'Ladykiller' Thurmond verlaat Senaat V
GESPREK VAN DE DAG
'Maanmannetje' had geen
enkel recht op de maan
In de ban van zonsverduistering
Befana, de vrouwelijke sinterklaas
DONDERDAG 5 DECEMBER
MENSELIJK
De Amerikaanse popzan
geres WHITNEY HOUS
TON heeft in een gesprek
met de Amerikaanse
nieuwszender ABC toege
geven dat zij een hele ge
schiedenis van drank- en
drugsmisbruik achter de
rug heeft. De 39-jarige
zangeres ontkende echter
dat zij lijdt aaneen eet
stoornis. ,,lk ben niet
ziek. Laten we dat even
duidelijk maken. Ik ben
niet ziek. Okay? Ik ben
gewoon dun en ik zal van
mijn leven niet dik wor
den. Laten we dat even vaststellen." De zangeres is de
laatste jaren vaak het onderwerp geweest van speculaties
in de roddelbladen. In 2000 werd ze onverwacht afge
voerd van de lijst van artiesten die zouden optreden bij
de uitreiking van de Academy Awards. Eveneens in dat
jaar werd ze op het vliegveld van Hawaii aangehouden,
omdat ze marihuana bij zich had, maar de aanklacht
werd later ingetrokken. Haar geloof heeft haar uiteinde
lijk door de moeilijke periode heen geholpen, vertelde zij.
Zij wilde echter niet zeggen dat ze helemaal van de drugs
zal afblijven. Foto: EPA
De Nederlandse astronaut ANDRÉ KUIPERS brengt
waarschijnlijk eerder een bezoek aan het internationale
ruimtestation ISS dan was verwacht. De Nederlandse
overheid en Europese ruimtevaartorganisatie ESA zijn
namelijk bereid om samen een stoel te kopen in een van
de Russische Sojoez-capsules die tussen 2003 en 2006
ISS zullen aandoen. De vlucht van Kuipers staat voorlo
pig gepland voor eind volgend jaar. De te vergeven stoe
len in de 'taxivluchten' van de Sojoez-capsules zijn
schaars. De Nederlandse staat en ESA moeten dan ook
ieder naar verluidt 8 miljoen euro voor een ruimtezetel
betalen. Het vorige kabinet vond dat te duur. Als het
doorgaat, wordt Kuipers de tweede Nederlandse ruimte
vaarder die de ruimte in wordt geschoten. Wubbo Ockels
was in 1985 de eerste; hij vloog een week mee met een
Amerikaanse space shuttle. Foto: Archief
MABEL WISSE SMIT, de vriendin van prins Johan Friso,
zou in de toekomst wel eens grote invloed kunnen heb
ben op het internationale maatschappelijke leven. Dat
denkt althans het World Economie Forum, dat Mabel op
de lijst heeft gezet van jongelui waar in de toekomst reke
ning mee moet worden gehouden. Het onafhankelijke
World Economie Forum wil vooral goed wereldburger
schap bevorderen. Het in Zwitserland gevestigde insti
tuut heeft haar uitverkoren omdat ze een leidende func
tie (executive director) heeft bij het Open Society Institu
te in Brussel, een van de filantropische instellingen van
de Hongaars-Ameri
kaanse belegger Ge
orge Soros. Mabel
ging op 15 oktober
tot veler verbazing
mee in de koninklij
ke grafkelder onder
de Nieuwe Kerk in
Delft om prins Claus
naar zijn laatste rust
plaats te brengen. In
het familiegraf daal
de verder alleen de
allernaaste familie
af. Dat Mabel mee
mocht, maakte plot
seling duidelijk dat
zij zeer veel voor Fri
so en ook zijn familie
was gaan betekenen.
Foto: ANP
René Veenema, de verkoper uit
Emmen van stukjes maan, is
een zwendelaar. Dat zegt direc
teur Dennis M. Hope van het
Amerikaanse bedrijf Lunar Em
bassy. Veenema is deze week
weer volop in het nieuws. De
man blijkt vooral te leven van de
ondermaanse wind en laat no
ta's in hotels en restaurants on
betaald. Het tv-programma Tros
opgelicht meldde deze week dat
Veenema een vrouw uit Heer-
hugowaard geen eigendomsbe
wijs van een maanperceeltje
had opgestuurd, terwijl ze wel
44 euro had overgemaakt.
De directeur van Lunar Embas
sy zegt Veenema voor de rechter
te willen slepen. Hope erkent
dat hij een door Veenema on
dertekend contract kreeg, waar
mee de Emmenaar ambassa
deur van Lunar Embassy kon
worden. Veenema betaalde
nooit voor die licentie. Wel bleef
hij, tegen de afspraken in, naar
buiten treden als ambassadeur
van Lunar Embassy. „Hij is een
fraudeur", zegt Hope. „Sinds
een week weten wij dat hij geld
in ontvangst heeft genomen
door zaken te verkopen die niet
van hem zijn."
„Om de schade te herstellen die
door Veenema is aangericht, zal
The Lunar Embassy ervoor zor
gen dat iedereen, die kan bewij
zen geld naar Veenema te heb
ben gestuurd om iets van ons
eigendom te kopen, de door hen
gewenste documenten krijgen",
belooft Hope. Wie via Veenema
een stukje maan heeft gekocht,
kan contact opnemen met The
Lunar Embassy via e-mailadres
dennishope@lunarembassy-
.com
Mevrouw Baan uit Den Haag
kan er nog wel om lachen. Ze
heeft nog 19.600 euro van de
maanman tegoed. Veenema had
het appartement van de moeder
van de Haagse gekocht in Em
men. „Hij had al kennis ge
maakt met de buren, die von
den het ook zo'n leuke meneer.
Hij zou er gaan wonen met zijn
nieuwe verloofde."
De Haagse vertelt dat op het
moment dat ze naar de notaris
moesten, Veenema afzegde. La
ter is er volgens haar nog tot 'zes
of zeven' maal toe een afspraak
gemaakt om de koop bij de no
taris vast te leggen. Telkens
haakte het maanmannetje af. En
steeds kwam er geen geld.
„Maar geld was geen probleem,
zei hij ons."
„Enfin, omdat hij het apparte
ment wel had gekocht en niet
betaalde, moest hij contractueel
een boete betalen. Tien procent
van de koopsom. Hij bood aan
2500 euro als voorschot te beta
len, want hij wilde toch heel
graag in de flat." Weer kwam
het geld niet. In totaal is
Veenema de familie nu een boe
te van 19.600 euro verschuldigd
„Van een kale kip kun je niks
plukken." De Haagse heeft aan
gifte gedaan bij de politie.
Veenema zit op verdenking van
oplichting vast in de cel.
Jan Westera
Toeristen vergaapten zich gisteren in Zuidelijk Afrika en Australië (foto) aan een totale zonsverduistering.
De verduistering verplaatste zich met 4500 kilometer per uur oostwaarts over het zuiden van het Afrikaan
se continent via Namibië, Zambia, Botswana, Zimbabwe, Zuid-Afrika en tot slot Mozambique over de Indi
sche Oceaan richting Australië. Daar verwelkomden tienduizenden mensen met gejuich het spektakel dat
maar kort duurde. In de plaatsjes Ceduna en Lyndhurst hadden zich naar schatting 40.000 toeristef
dagjesmensen verzameld om getuige te zijn van de eerste zonsverduistering in 26 jaar op het Austr
continent. De opwinding was groot. In Mozambique had de regering zelfs tot een feestdag beslotej
dereen de gelegenheid te geven het fenomeen waar te nemen. Foto: Reuters/David Gray
Heel wat politici liggen in hun
graf te wachten op de dood van
Strom Thurmond, wordt er in de
zuidelijke Amerikaanse staat Sou
th Carolina wel gezegd. De oud
ste en langst zittende Senator in
de historie van de Verenigde Sta
ten heeft vriend en vijand over
leefd. Als de hoogbejaarde volks
vertegenwoordiger met het
schurkachtige imago begin janu
ari het Capitool verruilt voor een
suite in een ziekenhuis in geboor
teplaats Edgefield verdwijnt een
relikwie uit oude tijden uit Was
hington een racist en vrouwen
versierder uit het Zuiden. Strom
Thurmond wordt vandaag hon
derd.
In het Witte Huis kan de grote
taart met kaarsjes worden aan
gerukt voor het verjaardagsfees
tje dat president Bush voor de
honderdjarige Republikein
geeft. In feestvierend Edgefield
moet de zus van de Senator de
honneurs waarnemen, want
Strom Thurmond stelt zijn ver
trek uit de Amerikaanse hoofd
stad zo lang mogelijk uit. Zijn
recordverbüjf in de Senaat, 48
jaar, is dan ook zijn belangrijk
ste prestatie.
De opmerkelijke politicus werd
maar liefst acht achtereenvol
gende keren gekozen, om het
volk van South Carolina te ver
tegenwoordigen in Washington.
Ondanks - volgens sommigen
dankzij - zijn racistische verle
den kon de grootmeester in het
verkrijgen en verdelen van
'pork' (gunsten en geld uit Was
hington) bogen op een groot
netwerk en een goed draaiende
fondsenwerving. Maar als in ja
nuari het nieuw gekozen Con
gres aantreedt, houdt Thur-
monds politieke bestaan echt
op en verlaat hij het Walter Reed
Army Medical Center waar hij
nu pleegt te verblijven.
James Strom Thurmond - zijn
voornaam liet hij vallen in 1951
- was leraar, advocaat, staatsse-
nator, rechter en gouverneur.
Als veertig-plusser ging hij na de
aanval op Pearl Harbor in het le
ger - landde op D-Day in Nor-
mandië - en grossierde in oor
logsonderscheidingen. Omdat
hij de opvattingen over gelijke
rechten van Harry Truman niet
zag zitten, deed hij in 1948 een
gooi naar het presidentschap als
onafhankelijke kandidaat (voor
de Dixiecrat Party). In 1954
maakte hij de stap naar de Ame
rikaanse Senaat, weer als verte
genwoordiger van de Democra
ten.
Als rechtgeaarde zuiderling
(waar apartheid in die tijd nor
maal was) begon hij een jaren
lang gevecht tegen de gelijkbe
rechtiging tussen zwart en blank
in de VS. Hij behaalde grote be
kendheid met de langste rede
die ooit in de Senaat is gehou
den (in 1957) om een wetsvoor
stel tegen te houden: 24 uur en
18 minuten. Het onderwerp laat
zich raden: burgerrechten.
In 1964 veranderde Strom Thur
mond van partij: hij sloot hij
zich aan bij de Republikeinen.
Hij W3S daarmee de eerste con
servatieve Democraat die te
kennen gaf zich beter thuis te
voelen in de 'Grand Old Party'.
De Republikeinen hadden tot
dan toe nauwelijks voet aan de
grond gekregen in het Zuiden,
maar met de overstap van Thur
mond begon de Republikeinse
opmars in de zuidelijke staten.
Later zag Thurmond in dat zijn
verzet tegen gelijkberechtiging
een verloren strijd was en hij het
zich niet langer kon veroorloven
de zwarte Amerikaanse kiezer
Senator Strom Thurmond in zijn kantoor in Washington. Foto: EPA/Jim Watson
van zich te vervreemden
achte Senator uit South li
koos eieren voor zijn geil
deed hij klaarblijkelijk zoi
tuigend - de gulle gaven
Washington bereikten vi
ook de zwarte bevolking
1990 een vijfde van de zf
bevolking van South Cai
op hem stemde. t
Op 66-jarige leeftijd huw
duwnaar Strom Thurmc
de tweede keer, dit keerf
22-jarige voormalige Mi«
Carolina. Hij kreeg met e
Nancy Moore (van wie h
gescheiden leeft) vier kU"
Drie zijn er nog in levem
man die bekend stond as
'ladykiller' had volgens e
halen een ongebreideld!
en kon zijn handen moe
vrouwen afhouden.
Toen een destijds tegen\
tig lopende Thurmond
tienerdochter van LyndJ
son wilde gaan fietsen,
vader daar een stokje vtf
staat in de ongeautorise'
biografie 'Ol'Strom' te li
het boek staat ook de ve
teerde opmerking van c
Senator John Tower 'daj
zijn dood Thurmonds p
een honkbalknuppel nej
moeten slaan, om de de
de kist dicht te kunnen f
Hoe het ook zij, van de
ke man van toen is de 1?
ren weinig meer over. B
schim van zichzelf, gezd
een rolstoel, werd hij de)
pen jaren naar de Sena<ï
bracht om daar zijn stef
kunnen uitbrengen. Voli
siders op aanwijzing va*
stafchef, die de laatste jl|
werkelijkheid de dienst»
maakte. Vorige maand li
Strom Thurmond op dj
laatste zittingsdag van 1<
Congres als blijk van eé
sluiting verrichten. „Th
waren zijn laatste woor
Senaat. Hij kreeg een stj
ovatie.
I
Ans Bouwmans
Ieder jaar in deze tijd zwelt de kritiek op de
verschijningsvorm van sinterklaas weer aan.
Het is een kleine minderheid die de sint wil
transformeren tot een politiek correcte fi
guur. Maar wel een militante groep. En
blind voor de werkelijkheid. Want als aan
alle eisen zou zijn voldaan op het gebied
van ras, sekse, kleur en godsdienst, dan zou
dat het einde zijn van dit typisch Neder
landse kinderfeest.
Je zou denken dat je als Nederlander
recht hebt op je eigen, eeuwenoude cultu
rele tradities. Maar nee hoor, ze zijn
krenkend voor allochtonen én an-
dersdenkenden. Zomaar argeloos
naar hem kijken is niet meer moge
lijk Vroeger was hij een mythische
persoon. Nu zie ik door alle kri-
t k een blanke oude man, die
iet zijn komsten zijn ver-
oermiddel ons leven ont-
vricht. Omringd door hulp-
Toepen, bestaande uit zwar
te pieten. Oorspronkelijk
ook van mannelijke make-
7, maar tegenwoordig mo
gen meisjes die rol ook, zij
het onopvallend, vervul
len. De opperpiet Trappe-
doeli is uiteraard een man.
Het glazen plafond blijft
voor meisjespieten ook in deze branche ge
handhaafd.
Zwarte pieten, zo betoogde een Surinaamse
vrouw in de Volkskrant, zijn de vleesgewor
den symbolen van onze koloniale Onder
drukking. Waarin Nederlanders iedereen die
zwart was gebruikten als knecht, slaafje. Die
beschuldiging is aantoonbaar onwaar. De fi
guur van zwarte piet is veel ouder. En in zijn
huidige vorm is hij juist een verwijzing naar
de exclusieve, bijzondere positie die met veel
zorg geïmporteerde en geselecteerde neger
jongetjes aan de Europese hoven kregen.
Daar raakte het in de achttiende eeuw in de
mode om zwarte pages als sieraad en exoti
sche noot te koesteren. De luxueuze kleding
van onze zwarte pieten verwijst daar nog
naar.
Via sinterklaas maken wij ook propaganda
voor het christendom. Dat is discriminerend
voor moslims, Hindoestanen, joden. Sinter
klaas mag dan een katholieke heilige zijn ge
weest, zijn heiligheid is heden ten dage om
streden. Het hele verhaal dat wij aan onze
kinderen - en kleinkinderen - opdissen, en
waar wij zelf ook 'heilig in hebben geloofd,
bevat meer heidense dan christelijke elemen
ten, Het is pure mythevorming een mix van
allerlei goden, rituelen, folklore en minstens
tivee verschillende Nicolazen. Wel is het bij
uitstek een typisch Nederlands feest. Met Ko
ninginnedag het enige nationale feest dat wij
nog hebben.
Het is waar: sinterklaas is het zoveelste voor
beeld van een man die de absolute top heeft
bereikt. Een toonbeeld van mannelijke supe
rioriteit: steenrijk, alom bekend, eerbied
waardig. Op eenzame hoogte voor iedereen,
om het even of je nu man of vrouw bent. En
wees eerlijk: iedere volwassen man wil sin-
terklaas spelen, niemand zou het levenslang
willen zijn. Waarom zou je je dan als vrouw
druk maken over een dergelijk fictief manne
lijke rolmodel?
Niettemin bestaat de vrouwelijke versie van
sinterklaas wel degelijk. Italië kent La Befa
na. Ze is een soort superheks. Sinterklaas kan
nog iets van haar leren. Hij heefi veel met
haar gemeen, leeftijd, onsterfelijkheid, maar
moet zich veel meer behelpen en beperken
dan zij doet. Befana is namelijk niet heilig
en dus ook niet eerbiedwaardig. Ze heeft zich
zelf boven de wet geplaatst. Is een autonome,
anarchistische vrouw die geen stoomboot
nodig heeft, geen paard en geen pieten. Haar
herkomst is gehuld in een voorchristelijk en
middeleeuws duister. Ze komt van ver achter
de bergen waar niemand haar verblijfplaats
ooit heeft kunnen vinden.
Waar sint een hele hofhouding heeft om zijn
mijter, staf, goudgerande, wijnrode tabberd
op peil te houden, geeft zij de voorkeur aan
i
i
gerafelde rokken en kapotte schoen
na is het prototype van de vrije vroi
haar bezemsteel door het luchtruin
En in het diepst van de nacht koers
Italië waar alle kinderen van haar
Zwaarbeladen meteen zak vol klei!
deautjes en snoepgoed stijgt ze op,
extra aangewakkerd door de eenvo[
rijmpjes van de kinderen. Die zettet
laars bij de schoorsteen of bij het rd
het opstaan blijkt Befana dan van t
dak gegaan te zijn, want ze vinden
laars kleine attenties. Als ze tenmiri
zijn geweest. Zo niet dan vinden zij
tend houtskool.
Befana is afgeleid van het Griekse E
Voor katholieken is dat feest verbon
de Driekoningen. Befana heeft volg
plaatjes een grote neus, inclusief
wanordelijke haardos, een zeer
kende kin, ogen als kolen, en een oi
de huidskleur. Haar bezem heeft
bouw in de vorm van een wagentji
ze plaats neemt. De maan die haai
is een mager sikkeltje. Vroeger hebt
sen haar wel eens gezien. Maar dal.
langgeleden. Van volwassenen hor
niet. Ze lijkt mij een zeer, zeer verrl
grootmoeder van Pippi Langkous, f
overigens ook al zestig zou zijn.
I'
t
V
t