SCHRIJVENDE LEZERS
Het enige
showroom
model
dat mag
blijven.
TOT 70% KORTING
Brugman
w
China als redder van het
transportsysteem van de toekomst?
Het is niet alleen armoe troef bij het Bonaventuracollege
SHOWROOMKEUKENS
EN -BADKAMERS
Lachen met Hugo van Duyn
Diensten aan Wehrmacht waren vaak dekm;
Herinneringen aan een vervallen Noordwijks hotel
KEUKENS BADKAMERS
DONDERDAG l6 JANUA1
Op het interview met Katwijk-doelman Hugo van Duyn, dat 10 ja
nuari in het Leidsch Dagblad stond, wil ik reageren. Alle hulde voor
Huug, maar als hij enerzijds zegt dat hij het betaalde voetbal had
kunnen halen en anderzijds beweert dat je een 'nobody' bent als je
tien jaar bij Haarlem onder de lat staat, begrijp ik het niet meer.
Hoger dan het niveau Haarlem had Van Duyn trouwens nooit kun
nen komen. Wat hebben wij als Lisse-supporters gelachen toen hij
die kolossale fout maakte in de wedstrijd tegen Volendam. Daarvoor
nog bedanktHuug.
Van Duyn zegt in het interview verder dat hij een hekel heeft aan FC
Lisse. Dat komt goed uit Hugo, wij ook aan jou.
Matthieu Haring,
Usse.
Dinsdag 7 januari deed het Leidsch
Dagblad verslag van het debat dat on-
derwijsspecialisten uit de Tweede Ka
mer hielden met elkaar en docenten
van het Bonaventuracollege. De ver
slaggever heeft zich met gevoel voor
dramatiek laten inspireren door het po
litieke spel en heeft daarvan een mee
slepende reportage gemaakt.
Volkomen begrijpelijk en ook conform
de teneur van het debat situeert hij de
stevige opmerkingen van de Bona-do-
centen over de afbraakpolitiek van de
laatste 25 jaar met betrekking tot het
voortgezet onderwijs in de wat hij
noemt grauwe en oude en 'versleten
werkelijkheid' van Bona, Marienpoel-
straat. Hij geeft een goed beeld van de
frustraties onder docenten over lera
rentekort, werkdruk, de lump-sum fi
nanciering 'die geen rekening houdt
met de werkelijke behoeften van scho
len'. Toch is zijn weergave van wat er
zich op Bona heeft afgespeeld en af
speelt niet de volledige. Door zijn keuze
van opmerkingen uit de zaal ontstaat
de suggestie dat alles op Bona armoe
troef is; dat Bona gebukt gaat onder alle
ellende dat het onderwijs toegedicht
wordt: 'zwart' vmbo, scholieren die
hun opleiding niet afmaken, uitgeblus
te docenten etcetera.
Dat is beslist niet conform de werkelijk
heid. Armoede - dat geldt zeker voor de
huisvesting en sommige materiele
voorzieningen. Maar binnen die inder
daad wat grauwe muren en achter die
verveloze kozijnen wordt vernieuwend
onderwijs gegeven door enthousiaste
docenten; hebben leerlingen dit jaar
opnieuw in vergelijking met alle scho
len uit de regio de minste studievertra
ging opgelopen en het minste de
school voortijdig verlaten; en is integra
tie nog steeds een succesfactor.
Het is onzinnig om bij Bona over een
'zwart' vmbo te spreken. Achter die wat
bouwvallige facade genoten enkele we
ken geleden honderd Leidse bejaarden
al voor de dertigste achtereenvolgende
keer van een door scholieren en docen
ten aangeboden 'warm' kerstfeest.
Inderdaad, roeien met de riej
we hebben. Maar over enkeli
staat er in de Marienpoelstr
mooi nieuw en goed geoutillj
bouw. Al of niet met hulp v
tick. En wat de catering na al
het debat betreft: de verslagj
de nog immer gebruikelijke!
caanse hartelijkheid vrees ikl
luk over het hoofd gezien.
Philf"
Hotel Helmhorst in Noordwijk. Archieffoto: Wim Dijkman
In de krant van 7 januari las ik:
'Buurt staakt verzet tegen sloop
Noordwijks hotel'. Ik zag de foto
erbij staan en ineens zat ik in
een herinnering van eind 1997
en wil die graag met de redactie
van de krant en de lezers delen.
Ik begon te mijmeren over een
periode waarin ik in een proces
van verandering en daarmee
persoonlijke groei zat. Ik was
bezig met een training psycho-
synthese in Noordwijk, voor mij
destijds een vreemde badplaats,
ik woonde toen in Kamerik.
Steeds voordat de training be
gon, had ik ruim twee uur de
tijd om rond te kijken en na te
denken. Mijn auto parkeerde ik
steeds op de Oude Zeeweg en
dan liep ik via de boulevard naar
het strand.
Vaak stond ik voor het oude ho
tel Helmhorst. Ik stond dan te
gen het monument aangeleund
en mijmerde over dit leven en
mijn relatie toendertijd. De
energie en uitdaging was eruit
verdwenen en het oude hotel
symboliseerde dit voor mij. Het
was vervalllen, zag er onver
zorgd uit, er zat geen leven meer
in.
Dit gebouw maakte dat ik direct
verbinding kon leggen met mijn
gevoel over het doodlopen van
mijn relatie, de tragedie daar
van, het willen loslaten maar
ook dat ik daarmee de ander zo
veel pijn ging doen. Tegelijker
tijd zag ik de prachtige plek
waar het stond, bijna uniek te
noemen.
Ik voelde dan heel sterk mijn ei
gen energie. Ik stond op het
kruispunt van rust maar ook be
weging. Rust vanwege de stilte
en rouw die ik voelde om het
loslaten van dat wat mij zo ver
trouwd was en het uitzicht als
de nieuwe beweging en daar
mee een nieuwe toekomst. Deze
plek liet mij mijn eigen proces
zien, zoeken in mijzelf naar in
zicht en naar buiten toe contact
met de ander maken en de uit
daging van dit leven aangaan.
Ik heb in maart '98 dan ook een
verhaal geschreven over het
huis dat in elkaar zakte door de
heftige storm. De ramen spron
gen eruit, de muren van de bo
venverdieping zakten in. We
konden nog even op de begane
grond wonen, maar uiteindelijk
viel ook dat om. De relatie was
over. Ik koos voor vrijheid en te
rugkomen in mijn eigen kracht.
Ik woon nu al een aantal jaren
in Leiderdorp en heb het hele
maal naar mijn zin. Ik woon in
een fijn huis, geniet van vriend-
Bij het artikel 'China als redder
van transportsysteem van de
toekomst' van Gert-Jan Broere -
in het Leidsch Dagblad van 4 ja
nuari - plaats ik een aantal
vraagtekens.
Aan het Siemens-systeem, be
kend onder de naam Maglev
(magnetisch levitatie systeem)
of Transrapid, is in het Noord-
Duitse plaatsje Lathen al ruim
tien jaar gewerkt. Daar ligt al ja
ren, in een nauwelijks door
mensen bewoond gebied, een
proefbaan van circa 40 kilome
ter.
Siemens heeft het project opge
zet met miljardensteun van de
Duitse overheid. Diezelfde over
heid durfde het echter niet aan
om de eerste commerciële baan
aan te leggen tussen Hamburg
en Berlijn, een afstand van circa
300 kilometer. Nog even is over
wogen enkel 'spoor' aan te leg
gen, maar dat zou om diverse
redenen helemaal onverstandig
zijn geweest en ook dat zagen
de Duitsers tijdig in.
De baan van - opnieuw - circa
40 kilometer die nu in China bij
Shanghai wordt aangelegd,
wordt ook grotendeels door de
Duitsers betaald; door Siemens
en de overheid. Feitelijk is het
dus een tweede proefproject,
maar nu meer onder praktij
komstandigheden. Helemaal
praktijkomstandigheden zijn het
echter niet in vergelijking met
Nederland, want China is nog
niet zo ontwikkeld op het gebied
van vandalisme en graffiti als
wij.
Dat er sprake is van een tech
nisch prachtig project is onom
streden. Er zijn echter nog te
veel levensgrote vragen om di
rect grootschalig het systeem te
omhelzen. Zo is het de vraag of
Siemens met zijn systeem van
aantrekkende magneten niet op
het verkeerde paard heeft ge
wed. Bij aantrekkende magne
ten is een uiterst gecompliceerd
elektronisch regelsysteem nodig
om vrijwel continu te voorko
men dat de magneten op elkaar
klappen. Daarmee is het sys
teem dus zeer kwetsbaar.
De Japanners werken met afsto
tende magneten en rijden tot
circa 150 kilometer per uur op
stalen wielen en over gewone
spoorrails. Dat heeft twee enor
me voordelen. Het elektronische
regelsysteem is niet nodig, want
de magneten regelen zelf hun
onderlinge afstand, en de Ja
panse zweeftreinen kunnen via
gewoon spoor de steden bin
nenkomen.
Bij het Siemens-systeem is de
betrouwbaarheid onder echte
praktijkomstandigheden nog
niet aangetoond en zijn alle ge
gevens - bijvoorbeeld op het ge
bied van energieverbruik, veilig
heid en betrouwbaarheid - van
Siemens zelf afkomstig.
Hoe belangrijk betrouwbaarheid
in de praktijk is, tonen de NS
dagelijks aan. Heeft bijvoorbeeld
de NS hier al last van bladeren,
bij een Transrapid kan een dikke
tak tussen baan en onderkant
voertuig tot onverwacht nare
gevolgen leiden. Het lijkt dan
ook verstandig in Nederland
voorlopig het eventueel beschik
bare geld voor een Transrapid
eerst maar eens te besteden aan
verbetering van het onderhoud
van de NS-sporen of andere
nuttige zaken. Wat dacht u bij
voorbeeld van de zorgsector.
Hoe zeer besluitvorming door
belanghebbenden kan worden
beïnvloed, hebben we de afgelo
penjaren ook in Nederland
kunnen merken. Bijvoorbeeld
bij de besluitvorming over de
Betuweroute, over de HSL en,
nog dichter bij huis, zelfs over
de Rijn Gouwe Lijn, die nu door
het gemeentebestuur van Lei
den en zijn ene adviseur en
door het bestuur van de provin
cie Zuid-Holland wordt beïn
vloed.
De meetgegevens van de Trans
rapid in Lathen komen van de
opdrachtgever, zogenaamd on
afhankelijke hoogleraren die een
oordeel geven zitten op
leerstoelen die door de op
drachtgever of andere belang
hebbenden (mede) worden gefi
nancierd. Zogenaamd onafhan
kelijke adviesbureaus zijn te veel
tran vervolgopdrachten van de
zelfde belanghebbenden afhan
kelijk Kritische medewerkers
wordt tijdig de mond gesnoerd,
media zijn te veel van adverten
tie- en reclameinkomsten van
dezelfde belanghebbenden af
hankelijk, enzovoort. Waar heb
ik het allemaal eerder zien ge
beuren?
De stelling van Broere dat politi
ci met visie nodig zijn bij een
keuze voor een relatief nieuw
systeem als de Transrapid kan
zo afkomstig zijn van Siemens.
Nederland is echter beter af met
politici met een realistische en
gezonde economische visie. Ze
ker de Nederlandse belastingbe
talers.
Overigens is altijd opvallend dat
politici met de door Broere ge
wenste visie nooit zelf persoon
lijk in belangrijke mate meebe
talen aan de verwezenlijking van
hun visie. Die bovendien weten
dat ze al weer vertrokken zijn als
de rampzalige gevolgen van hun
visie zichtbaar worden.
De belangrijkste vragen waar
naar alsnog volstrekt onafhan
kelijk onderzoek nodig is, alvo
rens verantwoord voor Neder
land een keuze gemaakt kan
worden, zijn: Heeft Siemens wel
voor het juiste magneetsysteem
gekozen? Hoe onderhoudsge
voelig en kwetsbaar is het gehele
systeem? Hoe zit het werkelijk
met het energiegebruik, de ge
luidsproductie, de gezondheids
risico's van de elektro-magnetri-
sche straling, de veiligheid bij
vastlopen en de veiligheid van
de luchtdrukgolf? Hoe is de
Op de voorpagina van het
Leidsch Dagblad van vrijdag 3
januari viel op dat er weer wat te
melden viel over de Tweede We
reldoorlog: 'Drukkerij Groen le
verde aan Wehrmacht'. Of je
wilt of niet, als drukkerij kom je
dan van het ene op het andere
moment in een situatie dat je
naam in een verkeerd daglicht
komt te staan. Zo in de trant van
'zie je, die zijn ook al fout ge
weest'. De gegevens over de le
vering van pocketboekjes aan de
Duitsers kwamen uit het pas ge
publiceerde boek 'Der Front -
buchhandel 1939-1945' van
twee Duitse auteurs. En passant
wordt ook de Arbeiderspers
(Amsterdam) genoemd als leve
rancier van drukwerk voor de
Wehrmacht.
In beide gevallen zijn er kantte
keningen te plaatsen. Los van de
situatie dat Drukkerij Groen le
verancier aan de Duitsers is ge
weest, is het aan de andere kant
zo dat deze drukkerij op een be
paald moment aim een deel van
de (Leidse) illegaliteit medewer
king heeft verleend door het
drukken van krantjes. Het ging
dan meestal om A4'tjes aan bei
de zijden bedrukt. Bijvoorbeeld
het zeer goed functionerende
'Het Dagelijks Nieuws', dat er op
9 mei 1945 na 279 uitgaven mee
stopte. Kanjers van Leidenaren
stelden van dag tot dag hun le
ven in de waagschaal om het
nieuws van huis tot huis te
brengen.
Er zijn veel gevallen geweest dat
het verlenen van diensten aan
de Wehrmacht een goede dek
mantel was voor illegale activi
teiten. Ik noem daarbij de Leid
se Schouwburg. Tijdens de oor
log waren er omwonenden die
zich enorm ergerden aan het in-
en uiüopen van Duitse officie
ren naar voorstellingen. Maai in
diezelfde schouwburg was veel
illegale activiteit, waarvan ik
hoop dat dit stuk geschiedenis
óók een plaats zal krijgen in het
binnenkort te publiceren boek
Vierhonderd jaar Leidse
Schouwburg'.
Als de Duitse auteurs in hun
boek ook de Arbeiderspers noe
men, dan is dat verklaarbaar,
want al op 15 mei 1940 werd dit
bedrijf, inclusief Het Vrije Volk
en de VARA, letterlijk overrom
peld door nazituig.
Door de jaren heen heb ik als
amateur-historicus gemerkt dat
met feiten over de Tweede We
reldoorlog op z'n zachts gezegd
soms nogal slordig wordt omge
sprongen. Als ik mij tot Leiden
beperk, dan heb ik een voor
beeld dat tot de dag van van
daag een eigen leven leidt. Ou
dere Leidenaren wet
mee te praten. Tijdeni
reed een Duitse militji
over de Haarlemmer!
hoogte van de plek w
zwembad De OverdelJ
wagen lag vol met brq
mythe zegt nog steei
jongetje van 4 of 5 jaajten
wagen holde, er een tf
trachtte te pakken, ni<^
een Duitse militair dijTI
begeleidde in koelen Lj
werd neergeschoten.
Tijdens mijn expositi
de Hooglandse kerkk
achter de waarheid. 1
van 4, 5 jaar bleek in
heid een jongen te zif
van 17. De juiste toed ,v(
ik van zijn zuster die r
in Leiden woont.
schappen en mijn werk. Het
huis is weer op orde en de rust
is weergekeerd.
Nu wordt het oude hotel ook
nog afgebroken en er komt iets
nieuws voor terug. Natuurlijk
snap ik de strijd van de buurtbe
woners, want je weet wat je hebt
maar niet wat je ervoor terug
krijgt. In het oude hotel zit geen
energie meer, laat het daarom
maar los.
Stop in plaats daarvan energie
in het nieuwe dat er aankomt.
Er zal een nieuwe energie gaan
ontstaan op deze bijzondere
plek. Ik heb helaas geen geld om
een appartement te kopen,
maar ik zal zeker gaan kijken als
het klaar is.
Harma van Lakerveld,
Leiderdorp.
brandveiligheid? Wat is een rea
listische vervoerscapaciteit? Hoe
is de veiligheid bij optrekken en
afremmen voor niet zittende
passagiers? Wat gebeurt er bij
calamiteiten en hoe is de bereik
baarheid?
Daarnaast spelen vragen over de
samenhang met het overige
openbaar vervoer railsysteem en
de acceptatie van de betonnen
of stalen viaducten (inclusief de
onvermijdelijke graffiti) door het
landschap en in bebouwde ge
bieden. Overigens is het goed te
beseffen dat na aanleg van de
eerste TGV in Europa, tussen
Parijs en Lyon, veel reizigers
daarvan gebruik zijn gaan ma
ken, maar dat tegelijk ook het
auto- en vliegverkeer, qua hoe
veelheden vervoerde reizigers,
tussen die steden is verveelvou
digd. Of we dat willen in Neder
land is een andere vraag.
Voorlopig overheerst de gedach
te dat als er al een zweefbaan
zou moeten komen, Siemens
vele jaren geleden op het ver
keerde paard heeft gewed (par
don: op het verkeerde magneet-
systeem) en nu een deel van de
ontwikkelingskosten op de Ne
derlandse burgers probeert te
verhalen.
Wat dat betreft kan de conclusie
eenvoudig zijn. Laten we blij
zijn met het project in China.
Laten we rustig afwachten hoe
dat in de praktijk na enkele ja
ren voldoet. Laten we trachten
ondertussen de bestaande NS-
sporen te verbeteren of iets an
ders nuttigs met ons geld te
doen en gelijktijdig antwoord te
krijgen op onze wezenlijke vra
gen ten aanzien van de Transra
pid en de Japanse tegenhanger.
Dat is mijns inziens een realisti
sche en gezonde economische
visie.
Ir. W. Leeuwenburgh,
Voorschoten.
(advertentie)
wsm
Ongekende korting, maar wel een
uitstekend advies? Uw droom zeer voordelig
waargemaakt met de beste materialen?
Er gaan weer vele showroommodellen
de deur uit. Honderden keukens en
badkamers uit ons uitgebreide assortiment.
Met kortingen die kunnen oplopen tot
maar liefst 70%.
Ontdek 't zelf dat alles kan met Brugman.
ALLES KAN MET BRUGMAN
Den Haag, Binckhorstlaan 113, Telefoon 070-3477985
Wateringen, 's Gravenzandseweg 25, Telefoon 0174-225850
Zoeterwoude, Hoge Rijndijk 195, Telefoon 071 -5892086
Ook vestigingen in: Alkmaar, Almere, Amersfoort, Amsterdam Centrum*, Arnhem, Assen, Barendrecht, Breda, Capelle a/d Ussel,
Goes, Groningen, Heeden, Hengelo, Hoofddorp, Hulst*, Leeuwarden, Numansdorp, Roermond, Roosendaal, Son/Eindhoven,
Tilburg, Utrecht, Villa Arena, Zaandam, Zutphen en Zwolle.
jndera lopende oonbmdngen, ad» geJdl «el tx] oanJtoop tan oprunvrgurodeltn en/of odiemo delen en odies aleen geUg bj oanioop tan complete lusAen of boAanr.
or de odtevoarvtaarden m de ifwroam Ooi en eelhjutai taodjehouden "U Blutend l»A«nifwroom fitad 'j-Hertogenbcecfi lijdeli|li geelden
Voor meer informatie en openingstijden bel gratis: 0800-0234560, of kijk op www.brugman.nl
