KUNST CULTUUR
Faillissement
van RO lijkt
afgewend
De beste kunst uit het Groene Hart
De dans om de kijkertjes: Harry Potter of Pietje Bell
Leids bureau winn
van architectuurpi
'J
'Romeo en Julia moet won
gespeeld door jonge actem
Verhalenbundel
schrijverscollectief
Graffiti gevraagd
in Noordwijk
Crossing Border
terug in Den Haag
Extra concert
Van Morrison
Pier vol kunst
en cultuur
Poppodia als swingende statussymbolen
Ji
dinsdag 12 NOVEMI
it
alphen aan den rijn - Het Al-
phense schrijverscollectief Un
dercover presenteert vrijdag
avond in boekhandel Haasbeek
zijn eerste verhalenbundel. De
eerste twee exemplaren worden
om 20.30 uur overhandigd aan
Marianne Meester, de illustra
tor van het boek, en aan schrijf-
docente Monique Rijven. De
bundel telt 49 verhalen van ze
ven Alphense schrijvers.
noordwijk - Jeugdige graffiti
spuiters uit Noordwijk worden
uitgedaagd plannen in te die
nen om de schuttingen om de
bouwput aan het Palaceplein
op te fleuren. Het plaatselijke
jeugd- en jongerenwerk heeft
een wedstrijd uitgeschreven,
ïot en met 18 december kun-
hen voorstellen worden inge
diend. Meer informatie is ver
krijgbaar via tel. 071-3625766.
den haag - Het muziek- en lite
ratuurfestival Crossing Border
keert volgend jaar terug naar
Den Haag. Het ontstond tien
jaar geleden als krakersfestival
in Den Haag. Later koos het
evenement domicilie op en
rond het Spui en ook in het
Congrescentrum. Door tegen
werking van de gemeente en
onmin over de subsidie koos
het festival enkele jaren geleden
voor Amsterdam. Daar vond af
gelopen weekeinde de laatste
editie plaats.
utrecht - Van Morrison geeft
vrijdag 27 december een extra
concert in Muziekcentrum Vre-
denburg in Utrecht. De reden is
dat de twee concerten die de
Ierse zanger komend weekein
de in het Amsterdamse theater
Carré geeft zeer snel waren uit
verkocht. De voorverkoop voor
het derde concert begint zater-
Rotterdam - De Rotterdamse
Wilhelminapier wordt als de
nieuwste plannen doorgaan
een pier voor kunst en cultuur.
Het streven is dat alle Rotter
dammers er vanaf juni 2004 iets
van hun gading kunnen vinden,
24 uur per dag, zeven dagen per
week. Een nieuw theater staat
er al en behalve voor cursussen
muziek of fotografie, zouden
Rotterdammers er ook terecht
kunnen bij een fotoarchief waar
vier miljoen foto's worden be
waard, of voor de restauratie
van oude, beschadigde foto's.
Amsterdam - Wordt het Harry
Potter, Pietje Bell of Piratenpla-
neet? Met deze prangende vraag
worstelen dezer dagen waar
schijnlijk heel wat jeugdige bio
scoopbezoekers (en hun ou
ders).
In aanloop naar de feestdagen
staan de komende weken tradi
tioneel de premières van de be
langrijkste jeugdfilms van het
jaar op het programma.
"Pietje Bell' van Maria Peters bijt
met zijn première op 15 novem
ber het spits af en is daarna op
122 plaatsen te zien. De premiè
re van 'Harry Potter en de Ge
heime Kamer' is op 20 novem
ber in vier steden, een dag later
gaat de film 'uit' in 245 Neder
landstalige en Engelstalige ko
pieën. Disney's 'Piratenplaneet'
verschijnt op 8 december (80 tot
100 kopieën).
Dat de laatste weken van het
Daniel Radcliffe (links) als Harry
Potter. Foto: Reuters
jaar lucratief zijn voor de ma
kers van jeugdfilms blijkt uit de
cijfers. Vorig jaar ging de helft
den haag - Het dreigende faillis
sement van het Residentie Orkest
(RO) in Den Haag lijkt afgewend.
De gemeente Den Haag en het
rijk gaan deze week nog met el
kaar praten over een oplossing
van de grote financiële proble
men waarmee het muziekgezel
schap kampt. Dat is de uitkomst
van een crisisoverleg gisteren
tussen het rijk en de directie van
het RO.
Volgens interim-manager P. van
Klink van het orkest verliep het
overleg in „een constructieve
sfeer". Het Residentie Orkest
kampt met een schuld van
320.000 euro en een structureel
begrotingstekort van 450.000
euro. Het rijk, dat dit jaar zijn
bijdrage aan het gezelschap al
met ruim 180.000 euro verhoog
de tot bijna 3,2 miljoen euro,
dreigde de uitbetaling van voor
schotten stop te zetten als er
niet snel duidelijkheid komt
over de financiële en organisa
torische toekomst van het or
kest Als er op korte termijn
geen geld komt, zou het orkest
volgende maand al niet meer
aan zijn betalingsverplichtingen
kunnen voldoen.
Met name het begrotingstekort
geldt als een groot probleem.
Het orkest heeft met veel kunst
van de bijna twee miljoen bio
scoopbezoekers in de laatste
twee weken van december naar
een van de drie toen draaiende
rolprenten 'Harry Potter',
'Minoes' en 'Atlantis'. De films
trokken in die periode respectie
velijk 650.000, 310.000 en 41.000
kijkers.
In 2000 bleef het percentage bij
gebrek aan een grote klapper
steken op 41 procent (van 1,4
miljoen bezoekers). In 1999
scoorden de drie jeugdfilms
'Kruimeltje', 'Tarzan' en 'De
IJzeren Reus' echter 53 procent
van het totale bioscoopbezoek
van 1,7 miljoen mensen in veer
tien dagen.
„December is de beste maand
van het jaar voor films", zegt
een woordvoerster van distribu
teur Buena Vista van de anima
tiefilm 'Piratenplaneet'. Disney
komt elk jaar met een tekenfilm
Ouinten Schram als Pietje Bell.
Foto: GPD
voor de kerst. „Het is met de
kerstvakantie vooral voor gezin
nen een goede periode. We wis
ten dat ook 'Harry Potter' gaat
draaien, maar er is toch bewust
voor deze periode gekozen." De
woordvoerster waagt zich niet
aan een voorspelling over het
aantal bezoekers.
Regisseuse Maria Peters van
'Pietje Bell' was ook verantwoor
delijk voor de klapper 'Kruimel
tje' die in 1999/2000 bij elkaar
1,3 miljoen mensen trok. „Als
we daar nu eenderde van halen,
zouden we al heel blij zijn", al
dus de woordvoerster van
MVSP. „'Kruimeltje' had des
tijds vrijwel geen concurrentie
en daarbij was het geen strenge
winter."
De distributeur van 'Harry Pot
ter en de Geheime Kamer', War
ner Bros, hoopt dat er net zoveel
mensen komen als naar de eer
ste film van Harry Potter, waar
in totaal ruim twee miljoen
mensen naar keken.
Na crisisoverleg over toekomst orkest
Met ontwerp supermarkt Leeuwa
leiden - WKH Architecten uit
Leiden heeft de Vredeman de
Vries Prijs voor Architectuur
2002 gewonnen. Het bureau
krijgt de onderscheiding voor
het ontwerp van een parkeer
garage annex supermarkt in
Leeuwarden. Een landelijke
vakjury koos het winnende
ontwerp uit een lijst van twin
tig in Friesland gerealiseerde
bouwwerken.
Volgens de jury wordt het ge
bouw 'rimpelloos opgenomen
in de stedelijke context'. Ook
prijzen de juryleden de ma
nier waarop kunst is geïnte
greerd in het ontwerp. Zo is
boven de ingang van
keergarage een Friese
gel aangebracht en
permarkt 'versierd'
zeefdrukte gevelpane
een grafisch ontwerj
Leidse kunstenaar Jj
geld.
WKH Architecten is
2001 ontstaan uit de
twee Leidse bureaus:
tenburaeu Verheijf
ren|de Haan en Kna
chitecten. Dat eerste
was onder meer verf '1
delijk voor het ontv1
het Leidse natuurim
museum Naturalis.
en vliegwerk een structurele be
zuiniging doorgevoerd voor een
bedrag van 225.000 euro. Die
besparing is gerealiseerd door
het schrappen van allerlei rand-
activiteiten, een kleiner aantal
optredens en het instellen van
een vacaturestop in de zomer.
Normaal gesproken zou het or
kest de beschikking moeten
hebben over 107 muzikanten,
op het moment zijn dat er hon
derd. Op termijn daalt dat aan
tal naar 97.
Volgens Van Klink lag de ge
meente tot gisteren dwars bij
het beschikbaar stellen van de
andere benodigde 225.000 euro.
De gemeente heeft een andere
lezing en stelt dat het RO tot nog
toe niet volledig inzage heeft ge
geven in de cijfers en de onder
liggende contracten.
Van Klink heeft er alle vertrou
wen in dat het rijk en de ge
meente Den Haag tijdens hun
overleg een oplossing vinden
voor het financiële probleem.
„Het rijk heeft ons een waar
schuwing willen geven door te
dreigen met het stopzetten van
de subsidiestroom. Wij hebben
dat goed begrepen", aldus Van
Klink. „Nu moeten we werken
aan een structureel gezonde fi
nanciële situatie bij het Residen
tie Orkest"
breda - Overal in Nederland verrijzen nieuwe poppodia. Ze zijn vaak in de jaren zeventig
en tachtig begonnen in oude scholen en fabriekshallen. Deze gebouwen voldoen niet
meer aan de eisen van nu. De overheid, de bands en het publiek willen goede akoestiek,
voldoende nooduitgangen en geluidsisolatie. En het moet er mooi uitzien, zoals het net
geopende Mezz in Breda. Wie het nieuwe stadhuis in Alphen aan den Rijn kent, ziet de
overeenkomsten met Mezz. Dat is geen toeval, want de glooiende gebouwen zijn allebei
ontworpen door architect Erick van Egeraat. In het Alphense ontwerp overheerst het
glas. De buitenkant van poptempel Mezz bestaat uit 1200 vierkante meter ro<
Het heeft inmiddels bijnamen gekregen als pinda, reuze-amoebe en schelp.
een concertzaal voor 650 muziekliefhebbers en een café voor 150 mensen. Heil
doeling dat er jaarlijks tweehonderd concerten worden gegeven. ||(j
In popkringen wordt eraan getwijfeld of Mezz zich staande kan houden tussef
te andere podia in de nabijheid: 013 in Tilburg en De Effenaar in Eindhoven.
Foto: ANP/Robin Utrecht
beeldende kunst recensie
Theo de With
Expositie 'Kunst langs Rijn en Gouwe'. Te
zien: t/m 17/11 in Centrum Beeldende
Kunst, Alphen aan den Rijn, t/m 31/12 in
Stadsmuseum, Woerden en t/m 12/1 in
museum Catharina Gasthuis, Gouda.
Bëeldende kunst wordt niet al
leen in een stedelijk klimaat ge
maakt. Ook op het platteland
wonen en werken kunstenaars
die iets te vertellen hebben. Dat
bewijst het drieluik 'Kunst langs
Rijn en Gouwe' dat op drie
plaatsen een overzicht biedt
van de kunst die in het Groene
Hart wordt vervaardigd.
In het Goudse museum Catha
rina Gasthuis ging afgelopen
weekeinde de derde van de drie
tentoonstellingen open. Het is
de grande finale van dit kunst
project. Er is werk te zien van
alle kunstenaars die goed ge
noeg werden bevonden om tot
'het beste uit het Groene Hart'
te worden gerekend. In het
Stadsmuseum Woerden is
slechts klein, intiem werk te be
zichtigen. Het Alphense CBK
toont werk van drie kunste
naars die gebruik maken van
nieuwe media.
Nee, wie een goed beeld wil
krijgen van de kunst die wordt
gemaakt langs de oevers van de
twee genoemde rivieren moet
de reis naar Gouda onderne
men. Het Catharina Gasthuis
heeft drie zalen ingeruimd voor
de hedendaagse kunst uit het
Groene Hart. Bij de ingang lig
gen twee kleurige koeien van de
Bodegraafse keramiste Jackie
öouw de bezoeker op te wach
ten. Het is meer een gimmick,
maar zegt wel iets over de in
spiratiebron voor veel van de
Gerard Huysman heeft zijn 'Winterlandschap In Nieuwkoop' fotorealistisch geschilderd. Publiciteitsfoto
kunstenaars: het landschap met
grazige weiden, kaarsrechte slo
ten, karakteristieke kerkdorpjes
én koeien.
De Alphense kunstenaar Gerard
Huysman heeft bijvoorbeeld
een winterlandschap van de
Nieuwkoopse Plassen geschil
derd en een duinlandschap met
hotel bij Noordwijk. Van een af
stand lijken de doeken foto's.
Zo realistisch zijn ze geschil
derd. Schijn bedriegt, want
Huysman zet het landschap
naar zijn hand. Hij 'compo
neert' zijn doeken door veel fo
to's te maken en fragmenten
daaruit bij elkaar te voegen op
een schilderij. In zijn genre is
Huysman een absolute mees
ter.
Collega's van hem springen
vrijer om met het landschap.
Ido Vunderink reduceert vanuit
zijn atelier in de Meije (bij
Nieuwkoop) zijn omgeving tot
bijna abstracte doeken waarin
nog net iets herkenbaar is. De
Amerikaanse schilderes Jeanne
Johns, die al vele jaren in het
plassendorp Noorden woont,
doet het op impressionistische
wijze. Haar 'Herfst in mijn tuin'
is een kleurenexplosie die past
in de traditie van Renoir en Mo
net. Gerrit Neven uit Schoon
hoven doet het weer anders.
Zijn aquarellen van bijvoor
beeld de uiterwaarden van de
Lek tonen vooral veel lucht. Het
land eronder is plat en dat
wordt nog eens benadrukt door
Nevens lijnenspel.
Het landschap is echter niet de
enige inspiratiebron. Andere
culturen duiken ook bij diverse
kunstenaars op. Dat is niet zo
vreemd. Ze komen van overal.
Jeanne Johns laat haar roots
thuis, maar Krikor Momdjian
en Josiah Onemu doen dat niet.
De in Alphen woonachtige
Momdjian maakt de cultuur uit
zijn vaderland Armenië zicht
baar. Hij doet dat in zowel Al
phen als Gouda met een moei
lijk te begrijpen combinatie van
fotografie, schilderkunst, video
en gehandwerkte kleedjes.
„Geen kunst om boven de bank
te hangen", zei kunsthistoricus
Loek Tilanus, verbonden aan
de Universiteit Leiden, terecht
bij de opening in het Alphense
CBK.
De uit Afrika afkomstige Josiah
Onemu brengt een indrukwek
kende combinatie van noord en
zuid. Centraal op de expositie
in Gouda staat een soort graf
monument voor zijn moeder.
„Mijn moeder stierf voor mij en
jouw moeder stierf voor jou",
luidt zijn toelichting. Het geeft
het kunstwerk een universele
betekenis. De installatie was
eerder te zien in het Afrika Mu
seum bij Nijmegen. Zijn inspi
ratie heeft hij overduidelijk uit
Afrika gehaald, maar bij de uit
voering maakt hij gebruik van
westerse materialen.
De enige geselecteerde kunste
naar die niet op deze finale te
zien is, is videokunstenaar Eddy
Seesing. Hij heeft een conflict
met de directie van het Cathari
na Gasthuis over het ontbreken
van een financiële vergoeding.
Dat is jammer, want Seesing is
een kunstenaar die zich in een
interessante richting ontwik
kelt. Gelukkig wordt zijn werk
wel in het Alphense CBK ge
toond. Zijn lichtsculptuur 'Ope
ra sopranen' is alleen vrijdag 15
november om 20.00 uur in wer
king te zien. Seesing filmde zes
beroemde zangeressen en
draait die beelden vertraagd af,
waardoor opvalt dat de mimiek
van de sopranen Tos staat' van
de muziek. Het heeft geen moer
met het Groene Hart te maken,
maar het is wel intrigerende
kunst.
Wim Berings bewerkt klassieker voor studenteij
door Marleen Duijf
leiden - De verboden liefde
tussen Romeo en Julia moet
worden gespeeld door jonge
acteurs. Die mening is Wim Be
rings, regisseur van toneel
groep De Wetten van Kepler,
toegedaan. Acht studenten van
de Fontys Academie voor Dra
ma in Eindhoven hebben met
hem hun versie van Shakespe
are's klassieker gemaakt.
Voor 'Romeo Julia', de pro
ductie die van morgen tot en
met vrijdag in het Leidse LAK-
theater te zien is, besloot regis
seur Wim Berings om met al
leen maar studenten en pas af
gestudeerden te werken. Acht
in totaal. Berings is tien jaar re
gisseur en artistiek leider van
De Wetten van Kepler.
„Romeo Julia is een verhaal
van jonge mensen, dat ge
speeld moet worden door jon
ge mensen. De inbreng van de
studenten in het stuk is enorm.
We hebben het mooie script
samen geconstrueerd", zegt
Berings. Behalve aan de tekst is
ook hard aan de conditie ge
werkt. Omdat er in de korte,
krachtige acts - naast zang en
compacte teksten - veel bewe
ging en dans zit.
Sinds de zomer is druk gerepe
teerd aan en gediscussieerd
over de door William Shake
speare beschreven verboden
liefde tussen Romeo Montecchi
en Julia Capuletti. Twee jonge
mensen, telgen van rivaliseren
de families in Verona, die uit
eindelijk door misverstanden
en wanhoop de dood ingedre
ven worden. De scènes voor
deze hedendaagse interpretatie
van een onmogelijke liefde zijn
gezamenlijk bedacht
Berings: „We wilden het naar
onze hand zetten. Een klassie
ker die dicht bij onze wereld
komt, het hier en nu, dichter
op onze huid." In figuurlijke
zin denkt de regisseur dan aan
„onmogelijke liefdes in Belfast
of Palestina en waar jonge
mensen, tegen de wens van
hun omgeving in, toch zo dap
per zijn om 'ja' tegen elkaar te
zeggen."
De klassieke stijl van het stuk is
losgelaten. Al zal de oude taal
nog af en toe herkenbaar zijn.
'Romeo Julia' speelt zich cfit-
maal af in een abstracte, he
dendaagse sfeer waarbij belich
ting en geluid die sfeer accen
tueren. Componist Wiebe Go-
tink koos voor twee soorten
muziek. „Het is metalachtige
hedendaagse muziek, sterk rit
misch, tegenover live akoesti
sche muziek waarbij ook ge
zongen wordt door de ac
teurs." Go tink wil met zijn mu
zikale contrast ook het contrast
tussen de gewelddadige 'bui
tenwereld' en de intimiteit van
de 'binnenwereld' van de per
sonages benadrukken.
De klassieker die drie uur
duurt, is teruggebracht naar
ruim één uur. 'Julia' Kim Zon
neveld (23), vierdejaars studen
te bij Fontys, vindt
rond Romeo en Julia
om te spelen. Net als
studeerde 'Romeo'
Bree (23) heeft ze zit
in de totale, onvooi
liefde tussen mensei
mogelijkheid van di
maakte het extra
om eraan mee te d(
Romeo minder lijdei
hem meer initiatief
vind dat het is gelukt
anekdote aan te
blijft wel romantisch.'
Voor Julia bedacht Kin
veld een wat oude
(geen 14, maar 17 jaafi
halve lief en ideaal 00,
en trots is. „Een gefo
puber die haar midP
heft", licht ze toe. Del
ting van het seksuele el
welddadige is in Shakfl
Verona onontkoombi
erotiserende van het li
ma keert ook terug inl
„Als iemand je uitdaï
sief is of spuugt,
eenzelfde adrenal
seks", oppert Ruud 1
Regisseur Berings
„Het uitdagende, het
ve tegenover de verleial
raakvlakken met seksu|
'Romeo Julia', 13 t/l
20.30 uur, LAKtheater
Verder nog te zien in
neelschuur, Haarlem
Lantaren/Venster, Rei
(22-23/11), Theater
Den Haag (6/12).
