I
eühoorn
TOERISME
F
Zweven rond de aarde in het Omniversum in Den Haag
Matterhorn
hdc303
VRIJDAG 8 NOVEMBER 2(
Vijftien jaar geleden ongeveer, in
een tijd dat Laax/Flims zichzelf
plotseling de 'Weisse Arena' be
gon te noemen, Zeil am See/Kap-
run voortaan als 'Europa Region'
door het leven wilde gaan en
Cstaad/Schönried nóg grotere
bekendheid probeerde te verkrij
gen als 'Das Weisse Hochland',
heette het hier ineens 'Ski a Co-
go'. Maar die naam bleek toch
wat al te sexy voor een stokoud
dorp als Villars-sur-Ollon. En om
dat ze even verderop - in Leysin,
Chateau d'Oex en Les Diablerets
- evenmin van mening waren,
dat de vlag de lading dekte, werd
het alweer snel: 'Les Alpes Vau-
doises'.
Zoals vroeger dus. Zoals aan het
begin van de vorige eeuw. Toen
(het was 1913) in Villars een
kostbaar treinspoor werd aange
legd teneinde de geëerde win-
tergasten zo snel en comfortabel
mogelijk midden in het skige
bied te kunnen brengen. Toen
Leysin al een Kurort was op een
moment dat het begrip nauwe
lijks bekendheid genoot. Toen
het bedaagde Chateau d'Oex
zich ontwikkelde tot een sjieke
salon voor puisant rijke ballon-
vaarders. Toen het stille Les Dia
blerets de uit louter houten cha
lets opgetrokken uitvalspoort
werd voor even adellijke als dek
selse Britten die van de gelijkna
mige gletsjer af wilden skiën.
Als er in die belle époque één
Zwitsers wintersportgebied allu
re had, dan was het wel 'Les Al
pes Vaudoises'. De plek waar
tout Lausanne ging ravotten in
de sneeuw. En Montreux na
tuurlijk. En de rest van de we
reld min of meer. De fameuze
Oriënt-Expres (Parijs - Wenen -
Boedapest - Istanbul) stopte in
Zwitserland slechts twee maal:
één keer in Aigle, vanwaar een
boemeltje de dames en heren in
nog geen half uur naar Leysin
bracht en één keer in het tien ki
lometer verderop gelegen Bex,
dat een spoorverbinding had
(en heeft) met Villars-sur-Ollon.
Voor déór weer achter gelegen
plaatsjes als Chateau d'Oex en
Les Diablerets stonden arrensle-
den gereed.
Nu heeft de gemiddelde winter
sporter nauwelijks nog oog voor
die aanminnige, onder de top
van de Grand Muveran schuil
gaande dorpjes. Op weg naar de
moderne, eindeloze verlokkin
gen van het op slechts enkele ki
lometers gelegen Wallis (met de
Portes de Soleil, Les Quatre Val-
lées, Zermatt en Crans Montana
om maar iets te noemen) stuift
hij door het Rhöne-dal van
Montreux naar Martigny. En
gaat hij voorbij aan een skige
bied dat nog altijd tot het meest
karakteristieke van Zwitserland
behoort. Als het al niet het
meest karakteristieke is.
Want waar zie en hoor je dat
nog? Een feestelijk fluitje, deu
ren die door een echte stations
chef met een droge klap in het
slot worden geworpen en een
zuchtend treintje dat langzaam
het dorp uit dokkert. Een open
wagon met ski's voor zich uit
duwend. Wintersport zoals het
vroeger was en zoals het in Vil
lars-sur-Ollon ook altijd zal blij
ven. Maar belachelijk is diegene
die niets verandert. Dus begon
nen ze zo'n tien jaar geleden
ook in de 'Les Alpes Vaudoises'
aan een modernisering. Werden
- door de aanleg van een stoelt-
jeslift - ook de wankelen ter
been in staat gesteld van Villars
naar Les Diablerets te skiën (en
terug), ontwierp Mario Botta
voor datzelfde Les Diablerets
een op 3000 meter hoogte ge
plaatst bergrestaurant waarover
je van alles kunt denken, maar
niet dat het geen kras stukje ar
chitectuur is en verdwenen -
om nog maar iets te noemen -
in Chateau d'Oex twee even lan
ge als beruchte sleepliften waar
op zelfs de warmst ingeduffelde
wintersporter niet zelden als
ijspegel de finish bereikte.
Over smaak valt lang te twisten.
En ongetwijfeld zullen er zijn,
die ontsteld een hand voor de
mond slaan als ze het bijna ge
heel uit glas opgetrokken draai-
restaurant 'La Berneuse', hoog
boven Leysin in zicht krijgen.
Zoiets past hier niet. Maar dan
gaan ze naar binnen, genieten
ze etend en drinkend van een
fenomenaal, langzaam voorbij
glijdend panorama en zien ze
hoe Helmut, de Oostenrijkse
uitbater van het etablissement,
een alpenhoorn aan zijn lippen
zet. Wie op dat moment 'oh nee
hè', kreunt, komt bedrogen uit.
Want uit de acht meter lange
toeter klinkt geen traditionele le-
derhosen-muziek maar klagend
en meeslepend de St. Louis
Blues. Jazz op een alpenhoorn.
Mooi beeld van dit honderd jaar
oude skigebied.
Dat - en daar gaat het uiteinde
lijk natuurlijk allemaal om - ook
nog eens een aantal schitteren
de afdalingen kent. Zoals die
van Scex Rouge naar Reusch in
Les Diablerets bijvoorbeeld. De
piste kent een bijna onwaar
schijnlijk hoogteverschil van
1700 meter, wordt boven zo
goed als altijd bedekt door een
dikke laag poedersneeuw en
heeft in het midden een paar
moeilijke tot zware passages.
Zo'n helling dus, waarop zelfs
de meest verwende skiër met
gemak een dagje kan speleva-
Het futuristische draai-restaurant, hoog boven Leysin.
Een klein uitverkoren groepje is
er inmiddels geweest en nu is
het de beurt aan iedereen die er
zin in heeft. Space Station, het
internationale ruimtestation ISS
dat met een snelheid van 26.000
kilometer per uur op een hoogte
van 354 kilometer rondom de
aarde cirkelt, is minder ver dan
men denkt. Het Omniversum in
Den Haag immers, biedt met de
vertoning van de film 'Space
Station' een indrukwekkende
blik in het ruimtelaboratorium
dat in 2006 moet zijn voltooid.
En zo kan iedereen nu dus toch
- drie kwartier lang om precies
te zijn - naar de ruimte, zonder
dat het al te veel geld kost en
zonder dat men eerst ongemak
kelijk twee dagen in een kleine
capsule hoeft te zitten.
De bouw van het internationale
ruimtestation werd drie jaar
lang gefilmd door astronauten
en kosmonauten uit de Verenig
de Staten, Canada, Japan, Rus
land en Europa. Dat leidde tot
een verbluffend resultaat. Zon
der een professionele filmach
tergrond wisten ze een bijzon
dere documentaire te maken.
Op aarde werden vijfentwintig
astronauten speciaal voor de
film getraind. Dat gebeurde in
het Space Center in South Mis
sissippi. Ze kregen les in came
rawerk, licht- en geluidsopna
men en proefdraaien en bekriti
seren van de opgenomen beel
den op het IMAX-scherm. Naast
het camerawerk kwam ook het
acteerwerk voor rekening van de
ruimtegangers. Logischerwijs
speelden ze in 'Space Station'
zelf de hoofdrol en aan de vrolij
ke gezichten te zien, hadden ze
daar absoluut geen moeite mee.
'Space Station' is min of meer
bedoeld voor mensen die een
voorliefde hebben voor ruimte
vaart en alles wat daarmee te
maken heeft. Maar ook toe
schouwers die er geen directe
affiniteit mee hebben, zullen
zich vergapen aan de bijzondere
beelden die de aarde vanuit een
geheel vreemd en bijna ondenk
baar perspectief laten zien.
Adembenemend mooi is het om
te zien hoe twee astronauten
buiten het ruimtestation aan het
werk zijn. Hangend aan het
'ruimteschip' - dat duidelijk
maakt dat Star Trek al lang geen
science fiction is - en gezekerd
aan een kabel zweven ze door
het 'niets' met op de achter
grond de aarde, de wolkjes en
de dampkring.
Leuke scènes zijn die van de
rondzwevende bemanning.
Drinkwater zweeft in druppels
rond, scheerapparaten hangen
in de lucht naast de spiegel, tij
dens het eten worden tortilla's
als frisbees naar elkaar toege
worpen en loodzware pakketten
worden door de vrouwelijke as
tronauten 'gedragen' alsof het
dozen met veren zijn. Wie zich
in de luie stoelen van het Omni
versum goed in de beelden in
leeft, krijgt zelfs een beetje het
gevoel mee te zweven.
Sandra Put
'Space Station' in Den Haag (Presi
dent Kennedylaan). Te zien van dins
dag tot en met zondag om 12.00 en
14.00 uur en van donderdag tot en
met zondag ook om 18.00 en 20.00
uur. Zie verden www.omniversum.nl
ren. Zoals hij dat waarschijnlijk
ook zal doen op de acht kilome
ter lange 'Videmanette' (boven
Rougemont/Les Chateau d'Oex
en beroemd in heel Zwitserland)
Hier is het verval 'slechts' 1200
meter maar ten eerste is het eer
ste stuk aanzienlijk steiler dan
de blauwe markering doet ver
moeden en ten tweede zijn er tal
van omweggetjes mogelijk, die
niet zelden door de diepe
sneeuw voeren.
Leysin en Villars ontberen der
gelijke lange afdalingen. Maar
die van de Chaux de Mont via
de Tête d'Aï naar Leysin mag er
bepaald zijn en hetzelfde geldt
voor de op zich vrij simpele
etappe die zich - als de zon de
sneeuw tenminste niet van het
gras heeft gebrand - in het ge
bied van Villars van de Chaux
Ronde naar La Rasse slingert.
Minder uitdagend dan hij op
papier lijkt tenslotte, is de piste
die de skiër van Grand Cha-
mossaire via de Col de Soud
(rechts onder de spoorlijn door)
naar het wat stillere gedeelte
van Villars leidt. Maar mooi (en
daar was het hem natuurlijk al
lemaal om begonnen), dat hij
dan wel uitkomt bij een knijp
die 'Chez Chappoz' is geheten.
Eye opener voor lieden die nog
steeds in de mening verkeren
dat ze in Zwitserland niet begrij
pen wat après ski is.
Rob van den Dobbelsteen
F E IT E N C IJ F E R S
Plaats: Villars-sur-Ollon (Alpes
Vaudoises Zwitserland)
Afstand vanaf Amsterdam: cir
ca 960 kilometer. Auto: Karls
ruhe - Bazel - Bern - Montreux
- Aigle - Villars. Trein: Station
Aigle en vandaar met de bus in
circa een half uur naar Villars,
of station Bex en vandaar met
de tandradbaan in circa 35 mi
nuten naar Villars. Vliegen: Ge-
nève en vandaar elk half uur
met de trein in ongeveer 90 mi
nuten naar Aigle of Bex
Hoogte: 1200-2971 meter
Liftinstallaties: (Alpes Vau-
doies, inclusief de gletsjer van
Les Diablerets): 1 tandradbaan,
7 kabelbanen, 6 gondels, 14
stoeltjesliften en 47 slepers.
Wachttijden: In de dorpen zelf
betrekkelijk gering. In Villars
kan La Rasse (zeker op mooie
weekends als heel Lausanne,
Vevey en Montreux hier komt
skiën) een knelpunt zijn. In
Leysin geldt dat voor de liften
richting Le Fer.
Totaal aantal kilometers aan
afdaling: 220 kilometer.
Ligging van de skipisten: Alle
windrichtingen, maar overwe
gend zuid.
Moeilijkheidsgraad: Makkelijk
tot middelzwaar.
Kinderopvang: Ja. Ook op indi
viduele basis. Er zijn speciale
kinderprogramma's, waarin
niet alleen wordt geskied, maar
waarin ook les wordt gegeven
in sleeën en ijshockey.
Langlaufmogelijkheden: In en
rondom Villars ligt 44 kilometer
aan Loipen verdeeld over 6 ver
schillende pistes.
Verdere sportieve ontspan
ning: Schaatsen, zwemmen (2
overdekte zwembaden), tennis
sen, squash. De wandelmoge
lijkheden zijn niet echt opti
maal.
Prijspeil: Een 6-daagse pas (Al
pes Vaudoises, inclusief gletsjer
Les Diablerets) kost 156 euro
(kinderen van 5 tot 15 jaar: 94
euro). Er worden aanzienlijke
gezinskortingen verstrekt. On
der speciale voorwaarden kan
met de skipas voor één dag ook
gebruikt worden gemaakt van
de liften in Gstaad en/of
Lenk/Adelboden.
Avondvertier: In Villars vrij
omvangrijk. Er zijn 3 discothe
ken en verder veel bars en res
taurants. Voor aprés-ski is Chec
Chappoz de place to be; voor
een diner 'Peppino' in het Eu
rohotel.
REISBERICHTEN
E-ticketing
De Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen United Airlines *a
Airways gaan vanaf begin volgend jaar intensiever samenv#'1!
Reizigers in de first- en businessdass mogen vanaf dat
gebruik maken van eikaars lounges, en de e-ticketing wordt's"-
breid. Met dit systeem kunnen passagiers met één e-(lektrd*€
ticket gebruik maken van beide luchtvaartmaatschappijer*;
kan met een dergelijk biljet een vlucht met United worden rel1
boekt op een vlucht van US Airways (en omgekeerd), zonder
een papieren ticket te hoeven halen. Voorheen was dat welP*^
omdat de maatschappijen geen inzage hadden in eikaars dre
standen. 6tar
Q Q dtl
Vincent van Gogh
Het Nationale Park De Hoge Veluwe heeft speciaal voor guprc
vanaf twintig personen drie volledig verzorgde dagarrangLe
ten samengesteld: 'Natuur Actief, 'Kunst Natuur' en 'Var*
150'. Ter gelegenheid van het 150e geboortejaar van Vinceè
Gogh is een zogeheten Van Gogh 150-arrangement ontvi
(geldig vanaf 14 februari 2003 tot en met 12 oktober 2001
dagprogramma bestaat uit het bezichtigen van de expositj
cent en Hélène' in het Kröller-Müller Museum en een fief
door het Park. In het Natuur Actief-arrangement staat het a
ken (wandelen en/of fietsend) van de natuur in het Park ca.
en in het Kunst en Natuur-arrangement wordt de nadruk jrthi
op een bezoek aan de collectie in het Kröller-Müller Museum
Verdere informatie: telefoon 09 00 46 43 835 en/of internet www.hflCht
we.nl, afdeling arrangementen.
ide
Nepal
Nu de politieke situatie in Nepal weer enigszins tot rust is
men en het nieuwe kabinent - volgens de regering - spoed
de zal sluiten met de linkse oppositie (de Maoïsten) wor(
land opnieuw aantrekkelijk voor vakantiegangers. Wie mé
weten over de actuele toestand, kan van io tot 13 uur terei
het consulaat van Nepal in Nederland, telefoon 020 62415 31
Faillissement
Losse vliegtickets vallen buiten de standaardverzekering v
Garantiefonds Reisgelden. Dat betekent dat bij een eventue
lissement van een luchtvaartmaatschappij de klant in princi
geld kwijt is. Online reisagent ebookers.com biedt daarover
klanten de mogelijkheid tot een maximum van 2460 eu js-
verzekering af te sluiten tegen een premie van drie euro a18°F
ket.
Osaka
Bijzonderheden: De skiverbin
ding tussen Villars en Les Dia
blerets (via Bretaye) is de laatste
jaren een stuk verbeterd. Maar
wie vanuit Villars naar de glet
sjer van Les Diablerets wil,
moet nog altijd een stukje met
de bus. Hou rekening met een
'reistijd' (skiën, bus, gletsjer
gondel) van circa twee uur. Een
autorit vanuit Villars (dat overi
gens een enorm parkeerpro
bleem kent) naar het dalstation
van de gletsjer kost ongeveer 40
minuten.
Boven Bretaye (Villars) staat op
een niet te steile helling een
snelheidsmeter waarop met
goed geprepareerde ski's snel
heden van zo'n 70 kilometer
per uur kunnen worden ge
haald. Voor snowboarders is
vooral Leysin (op een half uur
autorijden van Villars) een el
dorado. Het dorp heeft voor de
'riders' tal van faciliteiten ge
creëerd en organiseert voor hen
bijna elk jaar wel één of andere
titelstrijd. Maar ook Villars richt
zich steeds meer tot deze nieu
we vorm van wintersport.
In Chateau d'Oex heeft Mike
Horn een 'inter actief museum
ingericht over zijn wereldreis,
precies over de evenaar. Villars
heeft een wintercamping, tele
foon: 00 41 24 49 81 088; net als
Les Diablerets, telefoon 00 41
24 49 21 507.
Nadere informatie: Office du
Tourisme de Villars, telefoon 00
41 24 49 53 232 en/of internet
www.villars.ch. Zwitserland
Toerisme, Amsterdam, telefoon
00 80 010 02 00 30 en/of inter
net www.zwitserland.nl.
De Finse luchtvaartmaatschappij Finnair blijft het aantal t
mingen in Azië uitbreiden. Nadat onlangs Hong Kong in
tenet werd opgenomen, is nu Japan aan beurt. Medio
jaar gaat de airline na een onderbreking van enkele jaren v
Osaka vliegen. Daarnaast is men nog met de Japanse aüti
in onderhandeling over een uitbreiding van het aantal
op Tokio.
Doornik
Na een renovatie die ruim tien jaar in beslag nam, is in D17.
(Tournai, zeggen Franstalige Belgen) dan eindelijk het Belfdfut
opend. Hetzelfde geldt voor de befaamde kathedraal 'met-Tg
torens'. Beide monumenten staan al sinds enige tijd op dey
derfgoedlijst van de Unesco en zijn de trots van Doornik c-45
men met Tongeren strijdt om de titel 'oudste stad van Belg?2-"
gelegenheid van de heropening van het Belfort en de katlver,
is een aantal speciale verblijfsarrangementen samengesteltag
informatie: Belgische Verkeersbureau voor de Ardennen en Brussel, B-Si
2324,2002 CH Haarlem, telefoon 09 00 20 20107. Bbre
lanr
Q Q «4.1
Korting f0
Benzine in Amerika is niet duur. Maar vakantiegangers dit
USA echt goedkoop willen tanken, zouden gebruik kunnen]^
van het door zo'n 75 hotels opgezette frequentdrivermiien
gramma. Gasten van de over heel Amerika verspreid liggeijj™
tels krijgen bij overlegging van het bonnetje een deel (in sar
gevallen zelfs alles) van hun brandstofrekening terug. V01
de is wel dat ze hun kamer telefonisch hebben geboekt.
Meer informatie: www.frequentdrivermiles.com.
Ik was nog betrekkelijk jong toen ik voor het eerst d
terhom zag. Ik reed in een schuddend treintje naar
nergrat en mijn mond viel open van verbazing. Zoif
weldigends had ik nog nooit gezien. Hetzelfde overl
me later bij de Gorges du Verdon in Zuid-Frankrijk
Grote Markt van Brussel.
Ik moest er begin oktober aan denken, toen ik voor
eerst de piramiden van Gizeh bezocht. Imposante
werken. Maar ze maakten op mij lang niet zo'n indi
indertijd die Matterhorn.
Voor het eerst iets zien waarnaar je jaren hebt uitge!
Het valt nogal eens tegen. Het overkwam me onderkop
bij de Akropolis, de Borobudur, de scheve toren vaik u
nu dus ook bij de piramiden van Gizeh. Ze verrassei
meer omdat de in duizendvoud verspreide films en;
bijna altijd gemaakt onder de meest gunstige omsta!
den - vaak mooier zijn dan de werkelijkheid.
Mijn kleinzoon kijkt graag naar Discovery en Natioij^
graphic. Hij heeft daardoor New York al van onder tje di
ven gezien, hij daalde af in de Grand Canyon en hij Hoi
met de televisiepresentator laatst ook de grafkelders 0
om de piramide van Djoser die mij vorige maand -(
er ik niet zoveel beelden van had gezien - veel meer!
neerden dan de piramiden van Gizeh.
Maar wat ik me nu af
vraag: hoe vaak zal
straks de mond van mijn
door de wereld reizende
kleinzoon nog openval
len van verbazing?
Rob van den Dobbej^JJ1,
Een treintje brengt de wintersporters vanuit het centrum van Villars tot midden in het skigebied. Foto's: VW Vaud
Villars
Lugano