Hoogwater Limburg zakt
BINNENLAND
Bos stuit op cynisme in Maasstad
Zalm richt pijlen op integratiebeleid Het nieuwe optimisme van de SP
IA: Kwartje
t naar natuur
or en wegen
Lid delegatie Duisenberg
in Israël aangehouden
Maas bereikte piek in Borgharen met 46,65 meter boven NAP
GroenLinks pleit
voor proeftijd
nieuwe ministers
Belangenclubs: Mensen
kunnen zelf partij kiezen
Kloof tussen CDA en SP blijft groot
jaar voor
li Amsterdam
- Zeehavens Am-
|iebben in 2002 een re-
il goederen van onge
in overgeslagen. Dat is
|van 2.4 procent ten
het jaar daarvoor,
de vier havens aan
Izeekanaal op de vier-
komen in Noord
opa. Vooral het aantal
lieten nam vorig jaar
net 9 procent tot 14,4
in.
laliteit
in Almere
'e criminaliteit in Al-
;t afgelopen jaar fors
met 20 procent. Dat
jemeester Ouwerkerk
ider (gezegd in zijn nieuw-
•raak. Hij wijst met
tuldigende vinger naar
Sterie van binnenland-
Hat verzuimt geld voor
jnten in Almere te ge-
gens de politie Flevo-
e sterke toename van
al misdrijven in Almere
wijten aan de snelle
de stad.
it dwingt
>org£r te volgen
i van
>loerf?N Een agent in Apel-
,n jc|ein de nacht van vrijdag
dag bij een toevallig
eggeftie automobilist inge-
,niniheeh hem gedwongen
aveintende autokraker te
5isj)e agent wist de fiet-
e olJtokraker aanvankelijk
r I bij te houden, meldde
enetf gisteren. Hierbij ver-
es, b?°btieman wel zijn
ondn en horloge,
gen
boueaat ontploft
n pit I
nnen moskee
liet c
(am - In een Amster-
merfioskee is in de nacht
ïls kpg °P zaterdag een
irdejnaat ontploft. De poli-
in dj in eerste instantie dat
oastfam was ingegooid,
1 nader onderzoek door
ïrvefcisehe recherche bleek
geü^iandgranaat was afge
jast maakte de politie gis-
Ikend. Op het moment
cenjntploffing was n'e-
s er» he moskee aanwezig,
/laai
mm Limburg zit
ïat zonder water
Een
hen'Terwijl het Maasdal
1 liePPen dagen een te veel
els <er moest verwerken, zat
en.1 van de oostelijke mijn-
isteren zonder water,
in breuk in een trans-
ling net over de grens in
rnef math kwam een groot
Bij p Kerkrade zonder water
et d- In Landgraaf en Heer-
e tdl was de druk enkele
ofjnimaal.
erlander in
verdronken
i - Voor de kust van het
Bische eiland Bali is za-
ïen Nederlandse toerist
tken. Het 41-jarige
ffer kwam om toen hij
jen duiktocht maakte
!t wrak van een Ameri-
chip dat in 1942 was
i. Zijn lichaam wordt
)racht naar Nederland.
(rd weg
iterview
m - In het interview met
)osterhuis in de Erbij
erdag is het laatste
Iveggevallen. Oosterhuis
bver hoe hij prins Claus
tiekenhuis voorlas. ,,En
las: 'Zult gij mij redden,
!en geplaagd als ik ben?',
'Ik hoop het'."
4ag/gpd - De PvdA wil de
tigopbrengsten van het
J van Kok gebruiken van
lieg van nieuwe wegen,
en natuurgebieden. De
"^Sjoen euro die het kwartje
- %tra accijns op benzine
'iej99l is ingevoerd) jaarlijks
"4gt, moet in een apart
^4vorden gestort dat alleen
lit doel mag worden ge-
^gspartijen LPF en WD
^het kwartje van Kok af-
jfhn, om zo de benzine
~iper te maken. PvdA-lei-
denkt echter dat de bur-
%id is de accijns te blijven
^<h, mits er duidelijk wat
"4rugkomt „Het geld mag
9"b een grote hoop verdwij-
3'vei hij zaterdag bij de pre
mie van het plan. „De op-
jten mogen maar op een
besteed worden."
7 ijs Bos is de tijd voorbij dat
fdA 'anti-auto' was. „Er
In nieuwe wegen komen
nelpunten op te lossen,
piet alleen nieuwe wegen,
irger heeft ook behoefte
"—feter en veiliger openbaar
Ir en meer natuur."
maandag 6 januari 2003
tel aviv/anp - Gretta Duisen
berg is gisteren als voorzitter
van de initiatiefgroep Stop de
Bezetting in Israël gearriveerd.
De Israëlische politie hield op
het vliegveld Ben Goerion bij Tel
Aviv enige tijd het Palestijnse
delegatielid Tariq Shadid vast
voor ondervraging. Dat heeft
een woordvoerder van de groep
bevestigd.
Ruim een halfuur later kreeg de
Palestijnse chirurg Shadid zijn
paspoort weer terug en mocht
hij zijn reis vervolgen, nadat hij
nog enkele vragen van de vlieg
veldbeveiliging had beant
woord.
Ook een fotograaf van De Volks
krant is enige tijd door de auto
riteiten ondervraagd. Hij is
eveneens vrijgelaten.
Gretta Duisenberg is ook even
uit de rij geplukt. Nadat bleek
dat zij in het bezit is van een di
plomatiek paspoort, mocht Dui
senberg ogenblikkelijk weer ver
der. De overige leden van de de
legatie hebben op de luchtha
ven gewacht totdat hun gezel
schap weer compleet was.
In eerste instantie leek het erop
dat de Israëlische autoriteiten
Shadid het land zouden uitzet
ten. De Israëlische autoriteiten
sturen in dergelijke gevallen de
betrokken persoon vaak terug
naar het land van herkomst.
Duisenberg reist naast Shadid in
gezelschap van schrijfster Anja
Meulenbelt. De groep zal 11 ja
nuari met een andere kleine de
legatie een bezoek brengen aan
Israël en aan de bezette gebie
den. Haar doel is onder meer
aandacht te vestigen op de situ
atie waarin het Palestijnse volk
verkeert. Een gepland bezoek in
november werd om veiligheids
redenen afgelast.
sittard/gpd - De Maas is voor
het grootste gedeelte in Limburg
weer tot rust gekomen. In de
loop van de dag verliet de hoog-
watergolf de provincie bij Mook
en Middelaar. Volgens het water
schap Peel en Maasvallei was het
gevaar voor grote wateroverlast
gisteravond al geweken.
Ondanks alle maatregelen brak
gisteren in Tegelen een kade-
doorgang door, waardoor twaalf
woningen blank kwamen te
staan. In Haelen zakte een mo
biele muur in, waardoor het wa
ter onder de nooddijk door
stroomde. Eén woning kreeg
water binnen.
In Meers moest zaterdag extra
zand worden aangevoerd om
een nooddijk voor verzakking te
behoeden. Oorzaak was het op
borrelende kwelwater, iets waar
mee Noord-Limburg afgelopen
nacht te maken kregen.
De Maas bereikte zaterdagoch
tend haar piek bij Borgharen
met 46,65 meter boven NAP.
Dat is 25 centimeter onder het
niveau van de overstroming van
1993.
Na burgemeester Leers van
Maastricht uitte dit weekeinde
ook het waterschap Peel en
Maasvallei kritiek op de progno
ses van Rijkswaterstaat. Volgens
een woordvoerder kwamen die
twee keer te laat.
In een deel van Gelderland en
Overijssel werden hulpdiensten
ingezet om dijken te versterken
of om bewoners te hulp te
schieten.
Maar met het zakken van het
waterpeil werden pendeldien
sten weer opgeheven. In Gelder
land en Overijssel blijven de
veerdiensten nog zeker enkele
dagen uit de vaart.
In Nijmegen werden uit voor
zorg schotten geplaatst in keer-
muren en kades voor verkeer af
gesloten. Ook in plaatsen als
Tiel, Zutphen, Arnhem en De
venter zijn kades afgesloten.
In Limburg trad de politie streng
op tegen ramptoerisme. In
Noord-Limburg werd zelfs extra
politiepersoneel ingezet om kij
kers te keren. In Arcen en Vel
den werd daarvoor een speciale
noodverordening afgekondigd.
De wateroverlast in België is in
vrijwel alle plaatsen achter de
rug. Het peil van rivieren als
Leie en Schelde is in het week
einde zo sterk gedaald, dat er
nog maar enkele straatjes onder
water staan. De evacuatieplan
nen hoefden niet te worden uit
gevoerd. Het water in Duitsland
en Tsjechië stijgt nog, maar
langzamer dan verwacht.
In Duitsland zijn sinds oud en
nieuw vier doden gevallen door
het slechte weer. In het Zuid-
Duitse Naabdal is zaterdag het
lichaam van een verdronken 75-
jarige krantenbezorgster gevon
den.
Bij de grens met Luxemburg
wordt nog een 71-jarige man
vermist In het centrum Wert-
heim, in de deelstaat Baden-
Württemberg, staat het water
twee meter hoog. In de Oost-
Duitse deelstaat Thüringen
moesten wegens een dreigende
dijkdoorbraak de duizend inwo
ners van de plaats Leubingen
worden geëvacueerd.
rijswuk/anp - Groenlinks wil
een proeftijd van honderd da
gen voor nieuwe bewindslieden.
Lijsttrekker Halsema heeft dat
dit weekeinde voorgesteld in
een debat voor TV-Rijnmond
met PvdA-lijsttrekker Bos.
Na de eerste honderd dagen
voert de Kamer een ftmetione-
ringsdebat met de premier, die
zich dan mag verantwoorden
over het optreden van zijn colle
ga's. Functioneert een bewinds
persoon niet, dan kan hij of zij
zonder veel politiek tumult wor
den vervangen.
De proeftijd zou vernoemd kun
nen worden naar Heinsbroek of
Bomhoff, de twee ruziënde LPF-
ministers die debet waren aan
de val van het kabinet. Dat ge
beurde overigens al binnen
honderd dagen. Bos vindt een
soort examen na honderd dagen
prima. Maar zo nodig moet dat
eerder.
Wouter Bos probeerde zaterdag op de markt in Rotterdam een vrouw over te halen PvdA te stemmen. Foto: ANP/Robert Vos
den haag/gpd - „Hier is de ne
derlaag van de PvdA begonnen.
Ik hoop dat hier ook de weder
opstanding van de PvdA begint
en dat ik u er weer van kan over
tuigen dat de PvdA uw vertrou
wen waard is." PvdA-lijsttrekker
Bos heeft niet de makkelijkste
plek uitgezocht om de verkie
zingscampagne van zijn partij af
te trappen. Vanaf een klein po
dium op de markt in Rotterdam
spreekt hij het winkelende pu
bliek toe. Slechts een enkeling
blijft staan om naar hem te luis
teren.
Ooit was Rotterdam een stevig
fundament onder de PvdA.
Maar het verval nam steeds ver
der toe, totdat de partij bij de
gemeenteraadsverkiezingen
maart vorig jaar voor het eerst
uit het college werd gehouden
door Fortuyns Leefbaar Rotter
dam. „Het zal een hele klus
worden om die miljoen kiezers
die wij bij de landelijke verkie
zingen zijn verloren weer terug
te winnen", zegt Bos voor aan
vang tegen de lokale PvdA-cam-
pagnevoerders en de verzamel
de pers. „Maar we moeten de
discussie met ze aangaan. Deze
campagne gaan we met z'n al
len de straat op, door het hele
land, om hen aan te spreken en
hen over te halen weer op ons te
stemmen."
Hoe zwaar die klus wordt, blijkt
al snel als Bos de markt oploopt
met een stapel folders in zijn
hand. Veel Rotterdammers trek
ken een vies gezicht en weigeren
het pamflet aan te nemen. „De
mensen uitkleden, dat kunnen
jullie", schreeuwt een oudere
man hem toe. „Zakkenvuller",
zegt zijn vrouw.
De kersverse lijsttrekker van de
sociaal-democraten laat zich er
niet door uit het veld slaan. Ie
dereen die aangeeft niet op de
PvdA te zullen stemmen, pro
beert hij over te halen. Een en
keling complimenteert hem
voor de manier waarop hij het
lijsttrekkersdebat op tv voerde.
Maar veel nieuwe kiezers lijkt
deze middag toch niet op te le
veren. Een oudere vrouw vraagt
Bos het hemd van het lijf over
de AOW. „Is die veilig bij u?"
„Ja", zegt Bos. „Geluïdag", zegt
de vrouw en loopt na een paar
minuten van alles gevraagd te
hebben weer door. Is ze over
tuigd? „Oh, hij lijkt me heel aar
dig hoor", antwoordt ze. „Maar
ik ga toch nooit stemmen."
door Mark van Assen
den haag - Stemadviezen? Niet
meer van deze tijd, klinkt het
(bijna) eensgezind uit de hoek
van de belangenorganisaties.
„We leven niet meer in de jaren
zeventig." Bovendien is de bur
ger mans genoeg om zelf te be
palen op wie hij stemt.
Een tegengesteld geluid komt
van directeur Kalk van het Insti
tuut Publiek en Politiek, bekend
van de populaire Stemwijzer.
„De politieke tegenstellingen
verscherpen zich. De jaren ze
ventig komen er weer aan."
„Nee, natuurlijk doen wij dat
niet." De woordvoerder van
werkgeversorganisatie VNO-
NCW moet er bijna om lachen.
„Waarom zouden wij onze ach
terban nou moeten gaan vertel
len op wie ze moeten gaan
stemmen? Ondernemers zijn
heel wel in staat zelf hun keuze
te bepalen."
Een van de vaste tegenspelers
van VNO-NCW, FNV Bondgeno
ten, denkt er net zo over.
Een expliciet stemadvies? Geen
denken aan! „De mensen heb
ben hun eigen verantwoorde
lijkheid", zegt een woordvoer
der. „Bovendien is dat ook hele
maal niet onze primaire functie.
Wij zijn een belangenbehartiger,
geen politieke organisatie."
Milieu-organisatie Greenpeace,
een andersoortige belangenbe
hartiger, zegt er ook niet over te
peinzen om mensen een be
paalde kant op te sturen. „Dat
kunnen wij niet maken. Waar
om niet? Omdat wij het ons niet
kunnen veroorloven ons te bin
den aan één politieke partij. Wij
komen op voor een specifiek
belang en dat loopt door alle
partijen heen." Maar natuurlijk
lobbyt Greenpeace zich een slag
in de rondte en kiest daarbij ge
richt, en voor iedereen duidelijk,
haar doelwit Het CDA bijvoor
beeld, „dat zich voorstaat op het
rentmeesterschap, maar onder
tussen het milieu links laat lig
gen", zoals de woordvoerster
schampert.
De ANWB dan, altijd op de bres
voor de automobilist. „Nee,
geen expliciet stemadvies. Wij
doen niet aan politiek naar de
leden toe, die zijn mans ge
noeg."
Wel heeft de ANWB, samen met
onder meer de Consumenten
bond en de Stichting Natuur en
Milieu, onlangs een coalitie ge
smeed, tegen de 'teloorgang van
het openbaar vervoer'.
Wel heel duidelijk is Milieude
fensie. 'Geef dit kabinet geen
tweede kans!', stelt de beweging
in haar verkiezingscampagne.
„Dat gaat inderdaad vrij ver",
zegt woordvoerder Wijnhoven.
„En we hebben het ook nog
nooit eerder zo gedaan. Maar
we zijn alleen maar consequent
Wij roepen al tijden dat het twee
voor twaalf is voor het milieu,
dus het zou niet geloofwaardig
zijn als we dan tijdens verkiezin
gen zouden inbinden."
Directeur Kalk van het Instituut
Publiek en Politiek slaat de actie
van Milieudefensie met belang
stelling gade. „Interessant dat
het nu weer terugkomt."
Hij trekt onmiddellijk een paral
lel met de jaren zeventig, toen
politieke partijen vaak lijnrecht
tegenover elkaar stonden. „Toen
ging politiek ook ergens over, er
viel dus ook wat te kiezen. Er
was echt sprake van sociale
strijd, van polarisatie."
Door het no-nonsense beleid in
de jaren tachtig en negentig
doofde die polarisatie langzaam
uit, zegt Kalk. „Maar nu zie je
die strijd weer langzaam terug
komen. Er zit een soort rechtse
regering die maatregelen neemt
die veel sociale onrust kunnen
veroorzaken. Het polderen is
voorbij."
rotterdam/gpd - De WD is
haar campagne gestart met een
harde aanval op het integratie
beleid. „Het integratiebeleid van
allochtonen is mislukt", zei
Zalm in zijn toespraak tot een
bomvol Luxortheater in Rotter
dam. Zalm pleitte ervoor dat
buitenlandse huwelijkspartners
voortaan minstens 21 jaar moe
ten zijn voor ze naar Nederland
komen. „En de inburgerings- en
taalcursussen moeten ze in het
land van herkomst volgen", al
dus de lijsttrekker van de libera
len.
Zalm greep zijn eerste optreden
na het lijsttrekkersdebat bij
RTL4 aan om een aantal punten
duidelijk te maken. De V\D gaat
de komende vier jaar 8,5 miljard
euro bezuinigen om het finan
cieringstekort terug te dringen,
kondigde Zalm aan. Het geld
wordt gevonden door de bu
reaucratie terug te dringen en
het aantal subsidies te vermin
deren. De ontwikkelingshulp
moet worden bevroren en de lo
nen bij de overheid mogen niet
harder stijgen dan het inflatieni
veau. Het krijgen van een uitke
ring wordt moeilijker en mis
bruik zal harder worden be
straft, beloofde Zalm de ruim
duizend aanwezigen.
De lijsttrekker nam de gelegen
heid te baat een sneer uit te de
len naar de SP. „De SP wil een
toptarief in de belastingen van
72 procent. Dat betekent dat
burgers van elke verdiende euro
72 cent kunnen inleveren bij Ka
meraad Marijnissen. Dat bevor
dert de werkgelegenheid niet,
maar de emigratie."
Een groot deel van de toespra
ken was echter ingeruimd voor
het vreemdelingenbeleid. Eerder
had oud-lijsttrekker Bolkestein
al een harde aanval geopend op,
door Frouke Houtman
den haag - De straten van Tilburg zijn deze zon
dag vergeven van de rood-en-blauwe borden. De
SP'ers uit Tilburg hebben zich behoorlijk uitge
sloofd voor hun partij. Op elke nog niet beplakte
lantaarnpaal en verkeersbord hangt nu een poster
met een socialistische leus. 'Groen? Stem SP'.
'Stem vóór, stem SP'.
In poptempel 013 begint de partij aan haar verkie
zingscampagne. En dat gebeurt met een groots
feest, niet verwonderlijk voor een partij die in de
peilingen ongeveer op verdubbeling van de huidi
ge negen zetels staat. De hele middag vult muziek
de zalen, slechts af en toe afgewisseld door een
'serieus' onderwerp.
Eén ding overheerst deze middag: optimisme.
Niet voor niets draait het bij deze verkiezingen om
het 'nieuw optimisme' van de partij. De term
'nieuwe zelfverzekerdheid' lijkt bij de SP inmid
dels ook wel op zijn plaats. Gaf partijsecretaris
Kox eerder al eens de ai te rechtse LPF-stemmers
ervan langs - 'die hoeven wij dus niet te hebben' -
deze zondag zet Kamerlid Kant de ondernemers
in het verdomhoekje.
Tijdens een 'vragenuurtje' mogen aanwezigen
vragen afvuren op een aantal SP-Kamerleden. Een
man is bang dat ondernemers straks naar Duits
land vluchten als de SP haar voor ondernemers
niet altijd gunstige maatregelen doorvoert. Finan
cieel woordvoerder Kant weet met die vraag wel
raad: „Wij hebben al onze financiële voorstellen
en maatregelen laten doorrekenen door het Cen
traal Planbureau. Het blijkt dat onze plannen he
lemaal niet van die negatieve effecten op de eco
nomie hebben. En trouwens, als dat stelletje aso-
cialen met hogere inkomens zo nodig naar het
buitenland wil, dan rot dat maar op."
Hoogtepunt van de middag is de toespraak van
Marijnissen zelf, die op humoristische wijze wordt
ingeleid door komiek Javier Guzman: „We oefe
nen even de opkomst van de partijleider, dames
en heren." Hard: „En hier is ie dan: Mat Herben."
Uit de zaal klinkt boe-geroep. „Goed zo, dat wilde
ik alleen maar even horen.
Over de Pim Fortuyn-hype van het afgelopen jaar
is de lijsttrekker van de SP opvallend positief.
„Fortuyn gaat de geschiedenis in als een non-con
formist die de zittende politici de stuipen op het
lijf heeft gejaagd."
Frits Bolkestein, Gerrit Zalm en Hans Wiegel (vlnr) tijdens de start van de WD-verkiezingscampagne in
Rotterdam. Foto: ANP/Robert Vos
met name, de islamitische cul
tuur. „Islamitische vrouwen
worden achtergesteld. De gelijk
waardigheid van man en vrouw
is in de grondwet verankerd.
Godsdienst kan nooit een reden
zijn van dat beginsel af te wij
ken", aldus Bolkestein. „Wij
mogen zoiets niet gedogen of
vergoelijken."
De woorden van Bolkestein
konden op een beschaafd ap
plausje rekenen. Het andere
erelid, Wiegel, werd met heel
wat groter enthousiasme be
groet. En Wiegel speelde het
spel keurig mee. Zijn speech be
stond uit een algemeen verhaal
over liberalisme en heel veel
complimenten voor Zalm, een
ideale mix om de achterban op
të warmen voor de lijsttrekker.
Zalm zette in zijn toespraak de
toon voort van Bolkestein.
„Niet-Nederlandse imams die
haat prediken in de moskee
moeten het land uit. Ook de
buitenlandse financiering van
ultra-orthodoxe moskeeën moet
worden aangepakt", aldus Zalm.
De WD wil ook paal en perk
stellen aan de komst van bui
tenlandse bruiden en bruide
goms, zo maakte Zalm duidelijk.
Door de leeftijdsgrens te verho
gen en de eisen aan de nieuw
komers te verzwaren hopen de
liberalen de instroom fors te be
perken.
den haag/gpd - De kans op een
kabinet met CDA en SP lijkt erg
klein. In een rechtstreeks debat
tussen de lijsttrekkers Balkenen
de (CDA) en Marijnissen (SP) in
het tv-programma Netwerk ble
ken de tegenstellingen levens
groot. Nederlandse deelname
aan een oorlog tegen Irak is voor
de SP in ieder geval reden niet
in een kabinet te stappen. Het
CDA steunt zo'n oorlog. Voor
het CDA zijn de door de SP
voorgestelde bezuinigingen op
Defensie onaanvaardbaar.
In het debat viel Marijnissen het
CDA vooral aan op haar sociale
beleid. Met name de stijging van
de ziekenfondspremie is voor
Marijnissen onverteerbaar. Ook
de aanpak van armoede, vooral
bij kinderen, is volgens de SP-
lijsttrekker niet in goede handen
bij het CDA.
Balkenende wees er op dat de
laagste inkomens het minste in
leveren bij de bezuinigingen.
„Het is wel zo dat we in deze tijd
helaas geen inkomensgarantie
kunnen geven. De lasten moe
ten zo eerlijk mogelijk verdeeld
worden en dat betekent de laag
ste inkomens zoveel mogelijk
ontzien."
Balkenende viel op zijn beurt
Marijnissen aan op de financiële
degelijkheid van het SP-verkie-
zingsprogramma. „Meer huur
subsidie, hogere uitkeringen,
meer vrije dagen en zo nog een
aantal beloften, wat kost dat wel
niet", vroeg Balkenende zich af.
Dat cijfer had de SP-voorman
niet zo snel paraat. „Maar al on
ze extra uitgaven worden be
taald uit bezuinigingen elders
en door extra belastingen voflr
de rijkeren en de bedrijven die
veel winst maken", aldus Marij
nissen.
Voor het CDA zijn de voorge
stelde bezuinigingen, zoals het
afschaffen van de marine en het
bij elkaar voegen van land- en
luchtmacht, onbespreekbaar.
„Die bezuiniging haalt u nooit
binnen. Welke uitgaven laat u
dan vallen?" Op die vraag ging
Marijnissen niet in. „Ik ga hier
niet met u onderhandelen over
een regeerakkoord. De SP heeft
altijd gezegd te willen regeren
als het kan en oppositie te voe
ren als het moet. Wij zijn bereid
compromissen te sluiten."
