Bedrijfsleven in grote steden verkleurt
ECONOMIE
Magneetstrip is zwakste schakel van de pinpas
Goede gever kan rekenen op beloning fiscus
■ders
in af
VNO-NCW voorspelt bloeiende toekomst voor allochtone ondernemers
Kandidaten
haken af bij
Bondgenoten
Snelle Boeing
gaat mogelijk
in de ijskast
KI
Belgische spoorwegen
diep in de rode cijfers
- Er stappen meer
op dan het vak bin
nen. Vooral de wetswij-
ivaardoor werkloze schil
de winter geen recht
■bben op een uitkering,
Iders besluiten uit het
ippen. Dat schrijft J.
;em, voorzitter van de
irganisatie Fosag in
blad Ondernemen. De
irkloosheid zorgt er-
schilders de kwast
jen en elders hun heil
Van de opleiding ko
lt voldoende jonge
binnen om de be-
in evenwicht te hou
tens de afgelopen win-
ongeveer 6000 vak-
thuis, ongeveer 15 pro-
alle schilders.
zaterdag 9 NOVEMBER 2002
probleem
afetaria's
- Patatbakkers
sinds deze maand een
jleem. Gebruikt frituur -
sinds 1 november niet
irden toegepast in vee-
fetaria's en andere fri-
:ers moeten daarom
voor afvoer. Volgens
>lad Snackkoerier zijn er
';n alternatieven voor het
als veevoer dat een ge-
Ban de Belgische dioxi-
M. Overwogen wordt om
ebruiken voor de op-
;van groene stroom,
in is een milieuvergun-
n het ministerie van
noodzakelijk. Ook zal de
__^st lager zijn.
edenheid over
metproviders
^Nederlandse huishou-
n redelijk tevreden over
lemetverbinding. Alleen
Idesk van de aanbieder
Jhter. De klanten van
i }n Compuserve zijn het
jvreden over hun provi-
van @Home en Tiscali
j. Dat blijkt uit een giste-
resenteerd onderzoek
marktonderzoeksbu-
diview onder 1507 huis-
s in Nederland. Gemid-
ten particuliere inter-
hun providers het rap-
jr 7,2. De betrouwbaar -
ii de verbinding scoort
gste, namelijk een 7,3.
dkbaarheid van de help-
jgt het laagste cijfer: een
door Meichior Zeeman
den haag - Amsterdam, Rotter
dam, Den Haag en Utrecht heb
ben de samenstelling van hun
bevolking sterk zien veranderen.
Waar begin jaren negentig de
vier grote steden nog uit een
overgrote meerderheid van blan
ke Nederlanders bestonden, zijn
ze inmiddels van kleur verscho
ten. Het aandeel van de migran
ten en hun nakomelingen steeg
van rond de 15 naar 40 of zelfs
bijna 50 procent.
Dat heeft ingrijpende economi
sche gevolgen zeggen de onder
zoekers Adjiedj Bakas, directeur
van managements- en commu
nicatiebureau Dexter en Wim de
Ridder, directeur van de stich
ting Maatschappij en Onderne
ming. In opdracht van werkge
versorganisatie VNO-NCW on
derzocht De Ridder de effecten
van de veranderde bevolkingsa
menstelling voor het onderne
merschap in de grote stad. Het
rapport voorspelt een bloeiende
toekomst voor de allochtone
ondernemer met ambitie.
Vooral de kinderen van de hui
dige generatie middenstanders
zullen hun kans grijpen, zegt
Bakas. Zijn adviesbureau houdt
zich bezig met de werkgelegen
heid van allochtone groepen.
„Er staan nu 90.000 familiebe
drijven zonder opvolger te koop.
Kinderen van de huidige eigena
ren hebben hun ouders heel
hard zien werken in de zaak en
willen dat zelf niet. Maar voor
de migrantenkinderen is dit een
uitgelezen kans om op te klim
men op de sociale ladder.
Ook de samenstelling van de
studentenpopulatie op universi
teiten en hogescholen voorspelt
een groeiend aantal allochtonen
in hogere functies. „Er zitten nu
al 7 procent allochtone studen
ten in het hbo en 6 procent op
de universiteiten. Er zijn nu al
60.000 tot 90.000 allochtone
hbo'ers en academici in Neder
land. Binnen vijf jaar komen er
nog 25.000 bij. Mensen die uit
vindingen doen, die octrooien
Jonge allochtone ondernemers, actief in de horeca en als kleermaker. Archieffoto's: United Photo's de Boer en Ton Kastermans
en patenten zullen ontwikkelen.
Van hen moet de economie het
hebben", zegt Bakas.
Onderzoeker De Ridder is nog
stelliger: „Over vijf jaar zit de
ondernemer van buitenlandse
afkomst op de bok." De drang
om te presteren en te groeien in
welvaart is volgens hem daarbij
bepalend. Nieuwkomers met
frisse ideeën hebben meer kan
sen dan de vastgeroeste oude
garde. De Ridder, sinds augus
tus hoogleraar toekomstonder-
zoek aan de Universiteit Twente:
„De nieuwelingen passen zich
sneller aan de veranderende
markt aan, de survivors zitten al
lang in vastgesleten patronen.
Bovendien, op grensvlakken van
studies of culturen ontstaat de
noodzakelijke vernieuwing.
In het VNO-NCW-onderzoek is
onder meer gekeken naar de
ontwikkelingen in de VS. Daar
hebben verschillende bevol
kingsgroepen de geschetste ont
wikkeling al doorgemaakt. Voor
alsnog richtten ze zich op be
paalde economische sectoren.
In een mum van tijd hebben
Koreanen bijvoorbeeld een ste
vige positie veroverd in de de
tailhandel, 70 procent van de
winkels in de Amerikaanse staat
Califomië is in hun handen.
De groep die zich richt op een
specifieke sector, heeft de mees
te kans van slagen, daarna volgt
een verdere spreiding. Deze
trend zal naar verwachting ook
in Nederland doorzetten. Dat is
al te zien in de studies die de
ondernemers van morgen vol
gen.
„Moslimjongeren, Turks zowel
als Marokkaans, doen heel vaak
een opleiding in de informatie-
en communicatietechnologie,
net als de Hindoestanen: die ko
men in de zakelijke dienstverle
ning terecht. Hindoestanen zit
ten ook vaak in de advocatuur
of in de geneeskunde. Surina-
mers en Antillianen dringen
door in de ambtenarij. Chinezen
zitten in de detailhandel en
steeds vaker in de financiële
dienstverlening", somt Bakas
op.
Het blijkt ook dat migranten en
hun nakomelingen die geen
kans op terugkeer naar hun va
derland hebben, beter integre
ren dan de groepen die nog wel
een sterke band met het land
van oorsprong hebben. „De Af-
ghanen doen het heel goed in
Nederland", zegt Bakas. „Zij we
ten dat zij geen toekomst heb
ben in Afghanistan, daarom
doen zij er alles aan om in Ne
derland te slagen. Dat zag je in
dertijd ook bij de Indische Ne
derlanders."
Turken en Marokkanen daaren
tegen hebben nog steeds sterke
banden met familie in het va
derland, sturen er ook geld
heen. Dat geld kan beter wor
den geïnvesteerd in Nederland,
meent Bakas. „Dat zal op ter
mijn ook gebeuren. De tweede
generatie van buitenlandse af
komst heeft een veel minder
sterke band met het vaderland,
die richt zich ook veel meer op
Nederland.
De opkomst van de ondernemer
van vooral niet-Westerse af
komst, zal wel gevolgen hebben
voor de inrichting van Neder
land. Zo vindt Bakas dat regel
geving te veel uitgaat van 'één
baan, één woning' terwijl al
lochtone ondernemers niet zel
den drie of meer deeltijdbanen
en het ondernemerschap met
elkaar combineren. Ook het wo
ningbestand moet worden aan
gepast, want onder de nieuwe
ondernemers leeft minder het
verschil tussen wonen en wer
ken. In de Bijlmer in Amsterdam
staan 1000 bedrijven geregi
streerd, maar er is geen bedrijfs
ruimte voor. Dat hoeft ook niet.
Wie maaltijden wil maken voor
de drukke yup die daarvoor zelf
geen tijd heeft, en dat is ook een
tendens uit Amerika, kan dat ge
woon in zijn eigen keuken doen.
Een van de stimulansen om de
Nieuwe Nederlander beter te la
ten integreren, is het initiatief
daartoe aan henzelf over te la
ten, met alle kansen en risico's
daarbij. „De subsidiekraan kan
misschien beter dicht", zegt Ba
kas. „Woningcorporaties moe
ten hun huurwoningen massaal
in de verkoop gooien. Dan moe
ten de allochtonen ze kopen.
Met een eventuele tweede hy
potheek op hun huis hebben ze
een begin van een startkapitaal
om een zaak op te zetten. Pas
dan zal de integratie doorzet
ten."
- „Pinpasfraude is
eend. De banken beste-
imiddels de vereiste aan-
|n. Maar bij de invoering
inkpas lijken de fraude-
in te zijn onderschat.
onvoldoende beseft
legevoelig de magneet-
zegt Arnoud Boot, hoog-
lanciële markten aan de
lit van Amsterdam en
in het bankwe-
ide Nederlandse Vereni-
Banken is er dit jaar tot
'oor zo'n 400.000 euro
Ide gepleegd met pin-
Te verwaarlozen op een
n zo'n één miljard
s per jaar, meent di-
Jllocks. De banken ma-
niettemin zorgen en
in een aantal gevallen
k op welke manier is ge
il is gevraagd dagelijks
[tomaten te controleren,
len zij eventueel een
rf jmondje' onderschep-
lee criminelen bank
passen kopiëren. Maar Boot be
twijfelt of de medewerkers dat
lang volhouden. „Ik denk dat de
alertheid verslapt als een paar
maanden geen fraude wordt ge
constateerd. En je moet er ook
rekening mee houden dat de
criminelen waarschijnlijk weer
een nieuwe manier hebben be
dacht om te frauderen. Welk
systeem je ook kiest, fraude is
altijd mogelijk."
Toch kunnen bankpassen veili
ger worden dan ze nu zijn. In
sommige landen werken de pas
sen op basis van een chip, in
plaats van de magneetstrip.
Zo'n chip, die nu al in de meeste
bankpassen is verwerkt om te
'chippen', is volgens kenners
veiliger omdat er meer gegevens
op passen. De magneetstrip is
bijna kinderlijk eenvoudig te ko
piëren. De fraudeur heeft een
goede kopie in de tijd dat de
kaart door de machine wordt
gehaald. Het kopiëren van een
chip kost minstens een dag, en
is technisch veel moeilijker.
Blocks bevestigt dat de mag
neetstrip de zwakste schakel is
van de pinpas. De chip werpt
een hogere dam op tegen po
tentiële fraudeurs met pinpas
sen. Bij de bankpas vormen de
pincode en de magneetstrip sa
men de beveiliging. „Daarvan is
de pincode niet te achterhalen,
hooguit af te kijken. Dus als je
de magneet vervangt door de
chip dan wordt het fraudeurs
een stuk moeilijker gemaakt",
zegt Blocks.
Toch zien de banken niet de
noodzaak om nu over te schake
len op de chip. Blocks gaat uit
van een periode van vijf tot tien
jaar voor een nieuw systeem kan
worden ingevoerd. Op dit mo
ment wordt internationaal over
legd om te komen tot een nieu
we standaard. Interpay, samen-
werkingsdochter van banken die
het betalingsverkeer regelt, ver
wacht dat het nog zo'n vijfjaar
zal duren. Het probleem is dat
overschakelen torenhoge kosten
met zich mee brengt. Het aan
passen van de kaarten is relatief
simpel, maar alle geldautoma
ten moeten ook omgebouwd
worden.
Volgens woordvoerder Wouter-
sen van Interpay is het maat
schappelijk 'niet verantwoord'
de middenstand nu met derge
lijke kosten op zadelen. „De
winkeliers hebben na de invoe-
Foto: GPD/Phil Nijhuis
ring van de euro en de millenni- de door fraude ook niet in ver-
umwisseling al genoeg kosten houding tot de kosten voor een
gemaakt." ombouwoperatie. „Nieuwe sys-
Volgens Interpay staat de scha- temen geven ook geen garantie
dat het probleem is opgelost. De
vraag is of zo'n investering dan
verantwoord is", zegt Wouter-
sen. Volgens Blocks wil de pu
blieke opinie een bankkaart die
100 procent veilig is en niets
kost. „Dat kan niet."
Ook financieel deskundige Boot
denkt dat het nog vijf jaar duurt
voor er een nieuw bankpassys
teem is. Alleen een crisis zou de
aanpassing kunnen versnellen.
Daarvan is volgens hem geen
sprake. Hij verwijst naar 'tussen
oplossingen' zoals die ook bij
creditcards worden toegepast.
Om fraude te bestrijden zijn er
detectiecomputers. Die slaan
alarm als de gebruiker ineens
een aanmerkelijk groter bedrag
nodig heeft dan gebruikelijk. De
computers waarschuwen ook
als de creditcard binnen tien
minuten wordt gebruikt in Ne
derland en vele duizenden kilo
meters verderop. Volgens Boot
is dat systeem ook bruikbaar om
de bankpas beter te beveiligen.
Coördinator Idzinga van het In
terregionaal fraudeteam Noord-
Holland en zijn collega Maat
vinden dat banken 'professio
neel optreden tegen fraude'.
„Wat fraudebestrijding betreft
staat Nederland in de wereld
aan de top", zegt Idzinga. Vol
gens Maat zijn banken min of
meer gedwongen om werk te
maken van de fraudebestrijding.
Dat heeft te maken met het
'handhavingsarrangement' dat
is opgesteld door het openbaar
ministerie. „Het moet voorko
men dat wij ons inspannen om
fraude te achterhalen terwijl
banken of andere instellingen
de zaken op hun beloop laten.
Tot nu toe hebben banken ge
daan wat je van ze mocht ver
wachten."
De Consumentenbond, die dit
jaar honderd meldingen en
klachten over pinpasfraude
kreeg, is niet tevreden over de
manier waarop banken omgaan
met bankpasfraude. In juli 2000
drong de bond er op aan bevei-
lingscamera's te installeren bij
elke betaalautomaat. Dat is niet
gebeurd. „De NVB zei dat er ho
ge kosten aan waren verbonden.
Men dacht ook dat het preven
tieve effect heel beperkt zou zijn
omdat je verplicht bent om
klanten met een bordje te atten
deren op camera's. Dat vinden
wij onzin", aldus woordvoerster
Nijkamp.
utrecht/den haag/anp - Nog
een drie kandidaat-bestuursle
den hebben zich teruggetrok
ken bij vakbond FNV Bondge
noten. Eerder had de kandi-
daat-bondssecretaris A. van der
Hoek zich al afgemeld bij de
grootste vakbond van Neder
land, die in ernstige financiële
en bestuurlijke problemen zit.
Dat heeft een woordvoerder
van de bond gisteren bevestigd.
De kandidaat-bestuursleden
zijn het er niet mee eens dat de
vakbond afziet van een ingrij
pende reorganisatie. Het gaat
om R. Oosterhout, J. Castelein
en D. van Huizen, die door het
vorige bestuur waren voorge
dragen.
Door de afzeggingen is het vrij
wel zeker dat H. van der Kolk
op 28 november de nieuwe
voorzitter wordt. Van der Kolk
is nu CAO-coördinator van de
vakcentrale FNV. Hij kan reke
nen op brede steun in de vak
bond. Zijn enige tegenkandi
daat is de vrijwel onbekende
Haarlemse griffier W. Geldof,
die alleen door de afdeling Rail
infrastructuur is voorgedragen.
Door het afketsen van de con
tributieverhoging is woensdag
het bestuur van FNV Bondge
noten voortijdig afgetreden. Op
dit moment worden de functies
waargenomen door het lande
lijk FNV-bestuur met daarin
voorzitter L de Waal.
De Waal zei in een toelichting
het reorganisatieplan te gaan
uitvoeren. Dat wil zeggen dat
tweehonderd arbeidsplaatsen
worden geschrapt en dat een
aantal kantoren dicht gaat. De
FNV-voorzitter bestrijdt bewe
ringen dat hij met een coup de
macht zou hebben gegrepen bij
Bondgenoten. „Het voorzitter
schap van Bondgenoten is mij
in de schoot geworpen door de
bondsraad, toen het hoofdbe
stuur opstapte", aldus De Waal.
seattle7anp - De Amerikaanse
vliegtuigbouwer Boeing wil
eind dit jaar kiezen of het een
sneller of een zuiniger vliegtuig
gaat maken. Het heeft de lucht
vaartmaatschappijen een
exemplaar voorgesteld dat tot
20 procent zuiniger met brand
stof omgaat dan zijn huidige
toestellen.
Dat houdt in dat er een eind
kan komen aan het project voor
een vliegtuig dat bijna met de
snelheid van het geluid vliegt,
de Sonic Cruiser. Walter Gillet
te, verantwoordelijk voor het
Sonic-programma, liet volgens
de zakenkrant The Financial Ti
mes weten dat het zuinige
exemplaar in de plaats moet
komen van de verouderde en
slecht verkopende Boeing 767.
Bij het ontwerp is wel gebruik
gemaakt van ontwerp- en pro
ductiemodellen voor de Sonic
Cruiser.
Boeing kan zijn potentiële afne
mers maar moeilijk overtuigen
van het nut van de Sonic Crui
ser. De luchtvaarmaatschappij
en vinden het argument van
kortere vluchttijden niet opwe
gen tegen ticketprijzen die 15
procent of meer boven de tarie
ven voor de business class lig
gen. Ook luchtvaartmaatschap
pij Virgin Atlantic is op haar
schreden teruggekeerd. Vorig
jaar liet topman Richard Bran
son nog enthousiast weten zes
snelle Boeings te kopen. Dit
jaar verklaarde maatschappij
niet te weten of er voordeel zit
in hogere snelheden.
i
doet, goed ontmoet. Wie in Nederland
ideren schenkt aan organisaties als het
Is, een kerkelijke instelling, het Prins Bern-
:uurfonds of de Zeehondencrèche in Pieter-
jn daarvoor door de fiscus worden beloond.
pders geven jaarlijks voor ruim 1,6 miljard
(i goede doelen. Aan organisaties die veelal
Jtropie afhankelijk zijn, en die potentiële
eters dan ook graag op alle fiscale ins en
ten. Hoe goed moet je zijn, om via de fis-
terug te zien van je gift?
'dcelijkste manier om te geven is de een-
t simpelweg een behoorlijk bedrag
ten aan de instelling die u financieel wilt
nen. Bewaar het bank- of giroafschrift
|s voor de belastingdienst,
ïstigde dient bij de Belastingdienst/On-
Ingen in Den Bosch geregistreerd te staan
istelling die 'algemeen nut' nastreeft. Dat
k geval de instellingen die een keurmerk
[verkregen van het Centraal Bureau Fond-
'ng (CBF). Bij een eenmalige gift kunt u
•ordelig uitzijn bij erkende organisaties
a Zonder Grenzen of het Nationaal
hds Jantje Beton, maar niet bij de plaatse
lijke sportvereniging.
Schenkingen zijn aftrekbaar in box 1
en vallen onder de persoonsgebon
den aftrek. Uitgangspunt is het verza-
melinkomen (van box 1, 2 en 3) waar
bij nog geen rekening is gehouden
met die persoonsgebonden aftrek.
Niet alles is aftrekbaar. De eenmalige
schenking moet ten minste één pro
cent van dit 'drempelinkomen' zijn,
met als minimumgrens 60 euro. Het
bedrag boven dit minimum is aftrek
baar. Maximaal mag u tien procent
van het drempelinkomen aftrekken.
Een voorbeeld. Victor heeft een ver-
zamelinkomen van 23.000 euro. Hij
heeft voor 750 euro geschonken aan
erkende goede doelen. Een procent
van zijn verzamelinkomen komt neer
op 230 euro. Victor mag aftrekken:
750 minus 230 is 520 euro. Bij fiscale partners
worden de verzamelirikomens en de giften voor
de aftrek bij elkaar opgeteld.
Als u een groot bedrag wilt schenken, kan het fis
caal aantrekkelijker zijn om periodiek te schen
ken. Dat kan door bij een notaris vast te laten leg
gen dat u ten minste vijf jaar achtereen min of
meer gelijke bedragen aan één organisatie
EIGEN
BEURS
Brenda van Dam
schenkt. De fiscus noemt dit giften in
de vorm van termijnen van lijfrenten.
Deze schenkingen zijn volledig aftrek
baar. Als u periodiek in totaal 5.000
euro schenkt, heeft u dus vijf jaar lang
een jaarlijkse aftrekpost van 1.000 eu
ro. U kunt dit belastingvoordeel zelfs
maandelijks via de Voorlopige Terug
gaaf op uw rekening gestort krijgen.
Er is nog een voordeel. Met deze ma
nier van schenken kunt u óók de
plaatselijke sportvereniging onder
steunen en zelf fiscaal profiteren. Ten
minste, als het om een vereniging van
minimaal 25 leden gaat. Het lijkt mis
schien wat ingewikkeld om voor een
goed doel een notaris in te schakelen,
maar dat valt in de praktijk reuze mee.
Met name grote maatschappelijke in
stellingen zijn u hierbij graag van
dienst. Ze regelen de notaris of nemen de kosten
voor het opstellen van de akte voor hun rekening.
Vertegenwoordigers van diverse goede doelen
hebben zelfs een speciale huisnotaris of een con
sulent op het gebied van schenken en erven.
Er zijn andere mogelijkheden om te schenken. U
kunt goederen schenken aan een instelling, zoals
een huis, aandelen of een kunstcollectie. U kunt
Bijna iedereen geeft
Uit het onderzoek Geven in Nederland van
de Vrije Universiteit blijkt dat maar liefst
driekwart van de huishoudens geld geeft
aan een of meer goede doelen. Gemiddeld
voor 317 euro per jaar; 15 procent geeft
meer dan 450 euro per jaar. Er wordt het
vaakst gegeven via de collectebus, door lo
ten te kopen of door iemand te sponsoren
voor een inzamelactie (niet aftrekbaar, be
halve als je een betalingsbewijs hebt). Bijna
de helft van de huishoudens is vaste dona
teur (wél aftrekbaar) van een of meerdere
organisaties die ach inzetten voor een goed
doel. Meer info: www.goededoelen.nl; De
Goede Doelen Gids 2003 (ISBN 9075458
1QX) Belastingdienst/Ondernemingen Den
Bosch, tel. 073 - 6245520
bij testament of legaat bepalen dat een of meer
organisaties een deel van uw nalatenschap zullen
erven. Een notaris kan u er meer over vertellen.
brussel/anp-belga - De Belgi-
sche nationale spoorwegen
staan er financieel beroerd
voor. Uit een financiële door
lichting van topman Vinck
blijkt dat de NMBS dit jaar af
stevent op een nettoverlies
van 443 miljoen euro, tegen
296 miljoen euro vorig jaar.
Tegen 2006 kan het tekort op
lopen tot 696 miljoen euro.
Volgens de krant Le Soir, die
de cijfers naar buiten bracht,
is de situatie catastrofaal.
Daar komt bij dat de schulden
van de pakjesdienst ABX nog
niet eens zijn meegeteld. De
schuldenlast van de NMBS
loopt ook steeds verder op.
Eind 2001 bedroeg de schuld
3,9 miljard euro, maar die zou
dit jaar oplopen tot 5 miljard.
Als de groei niet wordt ge
stopt. kijken de spoorwegen
volgens Vinck in 2006 aan te
gen een schuldenberg van 10
miljard euro.
De NMBS-topman heeft al
een vacaturdpop ingevoerd,
maar heeft nu plannen voor
een ingrijpende herstructure
ring. Volgens de vakbonden
zou hij vanwege de impopu
laire maatregelen daarmee
willen wachten tot na de par
lementsverkiezingen van juni
2003. Bij de NMBS werken
momenteel bijna 42.000 men
sen, ruim het dubbele van het
aantal NS-werknemers.
Vinck trad in juni aan na een
rommelige benoemingsproce
dure. Hij komt uit de industrie
met een reputatie van een sa
neerder. De NMBS is al jaren
een zorgenkind. De hervor
mingsgezinde verkeersminis
ter Durant moet afrekenen
met machtige vakbonden, die
in de raad van toezichthou
ders zitten, en politieke be
noemde bestuurders uit voor
al het Franstalige landsgedeel
te.
