SPORT
Kilius-Baumler: droompaar op het ijs
Fredrikstadt
LINKS
BUITEN
Doelpunten als
exportproduct
Montevideo - Uruguay gaat
prat op een bijzondere produc
tiviteit: de fabricage van doel
punten op de voetbalvelden.
Een statisticus van het dagblad
El Pais heeft becijferd dat spe
lers die vanuit Montevideo zijn
uitgezwermd over de wereld in
het jaar 2002 samen 757 treffers
hebben gemaakt in 25 landen.
De export van Uruguayaanse
goals is tegenwoordig big busi
ness. In totaal spelen er 117
Uruguayanen in het buiten
land, de meesten in Amerika -
Mexico is een gewild oord -
maar met Europa als goede
tweede. Sebastian Abreu was
topscorer. Hij maakte voor zijn
Mexicaanse werkgever Cruz
Azul 35 doelpunten.
Fans Verstappen
blijven verbazen
dordrecht - De fans van Jos
Verstappen blijven verbazen.
Toen Minardi-teambaas Paul
Stoddart donderdagochtend
met het vliegtuig landde op
Schiphol, zag hij tot zijn ver
bijstering dat aanhangers van
de coureur hem opwachtten.
„Het nieuws was nog helemaal
niet bekend", aldus Stoddart. 's
Avonds bij de presentatie van
Verstappen in het hoofdkan
toor van zijn sponsor Trust
bleef een groepje van vijftig en
thousiaste fans urenlang in de
kou staan om een glimp van
hun held op te vangen. Onder
luid gejuich werd hij onthaald.
Verstappen heeft van alle Fl-
coureurs de grootste fanclub.
Elfstedentocht
op Canadees ijs
eindhoven - Tweevoudig Elfste-
denwinnaar Evert van Benthem
houdt over ruim een maand het
Open Canadese marathonkam
pioenschap. De inmiddels 44-
jarige veehouder, die drie jaar
geleden naar Canada emigreer
de, begint bescheiden met zijn
evenement. De wedstrijd op 22
februari heeft slechts een af
stand van 50 kilometer. Vol
gend jaar wil Van Benthem het
groter aanpakken. Hij hoopt
dan een alternatieve Elfsteden
tocht over 200 kilometer op de
schaatskalender te zetten. De
wedstrijden vinden plaats op
het Sylvan Lake, niet ver van
Van Benthems woonplaats Red
Deer en het nabij gelegen Cal
gary.
Van Moorsel test
in windtunnels
Rotterdam - Leontien Zijlaard-
Van Moorsel gaat als voorberei
ding op haar aanval op het we
relduurrecord testen in wind
tunnels van TNO in Delft. Ze
gebruikt hierbij een speciaal
pak dat door Nike wordt ont
wikkeld. Van Moorsel wil dit
jaar een aanval gaan doen in
Mexico. Zij probeerde in sep
tember vorig jaar voor het eerst
het werelduurrecord van de
Fran^aise Jeannie Longo te ver
beteren. Op de baan in Man
chester mislukte haar missie.
Longo bracht het record in de
cember 2000 op dezelfde baan
op 45,094 kilometer.
MAANDAG 13 JANUARi,
In de periode dat Sjoukje Dijk
stra grote successen boekte
(1959-1964) kregen Nederlandse
tv-kijkers urenlange reportages
van de grote internationale
kunstrijwedstrijden voorgezet.
Zo maakte men ook kennis met
een paar dat in West-Duitsland
een enorme populariteit genoot
(en dat ook in Nederland zou
krijgen): Marika Kilius en Hans-
jürgen Baumler. Ze konden
meeslepend rijden en boven
dien waren het twee mooie
mensenkinderen: de blonde,
langbenige Marika en de donke
re, elegante Hansjürgen. Ze zou
den het brengen tot twee we
reld- en vijf Europese titels.
Olympisch goud ontging hen en
daar is heel veel over te doen ge
weest.
In het begin van haar carrière
reed Marika Kilius jarenlang met
de zes jaar oudere Franz Ningel,
maar die werd niet groter dan
1.60 meter en Marika groeide
hem op zeker moment letterlijk
finaal boven het hoofd. Dat be
tekende het einde van dit duo.
Moeder en dochter Kilius gin
gen op zoek naar een andere
partner en lieten het oog vallen
op Baumler, die solo reed en tot
de top-drie van West-Duitsland
behoorde. Hij was niet verrukt
van het voorstel van de dames
Kilius, hij bleef liever alleen rij
den, maar ging er tenslotte toch
op in, omdat hij solo op te veel
concurrentie stuitte.
Op het ijs klikte het meteen tus
sen die twee. Europese en we
reldtitels vielen hen ten deel. De
bekroning moest komen bij de
Olympische Winterspelen van
1964 in Innsbruck. Maar onder
tussen hadden zich formidabele
rivalen aangediend, het Russi
sche paar Oleg Protopopov en
Loedmilla Beloeseva. Het werd
een waar titanengevecht in
Innsbruck. Kilius-Baumler
brachten sportief gezien een be
tere kür, maar reden nogal vlak
en gespannen. De druk op hen
was ook enorm. (Al voor de
wedstrijd werden buiten de ijs
hal in Innsbruck ansichtkaarten
van het paar verkocht met de
tekst 'Olympiasieger'). De Rus
sen daarentegen maakten er een
wervelende, sprankelende show
van. De negen juryleden gaven
met 5-4 het goud aan het Sovjet-
paar.
Bij het WK van dat jaar troefden
Kilius-Baumler de Russen weer
af, waarna ze tegen een enorm
contract prof werden bij Holi
day on Ice.
Het gerucht ging dat ze al voor
de Winterspelen dat contract
hadden getekend - een overtre
ding van de toenmalige ama-
teurregels. De grootzegelbe
waarder van de Olympische
meineed, IOC-voorzitter Avery
Brundage, gelastte een onder
zoek en dat bevestigde het ge
rucht. Op aanraden van het
West-Duitse IOC-lid Willi Dau-
me, gaven ze daarop zelf hun
zilveren medailles terug, vooral
om Münchens poging de Spelen
van 1972 in handen te krijgen
niet te belasten. In 1987 over
handigde diezelfde Daume tij
dens een tv-uitzending de zilve
ren medailles weer aan het paar,
want inmiddels waren de ama-
teurregels van toen overboord
gezet.
Onder enorme belangstelling
bleven Kilius en Baumler lang
rijden voor de ijsshows. laar na
jaar speculeerde de Duitse pers
over een huwelijk van dit
droompaar. Het zou er niet van
komen. Op het ijs ging het per-
UIT
Droompaar, alleen op het ijs: Marika Kilius en Hansjürgen Baumler.
Archieffoto
fect tussen beiden, daarbuiten
was er weinig dat hen bond.
"Wir hatten nureinfach keinen
Draht zueinander', zei Baumler
er eens over. Later werd hij film
en toneelacteur, trad op als
quizmaster en zanger. Marika
trouwde een miljonairszoon en
verdween geheel uit de publici
teit.
Dit is de 47ste aflevering van een serie
over de geschiedenis van de sport
/ohn Fredrikstadt nam drie jaar geleden af
scheid van Studio Sport, maar nog elke dag is
hij op de redactie te vinden. In brons. Je hebt van
die mensen van wie wel eens wordt gezegd: die
verdient een standbeeld. Zo'n man was Fredrik
stadt. Al zal hij zelf die eer te veel hebben gevon
den, want John was geen man van poeha.
Op tweede kerstdag is John Fredrikstadt plotse
ling overleden.
Hij was 68 jaar en dus nog veel te jong om al
dood te gaan - hoor je dan te zeggen en dat is na
tuurlijk ook zo, al weet ik niet hoeveel jaar hij
statistisch gezien onder de gemiddelde levensver
wachting zat.
Daar zou John waarschijnlijk ook het antwoord
niet op hebben geweten. Want hij was niet in de
eerste plaats een statisticus, maar voetbalstatisti
cus. Dé voetbalstatisticus van Nederland.
John stortte zich vanaf het begin
van de zestiger jaren op alle statis
tieken van het profvoetbal in Ne
derland. Dat begon als een hobby
en mondde uit in een tweede baan.
Dat John ook nog een eerste baan
had, zal menigeen in de voetbal
wereld zich nooit hebben gereali
seerd. John Fredrikstadt kenden we
vooral als John Fredrikstadt.
Als er in Sport in Beeld (en later in
Studio Sport) melding van werd
gemaakt dat er die dag ergens op
de voetbalvelden een statistisch re
cord was gesneuveld, werd auto
matisch de naam van John Fre
drikstadt daaraan gekoppeld - als
medium. Zonder die naamsver
melding kon je met een bericht nog alle kanten
op, maar mét naamsvermelding was zo'n bericht
in één klap een feit geworden. Want 'Fredrikstadt'
groeide uit tot keurmerk van betrouwbaarheid.
In de stukjes die na zijn dood over hem in de
kranten zijn verschenen wordt Fredrikstadt de
ene keer een wandelende voetbalencyclopedie ge
noemd, de andere keer een databank. Het ene
klopt, dat andere niet. John een databank noe
men is vloeken in de kerk. De computer en het
voetbalorakel van Bussum zijn nooit vrienden
geworden. John deed alles met potlood en pas als
het gecheckt was met ballpoint en bewaarde al
zijn kostbare geheimen in schriftjes.
In de beginjaren van zijn carrière, waarin zijn
naam zo af en toe de uitzending van Sport in
Beeld haalde - heb ik meer dan eens begrepen -
werd John Fredrikstadt nog beschouwd als een
sinterklaasfiguur, iemand in wie je wél in gelooft
maar van wie je niet zeker weet of hij bestaat.
Dat hij echt bestond, ondervond ik vele jaren ge
leden.
In de tijd dat ik nog als medewerker aan de
sportredactie van het Haarlems Dagblad verbon
den was en naast mijn studie een zakcentje bij el
kaar schreef over van alles en nog wat, werd ik
eens als vervanger van een te elfder ure ziek ge
worden redacteur afgestuurd op een wedstrijd
van Telstar, met het verzoek direct na het laatste
fluitsignaal een 035-nummer te bellen om aan
John Fredrikstadt de doelpuntenmakers, de rust
en eindstand en vooral de gele kaarten van die
avond door te geven.
Dat was me een avond.' Niet alleen
stapte ik de glitter en glamour van
de wereld van het betaalde voetbal
binnen, ook kwam ik erachter dat
Hij écht bestond. Nu maar hopen
dat het geen 0-0 bleef.
Mijn gebeden werden verhoord. Er
vielen zes doelpunten en aan de
andere kant van de lijn schreef
John Fredrikstadt ze stuk voor
stuk in zijn cahier, met potlood
nog (maar dat wist ik toen nog
niet).
„Nog gele kaarten?", vroeg John.
Op dat vlak moest ik hem helaas
teleurstellen.
Geen enkele van 'mijn'doelpun
tenmakers haalde de uitzending, maar voor Fre
drikstadt moet het toch een topavond zijn ge
weest, want Studio Sport maakte diezelfde avond
gewag dat het Cor Lems eindelijk was gelukt de
eerste plaats in het gele kaarten-klassement te be
zetten.
Gelukkig heeft Fredrikstadt de voetbalcarrièrre
van Cor Lems overleefd, want dat zou de Pietje
Precies die Fredrikstadt uiteraard was pas écht
erg hebben gevondenéén kaart van Lems te
moeten missen.
Frank Snoeks
UIT HET OOG
zoeterwoude - Fransje Kamp-
hues-van Deursen is nog altijd
de succesvolste turnster van Lei
den. Op het NK van 1964 eindig
de zij op de tweede plaats. In
Zoeterwoude, waar ze dertig
jaar geleden naar toe verhuisde,
heeft ze een praktijk voor fysio
therapie. Zij en haar man heb
ben twee zonen.
„Turnen doe ik niet meer, maar
ik sport nog volop. Ik ben gaan
tennissen, wat ik erg leuk vind,
ik golf, ik ski elk jaar en alles
wat ik op de fiets kan doen dat
doe ik op de fiets. En bridgen
doe ik ook, maar daar zit je bij.
Ik kan me een leven zonder
sport niet voorstellen, ik zou
het heel erg vinden als ik het
niet meer zou kunnen doen.
In 1965 ben ik gestopt. Ik had
een achillespeesblessure opge
lopen en dat bracht me eigen
lijk op een heel ander pad. Ik
had een baan, maar ik ben door
die blessure fysiotherapie gaan
studeren. Dus eigelijk heeft dat
mijn leven een heel mooie wen
ding gegeven, want ik vind het
een ontzettend leuk vak wat ik
nog steeds graag doe.
Ik heb toen nog even geturnd,
op het NK ben ik nog wel bij de
eerste twaalf geëindigd, maar
daarna was het afgelopen, want
ik moest al mijn tijd aan mijn
studie geven. Ik wilde alles in
een keer halen.
De tweede plaats op het NK is
de hoogste plaats cfie ik ooit
heb gehaald. Bij de jeugd had ik
al een paar keer de mogelijk
heid gehad om nummer een te
worden, maar je had altijd wel
een keer pech. Op dat NK ben
ik ook ergens van afgevallen.
Aan landenwedstrijden heb ik
ook meegedaan, dat was heel
mooi. De eerste keer kan ik me
nog heel goed herinneren, een
wedstrijd tegen Saarland, in Al-
blasserdam. Het was een ont
roerend moment toen het Wil
helmus werd gespeeld. We gin
gen ook naar Polen, naar Bel
gië. Vaak werden we bij mensen
ingekwartierd, dat was ook wel
leuk. Het ging er toen wel heel
anders aan toe dan tegenwoor-
dig.
Op internationaal niveau deden
we niet echt mee. Tussen ons
en landen als Rusland en Tsje-
cho-Slowakije bestond een gro
te kloof. Maar Verona van der
Leur traint nu dertig uur in de
week, bij mij was het maximaal
acht uur in de week. Dat is een
groot verschil. De trainingsfaci-
fiteiten en -methouden en de
trainingsopbouw zijn nu alle
maal ook veel beter. Het is
prachtig dat ze nu zo ver zijn, ik
vind het geweldig om naar te
kijken.
Wij trainden in de zaal aan de
Pieterskerkgracht of aan de Van
Vollenhovenkade, gewone
gymzalen waar we de toestellen
zelf moesten sjouwen en neer
zetten. Nu heb je in Leiden de
Tumhal, met een valkuil en
fantastische dingen om kunst
jes aan te leren. Ik had het
graag in deze tijd allemaal nog
eens gedaan. Maar wij hadden
ook een mooie tijd.
Je had ook wel eens off-dagen.
Ik had een fulltime job en dan
had ik 's avonds wel eens geen
zin om te gaan trainen. Maar je
moest toch. En daarna voelde je
je weer helemaal pico bello.
Ik was lid van Brunhilde, en we
hadden best een goede groep.
Mijn moeder had ook geturnd
en mijn vader was bij de op
richting van Excelsior betrok
ken. Daar was mijn broer ook
lid van.
Grote evenementen bezoek ik
nog weleens,maar niet frg-
Fransje van Deursen oefent In de zaal aan de Pieterskerkgracht. Trai
ner Harry den Hertog kijkt toe. Archieffoto
G E S P R O s-J;
prof
zem
éRKC'er Rqrtijei
hoek oven lig
vriendin S-J'
Internatiypte
„Verstaru .do
bal heeft ze niet. We mei
naar Feyenoord te kintem
toen de commentatoi ac
tweede tegengoal zei n.
gelopen was, vroeg ztiderl
om de wedstrijd nietes,
anderhalf uur duurfcen
rtije
Oud-bokser Arnold jspoi
de in Sportweek: epoi
„Doordat mijn vadert,
was, had ik weinig zek tht
en een slecht zelfbeek qui;
het gevoel dat ik het 4S-J'
deed, voelde mij ondtfwei
deerd. Dat reageerde pro;
mijn vuisten.»orl<
Bit.
Steven Pienaar (Ajajspoi
we Revu: tspoi
„Je moeder voorliege).
ze hoort aan je stem rijd
gelukkig bent of nietten
heb ik de laatste tijd$i\\e
nieuws te melden.JRV-
rgvil
Louis van Gaal in Stre
„Nee, ik geloof wel r'nlstoc
maar dan vooral in
wijze van leven, i/an (cht
onder-mensen, met 14hal
elkaar. Als iedereen dode.
doen, dan denk ik da
reld heel wat beter zo,
is mijn geloof gewordt
Oud-tennisser Paull
blikt in de Volkskrai'
zijn loopbaan, die 01
wegens een gebrek «gt
pline voortijdig eir
„Een jong talent als i
zeggen dat hij Win
winnen. Ik zei: ,Als il
jaar een mooie meid
stop ik misschien 1
nis.Ik wilde vooral
van het leven en ver$
chaam te verzorgen.\
Idem: SAN
„Noem het naïef, maf 00
niet eens dat ik belc
moest betalen. Wat ofj,Jo'i
kening werd gestort, |raL
Ajax-doelman Joey
Voetbal Internatioi
„Ik zal nooit in een
rijden of in een heel
met allerlei apparai
Mijn duurste aankoop
afgelopen jaar was et
Sprinter Gerard van{J,'rüar
De Telegraaf over zijo.55
schaatsen: pchi
„Ik ben een rijder die^^
tionele band met zijneer
krijgt. Dat heb ik merï oo
motoren, maar ook
paar, op zichzelf watt
buizen. Ze liggen nul
rig in een doosje. En Q
ven ze ook mooi.r
t (Chaoc
Mario Melchiot
Sportweek:
Suriname is voor m
men. Lekker easy goii ute
stressen, want dan ga. 01
Echt geweldig is heten
uur lang op een paal 9q5
met een drankje in df
zie ik mezelf niet doei,
Leidseplein."
Darter en voorm;
stuurder Co Stom]
rama:
„Jaarlijks geef ik tu
en zeventig clinics di
opleveren. Daar hou i
1000 euro bruto aan
wel wat meer dan dej
die ik per dag op de
diende.
Wielrenner Maartei
ker in De Telegraaf J
mentale crisis van v
„Ik voelde me zo on
had totaal geen zelf)
De trots was helema»
lijf verdwenen. Als dik
ging, probeerde ik de Vf
te ontvluchten."
De Poolse Feyenoor
Smolarek in het Algi
„2002 Was voor mij e
jaar. Maar sinds mijl
aan Auschwitz weet i
wat lijden inhoudt. L
tot me door dat ik vei
wat te maken van hel
hoe moeilijk dat som
M ar a thonsc h aa t sstel
Grimbergen in Trouw
„Voor mijn lol zal ikm
dan 200 kilometer rijk
ger dacht ik dat je ero
zou gaan. Zoals Ellenf
gen dat misschien ooh
gedacht: een maratl
dat doe je toch echt
S
a We
de
quent. Ik heb het altijd liever
zelf gedaan.
Van deze ervaring heb ik mijn
hele leven profijt gehad, denk
ik. Van sport leer je verliezen en
winnen en doorzetten. Ik weet:
als je volhoudt, dan bereik je
ook wat."
Idem:
„Vooral op de banen
sterdam en Haarlem ion
dens de training de wi
reacties. Komen ze na
zeggen: zou je niet eetpo
zoeken? Of. wat krijgij-h<
die Scheringa (sponsdfcam
Maar ook leuke ding&
ik zonder reclame rod, n*
komt overeind, komt
er wel eens iemand
naast je die zegt: goh,
jij bent goed. Je moet19611
marathons gaan rij- LE\
den.9.0(
