'CIA mag
terroristen
ombrengen'
BUITENLAND
Beslissing Gore is vooral een grote opluchting
Europese Unie groeit naar de chaos
Iraakse oppositie wil
berechting Hussein
Oorzaak botsing in Kanaal duister
Sharon: Arafat niet naar
Bethlehem met Kerstmis
Arafat op zijn beurt boos
op Osama bin Laden
Tsjetsjeense rebel Radoejev sterft
in Russisch gevangenisziekenhuis
Washington stelt dodenlijst op
finning
es India
De regerende
„mentalistische BJP
:n bij verkiezingen
ee deelstaat Gujarat
./erwinning behaald,
n een tweederde
id in het parlement.
feeg 127 van de 182
iartij voerde een
-ijlen racistische
j| De partij zou als
aat zijn hindoes in
schermen tegen In-
ims en het islamiti-
and Pakistan. Waar-
jnen dat het succes
Hamentalisten in Gu-
idelijke BJP zal aan-
t hindoenationalisti-
jnten te benadruk-
'too mensen
cruise
maandag l6 DECEMBER 2002 A
jdens i
ormalige Franse
5card d'Estaing
plsprijs 2003. Dit
zaterdag bekend-
card (76) is de hui-
6r van de Europese
le internationale
Sldt als een van de
Europese prijzen
strekt aan perso-
es of instellingen
pijgedragen aan de
Van Europa. Vorig
"irelsprijs naar de
Oud-vice-president doet niet mee aan Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2004
ns - Cruisemaat-
fcmival heeft gisteren
ddat op de jongste
8 cruiseschip Carni-
st weer meer dan
3.160 passagiers
en hebben gehad. De
"Tioedt als oorzaak
orwalk-virus dat in
n maanden ook
x passagiers van an-
schepen in het Cari-
i heeft getroffen.
en zakken
et ijs in VS
Vier jongens van
hi en 11 jaar zijn giste-
Sierikaanse staat
etts overleden nadat
y ijs waren gezakt,
ais konden worden
•3de de politie. Het
rfzich op de Merri-
waarop een ijslaag
er vijf centimeter
iannen slaagden
igens betrekkelijk
4 ijs vandaan te
lere vier waren al
itzijn en overleden
^er weg
imissie
n - De voormalige
ie minister van bui-
~aken Henry Kissin-
n ontslag ingediend
in de commissie die
jnderzoek gaat uit-
de terreur aansla
giep tember vorig
en gaf Kissinger aan
ipogelijk belangen-
.irermijden met be-
(cliënten uit de pri-
aar hij met zijn con-
ia Kissinger Associ-
ïrkt. Kissinger was
ie weken geleden
fs hoofd van de on-
aimissie. Deze on-
jjoorzaken van de
n de Amerikaanse
n RAF-held
evonden
Jijna zestig jaar na
ling is in het zuiden
ld het lichaam te-
van de Britse pi-
(Varburton. Zo
litse weekblad Fo-
Warburton was
1st gedecoreerde
uit de Tweede We-
)e toen 26-jarige
die door zijn strijd-
Lawrence of Arabia
werd genoemd,
12 april 1944 tij-
sie. Het wrak van
ngsvliegtuig, een
Lockheed P-38
ird recent opge-
i maïsveld bij
rarburton zat nog
van zijn toestel,
er diepte. Zijn stof-
lot wordt mei vol-
aven op het mili-
van Tegemsee.
ig melden
chauffeur
Britse organisatie
s geeft mensen
rsttijd een dron-
ir bij de politie
I beloning. Met de-
|ig bindt de antimis-
patie de strijd aan
fi die met een slok
(t stuur plaatsne-
le chauffeur ver-
ontvangt de tip-
loning van 50 tot
1 tot 760 euro). Be
de hoogte is met
lage de chauffeur is
mg krijgt
ijs 2003
door onze correspondent
Ans Bouwmans
washington - De man die sinds
zijn jongste jaren werd klaarge
stoomd voor de politieke top en
de ultieme bekroning twee jaar
geleden bijna op zak had, doet
in 2004 niet opnieuw een gooi
naar het Witte Huis. Het zit er
dik in dat daarmee een eind ge
komen is aan mijn politieke
loopbaan, aldus de Democrati
sche oud-vice-president Al Gore
(54) gisteravond. Bijna opge
lucht zei hij verder: „Zeg nooit
nooit, maar ik heb mijn besluit
genomen in de volle weten
schap dat dit waarschijnlijk mijn
laatste kans was."
Zijn besluit om niet mee te din
gen naar de presidentskandida
tuur voor de Democratische
partij en de race om het Witte
Huis aan een ander over te la
ten, is ook een opluchting voor
zijn eigen partij. Er werd enorm
aangehikt tegen een herhaling
van 2000. Want als de te gekun
stelde en kil overkomende Al
Gore het toen - als vice-presi
dent en met een bloeiende eco
nomie - al niet kon winnen van
warme mensenvriend George
Bush, hoe zou hij dan over twee
jaar een kans kunnen maken te
gen de populaire 'commander-
in-chief?
Met het wegvallen van Gore
wordt meteen duidelijk waar het
bij de Democraten aan schort:
een aansprekende kandidaat die
met nieuw elan en passie het
electoraat weet aan te spreken.
De presidentskandidaat mag
niet te liberaal zijn, om de De
mocraten uit het zuiden niet af
te stoten, maar ook weer niet te
conservatief naar de smaak van
de progressieve Democraten
aan de oost- en westkust. On
danks het Lewinsky-schandaal
wordt er onder Democraten met
weemoed teruggedacht aan de
gouden tijd met de charismati
sche Bill Clinton.
Gore zei gisteravond 'er abso
luut van overtuigd te zijn dat
een Democraat Bush kan ver
slaan in 2004'. De zwakke plek
van deze president zit 'm weder
om in het economisch beleid,
aldus de voormalige vice-presi
dent. Ook al heeft president
Bush zijn belangrijkste econo
mische mensen de laan uitge
stuurd en vervangen door nieu
we gezichten, hij is niet van zins
het beleid van belastingverlagin
gen te veranderen. En dat zal
niet werken, aldus Gore die aan
kondigde actief te zullen blijven
en de winnaar van de voorver
kiezingen te zullen helpen Bush
te verslaan.
Een klein pelotonnetje Demo
craten loopt zich warm voor de
race naar het Witte Huis, maar
tot dusverre heeft het rijtje kans
hebbers weinig enthousiasme
op kunnen roepen bij partijle
den of electoraat. De ook-zo-se-
rieuze John Kerry met zijn rijke
vrouw Theresa Heinz (de ket-
chup-weduwe) is niet de charis
matische man met wie de gewo
ne man snel een babbeltje zal
maken.
Afgevaardigde Dick Gephardt
loopt zich al een eeuw warm,
maar zijn kansen zijn gezakt na
de verloren tussentijdse Con
gresverkiezingen in november.
Senator Tom Daschle heeft het
zelfde probleem. De gouverneur
Cherbourg - De Kariba, het containerschip dat zaterdagochtend in Het Kanaal op het in
middels gezonken Noorse vrachtschip Tricolor botste, komt zwaar beschadigd aan in de
haven van Antwerpen. Het is nog steeds onduidelijk wat de precieze oorzaak is van de
botsing. Gezien de schade aan de steven van de Kariba lijkt dat schip zich in de Tricolor
heeft geboord. Een menselijke fout valt niet uit te sluiten. In elk geval gebeurt een der
gelijk ongeluk hoogst zelden, ook in het Kanaal, de drukst bevaren scheepvaartroute in
de wereld en zo mogelijk de best bewaakte met strenge verkeersregels. Het justitiële on
derzoek wordt bemoeilijkt omdat het ongeluk gebeurde in de internationale wateren.
De hoogste Franse marine-autoriteit voor het Kanaal, de Maritieme Prefectuur in Cher
bourg, heeft dat gisteravond bevestigd. Bij de botsing in de nacht van vrijdag op zater
dag zonk het 190 meter lange Noorse vrachtschip Tricolor met 2.862 nieuwe auto's, 77
trucks voor opleggers en 2.000 ton stookolie aan boord. De Kariba, een 200 meter lang
containerschip uit de Bahama's, was onderweg naar Le Havre. De Tricolor voer van Zee-
brugge naar Southampton in Engeland. Het Noorse vaartuig zonk vrijwel onmiddellijk.
Het wrak, zo hoog als een flatgebouw, steekt deels boven water uit. Alle 24 beman
ningsleden konden tijdig van boord worden gehaald. Foto: EPA/Wim Hendrix
tel aviv/gpd - Jasser Arafat zal
met Kerstmis de nachtmis in
Bethlehem niet mogen bijwo
nen. Als hij toch probeert de
Geboortekerk te bereiken, zal
het leger hem tegenhouden.
Premier Sharon van Israël
heeft dat gisteren bekendge
maakt in de wekelijkse verga
dering van de ministerraad.
Het is het tweede achtereen
volgende jaar dat Arafat, een
moslim, met Kerstmis niet in
Bethlehem wordt toegelaten.
Het verbod komt niet onver
wacht. Een week geleden liet
Sharons woordvoerder al we
ten dat Arafat niet in de nacht
mis thuishoort 'omdat hij niets
te maken heeft met vrede op
aarde'. Hij wilde toen niet zo
ver gaan te zeggen dat Israël
hem zal tegenhouden, maar de
boodschap aan de Palestijnen
was duidelijk.
Het Palestijnse Bestuur heeft
furieus gereageerd op de be
kendmaking van Sharon. Een
naaste medewerker van Arafat
noemde het reisverbod naar
Bethlehem 'een provocatie' en
'een grove schending van alle
overeenkomsten tussen de
partijen'. Niettemin is het on
waarschijnlijk dat Arafat de
nachtmis wel zou bijwonen als
Israël hem niets in de weg zou
leggen. De Palestijnen zijn
bang dat het Israëlische leger
onmiddellijk na zijn vertrek uit
Ramallah de Mukata, het gro
tendeels verwoeste presidenti
ele complex, in bezit zal ne
men en een aantal van zijn
naaste medewerkers zal op
pakken.
londen/gpd-anp - Osama bin
Laden misbruikt de Palestijnse
strijd voor zijn eigen doelein
den. Die beschuldiging deed
de Palestijnse leider Jassar Ara
fat gisteren in de Britse zon
dagskrant The Sunday Times.
Arafat is boos dat het terroris
tennetwerk al-Qaeda de aan
slag van vorige maand op Isra
ëliërs in Kenya heeft gerecht
vaardigd als een wraakactie te
gen Israël. „Waarom heeft Bin
Laden het nu over Palestina?
Hij heeft ons nog nooit gehol
pen. Hij was in een heel ander
gebied en in strijd met onze
belangen bezig", aldus Arafat.
„Ik zeg hem hierbij recht
streeks dat hij zich niet moet
verschuilen achter de Pales
tijnse zaak."
Arafat viel Bin Laden aan in re
actie op een bericht op een
website van een tot nu toe on
bekende groep, die zich de 'Is
lamitische al-Qaeda Organisa
tie in Palestina' noemt. Die
zegt te strijden voor 'de volle
dige bevrijding van het Pales
tijnse land'. Volgens Arafat
speelt dit bericht de Israëlische
premier Ariel Sharon in de
kaart. De premier beweert dat
al-Qaeda in de Palestijnse Ga-
zastrook actief is en aanslagen
op Israël voorbereidt. Arafat
noemt dat leugens, maar hij
vreest dat Sharon daarmee Is
raëlische acties zal presenteren
als deel van de strijd tegen ter
rorisme. De Palestijnse leider
erkende wel dat er onder jon
geren in de Gazastrook en op
de Westelijke Jordaanoever
enige sympathie voor Bin La
den bestaat, maar dat stelt vol
gens hem niets voor. „Die kin
deren weten niet echt wie Bin
Laden is", lichtte hij toe.
door onze correspondent
Frank Hendrickx
moskou - De beruchte Tsje
tsjeense rebel Salman Radoejev
is zaterdag in een gevangenis
ziekenhuis gestorven. Een her
senbloeding en inwendige bloe
dingen kostten de pas 35-jarige
Tsjetsjeen het leven, melden
Russische media. De Russische
vice-minister van justitie be
zwoer dat Radoejev een natuur
lijke dood is gestorven. „Er zijn
geen sporen van geweld gevon
den."
De dood van Radoejev komt de
Russische autoriteiten ongele
gen, aldus enkele media. Radoe
jev zou bereid zijn geweest mee
te werken aan de zaak tegen
Achmed Zakajev, de naar Enge
land uitgeweken Tsjetsjeense
gezant. Rusland beschuldigt
Zakajev van betrokkenheid bij
de gijzeling van het Nord Ost-
theater in oktober in Moskou.
Het Kremlin wil dat Engeland
hem uitlevert. Denemarken wei
gerde dat eerder 'wegens gebrek
aan bewijs'.
Radoejev werd in maart 2000 in
Tsjetsenië gevangen genomen
door speciale Russische eenhe
den. De rebel kreeg eind vorig
jaar levenslang voor meerdere
terroristische aanslagen waarbij
hij betrokken zou zijn geweest.
De bekendste was de gijzelings
actie in een ziekenhuis.
Aan het einde van de eerste
Tsjetsjeense oorlog trok Radoe
jev, die naam maakte door de
Tsjetsjeense stad Goedermes te
heroveren op de Russen, met
zijn troepen naar de Zuid-Russi-
van Vermont, Howard Dean, is
de enige die zich formeel heeft
aangemeld als kandidaat maar
hij is relatief onbekend. Senator
John Edwards uit North Caroli
na wordt nog het vaakst ge
noemd als het jonge, frisse,
nieuwe gezicht, maar ook hij is
onbekend bij het grote publiek
en zal zich moeten bewijzen.
Hillary Clintons naam viel giste
ren ook weer, maar niet in rela
tie tot de verkiezingen van 2004.
Ook al zegt Gore niet bezig te
zijn met een of andere race in
de verre toekomst, sommige
Democraten speculeren nu al
over het team Gore-Clinton voor
2008.
Al Gore stelt zich niet kandidaat
voor de presidentsverkiezingen
in 2004.
Foto: Reuters/Jeff Mitchell
Washington/ANP - De Ameri
kaanse regering heeft een lijst
opgesteld van ruim twintig terro
risten die de CIA mag doden als
arrestatie niet lukt en het aantal
burgerslachtoffers kan worden
beperkt. Dat meldde gisteren de
New York Times, op basis van
bronnen bij het leger en de inlich
tingendienst.
Op de tot nu toe geheime lijst
van de CIA staan namen van be
langrijke terroristenleiders als
Osama bin Laden en zijn plaats
vervanger Ayman al-Zawahiri.
Dit zijn 'de ergsten van de erg-
sten', aldus een bron tegen de
krant. President Bush heeft de
CIA schriftelijk gemachtigd die
terroristen te achtervolgen en te
doden zonder steeds opnieuw
toestemming aan het Witte Huis
te vragen als de dienst op het
punt staat in actie te komen.
De speciale toestemming voor
de CIA wil niet zeggen dat Bush
het verbod op het doden na
mens de staat heeft opgeheven.
In de presidentiële machtiging
worden de terroristen op de lijst
aangeduid als vijandelijke strij
ders, wat dodelijk geweld recht
vaardigt.
Na de aanslagen van 11 septem
ber gaf Bush de CIA al een der
gelijke machtiging om tijdens de
oorlog in Afghanistan Bin Laden
en andere leiders van al-Qaeda
te vangen of te doden.
Met de nu bekend geworden
'dodenlijst' geeft Bush de gehei
me dienst de mogelijkheid zijn
acties uit te breiden naar andere
landen. Zo heeft de CIA in no
vember een leider van al-Qaeda
in Jemen gedood met behulp
van een onbemand vliegtuig dat;
een raket afschoot op de autor-
waarin Qaed Salim Sin an al-Ha-
rethi, alias Abu Ali, reed.
Ali gold volgens de Amerikaanse
inlichtingendiensten als het
brein achter de zelfmoordaan
slag op het Amerikaanse mari
neschip de USS Cole. Hierbij
kwamen twee jaar geleden 17,
militairen om het leven.
Volgens de New York Times
staat de toestemming van Bush"
lijnrecht tegenover het presi-J
dentiële verbod op moorden
door de CIA Dit verbod werd iir
1976 door de toenmalige presi
dent Gerald Ford uitgevaardigd:
Zegslieden van de inlichtingen
diensten zeggen echter tegen de
krant dat het nu om 'strijders'
gaat en dat zou de acties wel de
gelijk rechtvaardigheden.
Overigens bevestigen de bron
nen van de New York Times niet-
of de Iraakse leider Saddam,
Hussein ook op de lijst staat.
sche stad Kizljar, waar hij een
helikopterbasis van het leger
wilde aanvallen. Toen dat mis
lukte, trok hij een ziekenhuis
binnen en gijzelde duizenden
patiënten. Met 165 gijzelaars als
menselijk schild wist Radoejev
zich een weg terug te vechten
naar Tsjetsjenië. Uiteindelijk
kwamen 78 mensen om het le
ven bij de actie.
Mensenrechtenorganisaties ma
ken zich al langer zorgen over
de behandeling van Tsjetsjenen
die van terrorisme worden ver
dacht. Martelingen en geweld
zijn in Russische gevangenissen
niet ongebruikelijk. Buurland
Georgië eiste onlangs voor uitle
vering van enkele Tsjetsjeense
verdachten een garantie van
Rusland dat ze niet zouden ster
ven in de gevangenis.
londen/dpa-afp-ap - Groeperin
gen die zich verzetten tegen het
bewind in Irak hebben gisteren
in Londen besloten een 'coördi
natiecommissie' in te stellen.
Deze zal volgens Hoshyar Zebari
van de Koerdische Democrati
sche Partij uit 30 tot 45 leden
bestaan en fungeren als woord
voerder van de oppositie tegen
het bewind van Saddam Hus
sein.
Ruim driehonderd aanhangers
van de zes bewegingen waren
het afgelopen weekeinde in
Londen bijeen om te praten
over Irak na de val van Saddam
Hussein. De groeperingen zijn
zeer verdeeld. De bijeenkomst
in Londen was drie keer uitge
steld, omdat men het niet eens
kon worden wie er de leiding
moest hebben.
„Wij hopen dat dit de laatste
conferentie in ballingschap is en
dat onze volgende bijeenkomst
in Bagdad wordt gehouden", zei
een van de aanwezigen.
Ondanks grote verschillen in
opvatting over tal van vraag
stukken wisten de afgevaardig
den het eens te worden over een
lijst van 49 functionarissen van
het huidige regime die moeten
worden berecht.
Onder hen zijn Saddam, zijn
zoons Odai en Qusay, Izzat Ibra
him al-Douri (Saddams tweede
man in de Revolutionaire Com
mando Raad) en de Iraakse vi-U
ce-president Taha Yassin Rama
dan.
De belangrijke sjuetische partij
al-Dawa boycotte de bijeen
komst in Londen, omdat de
deelnemers naar haar mening te
nauwe banden hebben met der
Amerikanen.
door Mare Pepperkorn
kopenhagen - Het is een feit: de Palinka,
Hongaarse huisjenever, doet zijn intrede
op de EU-markt, samen met tien nieuwe
landen. Niet dat de kandidaten er klaar
voor zijn, maar dat geldt voor de Unie
evenmin. Zonder harde ingreep valt de zo
succesvolle club straks uit elkaar.
De 'day after' de uitbreiding van de Euro
pese Unie met tien landen kwam met
een kater. De champagne die klaarstond
om de nieuwkomers te verwelkomen,
was immers gretig gebruikt om de nare
smaak weg te spoelen die de laatste on
derhandelingsronde had nagelaten. Drei
gementen over en weer tussen 'oude' en
'nieuwe' lidstaten overschaduwden het
slot van wat een historische dag had
moeten worden.
De laatste tien miljoen zijn natuurlijk het
moeilijkst weg te geven, zeker als er al
een dikke veertig miljard aan vooraf is
gegaan. Het gedram van Polen over nóg
meer geld schoot de EU-leiders in Ko
penhagen dan ook volstrekt in het ver
keerde keelgat. Net zoals de eis van Est
land om lynxen te mogen blijven jagen
de wenkbrauwen deed fronsen, en de
Hongaarse claim op de merknaam Pé-
linka.
En toch is de uitbreiding die dit weekein
de werd bezegeld met recht historisch te
noemen. Niet alleen omdat het de groot
ste uit de geschiedenis van de EU is,
maar vooral omdat het EU-lidmaatschap
van acht voormalige sovjetsatellieten
(Polen, Hongarije, Tsjechië, Slowakije,
Slovenië, Estland, Letland, Litouwen) en
Malta en Cyprus de hereniging inluidt
van Europa. Na ruim vijftig jaar heelt de
EU wat de Tweede Wereldoorlog had
verdeeld.
Natuurlijk zijn de nieuwe lidstaten nog
niet helemaal klaar voor de Unie. Het
overnemen van tachtigduizend pagina's
EU-wetgeving is geen sinecure. De inves
teringen in milieumaatregelen, slacht
huizen, beter bewaakte grenzen en een
efficiënter overheidsapparaat zijn enorm
en vergen tijd. Dus zitten de tegeltjes in
de slachthuizen soms nog niet op de
voorgeschreven EU-hoogte, creëren po
reuze grenzen smokkelparadijzen en blij
ven corrupte ambtenaren voorlopig bui
tenlandse bedrijven het leven zuur ma
ken.
De onderhandelaars van EU-zijde erken
nen dat zij de hand hebben gelicht met
de criteria die gelden voor het fel begeer
de lidmaatschap. Dat mag geen verba
zing wekken, opgejaagd als zij werden
door de Europese Commissie, uitge
scholden door de kandidaat-lidstaten en
in de steek gelaten door hun politieke lei
ders. Toen de Nederlandse toponderhan
delaar Bernard Bot hierover zijn beklag
deed in Den Haag, werd hij uitgemaakt
voor 'bureaucratische oen'.
Er is dus van alles fout gegaan met de
onderhandelingen. Maar feit is óók dat
deze uitbreiding de best voorbereide van
alle is geweest. Groot-dHttannië (1973), r
Griekenland (1981), Spanje en Portugal
(1986), en Oostenrijk, Finland en Zweden
(1995) kregen niet te maken met een 'in- iq
takeperiode' van een paar jaar. Met deze
landen werd niet onderhandeld aan de
hand van een strakke agenda met 31 ,c
hoofdstukken vol EU-regels. Voor hen
golden geen jaarlijkse rapportcijfers over
de voortgang en was van een verplichte
nazorg in vorm van controles en waar
borgen al helemaal geen sprake. Zij wer-
den gewoon lid.
En nu? Nu moet de hele EU - 'oud' en
'nieuw" - aan de slag. Wil een Unie met
25 landen bestuurbaar blijven, dan is een
ingrijpende reorganisatie van haar be
stuur noodzakelijk. Zonder afschaffing
van het vetorecht, vereenvoudiging van
de stemprocedures en efficiënter verga
deren verzandt de grote EU in chaos, en
valt zij uiteen in een (klein) clubje van
snelle en rijke leden en een fikse groep
achterblijvers die af en toe een zak geld
krijgen toegeworpen.
