Waak voor
I
GESPREK VAN DE DAG
Gekkenhuis bij
schaatsfabrikanten
Tien tips voor
ouderwetse schaatspret
TA7ol/l/On
Kroes: 'Geei™
Elfstedentot t
Huizenprijzen
HDC152
MENSELIJK
Twee nummers van de Amerikaanse zanger MARVIN
GAYE en de Bolero van Ravel staan bovenaan de Britse
lijst van meest beluisterde muziek tijdens het bedrijven
van de liefde. Dat blijkt uit een enquête die de muziek
zender Music Choice gisteren heeft gepubliceerd. Met
zijn successen 'Sexual Healing' en 'Let's get it on' is
soulzanger Marvin Gaye voor een meerderheid van de
Britten de favoriete begeleider van de liefde. Het enige
klassieke stuk in de ranglijst, de Bolero van Maurice Ra-
vel, staat op nummer drie. Van de 10.000 ondervraag
den zei 51 procent een favoriete song te hebben ter be
geleiding van de seks. Acht van de tien meest genoemde
songs worden gezongen door mannen. Foto: Archief
Rockzanger BONO pleitte gisteren samen met senator
Bill Frist voor meer Amerikaanse steun aan het gevecht
tegen aids in Afrika. ,,De vraag die door de volgende ge
neraties in Duitsland werd gesteld over de holocaust:
'hoe konden jullie dat laten gebeuren?', die vraag zal ons
later ook gesteld worden", zei de zanger tegen zo'n 500
mensen die een forum bijwoonden over de bescherming
van kinderen tegen HIV. Senator Frist vertelde dat hij in
het Amerikaans Congres zonder succes had geprobeerd
om een verhoging van 500 miljoen dollar los te weken,
maar hij was hoopvol voor de toekomst
R&B-zangeres AS-
HANTI heeft gister
avond een indruk
wekkend debuut ge
maakt bij de Bill
board Music Awards
en maar liefst zeven
prijzen in de wacht
gesleept. Rapper
Nelly won in zes ca
tegorieën en de prijs
voor het beste album
ging naar 'The Emi
nem Show' van Emi
nem. De 22-jarige
Ashanti werd uitge
roepen tot beste
vrouwelijke artiest,
beste R&B/hip-hop
artiest en beste vrou
welijke R&B/hip-hop
artiest. Bovendien werd zij onderscheiden voor haar sin
gle 'Foolish'. Nelly kreeg onder meer de prijs voor beste
artiest van 2002, beste mannelijke artiest en beste R
&B/hip-hop artiest. Ook zijn nummer 'Hot in Here' viel in
de prijzen. Foto-. Reuters
De meeste ROKERS in Europa vinden het makkelijker
om een maand GEEN SEKS te hebben dan om te stop
pen met sigaretten. Velen zouden zelfs liever bungee-
jumpen en parachutespringen dan een maand niet ro
ken. Dat blijkt uit een gisteren gepubliceerd onderzoek
onder ruim 2000 rokers in zes Europese landen. Bijna
70 procent van de Nederlandse rokers, 80 procent van
de Britse, Franse en Duitse rokers en ruim de helft van de
Belgische en Spaanse zegt liever een maand geen seks te
hebben dan die tijd zonder sigaretten door te moeten ko
men. Eén op de drie Europese rokers heeft nog nooit een
stoppoging gewaagd. Wel zegt 60 procent te stoppen als
hun liefdesleven eronder gaat lijden. Belangrijkste reden
om te stoppen is de gezondheid, gevolgd door bezorgd
heid voor familie en de prijs van sigaretten.
Een Amerikaan die bijna een week lang opgesloten zat in
zijn AUTO nadat hij in een RAVIJN was gestort, heeft
zich in de vrieskou in leven kunnen houden door het ver
branden van papier en het eten van gesmolten sneeuw en
pakjes fastfoodsaus. De 32-jarige Robert Ward raakte op
2 december met zijn wagen van de weg af op acht kilo
meter van de steenkoolmijn waar hij werkt als veilig
heidsagent. Hij viel 50 meter diep het ravijn in en brak
daarbij zijn heup waardoor hij niet meer weg kon uit zijn
auto. Enkele dagen later viel het eerste grote pak sneeuw
in het gebied en bleven de temperaturen dagen achter
een onder het nulpunt. Zondag werd hij gevonden door
zijn vriend Terry Likens, hoofd van de brandweer waar
Ward werkte als vrijwilliger. ,,lk denk niet dat hij het nog
een nacht had uitgehouden", zei Likens. „Hij vertelde
ons dat toen we hem vonden, hij zich klaar maakte om
voor de laatste keer te gaan slapen. Hij had alle hoop op
gegeven."
Actrice JOAN COL
LINS opent op 18 ja
nuari in het Gronin
ger Museum de ten
toonstelling Fatale
Vrouwen (1860-
1910). Dat maakte
het museum gisteren
bekend.In de expo
sitie staat het feno
meen femme fatale
centraal. De getoon
de afbeeldingen van
vrouwen als Cleopa
tra, Salome en Me
dea zijn tussen
1860 en 1910 ge
maakt. De kunstwer
ken zijn van de hand
van mensen als Gus-
tave Moreau, Max
Klinger en Edvard Munch. Ze zijn tussen 19 januari en 4
mei in het Groninger Museum te zien. Joan Collins is met
name bekend als Alexis Carrington Colby in de vroegere
tv-serie 'Dynasty'. Volgens de samenstellers van de expo
sitie was Alexis een echte femme fatale. Collins speelde
acht jaar in die serie, maar begon haar carrière al in
1951 met de film 'Lady Godiva Rides Again'. In totaal
schreef ze elf boeken en stapte ze vijf keer in het huwe
lijksbootje. Foto: AP
Een rechter in Taiwan heeft een HUWELIJK ontbonden
omdat de KAT van de man het de echtelieden onmogelijk
maakte om samen te leven. De vele ruzies om het huis
dier hebben het huwelijk zozeer ontwricht dat er geen op
lossing meer mogelijk is, oordeelde rechter Chen Tsai-
wang. Het grootste probleem was dat de kat de gewoonte
had om op het bed van het echtpaar zijn behoefte te
doen. „Hij weigerde de kat in een andere kamer te stop
pen. Dat toont wel aan hoezeer hij de gevoelens van mijn
zus heeft genegeerd", verklaarde Yang, de broer van de
vrouw. De man beloofde zijn echtgenote dat hij het
beestje zou opvoeden, maar dat kon het huwelijk niet
mer*" redden.
1909 1912 1917 1929 1933 1940 1941 1942 1954 1956 1963 1985 1986 1997
In de twee grote schaatsfabrieken in Nederland
heerst sinds zaterdag een koortsachtige sfeer. De
telefoon staat roodgloeiend, het personeel draait
overuren en de schaatsen zijn niet aan te slepen.
De vraag naar schaatsen is jarenlang niet meer zo
groot geweest als de afgelopen dagen, verklaarde
gisteren directeur J. Havekotte van schaatsenfa-
brikant Viking uit Almere. „Vijf jaar lang heeft het
niet echt meer gevroren. Winkels verkochten wel
eens een paar schaatsen, maar vonden het niet
nodig om hun voorraad direct weer aan te vullen.
En daarom is iedereen nu nerveus", stelt de direc
teur. Ook zijn veel kinderen na die vijf jaar uit hun
schaatsen gegroeid, zegt een medewerker van
schaatsfabriek Zandstra in Joure.
Sinds zaterdag is het een gekkenhuis bij Viking.
De schaatsenfabriek maakt voorlopig geen nieu
we schaatsen meer, omdat alle medewerkers no
dig zijn om de bestellingen naar de afnemers te
verzenden. Ook op zondag stroomden de orders
van de fax en kwamen er weer veel e-mails bin
nen. „Dit hadden alle fabrikanten hard nodig,
want niemand kan jarenlang blijven produceren
wanneer er nauwelijks iets wordt verkocht", zegt
Havekotte.
Bij Zandstra in Joure is de vraag naar schaatsen zo
groot en moet er zo hard worden gewerkt, dat
zelfs directeur W. Zandstra gisterochtend niet aan
de telefoon kon komen. Het is hier een gekken-
boel, meldde een medewerker. Zaterdag stonden
ongeduldige schaatsenverkopers aan de deur die
zelf de schaatsen in Joure kwamen ophalen.
De schaatsenfabriek heeft het afgelopen weekein
de 'vele duizenden' schaatsen verkocht, zei direc
teur W. Zandstra gistermiddag. De fabrikant heeft
tienduizenden schaatsen op voorraad staan. „Op
dit moment houden wij ons alleen bezig met het
leveren van schaatsen. Dat krijgt onze eerste prio
riteit", aldus Zandstra. Pas als het rustiger wordt,
gaan de medewerkers weer over tot het produce
ren van schaatsen.
Directeur Havekotte van de Vikingfabriek bena
drukt, dat de schaatsgekte pas echt zal losbarsten
als er daadwerkelijk natuurijs ligt. „Laten we eer
lijk zijn, zover is het nog niet. Al is de kans wel de
gelijk aanwezig", meent Havekotte.
Trek warme kleren aan als je gaat schaatsen. Dat hebben deze kinderen goed begrepen. Zondag oefen
den ze hun eerste slagen op de natuurijsbaan in het Drentse Veenoord. Foto: ANP/Vincent Jannink
Nog éven en Nederland staat weer massaal op het ijs. Schaatsfanaat
Jan Schilder voelt de koorts al komen. „Ik kan er gewoon niet van sla
pen." Ook schaatsgek Huub Snoep voelt het al kriebelen. „Het is gezel
lig, hè, om straks weer met z'n allen op de schaats te staan. Dat is ty
pisch Nederlands. Dat zie je nérgens anders in de wereld." Het vriest
dat het kraakt en Nederland loopt weer warm voor dé vaderlandse
wintersport: schaatsen op natuurijs. Waar moeten niet ervaren
schaatsers op letten? Tien tips van ervaringsdeskundigen.
Tip één is een spreekwoordelij
ke wijsheid: ga niet over één
nacht ijs. „Het ijs moet zeker ze
ven tot acht centimeter dik
zijn", zegt Jan Schilder van de
schaatsclub in Enkhuizen. „Let
op dat natuurijs niet overal even
dik is. Vooral onder bruggen en
langs kanten met riet is het ijs
dunner."
Tip twee: waak voor wakken.
„Door de stevige oostenwinde
die er nu waait, ontstaat er
slecht schaatsijs met veel wind-
wakken", zegt Theo Heuzen van
de stichting Veilig Natuurijsver-
keer. Door de straffe wind blij
ven de wakken lang open; als ze
uiteindelijk dichtvriezen is het
ijs er bedrieglijk dunner dan het
ijs eromheen.
Tip drie: neem voldoende veilig
heidsmaatregelen. Schaatsers
lopen altijd het risico dat ze val
len. Daarom beveelt Theo Heu
zen schaatsers ook meer be
schermers dan schaatsbescher-
mers aan. „Laat kinderen maar
knie-, pols- en elleboogbescher
mers dragen. Dat doen ze toch
ook aan ze skaten en skeeleren?
Voor de veiligheid kan een helm
ook verstandig zijn. Zelf schaats
ik vaak met een helm op. Waar
om niet? Tegen de kou moet je
tóch iets op je hoofd zetten."
Tip vier: neem een stuk touw
mee. „Ik raad iedereen aan om
een stuk touw én een priem
mee te nemen", zegt Theo Heu
zen. „Dat touw is er om iemand
uit een wak te kunnen trekken
zonder er zelf in te vallen. Die
priem kun je in geval van nood
gebruiken om zelf uit een wak te
komen. Ik ben wel eens door het
ijs gegaan. Het was heel moeilijk
om weer uit het ijskoude water
te komen. Het ijs brokkelde af.
Gelukkig had ik een priem bij
me. Ik sloeg die een halve meter
verder in het ijs en kon me vlug
en veilig op het ijs trekken. Het
had niet veel langer moeten du
ren, want dan had ik door on
derkoeling helemaal niets meer
kunnen doen."
Heuzen weet dat veel mensen
het overdreven vinden. „Men
sen zeggen wel eens dat zij het
niet nodig hebben. Dan denk ik:
ja, ja er zijn ook mensen die be
weren dat ze hun autogordels
niet om hoeven te doen, omdat
ze veilig rijden. Toch lijkt het mij
verstandiger die gordel wel om
te doen en die priem wel mee te
nemen. Voor die ene keer dat
het nodig is. Zolang er geen be
ton onder het ijs ligt, schaats ik
met een stuk touw in mijn
broekzak en een priem om mijn
nek."
Tip vijf ga nooit alleen op het
ijs. „Ér kan altijd iets gebeuren",
zegt Jan Schilder, „dan is het
goed als er iemand in de buurt
is om te helpen."
Tip zes: trek warme kleren aan,
maar niet te warm. „Kleren
moeten je tegen de kou be
schermen", zegt Jan Schilder.
„Maar je moet wel zorgen dat je
niet zó warm gekleed bent en zó
gaat zweten datje helemaal nat
wordt", voegt Theo Heuzen toe.
„Want dan loop het risico dat je
daarna ongezond afkoelt."
Tip zeven: trek passende schaat
sen aan. „Schaatsen moeten
goed passen", zegt Jan Schilder.
„Dat geldt voor volwassenen,
maar zeker ook voor kinderen.
Veel ouders maken de fout dat
ze voor hun kinderen schaatsen
kiezen die één of twee maten te
groot zijn. Dan kunnen ze er
langer dan één winter mee
doen. Dat lijkt slim, n:
niet. Want om die gro
sen goed aan te krijge
die kinderen dan twee
ken aan. Dat gaat wrij
schaats en sok. Boven
kans groot dat kinden
ters te strak aan moeti
Daardoor stopt de blo
loop en krijgen kindei
de voeten."
Tip acht: leer kinderei
hoge noren schaatsen
betreft horen Friese dl
niet in het museum",
Gauwke Bootsma van
Schaatsmuseum in Hi
en. „Die ouderwetse h
schaatsen zijn namelij
steeds goed om te lere
sen. Helaas zijn ze mo
krijgen, want ze worde
meer gemaakt. Ik zoul
ders in ieder geval niet
om hun kinderen de e
hoge noren of hockey
aan te doen. Daar staa
ren vaak zo scheef en
dat ze al gauw denken
nóóit zullen leren."
Tip negen: zorg dat de
sen goed geslepen zijn
schaatsen niet goed scit
dan is de lol vlug van h
sen af zegt Jan Schild
dan glij je weg en kom
vooruit."
Tip tien: blijf niet aan d
staan. Als het gaat vrie
dooien veel Nederland
gaan ze gezellig het ijs
is typisch Hollands".
Snoep van de culturele
club De Poolster uit Ht
„Het is echt eeuwenou
maak voor het hele vol
ijs is iedereen gelijk, let
praat met iedereen. Ie<
schaatst met iedereen,
kunnen kinderen ooki
spelen als op het ijs? Oj
kunnen ze niet veilig vc
maar op het ijs hebben
ruimte. IJspret werkt a<
lijk. Als je straks al die n
op het ijs ziet, dan denl
wil ik ook. Zo blijft de
van het schaatsen op n
bestaan."
Mick Salet
2 7 27 12 16 30 6 22 3 14 18 21 26 4
jan feb jan feb dec jan feb jan feb feb jan feb feb jan
anp - bron: KNMI Meteo Consult
De schaatsen nog in h(
maar de telefoon al roe 0(
gloeiend. Henk Kroes, d
zitter van de Verenigi c
Friesche Elfsteden, b<
niets van alle speculatj
een eventuele Elfstedei
„Zover is het nog lóngi
De gekte rond de tocht s'
tochten begon vrijdag i
weerman Erwin Kroll h or
dacht aan een Elfstedei ef
Met een model toonde
komend weekeinde zolp
tien centimeter ijs zal z
vormd. „Maar dat is ge [t
seerd op één plek, zoni
kening te houden met i w
standigheden", zegt Kra®r
„Nu is er nog nauwelijl
Trouwens, het waait vei1
hard waardoor de waki
openblijven." "g
Elk jaar ondergaat Kroe 1
zelfde ritueel. Zodra hei S
onder nul komt, moet i111
ses nog maar één vraag r 1
antwoorden: Komt er ei 01
stedentocht? „Maar dit
het wel heel extreem", i
Kroes. „Het had nog nil 81
vroren of ik werd al geb10
Voorlopig zal geen Elfst e
tocht worden uitgeschr
Daarvoor moet eerst de e
peratuur zakken en de if1
gaan liggen. De vooruitj
ten zijn ook niet gunstig j
het weekeinde houden
weerkundigen al rekeni 0
met een dooiaanval.
IJsverwachting en betrouwbaarheid natuurijs
Hoe helderder het ijs van kleur is, hoe steviger het is en hoe meer draagkracht het heeft. Gemiddeld kan er bij
een dikte van 7 cm geschaatst worden Een kleine auto kan op 15 cm ijs staan, een vrachtwagen of een
mensenmenigte op 30 cm ijs en een treinstel blijft staan op een ijsvloer van ca. 45 cm.
45 cm
30 cm
Verwachting
Waterdiepte, stromingssnelheid, wind,
temperatuur, luchtvochtigheid en neerslag zijn
van belang bij ijsvorming. Na de eerste 6 cm
groeit de onderkant van de ijslaag minder
snel. Gemiddeld betekent elke nacht met 5
graden vorst 1 cm ijsgroei.
Verwachting
Berekende ijsdiktes tijdens Elfstedentochten (in cm)
Laatst heb ik iemand, ze was vijftien jaar jon
ger dan ik, uitgelegd dat huizenprijzen
inderdaad kunnen dalen. Ik vertelde
haar hoe rond 1980 ambitieuze bui
tenlanders, vaak Turken, voor blijk
baar te veelgeld een appartementje
in Amsterdam-West hadden ge
kocht. Zij hadden op stijgend
welvaart gerekend en dachten
na een paar moeilijke jaren
vanzelf weer wat ruimte te
krijgen. Ze waren naar hier ge
komen gedreven door juist dat
optimisme, makelaars zullen
dan ook weinig moeite gehad
hebben hun feestelijke stemming
gepast te misbruiken. Die make
laars zullen -wie weet- ook gezegd
hebben dat met de toen heersende
inflatie dat appartementje met
steeds goedkopere guldens mocht
worden afbetaald. En inflatie, dat
kenden de Turken wel. Er werden,
hoe dan ook, destijds topprijzen betaald door
mensen die hun financiële mogelijkheden tot
het randje benutten.
Maar de economie groeide niet. Vanuit Den
Haag liet Ruud Lubbers sombere geluiden ho
ren over de te wijde broekriem die Nederland
droeg. Huizenprijzen, nooit gebaseerd op de
prijs van baksteen maar op toekomstver
wachtingen van kopers, stagneerden. Tegelijk
steeg de rente, om de inflatie te beteugelen.
Sommige van mijn Turkse buurtgenoten
raakten hun baan kwijt en kwamen in een
niet te stuiten spiraal terecht. Door achter
standen moesten ze soms gedwongen verko
pen. Bij die verkoop bleven ze dan met schul
den achter. Binnen de kortste keren betaalde
niemand nog de hoofdprijs, voor welk pandje
dan ook. Met dalende prijzen pakte elke vol
gende gedwongen verkoop weer rampzaliger
uit. Ik herinner mij een Turks gezin dat trek
kend aan een ouderwetse platte kar met een
restje huisraad de straat uitliep. Een man in
net pak plakte op hun ramen het bericht van
de aankomende openbare verkoop. Tot op de
dag van vandaag heb ik met ze te doen, met
hun geknakte optimisme en de diepe be
schaamdheid die bij die brave mensen uit ie
dere voetstap sprak. Dus inderdaad, zo be
sloot ik mijn betoog voorzover ik wist kon
den huizenprijzen inderdaad ook dalen.
Mijn jongere gesprekpartner moest even bij
komen. In haar bewuste economische leven,
dat hoogstens 15 jaar omspant, had zij nog
nooit meegemaakt dat huizen in waarde
daalden. Wat voor mij een normaal en weer
kerend verschijnsel was, klonk haar duidelijk
in de oren als een verhaal van ver voor de
oorlog. Daar kan ik me wel iets bij voorstel
len. Elke Nederlander weet vier dingen: ieder
een moet wonen, elk jaar komen er meer
mensen, bouwgrond wordt schaarser en er is
de wet van vraag en aanbod. Kortom, huizen
zullen eeuwig in waarde stijgen of op zijn
minst nooit in prijs dalen.
Het merkwaardige is dat tegenwoordig zelfs
makelaars dat geloven. Terwijl rond mij in de
grachtengordel een aanbod van koo\
is zo groot als ik in tien jaar niet heb
blijven makelaars een mist van nufl
de markt leggen. Inderdaad, veel hui
staan wat langer te koop, maar datï
dat de eigenaars meer geduld hebben
zijn namelijk nog steeds zo rijk, dat i
noods drie jaar op de - enige juiste!-1
zullen wachten.
Prijsdaling blijft een taboewoord. De
gaat uit de prijzen. Er sprake van eer
tie, die overigens vaak lokaal is. Dek
consument gaat inmiddels uit van ee
verzorgde keuken en een zonder schi
te betrekken woning. Dus als er al pr\
zichzelf corrigeren, dan toch alleen ir.
bewust verwaarloosde sector. Twee ja
heette zo'n slooppandje nog in au the
staat te zijn en bood het een unieke h
verwezenlijking van persoonlijke intt
wensen. Het wordt een mooie tijd vot
chende derden.
