantwoord met die schep
ping om te gaan, om de natuur
niet uit te putten, flora en fauna
niet te verdelgen, en de wereld
om ons heen niet te plunderen
alsof we ongebreideld eigenaar
zijn. Volgens die leer hebben we
de natuur slechts in bruikleen
en dienen we er zo mee om te
gaan dat ze in stand blijft en
toekomstige generaties net zo
zeer ten nutte is als onze eigen
generatie. Verspilling van de ga
ven der natuur is uit den boze.
Woekeren met je talenten duidt
op een verwante opdracht. Ieder
dient zijn mogelijkheden en be
gaafdheden ten volle te ontwik
kelen, en zijn talenten niet te la
ten sluimeren of verdorren. Ver
spilling van talent wordt alge
meen afgekeurd, en het wordt
meestal in één adem als zonde
aangeduid. „Doodzonde. Hij
had een prachtig musicus kun
nen worden, een briljante spits,
een vaardig arts". Het omvat wel
de opdracht om de bijbehoren
de inspanningen te leveren om
het talent te ontwikkelen, einde
loos te oefenen, zich offers te
getroosten om de ruwe diamant
te polijsten tot oogverblindende
pracht. Geen enkel talent is im
mers direct gereed voor gebruik.
Maar hard werken, en je tijd niet
verspillen is ook een fundamen
teel onderdeel van de christelij
ke ethiek.
JOOP HARTOC
hoogleraar
micro-economie
aan de Universiteit
van Amsterdam
Je licht onder de korenmaat zet
ten krijgt evenmin goedkeuring
in de christelijke leer. Een lamp
opsteken en die vervolgens af
dekken dient geen enkel doel.
Men dient zijn kennis niet voor
zichzelf te houden, maar in te
zetten tot ieders voordeel. Ken
nis die niet verspreid wordt
heeft geen waarde, en is daar
mee verspild.
Moeilijker, zeker voor iemand
die geen schriftgeleerde is, vind
ik de geschiedenis van Onan. Ik
heb er Genesis op nageslagen
maar de tekst levert er geen ex
pliciete moraal bij.
Onan verdierf zijn
zaad tegen de aarde,
zo staat er zo mooi ge
schreven, omdat hij
weigerde de opdracht
van zijn vader uit te
voeren en kinderen te
verwekken bij de we
duwe van zijn broer.
Hij 'ging echter wel in
tot haar'. Een daad die
hij met de dood moest
bekopen, want God
was zeer ontstemd.
Als je hier eenvoudig
in wilt lezen dat ook
zaad niet verspild mag
worden en altijd de
voortplanting moet
dienen, vind je be
paald niet alle econo
men aan je zijde. Ongebreidelde
bevolkingsgroei leidt tot grote
problemen en is in mijn ogen
onverenigbaar met goed rent
meesterschap. Maar wat ook de
precieze interpretatie zij, Onan
en de verspilling van zaad zijn
evident in de sfeer van de zonde
getrokken.
Het is dus niet zo verwonderlijk
dat in het spraakgebruik allerlei
onschuldige ongelukjes tot zon
de zijn bestempeld, al doet het
wat overdreven aan om het om
stoten van een glas melk als zo
danig te betitelen. Mooi is wel
dat het zondebegrip verschuift
in de loop van de tijd. In mijn
jeugd werd weggooien van eten
en zelfs het niet geheel leeg eten
van je bord als 'zonde' bestem
peld. Dat is ver verwijderd van
de belevingswereld van nieuwe
generaties. Voor hen valt de
snelle afschrijving van huishou
delijke apparatuur, speelgoed en
meubilair niet meer onder de
zondigheden. Geld genoeg, niet
waar. Zo lijkt het net of we bij
gestegen inkomen minder zon
digen. Maaqpiorele normen
staan altijd onder economische
invloed. Als je bij ziekte je salaris
volledig doorbetaald krijgt
wordt er meer misbruik van de
ziektewet gemaakt dan wanneer
je maar 70 procent krijgt uitge
keerd. Jammer natuurlijk. Zon
de, eigenlijk.
(advertentie)
Wat moet u weten over reïntegratie
van arbeidsongeschikte werknemers?
w. szw nl Dan weet u 1
