KUNST CULTUUR
Syb zegt De
Kast vaarwel
in ArenA
'Nederlands' rode draad bij Cantorij
Mystiek drieluik René Verhoeff
Houseparty Innerci
trekt 45.000 bezoekt
Kinderen zingen sterretjes va
de hemel in Hooglandse ker
Musical Nijntje
krijgt vervolg
Toneelschrijver
Knott dood
Gestolen Rubens
teruggevonden
Ben Jolink
in ziekenhuis
Gratis musea
niet drukker
Emoties lopen hoog op
Bluesdiva Ana Popovic oj,
tournee langs gevangenis
Publiciteitsfoto
Amsterdam - De musical over
het beroemdste konijn van Ne
derland, Nijntje, krijgt wegens
gebleken succes een vervolg.
De eerste musicalreeks van
Nijntje wordt 5 januari afgeslo
ten in de Koninklijke Schouw
burg in Den Haag. Meer dan
175.000 mensen gingen er naar
toe en de bijbehorende cd be
haalde een gouden status. De
voorstelling naar de verhalen
en tekeningen van Dick Bruna
is 315 keer opgevoerd. Nijntje II
is naar verwachting vanaf mei
2004 in de theaters te zien. Ivo
de Wijs en Joop Stokkermans
werken aan het vervolg.
new york - In zijn huis in New
York is de Amerikaanse toneel
schrijver Frederick Knott op 86-
jarige leeftijd overleden. Knott
schreef slechts drie toneelstuk
ken. Het eerste, 'Dial M for
Murder', verscheen in 1952 op
Broadway en werd daar 552
keer opgevoerd. Regisseur Al
fred Hitchcock maakte er in
1954 een spannende film van.
"Wait Until Dark' was in 1966
eveneens een groot Broadway-
succes. In de film uit 1967 van
Terence Young speelde Audrey
Hepburn de hoofdrol van de
blinde vrouw. Knotts derde
stuk, 'Write Me a Murder' was
in 1961 een halfjaar op Broad
way te zien.
Dublin - Een Iers echtpaar is in
staat van beschuldiging gesteld
in verband met de diefstal van
vijf kostbare schilderijen, die
vrijdag werden teruggevonden
in de Ierse hoofdstad Dublin.
Het gaat om twee werken van
de Vlaamse meester Peter Paul
Rubens en één van de Neder
landse schilders Jacob van
Ruisdael, Willem de Jonge van
de Velde en Adrien van Ostade.
De schilderijen waren gestolen
uit Russborough House, het
huis van wijlen de Engelse
kunstverzamelaar en filantroop
Sir Alfred Beit. Het was al de
vierde keer dat dieven toesloe
gen in het huis.
hummelo - Zanger Ben Jolink
van de popgroep Normaal is
met problemen aan de lucht
wegen in het Slingeland Zie
kenhuis in Doetinchem opge
nomen. Volgens manager D.
van Berkum geeft Jolink dit jaar
geen optredens meer. De Ach-
terhoekse zanger lijdt aan ast
ma en voelde zich begin vorige
week na een optreden in Rot
terdam al niet goed. Vrijdag kon
Ben nog net de eindstreep ha
len tijdens een concert in Har-
denberg. Zaterdag is hij op aan
raden van een longarts in het
ziekenhuis opgenomen.
muziek recensie
Lidy van der Spek
Kerstconcert door Hartebrugkoor en
Schola Cantoaim van de Hartebrugkerk
O.I.V. René Vertioeff, mm v vocaal
kwartet Sine Nomine. Bernadette de
Koning, sopraan. Corry Arendse, sopraan,
Dorien van Rumt, alt, Arthur Eijs, tenor,
Rob in 't Veld, bariton, leden van Leiden
Sinfonietta en Jan Verschuren, orgel
Gehoord: 22/12, Hartebrugkerk, Leiden,
De Hartebrugkerk is ook dit jaar
weer een oase van rust en
sereniteit, midden in een hec
tisch kooplustig Leiden. Koor,
orkest en vocaal kwartet Sine
Nomine zijn in dit kerstconcert
mooi, organisch op elkaar inge
steld. Dat is niet zo verwonder
lijk als je weet dat dirigent René
Verhoeff al jaren zijn muzikale,
katholieke en tikje mystieke
stempel op dit drieluik drukt.
Meer dan ooit is de orkestklank
naar dit idioom toegegroeid.
Concertmeester en ook de eer
ste violist van de tweede violen
Wendelien van Welie zorgen
voor een verfijnde klankwereld
rondom koor en solisten.
Sine Nomine zingt twee 'snoe
zige' kerstliedjes, getoonzet
door L Claessen (1956) en Gus-
tav Holst (1934). Op de tweede
sopraan na. die niet echt zuiver
intoneert. is dit viertal een
voorbeeld van fraaie samen
zang. De kerstliedjes zweven
transparant en sfeervol de kerk
in. Maar ook het gezamenlijk
coloriet van het Hartebrugkoor
is licht en homogeen. Zo zijn
'Hoe leit dit Kindeken' en 'En
tte le boeuf et l'ane gris' even
eens doortrokken van een me
ditatieve lichtvoetigheid. De
'Messe de Minuit pour Noël'
van de 17de-eeuwer Charpen-
tier is een lieve lust voor het
oor. De solisten etaleren hun
sprankelende kwaliteiten en het
koor behoudt die homogene,
sferische kleur ook in fortissimi.
Het toppunt van Roomse 'Min
ne' is Gorecki's 'Totus tuus'
(Maria, geheel de Uwe), de de
vote groet van een man die in
Polen eindelijk weer van Maria
mocht getuigen na jaren van
Russische overheersing. Een
mystieke waas druipt van de te
dere harmonieën. En het tot
driemaal toe lang aangehouden
ruisend zachte 'Maria' ontstijgt
de zwaartekracht. Met de Can-
tus Pastoralis (herderszang)
'Pueri concinite' - vrij vertaald:
komt jongeren tesamen - van
de 19de-eeuwse Von Herbeck
tonen orkest en koor nog een
maal wat het geraffineerd dose
ren van dynamiek teweeg kan
brengen: een atmosfeer waarin
het wonder zich kan voltrekken.
leiden - Naar het museum zon
der te betalen. Dat gold voor de
bezoekers van Museum Boer-
haave en het Rijksmuseum voor
Volkenkunde. Zaterdag was de
eerste dag van een twee weken
durende actie waarin de toegang
tot deze twee musea gratis is.
Toch was het aantal mensen dat
hiervan profiteerde nog gering.
„Er waren iets meer bezoekers
dan normaal, maar niet veel",
laat een woordvoerder van Vol
kenkunde weten. Zij vermoedt
dat de meeste mensen zo voor de
feestdagen andere zaken aan het
hoofd hebben. Ook bij Museum
Boerhaave was het niet veel
drukker dan anders. „Maar we
hebben goede hoop dat het van
af vandaag drukker wordt. We
hebben een heel leuk programma
met kinderactiviteiten."
Foto: Dick Hogewoning
Amsterdam - Zanger Syb van der
Ploeg trad zaterdagavond voor
de allerlaatste keer op met pop
groep De Kast Na achttien jaar
laten hij en drummer Nico Oud-
huijse de bandleden achter zich
om samen een nieuwe Engelsta
lige rockgroep op te richten.
Voor ongeveer 6ooo fans speel
de de Friese groep nog één keer
in de huidige samenstelling in de
Amsterdam ArenA.
De emoties lopen hoog op tij
dens het concert Nadat de
groep de laatste noten heeft ge
speeld, barsten vele fans in tra
nen uit Ook de bandleden to
nen zich zichtbaar aangedaan.
„We hebben een fantastische
tijd gehad. Ik zie jullie wel weer,
bedankt", roept zanger Syb het
publiek toe.
'Heel jammer' en 'ongelooflijk'
zijn de reacties op het vertrek
van de zanger en drummer. De
fans zingen nog een keer uit
volle borst de welbekende lied
jes mee. „Ik ben een echte fan
en heb meer dan vijftig concer
ten bijgewoond", zegt T. Algra
uit het Friese Witmarsum. Ze
blijft de nieuwe formatie van
De Kast steunen. „Ik laat ze niet
in de steek."
Reden om na al die jaren te
breken met de band is de be
hoefte aan een nieuwe uitda
ging, legt manager H. de Boer
uit. In eerste instantie wilden
Van der Ploeg en Oudhuijse tij
dens het eerder aangekondigde
pauzejaar met de band Spanner
beginnen, maar daar namen de
overige drie bandleden geen
genoegen mee. Zij wilden niet
wachten en besloten door te
gaan met De Kast, definitief
zonder de twee bandleden. Wie
de nieuwe zanger en drummer
worden, is nog niet bekend.
Waarom het afscheidsconcert
in Amsterdam is en niet in
Friesland, waar het tenslotte al
lemaal begon, komt volgens De
Boer door de ligging. „De Kast
heeft fans uit alle windstreken,
ook in Brabant en zelfs in Bel
gië." Het concert vond plaats in
de amfitheateropstelling voor
een intieme sfeer.
De Kast brak in 1997 door met
het Friestalige nummer 'In nije
dei'. Het nummer behaalde net
geen eerste plaats in de hitpara
de omdat op dat moment Elton
John na het overlijden van prin
ses Diana met 'Candle in the
wind' op één stond. Van de
Friese single werden 50.000
exemplaren verkocht
Op 6 juni van dat jaar hielden
ze hun eerste megaconcert in
het Abe Lenstra Stadion in Hee
renveen. Daar kwamen 12.500
mensen op af. Na die zomer
werd ook de eerste fanclubdag
georganiseerd. Het album
'Niets te verliezen' werd dat jaar
platina, een verkoop van
100.000 exemplaren.
Vanaf dat moment ging het
bergopwaarts met de popgroep.
De bandleden toerden door het
land en gaven concerten in on
der meer Ahoy' Rotterdam en
het Gelredome in Arnhem. Na
het album 'Niets te verliezen'
volgden albums als 'Met andere
ogen', '3 x Gelredome', 'On
voorspelbaar', 'De Kast live' en
'Noorderzon'. Ook won de
groep diverse prijzen, zoals een
Edison en enkele TMF-awards.
Syb van der Ploeg bedankt zijn publiek na het laatste nummer. Foto: ANP/Olaf Kraak
amsterdam/anp - De gTOOt-
schalige houseparty Innercity
heeft in de nacht van zaterdag
op zondag ongeveer 45.000
mensen naar de Amsterdamse
RAI getrokken. Verdeeld over
zeven zalen, draaiden 35 dj's
onder meer techno, trance en
elekttomuziek. Hoofdacts waren
onder anderen Kevin Saunder-
son, Sven Vath en Tiësto.
Het uitverkochte evenement
werd voor de vijfde keer gehou
den. De politie deelde ter plekke
aan acht bezoekers een proces
verbaal uit wegens drugsbezit.
Het evenement stond met por
tretten van Lenin en communis
tische vlaggen in het teken van
de Sovjet-Unie in de jaren zes
tig. Volgens organisator ID&T,
die van een zeer geslaagde
nacht spreekt, was er daags voor
het feest in Amsterdam en om
geving een run op rode par-
tykleding.
Vorig jaar trok Innercity nog
42.500 feestgangers,
huidige aantal van 45.(X
gens de organisatie de
reikt Innercity zal ni<
worden. Bezoekers
'grootste overdekte dar
ter wereld' kregen eei
grond. Voor de door
waren in de RAI eeni
straten ingericht, die sti
den gecontroleerd do 1
poosten.
Tijs Verwest alias Tiësto
voor de vierde keer op 19,
Dit jaar verklaarde het M
gevende Engelse blad I
zine de trance-dj tot b1(
de wereld. Desondanlfcr
hij er niet met een and
dan vorig jaar. Verwest1
landers zijn heel nu<
mag dan wel nummer
wereld zijn, je moet je
blijven bewijzen. Dit is
mijn lievelingsfeest. V«
met Innercity stelt de
maal niks voor."
heerhugowaard/gpd De
mannen moeten even ontdooi
en. Liggen onderuit in de kanti-
nestoelen alsof ze de saaiste af
levering van 'Goede tijden,
slechte tijden' zien. Want in de
gevangenis kijk je eerst de kat
uit de boom.
Na een half uur heeft de blonde
bluesdiva Ana Popovic het ba-
jesvolk opgewarmd. Met sner
pende gitaarsolo's. Maar voor
het begeleidend heupwiegen
wordt ook geklapt 'Uit, die kle
ren!'
Johnny Cash deed het met zijn
legendarisch concert in San
Quentin BB King en ook de
Nederlandse bluesgitarist Magie
Frankie gingen haar voor. Maar
een vrouwelijke bluesgitarist die
optreedt in een gevangenis,
daarmee is Ana Popovic uniek.
Afgelopen zaterdagavond trapte
ze af met haar 'Jailhouse Blues
Tour' in de penitentiaire inrich
ting Westlinge in Hir
waard. 0
De Jailhouse Blues Toift
idee van haar managi
Ana heeft het concept
tuiging geadopteerd.
nisconcerten zijn een b
bluestraditie. Je fleurt
voor de gevangenen 1
wordt er zelf sterker x
altijd ergens op een mtti
um ver weg van de r"
maar hier sta ik er midfo
vind het ook wel mooi't
beetje een statement f2
groeiende misdaad te[|
Maar ik ga niet preken h
Bang voor de bajei
„Nee. Dan kun je ook ft"
op straat zijn, want daPj
de mensen die een goefcr
caat konden betalen. 60
niet dat ze met dingb
gooien. Het ergste dat K'
toe naar mijn hoofd hé.
is een mannenonderbroW
muziek recensie
Susanne Lammere
Concert: Adventsconcert door de Leidse
Cantorij o.l.v. Hans Brons. M.m.v Theo
Visser, orgel en Maarten de Klerk,
doedelzak. Gehoord: 22/12, Hooglandse
Kerk, Leiden.
De grote kracht van de Leidse
Cantorij is dat ze een lied waar
kan maken. Die voordracht
kunst begint met tekstbegrip,
waardoor precies dat geaccen
tueerd wordt wat ertoe doet.
Maar wat vooral opvalt, is dat
de leden goed naar elkaar kun
nen luisteren. Daardoor, en
door het vocale niveau van alle
stemgroepen, ontstaat werkelij
ke samenzang die elk lied bete
kenis geeft.
Hun adventsconcert, waarin dit
jaar Nederlandse muziek de ro
de draad vormt, klinkt dus ook
niet als een willekeurige verza
meling oude bekenden en nieu
we probeersels, maar als een
hecht doortimmerd en verras
send programma, waar je met
plezier je oren voor gespitst
houdt. Na de processional
hymn 'Come thou Redeemer',
waarmee ze eerst simpel en dan
steeds meerstemmiger hun
plaats op het podium opzoe
ken, zingen ze een prachtige
'Hymn to the Virgin' van Benja
min Britten. En meteen etale
ren ze voluit hun kunnen.
Deze ode krijgt zijn kracht door
de rust en de beheersing, de
perfect geplaatste pauzes en het
heel lichte rubato, dat de juiste
woorden benadrukt. Ook het
Ave Maria van Tomas Luis de
Victoria is een mooi voorbeeld
van het opnieuw betekenis ge
ven aan overbekende woorden
met een interessante tempo
wisseling en doordacht en zeer
verzorgd zingen. Het daarop
volgende Magnificat van J.P.
Sweelinck imponeert wat min
der; het lijkt dan meer te gaan
om de ingewikkelde klankpa-
ttonen en vocale krachtpatserij
dan om de muziek.
De Engelse kerstliederen zijn
van een totaal andere sfeer.
Daar overheerst de schattig
heid, met soms een scheutje
kitsch, zoals in het bijna funda-
mentloze 'O little town of Beth
lehem'. Daarbij vergeleken
heeft het heel simpele 'O salig
heilig Bethlehem' veel meer
vorm en bite. Ook bijzonder is
het stijlvolle en knap meer
stemmige, maar buitengewoon
transparante 'Komt hier be-
zoecken die u ziel bemint', ge
arrangeerd door de Nederland
se componist Julius Röntgen.
Bepaald hey raarste kerstlied
dat ik ooit" gehoord heb is
'BIow.JdIqw, thou winter wind'
st van Shakespeare en ge-
In een sfeervol ingerichte Hooglandse Kerk wordt zondagavond geluisterd naar het adventsconcert van
de Leidse Cantorij. Een dag eerder was er een kinderkerstconcert. Foto: Mark Lamers
arrangeerd door John Rutter.
Een slecht huwelijk van een cy
nisch nihilistische tekst en
mierzoete muziek, die de Can
torij zingt zonder enige ironie,
wat het bizarre effect nog ver
hoogt. Wel volkomen raak is
het afsluitende 'Hodie Christus
natus est' van Hendrik An dries-
sen. Hans Brons laat het koor
verkondigend beginnen om het
op te zwepen tot het bouwen
van een heuse wall of sound,
waarvoor de Hooglandse Kerk
bijna te klein is.
muziek recensie
Lidy van der Spek
Kerstconcert oratoriumvereniging Ex
Animo, jeugdkoor Op Maat en
kinderkoor Eigen Wijs o.l.v. Wim de Ru,
m.m.v. brass ensemble Matthew Locke
o.l.v. Joop van der Wouw en een
Instrumentaal Ensemble. Gehoord:
21/12, Hooglandse Kerk, Leiden.
Het is weer groot feest in de
Hooglandse met kerstbomen
in afie hoeken van de kerk.
Slingers rode kerststerren om
lijsten een heleboel jong goed,
in de rug gesteund door Ex
Animo, het koor van Wim de
Ru. De wijn staat zachtjes te
glühen. Koster Vromans houdt
alles nauwkeurig in de peiling.
Na een stralende opening van
de Matthew Locke Brassband
zetten vijf jongens een maag
delijk 'Stille nacht' in, opge
vangen door het hele jeugd
koor Op Maat. Wat dit jaar op
valt zijn de grappige bewerkin
gen voor het instrumentale en
semble. In veel liedjes spelen
een, twee of drie blazers (fluit,
klarinet en hobo) dwars door
de 'eigen wijs' van de liedjes
heen, wat keer op keer een ver
rassend effect geeft. 'In dulci
jubilo' en 'O Kindeke klein' zijn
daar mooie voorbeelden van.
De fluit speelt vaak de stralen
de boventoon, maar ook de
hobo (Nieke Schouten) en kla
rinet (Marije van Amersfoort)
verzorgen om beurten super
leuke solo's en de viool (Hara
van Amersfoort) zigzagt daar
zwierig doorheen.
Het kinderkoor laat bereknap
horen hoe je een ingewikkelde
canon moet zingen: héél goed
op de dirigent letten om pre
cies te weten wanneer je in
moet vallen. Nu dat ging al be
hoorlijk goed in 'Ubi sunt Gau-
dia'! Japke is van plek gewis
seld. Stond ze vorig jaar nog
midden in het koor 'Frans' te
zingen, nu speelt ze op de
vleugel met de trommelaar in
de achterhoede. Heel goed rea
gerend op de inzetten die De
Ru duidelijk aangeeft, para
deert de altijd weer leuke 'Little
drummerboy' voorbij. Van mij
had het overigens wel iets snel
ler gemogen.
Ook deze keer mogen er weer
heel veel kinderen solo's zin
gen, of tenminste in kleine
groepjes optreden. Hannah,
Elizabeth en Heieen in het 'Eia
eia' lied zingen de sterretjes
van de hemel, en Kyra neemt
wondermooi 'A great and
might Wonder' voor ha
ning. Met sprankelen!
spel 'uit den hoge' zin^
Tommen, Lisanne,
Martunia en Moya
borst coupletten uit
you, merry gentlemen'
ten met een heerlijke
saus van alle koren. Au
leert als een veertje in
je over Maria in een d
bos en de T van 'Tore
ches' knalt er weer pra
bij het jeugdkoor,
geeft heel zijn 'haite i
de volle kerk in 'O
klein'. Zo zijn er heel
ten, te veel om op te 1
die fantastisch voor hl
licht treden.
Met 'Jingle bells' in ee
bewerking van Wilico"
elke kop een rode kèN
die naar alle kanten 9|c
nemen de koren swin)
heerlijk keihard loeil
scheid. Ook de luistera
ten er wel pap van eir(
meren klappend en r
mee. Suggestie: waarop -
den er niet meer vac
spetters van liedjes dClc
gegooid; kinderen kunt
nen, klappen, wijzen,.,
den, zwaaien en zingC
lijk! Het zou de sfeer no™
ker maken. FL
