'Leiden Centraal is een oase van rus
HET ONBEHAGEN
REGIO I I
Toelichting op publicaties over joodse begraafplaats nabij Molen de V
VERKIEZINGEN
NAVRAAG
Een 'onverklaarbaar lichtschijnsel', dat het afgelopen weekeinde bo
ven Leiden was te zien, heeft bij sommigen voor de nodige commo
tie gezorgd. Bij de UFO Werkgroep Nederland zijn twee meldingen
binnengekomen
UFO'sIk denk dat het van een 'raar'
jeerst blauw en
een vliegtuig is geweest dan fei wit nche.
Navraag bij des
kundigen heeft tot nu toe nog geen opheldering verschaft over de
mogelijke oorzaak van het vreemde licht. Heeft Oegstgeestenaar
MAARTEN NOORT, werkzaam bij Meteo Consult, misschien een ver
klaring?
Wat dacht u na lezing van het bericht?
„Nou, ik geloof niet zo in UFO's, maar goed.
soonlijke opmerking. Tja, wat moet je er
mee? Ik weet het niet zo goed. Ik zou wel
willen weten wie die meldingen hebben
gedaan. Zijn dat wel twee bronnen die
geheel onafhankelijk van elkaar zijn? En
verder denk ik dat Schiphol en vliegkamp
Valkenburg het beste antwoord kunnen
geven op de vraag waar dat licht precies
vandaan kwam. Hun radarsystemen ge
ven het onmiddellijk aan als er iets
vreemds is te zien en dan komen ze daar
heus wel in actie, hoor."
Heeft u zelf enige verklaring voor het
verschijnsel?
„Ik denk dat het een vliegtuig is geweest.
Er stond in het weekeinde een noordoos
tenwind en dan gaat de aanvliegroute
voor Schiphol over Leiden. Lampen van
een vliegtuig kunnen redelijk intens zijn
en er zijn volop vliegbewegingen.
Een van de twee 'spotters' heeft op video een 'raar, flikkerend
licht' vastgelegd en is ervan overtuigd dat hetgeen vliegtuig is.
,Als die mevrouw geen statief heeft gebruikt bij de opname krijg je
al snel trillende beelden. Dus daar ben ik ook niet zo van onder de
indruk."
De luchtverkeersleiding van vliegkamp Valkenburg denkt dat het
misschien meteoballonnen zijn geweest. Zou dat kunnen?
„Dan zou je bij het KNMI moeten vragen wannneer ze die ballon
nen hebben opgelaten. Dat kunnen ze precies zeggen. Als er een
oostenwind is, gaan die ballonnen naar het westen. Maar het is
wel zo dat zo n ding niet erg groot is en je dat op grote hoogte niet
gemakkelijk kunt waarnemen."
Een echte UFO dan toch misschien?
.Alles wat ongeïdentificeerd is, noem je een UFO. In die zin klopt
de waarneming wel, ja. Maar ik houd het toch op een vliegtuig.
Verder kan ik niet zo veel met dit soort berichten."
tekst: Erna Straatsma foto: Mark Lamers
dat is meer een per-
U I T DE ARCHIEVEN
ANNO 1953, Woensdag 7 Januari
LEIDEN - Nadat reeds voor de oorlog de noodzakelijkheid tot uitbrei
ding van het Diaconessenhuis aan de Witte Singel onder ogen was
gezien, bleek al spoedig dat ter verkrijging van een afdoende oplos
sing overgegaan moest worden tot de bouw van een geheel nieuw
ruim en modern ziekenhuis. Dank zij de grote medewerking van het
Gemeentebestuur, waarmede reeds kort na de bevrijding onderhan
delingen werden gevoerd, werd de beschikking verkregen over een
terrein liggende in het verlengde van de Houtlaan. Thans vernemen
wij, dat zo juist bij het bestuur bericht is binnengekomen, dat de toe
stemming voor de bouw van een nieuw Diaconessenhuis aan de
Houtlaan, waarin plaats zal zijn voor 300 bedden, is verleend.
Voor dit gebouw bevindt zich een uitgestrekte tuin, welke uitsluitend
voor de patiënten is bestemd. Op de begane grond komt de kamer
van de directrice en de geneesheer-directeur. Verder komen hier de
wacht- en consultkamers en de administratieruimte. De eerste, twee
de en derde verdieping worden geheel voor zaalverpleging ingericht,
waarbij het aantal bedden per kamer van twee tot hoogstens acht zal
variëren met het oog
op een rustige verple
ging. Op de vierde en
vijfde verdieping zul
len de klassekamers,
welke alle een balcon
hebben, komen. Aan
de achterzijde zal een
apart gebouw worden
opgetrokken, waarin
zich de röntgen- en
operatieafdeling be
vinden.
ANNO 1978,
zaterdag 7 januari
LEIDEN - Gerard Bak
ker (38) heeft Scylla
aangekondigd liever
niet meer in competi
tieverband uit te wil
len komen. Gerard
Bakker is sinds jaar en
dag ook trainer van
Avanti uit Hazers-
woude.
Foto: archief Leidsch
Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien d
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te n
gironummer 57055 Ln.v. Dagbladuitgeverij Damiateb.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d. (datum van plaatsing)
of door contante betaling aan de balie van net Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82
te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B.M. Essenberg, C.P. Arnold
W.MJ. Bouterse (adjunct)
E-mail: directie@damiate.hdc nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor. Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie.ld@damiate.hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel 071-5 356 356
Postadres Postbus 54,2300 AB Leiden
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 3*3 508
Familieberichten fax 023-5 '5° 567
ADVERTENTIES
071-5 356 300
Sprinters (rubrieksadv.): 072-519 6868
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail- abonneeservice@hdc.nl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €19,60 (alleen aut. ine)
p/kw €55,00 p/j €210,60
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
cq de betreffende auteur
HDC Uitgeverij Zuid BV, 2003
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 503.2003 PA Haarlem.
SCHRIJVENDE LEZERS
Op de diverse artikelen en ingezon
den brieven die de laatste weken over
de joodse begraafplaats in Leiden zijn
verschenen, wil ik reageren.
Molen de Valk stond voor de afgra
ving op een groot molenplein. Het
had dezelfde hoogte als het nu nog
resterende deel waar de molen op
staat Het hoge deel liep tot het water
van de Rijnsburgersingel en was aan
de waterzijde beplant met meidoorn
bomen, die wanneer zij bloeiden, een
sfeervol beeld vormden. Het ver
hoogde deel is te vergelijken met nu
nog de begraafplaatsen Groenesteeg
en de Zijlpoort. De afgraving begon
aan de zijde waar nu het fietspad tus
sen Valkbrug en Bevrijdingsmonu
ment loopt. Het bleek ook als be
graafplaats in gebruik te zijn geweest.
Het ruimen werd niet aan het gezicht
onttrokken en was gemakkelijk toe
gankelijk voor belangstellenden. In
de singel lagen twee schuiten, een
voor de beenderen en een voor de
vrijkomende aarde. Uiteraard was er
belangstelling van studenten - en
niet alleen zij - voor een schedel. Dat
er niet respectvol werd omgegaan
met deze schedels ervaarde ik bij een
bezoek aan een openbaar urinoir,
waarin een schedel lag.
De joodse begraafplaats lag, zoals
eerder vermeld, niet aan het water
maar op het deel waar nu het par
keerterrein ligt. Het was omgeven
door betonnen platen maar gemak
kelijk toegankelijk. Het was er een
chaotische troep. Ondanks dat er
toen nog veel joden in Leiden woon
den, werd er niet veel aan ge(
herinner mij dat de joodse ge
schap tegen de verplaatsing v
begraafplaats was op grond v
gieuze overwegingen. Het op|
en herbegraven is zorgvuldig
beurd. Er kwam geen student
pas.
A.
Onze huisregels
December 2000: Een 19-jarige Amsterdamse
voetbalsupporter steekt een 21-jarige Feyen-
oord-fan neer met een mes. Het slachtoffer
maakt deel uit van een groep Feyenoordsup-
porters uit Katwijk die terugkomt van de wed
strijd Feyenoord - Ajax (3-1) in de Rotterdam
se Kuip. De Amsterdammer voelt zich aange
sproken als het woord 'kankerjood' valt.
Augustus 2001: Schietpartij op perron 9b van
Leiden Centraal. Een 18-jarige Leidenaar
schiet een 19-jarige Rotterdammer dood na
een korte woordenwisseling. De dader vuurt
twee keer van dichtbij op het slachtoffer. De
rechtbank veroordeelt de jongen in maart
2002 tot twaalf jaar gevangenisstraf.
Begin 2002: De politie Hollands Midden voert
van februari 2002 tot en met mei 2002 het
project 'Clean Station' uit. Het project omvat
een combinatie van preventieve en repressie
ve maatregelen tegen junks, daklozen en dea
lers die op Leiden Centraal rondhangen. Doel
van de actie is 'het bevorderen van veiligheid
en leefbaarheid'. Agenten zijn 'zichtbaar aan
wezig' op het station en treden op tegen win
keldiefstal en zakkenrollerij.
Zomer 2002: NS introduceren 'servicemede
werkers' die in koppels surveilleren in de hal
van het station. Ze zijn in opvallend rood
blauw tenue gekleed en helpen reizigers.
Voorts houden ze toezicht op mogelijke zak
kenrollers. Zodra ze deze - meestal vaste
klanten - zien, krijgt de stationsbeheerder een
seintje en wordt een waarschuwingsbandje
gedraaid: 'Attentie, er zijn zakkenrollers actief
in dit station'.
Eind 2002: De gemeente opent de nieuwe,
onbewaakte fietsenstalling aan de voorzijde
van Leiden Centraal. Het Stationsplein wordt
leeggehaald en de taxi's verhuizen van de
achterzijde naar de voorzijde van het station.
De nieuwe voorzieningen oogsten veel kritiek:
zowel fietsers als taxichauffeurs klagen. Fiet
sers vinden de hellingen in de stalling te steil
('Betreden op eigen risico', staat op eer sel
je bij de ingang). Enkele fietsers raken gg<
bij een valpartij. Taxichauffeurs vinden ne
wegdek bij hun standplaats te klein, te j in;
te ver verwijderd van de ingang. Al snel
ren chauffeurs hun auto bij het in- en
den van passagiers op de stoep voor dejMi
tionsingang.
December 2002: NS kondigen de afslui
van perrons met elektronische poortjes
hekken aan. Ook Leiden Centraal valt o
de stations - alle in de Randstad - waar
lijke maatregelen worden getroffen. De
jes moeten het zwartrijden beperken. 0
pen NS de agressie waar veel treinpersc i
mee kampt hierdoor te verminderen.
usi
DINSDAG 7 JANUARI 2;
Een groot onbehagen waart door Ne
derland. Het land is onveilig en de po
litiek doet hier te weinig mee, vindt
menigeen. De roep om meer en bete
re criminaliteitsbestrijding wordt har
der. Maar is het allemaal wel zo erg
als we denken? Vlak voor de verkie
zingen een korte rondgang langs
plaatsen waar de veiligheid volop ter
discussie staat. Vandaag: station Lei
den Centraal.
Hoe verschillend wordt gedacht over
de veiligheid op en rondom Leiden
Centraal blijkt tijdens een werkbe
zoek van PvdA'ers, begin december
2002. „De laatste tijd is het ver
schrikkelijk", aldus de Leidse fractie
voorzitter Conny Broeyer. Ze doelt
op overlast van junks en daklozen, in
de hal van het station. „O ja?", rea
geert haar fractiegenote Wik de Jong.
„Ik vind het wel meevallen als je het
vergelijkt met plaatsen als Amster
dam en Den Haag. Ze heeft nóóit
ergens last van.
De vele surveillanten, van NS zelf én
de (spoorwegpolitie, plus een aan
zienlijke hoeveelheid camera's in
winkels en fastfoodketens benadruk
ken de mogelijkheid van criminali
teit. Voor uw en onze veiligheid re
gistreren wij deze opnames" zien
fietsers staan op een bordje onder
camerabeelden in de bewaakte stal
ling aan de achterkant van het sta
tion. Servicemedewerkers van de
Spoorwegen, in opvallend blauw
rood tenue, lopen in koppels langs
borden die waarschuwen voor zak
kenrollers ('Je hoeft geen zak te zijn
om gerold te worden'). Van de twee
hokjes voor pasfoto's is er een com
pleet vernield. Aan de achterkant is
met vilstift op de muur geschreven:
'Doodt alle Marokkanen'. Drie poli
tieagenten staan in de hal aan de
voorzijde van het gebouw.
De vele veiligheidsmaatregelen bete
kenen echter niet dat Leiden Cen
traal een gevaarlijke plek is, zegt sta
tionsbeheerder Peter de Jong. „Lei
den Centraal is juist een oase van
rust in een roerig gebied. En dan
heeft hij het over alle stations in de
Randstad. Leiden Centraal is het op
vier na grootste station van Neder
land. Per dag komen en gaan zo'n
75.000 treinreizigers. „Ik denk dat
hier ongeveer één keer per dag iets
gebeurt."
Uit reizigersonderzoeken van de Ne
derlandse Spoorwegen blijkt dat het
merendeel van de treinreizigers zich
veilig voelt op het station. „Leiden
scoort goed", aldus De Jong, die der
tien jaar perronopzichter is geweest
en sinds twee jaar stationsbeheerder
is. „Ook 's nachts is het hier véilig, al
ziet het er dan wat uitgestorven uit."
De perronopzichter houdt 24 uur
per dag toezicht.
Als een van dp grotere NS-locaties
draagt Leiden sinds november vorig
jaar de titel 'maximum service-sta
tion'. Dat betekent onder meer dat
NS geld uittrekt voor 'servicemede
werkers', die sinds een half jaar door
de hal van het station wandelen. Ze
helpen treinreizigers die moeite heb
ben met kaartautomaten en wijzen
zoekende toeristen de weg. Overdag
lopen twee tot vier service-koppels
door de hal; in de (rustige) avond
uren is één stel actief.
Op kleine blauwe borden en stickers
geven NS sinds kort de huisregels
aan: NS wil dat stations prettige, vei
lige en schone plaatsen zijn waar
mensen graag komen. Het betekent
dat reizigers die 'hinder, gevaar en-
/overlast' veroorzaken, buiten de
deuren worden gezet. In de praktijk
zijn het veelal zwervers, die het sta
tion als slaap- of hangplek willen ge
bruiken.
„We zijn best streng", zegt de sta
tionsbeheerder. „Het station is géén
openbare ruimte voor iedereen. In
Foto's: Hielco Kuipers
principe is het station alleen voor
treinreizigers bedoeld en gedogen
we ieder ander die hier om andere
redenen komt. Bijvoorbeeld om iets
te kopen. Wat zwervers betreft voe
ren we een ontmoedigingsbeleid. Als
ze overlast veroorzaken, gooien we
ze eruit. Heel simpel. Al moeten we
dat 27 keer op een dag met dezelfde
persoon doen.
Om een verblijf van daklozen te ont
moedigen heeft NS vrijwel nergens
zitplaatsen gemaakt: die worden an
ders onmiddellijk door zwervers in
beslag genomen. „Het klinkt mis
schien lullig, maar wie moet wach
ten kan in de stationsrestauratie
gaan zitten."
Over het algemeen heeft Leiden
Centraal een 'best fijn publiek', zegt
De Jong. De gemiddelde Leidse
treinreiziger laat de boel heel en
vecht niet. „Zelfs op 3 oktober is hier
niets gebeurd. Zal waarschijnlijk
komen door al die nette studenten,
denkt de stationsbeheerder, en de
relatief grote groep ouderen in Lei
den. Al zit er natuurlijk wel eens
een rotte appel tussen al die duizen
den goeien."
Een zo'n rotte appel brak een paar
maanden geleden het fotohokje
midden in de hal open om een geld-
cassette weg te nemen. „We laten
het even zo, want dat hele eiland
willen we weghalen. Het ontneemt
het zicht op de rest van de hal, dus
we willen die fotohokjes naar de zij
kant verplaatsen.
De kaartautomaten zorgden - niet
specifiek in Leiden, maar overal in
de Randstad - in het begin voor een
hausse aan berovingen. Daders ke-
maar, heb ik gezegd, ik kom niet
meer. Daar gebeuren echt heel rare
dingen. Er wordt gedeald, mensen
lopen met pistolen rond. Ik kom uit
die buurt, ik ken die mensen, en
daarom kan ik er niets van zeggen.
Bij mij in de wijk geldt 'horen, zien
en zwijgen'. Ook geen hulp vragen
als er iets gebeurt, want ze weten je
altijd te vinden. Nou, na die ene dag
ben ik weer teruggegaan naar Lei
den. Hier vind ik het allemaal wel
meevallen."
De afgelopen drie jaar is het welge
teld één keer gebeurd dat ze de hulp
van de perronopzichter inriep om
een vervelende klant uit het station
te zettten. Niet dat een verwijdering
echt zoden aan de dijk zet: „Na een
half uurtje zie je ze weer binnenko
men." i
's Nachts is toiletgroep gesloten,
maar proberen junks en zwervers
soms toch binnen te komen. „Ze
willen hier graag liggen, of ze probe
ren in te breken." De min of meer
verborgen camera bij de ingang is
verdwenen, maar binnenkort komt
er een nieuwe die duidelijk zichtbaar
opnames maakt. „Stiekem filmen
mag niet." Speciale nachttoiletten,
direct naast de andere we's, zijn be
veiligd met bewegingscensoren.
„Mensen denken vaak dat daar ver
borgen camera's hangen, maar dat is
niet zo. Bewegingen worden wel ge
registreerd en dan hoor je tikken.
Wie een bepaalde tijd overschrijdt
merkt dat de toiletdeur weer open
springt.
De medewerkers van jie toiletten
zijn gewend aan zwervers en junkies
die doelloos in de stationshal rond-
ken over de schouder mee bij het
pinnen en gingen er vervolgens met
de pinpas vandoor. Na de plaatsing
van afschermende schotten is dat
probleem echter opgelost.
Jolanda Lossie werkt sinds drie jaar
als medewerker in de toiletten op
Leiden Centraal. Ze zit in een glazen
kamertje vlak achter de stationsres
tauratie, met uitzicht op de stations
hal, en vindt Leiden een prettige
werkplek. De Haagse heeft andere
ervaringen op Holland Spoor. „Daar
heb ik welgeteld één dag gewerkt,
toen ben ik opgestapt. Bekijk het
hangen. Lossie: „De eerste
hier zat, kwam er man aan c£>ei(
re kant van het raam staan,
dacht ik, wat sta je daar nou. m
ken. Hij staat er hele dagen.
hier naartoe gelopen en valL jcc
staar. Maar hij doet verder
Dus laten ze hem maar staafc p
leen als mijn klanten er nietig a(
durven vragen we of hij wegjLg
gaan." lin
Leiderdorper Randy Koo, foi
woordvoerder van reizigers<fc=
tie Rover, kan zich voorstellfl
sommige treinreizigers zichi
tig voelen op Leiden Centra^
zijn nogal wat zwervers die
de hal vertoeven", zegt de irr
als ambtenaar in Haarlem wi
dagelijks per trein heen en vi
reist. „Ze komen overal bij z
ook bij de kaartverkoop aan J.
ketten. En dat stoot sommigf
sen toch af. Het geeft een ger
onveiligheid. Net zoals die g
jongeren die 's ochtends he#
uit de nachttrein komen.'
Zelf 'ervaart' hij het station i F1
onveilig. „Ik heb nooit iets
meegemaakt." Voordeel v
Centraal is volgens hem de
openheid van het vrij nieuwF
bouw. „Station De Vink vine:
dat betreft een stuk onveiligf
heb je geen personeel om to
houden." Statsionbeheerdei
Jong beaamt dat verschil. „B
Vink wordt meer vernield da
Leiden Centraal. Al denk ik c e J
klein groepje jongeren daar
woordelijk voor is."
Erna Straatsma
oevo
