DENKSPORT
Dirk de Ruiter behoeft geen krans
i.
in
1
1
II
Q
a
fill
Er wordt weer gelachen in Bussum
Kleine ingreep: acht nieuwe zegels
Voor bridgers
zijn altijd
leautjes te vinden
ti
m
HDC965
ZATERDAG 21 DECEMBER 2002
BRIDGE
Marijke van der Pas
v and december vergt heel veel van de
e iteit, het improvisatievermogen en
lonnee van de feestvierende mens.
een vier je Sinterklaas maar de ander
;r rond de kerstboom. Je dicht heel
Het pakpapier en het plakband zijn
n te dragen. Het allerergste is eigen-
verzinnen van de presentjes.
0fc> zijn saaie mensen, altijd weg, kun-
een maar praten over spellen, slems
bietten. Ze hebben één groot voor
zijn altijd cadeautjes voor ze te vin-
i een jaar van absentie is er bijvoor-
reer de Bridge Scheurkalender 2003.
g van het jaar een bridgeprobleem is
gekend genot voor zo'n kaartenvre-
problemen zijn soms pittig maar al-
>eredeneren. In het eerste spel het
>m van 1 april. Inderdaad, er wordt
1 geflest.
4H943
VB9
10432
AB6
7
85432 N fV7
T V B 8
WT° ♦10 9 8 7 5 3
Z 2
A V B 8 6
V 10 6
H 9 7 6 5
4
>ent met IV, noord en oost passen.
'1 ropent met 14. Na 3V van west biedt
oost 4V en zuid 44. West start
vien incasseert ook VH. Bij oost valt V
vervolgt met ♦V voor het aas.
ikken van de troeven blijkt oost een
te hebben en west een driekaart.
t zuid spelen?
▼V, dus heeft west ♦A anders had
bijgeboden. West heeft tien kaarten
harten en schoppen en ook nog
ijn laatste onbekende kaart een rui-
zuid 44 niet maken. Heeft west
klaveren dan is er hoop. Zuid moet
oost zien te verleiden tot een fout.
gebruik maken van het feit dat te
ers graag een honneur dekken,
idigt na drie rondjes troef dus in de
en speelt 410 voor. Als oost 4B bij-
verleidelijk), moet zuid duiken in
dat west het aas sec heeft. Jammer
tar een kalender is want het ge-
oost zal op onweer staan als zuid
jende ruitenronde de vrouw van
t snijdt en tien slagen maakt. Ge
ril! (Bridge Scheurkalender 2003
,90 verkrijgbaar bij Bridge- en Boe-
Utrecht)
kan een bridger ook heel blij ge-
irden met een nieuwigheidje: de
Europe. Enkele Amsterdamse
hebben alle mogelijke informatie
•ld over bridgeactiviteiten in Europa,
idige boekje: informatie over
ibs in 21 landen, een internationale
lender, een woordenlijst van be-
bridgetermen in het Nederlands,
'ts, Engels en Italiaans, een be-
envatting van het biedsysteem
ende landen. Een zeer praktisch
jetje. (Bridgepass Europe, verkrijg-
Bridge en Boekenshop voor 16,50)
New York Times Bridge Book van
•aar Alan en Dorothy Truscott is
itig boek om cadeau te geven. De
beschrijven de geschiedenis van
rroemde bridgepersoonlijkheden,
echniek zich ontwikkelde en dat al
taard overgoten met prachtige spel-
pel 2 een fraai spel uit de wedstrij-
Culbertson in de jaren dertig speel-
een jong Engels team.
P 2
khd
43
VH B5
H B 10763
863
N 4HVB8654
U( T V 10 64 2
W4+0 *5
z ♦ïo
4 A 10 7
V A V
982
♦AV974
zuid en 14 van noord volgt oost
IjgJZuid, Culbertson, besluit het bieden
Omdat zuid niet weet hoeveel
is oost heeft, neemt hij pas de der
iet het aas. Had hij dat aas een slag
inomen dan was er geen verhaal
De kunst is om oost, met nog een
(je schoppens, van slag te houden.
ksfjn kaarten is te zien dat de ruiten-
is (h netjes gedraagt en dat 3SA een
iontract is. Met al die vrije schop-
11 noord is de beste speelwijze om een
aar de heer te spelen. De leider wint
itract ook als oost 4V sec of tweede
at was Culbertson zeker van plan
ov| de derde schoppen gooit west,
V h Gray, 4A af. Gray creëert daarmee
-.rj£ dat oost 4V-tweede heeft en dat er
itenkleur geen muziek meer zit om-
11 door dit fraaie spel van west een
en leeft. Culbertson steekt daarom over
vwl en speelt een klaveren naar de
uray speelt ruiten en Culbertson
irtbordurend op zijn aanname dat
heeft, het aas. Hij speelt nogmaals
I voor west en moet met lede ogen
lChoe Gray de downslag maakt met 4
r New York Times Bridge Book; Alan
nl tthy Truscott; St Martins Press, New
15,95)
PUZZEL
Oplossing
nummer 50
D e twee gevraagde woor den van de puz -
zeivan vorige*/ eek war en
DIEVEGGE en PROPOR TIES
Kruiswoojdraadsel
nummer 51
HORIZ ONT AAL:
1Proloog ;8koeienmaag9beet ;10
vaartuig 12.munitievoor een jachtge
w eer; 13bi jbelsEaam; 15scheepsex-
ploitantlfj. ZijnéConinkli jkèoogheid;
18. behoorlijk#, van een;21. oude
munt22vermogend persoon;24rivier
inO ostenrijk26. hectogiam; 28. nalatig;
30. sneeuwsmel ting ƒ33.rund;34.
bedeesd;35. toile86. bruto;37. kerk
vorst 39. deftig40. symbool ijer;42.
grootwder;45aanduiding48. jonge
koe; 49. kloostexSl. soort schildpad53.
per stuk (af k. 54. rookgerei 55. aardap-
pel,66. Noorsecomponist;57. bid;58.
dwaas; 60. dieenverbl i jffT;. standaari
VERTICAAL:
1.Bezem; 2kelner; 3symbool rhodium;
4. lampetkan,-5.voorzetsel6. advies?.
plaatanSenegal jBbevrachten ;11
knaagdier 12kip;14steenafal 4.5
gerecht ;16landbouww erktuig 17
lichaamsdeel!^, religieuS3. navigatie
middel ;25. boekformaat; 27. zwartedelf
stof 28deelvan de mond29bi lj te-
stok 51. ui toep van berusting32.
InternationaaD lympischComité;33.
ui toep van oplucht ing38. dagelijks
terugkerende vervolg-seieop T.V. 59.
skelte*41. Egyptischéconing;43. gees-
teli jk44. houtsoort ;46. viehandig
zoogdier; 47ondergrondse49wi jk-
plaats50. deelvan de w eek; 52. bederf
werende verfstof54. slee58. persoonlijk
vnw 59. tastcsolo
W eiketwee woor den wor den na invut
1 inggevormd door de letterkide vol
gende vakjes41-20-44-38-34-7-54-lèn
13-49-39-9-59-26-42-45-50
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per briefkaart,
dienen uiterlijk dinsdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat Leidsch Dag
blad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. Onder de inzenders worden twee cadeaubonnen van
12,5 euro verloot.
W innaars
F. Spierenburg, Achterweg 9, Katwijk
(cryptogram).
S.P. Vink, Zuideinde 18/a, Roelofarendsveen
(kruiswoord).
Cryptogram nummer 51
HORIZ ONT AAL:
3.Volkvan slankemensen inhetnaaldwoud? (10) ƒ7.
Heefthijeen leidendtfunctiénhetonderwijs?! 11)
9. Een knaap met puppy6 (13) 4-1Si relatifeotdes-
kundigheid(6) 33.Vuil*/ eefsel/ erktaanstekelijk
(8) 34.Hetisnieteerlijim zo tezingen(4) 35.
Toneelstulom testelen?(10) 38. Door een deugniet
raakteen jongenaan de drank (9) 39. Periodiekiiet
inhetopenbaar (5) 21. Ronkende echtgenoot?(11)
22. Ordinairvan de staat jonduitgezegd (9)
VER TICAAL
1.Plaatsman uitgave? (16) 2 .Vakkundigeindrukken
(8)4- Korteren tochui toeriger 55H eer 1 i jter-
bli^foven een vorst(10) £.D iehond slaapialseen
gek (7) R.Voertuignet minder inhoud? (9) 30.
Terreinvoor zang inde open lucht932M ooie
vrouw dieineen soap optxeedt? (10) 36M ensen
pri jen dienietgpres teen (7) 37. Lichtalseen
kanon (6) 20. D iedieen steunende kerk (5)
Oplossing
nummer 50
Horiz>ntaal
4M oddervet ;8eind\oorstel
10ui tbeelderffclloep ;12
bal ;13berggezichtJ5links
back; 17. stoot 38. stomp; 20.
bronst ;21 rede22al lesJ3
schotwond.
Verticaal
l.Onw entelingsgees2:,-ver-
val 5 gedrongen5donder
bus; 6. stilzittënylieghoog
te,-9dubbel ;14raadplaats
16kabelmof ;19onecht
DAMMEN
Eric van Dusseldorp
ij s:
'M
III
Kl
Si
w\
lil'
e
Tmri
:il
s
in
in
hl
3
M
111
II
LEffiÜ
s
-
111
3
q
3
i
3
Q
s
3
H
i
3
lllll
USUI
11
i—
P
l
a
3
3
Diagram nr. 1
Ook dit jaar organiseert de Kring
voor Damproblematiek (KvD)
een landelijke Kerstoploswed-
strijd die in verschillende dag
bladen maar ook in verenigings
organen verschijnt. En ook dit
jaar werd een beroemde, vader
landse problemist gevraagd om
speciaal voor dit doel een viertal
geheel nieuwe composities te
ontwerpen.
Dirk de Ruiter uit Duivendrecht,
een van Nederlands bekendste
problemisten, was weer eens de
klos. Dankzij een tweetal fraaie
composities in het boekje 'Beter
dammen' van Ton Sijbrands en
Philip de Schaap heeft de in
middels hoogbejaarde De Ruiter
ook bij partijspelers een goede
reputatie opgebouwd. Niet ten
onrechte. De Noord-Hollander
is wars van routineproblematiek
en streeft in zijn werk (dus) al
tijd originaliteit na. Net als goe
de wijn behoeft Dirk de Ruiter
geen krans.
Diagram nr. 2
Voor alle problemen geldt: wit
speelt en wint en om de oplos
sers alvast wat op weg te helpen
volgen hier van de kant van de
organisatie enige aanwijzingen.
Het eerste probleem is een rus
tige, maar fraaie binnenkomer.
De gang naar de winst is zes zet
ten diep.
De tweede stand is gelijk een
stuk lastiger. Om tegenspel te
krijgen moet zwart als het ware
gedwongen slaan. Hij bereikt
bijna de remisehaven, maar wit
heeft het laatste woord. De
hoofdvariant is zo'n zeven witte
zetten slagen diep.
Bij de derde opgave moet wit
het heel precies spelen. Want er
is maar één zetvolgorde die naar
winst leidt. De witte dam laat
zich van zijn beste kant zien. Na
tien zetten staat er nog één witte
schijf op het bord.
Het vierde diagram biedt fraaie
staaltjes problematiek. Wordt de
auteursbedoeling gevonden,
Diagram nr. 3
dan blijkt dat er (zwarte) dwang-
slagen in verwerkt zijn, dat de
witte dam secuur moet slaan,
dat zwart de damlijn haalt, maar
dat wit dan middels een vang-
stelling de winst binnenhaalt. Al
dit moois is twaalf zetten diep.
Ook als niet alle oplossingen ge
vonden worden kan men bevin
dingen insturen en meedingen
naar de beschikbaar gestelde
prijzen:
le prijs: 45 euro
2e prijs: 35 euro
3e prijs: 25 euro
Daarnaast worden er twee jaar
abonnementen op de Proble
mist beschikbaar gesteld.
Oplossingen dienen vóór 15 ja
nuari 2003 te worden ingezon
den naar: A. Schokker, Lomond-
laan 18,1060 PL Amsterdam.
Uiteraard kunnen de ontledin
gen ook digitaal worden inge
stuurd: e-mail: zaschokker@hot-
mail.com
Ter controle volgen hier de cij-
Diagram nr 4
ferstanden behorende bij de
problemen. Mocht er iets 'aan
de hand' zijn met de diagram
men, dan kan de lezer vertrou
wen op deze cijferstanden.
Probleem 1:
wit: 28, 29,33, 35, 41, 43, 46
zwart: 10, 18,19, 20, 24, 30, 36
Probleem 2:
wit: 21,22,27, 28,31,32, 34,39,
50
zwart: 8,11,13,16,25,33,35,
36,44
Probleem 3:
wit: 22, 26, 28, 37, 38, 40, 42, 44,
48, 49, 50
zwart: 11,13,16,17, 24,27,29,
31,34, 35, 45
Probleem 4:
wit: 6, 16, 23, 25, 28, 29, 38, 40,
41,44, 46, 47
zwart: 1, 7,10,11,14,17, 20,27,
31,34, 35
SCHAKEN
Het Bussumse BSG had in de ja
ren zeventig en tachtig een sterk
team, dat goed meedraaide in
de hoogste klasse. Jarenlange
vaste krachten waren De Ruiter,
Van der Lijn, Stork, Slisser, de
broers Sibbing, Coen van der
Heijden en iets later de jonge
Van der Poel en Ton van der
Heijden. Halverwege de jaren
tachtig begon een nieuwe fase
met jonge spelers erbij: Tom
Bottema, Marcel Peek, Liafbem
Riemersma en Johan Booij. Er
werd een sponsor aangetrokken
om deze jongens bij de grotere
clubs weg te houden. Alleen op
Bottema had dat geen effect: op
29 februari 1992 richtte hij Sops-
weps'29 op.
Toen een latere sponsor het
budget verhoogde, volgde weer
een nieuwe fase. BSG wilde
structureel een plaats in de
play-offs en trok daarvoor sterke
spelers van buiten aan. Booij en
Peek liepen boos weg (naar
Sopsweps'29!) en Riemersma
stopte met schaken. BSG werd
twee keer derde en een keer
tweede, won de KNSB-beker en
werd snelschaakkampioen. De
clubleden morden echter, want
het monument Henk van der
Poel was nog de enige autochto
ne BSG'er. Deze onvrede leidde
tot het besluit om geen nieuwe
sponsor te zoeken en vrijwillig af
te dalen naar de eerste klasse.
Weer een nieuwe fase? Nou nee,
want de kem van het team be
staat weer uit De Ruiter, Stork,
Slisser, Coen en Ton van der
Heijden en Van der Poel. Laatst
genoemde lijkt nog net zo sterk
als twintig jaar geleden, maar de
anderen hebben hun glorietijd
toch echt wel achter de rug.
Maar... er wordt weer gelachen
Diagram 1:
Stand na 12.fxe4
in Bussum! Een overwinning le
vert weer voldoening op en na
de zege van vorige week op het
sterke Eindhoven barstte het
denksportcentrum uit zijn voe
gen. Iedereen was trots op Ton
van der Heijden en Theo Slisser.
En Coen van der Heijden werd
bijkans op de schouders de zaal
uitgedragen. Als een trapeze
artiest had hij over koorden ge
danst en na afloop liet hij aan
iedereen zien dat alles correct
was geweest. Volgens hem ten
minste.
Hallebeek - Van der Heijden
l.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lc4 PfB 4.d4
exd4 5.e5 d5 6.Lb5 Pe4 7.Pxd4
Ld7 8.Lxc6 bxc6
Een vrij normale variant in het
Italiaans. Hier is 9.0-0 de gebrui
kelijke voortzetting.
9.Le3
Nu is 9...c5 een gewone zet,
maar Van der Heijden komt met
een krankzinnige uitval.
9...De7 10.f3 Db4+ ll.c3 Dxb2
12.bce4
Zie diagram 1Dit lijkt prima
voor wit, want 12...Dxal wordt
beantwoord met 13.Db3, waar-
Diagram 2:
Stand na 25...Kb6
na 0-0 en Pd2 een dodelijke
dreiging is. Van der Heijden
heeft echter meer gezien.
12...C5
Zou Van der Heijden ook heb
ben gezien dat hij na 13.Pc2 La4
14.0-0 beter niet op c2 kan ne
men vanwege Dxd5? Misschien
door beiden gemist.
13.e6 lxe6 14.0-0 cxd4 15.Lxd4
c5 16.Le5
Een belangrijke functie van deze
zet is Tb8 tegen te houden. Na
slaan op al lijkt die toren voor
zwart namelijk onmisbaar om
de dame te bevrijden.
16...C4 17.exd5 Lc5+ 18.Khl
Dxal
Die zou je bijna vergeten... Als
wit nu 19.Lxg7 speelt, volgt
19...0-0-0 en is zwart van een
boel problemen verlost. Als wit
19.Dc2 speelt, zal zwart toch zijn
dame moeten geven. Na 19.Dc2
Tf8! 20.Tdl Tf5 21.Pd2 Dxdl+
22.Dxdl Txe5 krijgt hij daar
ruim voldoende materiaal voor.
19.dxe6
Een keuze die goed te verklaren
is: wit heeft een open d- en f-lijn
en probeert de zwarte koning in
het midden te houden. Halle
beek heeft echter de pech dat
acrobaat Van der Heijden nu
zijn mooiste kunstjes van stal
gaat halen.
19...LC6 20.Lxg7 Db2 2l.Dh5+
Kd8 22.Dg5+ Kc7
Volgens de spelers was 22...Le7
23.Da5+ Kc8 24.Da6+ remise
door zetherhaling, maar waar
schijnlijk hebben ze de dame op
b2 even uit het oog verloren. Na
24...Db7 staat start gewonnen.
Typerend voor de stelling is dat
na 22...Le7 23.Tdl+ Kc8 wit op
straffe van mat niet op el mag
slaan.
23.Pd2 Thf8
Niet gezien door Hallebeek. Van
der Heijden: „Vreemd. Dat is
toch de eerste zet waarnaar je
kijkt?" Dat zegt vooral veel over
Van der Heijden.
24.Lxf8 TxfB 25.Dg7+ Kb6
Zie diagram 2. Alle toeschou
wers springen op tilt: paard-
vorkje, dameverlies. Van der
Heijden: „Onzin, na 26.Pxc4+
Ka6 sta ik toch gewoon gewon
nen?" Inderdaad!
26.Txf8 Lxf8
En weer moet je naar het paard-
vorkje kijken. Na 27.Pxc4+ Ka6
28.E)xa7+ Kxa7 29.Pxb2 houdt
zwart slechts één pion over,
maar de drie witte geïsoleerde
pionnen vallen als appeltjes van
de boom, waarna de winstvoe-
ring niet meer zo moeilijk is.
27.Dxf8 Dxd2
Nu is de dubbele matdreiging
op g2 en de onderste rij dode
lijk. Van belang is daarbij dat de
zwarte dame ook nog de witte
schaakjes op d8 en d6 tegen
houdt.
28.Db8+ Lb7
Wit geeft het op.
FILATELIE
Een tariefsverhoging heeft voor de filatelist
altijd consequenties. Steevast worden er dan
enkele nieuwe permanente zegels met aan
gepaste waarden uitgegeven, en niet alleen
voor brieven voor binnen- en buitenland,
maar ook voor pakjes, enz.
Hetzelfde doet zich voor bij een tariefsverla
ging, hoewel dat zelden voorkomt. Wel ech
ter in Duitsland, waar, zoals gemeld, de ta
rieven per 1 januari worden verlaagd. Ge
volg is dat 27 december acht nieuwe perma
nente zegels in roulatie zullen worden ge
bracht, vijf in de reeks Sehenswürdigkeiten
en drie in die van Frauen der deutschen Ge-
schichte.
Nieuw in de reeks Sehenswürdigkeiten zijn:
0,44 de Berliner Philharmonie, die tijdens
een bombardement van Berlijn in 1944 to
taal werd verwoest en op 15 oktober 1963,
na herbouw, weer in gebruik werd geno
men; 0,45 het Tönninger Packhaus, dat
dateert uit 1783. Tönning, dat ongeveer zes
tig kilometer ten zuiden van de Deens-Duit
se grens ligt, was in de 17de en 18de eeuw
een belangrijk handelsstad aan de monding
van de Eider, tussen de Noord- en Oostzee;
0,55 de Alte Oper Frankfurt. Dit gebouw
brandde in 1944 af en stond sindsdien be
kend als 'Duitslands mooiste ruïne'. Na her
bouw werd het operagebouw op 28 augus
tus 1981 heropend; 1,00 de Porta Nigra in
Trier, de best bewaard gebleven Romeinse
stadspoort ten noorden van de Alpen. Sa
men met enkele andere Romeinse monu
menten, waaronder de Dom en de Liebfrau-
enkirche, staat de Zwarte Poort op de We-
relderfgoedlijst van de UNESCO; 1,60 het
Bauhaus Dassau, het door Walter Gropius
ontworpen gebouw dat 4 december 1926
werd geopend.
Ook dit gebouw staat (sedert 1996) met en
kele andere monumenten in Weimar op de
Werelderfgoedlij st.
Dan de drie nieuwe zegels in de Vrouwen
reeks: 0,45 de dichteres (de cyclus Das
geistliche Jahr, 1839) en schrijfster (de no
velle Die Jugendbuche, 1842) Annette von
Droste-Hülshoff (1797-1848); 0,55 de be
roemde filmactrice (Die Mörder sind unter
uns, 1946, en Schnee am Kilimandscharo,
1952), zangeres (meer dan zestig platen en
cd's) en schrijfster (o.a. haar autobiografie
Der Geschenke Gaul) Hildegard Knef. Ze
werd op 28 december 1925 geboren en
overleed 1 februari van dit jaar; 1,44 Es
ther von Kirchbach (1894-1946), initiatief
neemster van Una Sancta, de voorloper van
de oecumenische beweging, actief in orga
nisaties voor de vrouw en het gezin.
Met deze uitbreidingen bestaat de reeks Se
henswürdigkeiten, waarmeU%p 6 november
1987 een begin werd gemaakt uit 55 zegels;
de Vrouwenreeks, die 13 november 1986
startte uit 38 zegels.
Daarnaast zijn er nog de West-Berlijnse
reeksen, waar bij de hereniging een punt
achter werd gezet. Deze reeksen tellen res
pectievelijk vijftien en zeventien zegels.
Beide reeksen zijn niet alleen interessant
voor Duitsland-verzamelaars, maar ook
voor thematische filatelisten bouwwerken,
filmsterren, schrijvers en, zoals bij de Porta
Nigra- en Bauhauszegel, Werelderfgoed
(een sterk opkomend thema).
Het is overigens merkwaardig dat Duitsland
toch nog weer zoveel permanente zegels
uitgeeft, te meer omdat het voor de volle
honderd procent zeker is dat beide reeksen
in de loop van volgend jaar zullen worden
vervangen door nieuwe permanente zegels
die Duitse musea als onderwerp hebben.
Met het oog op de waarschijnlijk korte loop
tijd weer het advies: niet te lang wachten
met kopen, om te voorkomen dat straks de
dubbele prijs betaald moet worden.
