REGIO
dk
'Huisarts
stalinistisch
zit in een
loonmodel'
Hans en de
rebellenclub
WOENSDAG 20 NC
NAVRAAG
Net als Riek Schagen, beter bekend als Saartje, is ook hoofdrolspeler
JOOP DODERER aangenaam verrast door het succes dat Swiebertje
weer heeft. Bijna 48 jaar na het begin van de tv-serie die hele fami
lies in de jaren 50, 60 en 70 van de vorige eeuw aan de buis gekluis
terd hield, zijn er ruim een kwart miljoen video's en dvd's verkocht.
Navraag bij de in Roelofarendsveen woonachtige Joop Doderer over
de opmerkelijke wedergeboorte van zijn ludieke creatie.
Hoe vindt u het dat 'Swiep' weer zo'n succes is?
„Ongelooflijk, zeker als je nagaat dat Swiebertje 27 jaar is wegge
weest. Ik ben er ook best een beetje trots op. De serie is wel altijd
bijzonder populair gebleven, want veel mensen bleven er maar
naar vragen, maar dit had ik toch nooit verwacht. Het is enig om
dit mee te maken. Net zo enig als het was om die rol te spelen,
want dat was één grote verrukking."
Waar zou dat nieuwe succes nu vandaan komen? Wat was er zo
leuk aan Swiebertje?
„Ik. Ja, dat klinkt raar, maar ik weet ook niet zo snel wat ik anders
moet zeggen. Ik haalde vaak zulke rare fratsen uit dat zelfs de ca
meramensen tijdens de
uitzending gierden van
het lachen. En het werd
allemaal live opgeno
men, dus dat was ook
thuis te horen. Daar
vraten de mensen de
verhalen, die perfect
geschreven waren door
John Uittenboogaard,
vanaf het eerste mo
ment. Het was in het
begin zelfs zo erg dat
we hele kwaaie brieven
kregen van groenteboe
ren, omdat de afleve
ringen op woensdag
middag werden uitge
zonden. Die konden zij
niet zien omdat ze dan
geen vrij hadden. Dat is op twee manieren opgelost. Er werden 200
groentemannen uit het hele land uitgenodigd om een hele middag
Swiebertje te kijken in de studio en de uitzending werd verplaatst
naar de zaterdagavond zeven uur."
Swiebertje liep dik twintig jaar, met acht afleveringen per sei
zoen. Was dat de rol van uw leven?
„Nee, dat kan ik niet zeggen. Ik heb vreselijk veel rollen gespeeld
en wat de mooiste was zou ik zo een, twee, drie niet kunnen zeg
gen. Maar Swiebertje heeft wel de meeste impact gehad."
Ziet u de anderen nog wel eens?
„Soms ja. Pas ben ik nog bij Saar geweest, toen ze 89 werd. En we
bellen hè. Met burgemeester Bert Dijkstra en Malle Pietje (Piet
Ekel). Ja, dat was een hecht troepje.
Verdient u zelf nou nog wat aan die revival?
„Niks. Helemaal niks. Maar dat vind ik niet erg. Ik ben er trots op
dat de mensen plezier beleven aan zo'n ouwe serie, dat ze er pret
om hebben. Daar had ik nooit op gerekend. Ik hoef er ook niets op
te verdienen, want mensen aan het lachen maken, daar kan niets
tegenop."
Tekst: Paul de Tombe Foto: GPD
UIT DE ARCHIEVEN
Leidsch Dagblad
Directie: B.M. Essenberg, C.P. Arnold
W.MJ. Bouterse (adjunct)
E-mail: directie@damiate.hdcn!
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie.ld@damiate.hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres. Postbus 54,2300 AB Leiden
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 323 508
Familieberichten fax 023-5 '5° 567
ADVERTENTIES
071-5 356 300
Sprinters (rubrieksadv.): 072-519 6868
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdcnl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €19,60 (alleen aut ine)
p/kw €55,00 p/j €210,60
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
cq. de betreffende auteur.
HDC Uitgeverij Zuid BV, 2002
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
"orwiüfaisdoor derden Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 503,2003 PA Haarlem.
KLANKBORD
COLOFON
De horeca is ook op straat verant
woordelijk voor zijn bezoek. Zestig
procent van de stemmers op inter
net was het eens met deze stelling,
die is geformuleerd naar aanleiding
van de berichten over toenemende
overlast die horecabezoekers ver
oorzaken. De stelling van deze
week haakt in op de commotie die
ontstond rond de uitspraken van
minister Nawijn over de herinvoe
ring van de doodstraf. De stelling
waarop u tot en met maandag kunt
reageren, via www.leidschdagblad-
.nl of via de post, luidt:
De discussie over de herinvoering
van de doodstraf moet voluit kun
nen worden gevoerd.
Cees van Duyn (41), vastgoedcon
sultant in Warmond:
„Volkomen mee eens. Je verdient
geld aan de mensen die in jouw ge
legenheid zitten en als die met tien
bier in hun mik de boel vervolgens
buiten gaan slopen en gaan lopen
klieren, ben je als barman wel dege
lijk verantwoordelijk. Je moet het ge
woon niet zo ver laten komen. Geen
drank meer geven aan iemand die te
veel opheeft en niet denken: het is
goed voor de kassa en we laten de
gemeente opknappen wat er buiten
gebeurt. De gemeente, dat zijn wij
en wij betalen ervoor als het straat-
meubilair wordt vernield. Er is maar
één oplossing: wie zoiets doet, moet
je niet meer toelaten in je zaak.
Maak weer een zwarte lijst. Dat
werkte vroeger prima in Katwijk,
waar complete bemanningen van
schepen in de cafés kwamen drin
ken en dan buiten gingen vechten.
Tot er zo'n zwarte lijst
kwam. Jongens die
daar met hun foto
I 1 opstc
■p I men
ymee
zie
IA
opstonden, kwa-
men geen café
meer in, voelden
zich verschop
pelingen en
keken wel uit
om zich nog
te misdra-
gen."
Ds. Pieter Stam (51), dominee in
Katwijk:
„Honderd procent mee eens. Omdat
ik vind dat horecaffers net zo goed
als anderen een taak hebben in de
vorming en toerusting van de jeugd.
Daar hoort bij dat je jongeren niet
stomdronken laat vechten, binnen
of op straat. Het gedrag van jonge
ren op straat wordt bepaald door de
manier waarop ze binnen worden
behandeld. Daar moet je als oudere
de grenzen aangeven van het verant
woord omgaan met alcohol. Ik ben
niet voor een totaal alcoholverbod,
maar ik ben wel voor het aangeven
van de grenzen. Daar hoort bijvoor
beeld het happy hour-systeem niet
bij. Dat is een puur misdadig sys
teem, waar ik fel tegen ben, omdat
ouderen daarbij misbruik maken
van jongeren, die ze twee drankjes
voor de prijs van één geven. Uit puur
economische motieven, met alle ge
volgen van dien. Ik
vind dat de hore
ca daar eerst
maar eens over
moet gaan pra
ten."
Marije van den Berg (28), be-
drijfsjournalist, PvdA-raadslid in
Leiden:
„Zelfben ik lange tijd barvrouw ge
weest in een Leids café en ik vind dat
jë binnen de deuren wel verant
woordelijk bent voor je gasten. Maar
je hebt er geen grip op wat ze buiten
de deur uitspoken. Binnen moet je
in de gaten houden wie je schenkt
en als je ziet dat klanten zich laten
vollopen kan en moet je zeggen: je
hebt nu genoeg gehad, je krijgt niet
meer en ik ga een taxi voor je bellen.
Maar wat moet je dan doen, als de
klant toch zijn sleutels pakt om zelf
te gaan rijden? Hem in de houd
greep nemen tot de politie komt? De
vraag is ook tot hoe ver de verant
woordelijkheid buiten dan moet rei
ken. Tot tien, twintig of tot vijftig
meter buiten de deur? En wat als zo
iemand thuis de boel kort en klein
slaat, heb je dan ook schuld? Je moet
er dus wel op letten
dat iemand niet
te veel drinkt,
want je hebt een
sociale functie,
maar buiten geldt
de verantwoorde
lijkheid van ieder
voor zich."
Karin Castelijn (42), boerin te Rijp-
wetering:
„Ja en nee. Iedereen heeft zijn eigen
verantwoordelijkheid op dat gebied.
De horeca heeft wel de verantwoor
delijkheid om ervoor te zorgen dat er
geen alcohol geschonken wordt aan
jongeren onder de 16 jaar, maar daar
is moeilijk controle op te houden.
Als ze anderen laten bestellen, heb
ben ze dat drankje ook. Op straat is
iedereen zelf verantwoordelijk voor
zijn daden. Mensen die daar overlast
veroorzaken, zou je een week in de
buurt van een café moeten laten wo
nen en ze de troep die er na een
weekend ligt, moeten laten oprui
men. Dan heb je kans dat het snel
afgelopen is. Vroeger heb ik in een
Leidse winkel gewerkt, in de buurt
van een café. Daar moesten we 's
morgens eerst de winkeldeur ont
doen van de kots en de pies. Als de
genen die dat daar hebben gedepo
neerd, die rotzooi zelf
moeten verwijderen,
beseffen ze mis
schien wat ze an
deren daarmee 'RF1—
aandoen.'
JÉ
Dennis Salman (30), bef
werker Noordwijkse wc
ting:
„Onzin, ik vind dat die v
delijkheid alleen bij de b
liggen. De horeca levert
muziek en drank en bij c
gebruik van die drank ka
onstaan. Als je de verant
heid daarvoor bij de hor
je dus eigenlijk het alcoh
terugdringen. Maar iede
toch zelf weten wat hij d
zijn eigen keuze. Iets anc
in de horeca wel moet in
de situatie. Als hij ziet da
veel op krijgt, moet een 1
zeggen dat die persoon r
met drinken. Maar verde
niet gaan. Als je de veran
lijkheid voor overlast op
horeca legt, draai je de z:
Dat is net zoiets als geld
afhalen en die bank dan
woordelijk stellen
voor verkeerde uit-
gaven. Ik vind dus jÊÊ
dat de zwarte piet
in dit geval te veel V A
aan de horeca
wordt toegescho- u
ven."
ANNO 1977, zaterdag 19 november
LEIDEN/ZOETERWOUDE- De Koninklijke Grofsmederij wil van het
ministerie van economische zaken twee miljoen gulden steun heb
ben. Dat maakte de voorzitter van de Raad van Commissarissen, de
heer Van Slingelandt, bekend op een buitengewone aandeelhouders
vergadering. Als het ministerie niet over de brug komt dan ziet de
heer Van Slingelandt 'de zaak als heel moeilijk'. Zoals bekend heeft
de leiding van het bedrijf een 'continueringsplan' opgesteld voor de
KNG. Dit plan gaat er vanuit dat de produktie gedeeltelijk zal kunnen
worden voortgezet. Het personeelsbestand zal tot 100 man worden
teruggebracht, waarvan een derde deel zal bestaan uit administra
tief- en stafpersoneel en tweederde deel uit produktiepersoneel. Dit
zal ontslag betekenen voor 60 tot 70 man. De Grofsmederij zal het
geld van het ministerie van economische zaken pas in het tweede
kwartaal van het volgend jaar nodig hebben.
Anno 1977, maandag 21 november
LEIDEN - Zaterdag was er een groot buurtfeest in Leiden-Noord. De
hele buurt deed mee, jong en oud. Op de foto de Rythmegroep in ac
tie.
Foto: Archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 t.n.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d. (datum van plaatsing)
of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82
te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
De horeca is ook op
straat verantwoordelijk
voor lijn bezoekers
door Roelf Reinders
Hans Nobel (53), huisarts in Alphen
aan den Rijn, is één van de aanvoer
ders van de Club van 100. Een groepje
kritische huisartsen dat op internet
discussieert over de Nederlandse
huisartsenzorg 'die naar de sodemie
ter gaat'. Precies een jaar geleden op
gericht uit onvrede over de slappe
houding van de Landelijke Huisartsen
Vereniging (LHV) en 'leugenaar' Els
Borst. Hans en de rebellenclub.
Wat is er mis met de huisartsen-
zorg?
„Wat is er mis als er nu al 500.000
Nederlanders zonder huisarts zitten?
Binnen een paar jaar zijn dat er vier,
vijf miljoen. Jonge artsen kunnen
geen geld krijgen voor hun praktijk
vestiging en ouderen haken af. Dan
zijn het loze woorden als de opge
stapte minister Bomhoff van Volks
gezondheid zegt dat elke burger
recht op zorg heeft. De artsen die er
nog zijn, werken onder enorme
druk. Die druk is zo groot dat acht
procent van de dokters met burn
out thuis zit. Veertig procent zit in
de gevarenzone. Door de uitval zijn
de arbeidsongeschiktheidspremies
de laatste tijd tot vierhonderd pro
cent gestegen."
Nog meer misstanden?
„Jazeker. We krijgen niet het hono
rarium waar we op papier recht op
hebben en onze praktijkkosten wor
den niet voldoende vergoed. De
huisartsen zitten in een stalinistisch
loonmodel waarbij het politbureau
bepaalt wat we verdienen. Verder
zijn we boos over de vergoedingen
voor de diensten die we na kantoor
tijden draaien. Voor 's avonds, 's
nachts en in het weekeinde werken,
kregen we jarenlang zes gulden per
uur. Een vakkenvuller van Albert
Heijn krijgt meer."
Jullie hebben toch vorig jaar ge
staakt?
„Ja, maar dat heeft vooral toezeggin
gen opgeleverd die Borst voor het
merendeel weer heeft ingetrokken.
Echt, er is geen minister geweest die
zo onbetrouwbaar is als zij. De ver
goeding voor werken na kantoortij
den is omhoog gegaan tot 45 euro
per uur - als je in een huisartsenpost
samenwerkt - en zou per 1 januari
moeten stijgen tot 65 euro. Tenmin
ste, dat was de bedoeling. Of dat
doorgaat, is nog maar de vraag."
Heeft Borst niet beweerd dat jullie
je om niks druk maken omdat de
huisartsen er de afgelopen jaren ge
noeg geld bij hebben gekregen?
„Ik was erbij toen ze in de Tweede
Kamer zei dat we niet moesten zeu
ren omdat we er de laatste drie jaar
60.000 euro bij hadden gekregen.
Pure leugens en demagogie. Er is
zo'n zeventig miljoen euro voor
huisartsenposten gekomen, maar
daar krijg ik geen cent van. Er is geld
gekomen voor uitbreiding van het
aantal opleidingsplaatsen, maar
daar koop ik geen brood voor. Borst
heeft ons afgeschilderd als een stel
letje geldwolven."
Wat verdient u eigenlijk?
„Ik heb geen financiële problemen.
Dat komt omdat mijn vrouw ook
huisarts is en wij meer uren maken
dan een gemiddelde praktijk. Maar
ik hoor verhalen over artsen die nog
geen 20.000 euro per jaar overhou
den. Harde getallen over de inko
mens van artsen zijn er niet. Nie
mand loopt snel met z'n geldproble
men te koop."
Hoe zit het met uw werkdruk?
„Vaak ga ik tot 's avonds laat door en
dan ben ik nog niet klaar. Dan ligt er
nog een stapel papier om in te vul
len: verwijsbrieljes, taxibriefjes, ver
klaringen voor verzekeringen. Ieder
een wil alles van mij weten. Horen
dol word ik ervan. Met medische pa
tiëntenzorg heeft het niks te maken.
Vanochtend ook weer. Ligt er een
brief van Zorg en Zekerheid waarin
staat dat ze een alarminstallatie voor
een reumapatiënt afwijzen. Dus
moet ik weer schrijven dat die man
toch echt een alarm nodig heeft.
Maar moet ik dat doen? Ik kan hoog
uit tegen die man zeggen: 'U doet er
goed aan een alarm te nemen.' Maar
voor het regelen van zo'n AWBZ-ver-
strekking krijg ik geen cent. Zo zijn
er honderd dingen op een dag waar
ik niks voor krijg."
Komt het allemaal niet vanzelf
goed met de huisartsen als de over
heid zich meer terugtrekt en de
zorgverzekeraars meer de regie in
de zorg in handen krijgen, zoals de
bedoeling is?
,Nee, dat wordt een fiasco. Kiezen
voor de zorgverzekeraars is kiezen
voor het marktdenken. En daar is de
Club van 100 tegen. Zorg verlenen
heeft niets te maken met markt
principes."
Want waar leidt dat toe, mede
dinging in de zorg?
„Moet ik dan als een bedrijf
mijn verliesposten eruit gooi
en? Moet ik dan zeggen: 'Be
jaarden, allochtonen, chro
nisch zieken, gaat u maar,
want u kost mij te veel?'
Daar ben ik toch geen
huisarts voor geworden?
Concurrentie in de zorg
slaat nergens op."
Waarom willen poli
tici en het ministerie
dan toch zo graag
meer concurrentie
in de zorg?
„Omdat ze er geen
verstand van heb
ben. De politiek
verkoopt toch geen
waarheden? Die ver
koopt praatjes. Het
moet allemaal ko
men van de
zorgverzeke
raars. Maar die
hebben echt
niet zoveel op
met zorg. Het
gaat hen om
het verkopen
van producten.
Als ik een zorg
verzekeraar bel,
word ik door
verbonden met
de afdeling scha
de. Wat voor hen
schade is, heet bij
mij zorg. Effectieve
zorg voor hen is goed
kope zorg, voor mij is dat zorg waar
de patiënt beter van wordt. Boven
dien werken huisartsen al heel goed
koop. Wij lossen als poortwachter
voor de zorg zelfstandig negentig
procent van alle gezondheidsvragen
en -klachten op voor maar drie pro
cent van het hele zorgbudget in Ne
derland."
Komen er nieuwe acties?
„Veel huisartsen denken er sterk
over om per 1 januari te stoppen om
's avonds, 's nachts en in het week
einde te werken als er niet een goede
vergoeding voor deze diensten
komt"
Dus als er dan 's nachts een patiënt
belt voor noodhulp, zegt u: 'Sorry,
bel maar 112?"'
„Zou kunnen, ja."
Het is toch moeilijk voor te stellen
dat een dokter een patiënt in nood
niet meer wil helpen?
„Maar die houding van 'oh-dat-
doen-ze-toch-niet' is het prostitue
ren van onze professionele ethiek.
Deze vorm van uitbuiting is al zo
lang gaande. Dat moet
is geen ander beroej
waarbij iedereen ervan
er altijd bent. De Arbeit
voor huisartsen buiten
steld. Als de commert
van de zorgverzekeraar
de politici misbruik bi
van onze beroepsopva
doen, stoepen we er s
uur mee. Ze kunnen de
de 24-uurs zorgverpL
huisartsen als daar gee
voor een gezonde prakt
genover staat."
