BUITENLAND
Wapeninspecties Irak begonnen
RIJPLEZIER!
Beatrix kan betere gasten
hebben dan Nazarbajev
Poetin geeft het Russische
leger zijn rode ster terug
Iraanse justitie weigert
doodvonnis te herzien
Arafats tweede man
vraagt einde intifada
Rellen na dood
Marokkaan in
Antwerpse wijk
Peuk veroorzaakt bosbrand
VS: Saudi's moeten meer
ondernemen tegen terreur
lelprijswinnaar
jchop Belo weg
)e Oost-Timorese bis-
Carlos Belo is om ge-
eidsredenen afgetreden,
ohannes Paulus II heeft
itslag van de bisschop van
1 nvaard. Belo ijverde ja-
- ig voor de mensenrechten
,x beschikking op het ei-
I foor zijn inspanningen
-j Belo (54) samen met de
j 'imorese verzetsstrijder
1( amos-Horta in 1996 de
0 prijs voor de Vrede. Oost-
de vroegere Portugese
e die in 1976 door Indo-
0 verd geannexeerd, is
1 nei onafhankelijk.
js arresteert
l dlangers Reid
- De Franse politie heeft
jm Parijs acht personen
- houden in verband met
mschoenzaak'. Onder de
inten is een imam. Het
:oek richtte zich op twee
eën, die vooral door Pa-
;n worden bezocht. De
verdenkt de arrestanten
lip bij de voorbereiding
n aanslag met een 'bom-
Ji' in december 2001 op
icht van Parijs naar Mia-
Brit Richard Reid pro-
t toen een vliegtuig op te
i met in zijn schoen ver-
explosieven. Reid zit in
vast en heeft bekend.
ebrge Bush is
randdebiel'
a - Fran^oise Ducros, de
unicatiechef van de Ca-
1 premier Chrétien, is af-
nadat ze de Ameri-
president Bush een
*1 ebiel' had genoemd. De
kingen tussen de buur-
i zijn al geruime tijd ge-
ïn en kranten in Canada
n van 'blijvende schade'
e olg van de opmerking.
e s maakte haar opmerking
w cader van Irak vorige
de NAVO-top in Praag.
e Iraakse media citeer-
5 ar dankbaar,
e
okkanen dood
plensbuiten
- Zeker 37 mensen zijn in
ko omgekomen door
omingen die volgden op
;egenval. In de regio Set
zuiden van Casablanca
;n dertig mensen om.
L :ag viel daar binnen drie
ier dan 76 millimeter re-
it water veroorzaakte
rtsluiting in een olieraffi-
bij Mohammedia, waar
land ontstond. Hoewel
idweer de vlammenzee
h ider controle had, kon
irden voorkomen dat
l€ lensen omkwamen. In-
s regent het niet meer.
fd al-Oaeda
Jerdachte Bali
^a - Imam Samudra, het
sfedelijke brein achter de
njnslagen van 12 oktober
el heeft toegegeven te
samengewerkt met de
persoon van al-Qaeda
dj. Samudra bekende
eali, de vermoedelijke
iaioneel leider van de aan
toa gelieerde groep Je-
4slamiyah, in Maleisië te
h ontmoet. Eerder had de
flal bekendgemaakt dat
i%a heeft bekend betrok-
^eijn geweest bij de bom
den op Bali, waarbij meer
ufc mensen omkwamen.
tentenis bevestigt de ver
lig dat Jemaah Islamiyah
"ijlde aanslagen zat.
maliste verlaat
fcria na fatwa
3'| De Nigeriaanse jouma-
1 e het 'godslasterlijke' ar-
rper de Miss- Worldverkie-
^hreef dat aanleiding was
Joedige onlusten tussen
_ps en christenen in het
~tn van Nigeria, is het
Dtvlucht. Eerder op de
)jrd bekend dat een noor
deelstaat een 'fatwa' te-
gpma Daniel had uitge-
gd. Moslims werden op-
ien haar te vermoorden.
Aschreef dat de profeet
ehmed graag had willen
to met een deelneemster
^verkiezingen. De vijf da-
hérende rellen kostten 215
lp het leven.
<etbal blijkt
■siaat: 3 doden
ar - Een granaat die voor
1 Cketbal werd aangezien,
'disteren drie schooljon-
efl het Indiase deel van
ittir het leven gekost. Een
rifclachtoffer raakte zwaar-
dü. Volgens een ooggetui-
$n de jongens na school-
spelletje cricket aan het
t I toen de bal in een rijst-
n (landde. Een van de jon-
djhg de bal halen, maar
Iper ongeluk een granaat
'igwas zich in eerste in-
xjniet bewust van de ver
ify en gooide de 'bal' naar
fyii zijn vriendjes. Die haal-
ijihet zijn slaghout, waar-
Hvapen explodeerde.
woensdag 27 NOVEMBER 2002
antwerpen/anp-belga - In de
Antwerpse deelgemeente Bor-
gerhout zijn gisteravond relletjes
uitgebroken nadat een 66-jarige
man op de straat voor zijn huis
van dichtbij een 27-jarige inwo
ner van Marokkaanse afkomst
had doodgeschoten. De dader
kon snel door de politie worden
overmeesterd.
Onduidelijk is of zijn motieven
van racistische aard zijn of dat
hij misschien psychisch ge
stoord is. Het slachtoffer was de
zoon van een buurman van de
dader, zo zei een woordvoerster
van justitie in de Scheldestad.
In Borgerhout wonen veel al
lochtonen. Na de schietpartij
verzamelden zich enkele tiental
len jongeren op de plek van het
misdrijf, maar al snel werden
dat er enkele honderden. Zij
hinderden aanvankelijk alleen
het verkeer, maar later gooiden
zij ook enkele etalages en auto
ruiten in.
Volgens de VRT-radio werd de
stemming grimmiger toen Abu
Jahjah van de militante Ara-
bisch-Europese Liga kwam op
dagen. Voor burgemeester Leo-
na Detiége van Antwerpen was
dat reden om de AEL-voorman
ervan te beschuldigen dat hij de
jongeren doelbewust kwam op
hitsen. Onlangs werd bekend
dat de AEL ook in enkele grote
Nederlandse steden afdelingen
wil oprichten.
De Liga kwam onlangs in het
nieuws omdat zij met eigen
mensen de politie in Antwer
pen, die beschuldigend van dis
criminatie van jonge Marokka
nen, 'schaduwt'.
De politie slaagde er na enkele
uren in de gemoederen te beda
ren. De chef van de politie was
samen met de wethouder veilig
heid naar Borgerhout gekomen.
De jonge betogers trokken zich
uiteindelijk terug in een wijk-
moskee, waar een imam ze zou
toespreken.
sydnev - Een Australische brandweerman bestrijdt een bosbrand bij Sydney, die zo'n 4.000 hectare bos in
de as heeft gelegd. Het vuur is waarschijnlijk ontstaan door een weggegooide peuk. De bossen in Australië
zijn momenteel kurkdroog, omdat op het Zuidelijk Halfrond de zomer voor de deur staat.
Foto: EPA/Mick Tsikas
door onze correspondent
Frank Hendrickx
moskou - President Noersoeltan
Nazarbajev van Kazachstan is
vandaag begonnen aan een
tweedaags staatsbezoek aan Ne
derland. De leider van de voor
malige sovjetrepubliek gold ooit
als de meest verlichte leider van
Centraal-Azië, maar ontpopt zich
steeds meer als potentaat. De op
positie verdwijnt in de gevange
nis, het parlement heeft niets
meer te zeggen en kritische jour
nalisten worden in elkaar gesla
gen. Koningin Beatrix is wel eens
in beter gezelschap geweest.
De 62-jarige Nazarbajev heerst
al dertien jaar over een grondge
bied van ruim 65 keer Neder
land. In het westen van Kazach
stan strekken zich onder de zee
spiegel de Kaspische Depressie
en de laagvlakte van Toeran uit,
in het oosten bij de grens met
Kirgizië, Mongolië en China
doemen de reusachtige bergen
op. Daartussen liggen de 'hon-
gersteppes', waar het in de win
ter ijskoud is en in de zomer
zeer warm en droog. In dit on
herbergzame gebied, even groot
als West-Europa maar met een
bevolking van amper 15 miljoen
inwoners, is Nazarbajevs woord
wet.
Sergej Doevanov weet daar in
middels alles van. De kritische
journalist was uitgenodigd om
in Europa en de VS lezingen te
geven over de schendingen van
mensenrechten in Kazachstan,
maar de reis ging op het laatste
moment niet door. Een paar da
gen voor zijn vertrek werd Doe
vanov gearresteerd. Hij zou een
meisje hebben verkracht, aldus
bagdad/anp-afp-rtr - Teams van Unmo-
vic, de Waarnemings-, Observatie en Veri
ficatiemissie van de Verenigde Naties, en
het Internationale Agentschap voor
Atoomenergie IAEA zijn vanmorgen be
gonnen met hun eerste inspecties in Irak.
Zeventien inspecteurs deden vroeg in de
ochtend twee plaatsen aan in en even bui
ten Bagdad.
Elf Unmovic-wapeninspecteurs vereer
den onder massale mediabelangstelling
een militair industrieel complex ten
noordoosten van de stad met een be
zoekje. Het complex had vroeger dienst
gedaan als vrouwengevangenis. Zes afge
vaardigden van de IAEA namen een ge
bouw in een voorstad onder de loep.
Secretaris-generaal Kofi Annan liet weten
dat de inspecties 'goed zijn begonnen'.
Hij hamerde er op dat het Iraakse be
wind 'blijvende medewerking' moet ver
lenen. Dimitri Perricos van Unmovic in
Bagdad benadrukte nog maar eens dat
het mandaat van de inspecteurs verstrek
kend is. Alle deuren moeten open, ook
die van de presidentiële paleizen van
president Saddam Hussein.
De experts zijn uitgerust met de nieuwste
technologie en ze beschikken over be
langrijke informatie van inlichtingen
diensten. „Je kunt lege kamers binnen
gaan, monsters nemen en ontdekken dat
de kamer toch niet zo leeg is als je wel
dacht", aldus Perricos. .Activiteiten uit
het verleden kunnen aan het licht wor
den gebracht." Gegevens moeten vervol
gens samen met computerbestanden te
gen het licht worden gehouden om te kij
ken of de verzamelde stoffen wel in over
eenstemming zijn met de officiële be
stemming van het pand.
De VN- en IAEA-experts beschikken over
betere technische mogelijkheden dan
vier jaar geleden, toen ze hun activiteiten
in Irak noodgedwongen moesten staken.
Ze zijn niet alleen in staat sneller stoffen
te analyseren, maar apparaten zijn ook
handzamer geworden. „Gelukkig zijn ze
draagbaar gemaakt en niet alleen ver
voerbaar", aldus Perricos tegen CNN.
De inspecties beperken zich voorlopig tot
plekken die eerder ook al zijn bezocht.
Het vervoer gaat tevens nog alleen per
terreinwagen, omdat de helikopters naar
verwachting pas medio december zullen
arriveren. Volgens Perricos zal het aantal
inspecteurs halverwege december zijn
gegroeid tot bijna driehonderd, afkom
stig uit ongeveer 45 landen.
De teams worden vergezeld door Iraakse
functionarissen, die door VN-fiinctiona-
rissen al zijn gebombardeerd tot 'voog
den'. Het regime in Bagdad spreekt liever
van 'gidsen'. Zij hebben evenwel geen
enkele invloed op het onderzoek van de
inspecteurs, verzekeren de VN. Ze zullen
van tevoren niet op de hoogte worden
gesteld van de plannen. Alle bezoekjes
zijn 'verrassingsinspecties'.
De inspecteurs zijn ook voorbereid op
pogingen van Irak om de bezoeken te
moskou/ap - De Russische pre
sident Vladimir Poetin heeft gis
teren toestemming gegeven om
de rode ster in ere te herstellen
als het officiële embleem van
het Russische leger. De ster is
het symbool dat door het com
munistische Rode Leger na de
revolutie van 1917 werd geadop
teerd, en dat daar door veel Rus
sen nog steeds mee wordt geas
socieerd.
Juist daarom is het besluit van
Poetin volgens veel critici twij
felachtig. Het voedt de nostalgi
sche gevoelens van veel oudere
inwoners, maar jongeren en te
genstanders van het voormalige
communistische regime zullen
er een onwenselijke terugkeer
naar het verleden in zien. Bij de
conservatieve Russische leger
top zal het opnieuw in de armen
sluiten van de rode ster wel en
thousiast .worden begroet.
Het is niet het eerste symbool
uit het verleden dat opnieuw
wordt omarmd. Eerder werd
onder meer al het volkslied in
ere hersteld, al werd er wel een
nieuwe tekst voor geschreven.
Ook de wit-rood-blauwe Russi
sche vlag heeft een verleden.
Deze was met de dubbele ade-
laarskop het symbool van het
tsaristische Rusland, dat door de
communisten van de wereld
kaart geveegd werd. De rode
vlag van de revolutie is enkele
jaren geleden als vaandel van
het leger ook al in ere hersteld.
Het zijn allemaal besluiten om
de hang naar het verleden te be
vredigen, aldus Ljoedmila Alek-
sejeva, een dissidente uit de sov-
jettijd en tegenwoordig hoofd
van een toonaangevende men-
washington/afp - Het Witte
Huis wil dat Saudi-Arabië meer
doet in de strijd tegen het terro
risme. Volgens president Bush'
woordvoerder Ari Fleischer
werkt een speciaal team aan een
plan om Riyads bijdrage aan de
wereldwijde campagne tegen de
terreur uit te breiden.
„Saudi-Arabië is een goede part
ner in de oorlog tegen het terro
risme, maar kan meer doen",
zei Fleischer. „Het is de taak van
de VS om samen te werken met
de Saudi's en hen te stimuleren
meer te doen."
The Washington Post meldde
dat een commissie van de Na
tionale Veiligheidsraad er bij
de autoriteiten.
Diverse internationale organisa
ties en enkele Amerikaanse se
natoren hebben het inmiddels
voor de dissident opgenomen,
maar de Kazachse autoriteiten
geven geen krimp. Doevanov
was tenslotte al gewaarschuwd.
De eerste keer dat hij voor lezin
gen naar Europa wilde, werd hij
aan de vooravond van zijn ver
trek op brute wijze in elkaar ge
slagen. Zijn koppigheid zal hem
nu vermoedelijk een aantal jaar
gevangenisstraf opleveren.
Tegenstanders van het regime in
Astana - de door Nazarbajev uit
de grond gestampte hoofdstad -
moeten rekenen op 'geweldda
digheden, strafrechtelijke ver
volgingen en andere manieren
van onderdrukking', aldus de
mensenrechtenorganisatie Hu-
man Rights Watch (HRW) in
haar meest recente rapport.
De lijst met slachtoffers lijkt elk
jaar langer te worden. Twee op
positieleiders verdwenen deze
maand voor zes en zeven jaar in
de gevangenis wegens 'corrup
tie', een favoriete aanklacht van
de Kazachse autoriteiten. Nazar
bajev verkoopt de vervolging
van politieke tegenstanders het
liefst als een strijd tegen corrup
tie. „We zullen deze oorlog
voortzetten, zelfs als mensen
deze proberen af te schilderen
als een oorlog tegen dissiden
ten", zei de president onlangs
tegen de Washington Post.
Nazarbajev is altijd al een goede
prater geweest. In het begin van
de jaren negentig gold de voor
malige eerste secretaris van de
communistische partij in Ka
zachstan als een liberale hervor
mer. Staatsbedrijven werden
onder zijn leiding geprivati
seerd, de vrijheid van menings
uiting floreerde, en de toege
stroomde buitenlandse inves
teerders, onder wie veel Neder-
Bush op heeft aangedrongen
Riyad drie maanden de tijd te
geven tegen zakenlieden die
worden verdacht van financiële
steun aan terroristen. Wordt
hier niet aan voldaan, dan volgt
eenzijdige Amerikaanse actie,
aldus de krant. Fleischer zei dat
het verhaal van de krant slechts
de mening van één persoon ver
tegenwoordigt. The Washington
Post schrijft verder dat de Ame
rikaanse inlichtingendiensten
een lijst hebben samengesteld
van negen rijke individuen die
de belangrijkste financiers van
islamitische terroristische groe
peringen zouden zijn. Onder
hen zijn zeven Saudi's.
Russische militairen met rood vandel en rode ster bij de herdenking
van de inval door de Duitsers in 1941. Foto: AP/Michail Metzei
senrechtenorganisatie. „Ieder
een is tevreden gesteld. De com
munisten hebben hun volkslied,
de conservatieven hun adelaars
symbool en de democraten hun
driekleur. Maar het roept wel de
vraag op welke ideologie dit
land aanhangt"
teheran - De Iraanse procureur-
generaal Namazi weigert het
doodvonnis wegens godslaste
ring tegen de hervormingsgezin
de historicus Hashem Aghajari
te herzien, tenzij de veroordeel
de zelf in beroep gaat. Aghajari,
een bondgenoot van president
Khatami, weigert dat pertinent.
De historicus heeft de conserva
tief-religieuze rechterlijke macht
uitgedaagd door te stellen dat
die zelf moet uitvinden dat de
veroordeling wegens godslaste
ring niet deugt.
Na talrijke betogingen voor de
vrijlating van Aghajari bepaalde
de geestelijk leider van het land,
ayatollah Khamenei, dat het
vonnis moet worden herzien,
maar Namazi zegt dat daarvoor
een beroep van veroordeelde
landers, zagen Kazachstan als
de meest veelbelovende voor
malige sovjetrepubliek.
De enorme olie- en gasvoorra
den leken een garantie voor suc
ces, maar na een veelbelovende
start groeide de onvrede. De
werkeloosheid groeide gestaag,
de corruptie nam schrikbarende
vormen aan en door een gebrek
aan pijpleidingen leverde de
olierijkdom veel minder op dan
verwacht. De tegenslagen waren
voor Nazarbajev aanleiding om
alle macht naar zich toe te trek
ken. In 1995 herschreef hij de
grondwet, en sindsdien heerst
hij per decreet.
In 1999 wist hij de verkiezingen
te winnen door zijn belangrijk
ste tegenstander op grond van
een bureaucratische futiliteit
buitenspel te zetten. Kort daar
voor had hij de presidentiële
ambtstermijn verlengd tot zeven
jaar. Nazarbajev mag nu blijven
zitten tot 2006.
Veel te vrezen heeft de leider
niet, want hij heeft zichzelf le
venslange immuniteit voor
strafrechtelijke vervolging gege
ven.
Dat komt goed uit, want Zwit
serse autoriteiten doen inmid
dels onderzoek naar geheime
bankrekeningen van Nazarbajev
en zijn handlangers. In totaal
zou er een bedrag van 1 miljard
dollar, verdiend bij de privatise
ring van de olie-industrie, naar
Zwitserse rekeningen zijn ge
sluisd.
In Kazachstan wordt amper
over dat zaken bericht. De be
langrijkste media zijn in handen
van Nazarbajevs dochter. Voor
het kleine aantal onafhankelijke
journalisten heeft de president
een speciale wet in het leven ge
roepen. Op het bezoedelen van
de 'eer en waardigheid van de
president' staat een gevangenis
straf.
vertragen en te dwarsbomen. Bij de in
1998 gestaakte inspecties bleek bijvoor
beeld dat de inspecteurs bij de ingang
van een fabriek werden beziggehouden,
terwijl mogelijk gevaarlijk materiaal el
ders op het terrein werd verborgen of
weggereden. Door direct alle ingangen te
blokkeren en het gebouw en de aanwezi
gen 'te bevriezen' moet dat nu worden
voorkomen. Voorwaarde is uiteraard wel
dat er genoeg inspecteurs aanwezig zijn
om een echte 'verrassingsinval' mogelijk
te maken. Commentatoren tekenden
eerder al aan dat de Iraakse machtheb
bers ook vier jaar de tijd hebben gehad
om hun afleidingsmanoeuvres te verfij
nen. In de Iraakse hoofdstad Bagdad ging
vanmorgen het luchtalarm even af. Tien
minuten later werd het sein veilig gege
ven. Volgens een Iraakse functionaris van
de luchtverdediging bevonden er zich
westerse vliegtuigen boven de stad. Een
woordvoerder van het Britse ministerie
van defensie sprak dat tegen.
door onze correspondent
Ad Bloemendaal
tel aviv - Yasser Arafats tweede
man, Abu-Mazen, heeft de Pa-
lestijnen opgeroepen hun gewa
pende opstand tegen Israël on
middellijk te staken en onder
handelingen te beginnen met
premier Ariel Sharon. In een
toespraak, afgelopen maandag,
op een besloten bijeenkomst
met leiders van de Fatah-bewe-
ging in de Gazastrook, noemde
hij het Palestijnse geweld van de
afgelopen twee jaar 'een fout die
het Palestijnse volk duur is ko
men te staan'.
Zijn gematigde taal wekte de
woede van zijn gehoor, waaron
der militiecommandanten en le
den van de Palestijnse volksco
mités die de opstand leiden.
Abu Mazens toespraak viel sa
men met een oproep van de
Egyptische regering aan de Pa
lestijnse Autoriteit het geweld
een halfjaar lang te staken om
zo een mogelijkheid te schep
pen voor onderhandelingen.
Het in Londen verschijnende
pan-Arabische dagblad al-Hayat
publiceerde gisteren de volledi
ge tekst van Abu-Mazens toe
spraak in Gaza.
.Alles wat we hadden opge
bouwd is in de afgelopen twee
jaar verwoest", zei hij onder
meer. „In Gaza en op de Weste
lijke Jordaanoever leven we on
der de armoedegrens, en ons
volk gaat gebukt onder honger
en ander lijden. De oorzaak
daarvan is dat veel mensen rea
geerden op de Israëlische pro
vocaties, waardoor de intifada is
afgeweken van haar natuurlijke
pad."
Het gebruik van vuurwapens
heeft de opstand veranderd in
wat hij noemde 'een militaire
veldtocht', die niets meer te ma
ken heeft met de volksopstand
waarmee de Palestijnen hun
massale verontwaardiging ken
baar hadden willen maken. „U
ziet dat nu alle steden op de
Westelijke Jordaanoever dage
lijks lijden onder verwoestende
acties doordat Israël het Pales
tijnse geweld uitbuit," zei hij.
Volgens hem had het Palestijnse
leiderschap allang onderhande
lingen moeten beginnen met
Sharon, die hij omschreef als 'de
belangrijkste leider die de zio
nistische beweging heeft gehad
sinds Theodor Herzl, die niet
eens de tachtig procent steun
genoot waarop Sharon kan bo
gen'.
Abu-Mazen is officieel nog altijd
Arafats tweede man, maar zijn
gematigde opstelling heeft hem
binnen het Palestijnse Bestuur
veel vijanden bezorgd. Ook Ara
fat distantieert zich steeds meer
van zijn oude vriend, niet in de
laatste plaats omdat hij in hem
een bedreiging ziet. Als Israël en
de VS spreken over een 'alterna
tief Palestijns leiderschap' doe
len ze met name op Abu-Ma
zen.
(advertentie)
noodzakelijk is.
Politiemannen in burger arres
teerden gisteren in Teheran ze
ker vier studenten die uit protest
tegen het vonnis de laatste tijd
grote betogingen hebben geor
ganiseerd. Daarbij werden her
vormingen geëist. Politieke
waarnemers menen dat hun ar
restatie kan leiden tot hernieuw
de onrust op de universiteiten.
Studenten boycotten de laatste
twee weken bijna dagelijks de
lessen en hielden betogingen
waaraan meer dan 5.000 men
sen meededen. Dat is een groot
aantal voor Iraanse begrippen.
Khamenei heeft de studenten
protesten veroordeeld, en zei
dat ze waren georganiseerd
door 'pro-Amerikaanse vijanden
van de islamitische staat'.
Toyota Avensis Verso. Vanaf 26.150,-/€ 525,- p.mnd.
Met stip één van de best verkochte MPV's in het segment. Geen wonder,
want hij rijdt als een sportwagen. Strak design. En ruimte tot wel 7 man.
Meer informatie: bel gratis 0800 -0369 of kijk op www.toyota.nl
TOYOTA. 'N WERELD VAN VERTROUWEN.
Leaseprijs (Toyota lease) o b v tuil operational lease. 48 mnd en
20.000 km p e«d BTW en brandstol Gecalculeerd met 7i%
no (laan Pnjs ind. BTW. exd kosten rijklaar maken en wtw^dermgsbijdfage. Brand
stel» erbni'k vaneen van 6.5 L/100 km (15.4 km/U lot 8,91/T00 km (11,2 km,l).
COj 173 213 gr/km Wijzigingen voorbehouden Dist/ louwman ts Parqui BV
TOYOTA
