REGIO
Obsessie voor calorieën
Voordracht Groen bewijst arrogantie bestuurscultu
Leidsch Dagblad zoekt de dialoog met de lezer
DONDERDAG 12 DE
NAVRAAG
Zodra er een graadje vorst wordt voorspeld, wordt Nederland op slag
zo schaatsgek dat fabrikanten en winkeliers de handen vol hebben
om aan de vraag naar de gladde ijzers te voldoen. Nu er na vijf zach
te winters weer eens sprake is van een vorstperiode, die volgens de
verwachtingen nog wel even aanhoudt, schaffen nog meer mensen
dan anders een nieuw paar aan. Kinderen zijn eruit gegroeid en ou
deren hebben hun schaatsen veelal verwaarloosd. Gouden tijden dus
voor de fabrikanten en de verkopers. „Sinds zondag beleven we da
gen datje nog effe naar bed mag", beaamt AAD GRIMBERGEN, oud
marathonschaatser en mede-eigenaar van De Grim Sport, dat vesti
gingen heeft in Rijnsburg en Zoeterwoude en de sportzaak in de
Leidse ijshal beheert.
Waar komt die gekte bij een paar graden vorst toch vandaan?
„Hoort bij ons. Nederlanders fietsen
en schaatsen graag. Als we op natio
naal niveau ergens in uitblinken, in
darten of in hockeyen bijvoorbeeld,
zie je de vraag naar spullen om die
sporten te bedrijven tijdelijk opko
men, maar bij fietsen en schaatsen is
die er altijd. Dat zit er gewoon in ge
bakken. Als er vorst wordt voorspeld,
gaat iedereen onmiddellijk zijn spul
len bij elkaar zoeken en als de land-
ijsbanen opengaan en de toertoch
ten komen er aan, wordt het hele
maal een gekkenhuis.
Jullie hebben het dus druk?
„Ja, heel erg druk. Zo druk dat we
sinds zondag dagelijks maar een
paar uur de tijd hebben om te rus
ten. We verkopen niet alleen schaat
sen, maar elk nieuw paar dat bin
nenkomt, slijpen we ook. Daar zijn
we 's ochtends vroeg en 's avonds
mee bezig, want er gaan per dag toch
rond de tachtig paar over de toonbank."
Wat zijn de populairste schaatsen?
„IJshockey- en kunstschaatsen gaan momenteel het hardst. Noren
gaan pas echt 'lopen' als er toertochten komen. Dan wordt het
echt druk. Nu hebben we alles nog redelijk onder controle. Voor
het slijpen zijn er geen wachttijden en we kunnen mensen nog
snel helpen. Ook het einde van de voorraad is nog niet in zicht. We
zijn alleen door de gebruikte schaatsen heen. Daar hebben we niet
één paar meer van."
Gaat u zelf nog het ijs op?
„Natuurlijk, maar wij gaan pas schaatsen als het een week of twee
heeft gevroren. Dan wordt het in de winkel wat rustiger. Voor ons
mag het ook om die reden dus nog wel even door blijven vriezen."
tekst: Paul de Tombe
foto: ANP/Vincent Jannink
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1902, Vrijdag 12 December
H00GMADE - In de vergadering der pas opgerichte ijsclub "Hoog-
made" werd in de eerste plaats het reglement vastgesteld. Daarna
deed de voorzitter het voorstel den heer C. van Tol tot eere-voorzitter
te benoemen. Het algemeen gejuich en applaus, waarmede dit voor
stel werd begroet, bewees, hoezeer de voorzitter naar den geest der
vergaderden had gesproken.
Nadat eenige huishoudelijke zaken waren behandeld, werd voorge
steld ook hier een hardrijderij te organiseeren door leden der club ten
voordeele der armen. Ook dit voorstel viel in goede aarde, want reeds
dadelijk werd door de vergaderden aan vrijwillige giften ruim 14.50
bijeengebracht. IJs en weer dienende zal deze hardrijderij gehouden
worden op de Does hij Hoogmade. De baan aldaar zal zeker in
schoonheid door weinige overtroffen worden.
LEIDEN - Door de politie is aan ruim 100 baanvegers vergunning
verleend om te vegen. Door haar zorg zijn op den Zoeterwoudschen
Singel en den Witten Singel, dubbele banen gemaakt. Van gemeen
tewege zijn bordjes geplaatst om de rijders rechts te doen houden.
De baanvegers worden niet bezoldigd, dus ontvangen zij gaarne een
beloon ing. Een ieder off ere daarom een kleinigheid aan die werkza
me menschen, ter wille van het ijsvermaak.
Anno 1977, maandag 12 december
NOORDWIJK - Spelmoment uit het duel Noordwijk-Spijkenisse. John
van Dijk (vierde van rechts) tracht de bal te koppen, maar Spijkenis-
se-speler Daan v.d. Meer is hem juist een slag voor. De wedstrijd ein
digde in i-i.
Foto: Archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dasen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 Ln.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d. (datum van plaatsing)
of door contante betaling aan de balie van net Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82
te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B.M. Essenberg, C P. Arnold
W.MJ. Bouterse (adjunct)
E-mail: directie@damiate.hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie.ld@damiate.hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 323 508
Familieberichten fax 023-5 '5° 567
ADVERTENTIES
071-5 356 300
Sprinters (rubrieksadv.): 072-519 6868
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdc.nl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €19,60 (alleen aut ine)
p/kw €55,00 p/j €210,60
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
cq. de betreffende auteur.
HDC Uitgeverij Zuid BV, 2002
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organlsatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Uitgeverij Zuid BV Is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 503,2003 PA Haarlem.
Anorexiapatiënten maken de hele dag rekensommetjes met calorieën en ponden, alsof ze een cd in
hun hoofd hebben die ze niet meer af kunnen zetten. Greta Noordenbos, psychologe van de Univer
siteit Leiden, stelde samen met Walter Vandereycken het eerste Nederlandstalige handboek samen
over eetstoornissen.
Een boek over anorexia, uitgerekend op een
moment dat de bevolking wordt gemaand de
strijd met vetzucht aan te binden. Met licht en
Verantwoord lijnen is ook helemaal niets mis,
benadrukt Greta Noordenbos. „We leven in
een land met een overvloed aan voedsel. Dat is
toch fantastisch? In landen waar de hongers
nood dreigt, komen geen anorexia of boulimia
voor." Hoewel: ook in de rijke bovenlaag van
een land als India dringt het
schoonheidsideaal door via CNN
en de glossy magazines. En ook in
Singapore, Hong Kong, en de
Oostbloklanden - landen, kortom,
die een snelle industriële ontwik
keling hebben doorgemaakt - dui
ken de eerste gevallen van eet
stoornissen op.
Toch, zegt Noordenbos, moet het
misverstand de wereld uit dat
anorexia een modeverschijnsel is,
opgelegd door het ideaal van
broodmagere modellen in de bla
den. Anorexia is niet hetzelfde is
als slank willen worden om mooi
er te worden. Er zit veel meer ach
ter.
„Welke vrouw lijnt er niet? Je kunt
er donder op zeggen dat na de
kerst de diëten weer toeslaan.
Maar waarom hebben dan niet al
le vrouwen die lijnen een eet
stoornis? Er is iets anders aan de
hand dat maakt dat sommige
mensen extreem aan de lijn gaan
doen en er niet vanaf komen. Ze
slaan het ontbijt over, eten drie appels bij de
lunch en drie mandarijnen en 's avonds wat
magere yoghurt."
Het antwoord: anorexia zit hem niet in het li
chaam, maar in het hoofd. Wie een paar pond
jes meer heeft, maar blaakt van zelfvertrouwen,
die maakt zich geen zorgen over het schoon
heidsideaal. .Anorexiapatiënten daarentegen
zijn bang om afgewezen te worden. Die den
ken: als ik afval, krijg ik meer vrienden en vrien
dinnen en dus meer zelfvertrouwen." Ano
rexiapatiënten verliezen gewicht, maar het ver
wachte zelfvertrouwen krijgen ze er niet voor
terug. Toch gaan ze door. Waarom?
„Het lijngedrag geeft een gevoel van controle.
Eerst zijn mensen die een stoornis ontwikkelen
euforisch: dit kan ik beter dan anderen, denken
ze. Inderdaad, het wordt een soort prestatie.
Maar in werkelijkheid is het een fïlik waar ano
rexiapatiënten steeds dieper in raken."
Mannen zijn er de schuld van dat vrouwen lij
nen, hoor je wel eens. „Ach, schei uit. Nee, nee
en nog eens nee. Het is maar de vraag of het de
mannen zijn die dat schoonheidsideaal opleg
gen. Ik heb wel eens gehoord dat in Europa
vooral homoseksuele mannen het modebeeld
dicteren: met een plat, jongensachtig figuurtje
als ideaal. Maar er is ook tegenwicht in de vorm
van winkels voor de grotere maten. Vrouwen
bladen laten slank én dik zien. Van mannen
hoeven vrouwen ook niet zo strijkplankdun te
zijn, geloof ik. Daarnaast: patiënten met een
eetstoornis weten ook heel goed dat het
schoonheidsideaal maar een ideaal is. Kortom:
het gaat niet alleen om schoonheid, maar om
de behoefte aan controle.
En het is lastig om uit die fuik te komen als je er
eenmaal in zit, wijst Noordenbos aan de hand
van de statistieken. „Het lijkt verdomd veel op
I N
ONDER
ZOE K
Nieuwsgierigheid is
de belangrijkste
drijfveer voor de
wetenschap. De
rubriek In
Onderteek doet
een greep uit de
vele onderwerpen
waar Leidse
onderzoekers zich
in hebben verdiept.
Vandaag: Greta
Noordenbos.
een verslaving." De eetstoornis duurt gemid
deld vier tot zeven jaar, net zoals een alcohol-
of drugsverslaving. Vijfenveertig procent her
stelt, dertig procent verbetert. Bij een op de vijf
blijft anorexia chronisch. Vijf procent overlijdt
na een jaar of tien, door suïcide of domweg
omdat het lichaam het niet langer volhoudt.
Anorexiapatiënten moeten worden gedepro
grammeerd, zegt Noordenbos. Ze zijn voortdu
rend in hun hoofd bezig met het
tellen van calorieën. Volstrekt ge
obsedeerd. De angst om dik te
worden blijft, zelfs als ze afgevallen
zijn. Dat vinden ze zelf vaak ook
gek: ik begrijp mezelf niet meer,
zeggen ze dan. Het is een cd in het
hoofd die je niet meer af kan zet
ten."
Hoop op herstel komt meestal pas
als de lichamelijke gevolgen zo ern
stig worden dat mensen verpiete
ren, bang worden nooit meer van
hun kamer te komen en hun leven
verpesten. Pas als hun hele leven in
de fuik dreigt te verdwijnen, dan
kan voor anorexiapatiënten het
besluit vallen dat ze er vanaf wil
len.
Onder het motto 'maak je niet
dik' pakt het ministerie van
VWS sinds deze week de
steeds dikker wordende Ne
derlander aan. Voedsel en
gewicht houdt ons blijkbaar
bezig. Veel jonge mensen
gaan heel ver met lijnen,
verzucht Noordenbos. „Sommigen
zitten aan de grens, dan is het nog nét
niet ziekelijk." Tegelijkertijd signa
leert ook zij het toenemend aantal
dikkerds, vooral kinderen. „Dat
stijgt veel sneller dan het aantal
anorexiagevallen. We nemen te
genwoordig meer energie in dan
we verbruiken. In de trein naar
huis zie al mensen met pizza's
en friet met mayonaise en dan
denk ik: dat is nog niet hun
avondmaaltijd maar een snack
tussendoor." Overgewicht leidt
tot diabetes en gezondheids
problemen voor het hart, het
skelet, de knieën. En boven
dien: vetzucht geeft weer een
risico op een eetstoornis, als
mensen zich werpen op 'ex
treem en onverantwoord lijnge-
drag.
Jazeker, zelf heeft ze ook ge
lijnd. Maar, zegt ze lachend,
ermee ophouden kostte geen
moeite. „Ik heb vroeger wel
wat pittiger aan de lijn ge
daan met een meiden-
clubje voor een strandva-
kantie, maar dan was je ei
genlijk alleen maar bezig
met het moment dat je
er weer mee mocht
stoppen, dan mocht je
weer uit eten. Het is
niet leuk om je
steeds maar dingen
te ontzeggen."
Greta Noordenbos d
zoek naar eetstoorn
lijngedrag geeft een
controle. Eerst zijn r
een stoornis ontwik
risch: dit kan ik bete
ren, denken ze. Inde
wordt een soort pre
in werkelijkheid is h
waar anorexiapatiè
dieper in raken."
Foto: Dick Hogewon
SCHRIJVENDE LEZERS
Van de onlangs gepresenteerde, bijna
dodelijke, conclusie in het rapport
van KPMG over de Leidse bestuurs
cultuur, hebben de dames en heren
raadsleden kennelijk nog steeds niets
geleerd. Alles wat er maar mis kan
gaan, is het Leids gemeentebestuur
de afgelopen tijd ruimschoots gelukt.
Het er doorheen jassen van de nieuw
te benoemen burgemeester in de
persoon van de heer Groen, bewijst
voor de zoveelste keer het onvolwas
sen gedrag van de Leidse bestuur
ders. Wij regeren over u, zonder u,
dat zijn onze regels', zo valt af te lei
den uit de tot nu toe gehanteerde be
stuurscultuur. Groen moet er komen.
Punt uit, roept de gemeenteraad in
koor.
Pas wanneer de burger via de krant
moet vernemen hoe een en ander tot
stand dreigt te komen, zeggen som
mige partijen toch wel enige beden
kingen te hebben. Feit is, Groen is
aangeschoten wild. Hij draagt een
diepgegroefd litteken met zich mee.
Maar dat doet kennelijk aan de keuze
van de gemeenteraad niets af. De
fractievoorzitters en de leden van het
college staan pal achter Groen, terwijl
de Leidenaren paars aanlopen van
boosheid.
Opvallend is wel dat de stadsbestuur
ders in hun reacties de schuld in de
schoenen schuiven van de krant.
Mag ik het stadsbestuur erop wijzen,
dat als de krant er niet geweest zou
zijn en met alertheid de a.s. benoe
ming toch maar eens nader te onder
zoeken, dan zou Groen al geïnstal
leerd zijn. Over het afkappen van een
volksreferendum - waar duidelijk be
hoefte aan bestaat - maar te zwijgen.
Vanaf deze plaats doe ik een drin
gend beroep op het gezonde ver
stand van het Leids stadsbestuur: laat
Groen eieren voor zijn geld kiezen.
Het litteken valt niet meer weg te ha
len. De man zal gedurende zijn bur
gemeestersambt op zijn creatief de
claratiegedrag blijvend worden aan
gekeken. Toegegeven, de affaire Post-
ma lag webswaar anders, doch een
tweede opvolger bgt door deze zo
veelste nieuwe affaire wel in het ver
schiet.
Uit het recenteüjk gehoi
zoek van deze krant ma)
zijn dat het de Leidenan
Het gegeven dat Groen]
randus is, maar de titel1
hem meer recht doet, zc
abes over het gevoel var
naar. Anders bij mij wel
raad wordt toch eens wi
De krant is van de lezer. Jour-
nabsten hebben vaak moeite
met die reabteit Want jouma-
bsten wanen zich als dagebjk-
se schrijvers voor de krant de
krant zelve. 'Wij bepalen wat
de lezer interessant vindt', was
lang een axioma in de jouma-
bstiek. Lezers die het niet eens
waren met artikelen konden
een ingezonden brief sturen.
Maar dan had je het wel gehad
met de invloed van de abon
nee.
Een vroegere hoofdredacteur
van de NRC ging minder dan
een halve eeuw geleden nog
zo ver dat hij notoir klagende
lezers te verstaan gaf: Wij wil
len u niet meer als bd.'
Moderne lezers zijn terecht
mondige lezers. Een redactie
hoort tegenwoordig snel wat
de individuele lezer niet be
valt. Of het nu de heftige foto
is van een vermoorde Pim
Fortuyn, berichtgeving over
een gevoebg lokaal onderwerp
als de Rijn Gouwe Lijn of plan
nen van het Leidsch Dagblad
een ochtendkrant te maken.
Lezers reageren tegenwoordig
niet abeen snel. Lezers reage
ren meestal ook scherp. Want
moderne lezers steben hoge
eisen aan hun krant. En daar
hebben zij groot gelijk in.
Soms wijzen lezers ons op gro
ve fouten, soms tippen lezers
ons met kennis die de redactie
niet heeft. En soms spuien le
zers gewoon hun ergernis om
dat zij het oneens zijn met de
wijze waarop de krant een on
derwerp heeft aangepakt. „Dat
hadden wij niet van het
Leidsch Dagblad verwacht", is
dan de teneur. Als hoofdre
dacteur neem ik kritiek voluit
serieus en spreek ik daar ook
over met mijn redactie. Want
een krant opereert niet in het
luchüedige. En een krant is
verre van onfeilbaar.
De redactie van deze krant
zoekt naar wegen de dialoog
met de lezers te versterken.
Om te weten wat de lezer
vindt en om op de hoogte te
bbjven wat de lezer van ons
verwacht. Geen misverstand:
journabsten zijn kritische ty
pes en kranten horen het
nieuws in al zijn onbarmhar
tigheid te brengen. Dus lezers
die venvachten dat een redac
tie die de dialoog zoekt zich
gaat gedragen als een schoot
hondje moet ik teleursteben.
Deze redactie wil graag een
volwassen dialoog met zijn le
zers met als doel de krant be
ter te maken en scherper toe
te snijden op de interesses van
de lezer.
Een dialoogvorm die deze
krant al weer geruime tijd han
teert, is de wekebjkse stelling.
Lezers hebben daarbij de mo-
gebjkheid elektronisch of
schiiftebjk te reageren op een
actuele kwestie. De redactie
pubbceert in de rubriek
'Klankbord' op deze pagina
een selectie van de reacties.
Afgelopen week reageerden
veel lezers op de stelling: 'Lei
den krijgt de burgemeester die
het verdient'. Die reacties
volgden op de nodige lezers-
brieven die eerder bij de re
dactie binnenkwamen. En
tenslotte beten wij ons vaste
lezerspanel reageren op de-
stelling.
Het resultaat: een heftige dis
cussie of de voorgedragen
kandidaat, Harry Groen, met
diens declaratieverleden de
geschikte burgemeester is voor
Leiden.
Het Leidsch Dagblad probeert
met de wekebjkse stelling en
met het lezerspanel zijn rol als
platform van maatschappebj-
ke discussies vorm te geven.
Deze functie staat naast de
verslaggeversfunctie, die er toe
leidt dat het Leidsch Dagblad
in de zaak Groen als 'een luis
in de pels' opereert en zo de
nodige verwikkelingen uit de
binnenkamer vai
tepobtiek, bloot li
Deze krant wil 'te
en tegebjk platfoi
discussie. Waar v
speuren, wijst he
meestal. Hoe we
met de lezer kuni
ren, hoor ik ook
persoonbjk Leze
gestie hebben, ki
richten aan de re
Journabsten zijn
pes, zoals de mei
uit eigen ervarin]
journabsten lerei
Het beoefenen vi
tiek is zoveel als i
permanente. De 1
het Leidsch Dagl
graag veel van u 1
naar uw reacties,
Kees van der Mal
hoofdredacteur
