LEIDEN REGIO
'Mijn moeder moet hier ergens hangen'
Thaise vuurballon boven
Leyhof trekt veel beki jks
Drie woningen ontruimd
na brand door vuurpijl
'Ik heb het maar stiekem gedaan
'Knagende maden zit tussen de oren'
J^Srp - Een 26-jarige au-
0,st uit Vlaardingen heeft
Tannieuw in een politieel
|preTacht nadat hij bij een
arion langs de A4 - ter
6 j^an Leiderdorp - een
en \rige plaatsgenoot had
^eld. De man was op de
ri de twintigjarige afge-
31 Q1had hem enkele klap-
e ocht. Ook vernielde hij
n'. 'brandblusser de ruiten
n 1S uto. Waarom hij zo te
n c% is niet duidelijk. Wel
ian^rdachte en het slacht-
n ortens de politie beken-
rm£lkaar.
R 3
Oliebollen tussen de beesten
Maden thuis
water geven
ke klok uit
gestolen
st - In een huis aan de
achweg in Oegstgeest
acht van oud en nieuw
en. De dader, die een
ntje openbrak om bin-
tmen, ging er vandoor
»r meer een antieke
tezoekers
»n klappen
erveen - Twee bezoe-
een café aan de Dorps-
Aarlanderveen zijn gis-
id vroeg mishandeld
:e zoge andere kroeggan-
en atwee - een 19-jarige
I tegétijnsaterwoude en zijn
rechirige vriend uit Nieuw
en!', epen lichte verwondin-
caanüj zijn naar het Rijn-
e huienhuis in Leiderdorp
;e in voor behandeling,
uder
botst
jachtwagen
vaal Een 29-jarige automo-
n bijt Waddinxsveen is gis-
imiri op de Westkanaalweg
daarir achterop een vracht-
begimbinatie gereden. Ver-
e wojk zag de vrouw te laat
ie orachtwagen afremde
en, htraat in te rijden. De
:en, ermoedde dat de Wad-
ling inse te veel had ge-
ng ei Bij een blaastest op
che iebureau bleek dat in-
het geval.
lat d
n in
De rSsieveling
'n",'idt in cel
donderdag 2 januari 2003
rbod
geerd
Herinneringen komen tot leven op foto-expositie in Zoeterwoude
door Nancy Ubert
zoeterwoude - Coby de Eisen is op
zoek naar haar moeder. „Ze moet hier
ergens hangen." Marie de Elsen-Zon-
derop was 36 jaar toen zij aan het eind
van de Tweede Wereldoorlog om het
leven kwam. „Ik was toen negen en
tot op de dag van vandaag mis ik haar
nog." De moeder van de Stompwijkse
is te zien op de bijzondere foto-expo
sitie in Huize Emmaus te Zoeterwou
de.
„De tentobnstelling is prachtig", zegt
burgemeester Koopmanschap in haar
openingsspeech.Allemaal echte Zoe-
terwoudse koppen." Jan van Bemme-
len glimt blij. De foto's zijn stuk voor
stuk het werk van fotograaf Jan van
Bemmelen senior (1905-1989) die
vanaf eind 1927 zo'n beetje heel Zoe
terwoude op de gevoelige plaat heeft
vastgelegd. Junior beheert het fotoar
chief van zijn vader. In een verroest en
ingedeukt koekblik zaten 2.000 bruik
bare negatieven, die gedigitaliseerd en
vervolgens geprint zijn. Aan het begin
van de oorlog heeft 'Ouwe Jan' inwo
ners van Zoeterwoude en Stompwijk
geportretteerd voor het verplichte per
soonsbewijs. Die foto's worden nu
tentoongesteld.
In grote lijsten zijn rijen portretfoto's
te zien. Coby de Eisen 'scant' alle fo
to's. „Ik heb gehoord dat mijn moeder
er ergens bijzit." Moeder Marie de Ei
sen kwam op 26 februari 1945 bij een
beschieting om het leven. „Er was een
Duits vliegtuig neergestort in Zoeter
woude. Dat lag er al een paar dagen,
maar op die bewuste dag namen de
geallieerden de vliegmachine onder
vuur. Vlak voor die aanval schijnt er
gewaarschuwd te zijn, maar mijn
moeder heeft dat niet doorgehad. Ze
stond te praten met Tinus Jansen die
ook het leven liet. Verder zijn drie kin
deren van de Stompwijkse familie Van
Bemmelen om het leven gekomen.
Een tragedie voor het dorp, waarover
niet alleen Coby de Eisen op deze eer
ste expositiedag praat. Want de ten
toonstelling roept tal van herinnerin
gen op en ook het portret van Tinus
Jansen hangt ertussen. Bij het zien
van die foto begint een groepje over
het neergestorte vliegtuig te praten.
„Mijn vader is hertrouwd", vervolgt de
Stompwijkse haar verhaal, „maar mijn
stiefmoeder kon voor mijn gevoel
mijn echte moeder niet vervangen.
Dat heeft mijn verdere jeugd ge
kleurd." Coby de Eisen vervolgt haar
zoektocht. „Kijk", wijst ze op een
plaatje. „Dat is oudtante Jopie de Ei
sen, die was getrouwd met Dirk Mo
lenkamp. En daar hangt opoe Zonder-
op, de moeder van mijn moeder. Die
heeft de oorlog wel overleefd."
Als een persoon op de foto wordt her
kend, is het de bedoeling dat de naam
wordt opgeschreven. Want 'jonge' Jan
van Bemmelen heeft geen flauw idee
wie zijn vader allemaal heeft gepor
tretteerd. „Daar hebben we kolenboer
Leen", zegt Coby de Eisen. Zijn ach
ternaam weet ik niet meer."
Na zo'n 600 foto's intensief bestu
deerd te hebben, is van haar gezicht af
te lezen dat zij haar moeder heeft ge
vonden. „Daar is ze dan." Op de foto
staat een brildragende vrouw, gekleed
in een bloemetjesjurk, die een warme
en tegelijkertijd krachtige uitstraling
heeft. „Zo was ze precies", juicht Co
by de Eisen bijna als ze die typering
hoort. Lange tijd blijft ze bij de foto
stilstaan. Jan van Bemmelen junior
belooft haar een afdruk. „Dan ga ik nu
maar eens op zoek naar mijn vader."
De expositie 'Dorpsgezichten van 1941'
werd op oudejaarsdag geopend en is
de komende tijd dagelijks te bezichti
gen in Huize Emmaus aan de Benne-
broekweg 1 te Zoeterwoude.
leiderdorp - De meest flitsende
vuurpijlen waren ineens niet
meer bijzonder op oudejaars
avond in de Leiderdorpse wijk
Leyhof. Walter van Steenbergen,
bewoner van de Dijkwacht, stal
de show met een uit Thailand
meegebrachte vuurbalion die
opstijgt als een luchtballon. „De
buren stopten met het afsteken
van vuurwerk, want zoiets gaafs
hadden ze nog nooit gezien."
Het Thaise kunstwerk bestaat
uit een witte rijstpapieren zak
van een meter breed en ander
halve meter hoog, legt Van
Steenbergen uit. „Onderin zit
een hoepel van bamboe. Daar
onder hangt een kruis van ijzer-
draad met een toiletrol die je in
olie drenkt. Die steekje aan."
Volgens Van Steenbergen en
zijn omstanders was het een
prachtig gezicht. „Hij ging statig
de lucht in. We konden hem
nog zeker vijf minuten zien.
Toen verdween hij, op een
hoogte van 900 tot duizend me
ter, in de wolken."
Van Steenbergen raakte gefasci
neerd door de vuurbalion toen
hij vorig jaar op vakantie in
Thailand was. „Daar zie je er
soms wel veertig tegelijk opstij
gen. Die boeddhisten geloven
overal in. Als je hem laat opstij
gen, mag je een wens doen."
Dat deed hij daarom op oude
jaarsavond ook, met succes. „Ik
wenste dat ik vannacht bij mijn
ex-vriendin zou slapen en dat
kwam uit. Toen ik om acht uur
's ochtends de kroeg uitliep, bel
de ze me op. Ik heb nog nooit
zo'n mooie nieuwjaarsdag ge
had."
De bijgelovigheid van de boed
dhisten bekijkt hij nu met iets
andere ogen. „Ik geloof er ook
een beetje in."
lan den rijn - Een 29-
itomobilist uit Alphen
Rijn wilde gisteroch-
eg van geen rijverbod
)e politie hield de man
ks drie uur met zijn au-
p de Herenweg in zijn
lats nadat hem vlak
r te verstaan was gege-
hij niet meer auto
ij den vanwege overma-
lolgebruik. Daarna reed
jin vliegende vaart weg.
raakte een aantal ver-
rden voordat de agen-
ïan tot stilstand brach-
le Herenweg.
...Jaagt over
iezingsborden
1 "iHet ontbreken van ver-
J. Iborden in de gemeen-
Aar, Boskoop en Nieuw-
•lemmert de vrije ver-
ïrs ig van verkiezingsmate-
^a(jjt vindt de SP in Alphen
;oej Rijn, die het verzuim
aa^erde. „Die gemeenten
lct Jat te hebben gedaan in
idaïmet het verwachte
na^me rond oud en nieuw.
^Jt is onzin. Dan kun je
p weghalen", zegt Ro-
ae jij namens de SP. Hij
deijeen wettelijke norm.
>cj ^t zes weken voor. An-
bg.maand voor de verkie-
et Jioeten die borden er
in. Ook inwoners van de
QSCide gemeenten hebben
vroegtijdige informatie
verschillende politieke
ltrV 1^ Iret) begrepen dat de
ruften hun verzuim vanaf
enri gaan goedmaken."
mishandeld
H<phense flat
osk
aan den rijn - Een 26-
lphenaar en zijn 19-jari-
id uit Boskoop zijn gis-
Épnd vroeg aangehouden
in een flatgebouw aan
straat een 22-jarige Lei-
ewusteloos hadden ge
let handgemeen volgde
uzie over een gebroken
twee mannen haalden
erij van de flat flink uit
n slachtoffer die als ge-
de klappen even bui
ten raakte. De twee ver-
moesten mee naar het
|ureau.
«wandeling
het centrum
an den rijn - De His-
t Vereniging van Alphen
1 Rijn houdt zaterdag
Üswandeling door het
i. Start: 10.00 uur bij het
ntoor aan de Wilhelmi-
Duur: anderhalf uur.
en bedragen 2 euro per
~h. Informatie: 0172-
voorschoten - Vrijwilligers die voor verse oliebollen en warme choco
lademelk zorgen, een beheerder die trots rondloopt en kinderen die
zich, een week nadat Babe op televisie te zien was verbazen over de
omvang van het varken. „Die zijn toch altijd heel klein?" „Nee, dat is
alleen in de film zo."
Terwijl het normaalgesproken in de wintermaanden rustig is in de kin
derboerderij in het Voorschotense Burgemeester Van der Hoevenpark,
was het op oudejaarsdag ineens weer 's zomers druk. Een vriendelijk
winterzonnetje en vooral de gratis oliebollen en chocolademelk lokten
tientallen bezoekers naar de kinderboerderij.
De oliebollen tussen de beesten vormen inmiddels een jaarlijkse tradi
tie. Maar wel een traditie waar in elk geval op deze plek snel een eind
aan komt. De gemeente heeft bouwplannen voor de plek aan het
spoor, op een steenworp afstand van het NS-station. Als alles volgens
planning verloopt, dan zou het wel eens kunnen gebeuren dat de olie
bollen de komende jaarwisseling gebakken worden in de nieuwe kin
derboerderij die aan het Nicolaespad moet verrijzen.
Foto: Henk Bouwman
Eerste Warmondse nieuwjaarsduik alleen voor vrouwen
door Nancy Ubert
warmond - Haar man doet zijn
dagelijkse middagdutje en Bep
Heemskerk is het huis uitgeslo-
pen. Zij is één van de bijna der
tig deelnemers aan de nieuw
jaarsduik van Warmond. Aan de
'nieuwjaarsdip' doen uitsluitend
vrouwen mee, een jongetje van
acht niet meegerekend. „Wij
hebben de primeur, volgend
jaar mogen de mannen zich ook
inschrijven", juicht organisator
Edith van Hilkemeijer, die geen
zin had de gemeente van het
plan op de hoogte te stellen.
„Zijn we nu illegaal bezig of
niet?"
Nieuwjaarsdag, 1330 uur. Een
groep Warmondse vrouwen ver
zamelt zich in de witte partytent
die op de parkeerplaats nabij re
creatie-eiland Koudenhoom is
opgebouwd. Vannacht ging de
jeugd hier uit zijn dak, nu gaan
de vrouwen uit de kleren.
Zwempakken aan, ijsmuts of
plastic badmutsje op en rennen
maar. Op naar het strandje van
Koudenhoom. Toch een tippel
van een minuut of vier. De re
gen komt met liters naar bene
den. Ach, nat worden we straks
toch." Toegejuicht door familie
leden, vrienden en fans stelt de
groep zich in een brede rij op
voor het snackhuisje, dat niet al
leen vandaag maar ook de rest
van de winter gesloten is. Nog
twintig meter te gaan tot het wa
ter van de Kagerplas.
Onder oorverdovende aanmoe
diging van het zeker zestig men
sen tellende publiek storten de
lady's zich in het koude water.
De jongste, Marit van Luttervelt,
is elf jaar. De oudste, Bep
Heemskerk, telt 65 lentes. Voor
dat iemand er erg in heeft, zijn
de vrouwen alweer in een bad
jas gehesen. De achtjarige Je
roen van Overbeek, die als enige
vertegenwoordiger van het
mannelijke geslacht de War
mondse nieuwjaarsduik maakt,
kan er geen genoeg van krijgen.
Telkens als hij op het strandje
staat, roept zijn vader dat het
genoeg is, maar dan springt de
waaghals toch weer de Kager
plas in.
„Ik ben trots op jullie", roept
Van Hilkemeijer even later in de
feesttent. Nadat de miniflesjes
Jagermeisster zijn uitgedeeld,
barsten de verhalen los. Bep
Heemskerk: „Eigenlijk mocht ik
niet van mijn man. Hij is nogal
zuinig op me. Ook op zichzelf;
hij is namelijk bang dat als mij
wat overkomt, hij voor zichzelf
moet gaan zorgen. Hij doet al
tijd een middagdutje. Ik ben het
huis voorzichtig uitgeslopen, ik
heb het dus stiekem gedaan."
„Ik heb het echt niet koud", zegt
Marit van Luttervelt, verbaasd
over haar lichamelijke reacties.
Lorine Nuis heeft nog nooit zul
ke warme voeten gehad, en ook
Anne Zwetsloot, die met haar
61-jarige leeftijd nog steeds geen
enkele sportieve uitdaging uit de
weg gaat, zegt dat ze gloeit van
de hitte.
De vrouwen die het wel koud
hebben, hoeven niet lang te
klappertanden. De sauna in het
dorp wordt speciaal voor de
nieuwjaarsduikers opgewarmd.
voorschoten - Een nasmeulen-
de vuurpijl in de dakgoot heeft
op nieuwjaarsochtend een
brand veroorzaakt in Voorscho
ten. De kap van een apparte-
mentenblok aan de Voorscho
tense Van Kinsbergenlaan vatte
gisterochtend rond acht uur
vlam.
Uit voorzorg zijn drie woningen
op de derde verdieping ont
ruimd. De bewoners werden tij
delijk opgevangen in het nabij
gelegen politiebureau. Niemand
raakte gewond.
De brandweer rukte na de mel
ding direct met groot materieel
uit. Met twee ladderwagens en
twee tankautospuiten bestreed
het korps het vuur vuur. Hier
door bleef de brand bescheiden
van omvang. Ongeveer een uur
na de eerste melding gaf de
brandweer het sein 'brand
meester'. Van het puntdak op de
flats verbrandde een klein deel.
De ondergelegen woning liep al
leen waterschade op.
Volgens een woordvoerder van
de brandweer ontstond het vuur
doordat een vuurpijl precies in
de hoek van de dakgoot, onder
het overhangende dak terecht
kwam. De vuurpijl kwam daar
in aanraking met dakisolatie die
ging smeulen en uiteindelijk na
enige uren vlam vatte.
De bewoners van de twee ap
partementen naast de getroffen
woning konden gisteren alweer
snel terug naar huis. De ver
wachting is dat de laatste bewo
ners één dezer dagen hun voor
beeld kunnen volgen.
Patiënten in Rijnland Ziekenhuis wennen aan opnieuw ontdekte wondbehandeling
Een buisje met volgroeide maden. Foto: Rijnland Ziekenhuis
door Roelf Reinders
vervolg van voorpagina
leiderdorp - Gladiator gezien? In
de kaskraker, die speelt in de Ro
meinse tijd, ligt opstandeling
Russel Crowe zwaargewond op
een kar. Krioelende maden gul
pen uit de gapende wond. Lo
gisch dus dat Crowe die enge
beesten uit zijn wond wil pulken.
Maar een Nubiër belet dat. Laten
zitten, zegt hij. Maden in de
wond, da's juist goed.
De goede werking van maden in
wonden is al eeuwen bekend.
De chirurg van Napoleon
schraapte maden uit de wonden
van lijken om nog levende ge
wonden te behandelen. In de
Amerikaanse Burgeroorlog had
den zuidelijke gewonden op het
slagveld een betere kans te over
leven dan noordelijke soldaten,
simpelweg omdat ze natuurlijke
hulp van de maden kregen. De
overlevingskans van de noorde
lijken was minder, omdat zij
verband hadden om de wonden
te verbinden en daarmee ma
den de kans ontnamen om hun
heilzame werk te doen.
Begin vorige eeuw raakte in de
westerse wereld het gebruik van
maden in wonden in onbruik.
Modernere manieren om vieze
wonden te behandelen vervin
gen de maden. Maar in de jaren
tachtig raakte de madenbehan-
deling weer in zwang. „Een
wond kan pas mooi genezen als
de wond schoon is", zegt chi
rurg Jacques Oskam van het
Rijnland Ziekenhuis, het Leider-
dorpse ziekenhuis dat sinds kort
ook maden gebruikt. „En ma
den doen dat."
Ouderwetse wondbehandeling
bestaat uit het wegsnijden van
dood wondweefsel, zalfjes aan
brengen en verband aanleggen.
Maar wegsnijden van weefsel
om tot een mooie wond te ko
men die goed geneest, is link.
Oskam: „Je kunt als chirurg niet
goed zien waar het dode weefsel
ophoudt en gezond weefsel be
gint. Een wond is op de bodem
vaak bobbelig zodat je huid
wegsnijdt die juist belangrijk is
voor de genezing."
Maden eten alleen dood weef
sel, zodat de gezonde huid ge
spaard blijft. „We gaan ervan uit
dat de maden met spijsverte
ringsenzymen het dode wond
weefsel verteren", zegt Oskam.
„Maar zeker weten doen we dat
niet. Het kan ook zijn dat het
niet om enzymen maar om
groeifactoren gaat. Dat zijn
stukjes eiwit die hormonen aan
maken. Producenten willen nu.
natuurlijk weten welke stoffen
in de maden het wondweefsel
verteren, zodat ze er patent op
kunnen aanvragen."
Het Rijnland Ziekenhuis ge
bruikt pas sinds september ma
den voor de behandeling van
wonden. Het gaat dan om de
verzorging van wonden die bij
chronisch zieken als suikerziek
te, hartfalen, reuma en trombo
se kunnen ontstaan. „Voor zo
ver het zonder gevaar kan, snijd
ik eerst zoveel mogelijk zwart
wondweefsel weg", legt Oskam
uit. „Daarna komt er een zakje
met maden in de wond. Ze eten
niet letterlijk het weefsel op. Ze
scheiden sappen af die door het
zakje heen werken. Op iedere
vierkante centimeter wond zit
ten tien maden. Ze moeten ie
dere drie dagen worden verwis
seld. Als je dat niet doet, krijg je
vliegen in de wond. En dat wil je
liever niet. In die drie dagen zijn
de maden van enkele millime
ters tot een centimeter gegroeid.
De volgevreten, gebruikte ma
den worden vernietigd of door
TNO onderzocht."
Vinden patiënten maden in hun
wonden eng? Valt wel mee, zegt
Oskam. „Patiënten zijn vooral
nieuwsgierig. En na de eerste
vervanging zijn ze al niet bang
meer. Wel hoor ik vaak dat ze de
maden voelen knagen. Maar
maden hebben geen bekjes, ze
knagen niet. Het knagen zit tus
sen de oren. Wat patiëntenvoe-
len, is het gekriebel van de ma
den als die vlak voor het verver
sen op hun grootst zijn."
Het gebruik van maden in won
den heeft een prettig nevenef
fect voor het ziekenhuis: de ma
den vernietigen de MRSA-bacte-
rie. Deze bacterie zorgt regelma
tig voor ellende in ziekenhuizen,
zoals onlangs nog op de cou
veuse- en kinderafdeling van het
Rijnland Ziekenhuis. MRSA kan
bij patiënten met een vermin
derde weerstand flinke infecties
veroorzaken.
„Dat de maden de MRSA-bacte-
rie vernietigt, is prettig. Maar de
madenbehandeling is geen op
lossing voor het MRSA-pro-
bleem in ziekenhuizen, omdat
de bacterie niet alleen in won
den huist. De bacterie kan ook
in de neus of in de anus voorko
men. Maar om déar nu maden
in te stoppen."
Het Rijnland Ziekenhuis
heeft sinds kort een speciale
madenpoli. Twee keer in de
week (dinsdag en vrijdag) ko
men patiënten die maden in
hun wonden hebben naai
het ziekenhuis om de qpden
te verwisselen. Daarna gaan
ze weer naar huis. De patiën
ten weten hoe ze thuis de
maden water kunnen geven.
De madenpoli van het Rijn
land is uniek in Nederland.
Zelfs in Engeland, waar het
Leiderdorpse ziekenhuis de
kunst van de madebehande
ling heeft afgekeken, bestaat
dat niet
Voorlopig wordt alleen in de
Leiderdorpse vestiging van
het ziekenhuis spreekuur ge
houden. De bedoeling is ook
in Alphen aan den Rijn een
madenpoli te beginnen.
Brand onder de kap van een flat aan de Van Kinsbergenlaan in Voor
schoten. Drie woningen werden ontruimd. Foto: Hielco Kuipers
