Kamer heeft moeite
met defensieplannen
BINNENLAND 2
Steun voor noodopvang asielzoekers
Brand in Twentse universiteit
gesticht uit pure wanhoop
'Nederland moet in de pas lopen'
-F™
npeace
rt tanker
LPF: Olietankers ombouwen tot vliegdekschepen
'Déja vu' van Hans Wiegel
Enquêtecommissie hoort betrokkenen 'fotorolletje'
Vrouw plukt
na blauwtje
haar ex kaal
- Actievoerders van
Jace hebben zich giste-
|Rotterdamse haven
nd aan de binnengeva
ar Byzantio. De milieu-
|ie beschouwt het 26
schip als onveilig,
öip lijkt als twee drup-
ir op de Prestige en is
Ifde rederij. Ook deze
enkelwandig en ver
dezelfde zeer milieu-
lelijke stookolie", aldus
tdvoerster. De actie-
1 willen voorkomen dat
uitvaart.
Ibelasting'
'jurwerk
- Staatssecretaris Van
ieu) wil een extra be-
vuurwerk. Hij vindt
/|rs van vuurwerk moe-
>etalen aan het oprui-
^het vuurwerkafval. De
'^branche zegt daar
Jajunnen leven'. „Het
vrjoed als mensen een
Afleveren onder het mot-
•r Irvuiler betaalt", zei Van
l-Oferen. Hij aarzelt nog
Moogte van de vuur-
«ting.
re kosten
g(5andrien
I«*m - De kosten voor
1 ^en van de zwaar ver-
n fde tanker Sandrien in
•rdamse haven vallen
*^r uit. Dit heeft de ge-
n|\msterdam gisteren la-
jvJL De gemeente had
iro uitgetrokken voor
naar dit is opgelopen
d<D0 euro. De Sandrien
jenlOOl aan de ketting ge-
xljat was geconstateerd
Chip vol zat met asbest,
ecë
lekte van
tie vermist
11en van de verdachten
=idezaak tegen Bouw-
g piogensbeheer in Wes-
Uf spoorloos verdwe-
arfrouw van de voorma-
s vman-medewerker uit
1 ften heeft hem maan-
irmist opgegeven. De
It verdacht van fraude
itering. Samen met
zou hij tientallen parti-
_yoor miljoenen heb-
Jicht. De man moest
tarnen met twee ande
de rechtbank verschij-
6 j bleef weg. De zaak is
1 tot 12 februari.
enant over
b snelheden
l - Een ruime meerder-
s Tweede Kamer is be-
le discussie over lagere
nsnelheden aan te
blijkt uit een conve-
de meeste Tweede-Ka-
les gisteren hebben ge-
?F en WD weigerden,
fensie, 3VO en de Die-
erming namen het ini-
t»r het convenant. Vol-
jiitiatiefhemers vallen
Dig van te hard rijden
50 doden en 3000 ge
let verkeer in het al-
)st twee miljoen vo-
luizenden katten en
den per jaar het leven.
"en keuren
■emotie af
||td-H(
Kderlar
m gister
donderdag 5 DECEMBER 2002
id - Het parlement
lerlandse Antillen
gisteren unaniem uit-
h tegen de WD-motie
enscontroles op de
loor Nederlandse
I c te laten verrichten.
I ledend over de motie,
st indruist tegen de au-
van de Antillen. Vol-
WVD-motie zou ovema-
ie douanewerkzaam-
meest effectieve ma-
m de stroom bolle-
in te dammen.
an kans
tippelzone
i - De omstredeh tip-
1 de Theemsweg in
1 mag nog zes maan-
j blijven. Dat heeft de
imse gemeenteraad
lid besloten. Ondanks
|oblemen die de laat-
1 de buurt spelen,
'meerderheid in de ge-
zone nog een kans.
I er een wijziging in de
1 Plaatselijke Verorde-
door strengere regel-
Dgelijk is.
elvissers
addert
■l - Kokkelschepen mo-
Waddenzee vissen,
de Raad van State gis-
laald nadat tien orga-
|iezwaar aantekenden
eerder verstrekte kok
ing. Volgens hen
mechanische kok-
te veel schade. De
teerde echter dat
klein deel van de tij-
loten gebieden wordt
kokkelsector wil er
idat daar grotere - en
lere - kokkels liggen.
den haag/gpd Een ruime
Tweede-Kamermeerderheid
steunt een motie van Groen
links om groepen asielzoekers,
die beroep aantekenen tegen
hun eerste afwijzing bij een aan
meldcentrum, op te vangen. Dat
bleek gisteravond tijdens een
spoeddebat met minister Na-
wijn (vreemdelingenbeleid en
integratie). De motie valt bij Na-
wijn niet in goede aarde.
De Kamer wil dat de staat asiel
zoekers opvangt, die wachten
op een voorlopige voorziening
van de rechter. De rechter moet,
als asielzoekers in beroep gaan
tegen hun afwijzing, bepalen of
zij hun beroep in Nederland
mogen afwachten. Dat duurt
ongeveer twee weken. In die
tussentijd verblijven zij onrecht
matig in Nederland, en is er
geen opvang geregeld waardoor
zij op straat komen te staan.
Minister Nawijn erkent dat in
die twee weken de asielzoekers
niet het land worden uitgezet,
maar hij wil geen onderdak ver
schaffen. Dat zou een aanzui
gende werking hebben. „Het
wordt dan lucratief voor asiel
zoekers om altijd in hoger be
roep te gaan, terwijl nu maar 43
procent beroep aantekent. Dat
brengt extra kosten met zich
mee." Regeringspartijen WD en
LPF steunen de opvatting van
de minister. Omdat het CDA
zich schaart bij de oppositie,
stemt de Kamer vandaag
hoogstwaarschijnlijk in met de
motie. „De overheid draagt ver
antwoordelijkheid", verklaarde
CDA-parlementariër Van Vroon
hoven. „Zeker met het oog op
het tegengaan van illegaliteit en
criminaliteit."
den haag/anp-gpd - De Tweede
Kamer heeft grote moeite met
een deel van de bezuinigingen
van ruim 800 miljoen euro op
het ministerie van defensie. Vol
gens een Kamermeerderheid
worden parate eenheden de du
pe van de bezuinigingsplannen.
Dat bleek gisteravond bij de be
handeling van de begroting van
Defensie.
De WD wil niet instemmen met
de vertraging van de paraatstel-
ling van het derde mariniersba
taljon en het uitstel van de pa-
raatstelling van pantserinfante-
riecompagnieën. Ook zijn de li
beralen tegen de verkoop van
achttien F-16's en moet de aan
schaf van geavanceerde raketten
voor Patriot-luchtverdedigings
systemen gewoon doorgaan.
Opvallend is wel dat de WD
vindt dat Nederland moet stop
pen met de bijdrage aan de
SFOR-vredesmacht in Bosnië.
Zeven jaar is genoeg. Defensie
moet voor zichzelf ruimte
scheppen om ook andere op
drachten te kunnen aanvaarden,
is de redenering.
De PvdA heeft eveneens moeite
met bezuinigingen, maar meer
omdat er volgens de fractie geen
nieuwe visie op het toekomstig
buitenlands beleid aan ten
grondslag ligt. PvdA-Kamerlid
Timmermans wil net als de WD
het mariniersbataljon eerder pa
raat stellen. Maar daar staat te
genover dat hij een aantal taken
van de krijgsmacht wil schrap
pen, zoals zware artillerie bij de
landmacht, de vier onderzeebo
ten van de marine en een deel
van de mijnenbestrijding en een
aantal fregatten. Verder vindt de
PvdA dat het kabinet de deelna
me aan de ontwikkeling van de
Joint Strike Fighter (JSF) moet
terugdraaien.
En ook het CDA sluit zich aan in
het koor van critici die grote
zorgen heeft over uitstel van pa-
raatstelling van sommige eenhe
den. De christen-democraten
vinden wel dat de marine hun
schepen veel effectiever moet
inzetten. Er kunnen meer fre
gatten worden verkocht als de
marine met de resterende sche
pen vaker op zee is.
De LPF-fractie pleit voor de aan
schaf van twee lichte vliegdek
schepen waarop straks de nog
aan te schaffen JSF-straaljagers
kunnen worden geplaatst. De
krijgsmacht heeft die nu niet.
Een tweedehands olietanker of
bulkcarrier is al voor 125 mil
joen euro om te bouwen tot
vliegdekschip, aldus fractievoor
zitter Herben.
Herben, oud-defensiemedewer
ker, meent dat de vliegdeksche
pen betaald kunnen worden
door de vier kustwachtcorvetten
te schrappen.
Het voordeel van vliegdeksche
pen is volgens hem dat de
krijgsmacht dan overal kan ope
reren vanuit internationale wa
teren. Bovendien kun je een
vliegbasis op het land sluiten
wat minder geluidshinder bete
kent, stelt Herben.
CDA wil strenger optreden tegen terreurorganisaties
den haag - WD-lijsttrekker Cerrit Zalm en partijgenoot Hans Wiegel tijdens een etentje gisteren in het Haagse restaurant Bistroquet. Het on
deronsje doet denken aan een foto van precies 25 jaar geleden: toen prikten Wiegel en Dries van Agt in dezelfde setting een nieuw kabinet aan
de vork. Foto: ANP/Theo Meijer
den haag/gpd - De parlementaire enquête
commissie Srebrenica verhoort vandaag
achter gesloten deuren alle hoofdpersonen
die te maken hebben met 'het fotorolletje'
van Dutchbat. Dit rolletje, waarop een
Dutchbatter oorlogsmisdaden van de Bosni
sche Serviërs in Srebrenica vastlegde, ging
volgens de officiële lezing destijds bij defen
sie verloren door een fout bij het ontwikke
len.
Meerdere bronnen rond de enquêtecom
missie bevestigen dat de extra verhoren te
maken hebben met een onlangs opgedoken
document over de zaak. Deze zomer werd
bij het ordenen van militaire archieven een
formulier gevonden waarop over het rolletje
met pen staat bijgeschreven het woord 'ver
nietigd'. Het document is gemaakt toen het
verder onbruikbare rolletje in het archief
van de militaire inlichtingendienst (MID)
werd opgeslagen.
Het nieuws over dit document leidde on
langs opnieuw tot speculaties dat het rolle
tje door de defensietop bewust onklaar is
gemaakt om eigen falen te verhullen en niet
door een fout in het fotolaboratorium van
de marine onbruikbaar werd. De enquête
commissie, die ook beschikt over het docu
ment, tracht vandaag duidelijkheid in de
zaak te scheppen.
De laborant die de fout zou hebben ge
maakt, Van Boetselaer, wordt daarbij ge
hoord. Ook kapitein Rutten van de mare
chaussee, die destijds het onderzoek naar
de teloorgang van het rolletje leidde, wordt
ondervraagd. Verder moet ook toenmalig
majoor De Ruijter zich melden. Hij haalde
op de avond van de terugkeer van Dutchbat
in Nederland het rolletje thuis op bij de ma
ker er van, de luitenant R. Rutten (geen fa
milie de marechausseekapitein) van Dutch
bat. Verder wordt adjudant Winkelman, die
de aantekening 'vernietigd' maakte op het
document, vandaag door de enquêtecom
missie gehoord. Winkelman verklaarde al in
de zomer - en recent nog eens opnieuw -
dat hij met zijn aantekening doelde op de
fout in het laboratorium en niet op een
doelbewuste vernietiging. De maker van de
foto's werd al eerder gehoord door de en
quêtecommissie.
den haag/anp - Nederland kan
het zich niet veroorloven uit de
pas te lopen bij de andere Euro
pese landen in de bestrijding
van het terrorisme. Terroristi
sche organisaties zijn altijd op
zoek naar de zwakste schakel.
Als Nederland achterblijft,
wordt de aantrekkingskracht op
terroristische organisaties om
hier naar toe te komen groter.
Dat betoogde minister De Hoop
Scheffer gisteren op de tweede
dag in het debat in de Tweede
Kamer over de begroting van
Buitenlandse Zaken. „In landen
om ons heen kan strenger wor
den opgetreden, bijvoorbeeld
tegen mantelorganisaties die
geld inzamelen voor terroristi
sche activiteiten", constateerde
de CDA-bewindsman.
Volgens De Hoop Scheffer is het
kabinet in debat over de vraag
of er aanvullende maatregelen
nodig zijn in de strijd tegen het
terrorisme. Daarbij spelen ech
ter ook zaken als burgerrechten
een rol en het gevaar van het
'ondergronds gaan' van organi
saties, waardoor zij minder goed
in de gaten kunnen worden ge
houden. CDA-woordvoerder
Eurlings bleef zich opwinden
over de scheve situatie in Ne
derland dat verdachte organisa
ties financieel wel afgeknepen
mogen worden, maar verder
met rust worden gelaten. In een
motie, ondersteund door WD
en LPF, vroeg hij het kabinet de
op de EU-lijst vermelde terroris
tische organisaties zoals de PKK
en de ETA, bij wet te verbieden
en het lidmaatschap van ter
reurorganisaties strafbaar te
stellen.
Verder wil de Kamer op korte
termijn het debat aangaan met
de bij terrorismebestrijding be
trokken bewindslieden over
waar Nederland de lat moet leg
gen bij het verbieden van orga
nisaties. Daarnaast zijn vooral
CDA en WD uiterst nieuwsgie
rig naar de bevindingen van het
onderzoek van de Algemene In
lichtingen en Veiligheidsdienst
(AIVD) naar de in Antwerpen
opererende organisatie Ara-
bisch-Europese Liga (AEL).
De fracties maken zich zorgen
over de radicale uitingen van
AEL-leider Jahjah. Die zou inte-
door Marco Krijnsen
enschede - Bij de Universiteit
Twente wordt het een 'tragisch
verhaal' genoemd. Hoe de 26-ja-
rige medewerker systeembeheer
de wanhoop zo nabij is, dat hij
het computernetwerk van de
Universiteit Twente in as legt en
voor tientallen miljoenen euro's
schade aanricht. De voorlopige
hechtenis van de man is gisteren
met dertig dagen verlengd.
De wanhoopsdaad van de Hen-
geloër hing - achteraf gezien - al
een tijdje in de lucht, zo zeggen
medewerkers van de Universi
teit Twente (UT). De systeembe
heerder van Toegepaste Wis
kunde wordt gezien als kwade
genius achter meerdere pogin
gen om het netwerk van de fa
culteit te laten crashen, vanaf
april dit jaar. Pogingen waarbij
hij zichzelf telkens opwierp als
redder in nood. Net als bij de fa
tale brandstichting van 20 no
vember.
De man die de opleiding com
putertechniek heeft gevolgd aan
de Saxion Hogeschool Ensche
de, wekt bij collega's de indruk
dat hij zich miskend voelt. Hij
doet zijn best, maar vindt te
weinig waardering voor zijn
werk. Sterker nog: er is geregeld
kritiek op zijn functioneren. Dat
stort hem in een neerwaartse
spiraal. Hij wil zich steeds meer
bewijzen, lijkt het. Hij saboteert
het systeem. Zodra het netwerk
eruit ligt, biedt hij zich aan om
de benodigde reparatiewerk
zaamheden te verrichten. Maar
de waardering blijft uit. De frus
tratie groeit.
De dagen voor de grote brand
veroorzaakt de Hengeloër twee
keer brandjes in het TWRC-ge-
bouw, waar hij werkt. Een pa
piercontainer en een prullen
bak. Beide keren staat hij voor
aan om het vuur te helpen blus-
Backup-tapes
onbeschadigd
Grote opluchting gistermid
dag bij de faculteit Toege
paste Wiskunde van de Uni
versiteit Twente. De back
up-tapes, het digitale ge
heugen van belangrijk (we
tenschappelijk) materiaal,
hebben op het oog de
brand van 20 november on
beschadigd overleefd. Ze
zaten in de brandkast, die
een dag eerder uit het door
brand verwoeste UT-ge-
bouwwas getakeld. Volgen
de week wordt pas duidelijk
of alle informatie op de ta
pes nog leesbaar is.
sen. Een dag later, woensdag
ochtend 20 november voor ach
ten, sticht hij brand in het com
putercentrum, het digitale hart
van de universiteit. De gevolgen
zijn enorm. Het complete net
werk ligt er dagenlang uit. De
werkplek voor 300 medewerkers
gaat in rook op, evenals kost
baar wetenschappelijk materiaal
van UT-onderzoekers. De totale
schade, die eigenlijk nog steeds
niet is te overzien, wordt ge
schat op 40 tot 50 miljoen euro.
Dat de systeembeheerder juist
het computercentrum uitkiest
voor zijn wanhoopsdaad, is
geen toeval. In de eerste plaats
heeft hij als medewerker sys
teembeheer - ook buiten kan
toortijden - toegang tot de be
langrijkste ruimtes. Hij valt niet
op, omdat hij er altijd rond
loopt.
Verder is de brand ook gericht
tegen het centrale netwerk van
de universiteit. Dat netwerk is
het pakkie-an van het Centrum
voor Informatievoorziening
(CIV), de overkoepelende dienst.
De man voelt zich waarschijnlijk
juist door die dienst sterk mis
kend. Dat de brandstichting iets
te maken zou hebben met de
aanstaande reorganisatie bij de
UT, wordt door zijn collega's in
twijfel getrokken. Er staan 160
tot 200 banen op het spel. Maar
de man behoort tot een catego
rie medewerkers die waarschijn
lijk voorlopig buiten schot blijft.
De systeembeheerder heeft zijn
doel - erkenning - ook na de
derde brand niet bereikt. On
danks het feit dat hij snel ter
plaatse was om te helpen, zoals
de bewakingscamera's hebben
vastgesteld. Dus is een vierde
schreeuw om aandacht noodza
kelijk. Dat gebeurt op vrijdag 22
november in het Informatica-
gebouw op de campus, na de
vorige brand het nieuwe onder
komen van de man en de ande
re systeembeheerders van Toe
gepaste Wiskunde. Hij moet bij
een bijeenkomst zijn. Tegen zijn
collega's zegt hij dat hij nog
even een klusje te doen heeft. In
het trappenhuis sprenkelt hij rij
kelijk benzine, veroorzaakt een
klein vuurtje en trapt dat zelf uit.
De locatie is bewust gekozen:
het trappenhuis bevindt zich
precies tussen de computer
ruimtes van de universiteitsge
bouwen Informatica en Toege
paste Onderwijskunde. De ge
volgen kunnen opnieuw groot
zijn.
De man wordt betrapt bij de
schroeiplek. Zijn optreden be
gint nu argwaan te wekken. Ze
ker als wordt gezien dat hij en
kele keren naar het toilet gaat,
naar later blijkt om de benzine
van zijn handen te wassen. Hij
moet wel, want bij de uitgang
van het gebouw wordt iedereen
gecontroleerd op de aanwezig
heid van benzinesporen. Even
later kan de man op aanwijzing
van getuigen, worden aange
houden.
Tegenover de politie heeft de
systeembeheerder inmiddels
bekend dat hij alle vier branden
heeft aangestoken. De strafzaak
dient eind februari.
De brand op de Universiteit Twente, twee weken geleden. Foto: GPD/Carlo ter Ellen
gratie zinloos hebben genoemd
en een moord op de Israëlische
premier Sharon rechtvaardigen.
Als de organisatie meer is dan
een uit de hand gelopen studen-
tenverband, moet het kabinet
proberen maatregelen te nemen
om te voorkomen dat AEL bij
kantoren opent in Amsterdam
en Rotterdam.
Volgens Justitie moet er voor
een verbod eerst een strafrech
telijk onderzoek worden gedaan
naar de liga. De AIVD kan niet
meer dan een verkennend on
derzoek uitvoeren. Minister
Donner (justitie) liet echter al
eerder weten genoeg strafrech
telijke middelen in handen te
hebben om de organisatie aan
te kunnen pakken. Een verbod
is wat hem betreft dus voorlopig
niet aan de orde.
Een andere mogelijkheid is dat
België probeert de AEL op de
EU-lijst van verboden organisa
ties te krijgen. En dat wordt las
tig, zo laat een woordvoerder
van Justitie weten. Op deze lijst
figureren namelijk vooral terro
ristische organisaties, en dat is
AEL niet.
arnhem/gpd - Met brieven on
der officiële briefhoofden van
een officier van justitie en een
advocaat heeft een 23-jarige
vrouw uit Ophemert mogelijk
voor meer dan 50.000 euro los
gepeuterd van haar ex-geliefde.
Gisteren stond ze voor de recht
bank in Arnhem.
De man in kwestie, een twinti
ger uit de gemeente Maas en
Waal, had een vaste relatie toen
hij bezweek voor de charmes
van de verdachte.
Maar al spoedig maakte hij een
einde aan dit 'overspelige' con
tact, tot groot verdriet van de
verdachte. Ze besloot hem te
vangen in een net van listen en
leugens, onder het motto: als hij
me niet wil, zal hij er voor boe
ten. Betalen dus.
Thuis had ze nog corresponden
tie liggen met briefhoofden van
de 'Officier van justitie van het
Arrondissementsparket Am-
hem' en van 'mr. S.G.H. van de
Blok, advocaat en procureur'.
Ze kopieerde de briefhoofden
op leeg papier en begon haar
ex-geliefde te schrijven. Hij zou
haar zwanger lebben gemaakt,
ze wilde een abortus laten uit
voeren en hij moest voor de
kosten opdraaien.
De man raakte in paniek. Zijn
vaste relatie wist van niets en
een schandaal in het dorp
moest worden voorkomen.
Daarom sprak hij zijn spaarte
goed aan. „Het geld bleef maar
komen", vertelde de 23-jarige
verdachte gisteren aan de rech
ter. „Dat verbaasde me."
De vrouw incasseerde in totaal
57.000 euro. Toen de man volle
dig berooid was, ontdekte hij de
waarheid en klaagde de vrouw
aan. Omdat de verdachte nog
nooit eerder met justitie in aan
raking was geweest, eist de offi
cier van justitie een voorwaar
delijke straf van twaalf maanden
en 240 uur taakstraf.
Ook moet ze de ruim 50.000 eu
ro aan haar ex terugbetalen.
Uitspraak over twee weken.