BUITENLAND
VS: Irak schendt resolutie
RIJDEN WE
OPEN OF DICHT?
NAVO staat voor het
uur van de waarheid
Italië in rep en roer na vonnis oud-premier Andreotti
Kaper wilde toestel laten neerstorten op Tel Aviv
Celstraf na terroristischeverkleedpartij
Bombardementen tijdens eerste dag van bezoek wapeninspecteurs
Hersenen Meinhof terug
Het team van wapeninspecteurs in de bus bij het vliegveld van Bag
dad, gisteren bij aankomst in de Iraakse hoofdstad. Het hoofd van
het VN-team Hans Blix heeft gisteravond na eerste gesprekken met
Iraakse functionarissen gezegd dat er 'vooruitgang' is geboekt, zon
der verder details te geven. De woorden van de Amerikaanse presi
dent Bush waren vanochtend minder optimistisch. Op weg naar
Praag, waar hij op een NAVO-conferentie steun zoekt voor zijn harde
lijn tegen Irak en het internationale terrorisme, liet hij weten dat
'Irak wordt ontwapend, goedschiks of kwaadschiks'. Blix en directeur
Mohamed el-Baradei van het Internationaal Atoomagentschap pra
ten vandaag met een belangrijke adviseur van Saddam Hussein en
met de Iraakse minister van buitenlandse zaken Naji Sabri.
Foto: AFP/Joseph Barrak
ankara/dpa-afp-rtr - De 'verwarde' man
die zondag probeerde een vliegtuig van de
Israëlische luchtvaartmaatschappij El Al te
kapen, was van plan het toestel op een ge
bouw in Israël te laten neerstorten. Dat
heeft een Turkse politiefuctionaris gisteren
meegedeeld. De kaper, volgens Turkse me
dia een 23-jarige Israëlische Arabier, zou op
die manier de aanslagen van 11 september
2001 op New York en Washington willen ko
piëren. Hij zou een 'groot gebouw' in Tel
Aviv op het oog hebben gehad.
Veiligheidsagenten aan boord van het vlieg
tuig, dat zondag op weg was van Tel Aviv
naar Istanbul, verijdelden de kaping. De ka
per in spe was gewapend met een zakmes
met een lemmet van vier centimeter, meld
de de Israëlische staatsradio gisteren. Hij
werd overmeesterd door veiligheidsperso
neel. Het vliegtuig landde veilig in Istanbul.
De dader werd direct gearresteerd.
De luchthavenautoriteiten in Istanbul zei
den dat de verkeerstoren was gewaar
schuwd toen het vliegtuig over de Zee van
Marmara het Turkse vliegveld naderde. Het
is niet duidelijk hoe de man het zakmes kon
meenemen aan boord. De veiligheidsmaat
regelen bij El Al behoren tot de strengste ter
wereld en zijn nog verder aangescherpt na
de aanslagen in de VS.
berlijn/ap - Een Duitse rechtbank heeft een Pa
lestijnse vader maandag tot vijf maanden voor
waardelijk veroordeeld, omdat hij zijn drie kin
deren een kartonnen gordel met namaakexplo-
sieven had laten dragen tijdens een betoging in
Berlijn eerder dit jaar. De 33-jarige man werd
schuldig bevonden aan het vergoelijken van cri
minele daden. Hij kreeg ook een werkstraf van
300 uur opgelegd.
De rechtbank stelde een onderzoek in nadat
Duitse kranten foto's hadden gepubliceerd van
de jongste dochter (6), die tijdens een pro-Pa
lestijnse betoging op 13 april op de schouders
van haar vader zat met een namaakversie van
een explosievengordel. Zijn andere twee kinde
ren, 10 en 12 jaar oud, droegen dezelfde gor
dels. Minister van binnenlandse zaken Otto
Schily noemde het een schandelijk misbruik
van kinderen als 'advertenties voor terreurda
den'.
De beschuldigde was een asielzoeker-die al twee
jaar in Duitsland woont. Hij zei tegen de rechter
dat het niet zijn bedoeling was om de zelf
moordaanslagen goed te praten, maar om de
aandacht te trekken voor een oplossing van het
conflict. „De ellende in de bezette gebieden is te
groot geworden", zei hij, eraan toevoegend dat
hij het nooit zou toestaan dat zijn kinderen zelf
moordenaars worden.
in Australië
=»anslag
rj'i
M
- De Australische re-
>*kft de inwoners van
indaag gewaar-
>or een mogelijke ter-
in de komende
"Minister van justitie
dat de veiligheids-
eJn de hoogste staat
aamheid verkeren.
j de informatie ver-
e dt met Osama bin La-
|(j umetwerk al-Qaeda
ingen daarvan. Het is
1 id of het alarm heeft
met de arrestatie gis-
een tot de islam be-
injan. Hij wordt verdacht
j ereidingen voor het
i aanslagen op Israë-
/e ellingen in het land.
man werd gister-
bepakt, nadat de poli-
lopen twee weken al
ad gedaan in huizen
lesische moslims die
wonen.
doden bij
(g bus India
Zeker veertien en
vintig mensen zijn
ide Zuid-Indiase
ndhra Pradesh ge-
i de bus waarin ze za-
i landmijn reed. De
jdoor maoïstische
ngen tot ontploffing
"dus de politie. Er is
leid over het aantal
omdat de aanslag
1 op een erg afgele-
)nder de slachtoffers
ach in elk geval zes
i twee kinderen. Vol-
ersbureau dachten
dat de bus politie-
rvoerde. De opstan-
kijn lid van de verbo
es War Group (PWG),
oral gemunt heeft op
ren en regeringsin-
ndje is
n Laden
r
U|on - De stem die te
p het bandje dat vori-
iWerd afgespeeld op de
d zender al-Iazeera, is
r van Osama bin
1 leider van de terreur-
e al-Qaeda. Dit is de
a|van de Amerikaanse
i Midiensten die de op-
p ben onderzocht. Alles
ifdat de opname au-
11, al voegde de woord-
e dat het onmogelijk
zekerheid te heb-
pname zou ook er-
afgelopen weken zijn
De stem om de band
de aanslagen die in
aatsvonden. Het is
min of meer 'harde'
ds een jaar dat Bin
in leven zou zijn.
(el kaviaar
eist Rusland
Luchth aven werkne -
)en tijdens het uitla-
en Russisch vliegtuig
am gesmokkelde rode
itdekt. Ze deden hun
g toen de bodem uit
t viel. De doodskist,
gavond laat in de zui-
d Krasnodar werd uit-
wam uit Khabarovsk
Ue Oceaan, waar het
1 van de Russische
ndaan komt.
ië blijft
staan
fenetië heeft nog
tampen met een van
overstromingen uit
iedenis. Gisteren was
m het water in de la-
125 centimeter hoger
laai, meldde het pers-
isa. Zaterdag was het
volg van de sterke
rm opgelopen tot 147
ir boven normaal. Dat
ner na hoogste stand
:hiedenis van de stad.
n Marcoplein moes-
risten gisteren door
diep water waden.
itinië stelt
«ingen uit
«es - De presidents-
;en in Argentinië zijn
naand uitgesteld. Dat
egering gisteren be-
aakt. In plaats van op
worden ze nu op 27
uden. Het is de twee
een jaar dat de da-
de verkiezingen wordt
n. President Eduardo
:ei dat het uitstel
lijk was door diverse
jke uitspraken rond
ingen.
ur Afrika:
nkrant
ba - Blinde mensen in
rijgen eind november
krant. Volgens uit-
mebet Zewde is het
)raillekrant van Afri-
'e algemeen nieuws
rtig pagina's dikke
erwerpen als politiek,
ezondheid belichten,
elt circa 100.000 blin-
wie de braillekrant
djn.
De nieuwe Toyota MR2 v.a. 32.790,-/€635,- p. mnd.
)e gaat puur voor het rijplezier. Sublieme wegligging dankzij midden
motor. Natuurlijk het lekkerst met de kap open!
Meer informatie: bel gratis 0800 -0369 of kijk op www.toyota.nl
TOYOTA. 'N WERELD VAN VERTROUWEN.
Leasepnjs (Toyota luie) o b v. lull operational lease, 48 mnd.
toummnuiou en 20 000 km p.|. e»d BTW en brandstol Gecalculeerd
met 75% no daim. Prijs md BTW, e>d. Losten n|klaar malen en verwi|denngs-
bi|drage. Gemiddeld brandstofverbruik 7,4 L/100 km 113,5 Km/L) CO/178 gr/km
Wipigingen voorbehouden. Distr Louwman Parqui B.V
<2£> TOYOTA
door onze correspondent
Hetty van Rooij
brussel - De NAVO, ooit Europa's
schild tegen het Rode gevaar,
dreigt af te zakken tot het niveau
van een politieke praatclub. Op
de komende top in Praag beslis
sen de negentien regeringsleiders
over een complete gedaantever
wisseling voor het bondgenoot
schap.
Het NAVO-hoofdkwartier in
Brussel is gehuisvest in een ver
zameling oude barakken waar
iedere computerfabrikant zijn
neus voor ophaalt. Een bordje
bij de voordeur geeft een ver
hoogde staat van paraatheid
aan; sinds 11 september 2001 is
het geruststellende 'alpha' ver
vangen door het meer alarme
rende 'bravo'. De gammele,
maar zwaar beveiligde thuisba
sis is bijna symbolisch voor de
toestand waarin de NAVO ver
keert. Terwijl de grond onder
haar voeten afbrokkelt, moet zij
zich wapenen voor de oorlogen
van de 21ste eeuw.
Natuurlijk klinkt binnen die ge
bouwen uit de Koude Oorlog de
retoriek waar vooral Amerika
nen zo goed in rijn. „De NAVO
heeft haar bestaansrecht bewe
zen en is in staat om iedere
nieuwe uitdaging aan te gaan",
zegt een hoge functionaris zelf
verzekerd. Maar heeft de NAVO
nog bestaansrecht, of is ze gede
gradeerd tot een militaire ge
reedschapskist waar de Ameri
kanen in de strijd tegen het ter
rorisme naar believen uit put
ten? En wat betekent een moge
lijke oorlog tegen Irak voor het
bondgenootschap?
Die vragen staan centraal op de
komende top in Praag, waar
donderdag en vrijdag staats
hoofden en regeringsleiders el
kaar ontmoeten. In Praag breekt
het uur van de waarheid aan
voor een alliantie die sinds het
einde van de Koude Oorlog wor
stelt met haar bestaansrecht. Als
de Verenigde Staten hun inte
resse in de NAVO verliezen, is
het gedaan met het bondge
nootschap. Secretaris-generaal
Robertson spreekt daarom graag
over de noodzaak van een 'ge
daanteverwisseling' die hij in
een paar woorden samenvat:
'Minder tanks en meer lucht
transport'.
Om terrorisme en massavernie
tigingswapens waar ook ter we
reld te bestrijden, heeft de
NAVO behoefte aan snel ver
plaatsbare en goed opgeleide
troepen. Daarvoor zijn vliegtui
gen nodig, nieuwe wapens,
nieuwe regels, een nieuwe com
mandostructuur, nieuwe bond
genootschappen, nieuwe leden
en nieuwe toezeggingen van de
lidstaten. Robertson heeft de
Europese NAVO-landen stuk
voor stuk gewaarschuwd dat ze
over de brug moeten komen,
omdat anders het risico bestaat
dat de Amerikanen straks 'ver
geten' hun trouwe partners te
raadplegen.
Zo stond na 11 september 2001
de NAVO klaar voor de oorlog
tegen het terrorisme, maar de
Amerikanen belden niet Ze de
den liever zaken met een paar
landen afzonderlijk, zoals
Groot-Brittannië. En als het ooit
komt tot een oorlog tegen Irak,
zo voorspelt een hoge diplo
maat, dan zal het niet anders
gaan.
Washington stuurde wel een
plan naar Brussel dat het bond
genootschap moet redden van
de vergetelheid: de Amerikanen
willen een mobiel NAVO- leger
van 21.000 man sterk, dat bin
nen dertig dagen op de been
moet kunnen rijn. Als de top in
Praag akkoord gaat, is zo'n in
terventiemacht over vier jaar in
zetbaar voor brandhaarden
waar ook ter wereld. Als 'voor
proeve' krijgt de NAVO binnen
kort voor het eerst in haar ge
schiedenis een taak buiten Eu
ropa: in Afghanistan gaat ze de
5.000 man tellende multinatio
nale ISAF-vredesmacht onder
steunen, die onder Duits-Ne
derlandse leiding staat.
Zeven landen (Slowakije, Slove
nië, Bulgarije, Roemenië en de
Baltische staten Estland, Letland
en Litouwen) verwachten in
Praag een uitnodiging om
NAVO-lid te worden. Albanië en
Macedonië rijn ook kandidaat,
maar rij zijn voorlopig kansloos.
De beslissing over de uitbrei
ding staat of valt met Ameri
kaanse goedkeuring, en Was
hington houdt de spanning er
nog even in. In het Brusselse
NAVO-hoofdkwartier zoemt het
gerucht dat drie landen het kun
nen vergeten, omdat ze te laks
zijn (Slovenië) of nog niet ver
genoeg (Estland en Bulgarije).
„Maar het zou mij buitenge
woon verbazen als het er min
der dan zeven worden', zegt een
Nederlandse diplomaat.
De uitbreiding met relatief arme
landen kan het bondgenoot
schap verzwakken. Aan de an
dere kant, in een bondgenoot
schap waar de Amerikanen
meer aan defensie uitgeven dan
de achttien andere leden samen,
doet de militaire bijdrage van
een paar nieuwkomers niet zo
heel veel ter zake. Voor de Ame
rikanen is van belang dat voor
malige sovjetsatellieten defini
tief binnen hun invloedssfeer
komen. De toetreding van de
Baltische landen brengt het
bondgenootschap tot aan de
grens van 'strategische partner'
Rusland.
En dat alles is betrekkelijk goed
koop: de NAVO heeft geen
steunprogramma's en de
nieuwkomers moeten er zelf
voor zorgen dat ze hun leger op
peil brengen. Zo kan het rijn dat
strategisch gelegen landen als
Roemenië en Bulgarije, die nog
lang niet rijp worden geacht
voor de EU, zonder slag of stoot
lid van de NAVO worden. Een
diplomaat riet dat als heel van
zelfsprekend. „Ze rijn van harte
welkom. Tenslotte gaan ze bij de
NAVO hun lidmaatschap zelf
betalen."
maagdenburg/dpa - De univer
siteit van Maagdenburg heeft de
hersenen van het RAF-lid Ulrike
Meinhof aan justitie in de stad
Stuttgart overgedragen. De over
dracht vond vrijdag al plaats,
maar is gisteren pas bekendge
maakt. De dochters van Mein
hof, die in 1976 in gevangen
schap overleed, hadden vorige
week opgeroepen de hersenen
van hun moeder vrij te geven
voor een begrafenis.
Volgens de dochters waren de
hersenen van Meinhof zonder
toestemming van de familie niet
samen met het lichaam begra
ven, maar geconserveerd voor
wetenschappelijk onderzoek.
Het orgaan bevond zich eerst in
een instituut in de stad Tübin-
gen, en werd later overgebracht
naar Maagdenburg.
Afgelopen weekeinde werd ook
bekend dat de hersenen van de
RAF-leden Baader, Ensslin en
Raspe, die evenals Meinhof zelf
moord pleegden in de gevange
nis, 'zoek' zijn. Hun hersenen
werden na hun dood in 1977
eveneens naar Tübingen over
gebracht, maar daar bevinden
ze zich volgens de laatste gege
vens niet meer.
(advertentie)
washington/afp-rtr-anp - Beschietingen
van Amerikaanse en Britse gevechtsvliegtui
gen door Irak zijn een schending van de jong
ste resolutie van de Veiligheidsraad over ont
wapening van het land. Dat heeft woordvoer
der Scott McCellan van het Witte Huis giste
ren benadrukt. Gisteren werden weer Ameri
kaanse en Britse toestellen beschoten, nadat
zij doelen in de no fly-zones in Irak hadden
bestookt.
Mc Cellan zei dat de VS dan ook 'de optie'
hebben Iraakse beschietingen voor te leggen
aan de Veiligheidsraad. Schending van be
palingen in de resolutie kan leiden tot mili
tair ingrijpen tegen Irak. De resolutie be
paalt dat Bagdad volledig moet meewerken
aan de wapeninspecties.
Blijft het land in gebreke, dan zal de Veilig
heidsraad formeel een nader standpunt
moeten innemen over de 'ernstige gevolgen'
waarmee de resolutie dreigt. De VS hebben
evenwel al enkele malen laten doorscheme
ren mogelijk eigenhandig te zullen optreden
tegen Irak, ook buiten de Veiligheidsraad
om. Volgens McCellan bepaalt de resolutie
ook dat Irak 'geen enkele vijandige daad'
mag plegen tegen functionarissen van lid
staten die betrokken rijn bij de uitwerking
van deze en andere resoluties tegen Irak. De
Amerikaanse minister van defensie Rums
feld liet zich gisteravond iets minder stellig
uit. Hij zei dat de geregelde beschietingen
van Iraaks afweergeschut geen aanleiding
zullen zijn voor een militair ingrijpen. De
Iraakse aanvallen zijn weliswaar onaccepta
bel, maar 'de interpretatie dat zoiets een ac
tie kan uitlokken is onjuist', aldus de minis
ter. Een woordvoerder van Iraakse ministe
rie van buitenlandse zaken zei dat de uitleg
van de tekst door het Witte Huis maar weer
eens aangeeft dat de VS alleen agressie in de
zin hebben. „Dit is weer een aanwijzing dat
de Amerikaanse regering het internationale
recht en het VN-handvest overtreedt", aldus
de zegsman.
Amerikaanse en Britse vliegtuigen bombar
deren geregeld Iraaks afweergeschut in de
zogeheten no fly-zones boven Irak. Ook gis
teren gebeurde dat weer, uitgerekend op de
dag dat de eerste wapeninspecteurs terug
keerden in Irak. De zones zijn ingesteld ter
bescherming van de Koerden in het noor
den en de sji'iten in het zuiden van het land.
door onze correspondent
Hans Geleijnse
rome - Driejaar geleden stak 'Signor Ita
lia', oud-premier Giulio Andreotti, de lof
trompet over de onafhankelijkheid van de
rechtbank van Perugia. Dat gebeurde kort
nadat hij was vrijgesproken van samen
zwering en het geven van de opdracht tot
de moord op de sensatiejournalist Mino Pi-
corelli.
Gisteren was Andreotti - ikoon van de
naoorlogse christen-democratie, zeven
maal premier en 33 keer minister - heel
wat minder complimenteus. Geen won
der. Een dag eerder kwam uit datzelfde
Perugia uitermate slecht nieuws: Andre
otti lieeg in een door de officier van jus
titie ingesteld beroep tegen zijn eerdere
vrijspraak alsnog 24 jaar cel aan de broek
voor de in 1979 gepleegde moord.
Hij hoeft die straf niet uit te ritten, want
Andreotti is volgens de Italiaanse regelge
ving daarvoor met 83 te oud, en hij ge
niet door zijn positie van 'senator voor
het leven' bovendien immuniteit voor
celstraf. De straf zou worden omgezet in
huisarrest. Maar het gaat hem uiteraard
om zijn 'goede naam'. Vandaar dat hij
gisteren voor de tv-camera's als het lijd
zame slachtoffer acteerde. „Ik blijf ver
trouwen houden in ons rechtsysteem.
Maar door dit vonnis ben ik verrast en
geschokt."
Vergeleken bij de reactie van de huidige
premier Silvio Berlusconi was dat een
koele verklaring. Berlusconi, zelf doelwit
van justitieel onderzoek naar corruptie,
belastingontduiking en maffiose relaties,
sprak van 'waanzinnige rechtspraak' en
kondigde aan dat de maat nu vol is. De
bezem moet door de juristerij, want het
land is 'dit soort politieke vonnissen'
meer dan zat.
Ook anderen schoten Andreotti te hulp.
President Ciampi, de christen-democra
tische splinterpartijtjes in oppositie en
regering, ja zelfs leden van de ex-com-
munistische Linkse Democraten én het
Vaticaan toonden zich geschokt, bezorgd
en verrast. Het hoger beroep van officier
van justitie Alessandro Cannevale - die
Ook Giulio Andreotti zelf bijt van zich af. Gisteren verscheen hij op de staatstelevisie
RAI in een uitzending over zijn rechtszaak. Boven zijn hoofd staat 'Wie heeft Pecorelli
vermoord?'. Foto: EPA/Schiavella-Paradisi
zich bij de vrijspraak in 1999 voelde alsof immers niet meer dan een formele zaak.
hij door een trein was overreden - leek De rechtszaal was zondagavond voor
zelfs niet voor de helft gevuld.
Wat voor de rechtbank bepalend is ge
weest bij deze omslag zal pas blijken als
het vonnis over negentig dagen volledig
wordt gepubliceerd. Dan kan ook het le
gertje advocaten van Andreotti het aan
gekondigde hoger beroep indienen. Het
Hof van Cassatie, 's lands hoogste rechts-
orgaan, zal zich daarover moeten uit
spreken. Berlusconi - en hij niet alleen -
gaf al aan wat die hoogste rechters moe
ten doen: de veroordeling schrappen, de
eerdere vrijspraak bevestigen. „Ik heb
daar het volste vertrouwen in."
Berlusconi zorgt met dit soort intimide
rende uitspraken voor een steeds grim
miger sfeer rond de rechtspraak. Dat her
innert aan de jaren zeventig, toen Italië
leed onder links en rechts terrorisme.
Destijds was vooral links ervan overtuigd
dat de rechtspraak een schakel was in
een complot van inlichtingendiensten,
politie en christen-democratische politi
ci. Uit die tijd stamt ook de veronderstel
de betrokkenheid van Andreotti en een
viertal zondag eveneens tot 24 jaar ver
oordeelde maffiosi bij de moord op
Pecorelli.
In 1978 ontvoerden de Rode Brigades de
progressieve christen-^Rmocraat en ex-
premier Aldo Moro. Andreotti was toen
premier, en weigerde met de terroristen
te onderhandelen, hoezeer Moro daar in
brieven ook om smeekte. Moro, die met
Andreotti fel van mening verschilde over
regeringssamenwerking met de commu
nisten, werd na 55 dagen gijzeling ver
moord. Volgens journalist Pecorelli was
de harde houding van Andreotti gericht
op liquidatie van Moro door diens ont
voerders. Hij kondigde aan nooit gepu
bliceerde dagboeknotities van Moro in
rijn schandaalkrantje 'Politieke Waarne
mingen' te plaatsen, en werd kort daarop
in rijn auto doodgeschoten.
Aanklager Cannevale is ervan overtuigd
dat die voorgenomen publicatie voor An
dreotti reden was om Pecorelli het zwij
gen te laten opleggen. Het bewijsmateri
aal komt echter hoofdzakelijk van maffia
verklikkers, zoals de twee jaar terug in
Amerika aan kanker overleden Tom-
masso Buscetta. De vraag is of rij in ruil
voor geld en strafvermindering de waar
heid hebben gesproken.
