Grootste ingreep sinds Koude Oorlog'
AST
BINNENLAND
4
rMMiliMiliIJ
Hoofdrolspelers in enquête Srebrenica
van tilWiW.UUt
'Hier zijn alleen vissers, hardwerkende mensen'
tINUTE
Brugman
Korthals acht snel inzetbare krijgsmacht mogelijk ondanks bezuiniging
Pesten populair
onder leraren
Van der G. kreeg
wapen wellicht
via ex-buurman
OM: Geen nieuw
onderzoek door
NIOD-rapport
Ama mag wél van terrein,
dragen uniform vrijwillig
'Grootste campagne ooit vertoond'
bij Van Til
AATSTE
AGEN!
Iy<
Bremers
=j getrouwd
choten - Emily Bremers
>ren in Voorschoten ge
il met jonkheer R. Van der
een goede vriend van
prins Willem-Alexander.
jrs was jarenlang de ge-
prfde echtgenote van de
flun relatie kwam in 1995
>t licht toen ze betrokken
n bij een ongeval. In 1998
lekend dat de verkering
j was. De prins ontbrak
plechtigheid.
■lachten van
ibrand vast
vennep - De politie heeft
;k drie verdachten aan-
n in verband met de
and op 21 augustus in
orp. De verdachten zijn
van Nieuw-Vennep in
ijd van 17 en 18 jaar. Het
:keer tussen Schiphol en
door de brand
ig afgesloten.
straf voor
-medewerker
v'iag - Een voormalig me-
:r van het CDA-partij-
is gistermiddag veroor-
it een taakstraf van 200
ir de vervalsing vorig
een imago-onderzoek
)A-politicus De Hoop
De medewerker had
isieprogramma 2Van-
;n samenvatting ge-
een onderzoek van
iau Trendbox, waarin
tt De Hoop Scheffer een
lago had bij de kiezer.
i straf voor
teersleiders
- Drie luchtverkeers-
iebben op 10 december
iten gemaakt rond een
igeluk met een vliegtuig
ta Air Lines in dichte
Schiphol. Dat heeft de
ink in Haarlem gisteren
r beroep bepaald. De
sleiders krijgen geen
ndat hun fouten deels te
en aan niet optimaal
lerende voorzieningen
irkeerstoren.
1 hooligans
entief op'
- Burgemeester Brou-
Utrecht wil dat onrust-
iij grote evenementen
alwedstrijden preven-
:n worden opgepakt,
tel deed ze gisteren
gemeenteraad van
'5k Brouwer reageert met
an op de rellen tijdens
balwedstrijd FC Utrecht
Warschau op 3 oktober.
igi herdenking
msterdam
rsfcAM - In Amsterdam
i etmdag voor het eerst
h994 geen herdenking van
aotallnacht plaats. Organi-
udederland Bekent Kleur
ofc plannen voor een
ppj opzet van de herden-
^e(g niet rond en ziet er dit
is iirom van af. De herden-
s t$k vorig jaar slechts on-
s eyeertig mensen.
ieus: Geen
^taling Ritalin
aojiG - Het medicijn Ritalin
iralsnog volledig ver-
ister De Geus van
randheid heeft de bijbe-
r het medicijn tijdelijk
aaid, zo is gisteren be-
iaakt. De maatregel
n Sn kracht totdat binnen-
Teh nieuw alternatief mid-
zde markt verschijnt. Pati-
.Ütioesten vanaf 1 novem-
tega 3 euro zelf bijbetalen
'acrtig pillen Ritalin,
it l
|$artsenpost
esit veel beter'
301
v4g - De dienstverlening
Itrale huisartsenposten
eter, vindt de Consu-
Ibond. Veel mensen
(klachten over de werk-
in de posten, waarin
)en buiten kantooruren
zdaar samenwerken. De
,peft plaatsvervangend
|jr De Geus (volksgezond-
irzocht zich in te zetten
zaterdag 9 november 2002
den haag/anp - De bezuinigingsopera
tie waarvoor het ministerie van defensie
zich ziet geplaatst, is de grootste ingreep
sinds de Koude Oorlog, durft minister
Korthals te beweren. „Er zijn vele reorga
nisaties geweest, maar dit is de eerste
waarbij traditionele scheidslijnen op veel
punten zijn doorbroken", aldus de be
windsman gisteren in een toelichting op
de reeks van bezuinigingsmaatregelen
die hij van het kabinet mag uitvoeren.
Het ambtelijk apparaat, de luchtmacht,
marine en landmacht moeten in 2006
ruim 800 miljoen euro hebben bezui
nigd. Alleen de marechaussee wordt in
de operatie ontzien.
Korthals ontkent dat Defensie door dit
soort opdrachten niet in staat is de
krijgsmacht in te richten volgens een
visie die past in het toekomstbeeld van
Nederland. Nederland streeft naar een
snel inzetbare flexibele krijgsmacht die
vooral is gericht op internationale vre
destaken. Het schrappen van operatio
nele capaciteit en menskracht brengt
die doelstelling niet in gevaar, aldus de
minister.
In de plannen van Korthals en Van der
Knaap valt op dat de luchtmacht acht
tien F16's moet inleveren plus vijfden
Bolkow observatiehelikopters. Het
krijgsmachtonderdeel behoudt echter
zijn zes squadrons en daarmee de drie
luchtmachtbases. Het sluiten van een
basis zou een enorme besparing heb
ben opgeleverd. Van der Knaap denkt
dat die discussie gevoerd gaat worden
op het moment dat Nederland besluit
minder JSF gevechtsvliegtuigen, de op
volger van de F16, aan te schaffen.
De marine moet nu in ieder geval twee
fregatten versneld afvoeren en gaat in
omvang terug naar twaalf schepen.
Verder worden twee mijnenbestrij-
dingsvaartuigen afgestoten. In de ver
dere discussie gaat het over de vraag of
Nederland ook uit de voeten kan met
schepen die wat minder kunnen dan
moderne fregatten, en daardoor ook
goedkoper zijn in de exploitatie.
De landmacht wordt operationeel nau
welijks aangetast. De forse besparingen
komen uit het opheffen van de mobili
sabele eenheden en de verkoop van
complexen waarin het materieel ligt
opgeslagen. Naar schatting achthon
derd burgers verliezen door deze in
greep hun baan. De maatregel levert
Defensie al gauw 200 miljoen euro per
jaar op.
Op personeelsgebied wil Korthals de
komende vier jaar proberen 2000 van
de 6000 staffuncties te schrappen. Deze
forse ingreep is volgens Van der Knaap
deels mogelijk doordat de krijgsmacht-
onderdelen veel meer dingen geza
menlijk gaan doen. Daarnaast is er
sprake van een bewuste inkrimping
van de krijgsmacht. Defensie zal zich
inspannen om te voorkomen dat er ge
dwongen ontslagen moeten vallen.
De WD, de enige fractie die tot nu op
het bezuinigingsplan wilde reageren,
ziet niets in het schrappen van achttien
F16's.
De fractie wil eerst een fundamentele
discussie over de toekomst van de
krijgsmacht voordat operationele capa
citeit wordt opgegeven.
Ook de bonden benadrukken dat De
fensie er goed aan zou doen eerst te be
palen wat er nodig is voor een snel in
zetbare krijgsmacht voordat er wordt
gesneden.
den haag/gpd - In het onder-
wijs wordt niet alleen door
leerlingen, maar ook door le
raren veel gepest Meer dan
in andere beroepsgroepen,
blijkt uit onderzoek. In het
onderwijsblad SBM zegt een
schooldirecteur „Verbale
woordspelletjes of wenkbrau
wen optrekken zijn in feite
pijnlijker dan fysiek geweld.
De manier van benaderen is
zo, dat je er bij een kind wat
van zou zeggen." Naast het
negeren en uitlachen, wor
den andere voorbeelden ge
noemd: een leraar krijgt een
rooster met veel lastige tus
senuren of collega's zeggen
zelfs met leerlingen erbij dat
hij geen orde kan houden.
^betering.
wageningen/gpd - Volkert van
der G. heeft voor het verkrijgen
van het wapen waarmee Pim
Fortuyn is doodgeschoten, mo
gelijk hulp gekregen van een
vriend met een crimineel verle
den. De man is in de jaren tach
tig veroordeeld voor een gewa
pende bankoverval in Baarn.
Het gaat om een voormalige bo
venbuurman van het Wagenings
kantoorpand van de Vereniging
Milieu Offensief, waarvoor Van
der G. tot zijn arrestatie werkte.
Deze man is op 6 september
door de politie aangehouden op
verdenking van het verstrekken
van het moordwapen.
Het recherchebijstandsteam
sluit ook niet uit dat de man bij
Van der G.'s zoektocht naar een
vuurwapen als contactpersoon
heeft gediend. Fortuyn werd op
6 mei dit jaar omgebracht met
een semi-automatische Star Fi-
restar. Het spoor naar de vorige
eigenaar loopt dood. Er lijkt wel
verband met een ramkraak in
Emmen via dna-materiaal.
De bovenbuur van Van der G's
werkgever is twee dagen na zijn
arrestatie weer op vrije voeten
gesteld. De Amsterdamse pers
officier van justitie mr. D. Krui
mel laat desgevraagd weten dat
de man nog steeds in beeld is in
het lopende onderzoek naar
Van der G. De opgepakte en vrij
gelaten man woont nu in
Amersfoort.
arnhem/anp - Het openbaar
ministerie (OM) in Arnhem ziet
in het rapport van het Neder
lands Instituut voor Oorlogsdo
cumentatie NIOD over de val
van de moslimenclave Srebreni
ca geen aanleiding om een
nieuw onderzoek in te stellen.
Uit het rapport, dat eerder dit
jaar uitkwam, is volgens een
woordvoerder van het openbaar
ministerie niet gebleken dat er
strafbare feiten zijn gepleegd.
„Er zijn geen aanwijzingen die
voldoende grond vormen voor
een concreet nieuw onderzoek",
aldus de woordvoerder gisteren.
In april dit jaar viel het tweede
paarse kabinet over de conclu
sies die het NIOD trok in het
rapport.
Het openbaar ministerie in Arn
hem, waar de militaire recht
bank is gevestigd, deed eerder
wel onderzoek naar misdragin
gen door Nederlandse militai
ren, zogeheten Dutchbatters, in
Srebrenica Ook deed het OM
onderzoek naar een fotorolletje
waarop beelden zouden staan
van oorlogsmisdaden die in
1995 in de moslimenclave zijn
gepleegd. Dit rolletje bleek ver
keerd te zijn ontwikkeld.
De meeste onderzoeken leidden
niet tot vervolging. Wel betaal
den in elk geval drie Dutchbat
ters een transactie. Zij kochten
daarmee strafvervolging af.
Maandag beginnen de openbare
verhoren van getuigen naar de
Nederlandse verantwoordelijk
heid voor de missie.
door Stephan Jongerius
vught - Vlak voor de start van
de zogeheten ama-campus in
Vught zijn de scherpste kantjes
van het strenge regime afge
haald. De alleenstaande min
derjarige asielzoekers (ama) mo
gen de terugkeercampus wél
verlaten. De uniforme kleding -
groen voor de beginnelingen,
rood voor gevorderden - is bo
vendien niet verplicht.
Dat bleek gisteren tijdens een
persconferentie op de omstre
den ama-campus. Kansloze
asielzoekers van 15 tot 17 jaar
gaan daar direct na hun komst
in Nederland heen. Stap voor
stap wordt er in maximaal 1.5
jaar toegewerkt naar terugkeer.
Vluchtelingenwerk Nederland
en voogdij-instelling Nidos (ver
antwoordelijk voor het welzijn
van de individuele ama's) maak
ten zich spreekbuis van de criti
ci. „We hebben bezwaar tegen
de grootschaligheid en het
strenge regime.zei VWN-
woordvoerster Wijn. Beide in
stellingen zullen met een onaf
hankelijke en kritische opstel
ling deelnemen aan het experi
ment met de ama-campus. Nu
de regels zijn versoepeld ver
dient de proef 'een eerlijke
kans'.
De campus biedt uiteindelijk
plaats aan 360 ama's, waarvan
90 meisjes. Binnen een jaar
moet blijken of de nieuwe aan
pak veilig en leefbaar is en daad
werkelijk tot terugkeer leidt. On
langs is het Nidos eveneens een
proef begonnen met een klein
schalige, 'vriendelijker' aanpak
om jonge asielzoekers tot terug
keer te bewegen.
Het COA vindt de ama-campus
'een sprong voorwaarts'. „We
bieden de ama de mogelijkheid
om vanuit een veilige omgeving
nieuw perspectief op te bou
wen." De ama's krijgen een fi
guurlijke rugzakje mee. met een
opgespaard geldbedrag en aller
lei beroepsvaardigheden.
De jonge asielzoekers krijgen,
vanaf het moment dat ze om
6.30 uur centraal worden gewekt
totdat om 22.30 uur de lichten
uitgaan, een strakke daginde
ling. Die bestaat uit onder meer
onderwijs, recreatie, sport en
corvee. In de eerste drie maan
den zijn ze rookies' (nieuwelin
gen) en ligt de nadruk op het le
ven in de groep en de Engelse
taal. Als ze promoveren tot seni
or krijgen ze meer privileges:
meer privacy, bezoek aan soos
en bios. In het onderwijs ver
schuift dan de aandacht naar
beroepsvaardigheden.
De aangepaste leefregels moe
ten nog op papier worden gezet.
Ama's mogen de campus verla
ten, maar de leiding wil te allen
tijde weten waar ze zijn. Maar
over de vraag of ook rookies van
het terrein mogen, was al ver
warring. Uniforme kleding is
niet langer verplicht. Maar de
leiding van de campus verwacht
dat veel ama's er wel gebruik
van maken. „Vaak hebben ze
niet meer dan wat ze aanheb
ben. Als burgers de ama's kle
ding aanbieden, is die wat be
treft het COA welkom."
(advertentie)
den haag - Beoogd LPF-lijsttrekker Nawijn en
zijn 'running mate' Herben verrichtten giste
ren de aftrap voor de verkiezingscampagne
van hun partij. De LPF gaat voor de 'doorstart'
als regeringspartij, maar Nawijn zal desnoods
als lid van de oppositie zitting nemen in de
Tweede Kamer. Van de zittende bewindslie
den zijn de staatssecretarissen Oding, Phoa
en Van Leeuwen beschikbaar voor de kandi
datenlijst. Minister De Boer (verkeer) is dat
niet, maar wil wel opnieuw de regering in. In
de 'grootste campagne óóit vertoond in ons
land' zal het accent liggen op veiligheid, im
migratie en integratie, aldus Nawijn. Herben
kondigde bovendien een aanvalsplan tegen
de bureaucratie aan. Bij de LPF lijkt de positie
van Nawijn als lijsttrekker onaantastbaar. „Er
hebben zich nog geen tegenkandidaten ge
meld", aldus bestuurslid Hammerstein, die
deel uitmaakt van het 'directieteam verkie
zingen'. Nawijn zal meer over zijn gedachte
goed onthullen in een boek, dat half decem
ber uitkomt.
Foto: ANP/Robin Utrecht
Commissie onder leiding van Kamerlid Bakker hoort ten minste 37 betrokkenen
den haag/gpd - Oud-ministers, Kamerleden
en officieren, onder wie vier generaals, staan
voor volgende week op de rol om te getui
gen voor de parlementaire enquêtecommis
sie Srebrenica. Dutchbat-commandant Ton
Karremans is daar niet bij. De komende drie
weken hoort de enquêtecommissie onder
leiding van Kamerlid Bert Bakker ten minste
37 betrokkenen.
Vooraf aan deze openbare verhoren onder
ede sprak de commissie met circa vijftig
mensen. Doel van de enquête is het vefiien
van een finaal politiek oordeel door het par
lement over de val van de moslimenclave
Srebrenica in 1995. Nederlanders moesten
deze enclave beschermen, maar die werd
veroverd door Bosnische Serviërs. Circa
7500 moslimmannen zijn daarna vermoord.
Een kort portret van enkele prominenten
die volgende week gehoord worden.
Arie van der Vlis: Chef-defensiestaf tijdens
de val, de hoogste militair van Nederland.
Nu buiten dienst. Was tegen de uitzending
en adviseerde de toenmalige defensieminis
ter Ter Beek ook als zodanig. Ter Beek vond
zijn argumenten echter 'politiek niet steek
houdend.' Nadat het kabinet had besloten
de militairen toch te sturen, voerde Van der
Vlis het besluit loyaal uit.
Relus ter Beek: Minister van defensie in het
kabinet Lubbers III en verantwoordelijk
voor het besluit naar Srebrenica te gaan, te
gen de wil van zijn hoogste militaire advi
seurs in. Dat het kabinet de inzet tot ander
half jaar wilde beperken, meldde Ter Beek
pas aan de Verenigde Naties toen de Neder
landers al een half jaar in de enclave zaten.
Lag om de haverklap in de clinch met Cou-
zy, bevelhebber der landstrijdkrachten.
Rob Franken: Was majoor, plaatsvervan
gend commandant van Dutchbat Iü van ja
nuari tot juli 1995. Franken stond voor een
moeilijke afweging. Hij koos voor het voor
komen van een humanitaire ramp door
25.000 vrouwen en kinderen een vrije af
tocht te bieden in de wetenschap dat het
dramatisch kon uitpakken voor de 600 mos
limmannen die aan de Serviërs werden uit
geleverd. De massamoord heeft hij niet
voorzien, zegt hij.
Ron Rutten: Luitenant Rutten maakte foto's
van groepen dode moslims die geëxecu
teerd waren, van het optreden van de Ser
viërs en van zijn collega's. De twee betref
fende fotorolletjes werden gewist, per onge
luk volgens Defensie. De foto's die Rutten
maakte werden afgelopen jaar door een te
kenaar gereconstrueerd. Rutten was nogal
kritisch over de toenmalige Dutchbat-lei-
ding. Hij moest langer dan gebruikelijk
wachten op bevordering.
De officieren die volgende week doos de en
quêtecommissie gehoord worden waren al
lemaal betrokken bij de VN-vredesmissie in
Srebrenica. De hoogste officieren zaten in
Sarajevo, Zagreb, Tuzla, New York en Den
Haag. Verder zullen de oud-Kamerleden
Gerrit Valk (PvdA), Eimert van Middelkoop
(GPV), Jaap de Hoop Scheffer (CDA) en hui
dig Kamerlid Jan-Dirk Blaauw (WD) ge
hoord worden. Zij waren indertijd van uit de
Tweede Kamer betrokken bij de uitzending
van Dutchbat naar Bosnië. Ook is naast Ter
Beek oud-minister Pieter Kooijmans van
buitenlandse zaken uitgenodigd.
Van Tit geeft met een stevige kortingsactie extra aandacht aan de bijzondere meubelen van
Jori. Het optimale zitcomfort en fraaie design van de Jori-meubelen is het resultaat van inten
sieve samenwerking tussen ergonomen en bekende ontwerpers Superieure techniek en
ongeëvenaard mooi afgewerkt leder zorgen voor relaxen in stijl
Tijdelijk 157. korting op twee bijzondere relaxfauteuils van Jori!
JR-7760 Ontwerp Jean-Pierre Audebert. Prachtig vormgegeven
draaifauteuil. Een revolutionair traploos werkend mechanisi
brengt de stoel in een optimale
ergonomische positie
voor een maximum
aan comfort. Ti|de!ijk
in alle soorten leder
15% korting.
JORI
Ma-DI-Wo 0.30-17 30 uur
1823 CJ Alkmaar Do- Vr 0.30-21 00 uur
Telefoon (072) 5112760 Za 9 30-17 30 uur
Volg da borden Zondags gesloten
D Eigen parkearlorrain www vanW nl
/ine Sealing
JR-3490 Ontwerp Jean-Pierre Audebert
De ultieme oplossing voor geriefelijk
relaxen Uitgekiende techniek zorgt voor
een soepele overgang tussen zit- en lig-
houding. Ingenieus luchtpompsysleem
past het lendenkussen aan voor ideoal
zitcomfort. Tijdelijk in alle soorten leder
15% korting.
DESIGNCENTRUM
MBIEDINGEN:
Den Haag. Binckhorsflaan 113
Wateringen''s Gravenzandseweg 25 KEUKENS A BADKAMERS
zondag gesloten Voor meer informatie bel 0800-0234560, of kijk op www brugman.nl
Vraag naar de acticvoorwaorden in de shcwroom. Druk- en zetfouten voorbehouden
door Laura van Zutphen
bunschoten - De Bunschoter
visindustrie is woedend over de
beschuldiging van de gemeente
dat vishandelaren cocaïne geven
aan hun personeel. De bedrij
ven bevestigen het drugspro
bleem van de plaatselijke jeugd
maar vinden de link naar de vis
serij 'belachelijk, grof en laag bij
de grond'. „Wat hier wordt be
weerd is te onwerkelijk voor
woorden. Klinkklare nonsens.
De gemeente maakt een ernsti
ge fout. De hele visserij wordt
door de mangel gehaald. Ze
hebben niet eens het fatsoen ge
had om ons in te lichten. Ik ga
hier zeker stappen tegen onder
nemen", roept Gerrit Ruysdaal,
directeur van Gravis bv, met een
rood hoofd van boosheid.
Een gemeentewoordvoerder be
vestigde gisteren in deze krant
dat kinderen vanaf veertien jaar
die in de Bunschoter visbedrij-
ven werken regelmatig een lijn
tje coke krijgen van hun werkge
vers om tijdens overuren door te
kunnen werken.
De plaatselijke vishandel is ra
zend, het verhaal wordt door
zowel de kleine visboeren als de
grotere bedrijven in alle toon
aarden ontkend. De meesten
voegen daaraan toe niet in de
keuken van hun tientallen colle
ga's te kunnen kijken. „Maar de
visserij is een klein wereldje, het
gerucht zou mij zeker hebben
bereikt", zegt Ruysdaal.
Rikkert Beukers, baas van de
holding Kennermervis, Gravis
en de Gebroeders Muys, is ge
schokt. „Ongelooflijk. Bijzonder
grof dat de gemeente dit zonder
ons erbij te betrekken in de
openbaarheid gooit. Er is een
probleem op het Spuiplein waar
de jongeren rondhangen en de
gemeente probeert dat nu over
de rug van de vishandelaren op
te lossen. Schandalig." Volgens
Beukers klopt het verhaal van
geen kant. „Hier werken geen
kinderen van veertien, dat mag
helemaal niet, en overuren wor
den er nauwelijks gedraaid. Het
gaat de vissector niet voor de
wind. Kijk. er zal best ergens een
jonge werknemer zijn die snuift.
Wellicht neemt hij dat spul mee
naar het werk en misschien zal
hij af en toe zijn collega's wat
toeschuiven. Maar dat handela
ren zelf cocaïne uitdelen kan ik
me gewoon niet voorstellen-
"Ook Gerrit Heinen van vishan
del Hcinen Koelewijn is verbijs
terd. Hij is wel bekend met het
overmatig cokegebruik onder de
jongeren. „Ze v erdienen goed
en kunnen het betalen. Ik weet
van mijn kinderen dat er coke
wordt gesnoven in de kroeg.
Maar ik heb nog nooit gehoord
dat ze dat spul krijgen van hun
bazen van de vishandel", aldus
een verbaasde Heinen.