'Geen tijdslimiet voor VN-inspectie' BUITENLAND Alarm in Londen na vondst dodelijk gif Sharon leende anderhalf miljoen van Zuid-Afrikaanse miljonair VS moeten onderhandelen met een onhandelbare tegenstander N. Korea waarschuwt VS voor kernoorlog Spanje eist scheepswrak op van VS Tientallen walvissen overleden Londen en Parijs brengen troepen in gereedheid lin ontslaat ter van olie De Iraakse president lussein heeft minister jiamed Rasheed van I bij decreet ontslagen, fle pensioengerechtig- bereikt. Dat heeft de patstelevisie gisteren lasheed zat er sinds Ook zijn opvolger is )at is Samir Abdulaziz een vooraanstaand lid gerende Baath-partij. doodt Palestijnen Israëlische militairen tanochtend twee Pales- hdgeschoten in de Ga- en op de Westelijke ever. Israëlische troe- jp de Westelijke Jor- tr nog steeds bezig met >esten van huizen en shten van aanhoudin- tn van een speciale ?enheid schoten in het a bij Nablus op de Jordaanoever een ïrige jongen dood. j. is in Khan Yunes in de L*pk een dertigjarige Pa- tgekomen tijdens een isseling. lie: Passie i de Senaat woensdag 8 JANUARI 2003 Tl londen/rtr-ap - De politie heeft zondag op verschillende adressen in Londen zeven personen opgepakt na de vondst van het gif ricine. Zes mannen van 'Noord-Afrikaanse origine' zitten nog vast. Een vrouw werd la ter vrijgelaten. Dat heeft Scotland Yard gis teren pas bekendgemaakt. Ricine kan wor den gebruikt in biologische wapens. De politie vond het gif in een woning in Wood Green, in het noorden van Londen, waar zij een van de verdachten 's morgens vroeg arresteerde. Ricine is vrij gemakkelijk te produceren in kleine hoeveelheden. In grotten in Afghanistan zouden grote voorra den van de stof zijn gevonden. Ricine komt vrij bij de productie van won derolie uit de boon van de wonderboom (ri cinus communis) en geldt als een van de dodelijkste stoffen ter wereld. Inademing van gas van de stof of consumptie van de stof zelf kan dodelijk zijn. De Bulgaarse dissident Georgi Markov werd in 1978 in Londen doodgestoken met een paraplu waarvan de punt was vergiftigd met ricine. Tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben de Verenigde Staten en Groot-Brittannië de mogelijkheid onderzocht een ricinebom te maken. Zij hebben het biologische wapen getest, maar zouden het nooit hebben ge bruikt. Verwijzend naar de dreiging van internatio naal terrorisme, zei premier Blair gisteren over de vondst en de arrestaties dat die la ten zien dat het gevaar echt is en aanwezig, met een gigantisch potentieel. Sir Timothy Garden, voormalig topambtenaar van De fensie, bevestigde voor de Britse omroep BBC de dreiging. „Het hangt ervan af over wat voor hoeveel heden we praten. Kleine hoeveelheden kun nen door amateurs zijn gemaakt. Als het om grote hoeveelheden gaat, is dat verontrus tend, omdat het heel veel werk is een grote voorraad te produceren voor terroristische doeleindenzei Garden. Een deskundige van Jane's Terrorism and Security Monitor, Andy Oppenheimer, zei dat terroristen met ricine grote aantallen personen om het leven kunnen brengen, als zij er in slagen de stof in een spuitbus te stoppen. Hij noemde zo'n onderneming riskant maar niet onmogelijk. „Je hebt maar enkele milli grammen nodig om iemand te vermoor den", aldus Oppenheimer. VN-wapeninspecteurs die in 1998 Irak ver lieten, noemden ricine een van de gifstoffen die vermoedelijk door het bewind van de Iraakse leider Saddam Hussein waren ge produceerd en niet waren opgegeven. De regering-Blair heeft verscheidene malen gewaarschuwd dat Groot-Brittannië het doelwit kan worden van terreuraanslagen. De premier zei vorige maand nog in het La gerhuis dat 'nauwelijks een dag voorbijgaat' zonder nieuwe informatie waarin wordt ge waarschuwd voor aanslagen op Britse doe len. De leider van de iten in de Amerikaanse ïft tegen de algemene ig in aangekondigd idaat te zijn voor de erkiezingen volgend Ie verklaarde dat zijn de Senaat ligt'. Da- ir velen dé stem van arische oppositie te- jublikeinse president invloed van de sena- ith-Dakota nam even- lat zijn partij in no- •rig jaar de meerder- !e Senaat had verloren, e voor de Democrati- ididatuur zijn momen- vijf kandidaten. Voor- fy ie-president Al Gore 111 al eerder terug. intv^ese piloot o p/OI overleden j - Henry Botterell, Ca- C iatste gevechtspiloot uit L L Wereldoorlog, is 3 ja- pa jeen verpleegtehuis in ■^overleden. Hij was 106 j maar vijftien Canade- inen uit die oorlog zijn 2 "J1 Botterell meldde zich )ij de viiegdienst van de ie marine. Voor zijn pdracht stortte hij tij- t lesvlucht neer bij ken. Hij brak een been p enkele tanden kwijt laar huis teruggestuurd maar in plaats daarvan zich weer aan en lij de laatste zes maan de oorlog in Frankrijk I de oorlog heeft Botter - meer een vliegtuig be- ise kat door iten in gevaar - De vervaardiging ^Rselen en kwasten uit ^^ar brengt in India een diersoort in gevaar. M worden er minstens *"mungo's (een soort ci- liet groter dan een rat) dood. Plaatselijke die- jhermers zijn gisteren te 2flpagne begonnen, on es- ^notto 'Stop met bloed 34g leren'. Volgens de die- 'Ihermers ligt uitsterven K'a^ op de loer, maar dan nu wel een eind komen handel. RSE '02erzoek molest en| in ster Suriname Adjudant van Kabila ter dood veroordeeld kinshasa/afp - Een militaire rechtbank in Kinshasa heeft Eddy Kapend, adjudant van de twee jaar geleden ver moorde Congolese president Laurent-Desiré Kabila, giste ren ter dood veroordeeld. Negenentwintig anderen is wegens hun betrokkenheid bij de moord dezelfde straf opgelegd. In totaal stonden 135 mensen terecht voor de moord op Ka bila. Die werd in januari 2001 vermoord en opgevolgd door zijn zoon Joseph. Tegen 115 verdachten, zowel burgers als militairen, was de doodstraf geëist. Hoger beroep is niet mogelijk. Alleen een amnes- tieverzoek aan de president kan de terdoodveroordeelden nog redden. Amnesty International heeft de doodvonnissen veroor deeld. Volgens de mensen rechtenorganisatie hebben de beklaagden geen eerlijk proces gehad. Zo kregen ze vrijwel geen tijd om hun ver dediging voor te bereiden. Voorts behoorden de rech ters allen tot het leger of de veiligheidsdiensten en heb ben zij weinig of geen juridi sche scholing gehad. Amnes ty heeft er bij president Jo seph Kabila op aangedron gen zijn macht aan te wen den om de straffen te veran deren. PbUtiBO - Het openbaar lie in Paramaribo heeft echtelijk vooronderzoek 'SAId tegen de Surinaamse t van sociale zaken en indifisvesting. Dit meldde DVAtendblad de Ware Tijd Not. De minister zou zich vong hebben gemaakt aan Pai#l molest. Hij zou zich in Der tijdens een missver- die door zijn politieke ^*erd georganiseerd, on- ilijk hebben gedragen te- 1 Blneemsters. Zij hingen oktt na de jaarwisseling aan dstrle klok. De minister Jdet de aantijgingen tegen. >p 3 in de weg "bot auto's op 1704 - Een automobilist is n d geraakt doordat hij met 1944o op een doorgaande at óAthene in een vijftien lustiiep gat terechtkwam, zo 1 ld media in de Griekse delötad gemeld. Om het 200e gat te dichten werd er Cujens snel een vrachtwa- et grind naar de Atheense wijk Halandri gediri- 'R "Die verdween echter Jns in het gat, deze keer dat de chauffeur ge haakte. Die moest wel t wie brandweer uit zijn on- (ndse positie worden be idde weg is onlangs aange- deijet het oog op de Olympi- pelen van 2004. miami/anp - Duikers uit Port land hadden zich al rijk gere kend toen ze door een Ameri kaanse rechtbank het gedeelte lijk eigendom toegekend kregen van een scheepswrak voor de kust van Florida. Maandag eis ten echter ook Spanje en Frank rijk het eigendom op van het galjoen Notre Dame de Delive rance. De waarde van de lading wordt geschat op ruim 3 miljard euro. De toenmalige Spaanse koning Carlos III stuurde het galjoen in 1755 naar huis vanuit Havana, toen Cuba nog onderdeel was van het enorme Spaanse rijk. Nog geen dag later zonk het schip door een orkaan. De 500- koppige bemanning wist zich deels te redden, maar werd vol gens de overlevering opgegeten door kannibalistische Indianen in Florida. Het schip bevatte een kapitale lading van onder meer 437 kilo goud, 15.399 gouden dubloe nen, 153 gouden snuifdoosjes, ruim een miljoen muntstukken, zilver en sierraden. De waarde ervan is driemaal zo hoog als dat van het stoomschip Central America, dat een lading aan boord had van de Amerikaanse goudkust en in de jaren negen tig werd geborgen. Duikers van het bedrijf Sub Sea Research in Portland vonden het wrak in de buurt van Key West. De resten van de Notre Dame de Deliverance liggen vol gens hen verspreid over 27 vier kante kilometer. Een woord voerder van de Spaanse ambas sade zegt in de Britse krant The Guardian dat Spanje het galjoen vrijwel zeker zal opeisen, omdat het een zeegraf van Spanjaarden is en de lading Spanje toebe hoorde. Het Amerikaanse mi nisterie van buitenlandse zaken lijkt die claim te steunen. Ook Frankrijk kan rechten op het wrak doen gelden. De Span jaarden hadden het schip en zijn bemanning van de Franse West Indië Compagnie gehuurd om het goud uit de Nieuwe We reld naar Spanje te varen. Vol gens Sub Sea Research bestaat de West Indië Compagnie ech ter al zo lang niet meer, dat de Fransen de Deliverance niet kunnen opeisen. wellington - Vrijwilligers proberen de levens te redden van de grote groep walvissen die is aange spoeld op de kust van het Nieuw-Zeelandse eiland Stewart Island. Zeker tachtig walvissen zijn inmid dels overleden als gevolg van oververhitting en stress. Hulpverleners proberen de rest van de in to taal 159 walvissen nat te houden. Bij hoog water zullen deze weer terug in zee worden geduwd, maar de kans is klein dat zij het zullen halen. Het strand waar de walvissen aanspoelden ligt enkele kilometers verwijderd van het enige dorp op het ei land. Volgens de plaatselijke autoriteiten moeten de dieren ongeveer 18 uur op het strand hebben ge legen voor ze werden ontdekt. In 1998 spoelden op Stewart 360 walvissen aan. Geen enkel dier kon toen worden gered. Foto: Reuters/Barry Harcourt washington-bagdad/rtr-afp - Er is geen tijdslimiet verbonden aan de VN-inspecties in Irak. Dat heeft de Britse minister van bui tenlandse zaken, Jack Straw, van ochtend gezegd. Hij sprak tegen dat het verslag dat de inspec teurs 27 januari in de VN-Veilig- heidsraad uitbrengen, het signaal voor een militaire operatie in Irak zal zijn. Directeur Mohammed El Bara- dei van het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA) zei gisteren dat de wa peninspecteurs nog enkele maanden nodig hebben om hun onderzoek af te ronden. Straw sloot daarop aan. Volgens hem is er op zich geen reden de in specties te staken na 27 januari, als Irak zich niet duidelijk schul dig maakt aan een 'wezenlijke schending' van resolutie 1441 van de VN-Veiligheidsraad, waarin de inspecties zijn gere geld. Defensiespecialisten menen dat een eventuele militaire actie in Irak vanwege het klimaat vóór het begin van het voorjaar moet plaatshebben. Maar dit betekent niet dat er werkelijk een tijdsli miet aan de inspecties verbon den is, aldus Straw in de Britse zakenkrant Financial Times. Straws ambtsgenoot van defen sie, Geoff Hoon, maakte gisteren bekend dat de Britse regering in navolging van de Verenigde Sta ten reservisten mobiliseert voor een eventuele oorlog tegen Irak. Om te beginnen worden 1500 reservisten gemobiliseerd, maar zonodig kunnen het er 7000 worden. Ook de Franse president Jac- VN-wapeninspecteurs bij een fosfaatfabriek 400 kilometer ten oos ten van Bagdad. De teams maken sinds gisteren gebruik van helikop ters. Foto: AP/Karim Sahib ques Chirac maande gisteren de strijdkrachten op alle mogelijk heden voorbereid te zijn. Hij herhaalde tegen diplomaten in Parijs het Franse standpunt dat alleen de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties kan besluiten tot het gebruik van geweld tegen Irak, alhankelijk van de ontwa pening van dat land. De VS kondigden maandag een eerste mobilisatie van bijna 20.000 reservisten aan. In ver band met een mogelijke actie tegen Irak wordt een deel van de staf van het Amerikaanse Cen traal Commando naar een mo biele basis in Qatar aan de Per zische Golf overgebracht. Ge neraal Tommy Franks, hoofd van het Centraal Commando, reist voorlopig nog niet naar Qa tar. De Verenigde Naties waar schuwen dat de gevolgen van een Amerikaanse actie tegen Irak veel ernstiger zullen zijn dan bij de Tweede Golfoorlog van 1991. Niet alleen zullen 7,4 miljoen Irakezen gebrek aan voedsel en andere essentiële le vensbehoeften krijgen, maar ook zal de toch al armzalige in frastructuur worden vemietigd- .Volgens de VN is het belangrijk ste verschil met 1991 dat de gro te meerderheid van de Irakezen voor bijna alle basisbehoeften totaal van de regering in Bagdad afhankelijk is. De VN verwachten dat bij een aanval op Irak 900.000 Irakezen naar Iran zullen vluchten. Een half miljoen wijken waarschijn lijk uit naar Saudi-Arabië. Het aantal doden en gewonden van de actie zal volgens de VN in het begin van de oorlog ongeveer 500.000 zijn. door onze correspondent Ad Bloemendaal zoek nu genoeg bewijs in han den te hebben voor de vervol ging van tenminste zes partijle- tel aviv - Premier Ariel Sharon den. van Israël heeft een jaar geleflfii? jSharon zelf is tot nu toe buiten 1,5 miljoen dollar geleend van schot gebleven, maar zijn zonen een bevriende Zuidafrikaanse miljonair. Een van zijn naaste medewer kers heeft dat gisteren bevestigd, naar aanleiding van een onthul ling in het dagblad Ha'aretz. Maar anders dan de krant sug gereerde, zou er geen sprake zijn van omkoping. Het bedrag is vorige maand met rente te rugbetaald. „Het is geen toeval dat er wordt gelekt en dat er leugens en ver keerde informatie worden ver spreid, bedoeld om de premier en diens regering ten val te brengen", zei de medewerker, in een duidelijke verwijzing naar de campagnes voor de Knesset- verkiezing van 28 januari. Hij bevestigde dat Sharon de procu reur-generaal heeft gevraagd een onderzoek in te stellen naar de bron van het verhaal in Ha'aretz. Het nieuws over de lening is het jongste in een reeks onthullin gen en quasi-onthullingen in de media over corrupte praktijken van Likud-politici. De politie denkt na een uitgebreid onder- Omri en Gilad halen bijna dage lijks de voorpagina's. Omri zal binnenkort door de politie wor den gehoord. Sharon heeft volgens Ha'aretz de 1,5 miljoen ontvangen van de Zuid-Afrikaan Cyril Kern. Met het geld zouden zijn zonen heb ben voldaan aan een opdracht van de Rekenkamer een bedrag aan buitenlandse campagne fondsen terug te storten. Dat geld was verstrekt door een paar voor dat doel opgerichte fictieve bedrijven. Het ging om de cam pagne die Sharon in 1999 voer de om het leiderschap van de Likud. De voorschriften verbie den fondsgebruik uit het buiten land. Miljonair Kem kent Sharon sinds 1948, toen hij onder diens commando vocht in de eerste Israëlisch-Arabische oorlog. Hij is een regelmatige gast op de Sy camore Ranch, de boerderij van de premier in de Negev-woes- tijn. Kem bevestigde gister avond in een telefoongesprek met de Israëlische tv dat hij Sha ron al vele jaren kent. „Maar ik bemoei me niet met de Israëli sche politiek", zei hij. Meer wil de hij niet over de zaak kwijt. Volgens Ha'aretz, dat zijn ver haal baseert op een document van het ministerie van justitie, heeft onderzoek door de Reken kamer geleid tot de verdenking dat Sharon en zijn zonen zich schuldig maakten aan 'het ont vangen van steekpenningen, fraude en misbruik van vertrou wen', en ook aan 'het misleiden van het hoofd van de Rekenka mer en de politie'. Zo zou Sharon tijdens het on derzoek de bron van het geld dat hij heeft teruggestort heb ben verzwegen en in plaats daarvan hebben gezegd dat hij een hypotheek had genomen op zijn boerderij. Door een lening te aanvaarden van een buiten lander voor het terugstorten van het geld zou hij indirect toch buitenlandse campagnebijdra- gen hebben aanvaard. De nieuwste onthulling lijkt geen echt gevaar te zullen ople veren voor Sharons politieke loopbaan, maar komt op een slecht moment. De verkiezingscampagne is gis teren officieel begonnen en in de afgelopen paar weken is de Likud in de peilingen al gezakt van 41 naar ongeveer 35 zetels. door onze correspondent Peter van Nuijsenburg Tokyo - Waarschijnlijk hebben de Zuid-Ko- reanen gelijk Waarschijnlijk is onderhande len met het regime in Noord-Korea de enige begaanbare weg. Waarschijnlijk zullen de stalinisten in Pyongyang bij de juiste combi natie van druk en beloning inbinden. En waarschijnlijk zullen ze dan hun kern wa penprogramma, waarmee ze nu hun buren de stuipen op het lijf jagen, ontmantelen. Waarschijnlijk, want het enige dat met ze kerheid gezegd kan worden over de Noord- Koreaanse dictator Kim Jong II, is dat bij hem niets zeker is. Vergeleken met Kim is Saddam Hussein een toonbeeld van nuch tere berekening. En toch zit er vermoedelijk niets anders op dan met het Noorden rond een al dan niet virtuele tafel te gaan zitten. Alternatieven zijn er niet. Een aanval op het nucleaire complex in Yongbyon? Dat zou een nieuwe oorlog op het Koreaanse schiereiland bete kenen en dat zullen de Zuid-Koreanen dit keer uit alle macht proberen te voorkomen. Een veroordeling door de VN-Veiligheids raad? Daar worden de kameraden in Py ongyang niet warm of koud van. Het Noor den op de knieën dwingen met economi sche sancties? Klinkt makkelijker dan het is. Een regime dat zonder scrupules zijn bevol king laat verhongeren, zal niet gauw zwich ten als de toevoer van de schaarse goederen die nu nog naar het Noorden gaan, wordt stopgezet. Washington beseft dat het bij dit nucleaire blufpoker over de zwakste kaarten beschikt, en daarom verzekert president Bush keer op keer dat hij een diplomatieke oplossing wil en niet van plan is het Noorden binnen te vallen. De consequentie daarvan zou moe ten zijn dat hij instemt met het compromis voorstel dat de Zuid-Koreaanse regering aan Washington probeert te slijten. Bush moet zijn verklaring op schrift zetten en per ijlbo de naar Pyongyang sturen en beloven dat hij de olieleveranties zal hervatten die stop gezet waren nadat het Noorden had toege geven dat het kernwapens ontwikkelde. Pyongyang zou op zijn beurt het kemwa- penprogramma stopzetten. Aan dat plan zou nog een element kunnen worden toege voegd: het weer toelaten van de inspecteurs van het Internationale Agentschap voor Atoomenergie (IAEA), die eind vorige maand Noord-Korea moesten verlaten. Het voorstel verdient geen schoonheids prijs. Het riekt naar zwichten voor chantage. Dat is ook de reden waarom Amerikaanse woordvoerders elke vorm van onderhande len afwijzen. Ze zien niet graag dat een chanteur er grijnzend met de buit vandoor- gaat. Maar het voorstel zonder meer van de hand wijzen, waartoe de neiging bestaat, kan ook niet. Het komt van een belangrijke bondgenoot op een voor de betrekkingen tussen beide landen cruciaal moment. In Zuid-Korea wordt geageerd tegen alles en iedereen die een Amerikaanse vlag of uni form draagt. Die stemming is het gevolg van de vrijspraak door een Amerikaanse militai re rechtbank van twee soldaten die in juni bij een oefening twee meisjes hadden dood gereden. En de winnaar van de presidents verkiezingen van december, Roh Moo Hy- un, heeft dit anti-Amerikanisme tijdens de campagne aangewakkerd. Hij heeft zijn toon nu gematigd en opgeroepen tot min der heftige protesten, maar de geest is uit de fles. Als de Amerikanen het compromis voorstel zonder omhaal in de pedaalemmer deponeren, wordt dat in Zuid-Korea uitge legd als het zoveelste bewijs van 'Ameri kaanse arrogantie'. Het gevolg is niet moei lijk te voorspellen. De relatie tussen Seoul en Washington zal nog verder afkoelen. Daarbij komt dat de Zuid-Koreanen uitge kiend opereren. Vorige week deden gezan ten van Seoul de Chinese hoofdstad Peking en de Russische hoofdstad Moskou aan. China en Rusland gelden als de enige lan den die enig invloed hebben op Kim Jong D. De Russen hebben zich al bereid verklaard te willen meewerken aan een oplossing van het Noord-Koreaanse probleem. En in Pe king zien ze evenmin graag dat Kim brokken blijft maken. Als Peking en Moskou instem men met het voorstel van Seoul of een vari ant daarvan, kan Washington moeilijk ach terblijven. Volgende week maandag treffen regerings delegaties van Noord- en Zuid-Korea elkaar in Seoul. Het zou mooi zijn als de zuiderlin gen de noordelingen een akkoord kunnen voorleggen, maar alleen de grootste opti misten houden op dit moment rekening met die mogelijkheid. seoul/afp - Noord-Korea blijft agressief van zich afbijten in het diplomatieke conflict met de VS over het nucleaire programma. Zo meldt het Noord-Koreaanse persbureau vandaag dat het be leid van de VS tegenover het Aziatische land de kans vergroot op een kernoorlog op het Kore aanse schiereiland. Volgens het staatspersbureau 'verspreiden de VS opzettelijk onjuiste ge ruchten over het 'kernvraagstuk' van Noord-Korea, en proberen zij op deze manier de kans op confrontatie tussen de twee Ko rea's te vergroten'. Gisteren waarschuwde Noord- Korea de internationale ge meenschap al voor een 'genade loze oorlog' als het economi sche sancties krijgt opgelegd. Daarop liet Washington weten bereid te zijn tot overleg met Noord-Korea om het conflict over het kernprogramma van het land te bespreken. De waar schuwing voor een kernoorlog is de eerste officiële reactie op het Amerikaanse voorstel. De Amerikaanse regering is be reid tot overleg met Noord-Ko rea, maar het zal geen conces sies doen om het autoritaire re gime in Pyongyang over te halen zijn nucleair programma op te geven. Dat werd gisteren in Washington bekendgemaakt in een gezamenlijke verklaring na een ontmoeting tussen Ameri kaanse, Japanse en Zuid-Kore aanse functionarissen. Het betekent een wijziging van het Amerikaanse beleid. De VS eisten tot nu toe als voorwaarde voor een dialoog dat de Noord- Koreanen recente stappen om hun nucleair programma weer op te starten zouden terugdraai en. „De Verenigde Staten zijn be reid te bespreken met Noord- Korea hoe het het beste zijn ver plichtingen jegens de interitetio- nale gemeenschap kan nako men", aldus de laatste verkla ring van de VS. Diplomaten be nadrukten na afloop dat zij be reid zijn tot overleg, maar dat van echte onderhandelingen pas sprake kan zijn als Noord- Korea zijn nucleaire overeen komsten nakomt. De Noord-Koreaanse macht hebbers lieten eind vorig jaar de verzegelde nucleaire installatie in Yongbyon openbreken en be wakingscamera's uitschakelen. Met die stap schond Pyongyang internationale afspraken uit 1994 met onder meer de VS over zijn kernprogramma.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2003 | | pagina 7