LEIDE
'Portaal intimideert
bewoners sloopwijk'
Verordening over Leids referendum kan in de prullenbak
hoeft vandaag niet te komen. Nee, morgen ook niet'
Massale actie voor behoud Melkertbanen
REGIO
R1
Bewoners Lammenschansweg tijdens kort geding
jft
di feest
tje Vorst
Leiden
'Ik voel me verraden door dit kabinet'
Oranjegracht klaagt over slecht onderbouwde plannen
PvdA-bestuur op de bres voor Broeyer
Gemeente en pachters
bespreken gevolgen
rookverbod sporthallen
in hoofden en betraande gezichten bij failliet MaxFoodmarket
woensdag 11 DECEMBER 2002
ie Meurs
srcultus
jborst
Kijd
fde liedje
in voor
vestiging
Haag steunt de
iging van de Uni-
len tot 2005 met
Burgemeester
l collegevoorzitter
[ondertekenden
middag een ak-
tiversiteit richt met
e instituten op, het
üicy Studies (CPS)
us Centre for later
al Studies (CILS).
eunt de universiteit
tie als 'intematio-
l vrede en recht' te
)ok biedt de uni-
iteiten aan de vele
le organisaties en
de stad. De depen-
>ekend als Campus
dit jaar 400 stu-
:en of politieke we-
i. Ruim 250 ambte-
m er cursussen.
door Robbert Minkhorst
leiden - Een referendumverordening
heeft geen enkele zin als de Leidse
raad vervolgens te allen tijde naar ei
gen goeddunken een verzoek om een
referendum kan afwijzen. „Dan kan
die verordening in de prullenbak,
want het bestuur beslist altijd", zei ad
vocaat M. Wagemakers gisteren voor
de Haagse rechtbank, namens een
aantal medebewoners van de Lam
menschansweg en omgeving.
Leden van het bewonerscomité Lam
menschansweg e.o. pikken het niet
dat de gemeenteraad hun inleidend
verzoek voor een referendum over het
binnenstadstracé van de Rijn Gouwe
Lijn zeven weken gelezen heeft afge
wezen. Zij spanden een kort geding
aan bij de Haagse bestuursrechter.
Dat diende gisteren.
De politiek had het verzoek nooit mo
gen afwijzen, betoogde Wagemakers.
Die vrijheid heeft de raad niet, las hij
in de referendumverordening. Boven
dien deugt de motivatie voor de afwij
zing niet. Wat Leiden beweert als het
referendum zou doorgaan - subsidies
die wegvallen, hogere overheden die
de uitslag negeren - maakt het niet
waar, aldus Wagemakers. „Het zijn
wat meningen, inschattingen."
Daarmee heeft de gemeente haar ei
gen referendumverordening geschon
den. „Dat is een zeer principieel punt.
Een overheid die haar regels niet na
leeft, verliest op termijn de morele le
gitimiteit om dat van haar burgers wél
te eisen. Het referendum is van en
voor de burgers. Dit kan gewoon
niet." Kortom, het vertrouwen in de
democratie is geschonden. Dat vraagt
om een correctie van de rechter, aldus
de advocaat. Wagemakers heeft ook
formele gronden waarop de afwijzing
onterecht moet zijn geweest. Hij ba
seert zich op drie artikelen uit de ver
ordening, die in zijn ogen de beoorde
lingsvrijheid van de politiek beperken.
Advocaat R. Lever van de gemeente
bestreed dat juist - en hij voerde de
zelfde artikelen aan om dat aan te to
nen. Hij verwees bovendien naar een
circulaire van binnenlandse zaken,
waarin staat dat 'een gemeenteraad
per geval beslist of een raadplegend
referendum wordt gehouden'. Ook
haalde hij een rechtszaak aan uit Am
sterdam. Daar oordeelde een rechter
dat als een gemeente niet zelf over een
volksraadpleging kan beslissen, dat in
strijd is met de Grondwet.
Verder heeft Leiden hele goede rede
nen om het referendumverzoek niet
in te willigen. Het is een feit dat pro
jecten die drijven op rijkssubsidie 'on
middellijk naar achteren worden ge
schoven' als 'er nog wat mee aan de
hand is'. Uitstel van een besluit over
het tramtracé door Leiden 'brengt de
bekostiging ernstig in gevaar'.
Rechtbankpresident M. van Reenen
onthield zich nog van een oordeel.
Het is niet ongebruikelijk dat rechters
tijdens het kort geding al wel hun me
ning verklappen. Van Reenen zei
'eerst alles nog eens goed te moeten
bestuderen'. Ze doet 19 december uit
spraak.
Aanstaande vrijdag behandelt de
Leidse commissie voor de beroep- en
bezwaarschriften het protest van de
Lammenschanswegbewoners.
r het eerst kunnen
jaar, behalve naar
in kerst, uitkijken
tje Vorst en zijn
Sneeuwmeisje uit
[id beiden wordt in
Pancrat' een feest
>or kinderen in de
tot en met 18 jaar.
anuna staan spelle-
zingen en een op-
nderen van de Rus-
in Leiden. Na af-
dereen een nieuw-
as in Nederland is,
orst voor Russische
et feest werd oor-
ehouden in maart,
ran het Russische
n was bedoeld als
de winter. De Rus-
len elkaar dan op
:n en ze zongen en
straat. Tsaar Peter
rplaatste het feest
ar 1 januari, de dag
steeds het nieuw-
vierd.
ie Nieuwjaarsfeest
;n vindt plaats op
lecember om 12.00
thuis de Pancrat,
cht 85. Kinderen
omen, wordt ver-
camavalskleding
aan. Het optreden is
ich.
'Melketiers' voeren actie voor hun banen in de Croenoordhallen. Foto: ANP
door Floor Ligtvoet
vervolg van voorpagina
leiden - Op het grote podium in
de Groenoordhalien staan
Haagse politici van de linkse
partijen om hun steun te betui
gen aan het protest van de bijna
tienduizend Melketiers tegen de
plannen van het kabinet rond
de gesubsidieerde arbeid. Hu-
bert Bruis (CDA) is een beetje
een vreemde eend in de bijt.
Moedig probeert hij als lid van
een van de regeringspartijen de
protesterende menigte toe te
spreken. Veel komt er niet van
terecht Hij hoeft zijn mond
maar open te doen of het gefluit
en boegeroep overstemt zijn be
toog volkomen.
De leden van de oppositiepartij
en hebben het een stuk makke
lijker. Met leuzen als „Melkert
banen moeten worden behou
den. Daar gaan we ons hard
voor maken" en „BD-ers doen
goed werk. Ze hebben ook recht
op pensioen en kinderopvang"
steken Femke Halsema (Groen
links) en Piet de Ruiter (SP) el
kaar de loef af. Melkertbaner
Caroline Schwagers is er niet
van onder de indruk. Met haar
hand maakt ze een blabla-ge-
baar. „Ze kunnen nu wel roepen
dat onze banen reguliere banen
moeten worden, maar dat is niet
reëel", legt ze uit. „Ik werk na
melijk voor een stichting. Die
kan ons werk zonder subsidie
echt niet bekostigen. En dus
vliegen er mensen uit!"
Schwagers geeft later een klein
overzichtje van haar 'carrière':
„Voor mijn baan als gebouwen-
onderhoudster heb ik vijftien
jaar in de bijstand gezeten", ver
telt ze openhartig.Als alleen
staande moeder van een gehan
dicapte zoon met weinig werk
ervaring maakte ik op de ar
beidsmarkt geen enkele kans.
Mijn sociale kringetje werd
steeds kleiner. Ik zag op het
laatst alleen nog maar andere
bijstandmoeders." Sinds ze
twee jaar geleden begon aan een
ID-baan is haar persoonlijke si
tuatie volkomen veranderd. „Ik
heb nu collega's en maak weer
deel uit van de maatschappij",
roept ze enthousiast uit. „Ik ben
er trots op dat mijn zoon nu kan
zeggen dat zijn moeder werkt."
Schwagers is naar Leiden geko
men om het protest te steunen.
„Ik voel me verraden door dit
kabinet. Door te bezuinigen, ko
men onze banen op de tocht te
staan. Terwijl we hartstikke goed
werk verrichten."
Even verderop wiegt Richard
Zwarts (34) in een blauw met
grijs stadswachtuniform mee op
het protestlied. Op de overbe
kende André Hazes-melodie van
'de glimlach van een kind' zingt
hij uit volle borst „De lach van
een ID'er, geeft ons moed om
door te gaan/ de lach van een
WIWer moet blijven bestaan/
Dat werk is de moeite waard,
dus 'Melkert' ons niet uit/ Ge
meente neem de juiste beslis
sing, we moeten vooruit." Zelf is
hij niet zo bang dat zijn baan als
stadswacht bij de stichting Vei
ligheidszorg Groningen op het
spel staat. „Er wordt in de poli
tiek de hele tijd om meer blauw
op straat geroepen", constateert
hij tevreden. „Niet politieagen
ten maar wij als stadswachten
lopen zeven van de acht uur per
werkdag op straat. Ik regel on
der andere moeilijke verkeerssi
tuaties. Dat is heel nuttig"
Zwarts doet mee aan de mani
festatie uit solidariteit met de
andere 'Melketiers'. Ondanks
dat hij zelf niet de dupe denkt te
worden van de bezuinigingen, is
de stadswacht zeer ontevreden
met het huidige beleid uit Den
Haag. „Het is een zooitje. Ik heb
in mei voor de LPF gekozen,
maar dat was een grote vergis
sing. Mijn stem gaat straks naar
de SP. Die zetten zich tenminste
in voor mensen met een Mel-
kertbaan."
door Marijn Kramp
leiden - Intimidatie en desinfor
matie, daarvan bedient woning
bouwvereniging Portaal zich bij
haar sloopplannen voor de hui
zen aan de Oranjegracht en
Waardgracht. Dit doet zij, aldus
de bewonerscommissie, door
huurders voortdurend te besto
ken met vage en slecht onder
bouwde plannen en door te sug
gereren dat zij maar beter eieren
voor hun geld kunnen kiezen.
De bewonerscommissie zelf
werd eveneens onder druk ge
zet, meldt voorzitter R. Visser.
De leden kregen te horen dat
Portaal niet langer met hen wil
de praten als zij niet op voor
hand akkoord gingen met de
sloop van dertig procent van de
huizen.
Het plan van Portaal om 90 pro
cent van de 240 woningen aan
de twee grachten in Pancras-
Oost te slopen voor de bouw
van 270 nieuwe huizen, moes
ten de huurders vernemen uit
een interview in deze krant met
de tijdelijke Portaal-directeur C.
Buijs. Visser: „We kregen een
korte brief thuis van de woning
bouwvereniging waarin werd
gemeld dat we maar een
Leidsch Dagblad van die dag
moesten kopen als we wilde we
ten wat er met onze huizen zou
gebeuren. Dat is toch ongeloof
lijk? Zo ga je toch niet met je
huurders om?"
Ook houdt Portaal zich niet aan
het sociaal statuut dat het mede
heeft ondertekend. De woning
bouwvereniging is volgens Vis
ser al bezig met een inventarisa
tie van de woonwensen van de
huurders terwijl dat pas mag als
het sloopbesluit is genomen.
„Vragen als Waar wilt in u de
toekomst wonen?' en 'Hoeveel
huur wilt u voor u toekomstige
woning betalen?' mag Portaal
pas een jaar voordat de sloop
begint aan de huurders voorleg
gen. Het is daar echter al mee
bezig alsof sloop onafwendbaar
is. Portaal neemt daarmee een
ongeoorloofd voorschot op het
sociaal statuut."
De bewonerscommissie behar
tigt de belangen van een groot
deel van de bewoners van de
buurt. De bewonerscommissie
maakt zich hard voor daadwer
kelijke inspraak in de plannen
en een onafhankelijk oordeel
over de noodzaak van sloop van
de huizen. Die noodzaak wordt
betwijfeld omdat een onderzoek
in 1999 concludeerde dat de
woningen voor gemiddeld
30.000 euro dusdanig kunnen
worden opgeknapt dat ze weer
35 jaar mee kunnen. Ook wil de
bewonerscommissie een garan
tie van Portaal dat bewoners die
tijdelijk hun woning moeten
verlaten vanwege renovatie of
andere werkzaamheden, terug
kunnen keren naar hun eigen of
een vergelijkbaar huis in de
buurt tegen dezelfde huurprijs.
Interim-directeur C. Buijs liet al
eerder in deze krant weten dat
hij niet kon garanderen dat de
zittende bewoners 'genoeg geld
hebben om zich de kwaliteit van
de vernieuwde Oranje- en
Waardgracht eigen te maken'.
Maar dat probleem hoeft Por
taal niet in zijn eentje op te los
sen, stelde Buijs. De gemeente
moet op zoek naar andere plek
ken voor sociale woningbouw.
Interim-directeur L. de Boer van
Portaal, de opvolger van Buijs,
snapt de verwijten van Visser
niet. „Hij heeft ons een brief ge
stuurd met dezelfde klachten. Ik
werp de suggestie van intimida
tie en desinformatie verre van
mij. Wij hebben absoluut niet
de bedoeling om bewoners on
der druk te zetten. Integendeel,
wij hebben een inloopspreekuur
en komen begin volgend jaar
met bijeenkomsten voor de
huurders. Daarnaast komen er
binnenkort met diezelfde huur
ders individuele gesprekken."
De Boer geeft toe dat de infor
matie rond de sloopplannen die
de bewoners in deze krant
moesten lezen 'raar' is gelopen.
„De huurders hebben die infor
matie inderdaad vijf dagen later
per brief gekregen. Wij hebben
ze daarvoor een brief geschre
ven omdat wij wilden dat zij
wisten wat er in de krant stond."
Dat Portaal zich niet aan het so
ciaal statuut zou houden, is vol
gens De Boer absoluut niet
waar.
leiden - Het bestuur van de
Leidse PvdA neemt het in een
verklaring op de website van de
partij op voor fractievoorzitter
C. Broeyer en de rest van de
fractie. De PvdA-fractie ligt al
twee weken onder vuur van par
tijgenoten, onder wie een groot
aantal prominenten, vanwege
de enkelvoudige aanbeveling
van de omstreden WD'er H.
Groen tot burgemeester van Lei
den. Door deze aanbeveling,
unaniem gesteund door de ge
meenteraad en de vertrouwens
commissie, gaat het referendum
op 22 januari niet door.
Bij de PvdA ligt de discussie over
Groen extra gevoelig mede om
dat Broeyer voorzitter is van de
vertrouwenscommissie en om
dat door toedoen van de PvdA is
besloten een burgemeestersre
ferendum te houden. Het be
stuur schrijft dat het de afgelas
ting daarvan ook betreurt en dat
het ook twijfelt aan de bevindin
gen van de vertrouwenscom
missie dat er maar één geschikte
kandidaat, namelijk Groen, zou
zijn. Die twijfels worden nog
eens versterkt door het bericht
in deze krant dat ook de oud-
PvdA-wethouders C. Waal en S.
de Vreeze zouden hebben gesol
liciteerd.
Maar, zo stelt het bestuur, deze
berichten zijn niet bevestigd en
ontstijgen daarom niet de status
van geruchten. Bovendien kan
Broeyer zich niet verweren of
verduidelijken zonder uit de
school te klappen met vertrou
welijke informatie. Door haar
alsmaar ter verantwoording te
roepen, wordt Broeyer in een
moeilijke, zo niet onmogelijke
positie gebracht, aldus het be
stuur. „Wij zullen dus de uit
komsten uit de raad en de com
missie moeten accepteren."
door Eric-Jan Berendsen
leiden - Aan het rookverbod in
de gemeentelijke sportaccom
modaties, inclusief het horeca
gedeelte, is niets meer te doen.
Per 1 januari 2003 moeten in de
sporthallen en zwembaden defi
nitief alle sigaren en sigaretten
uit. Aan de pijn in de portemon
nee die de pachters van de ho
reca bij sporthallen en zwemba
den denken te krijgen door om
zetverlies, valt misschien nog
een mouw te passen. „Met de
absolute nadruk op misschien",
zo benadrukt R. Marchand van
Sportbedrijf Leiden.
Momenteel overlegt de gemeen
te met verschillende pachters.
„We kijken naar een aantal mo
gelijkheden", aldus Marchand.
„Daarbij moet worden gedacht
aan eventueel lagere pachtprij
zen. Een andere mogelijkheid is
dat de pachter de kantine van
de gemeente koopt. Zo kan de
Tabakswet worden omzeild.
Momenteel studeert de afdeling
juridische zaken op deze moge
lijkheid."
Het rookverbod is een gevolg
van de aanscherping van de Ta
bakswet die al sinds 1990 geldt
voor openbare gebouwen. Die
wet is nu uitgebreid naar door
de overheid gesubsidieerde
sportaccommodaties. Mar
chand benadrukt d?t de ge
meente geen geld heeft om de
horecagedeeltes van de accom
modaties aan te passen. De con
structie van volledig afgeschei
den rookhokken met een eigen
ingang en ventilatiesysteem is
simpelweg te duur.
Naast het rookverbod contro
leert de Keuringsdienst van Wa
ren volgend jaar ook streng op
de verkoop van tabaksartikelen
in de horecagedeeltes van sport
hallen en zwembaden. De aan
gepaste Tabakswet biedt de mo
gelijkheid tot het uitdelen van
forse boetes. „Die beginnen laag
maar hebben een progressief
verloop", aldus Marchand. „Het
bedrag kan uiteindelijk wel op
lopen tot 2500 euro. De ge
meente krijgt die boete als eige
naar van de accommodatie,
maar wij spelen die boete uiter
aard door aan de pachter van de
horeca."
ie kunstkerstboom
'e chauffeurskantine
bdmarket aan de
rltstraat. De ge-
de boom ver-
as gisteren aan de
s van de internetsu-
tiiter niet besteed,
met rood behuilde
ij met een kopje
sigaret aan de wit-
Op een flipover
inden nog de posi-
van de afgelo-
ield: 1620 bood-
irs in week 48, een
tocht niet meer ba-
ket is failliet,
et werd in 2000
werkte met drie
ntra. Het bedrijf be
nsterdam, Haarlem,
Jcht en Den Haag.
i levering van bood-
I tinnen twee uur,
JOok vergelijkingen
boodschappendien-
van AH, vie-
fltit. MaxFoodmarket
Reiner assortiment,
onden een aanmer
kelijk betere bezorging en veel
lagere prijzen tegenover.
De toekomst leek de intemetsu-
permarkt toe te lachen. Tot gis
teren, toen directeur Dick Groot
abrupt de stekker uit het bedrijf
trok. Ondanks de onstuimige
groei kwam MaxFoodmarket
niet uit de rode cijfers en een
geldschieter haakte op het laat
ste moment af. Ook een overna
me zat er niet in. „Met alle rele
vante partijen hebben we con
tact gezocht. Er was wel interes
se, maar het heeft nergens toe
geleid", aldus de directeur.
Dus rest filiaalhouder Steven
Koolwijk niets anders dan zijn
medewerkers te zeggen dat het
over is. Hij stelt zich op tussen
de deurposten van zijn direc
teurshokje, pal naast de witbete-
gelde kantine. De ongeveer vijf
tien chauffeurs reageren versla
gen. Veel zeggen doen ze niet.
Sommige gezichten zijn nat van
de tranen, andere kijken ver
drietig naar de grond. Een enke
ling omhelst de lijkbleke Kool
wijk. Achter hem zit een mede
werker in een glimmend jack
aan een bureau te telefoneren.
„Je hoeft vanmiddag niet te ko
men. Nee, nee, morgen ook
niet. De zaak is failliet."
De opslagruimte achter het kan
toor is donker. Er staan lange,
lange rijen verrijdbare pallets,
volgeladen met artikelen die nu
tevergeefs op kopers wachten.
Page toiletpapier, Heineken
bier, het zat allemaal in het as
sortiment van MaxFoodmarket.
.Alleen A-merken en huismer
ken", zei directeur Groot in
maart dit jaar nog trots tegen
het Leidsch Dagblad. Nu zijn de
roldeuren dicht. Vijfentwintig
witte Peugeot Partners, alle met
het vrolijke mannetje op de por
tieren dat het bedrijfslogo is,
staan op de parkeerplaats rijp te
verzamelen.
In de kantine, waar de kerst
boom nog steeds gezellig
brandt, beginnen de eerste
chauffeurs afscheid te nemen.
„Nou, tabee dan", zoent een
blonde vrouw Koolwijk voor het
laatst ten afscheid. De filiaal
houder houdt zich groot, maar
in zijn wijd opengesperde blau
we ogen staan zorg en wanhoop
te lezen. Dan verdwijnen ze
door het tochtportaaltje in de
vrieskou.
Vijfentwintig witte Peugeot Partners, alle met het vrolijke bedrijfslogo van MaxFoodmarket op de portie
ren, staan op de parkeerplaats rijp te verzamelen in de vrieskou. Foto: Hielco Kuipers
