ECONOMIE
Zwarte lijst
criminelen
bij supers
Fiat Auto is nog lang niet uit de zorgen
Zeker half miljoen pre-paidbellers afgesloten
Schade van 3 miljard euro
Akkoord over
financiering
United Airlines
NS bezuinigen
op treintaxi's
NMa: Overheid betaalde
850 miljoen euro te veel
Grote klussen aan het spoor
Steun voor KLM-topman
na miljoenenboete Alitalia
opman krijgt
iConnexxion
i - K. Noordzij, tot eind
^rim-directeur bij NS, is
(d tot commissaris bij
bedrijf Connexxion.
;t Connexxion vandaag
;emaakt. Voorheen be-
Noordzij ook directie
bij luchthaven Schip-
e branche-organisatie
rt en Logistiek Neder-
nnexxion houdt zich
jezig met vervoer over
IQ Het bedrijf boekt een
<e omzet van circa 900
leuro. Ook de Hermes
lam Techno Service Ne-
zijn een onderdeel van
Ijjxion Holding.
%ma gaat naar
Aggers in VS'
9jk0 - Het kabelbedrijf
'2i gaat naar twee Ameri-
l'pndernemingen. Zaken-
me Wall Street Journal
|6bndaag dat de beleg-
jgkatschappijen Providen-
i6|y Partners en Carlyle
[®4ngeveer 700 miljoen
'glalen voor het kabelbe-
Miverkopende partij,
^telecom, heeft het geld
iijdig om zijn enorme
^inlast te verminderen,
jjkog wilde het Ameri-
Ï3liberty Media Casema
liberty is eveneens eige-
I2J1 het kabelbedrijf UPC.
buigt zich
feta-oorlog
57jParijs gaat de omstre-
1 ij-maatregel van de Eu-
1Jfcommissie ter vernieti-
i3t>rleggen aan het Euro-
®ifvan Justitie. Dit blijkt
joPrief van de Franse mi-
Ï8feymard(landbouw) die
is gepubliceerd. 'Brus-
nfste dat feta een be-
9de soortnaam is en al-
^oig worden gebruikt voor
t2»ald type schapenkaas,
Griekenland is gepro-
?0Lln het zuiden van
i3jk gingen zaterdag dui-
ipoeren de straat op om
jglteren tegen het besluit.
moet 200
|n schrappen
1 ïyerzekeraar Univé
'2G00 van de 1650 banen
jgpofdkantoren in Assen,
)3in Alkmaar. Gedwongen
'Hn zijn onvermijdelijk.
56joet op jaarbasis 30 mil-
öjo bezuinigen. Door te-
?|irs op de beurs is het ei-
Dipogen fors geslonken.
l6Ér onvoldoende ruimte
53jt verlies op te vangen,
5ide algemene kosten
^jToch doet Univé het
16hele linie niet slecht. De
92jerlinge kantoren maak
baar 31 miljoen euro
gblgens bestuurder Mar-
941 FNV Bondgenoten is
3|l geïnvesteerd in cen-
58insten.
iair vindt
>eoeding lacher
Luchtvaartmaatschap-
tair noemt het belache-
i,#ij tot zesmaal de ticket-
9 -tet vergoeden aan pas-
'koor wie geen plek is.
>$betreurt het voorstel
j turopese transportmi-
l4die compensatie willen
dagingen of overboe-
t'Trijsstunters als Ryanair
finten de regeling, om-
9.2 tickets doorgaans
j'ler zijn dan het te ver-
3!«)edrag. Als Ryanair
4et betalen, vindt het
^^exploitanten van veer-
^ïeinen en bussen moet
j^jseren bij vertraging of
5 ^ng. Ryanair wil dat het
3.25S Parlement ingrijpt.
en EU
en akkoord
De EU heeft een ak-
3 ^sloten met China om
isepverkeer te liberalise-
*?EU en China zullen el-
toegang tot alle ha
dhavendiensten bieden,
i'^ven die-ze vragen zijn
s'iJe voor eigen schepen
techepen van de weder-
]||et akkoord werd onder-
i.an een vergadering van
^•ïsters van transport.Het
3^rder dat reders en an-
1,drijven in de sector 100-
j |-dochters mogen op-
i'(jn China.
elgische Post
Jbanen weg
9,0- Bij de Belgische Post
*'^en duizenden banen.
Rijnse VRT-televisie had
9,2 8500 van de 44.000 ar-
2'|atsen. Volgens topman
j'jThijs vallen er echter
3.jÜwongen ontslagen. De
Dor de ingreep is het
ïn van het monopolie
bedrijf op de postbe-
vanaf het nieuwe jaar.
htte het personeel giste
ler de sanering door
l in te huren bij de pu-
fnroep. Vorig jaar bra-
ok stakingen uit nadat
hg van honderden klei-
fctkantoren werd be-
naakt.
maandag 9 DECEMBER 2002
Verschillen in behandeling klanten
De belbedrijven hanteren verschillende regels voor prepaidklan
ten. KPN verplicht haar klanten niet te bellen of te sms'en maar
elk jaar het beltegoed op te waarderen met tenminste 20 euro.
Bij Vodafone blijft het beltegoed een jaar lang geldig. In die tijd
moet de klant zelf een betaald gesprek hebben gevoerd. Ben
hanteert, net als Dutchtone, een termijn van zes maanden voor
het voeren en ontvangen van een gesprek of sms. Klanten die
opnieuw aangesloten willen worden hoeven niets te betalen en
krijgen hun oude beltegoed weer terug. 02 hanteert de strengste
termijn: drie maanden inactiviteit leidt tot afsluiting. De belbe
drijven steken veel minder geld in de werving van prepaidklan
ten. Bij KPN zijn de wervingskosten gedaald van 34 euro in 2001
tot 4 euro in het derde kwartaal. „We sloven ons wat minder
hard uit, want de markt is verzadigd", zegt de woordvoerster van
KPN. Bij Vodafone, nummer twee op de Nederlandse belmarkt,
daalden de wervingskosten van 75 naar 18 euro.
leidschendam/anp - Supermark
ten krijgen een centraal bestand
met gegevens over crimineel ge
drag van personeel. Deze zwarte
lijst moet voorkomen dat mede
werkers die bij het ene bedrijf
wegens vergrijpen zijn ontslagen,
bij de volgende winkel weer aan
de slag kunnen.
Dat heeft het Centraal Bureau
Levensmiddelen (CBL) zaterdag
bekendgemaakt. Tot nu toe
hield de wet op de privacy de
uitwisseling van dit soort gege
vens tegen. Inmiddels heeft de
toezichthouder op die wet de
supermarkten groen licht gege
ven.
Het is de bedoeling dat het be
stand te zijner tijd wordt uitge
breid naar één centraal systeem
waarvan de gehele detailhandel
gebruik kan maken. Kledingwin
kels zijn met iets dergelijks al
bezig, meldt het CBL.
De organisatie verzekert dat een
winkelbediende niet zomaar op
de lijst komt. Er moet aangifte
zijn gedaan, direct gevolgd door
ontslag op staande voet. Na vijf
jaar vlekkeloos gedrag wordt ie
mand van de lijst geschrapt.
Criminaliteit, zoals diefstal, door
eigen personeel is een van de
rosmalen/gpd-anp- De Neder
landse overheid heeft tussen
1998 en 2000 honderden miljoe
nen euro's te veel betaald voor
grote weg- en waterbouwprojec
ten. Dat blijkt uit cijfers over de
omzetten van de sector en bere
keningen van de Nederlandse
Mededingingsautoriteit NMa.
De grond-, weg- en waterbouw
bedrijven hebben in de drie jaar
van onderzoek een omzet ge
draaid van tegen de 17 miljard
euro. Zeker de helft van die om
zet was afkomstig uit overheids
opdrachten. Het schadebedrag
zou neerkomen op 10 procent
daarvan: 850 miljoen euro.
De NMa is er vast van overtuigd
dat de overheid schade heeft ge
leden. „Als bedrijven afspraken
maken over prijzen en het plan
hebben de meerwaarde later
onderling te verdelen, moet je
hogere prijzen berekenen", al
dus de woordvoerster. Inmid
dels worden 13 wegenbouwers
door de Nederlandse Mededin
gingsautoriteit (NMa) concreet
verdacht van het maken van
verboden kartelafspraken. De
overtredingen zouden zijn ge
maakt bij asfaltwerken in Gro
ningen, Friesland en Drenthe in
1998 en 1999.
De bouwers kunnen nu reage
ren op de verdenkingen van de
toezichthouder. Daar krijgen ze
twee weken de tijd voor. Daarna
spreekt de NMa een definitief
oordeel uit. De eventuele boete
kan oplopen tot maximaal 10
procent van de omzet.
Twee weken geleden uitte de
kartelautoriteit verdenkingen te
gen vier bedrijven wegens af
spraken bij een aanbesteding in
Scheemda. Ballast Nedam, Ko
ninklijke Wegenbouw Stevin,
schadeposten waarmee het be
drijfsleven kampt. Al met al be
zorgen diefstal - ook van buiten
af -, vernielingen en geweld vol
gens de jongste ramingen on
dernemers een jaarlijkse scha
depost van 3 miljard euro. Dat
staat in het rapport 'Een veilig
ondernemersklimaat?' van het
ministerie van economische za
ken dat deze week wordt gepu
bliceerd.
De gegevens in het rapport rijn
gebaseerd op interviews met 30
grote ondernemers. De detail
handel zou jaarlijks ongeveer 2
miljard euro schade lijden. Voor
de horeca gaat het om 230 mil
joen euro.
Bank- en verzekeringsfraude
zorgt voor benadeling van jaar
lijks 400 miljoen.
Staatssecretaris Wijn (economi
sche zaken) vreest dat onderne
mers door geweld en criminali
teit afhaken. Hij zint samen met
minister Donner (justitie) op
maatregelen. Een daarvan zou
kunnen rijn om videobeelden
van dieven onderling of naar de
politie door te sturen.
Aan elkaar doorgeven kan nu
nog niet wegens de privacywet
geving. Wijn noemt dit een ver
keerde politieke correctheid.
Gruno en Koop Tjuchem waren
daarbij betrokken. Donderdag
presenteert de parlementaire
enquêtecommissie naar de
bouwnijverheid haar rapport.
De commissie werd ingesteld,
nadat klokkenluider Bos vorig
jaar naar buiten kwam met de
schaduwboekhouding van
bouwbedrijf Koop Tjuchem.
Wat de commissie onder voor
zitterschap van Marijke Vos alle
maal gaat zeggen is een tot nu
toe goed bewaard geheim geble
ven. Alleen de buitenwereld
fluistert over maatregelen. Zo
wordt het zeer wel mogelijk ge
acht dat de commissie adviseert
om de bouwers en de grond-
stoffenmarkt te ontkoppelen.
Tijdens de openbare verhoren
bleek bijvoorbeeld dat de asfalt-
molens in handen rijn van de
bouwers en dat buitenlandse
toetreders meer voor asfalt
moeten betalen. Voorzitter
Brinkman van het overkoepe
lende Algemeen Verbond Bouw
bedrijf vindt dat mensen die
fouten maakten met steekpen
ningen wat hem betreft mogen
worden vervolgd. Gevoeliger lig
gen straffen voor bouwbedrijven
die de rechter, de kartelwaak
hond NMa of de politiek kun
nen opleggen vanwege het ma
ken van prijs- en werkafspraken.
Zo zei NMa-directeur Kist vorige
week dat hij verwacht 30 tot 40
bouwbedrijven boetes op te leg
gen van maximaal 10 procent
van de omzet. „We hebben al
aan het idee van de boetes kun
nen wennen," zegt Brinkman.
„Toch zullen die bij de bedrij
ven inslaan als een bom en zul
len zij zich gaan weren. Juristen
staan al klaar om beslissingen
van de NMa aan te vechten."
amsterdam-den haac/cpd - De
mobiele belbedrijven hebben de
afgelopen maanden zeker een
half miljoen klanten afgesloten.
Het gaat om pre-paidbellers, die
maandenlang niet hebben ge
beld. Hun ongebruikte belte
goed is daarbij verloren gegaan.
Alle vijf mobiele belbedrijven
met een eigen netwerk (KPN,
Vodafone, Dutchtone, Ben en
02) hebben de regels voor pre
paidbellers fors aangescherpt.
Wie niet meer belt of sms'jes
verstuurt wordt afgesloten en
verliest het nog openstaande
beltegoed.
Koploper wat betreft de afslui
tingen is marktleider KPN dat
sinds september vorig jaar
249.000 prepaid bellers de deur
wees. Gevolg is dat het aantal
belklanten bij KPN is gedaald tot
5 miljoen, omdat het vertrek van
de pre-paidbellers nauwelijks
werd gecompenseerd door
nieuwe klanten die een abonne
ment namen op mobiel bellen.
KPN ging vooral in het derde
kwartaal met de bezem door
haar klantenbestand heen:
177.000 aansluitingen werden
geschrapt.
Dutchtone, met iets meer dan
een miljoen klanten de kleinste
van de vijf belbedrijven, sloot
sinds vorig jaar september
127.000 pre-paidbellers af;
Vodafone 95.000 en 02 (voor
heen Telfort) 28.000. Bij 02 be
treft het alleen de afsluitingen
sinds eind maart van dit jaar.
Ben met 1,4 miljoen klanten het
derde belbedrijf van Nederland,
wil geen cijfers bekendmaken.
Hoeveel beltegoed bij de afslui
tingen verloren is gegaan is niet
vast te stellen, maar het gaat
vrijwel zeker om honderddui
zenden euro's. De Consumen
tenbond zegt weinig klachten
over de afsluiting te krijgen. Vol
gens de bond zijn de klanten
vooraf geïnformeerd. Een ver
zoek om teruggave van het on
gebruikte beltegoed maakt daar
om weinig kans.
Door invoering van een startta
rief voor elk gesprek en relatief
hoge gesprekskosten per mi
nuut hebben de belbedrijven de
afgelopen maanden geprobeerd
hun klanten van prepaidtoestel
len naar abonnements-toestel-
len te laten switchen. Dat is
maar beperkt gelukt. Nog steeds
belt het gros van de mobiele
bellers in Nederland prepaid.
Volgens cijfers van Vodafone
maken 8 van de 12 miljoen mo
biele bellers gebruik van vooraf
betaalde beltegoeden.
Ze bellen en sms-en heel weinig
in verhouding tot klanten met
een abonnement. De gemiddel
de besteding per prepaid klant
per maand varieert van 12 euro
(Dutchtone) tot 15 euro (KPN).
Klanten met een abonnement
besteden vaak vijf keer zoveel
per maand.
chicago/anp - De Amerikaanse
luchtvaartmaatschappij United
Airlines heeft met een aantal
banken overeenstemming be
reikt over de financiering van
1,5 miljard dollar. Het zag er
vanochtend naar uit dat het be
drijf vandaag uitstel van betaling
aanvraagt, maar dankzij de fi
nanciering wel kan blijven door
vliegen.
Vorige week wezen de Ameri
kaanse federale autoriteiten een
ondernemingsplan van United
af. Daarmee liep het bedrijf een
overheidsgarantie voor een le
ning van 1,8 miljard dollar mis.
De kans is groot dat United een
beroep doet op hoofdstuk 11
van de Amerikaanse faillisse-
mentswet. Dat betekent dat het
in afgeslankte vorm een door
start kan maken.
United kwam in grote proble
men door de economische te
ruggang van de afgelopen jaren
en door de aanslagen van 11
september 2001. Om door te
kunnen blijven vliegen moet het
bedrijf de kosten flink omlaag
brengen. United is de op een na
grootste luchtvaartmaatschappij
ter wereld maakt dagelijks mil
joenen dollar verlies. De totale
schuld bedraagt op dit moment
4 miljard dollar.
utrecht/anp - NS gaan bezuini
gen op de treintaxi. Het bedrijf
draagt volgend jaar nog 6,8 mil
joen euro bij, in 2006 moet dat
1,9 miljoen euro zijn. Als gevolg
hiervan stopt de treintaxi deze
week al op vijf stations.
Dat heeft NS-dochter Transvi-
sion, die landelijk de exploitatie
van de treintaxi doet, vandaag
meegedeeld. NS maken per jaar
enkele miljoenen verlies op de
treintaxi.
Door de bezuiniging moet
Transvision op zoek naar andere
geldschieters. Voor Utrecht, Al-
mere, Schiedam, Maassluis en
Vleuten is dat niet gelukt, omdat
gemeente en provincie niet be
reid zijn mee te betalen. De NS-
dochter was ook van plan om in
Wmschoten, Delfzijl en Voor
burg te stoppen. Dat besluit is
teruggedraaid. Lokale overhe
den willen hier wel bijleggen.
Volgend jaar blijft de treintaxi in
109 steden. De prijs van een
kaartje gaat met ingang van
2003 van 3,50 naar 3,80 euro.
Transvision verwacht binnen
kort ook in Friesland en Brabant
afspraken te maken over de fi
nanciering.
Donderdag rapport bouwenquête
oosterbeek/utrecht - Op diverse plaatsen wordt op dit ogenblik 'ge
sleuteld' aan het spoorwegnet in ons land. Zo werd bij Oosterbeek een
750 ton zware rijvloer van een spoorbrug over de Rijn verwijderd. De
boog die blijft werd daarbij gebruikt als kraan. Hangend aan enorme
katrollen liet men het versleten rijdek op een ponton zakken (foto bo
ven). In Utrecht werd een deel van de antieke overkapping van het
Centraal Station verwijderd. De kap, daterend uit 1895, wordt in ge
deelten overgebracht naar Goes waar het een plekje krijgt op het mu
seumterrein van de Stoomtrein Goes-Borsele.
Foto's ANP/Vidiphoto/Robin Utrecht
door onze correspondent
Hans Geleijnse
rome - Fiat Auto heeft wat adempauze ge
kregen, maar de echt harde klappen gaan
nog vallen. Het vandaag tijdelijk op non-
actief stellen van 5600 werknemers en het
met vervroegd pensioen sturen van 2600
van hun collega's, is een druppel op een
gloeiende plaat vergeleken bij de giganti
sche bezuinigingen die Italië's grootste
werkgever uit de rode cijfers moeten ha
len.
Volgens cijfers van Fiat zelf zal het snij
den in het personeelsbestand over 2003
350 miljoen euro opbrengen en nog eens
1 miljard het jaar daarop. Maar ten op
zichte van de schuldeisers, een fiks aantal
Italiaanse banken, is het bedrijf de ver
plichting aangegaan om maart volgend
jaar z'n verlies te halveren tot 3 miljard.
Er is echter gekozen voor een typisch Ita
liaanse oplossing: tot op het laatste mo
ment wachten - een dag voor het verstrij
ken van de deadline kwam er een ak
koord tussen regering en Fiat over de
ontslagen - en een resultaat dat neer
komt op pappen en nathouden. Fiat
heeft zich nu verplicht om de 5600 bin
nen anderhalf jaar weer in dienst te ne
men. Tot die tijd krijgen deze werkne
mers van de staat een uitkering van
maximaal 770 per maand.
Italië kent geen WW maar slechts een bij
standswet. In geval van massaontslagen
als gevolg van reorganisaties krijgen af te
vloeien werknemers een uitkering van de
zgn. cassa integrazione. De hoogte ervan
wordt geregeld tussen regering en be
trokken bedrijf. De duur is een jaar, met
mogelijkheid tot verlenging met een half
jaar. Dit systeem komt neer op indirecte
staatssubsidie aan in dit geval Fiat.
Directe steun - waarvoor de vakbonden
ijverden - zou tot conflicten met Brussel
hebben geleid, omdat het strijdig is met
de concurrentieregels van de Europese
Unie. Dat wordt met deze manoeuvre
met sociaal etiket voorkomen. De rege
ring moest wel. Fiats oorspronkelijke
plan was om een vijfde van z'n perso
neelsbestand bij de autodivisie 'op te
schonen' en twee van de zes fabrieken in
het land te sluiten. Dat kwam neer op
8100 ontslagen en verlies van werkgele
genheid in het al door werkloosheid ge
teisterde zuiden. En juist dat zuiden, zo
had centrum-rechts in de verkiezings
campagne van 200 beloofd, zou onder
een regering-Berlusconi de grote stap
voorwaarts maken.
De met sluiting bedreigde Fiat-fabriek
van Termini Imerese op Sicilië werd voor
Berlusconi de nachtmerrie van aantoon
baar falend beleid en kiezersbedrog. In
het pokerspel over staatshulp dat begin
oktober begon met Fiats introductie van
de reorganisatie speelde Termini Imerese
de hoofdrol.
Geen wonder dat in het nu bereikte ak
koord is vastgelegd dat de fabriek - zij het
na een korte pauze en met productie-on
derbrekingen - open blijft.
Berlusconi verkocht dat dit weekeinde als
het grote succes van de operatie. Maar
gezichtsverlies heeft hij hoe dan ook ge
leden. Hij zei eerst ferm dat er geen
staatshulp zou komen. Daarna brandde
hij het Fiat-management, lees de familie
Agnelli; af als 'onbekwaam': hijzelf had
het bedrijf zo uit de problemen gehol
pen, maar ja, hij was al premier. Gevolg
was zodanig verstoorde verhoudingen,
dat vice-premier Fini aan de onderhan
delingstafel de hete kolen uit het vuur
moest halen.
De komende weken zullen de vakbonden
naar het beproefde middel van de stakin
gen blijven grijpen. Het linkse dagblad La
Repubblica voorspelde gisteren dat de
actiebereidheid snel zou afnemen. Dit ui
teraard met een uithaal naar Berlusconi,
die zaterdag zo onverstandig was om
hardop te zeggen dat de 'handigen' on
der de non-actieven vast snel een zwart
baantje zouden vinden om de salariste
ruggang op te vangen. Dat is uiteraard te
gen de wet, maar wel realiteit.
Topman Galateri van Fiat Auto zei dat de
komende twee jaar 8 miljard euro wordt
geïnvesteerd in nieuwe modellen en effi
ciëntere productie. Twintig modellen
liefst, waarvan vier al volgend jaar. De
bankiers echter steken niet onder stoelen
of banken waar het op uit moet draaien:
Fiat wordt in 2004 een onderdeel van Ge
neral Motors, dat al een 20 procentsbe-
lang in Italië's grootste werkgever heeft.
In een wonderbaarlijke opstanding, zoals
in 1993 toen het bedrijf ook op de rand
van de afgrond balanceerde, geloven
slechts weinigen.
Vakbonden bang voor maatregelen
Amstelveen - KLM-topman L.
van Wijk houdt het volle ver
trouwen van zijn raad van com
missarissen. Van Wijk heeft de
raad zaterdag opheldering gege
ven over de schadevergoeding
van 250 miljoen euro. Die moet
KLM betalen vanwege het ver
breken van de samenwerking
met de Italiaanse luchtvaart
maatschappij Alitalia twee jaar
geleden.
De raad verbindt geen conse
quenties aan deze grote tegen
valler en heeft unaniem het ver
trouwen in de KLM-directie uit
gesproken. Ook de onderne
mingsraad en de vakbonden
steunen Van Wijk. De KLM
dacht de procedure te winnen,
maar een arbitragecommissie
gaf de Italianen gelijk. De KLM
moet 250 miljoen euro plus ren
te en kosten overmaken, waar
door het bedrijf diep in de rode
cijfers duikt. De commissie ho
noreerde ook de tegenclaim van
de KLM, die nog 100 miljoen eu
ro tegoed had van Alitalia van
wege de problemen rond de
luchthaven Malpensa bij Mi
laan. Maar dit bedrag was al in
de KLM-boeken verwerkt, ter
wijl er geen voorziening was ge
troffen voor de Italiaanse claim.
Bij de bonden bestaat de vrees
dat de KLM forse maatregelen
moet nemen om de kosten te
drukken. „We zullen dit met z'n
allen weer moeten terugverdie
nen", aldus bestuurder L. Em
merik van de Vakbond voor Ne
derlands Cabinepersoneel.
„Maar ik denk niet dat deze te
genvaller op het personeel zal
worden afgewenteld. Er is ons
verzekerd dat er geen mensen
uit moeten."
itliïT
t£9\ SNB ROTJE?'