LEIDEN REGIO
jwoners Oranje- en Waardgracht
rdrietig over sloopplannen
en tragisch liefdesverhaal met wortels in Leiden
R3
iptekenaar en fotograaf
lp de Koning overleden
Jochem van Gelder!
Samenwerking Northgo College met
Leids ROC voor iet-onderwijs
Al Balagh neemt het op
voor wethouder Rabbae
woensdag 27 NOVEMBER 2002
is weer een hele rustige en veilige buurt geworden'
tor Ligtvoet
Van een afstand lijkt het
eeste huurhuizen aan de
en Waardgracht in de
h staan. Wie beter kijkt,
ter dat aan de Te Koop-
,j( achter de ramen 'NIET' is
51 egd. Met leuzen als 'Por-
ni ons niet kamperen, ga
d toveren', en 'Ik wil hier
en wonen' maken veel
rs hun ongenoegen ken-
hi zijn faliekant tegen de
innen van woningcorpo-
taal. Ondanks schimmel,
,S' t, daklekkages, vochtplek-
k ifgebladderde kozijnen
bi neeste huurders niet be-
1 karakteristieke jaren-ze-
roning zonder slag of
te geven.
ister U. Wiebel van de
racht is inmiddels aan
ge staat van haar hoek-
wend. De gebreken val-
ir nauwelijks meer op.
rokkelende plafond van
andige portiek en de
legde staalconstructie
te hooguit 'vervelend':
I heeft de loszittende
delen weggehaald om-
anders naar beneden
kunnen vallen", legt ze
hebben alleen de gaten
epareerd. Het beton rot
roon verder." Wiebel is
aconiek over het achter-
nderhoud: „Ons huis is
sen vrij goede staat. Ver-
het erger." Op de eerste
jent ze een raam. In de
:k van het kozijn zit een
•ot als een mobiele te-
'De huurster haalt haar
op. „Het zit aan de
it, ik heb er niet direct
Op de tweede etage
ze mijn kozijn wel her
steld. Als je daar per ongeluk te
genaan duwde, viel het hele
raam eruit. Dat was echt gevaar
lijk."
Wiebel is erg verdrietig over de
voorgenomen sloopplannen van
Portaal. „Ik hou van deze wo
ning met hoge plafonds, grote
ramen en uitzicht op de Hoog
landse Kerk. De buurt is aange
naam, ik wil hier absoluut niet
weg. Mijn man en ik kunnen
geen hogere huur opbrengen.
Als de plannen doorgaan, zullen
we dus moeten verhuizen en
plaatsmaken voor mensen met
meer geld." De bewoonster
heeft zich groen en geel geër
gerd aan de bewoordingen van
Portaals interim-directeur C.
Buijs eerder in deze krant: „Het
beeld dat hij van deze wijk
schetst, klopt helemaal niet. Ik
heb in de drie jaar dat ik hier
woon nog nooit iets naars mee
gemaakt. Iedereen uit de buurt
groet elkaar vriendelijk. Als ik
plotseling even weg moet, laat ik
gerust mijn kind bij de buur
vrouw achter. Dat is geen enkel
probleem. Waar kan dat nog in
deze tijd?"
Huurder Joost de Venster uit de
Groenesteeg rekent zichzelf en
zijn buren niet tot de groep be
woners waar Buijs over spreekt,
'mensen die hier nu eenmaal
verzeild zijn geraakt en geen an
dere keuze hebben'. De Vensten
„Hoger opgeleid, volks, alloch
toon en autochtoon, ze wonen
in deze wijk allemaal door el
kaar." Hij vindt de verhalen over
overlast en slechte sociale con
trole op de binnenplaatsen ach
terhaald. .Anderhalf jaar gele
den hadden we last van onze
onderbuurman, een drugsdealer
die inmiddels in de gevangenis
zit. Hij had destijds een aanzui
gende werking op hangjongeren
en probleemgevallen. Nu mer
ken we daar niets meer van. Het
is weer een hele rustige en veili
ge buurt geworden." De bin
nenplaatsen liggen er vanmid
dag verlaten bij. De aangeharkte
tuintjes zijn voor iedereen toe
gankelijk maar worden vandaag
alleen gebruikt door bewoners
die er hun fietsen stallen.
De Venster windt zich op over
de voornemens van Portaal: „Ik
snap niet waarom zij met on
duidelijke plannen de hele
buurt willen ontwrichten. Sinds
Woon- en Zorgcentrum 't Huis
op de Waard heeft aangegeven
te willen uitbreiden en verhui
zen, aast Portaal op die grond.
Zo is het plan ontstaan om van
de omgeving Waard- en Oranje
gracht een mooie yuppenwijk te
maken. Het is echt schandalig
dat een buurt die heel tevreden
is daarvoor op de schop moet."
Samen met zijn vriendin woont
De Venster al enkele jaren met
veel plezier in de portiekwoning.
De maandelijkse huur van bijna
zeshonderd euro vindt hij aan
de hoge kant. Via de huurcom-
missie probeert hij in aanmer
king te komen voor huurverla-
ging: „Daar hebben we recht op
gezien de vochtproblemen en
het slechte voegwerk." Het
slaapvertrek ziet er het belab-
berdst uit. Vochtplekken ter
grootte van een flinke kamer
plant ontsieren de muur. Van
buiten af is goed te zien dat bij
na alle huurwoningen last heb
ben van vocht. De oorspronke
lijk lichtgrijze stenen zijn stuk
voor stuk donkergekleurd van
de nattigheid.
Volgens R. Vissers, voorzitter
van de Bewoners Commissie,
zijn de vochtproblemen makke
lijk te verhelpen: „Voor de
muur- en vloerverbindingen
heeft het bouwbedrijf te korte
loodslabben gebruikt. Deze zijn
goed te vervangen door langere.
Hiervoor hoeft alleen de onder
ste rij bakstenen verwijderd te
worden." In zijn eigen woning is
het verbindingsprobleem na
lang aandringen bij Portaal ein
delijk verholpen. „Ik heb de
werklui nog gevraagd of ze dit
nu bij iedere huurwoning gin
gen doen. Maar nee, alleen bij
mensen die hard genoeg zeuren
komen ze de boel repareren."
Ook het voegwerk zal opnieuw
moeten gebeuren tijdens de re
novatie van de huizen, meent
Vissers. „Dit kost wel wat geld,
maar het is lang niet zoveel als
Portaal voor de bouw van nieu
we woningen zal moeten uitge
ven. Na een renovatie kunnen
deze huizen nog vele jaren mee.
Portaal heeft geen enkel deug
delijk argument kunnen geven
voor sloop. Het is ronduit
schandalig dat het als verhuur
der geen poot uitsteekt, terwijl
de bewoners het volle pond aan
huur blijven betalen."
Ook het onderzoek dat Portaal
heeft laten uitvoeren, deugt van
geen kant, vindt Vissers. „Ze
stelden de onderzoeksvraag of
de wijk op dit moment geschikt
is als zorgwijk voor bejaarden.
Daarop is het antwoord natuur
lijk nee. Deze huizen zijn ook
niet voor bejaarden bedoeld.
Portaal gebruikt het onderzoek
om sloop te forceren. Nog nooit
eerder is er over 90% gesproken,
het was altijd een derde dat ge
sloopt moest worden. Ik ver
denk ze ervan dat ze nu hoog
inzetten om uiteindelijk op dat
percentage uit te komen."
Ziet dan helemaal niemand van
de ondervraagde bewoners de
sloop en de bouw van nieuwe
woningen zitten? Alleen bij F.
Alblas uit de Groenesteeg blijkt
het heikele onderwerp anders te
liggen: „Een combinatie van
huur- en koopwoningen lijkt mij
niet slecht. Dat komt de wijk al
leen maar ten goede. Al blijf ik
wel het liefst in dit huis wonen.
Onder voorbehoud dat er enkele
verbeteringen worden aange
bracht, zoals goede ventilatie en
een nieuwe meterkast. Anders
ben ik best bereid om wat meer
huur te betalen voor een nieuwe
woning op dezelfde plek met
meer daglicht."
(advertentie)
keizer, admiraal pleite
allemaal. Gewoon Joop,
"Hing onder de stripteke-
Een veelzijdig man die
?pol met tekst en humor
tf leven ging te snel en
tm ingehaald. Hij moest
i ouder worden, vond hij.
lor bleef, zijn lichaam gaf
-4
jstekend, Peter Labruyère
>t in Plateel.
evpmerkelijke tekst stond
oa tussen de familiebe-
i tol deze krant. Stripteke-
>ré fotograaf Joop de Ko-
iferleed afgelopen zater-
t)ej>2-jarige leeftijd,
letre staat volledig achter
vadvertentie, waarin een
a Joop de Koning tussen
e topfiguren is afgebeeld,
kkas één brok humor. Ik
kende hem ruim 25 jaar en hij
heeft voor mij de stripboeken
Koos en Linda deel 1 en 2 gete
kend. Uniek qua humor en
woordkeus. We zaten vaak sa
men de tekst bij de tekeningen
te maken." Volgens Labruyère is
de overledene voor iedereen
herkenbaar in de advertentie.
„Zoals Joop daar is neergezet,
kent een groot deel van Leiden
hem. Dét is Joop, heb ik al veel
als reactie gehad. Helaas is hij er
niet meer."
Toch heeft Labruyère voor alle
fans van De Koning en de strip
boeken over Koos en Linda ook
goed nieuws. „Joop was bijna
klaar met het tekenen van deel
drie. Ik zal er persoonlijk voor
zorgen dat die strip afkomt en
wordt uitgegeven. Als postuum
eerbetoon aan Joop."
WILD GERAASO
13 swingende
sint songs
Mp Genaas
De meeste bewoners van de Oranjegracht, Waardgracht en omgeving zijn faliekant tegen de sloop van
hun karakteristieke huizen. Foto: Hielco Kuipers
Niauwi
Sint Hits van 2002 op CD-slnglol
leiden - Het Regionaal Opleidin
gen Centrum Leiden (ROC) en
het Northgo College in Noord-
wijk gaan samenwerken. Daar
van profiteren leerlingen van het
voorbereidend middelbaar be
roepsonderwijs (VMBO), die in
Noordwijk de nieuwe opleiding
ICT (informatie- en communi
catietechnologie) volgen. Als zij
afstuderen, kunnen zij automa
tisch overstappen naar het mid
delbaar beroepsonderwijs in
Leiden.
Het Northgo College volgt daar
mee het voorbeeld van het Da-
Vinei College Lammenschans,
dat vorig jaar al met het ROC in
zee is gegaan. Al eerder maakte
het ROC afspraken met het An
dreas College in Katwijk op het
gebied van installatietechniek
en voor horeca met het Teylin-
gen College in Voorhout.
De openbare scholengemeen
schap in Noordwijk is drie
maanden geleden in 3-VMBO
begonnen met ICT-onderwijs.
Daarvoor meldden zich zestien
leerlingen. „Dat was duidelijk
meer dan verwacht. We waren
uitgegaan van tien. Van die zes
tien zullen er waarschijnlijk
twaalf doorstromen. Om het
voor hen zo gemakkelijk moge
lijk te maken, hebben wij geko
zen voor samenwerking met het
ROC. De eindbeoordeling bij
ons is het toelatingsbewijs voor
de vervolgopleiding in Leiden",
aldus A. Hollenkamp, afdelings
leider VMBO op het Northgo
College.
Volgens P. Heyboer, projectlei
der op het ROC, is het 'erg prak
tisch' om al in een vroeg stadi
um in contact te komen met de
leerlingen. „Dat gebeurt als zij
hun examenopdrachten presen
teren. Wij zijn daar bij. Op die
manier krijgen we een heel goed
beeld van de leerlingen, waar
door we goed kunnen inschat
ten welke kant zij het best op
kunnen. Dat kan bijvoorbeeld
systeembeheer zijn, montage-
/onderhoud of hardware. Zij le
ren ook het ICT-klimaat op
MBO-niveau kennen, waardoor
de overgang soepeler wordt."
WIJK
LADDER
boshuizen - In zorgcentrum
Rijn en Vliet is vandaag van
15.00 tot 17.30 uur een rom
melmarkt. Tegen een redelijke
prijs zijn er boeken, speelgoed,
skikleding en andere huishou
delijke spullen te koop. De koks
zorgen voor erwtensoep. Rijn
en Vliet is te vinden aan de Aal
tje Noordewierlaan 1.
MERENWUK - In winkelcentrum
de Kopermolen is zaterdag 30
november vanaf 12.30 uur de
Pietenparadeshow. Drie vrolijke
Zwarte Pieten zorgen voor
spektakel. Ze proberen onder
meer een house-wedstrijd te
organiseren en samen met de
kinderen doen ze een wed
strijdje pakjes stapelen. Natuur
lijk komt Sinterklaas ook even
langs. Het Pietenspektakel is
om 14.30 uur afgelopen.
de camp - Wegens enorme be
langstelling verzorgt het Volks
huis een extra cursus kleding
maken. Tijdens de cursus, die
zowel voor beginners als gevor
derden geschikt is, wordt ge
leerd een patroon te tekenen en
kledingstukken te maken of te
vermaken. Wekelijks wordt
aandacht besteed aan een spe
cifiek onderdeel, variërend van
een ritssluiting tot knoopsga
ten. De cursus begint op maan
dag 9 december van 20 tot 22
uur, bestaat uit tien lessen en
kost 68 euro. Voor meer infor
matie en inschrijving: Het Leid-
se Volkshuis, Apothekersdijk
33a, telefoon 5149180 of
www.leidsevolkshuis.nl
de camp - De lezingenserie over
de Leidse geschiedenis die in
het Leidse Volkshuis wordt ge
houden gaat op woensdag 4 de
cember over 'Overleven na de
dood, weduwen in Leiden in de
17e eeuw1. De lezing begint om
19.30 uur, de toegang bedraagt
6,50 euro. Inschrijven kan tij
dens kantooruren bij Het Leid
se Volkshuis, Apothekersdijk
33a, telefoon 5149180.
leiden - De Stichting Ouderen
Kerst-ins Leiden organiseert
ook dit jaar met Kerstmis voor
ouderen weer een gezellige dag.
Op tweede Kerstdag zijn oude
ren welkom in dienstencen
trum De Zijloever en de buurt
huizen Vogelvlucht en Morsch-
wijek. Per locatie wordt een
programma samengesteld met
onder meer muziek en bingo.
De bijeenkomsten eindigen
met een diner. De eigen bijdra
ge per deelnemer bedraagt 8
euro. De kaartverkoop vindt
vanaf morgen plaats bij buurt
huis Morschwijck, Topaaslaan
19, telefoon 5765656, Zijloever,
Lage Rijndijk 129, telefoon
5233208 en Vogelvlucht, Bos-
huizerlaan 5, telefoon 5313648.
slaagwuk - De Leidse autisten-
soos, LASOOS, opent vrijdag 29
november voor het eerst haar
deuren in het dagactiviteiten
centrum aan de Flevoweg 5.
Van 20.15 tot 22.15 uur kunnen
autisten met een normale be
gaafdheid elkaar daar ontmoe
ten. De entree bedraagt 2 euro.
Voor meer informatie even kij
ken op: www.lasoos.nl
3t in der Oord komt uit het
»e|Noordwolde, maar is in
op zoek naar mensen
m meer kunnen vertellen
m ina, beter bekend als Mi-
,eSe Vries. De ouders van
és en andere familieleden
n tijdens de Tweede We-
rlog een aantal kleding-
/jpp de Haarlemmerstraat.
C at om Haarlemmerstraat
5, destijds ook bekend
blauwe huis'. Momen-
(Spaar Timmerman Vak- en
eding gevestigd. An-
inden waarin de familie
°%s winkels had, waren
nummer 149 (nu Proveste) en
176/178, waar momenteel Dé-
lifrance zit.
Van der Oord wil behalve infor
matie ook graag oude foto's van
Mineke de Vries hebben of an
sichtkaarten van de Haarlem
merstraat met daarop de win
kels. De familie De Vries telde
naast Mineke ook vader Jozef
de Vries, moeder Rike de Vries-
Veltman, zus Anneke en broer
Max.
Van der Oord werkt momenteel
aan een boek over Joodse
Werkkampen tijdens de Tweede
Wereldoorlog, dat volgend jaar
De Blauwe Steen, die al 700 jaar in de
Breestraat ligt fs het symbolische
middelpunt van de stad.
Onder redactie van
Timoteus Waarsenburg en Eric-Jan Berendsen
TELEFOON 0 71 - 53 56 424
verschijnt. En in dat boek speelt
Mineke de Vries een prominen
te rol. Zij was namelijk ge
trouwd met de Amsterdammer
Guus van der Wijk, die in 1942
door de Duitsers naar werk
kamp De Landweer in het Frie
se Elsloo werd gestuurd. Vanuit
dat kamp schreef hij aan Mine
ke tientallen zeer indrukwek
kende brieven die onderdeel
uitmaken van het boek.
„Joodse mannen tussen de 18
en 60 jaar moesten vanaf janua
ri 1942 tot 2 oktober datzelfde
jaar allemaal naar werkkampen.
Die waren er al voor de oorlog
in het kader van de werkver
schaffing maar werden tijdens
de oorlog gebruikt om de jood
se mannen te isoleren", aldus
Van der Oord. „Vanuit het
werkkamp schreef Van der Wijk
soms dagelijks naar zijn ver
loofde Mineke in Leiden. Op 15
of 16 augustus 1942 zijn zij in
Amsterdam getrouwd. Dat ge
beurde pas na veel bureaucrati
sche rompslomp en met veel
pijn en moeite. Van der Wijk
kreeg voor het huwelijk één dag
vrijuit het kamp.''
„Nietlang daarna, 2 oktober
1942, werd hij vanuit Friesland
door de Duitsers gedeporteerd
naar kamp Westerbork. Hij
moest toen van Elsloo naar As
sen lopen en zag zelfs nog kans
om onderweg een kaartje naar
zijn vrouw Mineke op de bus te
gooien. Van der Wijk is vervol
gens na ruim vijf weken Wester
bork naar een concentratie
Mineke de Vries en Guus van der Wijk op hun trouwdag, 15 of 16 augustus 1942, in Amsterdam.
Particuliere foto
kamp in Polen getransporteerd
waar hij begin 1943 op 25-jarige
leeftijd is omgebracht. Zijn
vrouw Mineke werd op 17
maart 1943 in Sobibor vergast.
Zij was toen 26."
Van der Oord heeft deze infor
matie van een van de weinige
familieleden van Mineke de
Vries, die momenteel in Israël
woont. „Ik wil deze zwarte pe
riode uit de vergetelheid halen.
Speciaal daartoe is de Stichting
Joodse Werkkampen opgericht.
Want wat er met Mineke de
Vries en Guus van der Wijk en
miljoenen anderen is gebeurd,
mag natuurlijk nooit worden
vergeten."
Mensen met informatie over
Mineke de Vries kunnen 071-
5356424 bellen. Niekvan der
Oord is bereikbaar via
0561-433112 of 06-22172617. E-
mail: vdoord@hotmail.com
Eric-Jan Berendsen
door Wim Koevoet
leiden - Wethouder M. Rabbae
(Groenlinks) heeft geen mis
bruik gemaakt van zijn functie
tijdens zijn spreekbeurt bij Al
Balagh begin deze maand in
buurthuis de Vogelvlucht in Lei
den Zuid-West. Dat beweert vi-
ce-voorzitter W. Hader van deze
Marokkaanse vereniging. Hader
is de organisator van de bewus
te bijeenkomst, waarvan het
thema de participatie van al
lochtonen in de Nederlandse sa
menleving was.
Hader reageert op eigen initia
tief op de schriftelijke vragen die
de CDA-raadsleden W. Bleijie en
L. Lieverse hebben ingediend.
Die twee zijn boos over het op
treden van Rabbae omdat hij
die avond zijn gehoor in het
Arabisch heeft toegesproken en
omdat hij een al dan niet ver
kapt stemadvies zou hebben ge
geven dat voor het CDA en de
WD ongunstig zou zijn geweest.
Rabbae zelf weigert vooralsnog
commentaar te geven, omdat hij
eerst de CDA-vragen wil beant
woorden.
Hader bevestigt dat Arabisch die
avond de voertaal was. Zijn ei
gen voorkeur gaat uit naar de
Nederlandse taal maar tijdens
de voorbereidingen voor de
avond merkte hij dat er ook veel
belangstelling was van de eerste
generatie Marokkanen, bij wie
Rabbae, net als bij de latere ge
neraties, een hoog aanzien ge
niet. „Hij vervult een voorbeeld
functie voor de Marokkaanse
gemeenschap in Leiden." De
eerste generatie, zegt Hader, is
de Nederlandse taal niet of nau
welijks machtig. „En ik kan niet
tegen die mensen zeggen: ko
men jullie maar niet."
Rabbae spreekt volgens Hader
vloeiend Arabisch en bezigde
die taal die avond dan ook op
verzoek van zijn gastheer. Ha
der: .Achteraf gezien had ik in
derdaad beter een tolk kunnen
inschakelen. Dat dat niet is ge
beurd, is mijn fout. Niet die van
Rabbae."
Volgens Hader heeft Rabbae zijn
Marokkaanse gehoor niet ontra
den op het CDA of de WD te
stemmen. Wel heeft hij gezegd
dat allochtdhen het beste kun
nen stemmen op partijen die
zich voor minderheden inzet
ten. Hij heeft daarbij wel de
PvdA en D66 genoemd maar dat
was nadat hem de vraag uit de
zaal was gesteld wat hij van die
partijen vindt. Rabbae heeft vol
gens Hader geantwoord dat bei
de partijen zich voor minderhe
den inzetten. De namen van het
CDA en de WD zijn in dit ver
band niet eens gevallen, net zo
min als die van Rabbae's eigen
partij, Groenlinks. Bovendien
heeft Rabbae volgens Hader er
op aangedrongen een politieke
avond te organiseren waarbij al
le partijen moeten worden uit
genodigd. Dat advies heeft Ha
der ter harte genomen. „Maar
geloof me, Rabbae valt niets te
verwijten, hij heeft geen mis
bruik gemaakt van zijn positie
als wethouder."
