Bijzondere kerk krijgt
bijzondere predikant
REGIO
Leiden heeft niet goed op de winkel gepast Boze Dorpsraad Ka j
s-
Jacoba en KeukenJ
Huterig
NAVRAAG
Sinterklaas mag zaterdag geen inkopen doen. Althans, als het aan de
organisatoren van de 'internationale niet-winkeldag' ligt. 'Consumin-
deren', is het credo van een van de Leidse organisatoren, MARGJE
VLASVELD.
Zijn er al winkels die enthousiast gereageerd hebben op uw initi
atief?
„Nee. Wat dat betreft is het wel lastig dat het zo vlak voor sinter
klaas is. Je krijgt de winkels nu niet dicht. Al zijn er wel winkeliers
die het een leuke actie vinden. Op andere plekken in Nederland
zijn er wel een paar winkels die dichtgaan."
Hoe staat het met de inleveractie voor gebruikte knuffels?
„Enorm goed. We hebben al enkele volle vuilniszakken. Ik heb er
net een stel in bad gedaan en schoongemaakt. Ik had zelfs een
licht gevoel van paniek dat het er zoveel zijn, dat kan mijn wasma
chine niet aan. Maar ik heb gelukkig een wasserette gevonden die
me wil helpen. Zaterdag delen we de schoongemaakte knuffels uit
op het Stadhuisplein."
tekst: Ema Straatsma
foto: Henk Bouwman
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1952, Zaterdag 29 November
LEIDEN - Terwijl nog onlangs alle Raadsfracties er bij het College
van B. en W. van Leiden op hebben aangedrongen om toch vooral
geen poging onbenut te laten om nieuwe industrieën aan te trekken,
komen B. en W. vandaag met de voor onze gemeente verheugende
mededeling, dat na uitvoerige onderhandelingen een Amerikaanse
industrie besloten heeft om in Leiden een filiaalbedrijf te vestigen.
Een prachtig succes! In hun toelichting op deze mededeling wijzen
B. en W. erop, dat dit resultaat is bereikt door in overleg met het mi
nisterie van Economische Zaken gevoerde besprekingen met verte
genwoordigers van de Tokheim Oil Tank Pump Company, een te
Fort Wayne, Indiana, in de Ver. Staten gevestigde fabriek voor de ver
vaardiging van benzinepompen e.d.
Het betreft hier een zuiver Amerikaanse vestiging in Nederland. Het
te stichten filiaal zal in wezen een assemblagebedrijf (waar onderde
len tot één geheel worden samengesteld) zijn met leveranties door de
Néderlandse industrie. De productie in het hier te vestigen bedrijf,
dat zal worden ondergebracht in een aan de Trekvlietwegte bouwen
industrie, zal voor een belangrijk deel gericht zijn op de export. Met
uitzondering van de directie en een of meer ingenieurs van het be
drijf in de Ver. Staten, zullen alle nodige werkkrachten (circa 50) uit
Leiden worden aangetrokken.
Anno 1977, dinsdag 29 november
LEIDEN - Een raadsmeerderheid steunt het voorstel van B. en W. om
het wegenbeloop rondom molen De Valk zodanig te reconstrueren
dat de Valkbrug voor autoverkeer in twee richtingen wordt openge
steld en qr aparte bruggetjes voor fietsers en voetgangers worden
gebouwd.
Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over.te maken op
gironummer 57055 Ln.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d. (datum van plaatsing)
of door contante betaling aan de balie van net Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82
te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: 8.M. Essenberg, CP. Arnold
W.MJ. Bouterse (adjunct)
E-mail: directie@damiate.hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malei). Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie.ld@damiate.hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden,
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 323 508
Familieberichten fax 023-515° 5®7
ADVERTENTIES
071-5 356 300
Sprinters (rubrieksadv.): 072-519 6868
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdc.nl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €19,60 (alleen aut ine)
p/kw €55,00 p/j €210.60
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnemt ttsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
cq. de betreffende auteur.
HDC Uitgeverij Zuid BV, 2002
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling
'„■zersservice, postbus 503,2003 PA Haarlew.
Manson nieuwe dominee Waalse Kerk in Leiden
Als dertienjarig meisje hing het leven
van Nadine Manson leven aan een zij
den draadje. Door een buikvliesont-
steking lag ze meer dan een jaar aan
bed gekluisterd. In die tijd, waarin ze
weinig anders te doen had dan naar
het plafond te staren, kwamen haar
gesprekken met God op gang. 'Waar
om ik, waarom deze pijn', vroeg ze
God. Zo ontstond een hechte band die
erin resulteerde dat de Franstalige
Waalse Kerk aan de Breestraat vanaf
zondag een nieuwe en bijzondere do
minee heeft.
Manson (36) houdt niet van stilzit
ten, van verandering des te meer. De
van geboorte Duitse studeerde rech
ten in Duitsland. Aan deze studie
kwam al snel een eind toen ze besef
te wat de daaropvolgende baan zou
inhouden. „Ik realiseerde me dat ik
als advocaat ook verkrachters en
schuldigen zou moeten verdedigen."
Manson dacht nog eens goed na
over haar hechte band met God en
vertrok naar Frankrijk voor een stu
die theologie. Ook het mooie Frank
rijk beperkte haar horizon niet. Na
drie jaar vertrok ze als uitwisselings
student naar Amerika. Na een jaar
keerde ze terug naar Frankrijk waar
ze in twee gemeenten aan de slag
ging als dominee.
Toen ze tijdens een vakantie met
haar man Leiden bezocht, liep ze de
Waalse Kerk in en zag dat de post
voor predikant vacant was. „Waar
om niet, dacht ik." Morgen wordt
het plan dat uit deze impuls ont
stond werkelijkheid.
De Waalse kerk is van oudsher een
vluchtelingenkerk. Toen de protes
tanten tijdens de reformatie vanuit
Frankrijk richting Nederland vlucht
ten, vonden velen een plek in de
Waalse Kerk. Ook vandaag de dag
bezoeken veel vluchtelingen uit
Franstalig Afrika de diensten. „Het is
een heel bijzondere combinatie van
een eeuwenoude traditie en actuali
teit", aldus Manson.
In de Waalse Kerk kunnen de vluch
telingen genieten van een dienst in
hun eigen taal. „Veel vluchtelingen
hebben een enorm tragische achter
grond, daar kunnen we ons geen
voorstelling van maken. God is in al
deze ellende vaak het enige houvast
in hun leven. Een Franstalige dienst
is een oase voor ze."
De voorganger van Manson, domi
nee Daniel fobs, nam ooit een kerk
ganger, een Rwandese vluchteling
die werd beschuldigd van oorlogs
misdaden, in bescherming. Hij ver
leende hem zelfs een tijdje onder
dak. Manson zal zich aan dergelijke
praktijken niet wagen. „Ik zal mezelf
nooit politiek uitlaten. Ik predik het
woord van God. Ik ben er voor de
spirituele problemen, niet de politie
ke of juridische."
Manson wil meer studenten en
Franstaligen naar de kerk trekken.
„Ik zal mijn preek van tevoren op
papier uitdelen. Zo kunnen ook de
mensen die maar een beetje Frans
spreken de preek volgen."
De Waalse Kerk staat bekend om de
culturele evenementen die er plaats
vinden. „Daardoor krijgen we be
kendheid bij de bevolking en staan
we midden in de samenleving. Na
tuurlijk moet dit zo blijven. Maar we
blijven natuurlijk altijd hopen dat ie
mand die een concert bezoekt, zegt:
dit was leuk, zullen we ook eens op
zondag naar de dienst gaan?"
Nadine Manson doet zondag haar
intrede in de Waalse Kerk. De dienst
die begint om 15.00 uur, staat onder
leiding van dominee D. Ribs.
Manson verzorgt de preek.
Ilse Keuenhof
SCHRIJVENDE LEZERS
rk
-L V-' -1- In hot nrtiLol A<y TV
Al weken lang kunnen inwoners
van Leiden in het Leidsch Dagblad
kennisnemen van de financiële pe
rikelen van de gemeente Leiden.
Het gaat hierbij om een tekort van
jaarlijks 13 miljoen. Alles wordt uit
de kast gehaald om hoe dan ook fi
nanciële dekking hiervoor te vin
den. Het ontbreekt er nog maar
aan dat ze een rekeningnummer
openstellen waarbij ze de burgerij
verplichten middels een of andere
uit de hoge hoed getoverde formu
le, hier geld op te storten.
Niet geheel onbelangrijk is de
vraag, hoe het zover is gekomen.
Nog geen twee jaar geleden werd
ons door de toenmalige wethouder
van financiën Kruyt wijsgemaakt
dat het gat met het voorziene te-
gf&a kort van ruim 5 miljoen door een
keur aan mee- en tegenvallers in
het jaar 2000 vanzelf zou worden
gedicht. Die, zoals hij ze noemde,
rooskleurige meevallers, geuit op 4
juni in het Leidsch Dagblad kwa
men van de Nuon/EWN en EZH.
Miljoenen vloeiden hierdoor in de
gemeentekas.
Niet lang daarna verkondigde hij
in dezelfde krant de 'blijde bood
schap' dat met het vrijgekomen
geld leuke dingen voor de mensen
gedaan gingen worden. Vrij kort
daarna werd deze wethouder afge
serveerd (te loslippig geweest of
waren die leuke dingen niet voor
de mensen bestemd?) Niet alleen
de heer Kruyt ging, ook zijn partij,
het CDA, vloog uit het college van
B en W, naar aanleiding van De Zijl
Bedrijven, waarvan bekend was
dat het met financiële moeilijkhe
den te kampen had.
Niets wees er echter op dat de ge
meente in zwaar weer was terecht
gekomen. Integendeel, we hadden
bijvoorbeeld het project van de zo
genaamde transportwagentjes
voor het vervoer en afleveren van
goederen. Ondanks dat dit niet van
de grond kwam, bleven de be
stuurders keer op keer geld in het
project pompen. Het is nooit wat
geworden. Gemeenschapsgeld ver
dween in een bodemloze put.
Ook ging er een gemeentesecreta
ris weg. Er kwam een ad-interim
voor terug voor een uurloon waar
bestuurders en raadsleden geen
goed woord voor over hadden,
maar allen gingen hiermee toch
akkoord. Er moest ook nog een
wethouder en een burgemeester
uit. Een afvloeiingsregeling via al
weer gemeenschapsgelden.
Maar schijnbaar ging alles nog
steeds goed en met de allure pas
send bij gemeentes als Wassenaar
of Aerdenhout ging Leiden met be
stuurders en genodigden op reis.
Allereerst naar Japan ter ere van
het Sieboldjaar en wat later in de
tijd werd, met aanhang, Zuid-Afri-
ka bezocht.
Nu, nog geen twee jaar later, blijkt
dat er van al die miljoenen niets
meer over is. Of het gat van 5 mil
joen wel of niet gedicht is, daar
heb ik geen zicht op. Vast staat wel
dat nu twee jaar later een gat in de
begroting is ontstaan van jaarlijks
13 miljoen. Je zou verwachten dat
het gemeentebestuur wat maatre
gelen betreft, z'n gezonde verstand
probeert te gebruiken.
Het tegendeel is het geval. Burgers,
wijkgroepen, sportclubs enzovoort
worden door hogere lasten c.q.
aanzienlijke bezuinigingen afge
straft. Allen krijgen de rekening ge
presenteerd voor deze wanpresta
tie. Dit riekt naar machtsmisbruik.
De eerst verantwoordelijke in deze
is de huidige wethouder van finan
ciën R. van der Sande (WD). Het
respijt dat hij in het begin van zijn
aantreden van B en W kreeg ten
aanzien van De Zijl Bedrijven heeft
hij niet kunnen waarmaken.
Ondanks de duidelijke signalen
van accountantskantoor Deloitte
Touche heeft de heer Van der San-
de er geen vinger achter gekregen.
Het financiële tekort is meer dan
verdubbeld, bit is echter niet alle-
maal in de schoenen van de wet
houder te schuiven, ook de overige
collegeleden hebben ofwel zitten
slapeg, of zijn alleen maar geïn-
terssserd geweest in hun eigen to
ko. Ook de raadsleden kan verwijt
baar gedrag worden verweten. Zij
hadden door vragen te stellen
(daar zitten zij ook voor) aan het
college problemen die nu zijn ont
staan kunnen voorkomen of kun
nen keren. In plaats daarvan zijn
ze inactief geweest.
Resumerend kan worden gesteld
dat niemand goed op de winkel
heeft gepast. Leiden is in last en
excuses richting burgerij zijn bij
niemand van het gemeentebestuur
opgekomen. Dan resten er nog
twee dingen:
1. Het college trekt z'n conclusie
voor z'n falend beleid en stapt op.
2. Het college geeft tekst en uitleg
aan een zo breed mogelijke groep
burgers die door deze onterechte
matregelen zijn afgestraft. Dit
moet zo laagdrempelig mogelijk
geschieden. Dus niet alleen op het
stadhuis. Ook niet bij diverse bur
gers of instellingen op de koffie
gaan. Dit hebben we al een keer
gehad. Pas de bestuurlijke vernieu
wing een keer toe en ga met een
kraam op de zaterdagse markt
staan, benaderbaar voor iedereen.
In het artikel over het opstappen van de
raad Kaag/Buitenkaag, dat op maandag 2!
vember in de krant stond, wordt geschreve
de Dorpsraad in het dorpsblad Heen en W<
conclusie trekt dat het eiland het beste af té
de bouw van twaalf woningen op het zuid<
deel van de camping. Ik wil er met nadruk
wijzen dat de Dorpsraad nooit de bedoelir
heeft gehad om dit standpunt in te nemen
gewraakte stuk in de Heen en Weer was en
alleen bedoeld ter voorbereiding van de di
sie in de algemene openbare Dorpsraadve
ring van 22 november jongstleden.
Hans Bruijn, (ex-)voorzitter Dor)
E.M. van Putten,
Leiden.
LEIDS DIALECT
Jacoba van Beieren is op 35-jarige leeftijd e
den in 1436. Ik vrees dat ze dan niet in 163
kasteel Keukenhof kan hebben gewoond, 2
het Leidsch Dagblad vrijdag 15 november
pagina Regio 2 schreef
10
e.
ari
aF
Je hebt mensen die van nature
heel lief eq aardig zijn. Ze luis
teren vol begrip naar je. Alles
wat jij zegt, wordt begeleid
door een instemmend knikje
met hun hoofd. Vaak zijn deze
mensen ook wijs. Ze kunnen
je een goede raad geven, ze
kunnen je voeden met hun
warme menselijkheid.
Maar er is een keerzijde: zijn
ze zelf betrokken bij een ern
stige aangelegenheid, dan rea
geren ze volstrekt anders. Weg
is het geduld en de wijsheid.
Ze komen nu op voor hun ei
gen hachie. De goede raad is
verdwenen. Ze zoeken de gun
stigste oplossing voor zichzelf.
Ze gooien de kont tegen de
krib. Ze zijn nu alleen maar
voor zichzelf bezig en plotse
ling blijken ze niet meer mee
levend en meegaand, maar te
gendraads. Opstemaat noe
men ze dat in de volkstaal en
dat is de verbastering van ob
stinaat.
In het Leids bestaat voor dit
gedrag het woord huterig. 'Hij
is nogal huterig" zegje van ie
mand die altijd in de contra
mine is. Waar komt dac woord
vandaan? Het Leidse woord
hu betekent 'paardenvlees'. U
weet dat hu een voermans
woord is, uitgesproken met de
bedoeling het paard te doen
stoppen of juist om het tot
voortgaan aan te sporen.
De juiste betekenis verschilt
van streek tot streek. Hu heeft
dus iets met het paard te ma
ken. Daaruit is natuurlijk die
betekenis 'paardenvlees' te
verklaren. Vervolgens komt
het ook nog voor als een nogal
fors achterwerk, van een
vrouw, met name. Ook niet
geheel onbegrijpelijk als we
denken aan de stevigheid van
een paardènkont.
Maar paarden zijn, als ze niet
goed zijn afgericht, heel eigen
wijze dieren. Het feit dat de
voerman 'hu' roept, is voor
hem nog niet direct de aanlei
ding om te stoppen of juist
door te gaan. Hij bepaalt zelf
wel wat er gaat gebeuren. Hij
is dus huterig, trekt zich van
dat hu-geroep niets aan. Kort
om, hij is tegendraads.
Dat huterig met hu 'paarden
vlees' te maken heeft, blijkt
ook duidelijk uit het volgende.
Als iemand zich weer een ob
stinaat gedroeg dan kon je te
gen hem zeggen: 'nou, je bin
nogal huterrig'. Gevolgd door
de de schertsende opmerking:
'Hebbie paarrdevlees gegete,
dan?'
Prut. Een paar weken geleden
schreef ik over de Leidse bete
kenis van het woordje prut.
Bedoel je met dat woord in het
algemene Nederlands dat iets
slecht is ('die film is prut; mijn
vakantie was prut; mijn exa
men was heel erg prut') in het
Leids betekent prut nou net
het omgekeerde. Als een Leie
naar zegt 'Ik voel me niet
prut', dan wil dat zeggen dat-
ie zich niet lekker voelt, fysiek
gesproken dan.
Hoe ontstaan die tegengestel
de betekenissen? Heel kort sa
mengevat: prut is eigenlijk
'modder', 'pappige, weke mas
sa'. Van dit woord is het werk
woord prutten afgeleid en dat
betekent '(een sloot) schoon
maken door er de prut uit te
verwijderen'. Zo kreeg die
Leidse prut de positieve bete
kenis van 'schoon', 'netjes' en
later ook die van 'gezond'.
Maar er blijkt ook nog een an
dere Leidse betekenis van prut
te zijn die weer te maken heeft
met die 'modder'-betekenis.
Stel, je belt bij iemand aan om
hem of haar te vragen om mee
naar de bioscoop te gaan.
Maar je uitnodiging wordt af
geslagen met de woorden:
'Nee, ik ken niet, ik bin aan de
prrut'. Je kunt de strekking van
deze zin gemakkelijk raden.
De genodigde is genoodzaakt
om de invitatie af te wijzen
omdat hij diarree heeft. In de
volkstaal wordt dit ook wel uit
gedrukt met de minder parle
mentaire uitdrukkingen 'hij is
aan de dunne' of 'hij is aan de
slingerschijt'. Waarom we di-
arrhee prut noemen is duide
lijk. De afgescheiden sul
tie is pappig en week.
Bodrij. Ik heb er al eerd
gewezen dat Wout Bodi
zijn boek 'Een stem uit
terbuurt' een prachtige
meling Leidse verhalen
woorden heeft bijeengel f
(het boek is niet meer te
gen en het zou eigenlijk
een moeten worden hei
Maar in zijn woordenlij!
men nogal wat onduide
den voor. Ik zal regelma
beroep op u doen om te
te komen wat bepaalde
den betekenen en of ze
het hedendaagse Leids 1
bruikt worden. Deze kee
het om: lappeka, lammt
luismarje?iier, lobberdef.
luipert en loenen.
Met dank aan Lisan en
Breugelmans en de Ned
landse Vereniging van I
vrouwen, afdeling Leidel
Hans Heestermans
Moet dat nou, zo vlak voor sinterklaas?
„Ja, juist. Laten mensen eens goed nadenken over hun koopge
drag. We leven in een koop- en
geefcultuur. We hebben deze
datum overigens niet speciaal
uitgekozen vanwege sinter
klaas: het is een internationale
actie."
Komt een koopzieke man als
sinterklaas er bij u niet in?
„Nee, ik doe juist wel aan sin
terklaas. Maar het leuke van
sinterklaas is vooral het gedich
ten en surprises maken. Na
tuurlijk moet daar ook een ca
deautje bij, maar dat hoeft niet
per se iets materieels te zijn.
Het kan ook een uitnodiging
zijn om naar de film te gaan. Ik
ben zelf meestal niet zo stoffe
lijk. De meeste mensen hebben
alles toch al."
Cadeaus zijn dus een overbo
dige zaak?
„Nou, je kunt ze altijd weer
doorgeven. Ik zeg dat ook wel
eens tegen iemand, als ik een
cadeautje geeft Als je het niet
leuk vindt geef je het gewoon
aan een ander cadeau. Dat doe ik zelf ook vaak.
