SPORT
6
Ma Braunzwemtrainster met vuur in hart en stem
Charcuterie
LINKS
BUITEN
maandag 18 NOVEMBER 2
Een kus voor de
scheidsrechter
haaksbergen - Een ludiek be
doeld protest tegen een
scheidsrechter in de vorm van
een kus op de mond, is een
voetballer van het derde elftal
van Wilhelminaschool (Henge
lo) duur komen te staan. De
tuchtcommissie legde een
schorsing van acht wedstrijden
op. Het incident vond plaats in
Haaksbergen. In de wedstrijd
tegen Bon Boys 4, geleid door
een scheidsrechter van deze
club. meende de speler van
Wilhelminaschool dat hem ten
onrechte voor de tweede maal
een gele kaart was getoond. Dat
betekende 'rood'. Daarop rea
geerde de speler woedend, pak
te de scheidsrechter bij het
hoofd en riep: 'Je hebt me ge
naaid, nu wil ik ook een kus.'
De tuchtcommissie vindt het
gedrag zeer kwalijk, mede om
dat er sprake was van nadruk
kelijk lichaamscontact met de
scheidsrechter. Men heeft daar
om een naar verhouding zware
straf opgelegd.
Golfers pikken
handdoeken
delden - De zo keurige golfwe-
reld is opgeschrikt door aan
stootgevend gedrag van een
nieuwe lichting golfers, heeft de
Golffederatie gemerkt. Na het
NK matchplay bij de Twentsche
in Ambt-Delden (91 deelne
mers) waren vijftig handdoeken
verdwenen. De klassieke service
is dus misbruikt, hoewel het
niet om handdoeken met het
clublogo gaat. Daar is, beducht
als men was voor verzamelaars,
juist van af gezien. Een brief
van de NGF aan alle spelers
(gemiddelde leeftijd 21 jaar)
met het verzoek de handdoe
ken terug te sturen, leverde
niets op. „Hadden we ook niet
verwacht", zegt Johan Groene-
veld namens de TGC. „Een
groot percentage is student en
kamerbewoner. Die categorie
kan een handdoek altijd wel ge
bruiken."
Bosnich is
depressief
londen - Keeper Mark Bosnich
van Chelsea is zwaar depressief.
De Australiër is voor behande
ling opgenomen in een kliniek.
Dat heeft zijn managementbu
reau bekendgemaakt. Bosnich
(30) besloot het nieuws naar
buiten te brengen om specula
ties in de pers te voorkomen.
Tabloids schreven al dat hij co
caïne had gebruikt! Bosnich
speelde dit jaar geen wedstrijd.
Zijn laatste optreden dateert
van 18 november 2001, in het
duel met Everton.
Arsenal wint van
straatverkoper
Luxemburg - Straatverkoper
Matthew Reed mag geen pro
ducten met het logo van de
Britse voetbalclub Arsenal meer
verkopen. Arsenal had een pro
cedure tegen hem aangespan
nen bij het Europese Hof van
Justitie en is in het gelijk ge
steld. Reed overtreedt het Euro
pese merkenrecht, aldus het
hof. Het Britse hooggerechtshof
oordeelde eerder dat Reed het
recht had producten met het
logo van Arsenal te verkopen,
omdat hij op zijn kraam bij het
stadion van Arsenal duidelijk
aangaf dat het niet om authen
tieke producten van de club
ging. Het Europese hof vindt
echter dat de eigenaar van een
gedeponeerd handelsmerk in
staat moet zijn het gebruik van
dat merk door een derde partij
te voorkomen. Reed liet weten
dat hij gewoon doorgaat met de
verkoop van zijn shirts en
sjaals.
Trainer Scolari
bedelt om club
sao paulo - Gezocht. Een voet
balclub in Europa voor een we
reldtrainer. Ook noodlijdende
clubs mogen zich melden. Zelfs
uit Nederland. Felipe Scolari -
de bondscoach die Brazilië af
gelopen zomer naar de vijfde
wereldtitel leidde - is sinds zijn
vrijwillige ontslag brodeloos en
wil dolgraag vier of vijf jaar
'werkervaring" opdoen in Euro
pa. Maar geen enkele club op
het oude continent heeft tot
dusver toegehapt. Erger nog. Er
is kennelijk sprake van desinte
resse voor Scolari, want zelfs tot
oriënterende gesprekken is het
nergens gekomen. Scolari er
kent dat hij er bijna moedeloos
van wordt, maar hij weigert bij
de pakken neer te zitten.
Ronaldo gast bij
inauguratie Lula
sao paulo - Ronaldo is uitgeno
digd voor de inauguratie van de
nieuwe president van Brazilië
Lula. De gewezen pindaverko
per vroeg de voetballer van ReaT
Madrid voor de plechtigheid op
1 januari. De president maakte
bekend dat Ronaldo meewerkt
aan een campagne tegen hon
gersnood in Brazilië.
Voluit heette ze Maria Johanna Braun-Voorwin-
de (1881-1956), maar in de sportwereld van de
eerste helft van de vorige eeuw stond ze bekend
als 'ma' Braun. Terwijl het gros van de vrouwen in
Nederland voor de oorlog braaf het huishouden
deed, leidde zij in Rotterdam een zweminrichting
waar ze ook als instructrice werkzaam was.
Toen ze in Amsterdam in 1922 zwemsters in wed
strijden furore zag maken, zei ze als geboren Rot
terdamse: 'Dat gaan we in Rotterdam ook doen en
beter'. Ma Braun was gezegend met een zeer
scherp oog voor talent. De wijze waarop ze ster
zwemster Rie Mastenbroek ontdekte, was daar
een mooi voorbeeld van. Die had als 10-jarige de
gewoonte de pupillen van ma Braun onder water
op te wachten en ze dan met een ruk naar bene
den te trekken. Met een stem als een brulboei ge
lastte de trainster haar naar de kant Of ze daar
god hier en gunder maar mee wilde ophouden.
Daarna zei ze wat vriendelijker, zwem zelf eens
een baantje. Ze zag meteen haar geweldige moge
lijkheden. 'Stuur je moeder maar langs'. Vijfjaar
later veroverde Rie Mastenbroek drie Europese ti
tels en in 1936 drie Olympische titels.
De grote kracht van ma Braun lag niet zozeer op
het puur zwemtechnische vlak als wel op haar
trainingsmethodiek en op de manier waarop ze
haar meisjes mentaal begeleidde. Ze belastte hen
veel zwaarder dan in die tijd gebruikelijk was. Pe
dagogen riepen ach en wee, maar ma Braun lach
te de heren vierkant uit. 'Ik weet best wat ze aan
kunnen'. Mentaal kon ze haar zwemsters geweldig
opzwepen. Volgens Rie Mastenbroek was ze wat
dat betreft haar tijd 'mijlenver' vooruit.
Wat voeding betreft had ma Braun ook eigen op
vattingen voor haar zwemsters: vlak voor belang
rijke wedstrijden drie maal in de week bruine bo
nen en paardebiefstuk. En uiterlijk half tien naar
bed. Ma Braun was streng en ongemakkelijk voor
haar zwemsters, ('een potentaat' noemde Rie
Mastenbroek haar), maar ze leefde ook als geen
ander met hen mee.
Haar eerste pupil van wereldklasse was Marie Ba
ron. Die nam ze maar meteen ook jarenlang in
huis. Marie Baron verbeterde enkele malen het
wereldrecord op de 200 meter schoolslag en won
zilver op die afstand op de Spelen van 1928 in
Amsterdam.
Intussen had ze ook haar eigen dochter voor titels
klaargestoomd. Als baby was 'Zus' Braun al door
haar moeder mee naar het zwembad genomen.
Nadat ze als 2-jarige pardoes in het water was ge
vallen, besloot ma Braun haar meteen maar
zwemles te geven. Als 3-jarige zwom Zus af: 40
meter rugslag, 80 meter schoolslag. Weer lieten
opvoedkundigen afkeurende geluiden horen,
maar ma Braun zei met zoveel woorden dat dit
toch beter was dan dat haar dochtertje verdronk:
'Ik kan niet elke minuut van de dag op haar let
ten'.
Als 17-jarige werd Zus Braun in 1928 Olympisch
kampioene 100 meter rugslag. Een verslaggever
keek tijdens die race naar het gedrag van de moe
der op de kant: 'Ze zweept haar dochter op, ze
loeit, knielt, staat weer op, stampvoet, wordt geel,
groen, paars. En ze danst van vreugde als 't water
rotje het eerst aantikt'.
Na de bevrijding in 1945 meende ze met pensioen
te kunnen gaan. Het zou er niet van komen. De
KNZB kreeg ruzie met bondstrainer Jan Stender
en vToeg haar mee te gaan naar de Spelen van
1948. Daarna begeleidde ze haar ontdekking Irma
Schumacher naar de Europese top en kwamen er
steeds weer anderen die haar aandacht vroegen.
Menige aanbieding kreeg ze om in het buitenland
te komen trainen. Maar ja, als volbloed Rotter
damse had ze al moeite een dagje over te blijven
in Groningen. Bovendien: buitenlandse zwem
sters opleiden tegen wat ze noemde 'héér kinde
ren'? Geen sprake van.
Ruud Paauw
Dit is de veertigste aflevering van een serie over de ge
schiedenis van de sport
Ma Braun in markante balletjesjurk voert een ner
veuze Rie Mastenbroek naar het ereplatform in
Berlijn-1936. Archieffoto
SPORT IN BEELD
Open des Nations. Bordeaux. November 2002
Foto: AP/Christophe Ena
Twee jaar geleden reisde ik naar Enschede om
verslag te doen van de wedstrijd FC Twente-
PSV.
Ik doe dit niet graag. Naar Enschede reizen. Niet
dat ik iets tegen Enschede of FC Twente heb.
Schitterende stad, schitterende club. Maar het
duurt tivee auto-uren eer je het stadion in het vi
zier krijgt en dan heb ik het nog niet over de files
gehad.
Laat ik het daar eens over hebben. De files.
Als op maandag bij de verdeling der wedstrijden
ten burele van Studio Sport thuisduels van FC
Groningen, Roda JC of FC Twente onder de aan
dacht worden gebracht, probeer ik op zo'n neu
traal mogelijke manier uit het
raam te staren, bemerk ik plotse
ling dat één van mijn veters is los
geraakt, word ik gekweld dooreen
hoestaanval of buk ik.
Dit ligt niet aan die clubs, maar
aan de files. Je weet niet meer
waar je aan toe bent in dit land
qua reistijd
Graag ga ik naar Groningen, Roda
of Twente. Als ze een uitwedstrijd
spelen.
Afgelopen dinsdag moest ik naar
RBC-FC Groningen, aftrap acht
uur. Wel eens doordeweeks naar
Roosendaal gereden? Niet het an
dere eind van de wereld. Ik vertrok
om half drie en zou naar verwachting bijtijds ter
plekke zijn om de tijd te doden met een smakelij
ke hap. Niet dus. File, file, file. Wat was ik blij dat
ik nog net op tijd arriveerde, overigens met twee
minuten voorsprong op de spelersbus van FC
Groningen.
„Waarom zien we je nooit meer in Groningen?",
vroeg elftalleider Theo Huizinga mij nog in de
Roosendaalse perskamer.
Alleen al om Huizinga hoop ik dat FC Groningen
nooit degradeert. Huizinga kan wel tegen 'n
stootje. Tegen Theo kun je zeggen waar het op
staat. Daarom zei ik, met rammelende maag:
Alsof er een premie op staat. Ik krijg gewoon de
kans niet.
Huizinga heeft gelijk. Ik mijd het OosterparkDe
laatste keer dat ik daar kwam speelde Harris
Huizuïghetjiog. En niet te vergeten Bombarda.
Een kwestie van bijtijds bukken, al helpt dit niet
altijd. Zo reisde ik dus twee jaar geleden naar En
schede, voor FC Twente-PSV.
Het werd een reis die - en achteraf zal blijken dat
ik er niet ver naast zit - mij zeker vijf jaar van
mijn leven heeft gekost. Na viereneenhalf uur au
torijden met het zweet in mijn handen, op mijn
voorhoofd en overal waar je het verder maar be
denken kunt, passeerde ik de IJssel bij Deventer.
Ook vanuit deze stad gerekend is Enschede nog
een eind rijden. Om het kwartier hield ik mijn re
dactie op de hoogte van mijn vorderingen. Er zat
een kwartier bij van twee komma zeven kilome
ter. Mijn redding was dat ik eerder in Enschede
arriveerde dan PSV. De wedstrijd begon twintig
minuten later.
Onderweg was mijn stemming zo
diep onder het nulpunt gedaald dat
ik op de vraag van de immer correc
te, vriendelijke persvoorlichter van
FC Twente naar een prognostiek bij
wijze van genoegdoening antwoord
de: „Nul-negen.
Deze voorspelling was al gedaan, ik
was niet het enige fileslachtoffer.
„Doe dan maar nul-twee", zei ik en
had onmiddellijk spijt dat ik er met
nul-tien niet boven was gaan zitten.
Het wérd nul-twee. Ik hield er een
schitterend overhemd aan over van
de sponsor van FC Twente, destijds
Gaastra. Voor mij een maatje te
klein, maar mijn vader past het als
gegoten.
Een week of wat geleden was ik er weer, in En
schede, wéér voor FC Twente - PSV.
Niet één file ditmaal en heerlijk gegeten in De
Hongerige Wolf nabij Oldenzaal, wat mij mild
stemde. Bij FC Twente met koffie onthaald en op
de vraag van de persvoorlichter of ik ditmaal
voor de wedstrijd tegen PSV een uitslag wilde
voorspellen waar Twente zelf óók iets aan heeft,
streek ik over mijn hart en voorspelde voor deze
ene keer nul-nul.
Bingo!
Helaas is de club in de tussentijd van hoofdspon
sor (Zwanenberg 'Charcuterie depuis 1875') ver
anderd. Dit keer kwam ik thuis met een pakket
worsten, alsmede een FC Twente-petje.
Als déze sponsor blijft, beloof ik vast dat ik vol
gend seizoen weer voor nul-negen ga.
Frank Snoeks
UIT HET OOG
Gottfried Bos nam zes jaar gele
den afscheid van het eerste
team van DIOK. Hij speelde ne
gen seizoenen voor de Leidse
rugbyclub en hij werd in die pe
riode negen keer op rij lands
kampioen. Daarnaast kwam hij
tussen de twaalf en vijftien keer
- het juiste aantal moet hij
schuldig blijven - voor het Ne
derlands vijftiental uit. De in
middels 40-jarige Bos woont
met vrouw en twee zoons in Lei
derdorp en werkt bij een verze
keringsmakelaar in Rotterdam.
Door een slepende rugblessure
kan hij nog maar weinig sporten.
In zijn afscheidsinterview met
deze krant, in september 1996,
voorspelde hij een neergang van
DIOK.
„Het is natuurlijk vervelend om
te zien dat mijn voorspellingen
van toen zijn uitgekomen. Het
team dat achter elkaar kampi
oen werd, bestond jarenlang uit
vrijwel dezelfde spelers. Zij wa
ren de pijlers, maar je zag aan
komen dat als die lichting zou
verdwijnen het moeilijk zou
worden om opvolgers te vin
den. Dat is ook gebleken. Het is
niet voor niets dat ik, nadat ik al
was gestopt in het eerste team,
nog een aantal keer noodge
dwongen een comeback moest
maken. Je wist dat er een gat
zou vallen en daar zit DIOK nu
al een tijdje in. Ik denk overi
gens dat het einde van de inzin
king nabij is.
Ik kwam als student via de Har-
lequints en het Nederlands stu
dententeam bij DIOK terecht.
Ik was kicker en heb de toptijd
meegemaakt. Ik heb er veel
vrienden aan overgehouden.
Als ik tijd heb, ga ik nog altijd
kijken naar het eerste team en
af en toe speel ik bij de 'Oude
Meesters' van DIOK. Dat heb ik
twee weken geleden nog ge-
J
Gottfried Bos in 1997. Archieffoto
daan. Door een rugblessure
ben ik indertijd gestopt en van
die rug heb ik nog steeds last.
Na zo'n partijtje met de Oude
Meesters loop ik een week
krom. Daarom heb ik het er ook
niet altijd voor over om mee te
doen. Zelfs hardlopen of ten
nissen gaat niet meer. Wat
overblijft zijn een paar bezoek
jes per week aan het fitnesscen
trum van Van Houdt in Leider
dorp. Dat heb ik nodig om niet
te zwaar te worden. Ik sport lie
ver dan dat ik lijn. Ik ben van
plan om mijn rug nog eens
grondig te laten onderzoeken of
er niet wat aan te doen is, maar
het zal altijd een zwakke plek
blijven. Misschien is dat wel de
tol van negen jaar rugby.
Ik zou het prima vinden als
mijn zoons gingen rugbyen. Je
leert vallen en incasseren en
aan een teamsport doen is so
wieso belangrijk voor kinderen.
Ik ga ze ook zeker met rugby
kennis laten maken, maar als ze
liever voetballen vind ik dat ook
_best. Mijn oudste van vier nam
ik laatst mee naar DIOK, maar
hij trapt alleen nog tegen de
bal. Hij heeft het nog niet hele-
méal begrepen."
UIT
GESPROK
snelheid.
NEC-spits
de Nooijer in
Als ik naar
Sport kijk,
verrast door
Barcelona-speler Mare
mars in VI:
„Als mijn snelheid
wordt, dan heb ik een pn
want daar moet ik het v
halen.
Idem:
„Dat is het beeld van
van het laatste decennia
kwaliteit, veel verwachtü
veel verloren. Daardoor 1
eens temeer doordrong
het besef Portugal wor
onze laatste kans.
Erik Matser, neuroloog
derzoeker hersenletsc
sport in NRC HandelsbL
„In het algemeen kun je
dat twee van de elf spel
een voetbalploeg door
hersenletsel oplopen,
centrale verdedigers en
lopen gevaar, zij kopp
meest. Gemiddeld k°iI
profspeler zo n achth
keer per seizoen tegen e
Bij duizend tot twaaljh
kopballen per jaar is er
van een grote kans op he
set"
Erik Meijer, spits van 1
NRC:
,Als je als speler beschi
een goede koptechniek I
risico's op hersenletsel kit
Oud-spits en assistent
van Go Ahead Eagles R<
keikamp in NRC:
„Als je in het veld staat1
niet na bij de gevaren 1
kopbal. Zelf denk ik da
een bal goed raakt, er
kan gebeuren. Er is pas
van een probleem als je e
boog tegen je kop krijgt
verdwaalde bal keihard
hoofd terechtkomt."
Schaatstrainer Jac 0
Sportweek:
„Ik wilde nooit trainer
Toen ik nog schaatste, d
altijd: trainer? Jezus! M
maal van die eikels op
wist toch hoe ikzelf in
stak. Altijd lastig apart,
lijk doen.
PSV-trainer Guus Hidi
de Volkskrant over de
brieven die hij kreeg:
„Het was een klap in m
zicht, ik ben vreselijk ge
ken. Aanvankelijk durfdt
trainingscomplex op de
gang niet alleen te veria
het donker was. Ik ret
bijna paranoïde.
Idem:
„Ik ben daar verschillend
weggereden, terwijl ik du
ter mijn stuur zat weg
uit vrees dat me iets zou
men. Na een paar dagefa
die angst tot ik weer
brief ontving.
Gerard Cox in het Algt
Dagblad:
„Ja, ik hoop altijd dat Afa
liest. Al is het tegen FC In
Idem:
Bij Ajax is alles twee
mooi, bij ons alles twee
lelijk. Aan die uitveife
waar mensen als Mart
en die vreselijke Tom Egbk d
meewerken, erger ik 1 a
Toen Feyenoord de UE
won, gold dat als 'poed
Een poedelprijs krijg je
bowlingavond als je
wordt. Gewoon kwaakt
Mokummerigheid.
FC Zwolle-speler
Schops in VI:
„Ik ben buiten het veld
rustig en relaxed. Het
dat ik steeds meer één
word, dat ik binnen de ai
dezelfde ben als erbuiten.
Marjo Robben, moeder
Groningse PSVer Arjefcij
ben in Nieuwe Revu:
„De jongens in het wesl
anders. Arjen heeft dat
in de nationale selecties,
zo vol scheppen met etoi
anderen niets meer hebbel
zijn dingen die volgem n>
niet kunnen. Dat bram ft
perige hoeft van hem nu ft
het maar binnen de lijnépr
denkt hij dan.
Harry Groen, voorzitter
atletiekunie en oud-v re
mend voorzitter van tkth
van Commissarissen vt v
Omniworld in NRC Hide
blad:
Uit een haalbaarheid
zoek bleek dat Omniwoi
der betaald voetbal gt im
staansrecht zou hebben,
gebeurt: het college van
van Almere besluit om ni ij]
bal te stoppen en
door te gaah met vol
leybal en basketbal.
Dat noem ik politie
ke logica."
et]
