FBI' dichtbij
door rapport
4,2%.
BINNENLAND 1
FNV wil pas echt zaken doen met nieuw kabinet
IIIMI'I'IWI^ ING Ai) BANK
«r
bik
'Debriefing' was voorbestemd als doofpot 'NcdcrlciJlcisC
SREBRENICA
Bunschoten onderzoekt
berichtgeving cokegebruik
De Vries wil vierde plek PvdA
'In het westen geen portier zonder vesf
Run op kogelvrije kleding na schietincident
'Honing gevaarlijk voor baby's'
-i;
Twin:
sparen en beleggen
op één rekening.
lien in fonds
lopen op'
~im - De tekorten in het
ds dreigen op te lo-
»en nota van de Socia-
feringsbank (SVB) aan
[etaris Rutte (sociale
jkt dat het fonds eind
3 miljard euro in de
i. Dit tekort kan in 2003
jot 2,3 miljard euro.
dseert het kabinet de
spremie te verhogen
icent over de eerste
ngschijven tot het
„.aximum van 18,25
pmdat daarmee het
tordt gedicht, zou ook
jid 1,5 miljard euro uit
ine middelen moeten
i Volgens een woord-
tomen de AOW-uitke-
lt in gevaar.
Jiiteitenfonds
ndonesiëreis
- De Calamiteiten-
heeft gisteren het
lisadvies voor Indo-
irlengd. Dat bete-
dgers vanaf 14 no-
tr met dekking van
naar het
len reizen. De com-
le het negatieve ad-
jde aanslag op een
op Bali.
dinsdag 12 november 2002
door Hans Leber
en Lianne Sleufjes
den haag - De eerste dag van de
parlementaire enquête naar de
dramatisch verlopen VN-missie
van Nederlandse militairen naar
Srebrenica maakte één ding dui
delijk: de defensie-organisatie,
politiek, militair en ambtelijk,
deed er alles aan om het eigen
imago te redden. Er werd ge-
roek kreeg
ogelbrieven
i - Voormalig minister
fan economische
i tegenstelling tot
terie van binnen-
eerder naar bui-
ch kogelbrieven
n. Dat liet het ministe-
in weten. Ondanks het
jivan een reële drei-
iHeinsbroek, trof mi-
hkes al eerder aanvul-
Jrzieningen. Deze
bovenop de gewone
jsmaatregelen die gel-
alle ministers. De ex-
ègelen zijn beëindigd
insbroek ontslag nam.
i :oeker in
jodgestoken
al,|« - Een asielzoeker is
ikad in het asielzoekers-
it iin Den Helder door
ir hiit die stad neergesto-
ie jan werd met een mes
dejtstreek geraakt en
tijd later aan zijn
De vermoedelij-
gevlucht. De twee
t padden om onbeken-
3 jaar geëist
en verkrachter
ieD
*rs# - Een 34-jarige Rot-
le pi zou vorig jaar ten
1 teven tippelaarsters
letprkracht. „Misschien
Of, zei officier van justi-
4-|i die gisteren negen
tegen de man eiste,
ontkende echter
gewelddadige ver-
te maken te heb
eS vrouwen deden vorig
dojfte van verkrachting,
door dezelfde
le t rechtbank doet uit
leeft dertien dagen.
Jming flat
■is.ns brand
den ijssel - De
heeft vanochtend
iouw in Capelle aan
([gedeeltelijk ontruimd
met een grote
appartement is vol-
irand. De brand brak
enP uur uit in een appar-
een van de onderste
een veertien verdie
Ilende flat. De brand-
/idweerde uit voorzorg
;efifnsen uit omliggende
dol Bij de brand is nie-
ittaVond geraakt,
tel
"gekraakt
mP
hoofdagent
Ëen dertigjarige
nt uit het korps Lim-
I heeft vorig jaar de
politiebureau in
taakt. De man werkte
p dat bureau. Hij
Jet alleen geld en tele-
ar ook een in beslag
Irevolver buit. De
inmiddels niet meer
lis en in België woont,
lenkort terecht.
'era
hroek naar
r', xtc in auto
'i. Wit - De Universiteit
ve tt laat automobilisten
n dten slikken voor een
ns 4c naar de effecten van
(die in xtc zit) op
ils 'tiigheid. In totaal krij
gen proefpersonen
0-jjj21 en 40 jaar een xtc-
'iMkt. Na het innemen
sre/pg gaan zij onder be-
een rij-instruc-
opomtestste
lij%rbij wordt onder
dreigd met carrièreproblemen
om te voorkomen dat militairen
publiek maakten wat er écht ge
beurd was tijdens de val van de
enclave.
Het was de toenmalig luitenant
Van Duijn die gisteren tijdens
zijn verhoor meldde dat hij tij
dens de val een stapel paspoor
ten van moslimmannen in het
struikgewas bij een huis vond.
Hem werd op dat moment dui
delijk dat de Bosnische Serviërs
de moslimmannen niet scheid
den om oorlogsmisdadigers on
der hen te zoeken.Als hun
identiteit niet belangrijk was,
hoe konden ze dan weten wie
een oorlogsmisdadiger was?"
Van Duijn vertelde het, terug in
Nederland, tijdens de 'debrie
fing' waarbij de militairen kwijt
konden wat zij hadden gezien
en meegemaakt.
De militaire top vermeldde Van
Duijns verhaal niet in de samen
vatting van de debriefing, de po
litieke leiding kwam dus niet te
weten wat er precies in Srebre
nica had plaatsgevonden. Dat
gebeurde pas toen Van Duijn
ooit een voorgesprek met de af
deling voorlichting van het mi
nisterie van defensie had. De
voorlichter had Van Duijn bena
derd met de vraag of hij aan een
televisie-uitzending wilde mee
doen.
Toen de stapel paspoorten ter
sprake kwam, veranderde de
parlementaire enquête
voorlichter van koers. Het was
een nieuw geluid en dat kon be
ter niet op de televisie. „Dat was
niet goed voor het bataljon, niet
goed voor de landmacht en niet
goed voor de minister, zeiden ze
me", aldus Van Duijn.
Korte tijd later kreeg hij een af
spraak met general Van der
Wind, de man die de 'debrie
fing' had uitgevoerd. Ook Van
der Wind raadde de luitenant
aan dat hij beter zijn kiezen op
elkaar kon houden: „Hij zei te
gen me dat ik immers ook ver
der wilde in het defensiebe
drijf."
Een later onderzoek door staats
man Van Kemenade naar het
'dossier Srebrenica' moest uit
wijzen dat er geen sprake was
van een doofpotcultuur op de
fensie. Dat rapport is eerder dit
jaar met de grond gelijk gemaakt
door het Niod in een geschied
kundig onderzoek naar 'Srebre
nica'.
Van Kemenade concludeerde
ten onrechte dat van een doof
pot geen sprake was. Gisteren
kwam, na het Niod-rapport, op
nieuw het beeld van een forse
doofpot bovendrijven. En niet
alleen het verhoor van Van
Duijn gaf er aanleiding toe.
Ook de Dutchbat-luitenant Rut
ten - de maker van het beroem
de fotorolletje dat bewijzen van
oorlogsmisdaden bevatte maar
in een defensielaboratorium
werd verprutst - merkte dat zijn
verhaal niet graag gehoord
werd. Rutten had bij een huis
nabij de basis van Dutchbat ne
gen geëxecuteerde moslims zien
liggen. Binnen was een moslim
door Bosnische Serviërs zodanig
aan een trapleuning vastgebon
den dat zijn voeten boven de
grond bungelden. En in een
zaaltje boven zag Rutten tiental
len mannen, vaak veel te jong of
veel te oud voor oorlogsmisda
den, die angstig voor zich uit ke
ken. „Ik heb daar gemerkt dat je
de dood daadwerkelijk kunt rui
ken." Hij meldde het aan zijn
meerderen. Hij vertelde het zelfs
persoonlijk aan de landmacht
baas Couzy, een gesprek waar
hij in Zagreb doelbewust om
vroeg: „Couzy moest het we
ten."
Maar Couzy vertelde later die
dag tegen de pers, ook op de tv,
dat er geen aanwijzingen waren
voor genocide door de Serviërs.
De generaal sprak tegen de me
dia dus niet over de oorlogsmis
daden waar Rutten hem van op
de hoogte bracht. Het simpel
doodschieten zonder proces van
burgers, maar ook van militai
ren in gevangenschap, is echter
volgens alle conventies daarom
trent verboden. Ook Couzy kent
ze.
Rutten zag zijn verhaal evenmin
terug in het latere debriefings-
rapport dat verscheen op basis
van alle gesprekken met Dutch-
batters. Het heeft hem zeer te
leurgesteld. „Dit mag niet en
kan niet in een democratie."
De bevlogen Rutten had nog
een opmerkelijke ervaring. Tij
dens het onderzoek naar de te
loorgang van zijn fotorolletje,
meldden zijn ondervragers van
de marechaussee hem dat in
middels zelfs de minister van
defensie (Voorhoeve, red.) zijn
verklaring op de voet volgde.
„Een van mijn ondervragers liep
om de zoveel tijd even weg om
generaal Fabius van de mare
chaussee van het getuigenver
hoor op de hoogte te brengen.
Daar zat volgens hem dus ook
de minister bij."
Voorhoeves aanwezigheid is
nieuw. Als het waar is, zou het
kunnen betekenen dat Voorhoe
ve de Kamer voorloog dat hij
veel details van wat zich in Sre
brenica had afgespeeld, niet
kende.
De komende weken zal het de-
briefingsrapport een grote rol
spelen in de enquête, naast de
politieke verantwoordelijkheid
voor het wegsturen van Dutch
bat op een kansloze missie.
den haag/gpd - Een onderzoek
naar het nut van de bovenregio
nale kernteams van de recherche
heeft de komst van een nationale
recherchedienst (een 'Nederland
se FBI') dichterbij gebracht. Vol
gens de ministers Donner van
justitie en Remkes van binnen
landse zaken laten de feilen die
het onderzoek bij de kernteams
aan het licht heeft gebracht, zien
dat een nationale recherche
noodzakelijk is.
De ministers schrijven dit van
daag in een brief aan de Tweede
Kamer. Zij hebben vandaag ook
het ondereoeksrapport - 'De
voorhoede van de opsporing',
opgesteld door de Nationale Po
litie Academie - naar de Kamer
gestuurd.
De zeven bovenregionale kern
teams, opgericht begin jaren '90,
vormen de elite van de politie.
Ze moeten het recherchewerk
boven het regionale niveau uit
tillen, een waardige tegenstan
der van de georganiseerde zwa
re criminaliteit vormen en die
zware criminaliteit goed in kaart
brengen. Elk van de kernteams
heeft daarbij zijn eigen specia
lisme. Tot de IRT-affaire heetten
de kernteams interregionale re
chercheteams; de naam werd
veranderd nadat die door de af
faire bezoedeld was geraakt.
Volgens het onderzoek hebben
de kernteams (met samen 600
rechercheurs) hun meerwaarde
bewezen. Er is meer inzicht ver
kregen in de zware misdaad,
waardoor zaken beter te plaat
sen en aan elkaar te koppelen
zijn.
Maar er zijn ook grote tekortko
mingen. Op nationaal niveau
schiet de informatie over grote
misdaadbendes in Nederland
tekort door de verbrokkeling
over zeven teams, die sterk op
zichzelf gericht zijn en te weinig
aan uitwisseling doen. Soms zijn
twee kernteams met hetzelfde
onderzoek bezig zonder dat van
elkaar te weten.
Verder deugt de aansturing van
de teams door het openbaar mi
nisterie niet die verloopt vaak
'complex, traag en in veel geval
len niet helder', aldus het rap
port.
De landelijke top van het OM -
het college van procureurs-ge
neraal - heeft te weinig actuele
kennis over de georganiseerde
criminaliteit in huis om de
teams te kunnen leiden.
De onderzoekers schrijven niet
dat er een 'Nederlandse FBI'
moet komen, want dat behoor
de niet tot hun opdracht. Maar
hun bevindingen wijzen wel in
die richting. De beide politiemi
nisters grijpen dat dankbaar
aan. In het strategisch akkoord
van dit kabinet was al gepleit
voor een nationale recherche.
Ook het college van procureurs
generaal ziet in het rapport de
noodzaak van zo'n landelijke re
cherche bevestigd. Die moet in
de visie van de pg's worden on
dergebracht bij het Korps Lan
delijke Politiediensten en aange
stuurd door het landelijk parket
van het OM.
De verhoren in de parlementaire enquête over de val van Srebrenica zijn gisteren begonnen. Boven majoor Franken, onder luitenant Rutten.Foto's: ANP en GPD
door Wilfred Simons
leiden - Kandidaat-lijsttrekker
Jouke de Vries van de PvdA eist
de vierde plaats op in de soci
aal-democratische Tweede Ka
merfractie. In principe wil hij
nog steeds lijsttrekker worden,
maar als hij de andere kandi
daat-fractieleiders Wouter Bos,
Klaas de Vries en Jeitje van
Nieuwenhoven voor moet laten
gaan, vindt hij zo'n hoge plaats
toch 'logisch'. „Zeker in een in
stabiele politieke periode."
De Vries heeft de afgelbpen twee
weken campagne gevoerd voor
zichzelf. Tot nu toe vindt hij de
kandidaatsstellingsprocedure
niet erg democratisch.
„De drie kandidaten Bos, De
Vries en Van Nieuwenhoven ko
men met een politiek manifest
èn ondertekenen dat alledrie! Er
is tussen hen geen enkel inhou
delijk verschil, er kan slechts op
uiterlijkheden worden gekozen.
Dan heb je geen werkelijke keu
ze."
De Vries ergert zich er ook aan
dat de PvdA op zaterdag 16 no
vember tegelijk een politiek lei
der, een programma en een
kandidatenlijst kiest. Dat ge
tuigt, naar.zijn idee, niet van in
zicht en modem politiek leider
schap. „Zou het niet veel beter
zijn eerst een politiek leider aan
te wijzen die daarna in discussie
met het partijcongres invloed
heeft op de inhoud van het pro
gram en de kandidatenlijst?"
Tot nu toe heeft zijn pleidooi
voor partijvemieuwing echter
geen weerklank gevonden in de
PvdA.
door Henk van Gelder
Nijmegen - Het dodelijke schiet
incident in de Nijmeegse disco
theek The Matrixx heeft geleid
tot een run op kogelvrije vesten.
De belangstelling komt vooral
uit de horeca van buiten de
Randstad.
Dat stellen de verkopers van ko
gelvrije vesten waarvan er in Ne
derland een stuk of vijf zijn. Zij
zijn verbaasd dat de slachtoffers
in Nijmegen zich zonder vest
aan de deur waagden. Volgens
de leveranciers zijn in het wes
ten van het land portiers zonder
vest even uitzonderlijk als disco
theken zonder detectiepoortjes.
De belangstelling komt dan ook
vooral van uitgaansgelegenhe
den 'uit de provincie', zo be
merken AVB Security Equip
ment in Katwijk aan Zee en
AWDV in Rotterdam, dat The
Matrixx tot zijn klantenkring re
kent. Het Groningse BodySafe
en ICPS uit IJmuiden constate
ren eveneens een toenemende
vraag.
De interesse verbaast AWDV.
„In Rotterdam, Amsterdam en
Den Haag werken portiers zon
der uitzondering met kogelvrije
vesten. Drie weken geleden wer
den er in Rotterdam drie por
tiers neergestoken. Er was geen
enkele extra vraag. Noppes.
Sinds de Matrixx krijg ik vragen
uit heel Nederland."
Cees Thijssen van het Katwijkse
AVB zegt een drukke week te
hebben gehad. „Twintig vesten
hebben we verkocht, ook aan
Nijmeegse zaken. Doorgaans
zijn het er gemiddeld minder
dan tien per week." Tal van ho-
reca-ondernemers uit Noord
en Oost-Nederland informeer
den naar prijzen. Een kogelvrij
vest kost 500 tot 650 euro per
stuk.
De opmars van kogelvrije vesten
onder Randstedelijke portiers is
volgens Thijssen begonnen na
de schietpartij in een Gorin-
chemse discotheek in 1999,
waarbij twee meisjes dwars door
de voordeur heen werden dood
geschoten. Het portiersvak is
steeds gevaarlijker geworden,
meent Thijssen. „Vroeger
dwong een portier respect af.
Als je eruit werd gegooid kreeg
je nog een klap mee. Nu zoeken
bezoekers ruzie met de portier."
bunschoten/gpd - Het gemeen
tebestuur van Bunschoten heeft
een mediadeskundige in de arm
genomen naar aanleiding van
krantenpublicaties over Bun-
schotense werkgevers in de vis-
branche die cocaïne zouden
verstrekken aan jeugdige werk
nemers. Die deskundige gaat
onderzoeken of de wijze waarop
enkele dagbladen, waaronder
deze krant, afgelopen vrijdag
over het vermeende uitdelen
van coke hebben bericht recht
matig en zorgvuldig is geweest.
Dat meldde burgemeester
Groen van Bunschoten gisteren
tijdens een gemeenteraadsver
gadering.
Wat Groen betreft is de zaak
duidelijk. In de krantenberich
ten van vrijdag staat dat de bur
gemeester het uitdelen van 'een
snuifje coke van de baas' heeft
bevestigd. Dat is volgens hem
echter pertinent onjuist. „Ik ben
sprekend opgevoerd, terwijl ik
nooit contact heb gehad met de
betreffende journalist. Mijn
voorlichter heeft wel commen
taar gegeven, maar die is niet
goed geciteerd. Hij voelt zich
onheus behandeld." Burge
meester Groen erkende gister
avond dat er geruchten over
door visboeren verstrekte drugs
de ronde doen. „Die kan ik be
vestigen nog ontkennen. Maar
de Bunschotense gemeenschap
en de visbranche zijn nu in een
negatief daglicht gesteld en om
dat er geen feiten bekend zijn,
kunnen we ons niet verweren."
De hoofdredactie van deze krant
staat nog steeds achter het ver
haal.
emmen/gpd - Een twee maanden oude baby uit Drenthe is dit voor
jaar overleden aan een zeldzame vorm van botulisme. Het meisje
heeft de besmetting waarschijnlijk opgelopen door het eten van ho
ning, zo is nu bekendgemaakt. „Het is gevaarlijk om kinderen tot 1
jaar honing te geven", reageert arts infectieziektenbestrijding Ties-
sen van de GGD Drenthe. „Het product kan besmet zijn met sporen
van de bacterie die infantiel botulisme veroorzaakt." Die ziekte ver
oorzaakt spierzwakte en verlamming.
(advertentie)
ictievermogen ge-
onderzoek gebeurt
it van de Europese
Aan het onderzoek
leen automobilisten
die al eens vaker xtc
'ruikt.
Twin S|><ircn
Sparen en beleggen op één rekening. Het kan,
met Twin*. Sparen met Twin levert nu 4,2% rente op!
En wanneer u nu of in de toekomst wilt beleggen, kan dit
ook. U switcht eenvoudig en kosteloos tussen het
spaar- en beleggingsdeel. Twin biedt u dus de zekerheid
van sparen en de kans op het rendement van beleggen!
De waarde van beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden
geen garantie voorde toekomst. Rcntewijzigingen voorbehouden.
Voor Twin* is een financiële bijsluiter opgesteld met informatie over het product, de kosten
en de risico's. Vraag erom en lees hem voordat u het product koopt
Meer weten? Bel 0800-7012
of kijk op www.ingbank.nl
on&ftteel van JNQ Ai>
door Sylvia Marmelstein
en Alex Bogers
den haag - De FNV neemt de gok: de
grootste vakcentrale van het land waagt
het erop dat er na de verkiezingen een
linkser kabinet komt. Of in ieder geval een
kabinet waar de vakbeweging betere af
spraken mee kan maken over onder ande
re loonmatiging, WAO en spaarloon. Om
dat voor elkaar te krijgen gaat de FNV zelfs
proberen leden en dus kiezers te beïnvloe
den in hun stemgedrag.
De FNV-bónden hebben gisteren eens
gezind 'nee' gezegd tegen het voorstel
van het kabinet om een meerjarenplan te
maken om het slechte economische tij te
keren. De FNV vindt dat arbeidsonge
schikten in dat plan asociaal worden be
handeld. Zo wil het kabinet dat de WAO-
uitkering afhankelijk wordt van het inko
men van de partner. En de vakbeweging
moet beloven jarenlang een looneis te
stellen op of zelfs onder de inflatie.
Wèl willen de aangesloten vakbonden
onder voorwaarden 'ja' zeggen tegen het
zogenoemde noodplan dat demissionair
minister De Geus hen dit weekeinde
heeft aangeboden. Daarin maken sociale
partners en kabinet afspraken die alleen
gelden voor het jaar 2003. Volgens dat
plan belooft de vakbeweging een looneis
te stellen onder de inflatie (die wordt ge
schat op 2,5 procent). In ruil daarvoor
mogen ze (een versoberde vorm) van de
spaarloonregeling houden en maakt het
Lodewijk de Waal. Foto: ANP/Robbert Slagman
kabinet 80 miljoen euro vrij om gesubsi
dieerde banen om te zetten in regulier
werk.
Over het heikele onderwerp WAO wordt
in dat noodplan met geen woord gerept.
Sociale partners moeten daarover dan
opnieuw gaan onderhandelen met het
nieuwe kabinet dat na de verkiezingen
van 22 januari aantreedt.
De vakbeweging loopt daarmee een
groot risico. Samen met de werkgevers
hadden de vakcentrales een advies opge
steld voor een nieuwe WAO. Het huidige
kabinet neemt onder druk van het CDA
dat plan bijna helemaal over. Als het aan
de WD had gelegen was het voorstel
echter in de prullenmand beland. Wordt
de WD na de verkiezingen dus nog gro
ter, dan dreigt het volledige plan te sneu
velen.
Blijkbaar voelt de werknemersorganisatie
zich sterk genoeg om de strijd met de po
litiek aan te gaan. „Vóór de verkiezingen
kunnen we de politieke partijen probe
ren te beïnvloeden. Als er dan toch een
kabinet komt dat de WAO flink wil ver
slechteren, gaan we actie voeren", zegt
De Waal.
Liever heeft de FNV dat acties voorko
men worden. En daarvoor gaan de bon
den proberen om het stemgedrag van
hun leden te beïnvloeden. Plannen wor
den inmiddels gemaakt om een sociaal-
economische kieswijzer te maken. Daar
in kunnen kiezers aangeven hoe ze den
ken over onderwerpen als spaarloon, ge
subsidieerde banen en WAO. Vervolgens
kunnen ze zien welke politieke partij het
beste bij hun meningen past.
De FNV gokt er misschien ook een beetje
op dat Nederlanders geschrokken zijn
van de laatste verkieziMsuitslag. „De kie
zer stemde vooral over «gratie en veilig
heid en keek nauwelijks naar de sociaal-
economische onderwerpen", zei FNV
voorzitter De Waal na de vorige verkie
zingsuitslag. De Waal hoopt nu blijkbaar
dat de dreigende afschaffing van het
spaarloon, versobering van de pensioe
nen en WAO en het afschaffen van ge
subsidieerde banen hen aanzet tot het
stemmen op een andere partij.
Mocht dat allemaal niet lukken dan heeft
de vakbeweging nog één wapen; CAO-
overleg. Tijdens de CAO-onderhandelin-
gen kunnen de bonden proberen terug te
eisen wat de politiek de werknemers ont
futselt. Daar hebben de bonden inmid
dels ruime ervaring mee. Zo heeft de po
litiek jaren geleden een wet gemaakt die
regelt dat werknemers tijdens hun eerste
ziektejaar nog maar 70 procent van him
loon uitbetaald hoeven krijgen. In de
praktijk komt er van die wet niks terecht.
In bijna alle CAO's hebben de bonden
het voor elkaar gekregen dat het loon
wordt aangevuld tot honderd procent.
