LEIDEN REGIO
iirgemeestersdebacle kenmerkend voor functioneren Leidse raad
Stedelijk naar Straatsburg voor 'Euroscola'
Komst pompstation jaagt groep
Miening-bewoners op de kast
Vrouwenweg v
ordt afgesloten
Koevoet
gemeenteraad lijdt aan een gebrek
urskracht. Ook de verruwing van de
ultuur speelt de raadsleden parten.
ussen de burger en de gemeente-
n ed. De onervarenheid van de vele
ui 39) nieuwe raadsleden verergert
tem. Ze zijn ook kort van memorie,
ze zonder blikken of blozen in enke-
lltijd volkomen tegengestelde dingen
e ergens komen deze mankementen
uitdrukking als in het burgemees-
^e, dat het nu bijna voorbije 2002
)n cteerd. Een drama waaraan een
er zich zou kunnen laven, maar dat
neer schaamte dan lachlust opwekt,
dat begon met het aftreden van
emeester J. Postma en voorlopig is
in de enkelvoudige aanbeveling
erst omstreden WD'er H. Groen,
want vriend en vijand zijn het er-
dat er nog wel wat hoofdstukken
irhaal zullen worden toegevoegd,
ftenissen op een rijtje.
bericht deze krant over de onte-
d van de negen fractievoorzitters
inctioneren van burgemeester
)ie onvrede is tot uitdrukking ge-
vertrouwelijke gesprekken met
ie zijn bedoeld als voorbereiding
ictioneringsgesprek met de com-
an de koningin, WD'er J. Frans-
na heeft van de fractievoorzitters
ekregen dat hij geen goede am-
van de stad is en dat Leiden te
ichten plukt van zijn functie als
van de politie Hollands-Midden
rzitter van het algemeen bestuur
i dse regio. Verder leveren de net-
1 het Haagse' van de voormalige
I generaal van het ministerie van fi
le weinig op. Ook de wijze waarop
1 geeft aan de raadsvergaderingen,
ls onnodig lang duren en een cha-
oop kennen, kan de toets der kri-
Dorstaan. Verder zijn er aanmer-
zijn houterige gedrag in het soci-
r, zijn ongeïnspireerde speeches
nige plezier dat hij in zijn werk
tien. Er deugt werkelijk niets van
ijk zijn de reacties op die berich-
gemeenteraad. De bezorgdheid
intwaardiging betreffen vooral 'het
voor heeft gezorgd dat informatie
iwelijke gesprekken naar buiten is
Dat Leiden in twee jaar tijd vijf
k ïrs zag vertrekken, en al drie jaar
ld blijkt met een groot burgemees
tem, lijkt van latere of in elk geval
jote zorg.
is buiten het stadhuis zijn voor
et zo vernietigend als de binnens-
tuite kritiek. De geest lijkt uit de
beoordeling van de fractievoorzit-
id is geworden. Woordvoerders
edrijfsleven, de sportwereld en an-
lingen van de Leidse samenleving
)or deze keer roerend eens met
pestuur. C. Broeksma, secretaris
,1-directeur van de Kamer van
del vormt een uitzondering. „Post-
ewoon niet welkom in Leiden. Een
iditie wil dat het een nieuwe eerste
deze stad ontzettend moeilijk
haakt. Mijn kritiek richt zich op de
e wethouders. Die hebben hem
Ipen bij het tot wasdom laten ko-
men van zijn kwaliteiten. Postma's grote
kracht is gelegen in de stille diplomatie en
dat past niet in de Leidse bestuurscultuur,
die luidruchtig en rellerig is."
Twaalf dagen na de eerste publicaties over
zijn gebrekkige functioneren, maakt de 59-
jarige Postma aan het begin van de raads
vergadering zijn aftreden bekend. De burge
meester, die van zichzelf zou vinden dat hij
tot de besten van het land behoort, trekt
daarbij geen boetekleed aan, maar geeft als
voornaamste reden dat er is gelekt uit ver
trouwelijke gesprekken, waardoor hij niet
meer naar behoren kan functioneren. Ook
zou van hem het onmogelijke worden ver
langd. Postma moest zo veel, maar mocht
zo weinig, daar komt zijn klacht in grote lij
nen op neer.
Niet één raadslid of wethouder dringt aan
op zijn aanblijven. Er is louter begrip voor
zijn besluit. Het grootste compliment komt
van wethouder R. Hillebrand (PvdA), die
hem 'aimabel' noemt. Een stille aftocht van
Postma en zijn vrouw volgt. Hij heeft de
ambtsketen drie jaar mogen dragen. De
raadsvergadering wordt voortgezet alsof er
niets is gebeurd.
De fractievoorzitters stellen een onderzoek
in naar 'het lek' en er komen strengere re
gels over de omgang met vertrouwelijke in
formatie. Even is er de angst dat - nu Leiden
voor de zoveelste keer een modderfiguur
slaat in bestuurlijk Nederland - er geen
nieuwe burgemeester komt, maar een rege
ringscommissaris of een andere vorm van
toezicht van de hogere overheden. Maar uit
de eerste gesprekken met de commissaris
van de koningin blijkt, dat hij Leiden 'ge
woon' aan een nieuwe eerste burger wil hel
pen.
De aandacht in de Leidse politieke arena
verlegt zich ai snel naar de benoemingspro
cedure. D66, LWG/De Groenen, Groen
links, Leefbaar Leiden en de SP willen een
referendum, waarbij de burgers kunnen kie
zen uit twee burgemeesterskandidaten.
D66-voorman O. Welling noemt het bespot
telijk dat Nederland als enig Europees land
zijn burgemeester niet kiest. Hij krijgt er de
handen voor op elkaar. Welling en zijn par
tijgenoten halen vele honderden handteke
ningen op vóór een burgemeestersreferen
dum.
Maar de voorstanders vormen een minder
heid. Totdat de PvdA 'om' gaat, op aan
drang van de achterban. Het is eind juni en
de WD begint zich al flink te ergeren aan
het gedraai van de grootste partij van de
stad.
WD-voorman De Lange vindt een referen
dum een 'tombola'. De kandidaten kunnen
geen inhoudelijke campagne voeren, be
toogt hij keer op keer, want het beleid ligt al
vast in het collegeprogramma. De kiezer kan
alleen maar afgaan op uiterlijke kenmerken.
Een burgemeestersreferendum is een beau
ty contest, aldus De Lange.
Het CDA en de Christenunie zijn net als de
WD tegen een referendum. Zo'n procedure
zou kandidaten afschrikken, voert het CDA
als extra bezwaar aan. Maar PvdA-fractie-
voorzitter C. Broeyer ziet ineens allemaal
voordelen. De kandidaten maken tijdens
hun campagne een vliegende start en de
kloof met de burger kan in één keer worden
gedicht, zegt zij. 'Leiden, een stad om te
winnen', bedenkt Broeyer hoogstpersoonlijk
als motto voor het referendum. Ook de uit
spraak 'dat er niet zo veel mis kan gaan',
komt bij haar vandaan. „Want wie van de
twee eindkandidaten het referendum ook
wint, ze zijn beiden geschikt bevonden door
de gemeenteraad." Dat Postma ook geschikt
werd bevonden en weer net zo hard afgeser
veerd door de raad, lijkt iedereen te zijn ver
geten.
de val van het kabinet Balkenende gekop
peld aan de noodzakelijk geworden Tweede
Kamerverkiezingen op 22 januari 2003. Dat
is goedkoper en werkt opkomstbevorde
rend, aldus de Leidse gemeenteraad.
Op 7 november maakt deze krant bekend
dat de vertrouwenscommissie maar één ge
schikte kandidaat kan vinden en dat daar
om het referendum op losse schroeven
staat. Aan het einde van de maand blijken
de betrouwbare bronnen waarop het be
richt is gebaseerd het andermaal bij het
rechte eind te hebben gehad.
De enige kandidaat blijkt WD'er H. Groen
te zijn, berucht vanwege zijn declaratiege
drag en zijn solistische optreden. Uitgere
kend CDA-voorman W. Bleijie, die op een
'teamspeler' had aangedrongen, zegt tijdens
een persconferentie dat Groen met kop en
schouders boven 'de rest' uitsteekt Een te
genkandidaat aanwijzen zou neerkomen op
'het inzetten van een joker'. Zo'n geforceerd
referendum moet je niet willpn. In Haarlem,
in huize Hoekema, klinkt tandengeknars.
Raad en vertrouwenscommissie gaan una
niem akkoord met de enkelvoudige aanbe
veling. Om het niet doorgaan van het refe
rendum worden krokodillentranen gehuild.
Zo kritisch als raadsleden en burgers oor
deelden over Postma, zo tegengesteld zijn
de meningen over Groen. Kopstukken uit
het bedrijfsleven en andere prominenten la
ten onomwonden weten, dat ze niets moe
ten hebben van de man.
Uit een peiling van deze krant blijkt dat
tachtig procent Groen niet als burgemeester
wil. Groot is ook de verontwaardiging over
het schrappen van het referendum. Stads
bestuur en burgerij staan lijnrecht tegenover
elkaar.
Binnen de PvdA breekt een geweldige dis
cussie uit, dagelijks 'live' te volgen op de
website. Kopstukken van de partij hebben
geen goed woord over voor de enkelvoudige
aanbeveling en voor de voorkeur voor
Groen.
Deze zaken liggen bij de PvdA extra gevoe
lig, omdat fractievoorzitter Broeyer voorzit
ter is van de vertrouwenscommissie. Als
PvdA-raadslid H. Jansen in deze krant op
biecht, dat ze spijt als haren op haar hoofd
heeft van haar steun voor Groen, dat ze
slecht is geïnformeerd en veel te weinig tijd
heeft gehad om te besluiten én dat dit alles
ook geldt voor de rest van de fractie, lijkt de
beer los.
WD-fractievoorzitter L de Lange is woe
dend. Raadsleden als Jansen, zei hij, be
schouwen hun raadslidmaatschap als een
verlenging van hun stage.
De verdeeldheid binnen de PvdA lijkt be
dreigender voor fractievoorzitter Broeyer
dan voor Groen. De benoeming van de bur
gemeester, laat Franssen zich in besloten
kring ontvallen, is al beklonken. Dat bericht
wordt later bevestigd, ook al in besloten
kring, door waarnemend burgemeester W.
Lemstra. De Leidse burger, die een referen
dum is beloofd, heeft volledig het nakijken.
Als niet veel later bekend wordt dat ook de
oud-wethouders C. Waal en S. de Vreeze,
beiden PvdA'ers, hebben gesolliciteerd en
dus zijn afgewezen, blijft het stil. Ook op de
web site van de PvdA wordt daar nauwelijks
op ingegaan. De gelederen lijken zich te
sluiten.
Het bestuur van de PvdA, hoewel vervuld
van twijfel, roept op 10 december de leden
op 'de uitkomsten' te accepteren. Veel vra
gen moeten noodgedwongen onbeant
woord blijven want de vertrouwenscommis
sie, de naam zegt het al, heeft immers in
vertrouwelijkheid geopereerd. Dat de sollici
tanten vertrouwelijkheid is beloofd, weegt
kennelijk zwaarder dan dat de kiezer een re
ferendum in het vooruitzicht is gesteld.
zoETERWouDE - Wat bezielt de
gemeente Zoeterwoude om in te
stemmen met de komst van een
benzinepomp en een wasstraat
op een doodlopende weg? Vol
gens een tiental bewoners van
de Miening is dat vragen om
moeilijkheden. Ze vrezen een
komen en gaan van tankende
automobilisten, waarvan met
name fietsers de dupe zullen
worden. „Er is geen stoep, geen
fietspad of fietsstrook. De ver
keersveiligheid is al onder de
maat en de plannen zullen de
problemen alleen maar vergro
ten," zegt Giel Verhoog. Volgens
wethouder Van "der Kooi is het
geen kwestie van verbieden van
of instemmen met de pomp.
„De pomp past binnen de be
stemming. We ktinnen hem niet
eens tegenhouden."
De onbemande 24-uurspomp
en de wasstraat zijn onderdeel
van een uitbreidingsplan van
Versteegen Auto's aan de Eu-
ropaweg. Ook komt er een kan
toor- en bedrijfspand. Miening-
bewoonster De Beer heeft moei
te met de de pomp, maar ook
met de hoogte van het nieuwe
pand. „Dat gebouw wordt elf
meter hoog. Dan heb je hele
maal geen zon meer in je tuin."
„Het wordt hier een racebaan",
zegt een buurtbewoner die ano
niem wil blijven. „Vooral in de
spits. Dan gaan de meeste men
sen tanken. Liever hebben we
die pomp helemaal niet. Maar
als 'ie er komt, moeten ze de
weg wel zó veilig maken dat de
kinderen gewoon naar school
kunnen fietsen."
De gemeente is niet van plan
om maatregelen te treffen op de
Miening. Wel wil de gemeente
kijken of het gebied wellicht in
gericht kan worden als 30-kilo-
meterzone. Van der Kooi: „Het
wordt al veel rustiger als de Mie
ning na de afsluiting van de
Vrouwenweg geen doorgaande
route meer is. Er gaat straks een
behoorlijke verkeersstroom weg
van de Miening."
Als de Vrouwenweg in januari
wordt afgesloten voor autover
keer moeten klanten van Ver
steegen heen en terug over de
Miening. Volgens Verhoog cre-
eert de gemeente door akkoord
te gaan met de pomp een nieuw
probleem. „Na heel veel proce
dures gaat de Vrouwenweg ein
delijk dicht en zijn we van het
sluipverkeer af. Van die afslui
ting hebben we straks even pro
fijt, maar als de benzinepomp er
komt begint de ellende weer op
nieuw."
Versteegen heeft ook nog een
vestiging aan de Schenkelweg.
Dat bedrijf gaat dicht als de uit
breiding op de Europaweg een
feit is. De gemeente heeft er be
lang bij dat de zaak aan de
Schenkelweg sluit, omdat op de
vrijgekomen plek koopwonin
gen zijn gepland. Deze huizen
moeten geld opleveren voor de
bouw van huurwoningen aan de
Zwetkade. Sommige bewoners
vinden dat de gemeente te veel
belangen heeft om de plannen
van Versteegen objectief te be
oordelen. Zij pleiten voor een
onafhankelijk toetsingsorgaan.
Wethouder Van der Kooi voelt
daar niets voor. „Ik zou niet we
ten wat voor meerwaarde dat
heeft. We hebben een bestem
mingsplan, een beeldkwaliteits
plan, er is een welstandscom
missie en er is ruimte voor in
spraak." Hij benadrukt dat de
gemeente Versteegen niet heeft
gepusht om op de Europaweg
uit te breiden en de vestiging
aan de Schenkelweg op te hef
fen. „Het is een plan van Ver
steegen zelf. We hebben nooit
gezegd: je moet daar weg."
Het idee van sommige bewo
ners om alleen voor de benzine
pomp een ontsluiting te maken
op de Europaweg, is volgens de
wethouder niet haalbaar. „We
hebben daLeen keer met de
provincie bft^roken. Maar die
is mordicus tegen." Vanavond
buigt de Zoeterwoudse politiek
zich over de uitbreidingsplan
nen van Versteegen.
De Vrouwenweg wordt in ja
nuari ter hoogte van het Kruis
herenklooster afgesloten voor
auto's. Er blijft wel genoeg
ruimte over voor fietsers en ge
handicaptenwagentjes. Leiden
sluit de weg af om te hard rij
dende 'sluipers', die files op de
Europaweg willen ontwijken,
te weren.
De gemeente heeft geprobeerd
het sluipverkeer te ontmoedi-
gen door middel van borden,
maar dat had weinig effect.
Drempels zijn niet mogelijk
omdat de huizen niet onder
heid zijn.
Twee weken voordat de weg
dichtgaat, worden er waar
schuwingsborden geplaatst en
krijgende bewoners een brief,
waarin zij nog eens van de
maatregel op de hoogte wor
den gebracht.
CDA-voorman W. Bleijie waarschuwt nog,
dat de vertrouwenscommissie het mis
schien niet eens zou kunnen worden over
wie de twee deelnemers aan het referendum
moeten zijn. Die rake voorspelling is aan
dovemansoren gericht.
De slechte ervaringen in Vlaardingen met
een referendum van de vroegere Sassen-
heimse burgemeester R. Buddenberg bren
gen de voorstanders niet op andere gedach
ten. Dat anderhalve man en een paarden
kop, onder wie enige verdwaalde Duitse
toeristen, begin juli in de burgerzaal op het
stadhuis komen meepraten over het burge
meestersprofiel, verandert daar ook niets
aan.
Groot is in september de verontwaardiging
in de gemeenteraad als de commissaris van
de koningin in de Leidse raadzaal komt ver
tellen dat de stad toch echt een sterke man
nodig heeft, en dat Leiden er niet zo goed
op staat in bestuurlijk Nederland. De frac
tievoorzitters vinden juist dat Leiden er flink
op vooruit is gegaan. Kijk maar naar het re
ferendum, waarmee de bevolking straks
meer bij de gemeentepolitiek wordt betrok
ken. Dat Leiden een slecht imago heeft
komt door de media, met het Leidsch Dag
blad voorop, roept D. Sloos van Leefbaar
Leiden. Leiden heeft geen sterke man of een
hervormer nodig, maar een teamspeler, zeg
gen de fractievoorzitters tegen Franssen.
Gezag verwerf je, dat leg je niet op, roepen
ze in koor.
Maar Franssen houdt voet bij stuk „Kaken
op elkaar", beveelt hij de raadsleden aan,
die vragen wat ze zoal over de kandidaten
mogen zeggen. „Breng de kandidaten niet
in diskrediet en de Kroon niet in verlegen
heid." En over de verbeterde bestuurscul
tuur, die de raadsleden zo'n beetje als eni
gen bespeuren, zegt hij zuinigjes: „Eén zwa-
Jan Postma toen
hij nog in functie
was als burge
meester. Volgens
sommigen heeft
Leiden de slechte
traditie om het de
nieuwe eerste
burger in deze
stad zo moeilijk
mogelijk te ma
ken.
Archieffoto: Henk
Bouwman
luw maakt nog geen zomer."
De tegenstanders van het referendum lijken
gelijk te krijgen als slechts twaalf sollicitan
ten zich bij Franssen melden. Eén van hen,
de tamelijk onbekende Jef Burger, een
raadslid met bestuurlijke ervaring in Pijnac-
ker/Nootdorp, maakt zich in deze krant be
kend en roept de anderen op hetzelfde te
doen, zodat er echte verkiezingen kunnen
worden gehouden. Burger maakt Franssen
uit voor 'superregent'. En gooit daarmee
zijn eigen glazen in. Zijn oproep vindt geen
weerklank
Toch wordt nog een naam bekend, via deze
krant, namelijk die van J. Hoekema, voor
malig D66-raadslid en -parlementariër Hij
heeft bij tal van Leidse prominenten advies
over zijn sollicitatie ingewonnen en 'lekt'
daarmee als het ware zelf aan alle kanten.
Inmiddels is ook duidelijk dat het referen
dum niet op 11 december is, maar wordt na
:n saaie lessen volgen
of een dag met de
het Europees Parle-
H keuze was snel ge-
Jl >or 25 leerlingen van 14
"ar van het Stedelijk
um. Onder begeleiding
eraren reisden zij
tochtend naar Straats-
r- r een internationaal
onder de naam Euro-
17 houdt de Europese
>rogramma twintig
aar voor leerlingen uit
opa tussen de 15 en 20
Daar leren ze debatte-
actuele onderwerpen,
over zelfgemaakte
en en communiceren
ngen uit andere Euro-
den. Bijvoorbeeld over
;n haar plaats in de
Kortom, zij krijgen een
de werking van het
Europees Parlement.
De bus is een aardig eind op
weg, Arnhem ligt een paar uur
rijden achter ons en Straatsburg
staat al op de borden. Zoals al
tijd bij een lange busreis wordt
er video gekeken. De overwe
gend vrouwelijke passagiers
hebben films bij zich van de ca
tegorie Bridget Jones' Diary -
'lekker snotteren op de bank,
met een doos tissues'. Dan, na
negen uur rijden, vier films en
drie stops, komt de bus einde
lijk om half zeven aan bij de
jeugdherberg. Na het eten nog
even naar de disco, maar om
kwart over elf vindt leraar En
gels Vincent van Laarhoven het
genoeg. „Naar bed jongens,
morgen vroeg gaat de wekker
weer."
Voor de detectiepoortjes van
het enorme Louise Wiessege-
bouw komt lerares Anjo Roos
De gigantische 'hemicyde' in het Louise Wiesegebouw van het Europees Parlement. De deelnemers
van het Stedelijk Gym zitten verspreid in de zaal. Publiciteitsfoto
ergens achter. „Shit, ik heb een
schaar in mijn tas." Ze mag
toch doorlopen. Omdat de EU
een uitgebreid ontbijt beloofd
heeft, gaat iedereen met een le
ge maag naar binnen. Dat blijkt
een misrekening: het ontbijt
bestaat uit een koffiebroodje en
koffie of thee. Daarna gaan de
bijna 800 scholieren uit 27 Eu
ropese landen naar de gigan
tisch grote zaal.
Een vertegenwoordiger van elke
delegatie moet in een speech
van één minuut de school voor
stellen en stelling nemen over
een onderwerp. Het Stedelijk
onderscheidt zich door als eni
ge school niet over het belang
van uitbreiding van de EU te
praten, maar voor betere voor
lichting aan jongeren over
drugs te pleiten. Sasha Gerstik
(15) houdt namens Nederland
een toespraak. Achteraf zegt ze
opgelucht: „Het ging erg goed.
Ik heb er positieve reacties op
gehad." Als iedereen klaar is,
legt dagvoorzitter Fritz in het
Duits kort de werkwijze van het
Europees Parlement uit en kan
er gestemd worden op verschil
lende stellingen. Een Engelse
tolk werkt op de lachspieren
door met omfloerste stem de
tekst te vertalen.
Na de lunch vormen de leerlin
gen groepen voor de werkgroe
pen die gepland zijn. Figuren
als pijl, cirkel, ruit en trapezium
corresponderen met de onder
werpen van de werkgroepen.
Eigenlijk is de omvang per 'klas'
te groot, vinden veel leerlingen.
Honderd jongeren moeten dis
cussieren over onderwerpen als
'milieu', 'de toekomst van Eu
ropa' en 'mensenrechten'. Ook
moet elke groep drie voorstel
len doen waar later over ge
stemd wordt. Lisa van der Velde
(15) vindt de werkgroep niet
zo'n succes. „Er werd veel door
elkaar heen gepraat en niet ie
dereen kon even goed Engels-
spreken. Toch vond ik het een
leuke en leerzame dag en vind
ik het jammer dat we al naar
huis moeten." Dan stapt ze in
de bus, op de lange weg terug
naar Leiden.
Laurens Foudraine
De Blauwe Steen, die al 700 jaar in de
Breestraat ligt. is het symbolische
middelpunt van de stad.
Onder redactie van
Tlmoteus Waarsenburg en Erlc-Jan Berendsen
TELEFOON 0 71 - 53 56 424
