KUNST CULTUUR
Alsof het een bruiloft is
Fans Bill Wyman dragen
bij aan succes boekenbeurs
Toneelstuk al$
een discussiestu
Greeir
Lizariï
dynami i
Kader Abdolah
in Wassenaar
Kunstroutegids
voor Lisse
Prijs voor
'Minoes'
Recordoplage
dichter Heytze
Bos thema van
boekenweek
Veel bezoek
voor Escher
Stipendium voor
Petra Stavast
Patty Trossèl
heeft opsmuk
niet nodig
Charles den Tex
wint Gouden Strop
JA':,
Grand Prix voor 'Bare
maandag l8 NOVEMBER
Kader Abdolah.
Foto: GPD/Frans Paalman
wassenaar - Kader Abdolah
verzorgt donderdag 21 novem
ber een schrijversavond in de
openbare bibliotheek van Was
senaar. De uit Iran gevluchte
auteur leest voor uit zijn boe
ken 'Spijkerschrift' en 'Reis van
de lege flessen' en beantwoordt
vragen van het publiek. De bij
eenkomst begint om 19.45 uur
en de entree bedraagt vijf euro.
lisse - De gemeente Lisse pre
senteert morgen het boekje
'Kijk! Kunst in Lisse'. De 71 pa
gina's tellende gids bevat infor
matie over bijna alle kunstwer
ken in de gemeente en over de
kunstenaars die ze hebben ge
maakt. Langs de kunst is een
wandel- en fietsroute samenge
steld. Ook 't Huys Dever en
museum De Zwarte Tulp ma
ken deel uit van de route.
bellinzona - Op het kinderfilm
festival van Bellinzona, Zwitser
land, is zaterdag de Nederland
se film 'Minoes' bekroond met
een speciale prijs van de Euro
pese organisatie Media Salles.
'Minoes' werd naar een boek
van Annie M.G. Schmidt, ver
filmd door Vincent Bal. In de
Verenigde Staten is op het in
ternationaal filmfestival van
Fort Lauderdale de door George
Sluizer geregisseerde film 'Het
Stenen Vlot' bekroond voor het
spel van de vijf hoofdrolspelers:
Federico Luppi, Iciar Bollain,
Gabino Diego, Ana Padrao en
Diögo Infante.
utrecht - De nieuwe bundel
van de Utrechtse dichter Ing-
mar Heytze verschijnt eind de
ze maand in de hoogste oplage
die een dichtbundel in Neder
land ooit heeft gehaald. De
bundel 'Het ging over rozen'
gaat dinsdag 26 november inte
graal als speciale bijlage mee in
het Utrechts Nieuwsblad in een
oplage van 130.000 exemplaren.
Het is voor de eerste keer dat
een dichtbundel volledig wordt
voorgepubliceerd in een krant.
Een dag later ligt de bundel in
de boekhandel.
Amsterdam - Het motto voor de
Kinderboekenweek volgend
jaar is Diep in het bos... van Ko
de Boswachter tot Roodkapje
en Robin Hood. Het traditione
le Kinderboekenweekgeschenk
wordt geschreven door Franci-
ne Öomen. Het bos is volgens
het organiserende CPNB in veel
boeken een metafoor. Zo staat
het in de boeken over Harry
Potter voor bijvoorbeeld ge
heimzinnigheid en in die over
Robin Hood juist voor bescher
ming.
den haag - Het museum Escher
in het Paleis aan het Lange
Voorhout in Den Haag heeft
gisteren ruim 1100 bezoekers
getrokken. Het museum is za
terdag geopend door premier
Balkenende, maar was zondag
voor het eerst voor het publiek
toegankelijk. Het voormalige
paleis van koningin-moeder
Emma is bijna volledig vrijge-
mèakt voor het werk van kun
stenaar Maurits Comelis Escher
(1898-1972).
Rotterdam - Petra Stavast krijgt
dit jaar het Steenbergen Stipen
dium voor een beginnende fo
tograaf. De organisatie van de
jaarlijkse prijs, waaraan 5000
euro is verbonden, heeft dat be
kendgemaakt. Het stipendium
wordt op 21 november over
handigd in het Nederlands Foto
Instituut (NFI) in Rotterdam.
Het stipendium is bedoeld voor
jonge getalenteerde fotografen
die in het jaar van de uitreiking
afstuderen aameen varfde Ne-
deplandse kunstacademies.
door Francoise Ledeboer
Amsterdam - Uitgeverij Spec
trum had zaterdag met vooruit
ziende blik maar liefst tweehon
derd exemplaren van Bill Wy-
mans 'Rolling with the Stones'
meegenomen naar de Schrij
vers- en Boekendagen in de
Beurs van Berlage. Ex-bassist
Wyman en zijn co-auteur Ri
chard Havers zouden er vanaf
half elf 's ochtends komen sig
neren. De opkomst was nog
groter dan verwacht en vele
tientallen fans moesten lange
tijd geduldig in de rij staan om
hun exemplaar van de geschie
denis van The Rolling Stones
van een handtekening te laten
voorzien.
De gemiddelde leeftijd was mid
delbaar, maar een échte fan van
The Stones blijft dat vanzelf
sprekend de rest van zijn leven
en had dat wachten er natuurlijk
graag voor over. De leeftijd van
in katzwijm vallen voorbij,
brachten de fans die tijd door
met eerbiedig gefluister en het
werpen van bewonderende blik
ken.
Wyman is dit jaar 66 geworden
en verliet de groep zo'n tien jaar
geleden. Hoe zou hij er inmid
dels uitzien? Zwaar in verval, zo
als zijn oud-collega Wally Tax
van The Outsiders die hem vrij
dagavond in het Amstel Hotel
het eerste exemplaar van de Ne
derlandse vertaling mocht over
handigen? De fans konden met
eigen ogen constateren dat Wy
man zichzelf keurig in conditie
heeft gehouden. Hij heeft nog
steeds een slank postuur, is ge
zien zijn frisse blik niet aan de
alcohol of de drugs en heeft al
zijn (inmiddels geverfde) haar
nog. Af en toe een sigaretje op
stekend, voldeed hij beminnelijk
aan alle verzoeken van de fans
om naast zijn handtekening ook
aanvullende tekstjes als 'For Jan,
forty years a Stones fan' te note
ren. En op de foto met Wyman?
muziek recensie
Theo de With
Patty Trossèl: 'lotusfeet'. Gezien: 16/11
Parktheater, Alphen aan den Rijn.
Patty Trossèl maakt niet zomaar
haar rentree op het toneel. Ze
laat haar publiek in spanning
wachten. De zangeres heeft een
heus voorprogramma. De pro
ducer van haar nieuwe cd 'Lo
tusfeet', Marcel van de Beeten,
zingt zeven liedjes voor de pau
ze. Het blijkt een weinig span
nend optreden. Een gitaar, een
paar akkoorden, een middelma
tige stem en een geen theater
persoonlijkheid.
Hij is echter vergeten zodra Pat
ty Trossèl het podium betreedt.
Ze mag dan hebben verklaard
dat La Pat - het personage waar
mee ze begin jaren negentig fu
rore maakte - dood is, maar zo
werkt dat blijkbaar niet. Er is
toch heel veel van La Pat in Pat
ty Trossèl blijven zitten. Die
prachtige altstem met dat enor
me bereik is niet weg en ook die
theatrale persoonlijkheid schud
je niet zomaar van je af.
Zeven jaar heeft de in Sassen-
heim geboren diva niet op het
podium gestaan. Ze was opge
brand. Ze was moe van het spe
len van La Pat, die extravagante
vrouw met buitenissige kos
tuums die een kruising leek tus
sen Mariene Dietrich en Nina
Hagen. Trossèl maakte in de
tussentijd een reis naar India en
zocht haar heil in de spirituali
teit. Daarvan getuigt ze ook in
haar programma 'Lotusfeet'. Ze
wil puurheid op het podium. Op
één pruik van pauwenveren na
is ze in het Alphense Parktheater
zichzelf.
Het blijkt voldoende. Hoe leuk
de opsmuk destijds ook was,
Patty Trossèl heeft het niet no
dig. Ze is spannend genoeg van
zichzelf. Haar programma be
staat grotendeels uit mystieke
gedichten die ze in India heeft
gevonden en die ze op muziek
heeft gezet. De poëzie gaat over
leven, dood en steeds opnieuw
geboren worden. Of je er nu in
gelooft of niet, het is absoluut
een voorrecht om de hergeboor
te van Patty Trossèl mee te ma
ken.
Ze wordt omringd door drie
muzikanten op viool, piano en
gitaar. Marcel van de Beeten is
in zijn dienende rol als gitarist-
zanger naast Patty Trossèl be
ter op zijn plaats dan als solo
artiest Alles klopt in dit pro
gramma. Of in de taal van de
zangeres: is in harmonie. Na een
uur komt er een einde aan de
spirituele reis, maar het publiek
Ook dat mocht! Ere wie ere toe
komt: hij maakte er de kopers
van zijn 'Rolling with the Stones'
zichtbaar zielsgelukkig mee.
Organisator Rob Mendel van de
Schrijvers- en Boekendagen,
waarop tientallen uitgeverijen
hun aanbod en schrijvers pre
senteerden en naast de bekend
making van de Gouden Strop-
winnaar ook allerlei lezingen en
optredens werden georgani
seerd, toonde zich na afloop
zeer tevreden. Liet de opkomst
van een soortelijke beurs in de
Ahoy' in Rotterdam vorig jaar te
wensen over, de keus voor de
monumentale Beurs van Berla
ge in het drukke Amsterdamse
centrum bleek een succes. „De
uitgevers willen volgend jaar
weer, dus ik ga zeker door", al
dus Mendel. Van Bernlef tot
Noordervliet en van Króonen-
berg tot Palmen trokken de sig
nerende auteurs natuurlijk veel
minder lange rijen dan het pop
fenomeen Wyman, maar als dé
publiekstrekker van deze beurs
heeft hij ook voor zijn collega's
het afgelopen weekeinde zeker
goede zaken gedaan.
Amsterdam - Charles den Tex heeft gisteren de Gouden
Strop ontvangen voor het beste Nederlandstalige span
nende boek. Hij kreeg de prijs, die onder meer uit 11.500
euro bestaat, voor zijn boek 'Schijn van kans'. Gisteren
vond het KRO detective-festival in de Beurs van Berlage
in Amsterdam plaats.
Het boek is een financiële thriller, waarin de kleine maar
gerenommeerde bank Standard Capital een lucratieve
opdracht wegkaapt voor de neus van de machtige Neder
land Europa Bank. Als de eigenaar van Standard Capital
overlijdt, moet zijn jonge medewerkster Matti van der
Donk de klus af zien te maken.
De jury, onder leiding van journalist en programmama
ker Fons de Poel, noemt 'Schijn van kans' een boek dat
„het niet moet hebben van sensatie en wilde achtervol
gingen, maar juist bol staat van rake sfeerbeschrijvingen
en voortreffelijke dialogen". Verder is het volgens de jury
een boek dat fraai gecomponeerd is en de lezer op geraf
fineerde wijze naar een uiterst onderhoudende en span
nende finale leidt.
Het publiek kon via de media, in boekwinkels, bibliothe
ken en scholen over het spannendste boek meebeslissen.
Den Tex was eerder al vier keer genomineerd voor de
Gouden Strop. Hij kreeg de prijs overhandigd door de
winnaar van vorig jaar, René Appel, die ook dit jaar was
genomineerd. De prijs werd in 1986 ingesteld door het
Genootschap der Nederlandstalige Misdaadauteurs.
ie
Op het detective-festival, onderdeel van de Schrijvers- en Boekendagen in de Amsterdamse Beurs van
Berlage, waren gisteren tal van horrorattributen uitgestald. Foto: ANP/Koen Suyk
muziek recei
Hans Keijzers
Concert: Green Lizard. Gezia iS.
Leiden. tel
ita
nr
«x
'Newborn' heet het ni,,}C
gebalanceerde werkje 1
Lizard. De groep, gebo
de broertjes Tjon Ajo
het gaspedaal met hi
pende hardcore-acht
Fuck' zaterdag metei
Die zware donkere 1
ducten met 'Under pr
het met bijna grundst
steunde naar metal
Common God' zijn'-
steeds in de set. Ze ov
gelukkig niet meer.
Green Lizard kiest stj
voor de melodie en
liedje. Met 'Selfcontrol
heerlijke accenten ei
rende dynamiek of hf
Wrong" met het
doorlopende gitaarrifl
man Remi Tjon Ajon
zichtbaar zin. Zijn typ
aangehouden noten 1
hij vol vuur de zaal in.
'Grey", 'Turn around'
tumn' van het eers
'Identity' klinken al
klassiekers en de strak
band laat het LVC n
meewiegen. Met deze
het met het pakkende, |s
songmateriaal, de hei 10
namiek en de onweei
inzet alleen maar gt |(J
Het addertje onder hi uv
waarschijnlijk toch b22
Remi. Vorig jaar was alUl'
ratie aan de stembani
zakelijk. Een uurtje Gn he
blijft met zijn manier v
een regelrechte aansli
stembanden. Je vraagt
het optreden geregeld uv
een vol moordend 1
wel volhoudt.
or
Frans Bauer en een van de vele fans die het podium beklom, „ledereen is voor hem gelijk. Of je nou bejaard bent of gehandicapt." Foto: Taco
van der Eb
laat Patty Trossèl met zomaar
gaan. Niet weer!
muziek recensie
Herman Joustra
Concert: Frans Bauer en band. Gezien:
16/11 Stadsgehoorzaal, Leiden.
Zwieren en zwaaien. Hossen en
huppelen. En niet te vergeten:
polonaise lopen. Warempel, een
avondje Frans Bauer lijkt nog
het meest op een uitbundige
bruiloft. Niet zozeer op een con
cert. Anita Koning staat geregeld
uit haar stoel op en maakt met
haar gestrekte armen en handen
handen een heen-en-weerbe-
weging. Alsof ze thuis de ramen
staat te zemen. Nou, dan vindt
ze dit toch een stuk leuker. „Bij
Frans is het altijd feest."
Dat vindt haar buurvrouw in de
zaal, Ema Molenkamp, dus ook.
Ook zij springt geregeld op uit
haar stoel. En hopla, weer die
beweging met gestrekte armen.
„Ja, wat een feest hè. Maar dat is
nog niets vergeleken met Ahoy'.
Dat is echt geweldig. Natuurlijk
ook omdat daar veel mensen in
kunnen." Buurvrouw Anita
knikt op haar beurt instem
mend. Het moge duidelijk zijn,
hier op rij 16 van de Stadsge
hoorzaal zitten, staan, springen
en dansen twee echte Frans
Bauer-fans. Met tussen zich in
fan nummer drie, de zevenjarige
Jeffrey Koning, getooid met een
echte Bauer-sjaal.
Ema komt uit Haarlem en pikt
vaak een concertje mee. Net als
Anita. Die heeft jarenlang in Lei
den gewoond, maar zit nu al
weer een jaar of zeven in Alme-
re. Een eindje weg, dat klopt.
Maar dat geeft niks. Voor een
concert van Bauer heeft ze zo'n
reisje wel over. „Zegt nou zelf,
het is toch hartstikke leuk?" Ja,
zo leuk als een bruiloft. Frans is
goed bij stem en brengt zijn
liedjes met verve. Hij zingt over
leven, geluk, sterren, wolken,
ooit, eens en tranen. 'De nacht
is mijn vriend, hij brengt me
steeds dichter bij jou', 'ik vlieg
met jou in een luchtballon', dat
soort zinnen. De fans vinden het
prachtig. Zijn teksten, zijn onge
dwongen praatjes met het pu
bliek, ze smullen er van.
Anita verklaart waarom. „Het
leuke aan hem is, dat hij zo ge
woon is gebleven. Vroeger was
ik ook een fan van Hazes, maar
nu niet meer. Die is niet gewoon
meer. Als hij voorbijkomt heeft
hij een houding van kijk-mij-
eens-lopen. Daar hou ik niet
van. Frans heeft dat niet." On
dertussen beklimmen de fans
om beurten het podium om
Bauer bijna te bedelven onder
bloemen en kussen. Van jong
tot oud. „En dat is ook mooi
hè", zegt Ema.„Iedereen is voor
hem gelijk. Of je nou bejaard
bent of gehandicapt. Het is een
hele lieve jongen. En hij durft
voor zijn gevoelens uit te komen
hè. Hij durft te zeggen dat-ie in
een woonwagen heeft gewoond
en dat-ie 's nachts gewoon naar
buiten moest om te plassen. En
hij durft te zeggen dat-ie trots
op zijn moeder is."
Nou, dat laat Frans Bauer dan
ook horen. Bijna plechtig kon
digt hij een nummer aan dat hij
voor zijn moeder heeft geschre
ven. Waarom? „Iedereen mag
weten dat ik gek ben op mijn
moeder, van mijn moeder van
één meter vijftig groot." En daar
zingt hij dan zijn loflied. Want
een moeder ben je niet maar
even'. Anita en Ema genieten
met volle teugen. De emotie die
Bauer toont op het podium is
echt. Niet zomaar een toneel
stukje. Neem nou die ene keer
in Haarlem. Ema herinnert het
zich nog goed. „Toen zong hij
speciaal een lied voor een vrouw
die een keer na een optreden
van Frans thuis kwam en haar
man dood vond. Die vrouw zat
weer in de zaal. Frans wilde met
zijn lied zeggen hoe oneerlijk
het leven soms is, dat vreugde
en verdriet zo dicht bij elkaar
liggen."
Maar vanavond heeft de vreug
de in de Stadsgehoorzaal de
overhand. Hij lacht het hele op
treden door naar de fans. Bauer
is ook groot geworden dankzij
zijn fans. „Dat weet hij ook",
zegt Ema. „Hij heeft ook een
lied speciaal voor de fans ge
schreven." Dat hij dat nu niet
ten gehore brengt mag de pret
niet drukken. Er blijft nog ge
noeg te genieten over. Anita en
Ema zingen uit volle borst mee.
„Ja, ik ken bijna alle teksten",
zegt Ema. „Behalve van die
Duitse liedjes, daar hou ik niet
zo van." Alsof hij het in de gaten
heeft. Bauer zingt de melodie
van 'Überal auf der Welt'. De
melodie ja. De woorden heeft
hij vervangen door 'Lalalalalala'.
Dat bekt een stuk lekkerder.
Anita springt op en lacht: „Zalig
hè, dat Nederlandstalige?"
theater recensie
Susanne Lammers
Voorstelling: 'De Meisjes' van Jean Genet
door Theatergroep Pionier. Regie: Jules
Noyons. Spel: Irene van Katwijk, Tineke
Hopman en Els Wiekeraad. Gezien: 16/11,
Imperium Theater, Leiden.
Een proefopstelling in een psy
chologisch laboratorium, daar
mee zou je 'De Meisjes' van
Jean Genet kunnen vergelijken.
Twee dienstmeisjes, zusjes, ge
vangen in hun dienstbaarheid,
hun levens cirkelend rond hun
'mevrouw'. Hun enige uitlaat
klep is, als mevrouw van huis is,
hun leven na te spelen, en er
dan een meer bevredigende
draai aan geven. Mevrouw te
rugpakken, zogezegd.
Het venijn kan in die gezamen
lijke dagdroom wel vrijelijk stro
men. Degene die mevrouw
speelt, maar ook het dienst
meisje kan dan sarren en beledi
gen. Het blijft natuurlijk een ar
moedige dagdroom: wie los wil
komen van zijn deprimerende
bestaan, kan beter de rol van
Assepoester of desnoods die van
gifmengster kiezen. Of die half
slachtigheid de meisjes nu ook
tegen is gaan staan, of dat hun
kleine fantasietje nu uit de hand
is gaan lopen, blijft onduidelijk,
maar in elk geval is het spel nu
bijna uit. Ze hebben de man van
mevrouw verlinkt, en de ont
dekking daarvan zal een einde
maken aan het leven zoals ze
dat tot nu toe leidden.
Het Utrechtse amateurgezel
schap Pionier speelt dit stuk in
een decor dat gedKi
wordt door twee enorc 5!
laars en een gevulde
Een bruut en plat bei
tegenspraak lijkt meg.
spookachtige sfeer die B
stelling ademt. Het onv a3c
wordt verder uitgewerl ju
speelstijl, die enorm ei hi
is, maar geregeld om
haald wordt door koeli
se terzijdes en com
van de actrices. Vooral ii
Katwijk is een meest1'
doorbreken van de t(
sie, het terugbrengen t u'
le proporties. Maar me|Hi
ze maakt Pionier het a25
lijk. Want zodra het
klemmend angstig dre j<
den, breken ze het a
men uit, en de toi
mag zelf bedenken w rj
sonages drijft, waaraao
prooi zijn, wat er nu
melsnaam aan de ham n
De angst regeert in dii ,g
angst voor het leven I
huis, zonder een
mevrouw, maar ook vi
ven in dit huis, met
vrouw. Daardoor hei
een vorm van sado-i
tisch genoegen dat de
ringen en de onderwi j
oproepen én de bijmü
euze verhouding tusse
zusters. Dat is wat veel
grotesk, dat je er lievei
geconfronteerd wordt
mijdt Pionier dus ook
hulp van alle vervrea j
fecten trekken ze het I
naar een discussiestuk
een niveau waarop h<
de niet persoonlijk w<
leen nog aan het denki
utrecht/gpd - Op het negende
Holland Animation Film Festival
in Utrecht is gisteravond een
Grand Prix uitgereikt aan Adri-
aan Lokman voor zijn film 'Bar
code'. De Nederlandse film won
in de categorie niet-verhalende
animatiefilms. In de afdeling
voor verhalend werk gaf de in
ternationale jury de Grand Prix
aan 'Dog' van de Britse cineaste
Suzie Templeton. In de compe
titie voor toegepaste animatie
film ging de Grand Prix naar
'Channel V: Theatre of the
Hands' van Pete Bishop (Enge
land).
Voor onderafdelingen van toe
gepaste animatie werden bo
vendien vier Joop Geesink
Awards toegekend. Beste com
mercial: Ikea Heads (Steve An
gel, Canada). Beste leader: Bri
tish Animation Awards 2002
(Ben Clark, Engeland). Beste
muziekvideo: Coldplay
Trouble (Tim Hope,
Beste voorlichtingsfili
- Cartoon (Russell Bi
geland) over kinder
Beste campagne: Dip
Hykade, Duitsland).
In de competitie vool.
tenfilms uit Nederland
stelde het Nederlani
voor de Film een st
van 13.600 euro bi
aan de Belg Niels Raw
de Erasmus Hogesch c
sel) voor zijn film 'I v
tweede en derde pri 'i
naar 'Wintersleeper16
Geertsema, KASK Gei
en 'Jasmine' (Tao Pu, C
versum). H
Het negende Hollani |j
tion Film Festival vo
van woensdag 13 to 1
zondag 17 novembei
11.500 bezoekers. Di
procent meer dan bij
editie.
