'Trucages
zijn veel
beter'
Moerasdeskundige maakt faam in Duitsland
Chris Columbus regisseert ook tweede
Harry Potter-film, 'De Geheime Kamer'
ZATERDAG
9 NOVEMBER
Hoofdrolspeler Daniel Raddiffe als Harry Potter temidden van de angstaanjagende slangenbeelden. Foto: AP/Peter Mountain
Twee uur en veertig minuten duurt de film 'Harry Potter
en De Geheime Kamer', die vanaf donderdag 21
november in de Nederlandse bioscopen draait. Dat het
een extreme lengte zou zijn voor het overwegend
jeugdige publiek, wordt ontkend door regisseur Chris
Columbus: „De eerste film was maar vijf minuten korter.
Kinderen hebben vaak meer geduld dan volwassenen. En
vergeet niet dat de boeken soms ook tegen de 400
bladzijden telden. Voor de echte Harry Potter-fans kan
het nooit lang genoeg duren."
door Pieter van Lierop
Als die veronderstelling van
regisseur Columbus klopt,
hebben de fans met De Ge
heime Kamer een film om zich op te
verheugen, want er wordt nog meer
spektakel geboden dan in De Steen
Der Wijzen, terwijl zeker de speciale
effecten van een hoger technisch ni
veau zijn dan de vorige keer.
Chris Columbus: „Ik vond dat ze be
ter moesten. Voor De Steen der Wij
zen had ik slechts drie maanden
voor de effecten. Nu heb ik er negen
genomen en de effecten werden
vooraf aan de échte spelscènes ge
draaid. Je ziet nu dat de zwerkbal
scènes veel beter ogen en dat al die
vreemde schepsels, die in de com
puter zijn ontworpen, nu veel min
der 'plat' in het beeld staan. Dit is
een van de dingen waarmee ik nu
het gelukkigst ben: de betere truca
ges."
De nieuwe film is ook enger dan de
vorige, geeft de regisseur toe, om er
onmiddellijk aan toe te voegen:
„Maar kinderen kunnen best een
stootje hebben. De sprookjes van
Grimm waren ook zo lief niet. Wol
ven die grootmoeders opeten. Ou
ders die hun kroost zoek maken in
een bos. Hans en Grietje vet mesten
om ze op te eten, een heks in de
oven duwen, dat was ook best grie
zelig. Toch zijn al 180 jaar lang kin
deren met die sprookjes opge
groeid."
Voor de film helemaal werd afge
monteerd, is hij in een voorlopige
versie eerst uitgetest tijdens een
voorstelling in Chicago. „We hebben
hem laten zien aan een publiek van
450 mensen, voor de helft kinderen
tussen zeven en dertien jaar oud. Na
afloop hebben we gevraagd of ze het
spannend vonden en toen staken ze
allemaal hun handen op. We vroe
gen of ze het eng hadden gevonden.
Niemand stak zijn hand op. Een
week geleden heb ik de film laten
zien aan mijn eigen dochtertje van
vijf jaar. Die is aan de jonge kant
dus. Maar ze was verrukt en had
geen moment angst gehad, noch van
de spinnen noch van de reu
zenslang. Ze heeft er geen nacht
merries van gehad. Maar ik blijf wel
van mening dat ouders serieus met
hun kinderen als ze pas een jaar of
zeven zijn of zo moeten doorpra
ten waar ze naar gaan kijken en zelf
de inschatting moeten maken of ze
het aankunnen.
Handicap
Chris Columbus is er heilig van over
tuigd dat de tweede Potter-film beter
is dan de eerste: „Ik was redelijk te
vreden over De Steen Der Wijzen en
ik was vooral blij dat schrijfster Joan
ne Rowling er gelukkig mee was en
de fans net zo. Hij heeft het geweldig
gedaan in de bioscopen. Maar we
hadden de handicap dat er eerst 45
minuten nodig waren om die aparte
situatie uit te leggen van Harry Pot
ter en zijn wereld van goede en boze
tovenaars. Deze keer konden we di
rect met het verhaal beginnen. Dat
geeft De Geheime Kamer meer dy
namiek. Hij is ook grimmiger gewor
den, feller, opwindender. Ik denk dat
de jeugd hier veel plezier aan gaat
beleven."
Voor de hoofdrolspelertjes is de
grootste lol al lang en breed achter
de rug. Het maken van De Geheime
Kamer beviel beter dan de opnamen
voor De Steen Der Wijzen. Daniel
De onlangs overleden Richard Harris, in de rol van professor Perkamentus, met
links Maggie Smith en Miriam Margolyes en rechts Alan Rickman. Foto: GPD
Chris Columbus: „In Hollywood zouden ze over het paard getild zijn".
Foto: AP/Max Nash
Radcliffe (Harry Potter) bekent ze
kerder van zichzelf te zijn geworden.
In zijn acteerdebuut voelde hij zich
nog een tikje verlegen. Nu had hij
juist het meeste schik in de scènes
waaraan veel figuranten te pas kwa
men: „Meest opwindend om te
doen, vond ik de duel-scène met
Draco, met alle leerlingen en leraren
van Zweinstein als toeschouwers."
Rupert Grint (vriend Ron) vond
vooral de capriolen met het vliegen
de autootje 'cool', maar hij had
moeite met de scènes waarin het
krioelt van grote en kleine spinnen:
„Je weet dat ze niet echt zijn, maar ik
blijf ze smerig en doodeng vinden.
De vrees dat het leven voor Daniel.
Rupert en Emma Watson door het
succes van de eerste Potter-film wel
eens ingrijpend zou kunnen veran
deren, is onterecht gebleken. Chris
Columbus en producent David Hey-
man hebben er dan ook veel aange
daan om hun prille 'sterren' zo veel
mogelijk te beschermen.
Columbus: „Toen ik de eerste Home
Alone-film maakte, was dat pas de
derde keer dat ik regisseerde en ik
was heel naïef over hoe het was om
met kinderen te werken. Het werd
extra lastig omdat mijn hoofdrolspe
ler toen, Macaulay Culkin, een be
roerde verstandhouding had met
zijn vader. Ik heb lessen getrokken
uit die ervaring. Toen we de eerste
Harry Potter-film gingen maken, be
dachten we dat het handig kon zijn
ook de ouders van de hoofdrolspe
lertjes kleine rollen te geven. Dan
zou je hen altijd bij de hand hebben
om hun kinderen te begeleiden in
alles wat ze gingen meemaken, niet
alleen de opnamen, maar ook de
premières en het onvermijdelijke
herkend worden op straat. Dat heeft
goed gewerkt. Zo is voorkomen dat
deze kinderen door het succes wer
den bedorven. Ze zijn normaal ge
bleven, waardoor het ook de tweede
keer nog prettig met hen werken
was. In Hollywood zouden ze over
het paard zijn getild en inmiddels
beschikken over een eigen villa met
een zwembad en een privé-kok.
Maar als ik nu op zelfs de laatste
draaidag aan Daniel vroeg een 'shot'
overnieuw te doen en het nog ietsje
meer zus of zo te spelen, dan zei hij:
'Dank je Chris, voor de tip.' Dit is
bijna ongelooflijk: een jongen die zo
beleefd is gebleven dat hij zijn regis
seur bedankt als hij iets overnieuw
moet doen."
Columbus zegt dat hij 'de kids' zal
missen als in de zomer van 2003 de
derde Harry Potter film. De Gevan
gene Van Azkaban, gemaakt wordt.
Die zal namelijk niet meer door hem
worden geregisseerd maar door de
Mexicaan Alfonso Cuarón. Als advi
serend producent zal Columbus al
leen op afstand bij de film betrokken
zijn. De Amerikaan geeft het estafet
testokje door, maar niet omdat hij
genoeg heeft van Harry Potter:
„Het blijft een fascinerende serie,
maar ik ben nooit van plan geweest
tien jaar van mijn leven te besteden
aan alleen maar films over Harry. Ik
heb met De Geheime Kamer de for
mule naar een niveau gestuwd dat ik
niet meer kan verbeteren. Nu is het
tijd voor nieuwe ideeën en nieuw
bloed. En ik ga intussen mijn batte
rijen opladen. Je moet ook bedenken
dat deze films worden gemaakt in
Engeland, terwijl mijn familie in
Amerika woont. Het wordt hoog tijd
dat ik weer meer aandacht besteed
aan mijn eigen kinderen. Maar wie
weet wat er bij de vierde film ge
beurt? Het boek is alvast groots en
dat belooft helemaal een fantastisch
spektakel te worden. Het heeft zeer
bijzondere locaties en het karakter
van een echt actie-avontuur dat me
erg zou aanspreken."
Eredivisie
.Als ik intussen weer in Hollywood
ga regisseren, zal het daar wel wen
nen zijn, want als het op acteurs
aankomt is het een wereld van ver
schil. Niemand hier in Engeland
heeft kapsones. Ik heb hier gewerkt
met een stel Britse acteurs van het
allerzwaarste kaliber, mensen als de
onlangs overleden Richard Harris
maar ook Kenneth Branagh. Maggie
Smith, Alan Rickman die zijn door
gewinterd in Shakespeare en beho
ren tot de eredivisie van het Britse
toneel. Niemand had spatjes. Nie
mand zeurde ooit dat hij een grotere
caravan wilde hebben of beter eten.
Ze zijn puur professioneel coöpera
tief en net zo gedisciplineerd als die
jonge kinderen. Dit wordt dus het
neveneffect van het regisseren van
de twee Harry Potter-films: niet de
prille acteurs zijn er door verwend
geraakt, maar ikzelf des te meer."
In zijn vrije tijd wil hij nog
wel eens het lied van de
Moorsoldaten zingen. En
nog steeds ijvert hij voor het
behoud van het veen, maar
inmiddels doet hij dat op
wereldschaal, van Canada
tot Kirgizië. Ooit was zijn
werkgebied de Liesselse Peel
- in Noord-Brabant -, nu is
hij verbonden aan de
universiteit van Greifswald
in Mecklenburg-
Vorpommern en secretaris
generaal van de
International Mire
Conservation Groep. Een
gesprek aan de Oostzee met
dr. J.HJ. Joosten, voorheen
actievoerder Hans Joosten.
door Ed van de Kerkhof
Hans Joosten: „Er wordt me wel verweten dat ik te
dominant ben." Foto: GPD/René Manders
Hij woont met z'n vrouw en
twee dochters in het oude
schoolgebouw van Karrendorf.
Blauwe luiken. Een paar hon
derd meter van hun huis ligt
het natuurreservaat Kooser See,
een inham van de Oostzee.
Zijn werkplek ligt een paar kilo
meter verderop, in het oude
Hanzestadje Greifswald. Zijn
naam staat vermeld tussen die
van de hoogleraren van het bo
tanisch instituut van de univer
siteit, dr. J.H.J. Joosten, Pala-
oökologie der Moore. Dezelfde
Hans Joosten die in het Peel-
dorp Liessel werd geboren en
later de Brabantse Milieuprijs
won.
„Ik ben hier gekomen vertelt
hij, „vanwege een telefoontje
van Michael Succow. Als laatste
staatssecretaris op het ministe
rie van natuurbehoud van de
DDR had hij, nog net voor de
hereniging van de beide Duits-
landen, alle 'Sperrgebiete' van
Oost-Duitsland weten om te
zetten in beschermd natuurge
bied.
Speculanten uit het Westen za
gen daarmee allerlei leuke stuk
jes grond - zoals de voormalige
jachtterreinen van Honecker en
de zijnen - aan hun neus voor
bij gaan.
Succow. inmiddels hoogleraar,
vroeg Joosten mee te doen om
hetzelfde voor elkaar te krijgen
in de voormalige Sovjet-Unie.
Sindsdien maakt hij deel uit
van 'de bende van Succow', een
groepje milieugeleerden dat er
in slaagde een derde deel van
het grondgebied van Georgië,
een flink stuk van Mongolië en
forse stukken van Kazachstan,
Kirgizstan, Jakutsk en Kamchat
ka tot internationaal erkende
natuurreservaten te doen uit
roepen.
Joosten: „Op het ogenblik zijn
we bezig met Vasyugan in
West-Siberië. Daar ligt het
grootste veengebied ter wereld,
5,7 miljoen hectare, twee keer
zo groot als Nederland. Er heeft
zich daar een uniek landschap
pelijk patroon ontwikkeld. We
gaan de Russen niet vertellen
wat ze moeten doen. Maar we
laten ons graag uitnodigen.
Succow heeft het voordeel dat
hij in 1997 de Right Livelyhood
Award heeft gekregen, een
soort Nobelprijs voor het mi
lieu. De gouverneurs van
Tomsk en Novosibirsk willen
hem graag ontvangen. Vervol
gens blijkt dat de lokale bevol
king denkt dat er veen genoeg
is. We hebben een workshop
georganiseerd en toen bleek dat
er van het hele Novosibirskge-
bied nog maar 700.000 hectare
niet uitgegeven was als oliecon
cessie. De rest was allemaal
weg! Wij vertellen dan dat ze
verstandig zouden moeten om
springen met wat ze nog heb
ben. Dat is onze rol."
Joosten (47) maakte in de jaren
tachtig naam als strateeg van
Werkgroep Behoud de Peel, de
actiegroep die zich alras de
woede van de omliggende boe
ren en tuinders op de hals zou
halen. Joosten spaarde zijn ei
gen familie niet. „Ik heb het
mijn vader acht jaar lang on
mogelijk gemaakt in de Peel te
jagen".
Als wetenschapper werkte hij
bij Staatsbosbeheer, de univer
siteit van Utrecht en het minis
terie van landbouw. Daar zette
hij het rapport 'Een breuk met
het verleden' in elkaar. Die stu
die toonde aan dat, als men
nog iets van de Peel wilde red
den, niet alleen boeren aange
pakt moesten worden maar ook
het gebied tussen Griendtsveen
en Helenaveen geheel ontvolkt
zou moeten worden.
Joosten: „Dat vonden ze op het
ministerie zulk vuurwerk, dat ze
meteen besloten de hele oplage
in een ijzeren kast weg te leg
gen. Er mocht absoluut geen
ruchtbaarheid aan gegeven
worden". Hij grinnikt. „Natuur
lijk hebben we toen als werk
groep zelf maar een brochure
uitgebracht."
Joostens discussiestijl was be
rucht. In Nijmegen was hij lid
van de trotskistische SAP/IKB,
een clubje radicale studenten
'waar je haarscherpe analyses
leerde maken', zoals hij zegt.
„Er wordt me wel verweten dat
ik te dominant ben. Omdat ik
altijd een antwoord paraat heb.
Dat is natuurlijk bedreigend en
komt ook verschrikkelijk arro
gant over." Het levert hem niet
snel vrienden op.
Hij pakt een kranteknipsel, een
foto van zijn jongste dochter tij
dens een demonstratie tegen
neonazi's. Ze houdt een bord
omhoog. 'Braun ist Scheisse'
staat er op.
Volgens de Ostseezeitung heerst#
in de streek rond Greifswald
twintig procent werkloosheid.
De mensen trekken weg uit de
ze voormalige uithoek.
Joosten: „Veel scholieren hier
hebben neonazistische sympa
thieën. Ze hebben van die co
des. het getal 88 op hun T-shirt
bijvoorbeeld. Dat verwijst naar
de achtste letter van het alfabet.
HH. Heil Hitier. Ze dragen
daarom ook van die Helly
Hanssen shirts. Moet je maar
eens in de stad rondkijken".
En toch, zegt hij. voelt hij zich
hier thuis. Omdat zijn studen
ten zo betrokken zijn. En omdat
hij zich als een vis in het water
voelt in het hooglerarencollec-
tief rond Michael Succow
„Hier", zegt hij. „komen mijn
beide drijfveren bij elkaar. Hier
kan ik wetenschap beoefenen
ten behoeve van de samenle
ving."