REGIO
Stel dat het allemaal maar een droom
m
'Ik vind het kwalijk dat het volk geen inspraak kr
WOENSDAG 11 DECEI
NAVRAAG
Het is ook nooit goed. Voor een lekkere wintermaaltijd moet eerst de
vorst over de groente heen. Maar nu vriest het een keer stevig en
dan blijkt de winterkost onbetaalbaar. Want Koning Winter dient dit
jaar zich volgens de kenners juist weer te vroeg aan. De prijs van
spruiten rijst de pan uit. Hoe blijft de winter volgens groenteboer
HUUB VAN TEIJLINGEN uit Zoeterwoude-Dorp smakelijk en betaal
baar?
Om maar met de deur in huis te vallen? Hoe veel duurder zijn de
spruiten sinds het is gaan vriezen?
„De spruiten worden inderdaad snel duurder. Twee weken terug
kostten ze 98 cent per kilo, nu 1,98. Maar dan heb je wel van die
lekkere kleine, van de allerbeste kwaliteit. De spruiten zijn zo duur,
omdat er veel vraag naar is en omdat ze schaars zijn. Alles wat nu
nog op het land staat, zit
vast en is dus niet te pluk
ken."
Geldt de prijsstijging
voor alle winterkost?
„Nee. Dat geldt bijvoor
beeld niet voor de winter
wortels en uien, die allang
van het land zijn. Maar de
prei wordt wel steeds
duurder. Ik verwacht
weer een prijsstijging aan
het eind van de week. De
prijs kan van dag tot dag
veranderen, want het
luistert nauw. Gelukkig hebben de klanten er begrip voor. Ik heb
nog geen klacht over dure groente gehoord."
Hoe ziet de ideale winter eruit voor een groenteboer?
„Van mij mag de temperatuur de hele winter vijf graden zijn. Bo
ven nul. Dan is de handel mooi en richt de vorst geen schade aan
de gewassen aan. Want dat gebeurt nu. Het verhaal dat de vorst
over wintergroenten moet heengaan, heb ik nooit begrepen. En
wat te denken van regen na zo'n vorstperiode. Dan staat straks die
prachtige boerenkool te rotten op het land."
Gaat u met uw winterkost nog de ijsbaan op?
„Nee, dat laat ik aan anderen over. Ik vermoed dat veel schaatsers
erwtensoep uit blik krijgen voorgezet. Van mij mag het. Als zij na
het schaatsen maar trek hebben in onze producten. En als ik naar
de drukte in mijn winkel kijk, heb ik geen klagen."
Wat schaft de pot bij u vanavond?
„Je kijkt er misschien van op, maar voor mij vandaag geen sprui
ten of boerenkool. Dat heb ik deze week al genoeg gegeten. Het
moet weer eens iets lichters zijn. Misschien worden het wel wor
teltjes. Geen winterwortel, maar bospeen want die hebben wij ook
in de aanbieding."
Tekst: Tim Brouwer de Koning
Foto: GPD/Marco Hofste
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1977, zaterdag 10 december
LEIDEN - De ANWB verhuist vandaag naar het gebouw aan de Sta
tionsweg, waar voorheen LIBA-kleding zat en déérvoor Het Motor
huis. De ANWB in Leiden zal dan beschikken over een ruimte die
drie maal zo groot is als het huidige kantoor aan de Breestraat waar
de ANWB vijf jaar gehuisvest is geweest. Voorheen was er het mobiel
kantoor dat op het laatst één keer in de week bij molen De Valk gesta
tioneerd stond. In 1960 was dat nog een oud citroënbusje, waarvan
het luik omhoog ging als het twee of drie keer tijdens het seizoen
langs kwam. Toen het kantoor aan de Breestraat op 10 april 1972
betrokken werd, bestond het voornemen al om na vijf jaar weer te ver
huizen. En dat bleek nodig ook, in 1972 begonnen ze met vier perso
neelsleden, nu zijn dat er tien. In de zomer ziet het zwart van de
mensen die vijf rijen dik tot op de stoep staan.
In het nieuwe kantoor komt een open winkel, zodat de mensen de ar
tikelen, waarvan ze nu nog niet de helft kunnen zien, zelf kunnen uit
zoeken. Voor een gids hoeven ze dan niet meer in de rij te staan. Het
gebouw aan de Stationsweg was voor de ANWB het enige dat in aan
merking kwam van de beschikbare ruimten in de stad. Het moest wel
danig onder handen genomen worden. Zo moest het achtergedeelte
van garage tot leslokaal worden omgebouwd.
Anno 1977, maandag 12 december
LEIDEN - Leo de Jong, trainer van LDWS: "Natuurlijk heeft Lugdunum
meer klasse in huis dan LDWS, dat weet iedereen. Maar men moet
niet zaniken over wel of niet verdiend. Zij krijgen zes kansen en mis
sen die allemaal. Dat is hun zwakte. Wij scheppen twee mogelijkhe
den en benutten er één. Dat is onze kracht. Dat is voetbal". Op de fo
to plukt de sterk spelende LDWS-doelman Frans Stouten de bal van
de voet van uitblinker Frans Sjardijn.
Foto: Archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
Honderden mensen komen er op af als hij
spreekt. Hij is het boegbeeld van orthodoxe
christenen die geen duimbreed willen wijken
voor bijbelkritiek, evolutieleer of vrijzinnigheid.
Professor Willem Ouweneel verzorgt vrijdag in
het ROC aan het Lammenschanspark de 250ste
in een serie Leidse lezingen die al loopt sinds
1974. Ruwweg de helft ervan heeft hij op zijn
naam staan.
In een studeerkamer, voorzien van een klassie
ke schemerlamp en antieke wereldbol, neemt
Willem Ouweneel plaats op een lederen fau
teuil. „Die zijn allemaal van de NOB", geeft hij
toe, „decorstukken voor een televisieprogram
ma waar ik als een soort wijze man antwoord
geef op geloofsvragen."
Zichzelf een wijze man noemen, dat gaat hem
te ver. Maar dat hij een opinion leader is in
christelijk Nederland, valt moeilijk te ontken
nen. Twintig jaar werkt hij mee aan het radio
programma Deze Week op 747AM, hij geeft in
binnen- en buitenland drukbezochte lezingen
over bijbelse onderwerpen, en heeft een in
drukwekkend plankje volgeschreven over bio
logie, evolutie, wetenschap en hoe christenen
daarover in het bijbels licht zouden moeten
denken.
Ouweneel vertegenwoordigt sinds jaar en dag
het christelijke volksdeel dat onverzettelijk vast
houdt aan het scheppingsverhaal volgens Ge
nesis. Darwin's evolutietheorie wordt hartgron
dig verworpen, God schiep de aarde in zes da
gen, aarde en universum zijn geen miljoenen
maar slechts een paar duizend jaar oud en op
de golven van de zondvloed dobberde Noach's
ark met alle dieren aan boord. Toch is zijn oude
stelligheid in deze zaken gesleten, geeft hij toe.
„Als je jong bent, weet je de dingen altijd stelli
ger. Met de jaren komt een zekere rijping. Maar
Uc geloof nog steeds niet in evolutie, uiteraard.
Het darwinisme wordt volstrekt niet serieus ge
nomen door de weinige échte kenners. Zo las ik
in Figaro Magazine een interview met vijf no-
belprijswinnaars die allemaal zeiden: het dar
winisme is volledig mislukt. Hoe kan je nou ge
loven dat de hele ontwikkeling van amoebe tot
mens heeft plaatsgevonden door een opeenho
ping van toevalligheden? Dat vereist een groter
geloof dan een geloof in het bijbelse schep
pingsverhaal. En dat staat voor mij nog altijd
overeind. Ik weet alleen niet zo zeker meer als
vroeger of we het ooit wetenschappelijk kun
nen bewijzen."
Ondanks dat is de schepping uit Genesis wat
hem betreft even letterlijk een historisch feit als,
om maar wat te noemen, de Tweede Wereld
oorlog. „Natuurlijk. Alleen ben ik wat anders
gaan denken over begrippen als 'letterlijk' en
'historisch'. Dat misschien als een flauwe
smoes. Maar zodra je over de Tweede Wereld
oorlog gaat schrijven, speelt de ideologie van de
geschiedschrijver mee. Dat geldt ook voor het
scheppingsverhaal uit de bijbel. Wil Genesis
een beschrijving geven zoals een journalist een
gebeurtenis beschrijft? Ik denk dat je daarvoor
moet uitkijken. In Genesis 2:7 staat: God for
meerde de mens uit de aardbodem en hij blies
zijn levensadem in de neusgaten van de mens.
Als je erbij gestaan had, wat had je dan gezien?
God die zich over een pop van klei buigt? Heeft
God dan ook een adem van zuurstof en stik
stof? Ik denk het niet. En toch geloof ik dat de
schepping van Adam een historisch gegeven is.
Hetzelfde geldt voor de sprekende slang in het
paradijs: ik geloof dat de mens op een bepaald
moment voor de zonde gevallen is in de con
frontatie met de duivel. Maar ik kan niet vertel
len wat er op de videocamera zou hebben ge
staan. Heb je het over latere verhalen, dan is
het duidelijker. De ark van Noach is wat anders,
dat is een concrete boot, die je zou kunnen te
rugvinden op de berg Ararat."
Natuurlijk is de bijbel onfeilbaar, vindt
Ouweneel nog even stellig. Maar ook dat bete
kent voor hem iets anders dan vroeger. „Onfeil
baar betekent voor mij: door en door betrouw
baar. God liegt niet. Maar dat wil niet zeggen
dat de bijbel een natuurwetenschappelijk
handboek is."
De orthodoxe kerk is daarin volwassener ge
worden, denkt hij. Wie heeft bepaalde bijbel
boeken geschreven, hoe is het leven ontstaan;
vroeger was het plaatsen van vraagtekens bij
zulke kwesties uit den boze. Wie eraan twijfelde
dat het allemaal letterlijk zo was gegaan als de
bijbel beschreef, dreigde over de rand van de
vrijzinnige theologie te vallen. Nu is er meer
duif om na te denken, vermoedt Ouweneel. Zo
lang de openbaring zelf niet ter discussie staat,
tenminste. Zolang een christen in het bovenna
tuurlijke gelooft, onderscheidt hij zich van de
vrijzinnigheid. „Daar begon de ellende, met het
afwijzen van het bovennatuurlijke."
Intellectuele vragen over het ontstaan van de
aarde en de mens staan tegenwoordig niet
meer zo hoog op de christelijke agenda, stelt
Ouweneel vast. Daarvoor in de plaats zijn kwes
ties gekomen over het persoonlijk geloofsleven
en het omgaan met andere geloven. De islam
bijvoorbeeld, die hij 'als systeem hartgrondig
verwerpt'. „Dat mag je ook verwachten van een
behoudend christen. Ik zie de islam als
een soort pseudo-christendom. Mo
hammed heeft zijn wijsheden van jo
den en christenen ontvangen, en
heeft daar een eigen vorm aan gege
ven. De islam is eigenlijk de grootste
sekte die van het christendom is afgeschei
den. Vergelijkbaar met de mormonen, alleen
was Mohammed veel intelligenter dan Joseph
Smith."
Hoe stellig hij de islam ook afwijst, moslims ge
lóven tenminste nog. „In dat opzicht staan ze
dichter bij ons christenen dan de
gemiddelde atheïst van autoch
tone huize. Hoezeer de koran
ook een verdraaiing is van de
bijbel, ten diepste gaat het toch
terug op de zelfde god. In die
zin is er een gesprek mogelijk."
Heeft hij zélf in een zwak mo
ment ooit getwijfeld aan het
bestaan van God? Nee, eigen
lijk niet, zegt hij aarzelend.
Misschien, klinkt het na enig
nadenken, aan bepaalde uitleg
gingen van een Schriftgedeelte.
„Elk mens wordt wel eens door exis
tentiële twijfel gegrepen, als hij
slecht heeft geslapen: stel je voor
dat het allemaal maar een
droom is. Maar ik mag
toch altijd weer zeg
gen: God, ik be
grijp niks van U,
maar ik ver
trouw U
wel.
Als
aardbeving is ten dele je eigen schuld, want
waarom vallen er in Californië minder slachtof
fers dan in Turkije? Omdat ze in Californië be
ter voor zichzelf zorgen en zich beter bescher
men. Het is middeleeuws om te deir
les maar van God komt."
Silvan Schoonhoven
KLANKBORD
De omstreden burgemeesters
kandidaat en het afgelaste re
ferendum lokten veel reacties
uit, zowel van binnen als van
buiten de Leidse gemeente
grenzen. De inzendingen varië
ren van steunbetuigingen voor
kandidaat Groen ('Onschuldig
tot het tegendeel is bewezen')
tot irritaties over het gedoe op
het gemeentehuis en teleur
stelling over de uitgebleven
kans om 'de stem van het volk'
te laten horen. Een selectie uit
de post die binnenkwam op
www.leidschdagblad.nl:
T. Teitsma, Spijkenisse: „Een
stad die een referendum af
wijst en die een stel politici
heeft dat voor een burge
meester met zo'n achtergrond
kiest, verdient niet beter."
W. Postma, Leiden: „Hebben
we 'm al gekregen dan? De ge
weldige Leidse politiek 'ver
dient' natuurlijk maar bar
weinig. De stad is verder wel
een goede burgemeester
waard. Niet het type Groen
dus. Maar of er na deze soap
nog goede kandidaten trek
Leiden krijgt de
burgemeester die
het verdient
hebben, is maar de vraag.
R. Rodericks, Leiden: „Lei
den verdient een burgemees
ter die gedragen kan worden
door de héle bevolking en niet
een ouwe zak die ook nog
even een douceurtje wil bin
nenhalen, om later tegen zijn
kleinkinderen te kunnen ver
tellen. Geen bedisselde zak
kenvuller; een échte vent had
allang bedankt als hij gemerkt
had dat hij niet welkom was.
Deze lummel kan rotte toma
ten verwachten op 3 oktober,
samen met de hele corrupte
gemeenteraad!"
W. Veenstra, Leiden: „In elk
geval niet als Harry Groen
burgemeester wordt. Ook al
heeft hij strikt genomen mis
schien niets fout gedaan, hij
heeft wel heel erg de schijn te
gen zich. De aantijgingen over
zijn periode als wethouder in
Amsterdam zijn wellicht on
juist, maar wie bij Omniworld
en de KNAU eruit wordt ge
zet, kan beter geen burge
meester meer worden. Kun
nen we voor de heer Lemstra
zijn pensioengerechtigde leef
tijd niet naar 70 jaar op
schroeven?"
A. Simonis, Leiden: „Als
Groen inderdaad een sterke
bestuurder is van het kaliber
Lemstra, dan is dat hard no
dig om het ronduit zwakke
stadsbestuur eens grondig
aan te pakken. Als het inder
daad de zakkenvuller en her
rieschopper is die de media
ons schilderen, dan kunnen
we beter nog even verder zoe
ken. Haal dan liever Cees
Waal terug."
R. Doeleman, Leiden: „Eens.
De inwoners van Leiden heb
ben immers zelf een gemeen
teraad gekozen die geen ver
trouwen heeft in de keuze van
het volk (referendum). Daar
naast mag de gemeenteraad
door het ongunstig politiek
klimaat dat zij geschapen
heeft (afrekencultuur), blij
zijn met het feit dat ze über
haupt een kandidaat-burger
meester/slachtoffer heeft
kunnen vinden."
A.Manshande, Hillegom:
„Voor zo'n prachtige stad
moet toch wel een capabele
en integere burgemeester te
vinden zijn. Wat zullen we
nou beleven?"
De stelling van deze week is
ingegeven door de kou:
Tijdens de zeldzame keren dat
het vriest, moet ijsvrij een
recht zijn.
Reageren kan tot en met
maandag op www.leidsch-
dagblad.nl
Leiden: „Voor zo'n prachtige stad moet toch wel e
en integere burgemeester te vinden zijn. Wat zulli
beleven?" Archieffoto: Frans Roomer
gironummer 57055 Ln.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d. (datum van plaatsing)
of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82
te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B.M. Essenberg, G.P Arnold
W.MJ. Bouterse (adjunct)
E-mait: directïe@damiate.hdcnl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie.ld@damiate.hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54.2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 323 508
Familieberichten fax 023-5 '5° 567
ADVERtENTIES
071-5 356 300
Sprinters (rubrieksadv.): 072-519 6868
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdc.nl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €19,60 (alleen aut ine.)
p/kw €55,00 p/j €210,60
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
cq. de betreffende auteur.
HDC Uitgeverij Zuid BV. 2002
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 503,2003 PA Haarlem.
Berend Stolk (48) uit Leiderdorp,
intensive-carespecialist in het Dijk-
zigt-ziekenhuis in Rotterdam. VVD-
'en
„Als Leiden echt de burgemeester
krijgt die het verdient, dan is daar
mee direct aangetoond dat dat onza
lige plan voor gekozen burgemees
ters niet nodig is. Als je zomaar krijgt
wat je verdient, is kiezen immers
niet meer nodig. Maar wat voor bur
gemeester 'verdienen' de Leidenaars
eigenlijk? Geen saaie zeurpiet, maar
een vrolijk mens. Iemand met ingan
gen in Den Haag en dus geen stille
piet. Iemand die van mensen houdt,
geen stugge hark. Iemand die al die
dwaze wethouders tot
de orde kan roe
pen, geen forma
listische toekijker.
Als je het zo beziet
dan had men een
paar jaar geleden
gewoon Erica
Terpstra
moeten
benoe
men."
Reinier Verbeek (37) architect te
Leiden:
„Zolang de procedures gaan zoals ze
gaan wel, ja. Met alle respect voor de
gemeenteraadsleden denk ik dat het
in Leiden wel heel vaak voorkomt
dat een meerderheid iets vindt dat
helemaal losstaat van de werkelijk
heid. Zoals toen de raad besloot tot
sloop van de helft van de Meelfa
briek en vervolgens werd teruggeflo
ten door het rijk. Hetzelfde gebeurde
met het Aalmarktplan, dat bij ieder
een door de strot werd geduwd en
uiteindelijk niet doorging vanwege
een referendumaanvraag. Men
noemt zoiets 'bestuurscultuur'; dat
heeft te maken
met persoonlijke
verbondjes
m r" waarmee je een
fV meerderheid
2 krijgt. Maar wat
er dan op tafel
ligt, is vaak een
draak van
een besluit,
zonder
draagvlak
onder Leie
naars.
Dennis Salman (30) uit Noordwijk,
werkzaam bij Noordwijkse woning
stichting, LPF'en
„Moeilijk hoor, want ik ken de beste
man niet. Nee, eigenlijk ben ik het
niet met de stelling eens. Je zou dat
alleen kunnen zeggen als het volk in
spraak heeft gehad bij de benoe
ming. Dat vind ik nog het meest
kwalijke, dat het volk geen inspraak
heeft gehad."
„Je kunt natuurlijk een prima be
stuurder zijn maar als je van dit
soort dingen wordt verdacht, ben
toch een beetje besmet. En dat kan
niet als burgemeester, want dan heb
je een voorbeeldfunc-
tie."
«MJÊÉr
Nancy Knijnenburg (34) uit Leiden,
beveiligingsmedewerkster en voet-
baltrainster van de damesselectie
van SJC Noordwijk:
„Ik weet eigenlijk niet eens wie het is
geworden. Niet zo in verdiept eigen
lijk. De naam of afkomst maakt me
niet zoveel uit, zolang zijn of haar
betrokkenheid maar net zo groot is
als die van oud-burgemeester Goe-
koop. Het maakt me verder niet uit
of het een man of een vrouw is en
van welke partij hij of zij is."
„Nee, ik heb niets over hem gelezen.
Maar als hij verdacht wordt van ge
sjoemel met declaraties dan zal hij
dat stempel nooit
meer kwijtraken.
Hij kan mis
schien wel
goed functio
neren als bur
gemeester,
maar dan is hij
toch niet ge
schikt voor het
ambt. Nee, dat
lijkt me niet
goed."
Kamal Khodor al Cheik
Leiden, projectleider ge
phen aan den Rijn, voo
sche Culturele stichtinj
lid Marokkaanse veren
taka:
„Leiden verdient geen b
die dezelfde kwaliteit he
stadsbestuur. Ik denk di i,
wenscommissie alsnog i
ren om deze benoeming I
men. Laat die commissi
goed nadenken en missi
ander kiezen. Ik ken die
Groen niet zo goed dat i
deel heb over zijn decla
maa
