VAKANTIE BIJ LAGE
De Me
Het mysterie van de Egeïsche Zee
Samen met het naburig
natuurreservaat 'De
Wieden' vormt 'De
Weerribben' de belang
rijkste moerasstreek van
noordwest Europa en
kreeg in 1992 parksta-
tus. Het ligt in de kop
van Overijssel en is 3445
hectare groot. Riet en
water overheersen dit
door talloze kanalen,
slootjes en plassen
doorsneden gebied. De
uitbundige plantengroei
(met - om maar een
paar heksennamen te
noemen - knotszegge,
grote pimpernel, blau
we knoop en krabben-
scheer) trekt talloze in
secten, dus zal het be
paald niet toevallig zijn
dat één van de dorpjes
hier Muggenbeet heet.
Nog nooit een roer
domp gezien? Of zwarte
stems? Of een grote ka-
rekiet? Huur dan een
kano. Dat kan onder
meer bij de brug over
de Arembergergracht in
Belt-Schutsloot.
Vanaf die plek ook be
gint een elf kilometer
lange, met groene pijl
tjes bewegwijzerde rou
te dwars door de natte
ruigte. Maar wie dat al
lemaal wat te wiebelig
vindt en liever de fiets
neemt, kan eveneens
prima terecht in dit
land van schaatsenrij
ders en zelfkazende
boeren. Spring in Os-
senzijl in het zadel en rij
langs de Kalenberger-
gracht naar Muggen
beet om vervolgens via
Scheerwolde aan de an
dere kant van het water
weer via de Hoge Weg
terug op het startpunt
terug te keren. Een ritje
van niet meer dan een
kilometer of twintig.
Toch teveel om in één
ruk af te leggen? Weet
dan dat zich in onder
meer Kalenberg en bij
'De Wicher' - één van
de weinige spinnenkop-
molens in Nederland -
een paar feeërieke pleis
terplaatsen ophouden.
Meer informatie: Natuurinfor-
matiecentrum De Weerribben,
Hoogeweg 27, 8376 EM
Ossenzijl.
Telefoon: 056147 72 72.
Misschien wel het onbe
kendste nationale park
van Nederland. En tege
lijkertijd één van de
spectaculairste. De 1600
hectare omvattende, tot
diep in Duitsland door
stotende Meinweg (niet
ver van Roermond)
heeft een voor ons land
uniek terr assenland
schap dat tot ruim tach
tig meter boven zeeni
veau uitsteekt. Het aan
tal soorten amfibieën en
reptielen (waaronder
zowel adders als gladde
slangen) is voor Neder
landse begrippen uit
zonderlijk en de moun-
tainbiker die zwoegend
op de steile Lange Luier,
linksaf slaat om opge
lucht af te dalen richting
Paardengat, kan zomaar
op een groepje scharre-
paal 402. Vandaar gaat
het dan door Duitsland
(zoveel mogelijk links
aanhouden) via het Me-
lickerven en de spoor
weg (IJzeren Rijn) terug
naar het startpunt. Wie
geluk heeft, ziet de zeld
zame grauwe klauwier,
een lief ogend vogeltje
dat zijn prooi (hagedis
sen, muisjes) niettemin
eerst met zijn haaksna-
vel vastgrijpt om 'm ver
volgens meedogenloos
dood te prikken op een
doorn of een stukje
prikkeldraad.
Nadere informatie: Bezoekers
centrum De Meinweg, Mein
weg 2, 6075 NA Herkenbosch,
telefoon: 0475 - 52.85.00. Zie
ook www.
nme-limburg.nl/meinweg.
lende wilde zwijnen
stuiten.
De bewegwijzering in
dit park houdt niet over
(er zijn een stuk op acht
uitgepijlde wandelrou
tes), maar met blad 58 O
(Roermond) van de To
pografische Dienst Ne
derland in de hand
hoeft niemand te ver
dwalen. Een mooie, on
geveer dertien kilometer
lange wandeling begint
bij café 'Rijstal Venhof
en loopt langs de grens
via de Rolvennen en het
Elfenmeer naar grens-
Ligging. Samothraki ligt in de Egeïsche Zee,
vlak onder de Turks/Griekse grens. De
dichtstbijzijnde grote stad is
Alexandroupolis op ongeveer drie uur
varen. Veerboten - drie of vier per dag -
onderhouden de verbinding met het vaste
land.
Hoe kom je er. Tot voor kort was het alleen
maar mogelijk om vanuit Thessaloniki
(circa 300 kilometer verderop) op eigen
gelegenheid naar Alexandroupolis te reizen
om daar de boot naar Samothraki te
nemen. Vanaf 29 april 2003 echter vliegt
Transavia elke dinsdag vanaf Schiphol via
Samos naar Alexandroupolis. Wie het zich
makkelijk wil maken, kan één van de door
Olympia georganiseerde pakketreizen
boeken. Daarbij kan worden gekozen voor
zowel overnachtingen in Alexandroupolis
(vrij luxueus) als op Samothraki
(eenvöudig, maar sfeervol) of een
combinatie van de twee. Prijzen op basis
van logies en ontbijt (inclusief vliegreis):
Samothraki vanaf 513 euro per persoon per
week en in Alexandroupolis vanaf 467 euro
per persoon per week.
Vervoer. Wie het eiland echt willen leren
kennen, is gedwongen een auto huren. Het
openbaar vervoer wordt onderhouden door
bussen, maar wanneer die rijden is voor
iedereen een raadsel, met inbegrip van de
chauffeurs.
Bezienswaardigheden. De
bezienswaardigheden van Samothraki
beperken zich min of meer tot het
'Heiligdom van de Grote Goden', de
waterval van Fonia en de dorpjes. De
stranden bestaan grotendeels uit keitjes.
Die van Kipi en Pahia Amos zijn het
aantrekkelijkst, maar stoelen, parasols en
ligbedden moeten zelf worden
meegenomen. Aan de zuidkust kunnen
prachtige wandelingen worden gemaakt.
Eten en drinken. Merkwaardigerwijs krioelt
het van de cafés en de (vis)restaurants. Ze
zijn allemaal even gezellig, maar in die
laatste categorie bevielen de Taverna
Klimataria (in de haven van Kamariotissa)
en de Taverna Meraklis (Kato Kariotes) ons
toch het best. Het eten is uitmuntend
(verse vis!); de prijzen zijn laag.
Alexandroupolis. Voor mensen die niet op
Samothraki zelf verblijven, vormt
Alexandroupolis (60.000 inwoners) een
uitstekende uitvalbasis voor een verdere
verkenning van het nog betrekkelijk
onbekende vasteland. Daarin is het
nationale park Dadia (min of meer
opgericht door de Nederlander Ad Wittgen
uit Denekamp) met zijn 36 soorten
roofvogels, zijn vossen, zijn wolven en een
soms uit Bulgarije overwaaiende beer het
onbetwiste hoogtepunt. De Evros Delta is
vermaard bij iedere vogelliefhebber. Wie
altijd al eens een roerdomp heeft willen
zien, heeft hier zijn kans. Behalve in hartje
zomer want dan is het hier veel te heet.
Nog meer naar het oosten - op ongeveer
zes uur rijden - ligt Istanbul. Naar de Turkse
stad worden (onder meer door de
Nederlandse touroperator Olympia) diverse
excursies geoganiseerd.
Ten westen van Alexandroupolis is het
dorpje Mikra (met restaurant Austria als de
place to be) een vooral door de Grieken
druk bezocht oord. Kyani heeft het mooiste
strand. In Alexandroupolis zelf woedt elke
avond van 20 tot 1 uur een ouderwetse
pantoffelparade op de dan voor alle
verkeer afgesloten boulevard. Eten en
drinken kan daar overal, maar wie als een
Griek tussen de Grieken echt goed wil eten,
gaat naar visrestaurant 'bij Nisiotilco'
(vanaf de vuurtoren, ie straat rechts na het
parkje). Hopelijk is er een plekje vrij; aan
reserveren wordt hier niet gedaan.
Reisgids. De meeste informatie over
Samothraki geeft de Agon Gids voor De
Griekse Eilanden.
Meer informatie. Olympia International,
Postbus 17,7360 AA Beekbergen, telefoon
055 506 66 66 en/of internet
www.olympia.nl.
Griekse Nationale Organisatie voor
Toerisme, Kerkstraat 61,1017 GC
Amsterdam, telefoon 09 00 20 25 905
en/of internet gnot@planet.nl
Op weg naar de Turkse'grens hadden
we het al een paar keer zien liggen.
Een grote, kegelvormige berg die als
een reusachtig zwart zeil boven het
water van de Egeïsche Zee zweefde.
'Wonen daar mensen?' hadden we
tijdens ons verblijf in Alexandroupolis
aan Nisiotilco gevraagd. De jonge
restauranthouder was geweldig in de
lach geschoten en had geroepen:
'Sinds Adam en Eva, zo ongeveer.' Niet
dat we dat geloofden. Maar we
werden wel nieuwsgierig. Samothraki
(want zo heette het eiland),
Samothraki? Toch maar eens gaan
kijken.
FEITEN&CIJFER
GRIEKENLAND
Alexani
(GRIEKE
Giorgos - of beter gezegd zijn Taverna
Meraklinis- hadden we ontdekt na een
prachtige wandeling die ons tot aan de
watervallen van Fonia hadden ge
bracht. Het klassieke verhaal. Kikkers
met Dizzy Gillespie-wangen, wonder- j
schone vier vleugelige libelles en snel
tussen rotsen wegschietende slangetjes
hadden ons pad gekruist en zo verrukt j
waren we over alles wat we zagen, dat
we de tijd waren vergeten. Donker was
het nog niet toen we weer bij de auto
terugkeerden, maar even verderop - bij
Giorgos - waren de lichtjes al aan. Ei
genlijk zag het er niet uit, die Taverna
Meraklinis. 'Toch hier even vlug een
visje eten?'
Maar wat is vlug bij Giorgos, de kampi
oen van het grill-ijzer. Één van zijn
zwagers had twee uur eerder een schor-
pioenvis gevangen en 'ik meneer', zei
hij met van verrukking rollende ogen,
"weet hoe je die klaar kan maken.' Dat
bleek, dus was het niet bij die ene
avond gebleven. Of we nou van het vol
strekt verlaten strand van Pahia Amos
kwamen of van een zwerftocht door de
heuvels aan de zuidkant van het eiland,
uiteindelijk belandden we bijna altijd
weer bij Giorgos die net zo makkelijk
een krab op het vuur legde als - op de
laatste avond - een zes kilo zware 'sfiri-
da'. een zeebaars, die door hem, met
ten hemel geheven handen, 'de bief
stuk van de zee' werd genoemd.
Die hebben we met onze vingers stukje
voor stukje van z'n graat geplukt, die
'sifirida'. Samen met - naar we ver
moedden - de moeder van Giorgos, de
tante van Giorgos, de neef van Giorgos, I
de zoon van Giorgos, de buren van
Giorgos, de vrienden van Giorgos en
Giorgos zelf natuurlijk.Und?' vroeg die
na de eerste happen met volle mond en
met de armen ten hemel geheven 'und?
'Éxocho', riepen we onmiddellijk, 'éxo-
chol' Want dat heb je wel op Samothra
ki. Voordatje 't weet, spreek je vloeiend
Grieks.
Rob van den Dobbelsteen
Het 'Heiligdom van de Grote Goden' is zonder eni
ge concurrentie de belangrijkste beziensaardigheid
van Samothraki.
Op het vasteland, ten oosten van Alexandropoulis, vormt de Evros Delta een must voor elke vogelliefhebber.
Samothraki
Geen toerist te zien. Binnen blikkerde,
pal boven de Coca-Cola-automaat,
schel neonlicht; buiten - tussen de hor
tensia's, de palmen en de rieten pa
rasols waren ritsen kleurige lampjes op
gehangen wat het geheel een nogal sur
realistisch aanzien gaf. Een schilderij
van Hopper en Monet door elkaar, dat
werk ongeveer.
De veerboot deed er de volgende och
tend, begeleid door een eskadron vro
lijk spattende dolfijnen bijna drie uur
over. Veel langer dan gedacht. Maar wat
gaf dat? De reis werd er alleen maar
spannender door. Er zaten zes gidsen in
onze bagage en in vijf daarvan viel nau
welijks iets over Samothraki terug te
vinden. Alleen Emle Bradford en Fran
cis Pagan ('De Griekse Eilanden', uitge
verij Agon) gingen er uitgebreid op in.
'Het meest mysterieuze eiland in de
noordelijke Egeïsche Zee', onthulden ze
in hun uit 1988 stammende boek. En
ook strooide het tweetal met nerveus
makende woorden als 'ontoegankelijk'
en 'ongewoon'.
Dat ontoegankelijke 'war einmal'Duit
se vakantiegangers ontdekten het ei
land een jaar of wat geleden en nu suk
kelt er per dag niet één postboot naar
het haventje van Kamariotissa, maar
drie en soms zelfs wel vier. Ongewoon
echter bleek Samothraki nog steeds. Al
thans als je daar 'niet-met-z'n-tijd-mee-
gegaan' onder verstaat. „De bus had
hier al anderhalf uur geleden moeten
zijn", mopperde het echtpaar dat we
nog op diezelfde, snikhete middag niet
ver van het 'Heiligdom der Grote Go
den' oppikten, „tenminste dat werd ons
in het museum verteld. Je kunt het al
leen nooit controleren. De dienstrege
ling is onleesbaar. Alles wordt hier in
Griekse letters gedrukt."
Dat went - zo bleek - trouwens vlug.
Menu's in het Grieks? Geen probleem.
Antonios Koutsofouvos, bij wie we op
onze zwerftochten over het eiland wel
vaker gingen lunchen omdat hij zo
goed Duits sprak (hij had jarenlang in
Stuttgart gewerkt), trok ons meteen
mee naar de keuken als we zijn restau
rant aan de haven van Kamariotissa be
traden. 'Heute kolios', riep hij dan en
thousiast en toonde bijvoorbeeld een
makreelachtige vis met het snoertje nog
in z'n bek. 'Vanochtend door mijn zoon
gevangen'. Ook roerde één van zijn
koks altijd wel in een pan 'moussaka',
een loodzware specie van eieren, aard
appels en kaas die als een kanonskogel
in je maag plofte om daarin nog gezellig j
een uurtje na te blijven veren. En bij
hem ook aten we geit, waarvan er op
het eiland zoveel los rondlopen dat ze
er voor het gemak een specialiteit van
hebben gemaakt.
Griekenland, zoals het vijftig jaar terug
overal moet zijn geweest. Zon, zee en in
de witte, tegen de hellingen gebouwde
dorpjes zo n landerige, constante zon
dagmiddagsfeer. Geen vrouw te zien;
wel in, achter, voor, op en naast cafés
zittende mannen, spelend met hun
komboloi, hun kralenketting. 'Kipi?'
vroegen we, voorover gebogen uit ons
autoraampje wel eens aan zo'n groepje
hangouderen omdat wegwijzers die ons
naar dat plaatsje zouden kunnen lei
den, ontbraken, 'Pahia Amos?'. En dan
zwaaide de ene snor naar links en de
ander naar rechts, waarna ze vervolgens
in zo'n drukke discussie verzeilden, dat
ze al snel vergaten waarover ze discus
sieerden en voor wie precies.
Geen ramp. Het wegennet van Samo
thraki bestaat uit een net niet gesloten
cirkel, met - daaraan vast gehaakt - vier,
vijf krassen. Die cirkel loopt - onder
broken door een stapel hoge kliffen -
grotendeels langs de kust; die krassen
verrichten wat hand- en spandiensten
richting binnenland. Zodat ook Hora,
het charmante hoofddorp, bereikbaar
is. En Therma, waar een aardig hotel
staat. En het 'Heiligdom van de Grote
Goden' natuurlijk. Over de geheimzin
nige rituelen die zich daar duizenden
jaren terug rondom Axiëros (de moe
dergodin) en Kadmilos (haar onderge
schikte echtgenoot) afspeelden, doen
scabreuze verhalen de ronde. Met Kad
milos in de heldenrol. Zo schijnt deze
sinjeur zich stiekem te hebben bediend
van bloeddoping waardoor hij in staat
was zijn vrouw 24 uur per dag en 144
uur per week een specialiteit te tonen
die door wellevende archeologen wordt
omschreven als 'ithyfallisch' en door
minder wellevende als 'een opgericht
lid'.
De kustweg van Samothraki. Geen kip te zien. Foto's: Rob van den Dobbelsteen
Daar werden we nog knap moe van,
van dat heiligdom. Niet van de verha
len; wel van de stinkend steile, vol in de
zon liggende hellingen waarop tempels,
theater enzovoort werden gebouwd.
Bovendien bleek de buste van Niké
nep. Het echte beeld van de godin van
de overwinning staat - sinds het door
de Fransen medio 19e eeuw werd ge
roofd - in Parijs. 'We hebben het opge
ëist, want het is van ons', zei de burge
meester van Hora een dag later tijdens
een toevallige ontmoeting bij Pelagia,
het bakkersvrouwtje dat van die lekkere
broodjes verkocht. Maar een item voor
de op handen zijnde verkiezing ging hij
er toch niet van te maken. 'Een vlieg
veld is belangrijker.'
Een vliegveld? Eerst dachten we nog dat
hij een grap maakte. Wat moest Samo
thraki met een vliegveld? Maar Giorgos,
een vrachtwagenchauffeur die als hij
thuis was, bij Kato Kariotes een taverna
dreef, wist beter. „Nee, onze burge
meester meent het. De boot naar
Alexandroupolis is een veel te grote
hindernis. Drie uur varen heen; drie
uur varen terug. En als het stormt, gaat
hij helemaal niet. Pas als dat vliegveld
er is, komen er zoveel gasten dat ik hier
kan blijven, dat ik niet meer de weg op
hoef."
Nu waren het vooral vrienden, 'buren,
kennissen en de daarbij horende kinde
ren van wie Giorgos het moest hebben.
