"evreden met
het leven
«oor Monique Velzeboer telt vooral het heden
s
zaterdag 21 DECEMBER 2002
PORT
Monique Velzeboer: „Ik wil niet alleen met mezelf bezig zijn, maar me ook inzetten voor anderen." Foto: GPD/Cees Zorn
junioren D en in 1986 bij de meisjes junioren B.
Velzeboer schaatste destijds een jaar in de selectie
van Jong Oranje, onder leiding van Leen Pfrommer.
Anderhalf jaar voor de Olympische Spelen van 1988
in Calgary legde ze zich toe op shorttrack, toen nog
een demonstratiesport. Monique Velzeboer won
goud op de 500 meter.
„Ik had niet bepaalde verwachtingen voor de toe
komst. Ik studeerde psychologie, omdat het makkelijk
met topsport was te combineren. Omdat in die perio
de besloten werd om de Zomer- en Winterspelen uit
elkaar te halen, had ik het geluk dat ik na Calgary in
zes jaar nog twee keer (Albertville 1992 en Lilleham-
mer 1994, red.) kon meedoen aan de Olympische
Spelen. Verder keek ik niet vooruit."
Val
In Albertville won ze geen medaille. De Wmterspelen
van Lillehammer waren voor haar de laatste kans om
olympisch kampioen te worden. Maar de val in Font
Romeu gaf een tragische wending aan haar leven.
Het was in de negen jaar na de val stil rond Monique
Velzeboer. Ze trad niet in de publiciteit. Omdat ze
niets te vertellen had, vond ze. „In het begin wist ik
ook helemaal niet wat het was om een handicap te
hebben, dus had het geen zin daar interviews over te
geven. Ik wil wat vertellen over iets waarop ik trots
kan zijn. Een prestatie."
Regelmatig laat ze als toeschouwer haar gezicht zien
bij sportwedstrijden. Dat kost haar geen enkele moei
te. Ze sport, ondanks haar handicap, zelf ook nog ac
tief. Ze heeft een ligfiets. En de racende broers Tim en
Tom Coronel hebben voor haar een aangepaste kart
gebouwd. Met een kwinkslag: „Ik ga tegenwoordig
niet meer naar De Uithof (sportcentrum in Den Haag,
red.) om te schaatsen, maar om te karten."
De grote passie van Monique Velzeboer is de fotogra
fie. Na de middelbare school speelde ze al met de ge
dachte om naar de fotovakschool te gaan, maar dat
kwam er toen niet van. Vijf jaar geleden volgde ze een
inleidende cursus fotografie, gevolgd door een vierja
rige opleiding aan de Foto Academie. Ze is nog niet
klaar, ze moet nog een half jaar. „Ik moet nog een
project maken."
Op vakantie in India maakte ze twee jaar geleden een
serie portretten. Eerder dit jaar vloog ze naar Mexico.
Met haar zestigjarige moeder achter het stuur van een
huurauto maakte ze een rondreis van drieduizend ki
lometer in ruim twee weken. De rolstoel en de came
ra gingen uiteraard mee. „Mijn broers vonden het
een gevaarlijk idee. Twee vrouwen alleen in Mexico."
In april bezoekt ze een revalidatiecentrum in Rwanda
dat wordt gefinancierd door het Liliane Fonds. Die
organisatie helpt kinderen met een handicap in ont
wikkelingslanden. In opdracht van de schaatsbond
KNSB maakte ze in oktober een kalender met portret
ten van schaatsers. De camera die ze daarvoor ge
bruikte was een cadeau van de Amsterdamse IJsver
eniging. De opbrengst van de kalender gaat naar het
Liliane Fonds. „Ik wil niet alleen met mezelf bezig
zijn, maar me ook inzetten voor anderen.
In de fotografie vindt ze een zinvolle tijdsbesteding.
Als freelance fotograaf timmert ze aan de weg en is ze
niet langer afhankelijk van uitkeringsinstanties. Het
liefst maakt ze portretten en documentaireachtige fo
to's.
„Ik weet niet of ik nu meer of minder gelukkig ben
dan vroeger. Ik ben wel meer tevreden. Ik heb heel
vaak het gevoel bij mensen dat ze denken dat het nog
mooier kan. Heb jij dat niet? Dat als je om je heen
kijkt dat mensen niet zo gauw tevreden zijn."
„Vroeger dacht ik ook vaak zo. Ik wilde nog sneller,
nog beter, de beste zijn. Dat moet ook, want anders
moet je niet aan topsport doen. Maar die drive om
me met anderen te meten, die heb ik niet meer.
„Ik vind fotograferen heel leuk, maar als het weekend
is dan is het weekend, dan ga ik andere leuke dingen
doen. Vroeger ging ik zeven dagen per week trainen.
Ik was altijd aan het schaatsen, dat deed ik met ple
zier. Maar ik ben nu meer tevreden met wat ik heb en
wat ik kan."
Sinds enige tijd heeft ze weer een relatie. Ze is dus
ook gelukkig in de liefde. „Het gaat goed, ja. Ik heb
mijn gelukkige en minder gelukkige periodes in mijn
leven. Maar dat heeft iedereen toch?"
De speciale SchaatsSport kalender 2003 met de door Monique
Velzeboer gemaakte portretten is te bestellen door overmaking
van euro 13,50 (inclusief verzendkosten) op giro 141753 Ln.v.
de KNSB te Amersfoort, o.v.v. kalender.
geen tijd voor geven. Ik heb veel steun gehad aan
mijn familie en vrienden, maar je moet het wel zelf
doen uiteindelijk. Voor mijn familie was het een hele
klap. Ik denk dat ik het andersom ook niet zou weten
hoe je daarmee omgaat. Soms denk ik dat mijn ou
ders het erger vinden dan ikzelf."
Het moet bijzonder zijn geweest om de onafscheide
lijke vier nazaten van boerenechtpaar Velzeboer uit
Oud Ade in de loop van de jaren tachtig van de vorige
eeuw op te zien groeien. De een na de ander meldde
zich aan als lid van de ijsvereniging Alkemade waar
de eerste schaatslessen werden gevolgd. Jaren later
werden ze op de kleine 200 meter ijsbaan van Leiden
tot succesvolle shorttrackers gekneed.
Kerk
Op de middelbare school in Leiden verliep hun ont
wikkeling precies eender. De twee dochters, Simone
en Monique, en de twee zoons, Mark en Alex, haal
den zonder veel rompslomp het vwo-diploma, alle
maal met hetzelfde bètapakket. En op zondag zaten
ze naast elkaar in de banken van de rooms-katholieke
kerk. „Als we konden schaatsen, dan konden we ook
naar de kerk, zei mijn vader", lacht Monique Velze
boer, terugdenkend aan haar onbezorgde jeugd.
Het leven op de boerderij, betekende voor haar veel
vrijheid. „Het was niet echt eerlijk", herinnert ze zich.
„De jongens hielpen als ze uit school kwamen op de
boerderij. Helpen met melken. Wij hadden als meis
jes meer tijd om te sporten. Als Mark de paardenstal
aan het uitmesten was, dan was ik aan het paardrij
den. Niet echt geëmancipeerd.
Een leven zonder sport is ondenkbaar voor de familie
Velzeboer. Moeder kon goed schaatsen en als er kor-
tebaanwedstrijden waren in het dorp, dan deed ze al
tijd wel mee. „Het was bij ons in het dorp ook zo dat
als er ijs lag vanuit de school wedstrijden georgani
seerd werden. In Oud Ade was Monique Velzeboer
ook lid van de turn- en handbalvereniging. In navol
ging van haar oudere zus Simone ging ze op tienjari
ge leeftijd wielrennen bij Swift uit Leiden, de club van
streekgenoot Joop Zoetemelk.Als kind deed ik elke
dag aan sport. Op de middelbare school moest ik wel
een keuze maken, dat werd dus schaatsen. Het wiel
rennen deed ik er tot mijn negentiende bij. Ik reed
veel tegen Leontien van Moorsel, zij is van dezelfde
leeftijd. Leontien was echt goed en nog steeds. Zij
won eigenlijk alles. Ik kon wel goed sprinten, maar
was niet iemand die zo weg reed en lang in z'n eentje
op kop ging fietsen."
„Op mijn achttiende heb ik nog 'gebaanfietst'. Dat lag
me wel. Ja, er is een zekere overeenkomst met short
track. Kleine rondjes, ik merkte wel dat ik er weinig
moeite mee had de ideale lijn op de baan te vinden.
Omdat ik echt durfde te hangen in de bochten, niet
bang was om te vallen."
Als langebaanschaatsster werd Monique Velzeboer
twee keer nationaal kampioene: in 1984 bij de meisjes
r van Oosten
UK - Morgen is het negen jaar geleden dat Mo-
zeboer (33) tijdens een shorttracktraining een
l^ie opliep. Het is verleden tijd, want voor haar
I het heden, waarin ze het leven fotografeert
ri rolstoel. „Ik ben meer tevreden dan vroe-
a cember 1993 verdwijnt in één klap alle hoop.
isids beste shorttrackschaatsster valt tijdens
e mg op een baantje in de Franse Pyreneeën.
net haar hoofd tegen de boarding. Haar
ajark en Alex, haar toenmalige vriend Wilf
juigen zich een paar tellen later over het
1 ichaam.
nekwervel is gebroken. De Olympische Spe-
- illehammer zijn minder dan twee maanden
1. Monique Velzeboer. pas 24 jaar jong, knap
- eus, zal nooit meer lopen. Paniek. Een arts
r- plekke, een uur later landt de helikopter die
het ziekenhuis in Toulouse zal vervoeren,
r kijkt in haar aangepaste appartement aan
pard in Noordwijk nuchter terug op de voor
btale dag, morgen alweer negen jaar geleden,
flauwe glimlach zegt ze 'dat de tijd snel gaat'.
;n of andere manier wist ik op het moment
i gevallen dat ik een dwarslaesie had. Ik had
oicts van: 'Het zal wel zo moeten zijn'. Ja,
lijn lot. Bepaalde dingen gebeuren."
ique Velzeboer kwelt zichzelf niet met de
u i 111 dit gruwelijke ongeluk juist haar moest
gelooft, met betrekking tot ongelukken als
in het woordje 'als'. „Je hoort wel eens ver
mensen die een auto-ongeluk hebben ge-
eggen: als ik nou tien seconden later was
dan was het niet gebeurd."
fcn lag de pure sportvrouw, in de bloei van
h, op de intensive care van een ziekenhuis in
Jikrijk aan de beademingsapparatuur. Ver-
«dp geschokt. „Het was natuurlijk wel een dra-
-lerste periode was een moeilijke tijd. Ik weet
moeilijk om uit te leggen hoe je daarmee om
inens blijkt van nature toch zo in elkaar te
>J hij met de dingen die hij wel kan, toch weer
ït."
- fd. haar armen en handen functioneren
ze heel veel mee. De revalidatie deed ze in
m. „Dat gaat heel geleidelijk. Ik heb zeven
nodig gehad om die dingen weer aan te le-
zelf zou kunnen vanuit een rolstoel. Leren
1 met handgas. Je rolstoel in en uit een auto,
,;j rtbewegen in een rolstoel."
hoe het geestelijk verder moet, daar kun je
Het zou mij niets
verbazen als
de suikeroom van
UDWS flink aan
de beste voetballers
van LFC, VNA
en Leidsche Boys
gaat trekken
PEL
wenste een vernedering van de
buurman. Die kreeg hij, want
het werd 3-0 voor UDWS dat
volgens zijn mecenas niets liever
wil dan op de Boshuizerkade
verder fuseren. Het zint Stouten
niets dat hij niet mee mag pra
ten met Geetje de Hoed en zo.
Bij LFC, VNA en Leidsche Boys
zitten ze niet te wachten op
voetballers die komen aanwaai
en vanwege een onkostenver
goeding. Ze vinden dat UDWS
nier bij hen past. Maar Stouten
wil zich aansluiten bij de club
van drie omdat die straks meer
weldenkleedhokken en vierkan
te meters kantine heeft. Het zou
mij dan ook niets verbazen als
de suikeroom van UDWS in de
overschrijvingsperiode flink aan
de beste voetballers van LFC.
VNA en Leidsche Boys gaat trek
ken. Om zijn gram te halen.
Hoe Frans Stouten aan zijn cen
ten komt, weet ik niet. Interes
seert me ook niet. Ik vraag me
alleen af waarom hij ze zo graag
over de balk UDWS smijt. Wat
is de lol van het kopen van voet
ballers voor een ploegje van het
niveau Boshuizerkade? Héle
goede voetballers krijg je toch
niet (die gaan me daar een beet
je hun dure benen aan het boe
renkoolvoetbal van de vierde
klasse wagen). Je kunt hoog en
laag springen, de portemonnee
nog zo ver opentrekken, maar
met een clubje dat van zichzelf
niet al te veel aantrekkings
kracht heeft, zal het altijd klooi
en in de marge blüven. Was ik
Stouten, die een JKmhanger van
Feyenoord is, dan zou ik van
mijn goeie geld een luxe zetel in
de Kuip aanschaffen en het UD
WS verder lekker zelf laten uit
zoeken. Uiteindelijk zal de FC
Stouten daar ook het meeste
baat bij hebben, want op het
moment dat Ome Frans op
houdt met het spekken van de
clubkas kan UDWS zo aanklop
pen bij zijn buren. Mocht het zo
ver komen dan kunnen we dus
echt spreken van een verenigde
Kade. Of zou Gé van den Hoed
er dan toch liever LFCJUDWS-
VNAJLeidsche Boys combinatie
van maken? Jammer dat
clubnamen niet tellen bij Scrab
ble Gé.
Jaap Visser
Reageren?
Sportredactie.ld@damiate.hdc.nl
RANDJE BUITENS
warmond - Het schaatsen zit in de genen bij de familie Vergeer in Warmond. Wendy
(28, oefentherpaeute Mensendieck) en René (34, werkzaam op de boerderij annex
camping van de familie) maken al jaren deel uit van het marathonschaatspeloton.
Hun zus Jolanda Dor (31, persoonsbeveiligingsbeambte, links op de foto) blinkt uit in
een andere sport. Zij werd in september in Afrika wereldkampioen touwtrekken met
het Nederlands team.
Wendy: Wij kunnen allebei ook ons ei
goed kwijt op het natuurijs. Ik krijg er
een kick van.
René: We kunnen redelijk goed tegen de
kou. En je focust je dan echt op die wed
strijd, terwijl er eike week marathons
zijn op kunstijs.
Jolanda: Jullie hebben er ook meer de
ruimte dan op de binnenbanen.
Wendy. Op kunstijs komt het in tachtig,
negentig procent van de wedstrijden
aan op een eindsprint. En wat sprinten
betreft zijn wij geen natuurtalenten. Dus
op natuurijs hebben we meer kans.
Jolanda: Ik denk wel dat we op elkaar lij
ken. We gaan allemaal door als we er
gens aan zijn begonnen. We geven niet
snel op. Grote verschillen kan ik niet
noemen.
René: Haar wedstrijden zijn vaak te ver
weg om te gaan kijken.
Wendy: Ik zie er te weinig naar mijn zin.
Jolanda: Als ze in de buurt rijden, ga ik
naar ze kijken. En als er natuurijs is dan
ben ik hun verzorger.
Wendy: Bij de Elfstedentocht was ze met
een oom en nog iemand anders bij de
Elfstedentocht en alledrie waren ze ver
kleed, als wortel, aardbei en tomaat. Ze
kwamen vol in beeld.
René: Het was bij Franeker, niemand
kan daar op het ijs komen.
Jolanda: Als je niks bijzonders doet,
word je eraf gehaald. Maar het ging ge
weldig, iedereen zag ons, ook de andere
mensen van de ijsclub. Het was heel ge
zellig.
De Boshuizerkade verenigt
zich. Leidsche Boys, LFC en
VNA gaan gedrieën verder. Nu
alleen nog een naam voor de fu
sieclub. Men breekt zich het
hoofd. Wordt het BC, SV of FC
Leidsche Boys? Of iets heel an
ders? Gé van den Hoed (Geetje
de Hoed zeggen ze op de Boshui
zerkade) vindt dat alle drie de
clubs in de naam moeten blij
ven voortbestaan. De voorzitter
van VNA (die zo prachtig drie
pijpies bier tegelijk tussen de
vingers kan klemmen) denkt
aan: LFCJVNAJLeidsche Boys
combinatie, zo stond van de
week in de krant.
U zei? Jazeker: LFCJVNA/Leid-
sche Boys combinatie. Drie
clubnamen, twee schuine stre
pen plus de toevoeging combi
natie. Gé, doe effe normaal
man. Tegen wie moeten jullie
zondag? Tegen, ehh, VNAJLeid
sche Boys/LFC combinatie of
Leidsche Boys/LFC/VNA combi
natie, daar wil ik van afwezen.
En dan zeker zo'n bord langs de
Churchilllaan met de oproep
om aanstaande zondag de
thuiswedstrijd van LFCIVNA
JLeidsche Boys combinatie te be
zoeken. Levensgevaarlijk al dat
plotsklaps afremmende verkeer.
Want zelfs als je de maximum
snelheid van vijftig in het uur in
acht neemt, kun je die naam in
het voorbijgaat7 nooit in enen
uitlezen. Volgens mij is het voor
alle betrokkenen (de Kadebewo
ners zelf, de gebruikers van de
Churchilllaan en de tegenstan
ders van de fusieclub) beter om
die oude namen gewoon te ver
geten. Wat dachten we van Ver
enigd Boshuizen of FC de Kade,
waarbij dat FC dan voor zowel
Football Club als Fusie Club
kan staan.
Helemaal één is de Kade trou
wens (nog) niet. GOL Sport, dat
wordt geschraagd door de Turk
se gemeenschap, en UDWS heb
ben voorlopig het nakijken. De
allochtonenclub verkast waar
schijnlijk naar de Vliet en hoe
het met de samensmelting van
Unitas Leiden en LDWS verder
moet, is ongewis. Geetje de Hoed
en zijn fusiepartners hebben
moeite met het professionalisme
van UDWS. Dat wil zeggen: ze
willen Frans Stouten er niet bij.
Vroeger had je CorSip die voor
een beetje betaald voetbal in
Leiden zorgde. De in augustus
dit jaar overleden uitbater van
dranklokalen en sekshuizen
sponsorde LDWS en vooral Uni
tas Leiden waar zijn gerammel
met de geldbuidel allerlei
broodvoetballers aantrok. Nu
hebben we Frans Stouten als de
man die met zijn knaken de fu
sieclub UDWS overeind houdt.
Als je het mij vraagt, is Stoute
Frans (zoals hij wordt genoemd
door mensen die met een boogje
om hem heen lopen) behoorlijk
op zijn pik getrapt door de voor
zitters van de andere Kadeclubs.
Laatst liep ik meneer de sponsor
tegen lijf, nota bene bij Leidsche
Boys waar ik net zelf had ge
voetbald. Na ons stond de Bos-
huizer derby in de vierde klasse
op het programma en Stouten
5 van der Eb
3
'ouwtrekken is een sport, zeker
(s geen dammen, hoor.
w |iwtrekken wordt gezien als een
ts j>rt, maar zij maakt zeker zoveel
jren als wij.
Ik heb ook geschaatst. Tot mijn
..jje me voorbij ging.
wijloen was de lol eraf.
vailk ben wat krachtiger dan zij.
j bent een beetje zoals mam-
jn meer zoals pappa,
ze vader kan goed schaatsen,
e moeder ook. Ze hebben alle-
I wat 200-kilometers gereden
n_tenland. En ze hebben aan de
bochten van 1985, 1986 en 1997
in.
