D66 steunt
starters op
huizenmarkt
BINNENLAND
Hubert Vankan droomde als kind al van de Kamer
Geld gezocht voor berging rampschip bij Senegal
31X11
De Graaf mag blijven
Oproer in gevangenis na
dood medegedetineerde
Help, de sint is er weer!
Sleepwagens zorgen voor files
Femke Halsema bekend bij helft Nederlanders
Lichamen van Groningse broer en zus nog steeds in omgeslagen veerboot
LN lijkt rijen te sluiten
Voor PvdA''ers belichaamt
Bos de rijzende hoop
n krijgen
euwe leden
)e politieke partijen
d boeken forse le-
enduizenden nieu-
bben zich de afge-
den ingeschreven,
vordt verklaard
rtuyn-effect, de po-
ferschuiving, de
genstelling tussen
ks en meer media
tor politiek. In de
S verjaardagen is po-
ik nderwerp van ge-
sief is de groei van
jtij heeft bijna
terwijl dat er eind
f.000 waren.
naakt
tn dakloos
f- Een brand in een
in het Amsterdamse
eft zaterdag veertig
kloos gemaakt. Het
amelijk over naar
ggend hotel. Bij de
van de oorzaak nog
is, raakte niemand
i bijgezet
nven
Jln het bijzijn van
I familieleden uit
n Rusland heeft het
a zaterdag de as
IZjyrova in Biltho-
ye gedragen. Natasja
ljdens de gasaanval
en uitvoerden op
jetsjeense rebellen
«ter in Moskou. Zij
^oktober in Moskou
I, waarna haar as is
5n.
st door
koeien
maandag l8 NOVEMBER 2002
ipte I
Bo - Twee ontsnapte
:ve )en zaterdagmiddag
rdf^st veroorzaakt op
e. dieren liepen tussen
3pl laamsdonk op de
aki rijbaan van de snel-
artjauto's raakten be
ls jjen dierenarts kon
gei wee met een verdo-
inf tot rust brengen,
was zo buiten
mpet moest worden
;ej ten.
rei
^est stoort
zijA kabel
vo
jesfuim 500.000 kabel-
s k Den Haag en om-
nei len het gistermor-
v b i uur zonder een
eid commerciële ra-
iet inders moeten stel-
ptivan de storing was
v( stje in een schotel
biDeze ontvangt de
mbgeeft ze weer door.
it is verwijderd.
eiM
jef Piersma
/'nden
in.
okt - Sybren Piersma,
ge :e oud-voorzitter
30r tenteraadsfractie
kin Amsterdam, is
da jn woonplaats Am-
o'n irleden. Piersma,
>dei geworden, was al
!Cte|ek. Piersma begon
iebp als studentende-
Universiteit van
oei (UvA) en werd later
(an de universiteits-
k hfas hij enige tijd
g 0(pn het college van
b ooi van de Kunsten
jj stad en voorzitter
eLUjtuur van omroep-
nte ('PRO-
ei «dingen
„enoord-PSV
ani
ij gj - Enkele tientallen
vijl! iupporters, die zon-
Hj lichte treincombi
n z )ven waren geko-
gisteren vooraf-
wedstrijd PSV-
voor problemen ge
ldhoven en Best. In
en 26 supporters
en. Een agent raakte
waPc
-1
Me
jdafcbi
der
door Hans van Soest
zwolle D66 wil de overdrachts
belasting afschaffen die kopers
van een huis nu moeten betalen.
Volgens D66-leider De Graaf is
dit de beste manier om starters
op de woningmarkt te onder
steunen nu de huizenprijzen zo
zijn gestegen. De Graaf zei dit af
gelopen zaterdag op een partij
congres in Zwolle, waar hij op
nieuw werd gekozen tot lijsttrek
ker.
De D66-leider reageerde met
zijn voorstel op dat van PvdA-
leider Bos. Die wil starters op de
woningmarkt helpen door hen
tijdelijk meer hypotheekrenteaf
trek te geven. Volgens De Graaf
is dit echter een slecht idee, om
dat Bos tegelijkertijd de hypo
theekrenteaftrek voor veelver-
dieners wil verminderen. Vol
gens hem belemmert dit de
doorstroming op de woning
markt. Volgens de D66'er zijn
starters meer geholpen door de
overdrachtsbelasting (nu 6 pro
cent) te schrappen.
Voorafgaand aan het congres
was er kritiek op De Graaf. D66
werd gehalveerd bij de afgelo
pen verkiezingen (er bleven 7
van de 14 zetels over) en staat in
de peilingen wederom op ver
lies. Er dienden zich echter geen
serieuze tegenkandidaten aan
voor het lijsttrekkerschap.
In zijn toespraak zei De Graaf
dat zijn partij zich niet gek moet
laten maken door de slechte
peilingen. Volgens hem moet
D66 niet de fout maken door
zichzelf te overschreeuwen of te
verloochenen. „Wij doen niet
mee aan de polarisatie", zei hij.
Volgens hem staat D66 nog
steeds voor redelijkheid en nu
ance.
Als de partij bij de verkiezingen
van 22 januari niet fors wat ze
tels wint, moet zij niet deelne
men aan welke regering dan
ook, vindt De Graaf. Alleen wan
neer D66 getalsmatig echt wat
voorstelt, kan de partij een her
kenbare koers varen in een rege
ringscoalitie. Hij sprak daarbij
geen voorkeur uit voor een
rechtse coalitie met CDA en
WD of een linkse met CDA en
PvdA.
heerhugowaard/gpd - De ge
detineerden van vrouwengevan
genis Noorderzand in Heerhu-
gowaard zijn gistermiddag in
opstand gekomen. In acht cel
len werd brand gesticht, waarna
een groot deel van de zestig ge
detineerde vrouwen op het dak
van het complex klommen.
Aanleiding voor de onrust was
de dood van een medegevange
ne een dag eerder.
De gevangenisleiding riep ver-
sterking in van bewakers van
andere gevangenissen. Toen dit
hulpteam was gearriveerd, leek
de rust weer te keren. De vrou
wen klommen uit eigener bewe-
zaltbommel/gpd - Sinterklaas is
weer in het land. Voor kinderen
een feest en voor winkeliers een
zegen. Maar ouders zitten met
de handen in het haar: wat
moeten ze hun kinderen dit jaar
nou weer geven?
Speelgoedverkoopster Pim van
Leeuwen uit Zaltbommel ziet
ouders vaak zuchtend zoeken
naar iets leuks. „Vergeleken met
vroeger hébben kinderen na
tuurlijk vreselijk veel speelgoed
en spelletjes." Toch weet Van
Leeuwen dat kinderen nog vol
doende te wensen hebben.
„Ouders komen hier met ver
langlijstjes van twee A4'tjes."
Kinderboekenschrijfster Vivian
den Hollander schudt het
hoofd. „Waar zijn we mee bezig?
Als ex-juf en moeder weet ze
hoe moeilijk het is om zuinig te
zijn met sinterklaas. Kinderen
jutten elkaar op. „Op school
bieden ze tegen elkaar op: 'Ik
had dit in mijn schoen! Ik had
dat in mijn schoen!' Dan wordt
het voor ouders moeilijk om
achter te blijven. Maar er zou ei
genlijk wel wat moeten verande
ren.
Ook politicologe Jeanine
Schreurs van de club Zuinigheid
met Stijl vindt dat ouders het
roer om moeten gooien. „Het
hoeft toch niet ieder jaar weer
meer en meer? Laat ouders een
leuke surprise maken en een
grappig gedicht schrijven. Maar
dat kost tijd, hè, en daar hebben
veel ouders een tekort aan. Het
is makkelijker om een cd of een
computerspelletje te kopen. Du
re cadeaus zijn vaak haastca-
deaus."
Pedagoge Marga Schiet van de
Opvoedtelefoon, is ook wel voor
het ouderwetse feest, maar ze
vindt niet dat Sint Nicolaas op
de gierige Dagobert Duck moet
gaan lijken. Een zak vol cadeau
tjes mag best. „Kinderen vinden
het heel leuk om veel cadeautjes
te krijgen. Als kinderen maar
veel verschillende soorten ca
deautjes krijgen. Iets voor de li
chamelijke ontwikkeling en iets
voor de geestelijke ontwikkeling.
En als het echt wat zuiniger
moet, geef dan één duur cadeau
en voor de rest kleine dingen."
door Hans van Soest
den haag - Hubert Vankan is de hoogst
geplaatste nieuwkomer op de kieslijst
van de SP. De Limburgse oud-vakbonds
man van de spoorwegbond WMC en de
verplegersbond NU'91 staat op plaats
tien, vlak achter de negen huidige Ka
merleden. Als de opiniepeilingen klop
pen is dat een ruim verkiesbare plaats.
De SP lijkt op 22 januari immers af te ste
venen op een verdubbeling van het aan
tal zetels.
Vanwaar de overstap naar de politiek?
„Ik heb altijd al politieke ambities gehad,
maar dit komt eerder dan verwacht. Bij
mijn laatste werkgever NU'91 heb ik ge
zegd dat ik pas weg zou gaan als de poli
tiek in beeld zou komen. Maar ik had
niet verwacht dat het kabinet zo snel zou
vallen en dat de SP zo snel een beroep op
me zou doen. Ik droom hier al van sinds
mijn vijftiende. Ik heb er goed over nage
dacht. Ik wil wat voor elkaar krijgen voor
de publieke sector. De problemen in on
derwijs, zorg en veiligheid moetje toch
aanpakken in Den Haag."
Was u niet lid van GroenLinks?
„Nee, wel heb ik in het verleden gezegd
sympathie voor die partij te hebben. Ik
ben na het vorige partijcongres van de SP
lid geworden van deze club. Ik ben met
veel politieke partijen in aanraking geko
men, maar de SP is voor mij het meest
oprecht. Dit programma spreekt me het
meest aan. De SP durft het aan ook niet-
populaire standpunten te verdedigen.
Behalve het programma spreekt ook de
stijl van de SP me enorm aan. De partij
schuwt het actietraject niet. Ze staat mid
denin de samenleving."
Als oud- vakbondsleider kiest u nu voor de
stroperigheid van het parlementaire werk.
„Ik ben niet bang ongelukkig te worden.
Ik ben me ervan bewust dat de politiek
een langere adem vergt. Maar als je de
vakbeweging de laatste jaren bekijkt,
wordt daar weinig resultaat geboekt. Er
wordt te veel gepolderd en te weinig pal
gestaan voor de leden. Natuurlijk zie je
als je over een CAO onderhandelt wel
sneller resultaat dan wanneer je in de Ka
mer je punten inbrengt. Ik heb mezelf
een spiegel voorgehouden en gezegd:
Hubert, het zal frustraties opleveren.
Maar daar ben ik niet bang voor."
Wat denkt u te bereiken?
„De tweedeling in de maatschappij moet
een halt worden toegeroepen. Iedereen
moet weer gelukkig worden, hoe vaag dat
ook klinkt. Betere spreiding van inkomen
en kennis. Nederland kent steeds meer
miljonairs, maar ook steeds meer men
sen op de armoedegrens. Dat kan niet in
zo'n rijk land. En er moet meer geïnves
teerd worden in de publieke sector. Als je
de problemen in zorg, onderwijs en vei
ligheid echt serieus neemt, moet je meer
doen dan een paar procent erbij of - er
ger nog - bezuinigen. De SP kan een his
torische overwinning boeken. Hopelijk
kunnen we dan ook echt wat bereiken."
ging van het dak, maar zo'n
tweederde van de vrouwen bleef
op de binnenplaats, waar de si
tuatie in de loop van de middag
toch weer grimmiger werd. Pas
nadat er nog meer personeels-
versterking was gekomen, trad
de rust weer in.
Als aanleiding noemden gevan
genen zelf de dood van een me
degedetineerde op zaterdag. Die
had klachten gemeld bij de lei
ding, maar daar zou onvoldoen
de op zijn gereageerd. Later zou
de klaagster zijn overleden aan
een hartaanvaL Justitie bevestig
de gisteren de dood van de
vrouw.
utrecht - Gele sleepwagens met zwaailichten rijden in konvooi op de A12. Zo'n honderd medewerkers van
58 bergingsbedrijven uit een hele land hielden gisteren een protestrit tegen de plannen voor het halveren
van de bergingscapaciteit voor wrakken na ongevallen op de snelweg. Ruim een kwart van de tweehon
derd bergingsbedrijven (wegsleepdiensten) in Nederland moet daardoor sluiten. Vierhonderd medewerkers
komen op straat. In Driebergen werd bij het Korps Landelijke Politiediensten (KLPD) in Driebergen een peti
tie aangeboden. Foto: ANP/Robin Utrecht
Balkenende een maand geleden kreeg van de kie
zers. Vertrekkend GroenLinks-leider Paul Rosen-
möller scoorde op 6 november (toen hij nog niet
had besloten om op te stappen) 5,9.
Het besluit van Rosenmöller om de politiek vaar
wel te zeggen, vindt waardering bij 55 procent van
de Nederlanders van 18 jaar en ouder. Meer dan
de helft ziet het als een goede ontwikkeling dat de
ene na de andere politicus opstapt.
hilversum/anp - Ruim de helft van de Nederland
se bevolking kent Femke Halsema niet. De be
oogd lijsttrekker van GroenLinks doet bij 52 pro
cent van de Nederlanders geen belletje rinkelen.
Dit blijkt uit een door 2Vandaag en het Nipo ge
houden peiling, waarvan de resultaten zaterdag
avond zijn bekendgemaakt.
Van de mensen die Halsema wel kennen, krijgt zij
een hoog waarderingscijfer: gemiddeld een 6,8.
Dat is even hoog als het rapportcijfer dat premier
nderzoek
ingzoen
De Stichting Hulp
e namens de
'n olieke bisschoppen
sbruik door pries-
elt, onderzoekt toch
i-incident in het
Bosch. Ruim een
n nam de geestelijk
m de Bossche
iiding ontslag na
ne brief. Daarin
ir een oud-student
van seksuele inti-
^wonden
einongeluk
5pp het station van
zaterdag kort na
it de intercity uit
wjitspoord na een bot-
n stootblok. De trein
>g onbekende oor
schoten. In de
n vijftien passagiers
i_— 1 vier gewonden,
Kailverkeersleiding.
door Sjoerd Jansen
Groningen/Dakar - Eind sep
tember verging voor de kust van
Senegal de met mensen volge
propte veerboot Le Joola. Daar
bij kwamen ruim 1.400 opvaren
den om het leven. Veel licha
men bevinden zich nog in het
schip, dat tot nu toe niet kon
worden geborgen. Ook de licha
men van de Groningse broer en
zus Roel (34) en Lisette (32)
Arendshorst.
Het bergen van het ongeluks
schip en de stoffelijke over
schotten van passagiers lukt nog
niet vanwege gebrek aan geld.
Dit tot groot ongenoegen en
verdriet van de familie Arends
horst, die vindt 'dat de mensen
in de boot in de steek worden
gelaten'. De familieleden pogen
op allerlei manieren de berging
in gang te krijgen door intensie
ve contacten met politici. Dat
heeft ertoe geleid dat er nu zo
wel vanuit de Tweede Kamer als
via het Europees Parlement op
Berging Joola niet zo'n moeilijke klus
De berging van de Joola is niet zo'n moeilijke klus. Het schip
ligt, weliswaar ondersteboven, maar niet ver uit de kust op een
zandbank in niet al te diep water. Volgens woordvoerder Wal-
der van het Rotterdamse bergingsbedrijf Smit Salvage is het
karwei met de inzet van een paar kraanschepen eenvoudig te
klaren. „Maar als we de opdracht krijgen, wat nog niet het ge
val is, duurt het nog wel een paar weken eer we kunnen begin
nen. Die schepen moeten eerst naar Senegal varen. Ik begrijp
dat er met het oog op de toestand van de stoffelijke overschot
ten in dat warme water spoed noodzakelijk is. Maar sneller
gaat het niet."
de regering én de Europese
Commissie druk wordt uitgeoe
fend om het benodigde geld be
schikbaar te stellen.
„Dit moet snel gebeuren anders
blijft er van de lichamen in dat
tropische water weinig over",
laat woordvoerster Pilon na
mens PvdA-europarlementariër
Max van den Berg weten. Van
den Berg zal er deze week tij
dens een zitting van het parle
ment in Straatsburg op aandrin
gen dat er nu snel iets moet ge
beuren. Van den Berg is al lan
ger bezig om de financiële mid
delen voor de berging te vinden.
Het arme Senegal heeft het geld
niet.
Een eerder door Van den Berg
ingediend verzoek om financiële
ondersteuning werd door de
Europese commissarissen van
de hand gewezen, omdat dat
volgens de regels niet kon. Maar
de europarlementariër ziet nu
een andere mogelijkheid. Hij
wijst erop dat Senegal uit een
fonds voor Europese Ontwikke
ling 209 miljoen euro ontvangt
voor de verbetering van infra
structuur (wegen en dergelijke)
en transport. Hij wil toestem
ming van de commissarissen
om dit geld nu (mede) te beste
den aan het bergen van het
schip.
Pilon: „Onze insteek is dat de
Joola voor de kust in de weg ligt
en hinder oplevert voor de boot
verbinding. Het bergen van het
schip verbetert dus de infra
structuur en kan volgens ons via
het Europese potje worden be
taald."
Van den Berg werd op dit idee
gebracht door familieleden van
de omgekomen Groningers, die
de afgelopen weken zelf in het
Afrikaanse land zijn gaan kijken.
Pilon: „Max heeft regelmatig
contact met de familie." Dat
zelfde geldt voor het PvdA-Ka-
merlid Bert Koenders dat zich
met zijn Groenlinks-collega Fa-
rah Karimi inzet voor de berging
van het schip en zijn slachtof
fers. „Er moet zo snel mogelijk
begonnen werden met bergen.
Maar het gaat allemaal zo stro
perig. Als het niet lukt om Euro
pees geld beschikbaar te krijgen,
moet er maar Nederlands geld
op tafel komen", zegt Koenders.
Volgens de PvdA' er moet de re
gering dan maar besluiten om
via noodhulp de berging van het
schip te financieren. Die hulp
kan meteen worden aangewend
voor de nabestaanden van de
slachtoffers. „Er zijn daar in Se
negal en aangrenzende landen
nog veel kinderen van wie de
ouders zijn omgekomen. Ook
zijn veel families zonder kost
winners overgebleven. Daar
moet ook iets voor gebeuren."
door Rudi Buis
utrecht - Leefbaar Nederland
wil de onderlinge ruzies bezwe
ren, want over twee maanden
zijn er al verkiezingen. Afgelo
pen week stapten vier van de
negen bestuursleden op omdat
zij ernstige kritiek hadden op de
partijkoers van voorzitter Jan
Jetten. Lijsttrekker Fred Teeven
dacht zelfs even aan opstappen.
Maar op het verkiezingscongres,
gistermiddag in Utrecht, schaar
den de leden zich toch achter
het huidige bestuur.
„Zo, D-day kan begimien", zegt
bestuurslid Fons Schirris als hij
de congreshal binnenloopt.
Ruim 150 leden zien hoe het be
stuur achter de tafel plaats
neemt. Geen oranje vlaggetjes
en geen partijlogo te bekennen.
De saamhorigheid, die de partij
nog maar een jaar geleden zo
kenmerkte met Fortuyn als lijst
trekker, is niet meer vanzelf
sprekend. Het lijkt een onrustige
middag te worden. Leden snel
len naar de interruptiemicro
foon en geven aan dat de crisis
van de afgelopen week hen 'de
strot uit komt'. Partijvoorzitter
Jetten schuift heen en weer op
zijn stoeL
Al snel is het raak. Een districts
voorzitter dient een motie van
wantrouwen in tegen het be
stuur. Het is er in zijn ogen niet
in geslaagd de eenheid te bewa
ren. Het vijftal kijkt heel even
benauwd. Massaal steken de le
den echter de rode kaarten in de
lucht: de motie wordt afgekeurd.
Ook moet bestuurslid Manssen
nog even uitleggen waarom hij
eerder deze week voorzitter Jet
ten uit het bestuur wilde 'wip
pen'. „Ik heb dat gezegd in een
opwelling, ik zal dat nooit meer
doen." Vanaf dat moment
wordt er gewerkt aan het herstel
van de partij, die volgens de hui
dige peilingen na 22 januari niet
in de Kamer terugkeert.
Het kan verkeren in de politiek.
Een jaar geleden leek Leefbaar
Nederland met Fortuyn als lijst
trekker de Tweede Kamer stor
menderhand te veroveren. Na
het vertrek van Fortuyn in fe
bruari ging het echter snel berg
afwaarts. Op 15 mei haalde de
partij een teleurstellend verkie
zingsresultaat van twee zetels en
de oprichters van de partij (on
der wie Jan Nagel) keerden de
partij openlijk de rug toe. Leef
baar Nederland bleef achter
zonder fatsoenlijke organisatie
en een lege partijkas.
Gerard Cevat, werkzaam bij de
politieregio Amsterdam-Amstel-
land, is de nieuwe campagnelei
der. „We moeten het doen met
weinig geld, maar we gaan voor
twaalf zetels", zegt hij uitda
gend. Het verkiezingsprogram
ma van Leefbaar Nederland
blijft grotendeels hetzelfde, al
wordt er wel ingestemd met het
verlagen van het bedrag dat Ne
derland betaalt aan ontwikke
lingssamenwerking. Het vrijko
mende geld, ongeveer een half
miljard euro, moet worden ge-
investeerd in onderwijs en zorg
in Nederland.
Fred Teeven is eerder al gekozen
tot lijsttrekker en de stemmin
gen over de overige plaatsen op
de kieslijst leveren geen bijzon
derheden op. Op de tweede
plaats komt Dick Jense, die sa
men met Teeven voor de partij
in de Tweede Kamer zit. De der
de plaats is voor de 21-jarige
Haitske van de Linde, halfzus
van voormalig LN-campagnelei-
der Kay van de Linde.
door Hans van Soest
Rotterdam - In de hoek van de
aula, vlak bij de ingang, staat Ad
Melkert wat verontschuldigend
om zich heen te kijken. Hij
mengt zich niet tussen zijn par
tijgenoten. Dit PvdA-congres
staat in het teken van de nieuwe
leider Wouter Bos. Dat is nu de
man die de partij uit het slop
moet trekken.
Vorig jaar december was hij de
gene die door dit congres op het
schild werd gehesen als 'de man
van de toekomst', voor wie de
applausmachine volop werkte.
Nu gaat hij anoniem op de hoek
van de eerste rij zitten om het
congres bij te wonen. Naast
hem zit Wim Kok, die eveneens
onopvallend de zaal is ingeko
men en die ook voordat de bij
eenkomst ten einde is weer zal
verdwijnen.
De PvdA-leden praten over het
verkiezingsmanifest. Het is een
aanscherping van het verkie
zingsprogramma waarmee de
partij in mei de strijd om de kie
zer verloor. Vooral op het gebied
van veiligheid en integratie slaat
het manifest een scherpere toon
aan. De pogingen van de Jonge
Socialisten en enkele afdelingen
om een traditionelere PvdA-
koers te varen op punten als
'preventief fouilleren', 'verplich
te taalcursussen' en de 'hypo
theekrenteaftrek', stranden stuk
voor stuk. Ook de kandidaten
lijst wordt ongewijzigd door het
congres overgenomen. Pogin
gen om oud-Kamerleden, zoals
Saskia Noorman-Den Uyl, hoger
op de lijst te krijgen mislukken.
Het congres wil nieuwe gezich
ten en een nieuw geluid.
Dan is het de beurt aan Wouter
Bos. Onder ovationeel applaus
komt de zojuist gekozen nieuwe
leider het podium op. Hij beli
chaamt voor de achterban de
hoop dat het tij zal keren. En
Bos weet precies wat er van hem
wordt verwacht. In een enthou
siasmerende speech spreekt hij
over de lange weg die te gaan is
om de 1 miljoen kiezers terug te
winnen die de PvdA in mei de
rug toekeerden. „Ik weiger te ac
cepteren dat onze idealen maar
23 zetels waard zijn."
Na afloop van de speech schalt
symbolisch Diana Ross' Can't
you feel a brand new day door
de geluidsinstallatie. „Opval
lend, geen Internationale", zegt
Melkert. Iedereen rept zich naar
Wouter Bos om hem te felicite
ren met zijn geslaagde vuur
doop. Met zichtbare tegenzin
staat Melkert een verslaggever te
woord die als enige nog interes
se in hem toont. „Wat Uc ervan
vond? Het elan is terug. Dat is
ongelooflijk voor een partij die
zo'n enorme klap heeft gekre
gen."
Jeltje van Nieuwenhoven omhelst Wouter Bos die zaterdag tot lijst
trekker werd gekozen. Karin Adelmund (links) klapt mee.
Foto: «ANP/Robert Vos