Van kraakactie tot keurig kunstencentrum
De vier seizoenen als inspiratiebron
KUNST CULTUUR
Mallebrootje stoomt op naar het Catshuis
Meer dan 2000 euh
voor kaartje Stone
Haagweg 4 viert tweede lustrum
Landelijk
festivafc
stand uf
comedi
Jan Tekstra opvolger S
van der Ploeg bij De K|
vrijdag 10 JANUARI 200)1
Leonardo DiCaprio.
Foto: AP/Herbert Knosowski
DiCaprio
in Berlijn
berlijn - Acteur Leonardo Di
Caprio poseerde gewillig voor
de fotografen, gisteren, tijdens
een persconferentie in Berlijn.
DiCaprio was in de Duitse
hoofdstad om de première van
zijn nieuwe film Gangs of New
York' te promoten. De film zal
op 15 februari het Berlin Inter
national Film Festival afsluiten.
Extra voorstelling
'Geluid van Hotz'
leiden - Vanwege de grote be
langstelling wordt morgenmid
dag een extra voorstelling ge
speeld van 'Het Geluid van
Hotz'. Acteur Leo Hogenboom
speelt en vertelt in 'Het Geluid
van Hotz' een verhaal van de
vorig jaar overleden Leidse
schrijver F.B. Hotz. Alle voor
stellingen die tot en met zon
dag waren gepland zijn uitver
kocht Voor de extra voorstel
ling. zaterdag om 16.00 uur,
zijn kaarten te reserveren bij de
Leidse Schouwburg (tel. 071-
5131943 - 5131944) en bij Café
De Bontekoe (tel. 071-5141094).
Goed jaar
boekwinkels
den haag - De boekwinkels
hebben vooralsnog weinig ge
merkt van een economische
dip. Sterker nog, de handel is
meer dan tevreden over de sin
terklaas- en kerstverkopen. Dat
blijkt uit een rondgang van het
Boekblad langs een aantal
boekwinkels en ketens. Boek
handelketen AKO noteerde een
'fantastische afsluiting van een
heel goed jaar'. Ook Bruna kijkt
terug op een goede maand. Vol
gens Boekblad was de omzet in
de decembermaand niet gelijk
matig opgebouwd. Na een piek
tot aan 5 december zakten de
verkopen in. Doordat kerst en
nieuwjaar midden in de week
vielen, was de vakantieperiode
daarna als geheel echter onge
kend succesvol.
'Drakenbloed'
wordt verlengd
leiden - De tentoonstelling
'Drakenbloed en Bevergeil, me
dicijnen van vroeger' in Muse
um Boerhaave te Leiden is we
gens succes verlengd tot en met
9 maart 2003. De tentoonstel
ling over de zin en de onzin van
ambachtelijke geneesmiddelen
heeft sinds de opening op 20
september 2002 veel bezoekers
getrokken.
Striptekenaar
De Smet dood
amsterdjvm - Peter de Smet, te
kenaar van onder meer de
strips 'De Generaal' en 'Viva
Zapapa', is maandag op 58-jari-
ge leeftijd in zijn woonplaats
Amsterdam overleden. 'De Ge
neraal' verscheen onder meer
in het weekblad Pep (later Ep-
po). Ook kwamen er veertien
speciale albums van. Verder te
kende hij series als 'Fulco', 'Jo
ris PK', 'Fiedel', 'Lodewijk', 'De
Meester' en 'Otto en Olivier' en
'Oscar'. In 1985 ontving de door
zijn collega's zeer hoog aange
slagen De Smet de Stripschap-
prijs voor zijn gehele werk.
Cursus Italiaanse
meesters
leiden/alphen/sassenheim -
Over enkele weken begint in
Leiden, Sassenheim en Alphen
a#n den Rijn een cursus kunst
geschiedenis met als onder
werp '500 jaar Italiaanse mees
ters'. Tijdens de cursus wordt
onder meer een bezoek ge
bracht aan de tentoonstelling
'De Rijkdom van Stroganoff in
de Nieuwe Kerk in Amsterdam.
Inschrijven kan bij de stichting
Vrije Academie, telefoonnum
mer 020-4185050, of via de in
ternetsite: www.kunstgeschie-
denis.nl.
Vormgeving PTT
onderzocht
breda - Museum De Beyerd in
Breda heeft van de Mondriaan-
stichting bijna 100.000 euro ge
kregen om onderzoek te doen
naar de vormgeving bij de PTT
en diens opvolgers. De activitei
ten van het bedrijf op het ge
bied van design staan in hoog
aanzien. Het Design Museum
in Londen wijdde er al eens een
expositie aan. De Beyerd is be
zig zich te ontwikkelen tot mu
seum voor grafische vormge
ving.
door Erwin Tuil
den haag/gpd - Hij was er niet
bij. Een acute vliegende hooi
koorts verhinderde gisteren dat
het bekende Tweede-Kamerlid
drs. Mallebrootje uit Eist, tevens
bedenker van de afwerkplek
voor konijnen, het eerste exem
plaar van zijn laatste boek kon
overhandigen aan kamervoor
zitter Frans Weisglas. Volgens
schrijver Remco Campert, die
namens de illustere parlementa
riër de honneurs waarnam, was
de parlementariër gekluisterd
aan zijn bedstee en werd zijn
voorhoofd gebet met streek-
brandewijn door het jonge ding
uit de achterban.
Pleitbezorger van verplichte inburgering van Siamese poezen
Desondanks was de presentatie
van het werkje 'De lijst Malle
brootje' volgens aanwezigen het
eerste politieke event van enig
belang dit jaar. Het kamerlid, te
vens uitvinder van het feest-
hoedje voor pluimvee, wil defi
nitief zijn stempel gaan drukken
op de Nederlandse politiek On
der de slogan 'Geef ze hun vet,
Mallebrootje in het kabinet!'
hoopt hij de grote sprong voor
uit te maken.
Een bezinningsweek in een va
kantiehuisje in Scheveningen
deed wonderen. Daar ontdekte
het kamerlid, een groot pleitbe
zorger van de verplichte inbur
gering van Siamese poezen, dat
hij de jeugdige kiezersgeneratie
verwaarloosd had. Het jonge
ding uit de achterban is deze
campagne hét geheime wapen.
Drs. Mallebrootje gaat ervoor,
zo liet Campert weten.
Volgens de uitgever van drs.
Mallebrootje, de Bezige Bij, was
de val van het kabinet op 16 ok
tober jongstleden directe aanlei
ding voor de publikatie. Zoals
Weisglas het na ontvangst van
het eerste exemplaar uitdrukt:
„Balkenende had een boek,
Bomhoff had een boek, Bolke-
stein had een boek en boer Biet
had in zijn kast ook boek" Mal
lebrootje kon niet achterblijven.
Het boek van het bekende ka
merlid, tevens uitvinder van de
opvouwbare gootsteenontstop
per, is een bundeling van zijn
beslommeringen sinds 1996. De
drs., van huis uit cultureel an
tropoloog, duikt dan op in een
radiodiscussie geleid door de
journaliste Ans Palingbroek. Hij
beziet vanaf het Binnenhof en
vanuit zijn pied-è-terre aan de
Haagse Denneweg de ontwikke
lingen in het land en denkt daar
zo het zijne van. Als een van de
eerste politici praat hij regelma
tig met zijn achterban in onder
meer het eetcafé 't Hooivorkje
en hij heeft dankzij zijn veelvul
dig contact met Boer Biet ook
als geen ander inzicht in de kop
zorgen van agrarisch Nederland.
Campert begeleidt Mallebrootje
regelmatig en beschrijft de be
spiegelingen in De Vol
Veel politici waagden j
een boek, maar drs. Mal
tje vindt daarnaast ook n
uit, zoals de bewaai
voor wind. Geestschrijvc
pert wilde wel een einde 1
aan de hoog oplopende f
ring over de vraag of hetï
lid uit Eist in Utrecht of j
land komt. Met aan
grenzende waarschijn])
heeft die laatste provi
politiek coryfee als drs
brootje in huis.
De Lijst Mallebrootje
Remco Campert. Uit£
Bezige Bij, ISBN 90 2341
Prijs, 9,90 euro.
door Theo de With
leiden - Een grimmige kraakactie
was het niet. De bezetting van de
voormalige ambachtsschool aan
de Haagweg verliep voorspoedig.
Geen Amsterdamse taferelen aan
de rand van de Leidse binnen
stad. Kunstenaars namen hun in
trek in het vervallen pand en
daarmee was in 1993 het kun
stencentrum Haagweg 4 gebo
ren. Niemand had destijds dur
ven vermoeden dat anno 2003
het tienjarig bestaan zou worden
gevierd.
En er is reden tot feest, vindt
voorzitter Bernadette Drenth.
Kunstencentrum Haagweg 4 is
van de ondergang gered. De
laatste jaren hingen telkens
donkere wolken boven het
schoolgebouw, dat ingeklemd
ligt tussen het spoor en de Rijn
en Schiekade. Cultuurwethou
der Alexander Pechtold wist de
donderbui te verjagen. In zijn
ateliemota sprak hij een jaar ge
leden het verlossende woord:
het kunstencentrum wordt gele
galiseerd en blijft behouden.
„In 1993 werden hier trainingen
gehouden met politiehonden en
er bivakkeerden soms zwer
vers", weet Drenth. „Veel weer
stand was er dus niet toen kun
stenaars vanwege het nijpende
tekort aan ateliers in Leiden hun
oog op dit gebouw lieten val
len." Ze was zelf niet bij de
kraakactie betrokken. Pas een
paar maanden later nam
Drenth, opgeleid als textiel-
vormgever, haar intrek in Haag
weg 4. „Eigenlijk is de school
maar drie weken gekraakt ge
weest. Daarna is er een stichting
opgericht en een contract geslo
ten met de Dienst der Domei
nen, die toen nog eigenaar was
van het pand. Dat is in 1996
door de gemeente Leiden over
genomen."
Bijna honderd kunstenaars heb
ben vandaag de dag onderdak
in Haagweg 4. Op een enkele
zondagschilder na werkt het
overgrote deel professioneel.
Het zijn niet alleen beeldend
kunstenaars, maar ook fotogra
fen, grafisch vormgevers en the
atermakers. „Die diversiteit leidt
tot een kruisbestuiving. Het is
voor het culturele klimaat van
een stad heel vruchtbaar als
kunstenaars elkaar ontmoeten
en ideeën uitwisselen", beweert
de voorzitter. Overigens is dit
nog een discussiepunt met de
gemeente. Pechtold heeft het in
zijn nota over een 'ateliercom
plex'. Drenth vindt dat een te
magere omschrijving. „Het
moet een culturele broedplaats
zijn. Er is een theaterschool in
dit pand, een grafische werk
plaats, een expositieruimte en
een gastatelier. We willen meer
zijn dan een verzamelgebouw
van ateliers."
Om een aanzet te geven tot dis
cussie over het kunstencentrum
organiseert Haagweg 4 in zijn
jubileumjaar het zogeheten
Kunstcomplex. „Wat willen we
in Leiden? Wie bedienen de
kunstenaars eigenlijk? Hoe ha
len we Jantje Leienaar binnen?
Over dat soort vragen willen we
discussiëren." De aftrap wordt
gegeven met de tentoonstelling
'De kleren van de kunstenaar'.
In de expositieruimte wordt tot
en met 2 februari letterlijk met
verf besmeurde en bespatte
werkkleding getoond. „De kle
ren zijn ingelijst en hangen aan
de muur. Is dit nu kunst of niet?
Het is natuurlijk een knipoog
naar het sprookje over de kleren
van de keizer."
De tentoonstelling is vrijdag 17
januari ook het decor voor de
forumdiscussie 'Kunst is niks,
alles is kunst'. Onder leiding van
wethouder Pechtold discussië
ren tal van betrokkenen over het
kunstklimaat in Leiden. „Ik ben
van mening dat een levendige
stad niet zondfer hedendaagse
kunstenaars kan", zegt Berna
dette Drenth. „Maar ook onder
nemer Chris Verplancke doet
mee. Hij vindt dat Leiden zich
helemaal op Rembrandt moet
richten, want dat levert tenmin
ste toeristen op."
Het jubileumjaar is opgedeeld
in drie thema's: kunst am
bacht, kunst wetenschap en
kunst vertellen. Drenth richt
zich vooral op de ambachtelijke
kant. In februari is er een ten
toonstelling van vijf kunstenaars
die op een ambachtelijke ma
nier werken. Ze geven ook work
shops. „Het is kunst die voor ie
dereen te snappen is." Die lage
drempel is er ook voor een pro
ject dat in maart en april wordt
gedaan met Kunst en Vliegwerk,
een atelier voor verstandelijk ge
handicapten.
„Zij willen weg uit het zorgcir
cuit en serieus worden geno
men in de kunstwereld", weet
Drenth. „De integratie verloopt
echter moeizaam. Wij gaan een
handje helpen. Twaalf kunste
naars van Haagweg 4 worden
aan een gehandicapte kunste
naar gekoppeld en gaan samen
aan het werk" Die samenwer
king moet resulteren in een ex
positie, een boekje en een video.
De ambachtelijke uitsmijter
volgt in december als de Haagse
kunstenaar Lichel van den Ende
van het kunstencentrum een
'gekkenhuis' maakt. Van den
Ende ontwerpt de meest buiten
issige kostuums en gebruikt die
voor performances. In Haagweg
4 wordt het publiek onder het
motto 'Ondraaglijk' een aantal
dagen langs allerlei scènes in de
oude ambachtsschool gevoerd.
„Het is slechts een greep uit het
programma", zegt de voorzitter.
„Er staat het hele jaar nog veel
te gebeuren. We willen ons dui
delijk manifesteren in de stad."
'De kleren van de kunstenaar',
t/m 2 februari, Haagweg 4, Lei
den. Open: vr, za en zo 13-17
uur. Debat 'Kunst is niks, alles
is kunst', vrijdag 17 januari,
20.00 uur. Meer informatie:
www.4rt.nl.
Bernadette Drenth temidden van 'De kleren van de kunstenaar*. Is dit nu kunst of niet?
Foto: Dick Hogewoning
|pen<
744 s
inve
arnhem/gpd - Stand U| n
medy krijgt zijn eigen I, dan
lijke festival. Het evenen,rhe
dat vier dagen gaat dir^,
wordt in november in m(
hem gehouden. Tijden wee
Culture Comedy Award aut0
als het festival gaat h (49
wordt door een vakjurj
gemaakt wie zich het
ste Nederlandstalige
up comedy-talent mag
men. De vijftien get
neerden voor de hoofi
worden geselecteerd tij nja
voorrondes eind septa ;i]er
in Arnhem, Eindhove rer^
Amsterdam. ^d e
Het festival is een init 10p
van de stichting Cultun re b
medy, die sinds twee J.us
ijvert voor de promotiipiaa
stand up comedy, een 1 e -
Verenigde Staten afkon
theatervorm waarbij eei
morist improviserend
nauw contact met ht
bliek grappen en anel
debiteert. Volgens Jai
lem van Bokhorst van
re Comedy was de tijt cj
voor een prijs. „Stand u j^j
medy is een blijvertje
ken en niet meer \v mei
denken uit theaters, clu 0I
culturele centra."
Van Bokhorst rekent
dat zich enkele tientalle
medians voor de voor ,55,
tie zullen aanmelden. K (on
daten moeten een actren
maximaal tien mii
voorbereiden. Grappen
gen alleen in het Neder
worden verteld. Er m
geen rekwisieten worde
bruikt. „Een microfoo 2(M
talent, meer heb je nieste'
dig", aldus de organisat ht,
Op de slotavond, 15 ntfcc.i
ber, strijden zes grappt M01
kers om de Award erfdho
een publieksprijs. Me#
formatie: www.culturetfceé
dy.nl.
FM
5(1
ocl
DAM
1 eGi
tw
opv
Ua
door Gerrit van den Hoven
den bosch- Vivaldi's Vier Jaarge
tijden klinkt door de zalen van
het Noordbrabants Museum in
Den Bosch. Vanzelfsprekend is
het standaardwerk van de Itali
aanse componist (1678-1741) te
horen tijdens de expositie De Vier
Jaargetijden.
De vier jaargetijden waren in de
kunst tussen 1500 en 1750 een
belangrijk thema. Het Noord
brabants Museum probeert in
samenwerking met het Stedelijk
Museum Vander Kelen-Mertens
uit Leuven het thema inzichte
lijk te maken. Want voor de hui
dige moderne mens, die op
groeit met centrale verwarming,
verwarmde auto's en automati
sche klok op de computer, is het
haast niet meer voor te stellen
hoe belangrijk en bepalend de
wisseling van de seizoenen was
voor de Middeleeuwers.
De winter bijvoorbeeld was een
lange en donkere periode waar
in voor de meeste mensen vrij
wel niets te doen was. De land
bouw was in de Middeleeuwen
de grootste werkgever en met
het invallen van de vorst was het
met het werk buiten gedaan.
Voor de boeren was het zaak om
in de periode ervoor het werk
klaar te hebben, te zorgen dat er
voldoende voedsel en brandstof
was om de lange winter te kun
nen overbruggen. Met een beet
je geluk kon schaatsplezier de
periode nog enigszins verkorten.
De Middeleeuwse mens stond
dichter bij de natuur: de kos
mos, de wereld en de tijd wer
den ervaren als een geheel. Het
cyclische denken beheerste het
leven en dat uitte zich in de
kunst. Heel fraai komt alles sa
men in de uur- en wijzerplaat
die terecht is geplaatst aan het
begin van de tentoonstelling.
alkmaar/gpd - Op de illegale
markt worden in Nederland en
het buitenland momenteel re-
cordprijzen geboden voor
kaartjes voor de concerten die
de Rolling Stones dit jaar in Ne
derland geven. Twee kaartjes
voor het optreden dat de Stones
op 16 augustus in het Utrechtse
Vredenburg geven zijn recent
via een internetveiling voor
ruim 2000 euro per stuk ver
kocht. Eerder gingen voor dit
concert al kaartjes voor 1500
euro per stuk van de hand.
De oorspronkelijke prijs van de
tickets voor Vredenburg was 51
euro. Sinds de kaarten in de
verkoop kwamen worden ze
aangeboden op 's werelds
grootste veilingsite E-bay. Hier
zijn ook toegangsbewijzen voor
de optredens van de Stones in
Rotterdam (Ahoy' en D( 2C
en Amsterdam (Arena) °'a
De kaarten voor Utrecht
verreweg het meeste
omdat Vredenburg
stoelen wordt gezien
tiem concert'.
Tweeduizend euro vo< t
kaartje is zelfs voor Stc
grippen een record. Via
worden bijvoorbeeld oo
ten geveild voor het com
de band op 18 januari in
dison Square Garden
York geeft en daan rj
'slechts' ruim 600 euro £ra
den. Qj.f
Kaarten voor de concert
Arena, Ahoy" en De
ren momenteel zo'n 11
op. De prijzen van deze j
varieerden in de voorn
van 56 tot 126 euro.
Dit paneel, gemaakt rond 1500,
is afkomstig uit het Leuvense
museum en is een absoluut top
stuk.
Oorspronkelijk diende het pa
neel als wijzerplaat van een uur
werk met kalender. In zes cirkels
zijn figuren en taferelen aange
bracht. De binnenste toont de
tekens van de dierenriem, ver
volgens komen in schilderingen
de typische bezigheden in de
twaalf maanden, daarna volgen
de uren van de dag in Romeinse
cijfers. De vierde ring toont de
activiteiten van de zogenaamde
planetenkinderen. Volgens de
astrologie beïnvloeden de pla
neten alle aspecten van het be
staan. Elk van de zeven plane-
tengoden krijgt een aantal tafe
relen waarin mensen figureren
met diverse bezigheden die aan
de goden zijn gerelateerd. De
witte band daarna is ingeruimd
voor de dagen van het jaar. De
laatste cirkel aan de buitenkant
tenslotte geeft een overzicht van
alle dagen in elke maand. De ex
positie wordt begeleid door een
catalogus waarin in zeven arti
kelen een beeld van het thema
wordt geschetst.
Mede dankzij de eigen collectie
die als basis diende en een groot
aantal bruiklenen, zijn de ma
kers erin geslaagd een selectie te
maken die het thema treffend il
lustreert. In Den Bosch start de
expositie met een algemeen ge
deelte. Vervolgens is in vier ge
deelten per jaargetijde een beeld
gegeven. Oude landbouwwerk
tuigen uit de Brabantica-collec-
tie van het Bossche museum
omlijsten het geheel.
De expositie leent zich bij uit
stek ook voor een groot aantal
educatieve activiteiten. Er is een
boekje gemaakt voor kinderen
van 9 tot 12 jaar, er zijn compu
terprogramma's waarmee ge
bladerd kan worden in Middel
eeuwse getijdenboeken, er is
een speciale website en een
concertprogramma.
Hoewel incidenteel kunstenaars
zich nog wel aan de vier jaarge
tijden wijdden (zo is in de Cal-
dic Collection, momenteel te
zien in Boijmans van Beuningen
in Rotterdam, nog een vier de
len tellend schilderij van Pyke
Koch opgenomen) verdween
het thema na 1750 gaandeweg.
Niet echter in de animatie.
In het Noordbrabants Museum
worden, met dank aan het Ne
derlands Instituut voor Anima
tiefilm, drie relatief nieuwe ani
matiefilms getoond: het met een
Oscar bekroonde 'Father and
Daughter' (2000) van Michael
Dudok de Wit en films van Paul
Driessen en Maarten Koopman.
Kennelijk is het cyclische karak
ter van het thema voor teke
naars nog wel een inspiratie
bron.
'De Vier Jaargetijden' t/m 21
april in Het Noodbrabants Mu
seum, Verwersstraat 41, Den
Bosch. Geopend: di t/m vr 10-
17 uur za, zo en feestdagen 12-
17 uur. Catalogus 35 euro (ge
bonden) en 24,50 euro (paper
back).
leeuwarden/anp Zanger,
componist, gitarist en producer
Jan Tekstra wordt de nieuwe
zanger van de Friese popgroep
De Kast. Hij volgt Syb van der
Ploeg op die in december af
scheid nam om met drummer
Nico Oudhuijse een Engelstalige
poprockgroep op te richten.
Volgens de 38-jarige Jan Tekstra
uit het Friese Heeg klikte het
meteen tussen hem en de band
leden van De Kast. „Zowel mu
zikaal als persoonlijk", aldus de
zanger. De Kast is van plan om
met de nieuwe blikvanger op
dezelfde voet verder te gaan.
„We zijn al druk bezig met het
schrijven van nieuwe liedjes. Ik
verwacht dat het album van de
nieuwe Kast na de zomer in de
winkel ligt. Rond die tijd touren
we ook door Nederland."
riel
De nieuwe zanger be?d
mensen hem zullen vei en
met Syb van der Ploeg, n i
daar nuchter mee om.
haar als Syb heeft, zo we
ik" Volgens de zanger de
zijn stem heel andenjBr
heeft een roek-sound,
mijn stem meer in de
van pop en soul gaat."
Tekstra is vooral beki en
liedjesschrijver voor on dd
deren Marco Borsato, 4lde
List, Herman Brood, Vfcjk
Lois Lane en Tom Park nk
der maakte hij muziek
ders voor tv-series en do he
taires. Ook werkte hij als ei
muzikant voor vele ai zie
waaronder de groep K ga,
1997/1998 was Tekstra n >rb
leider van de Borsato-b tad
dens zijn tour 'De Waart)
itste
■foon
cht
ing
nst
l' »g<
