'Coup' vakcentrale
bij Bondgenoten
ECONOMIE
Banken gaan nu naar de ouderen toe
Veel meer schulden na komst van euro
Havenpool lijkt voorlopig gered
Liberty mag Casema nog niet overnemen
Rijken hebben weinig last van de recessie
OR KLM tegen
samengaan
met Air France
Taxirit iets
goedkoper
Fed zet rentewapen in
tegen nieuwe recessie
Brink's dreigt te stoppen
met transport in donker
e besteding
frisschepen
Europese Com-
le 611 miljoen euro
de komende jaren
is om nieuwe vis-
i te bouwen, anders
Jmdat er in de toe
der mag worden ge-
de teruglopende
het geld beter
ociaal-economische
egio's die nu nog
en op de visserij,
0 el. Overigens heb-
Topese ministers van
niet ingestemd met
de visquota sterk te
in.
•dewerkers
n spionnen'
- De politie in Zwe-
rie ex-medewerkers
edse telecomprodu-
ójjn gearresteerd op
van (bedrijfs)spio-
ie zouden als topge-
6Asificeerde informa-
buitenlandse mo-
ebben overhandigd,
leedden geen hoge
mkzij snel ingrijpen
even van de infor-
pt. Ericsson maakt
nobiele telefoons
actief voor de de-
strie, zoals radar- en
6' men voor gevecht-
8, als de Zweedse JAS
schrapt 75
oekbanen
Bij de onderzoeks-
item Technologie
Philips Semicon-
den 75 van de 170
irapt. Gedwongen
rorden niet uitgeslo-
in Eindhoven wor
den op chips' ont-
[^gemaakt. „Voortaan
>8ii alleen nog bezig-
'3 jt het ontwikkelen,
jo'fide systemen kun-
'3Mrijfsonderdelen,
bestemd zijn, zelf
lojiaakt. Dat hoeft
i3.|nderzoeks afdeling
57 jdus de woordvoer-
i!l
)7,i
krijgt van
18 miljoen
- Het financiële ge-
de failliete vlieg-
Fokker en de Itali-
50 vaartmaatschappij
79'jschikt. Alitalia
59ttijds bijna 150 mil-
J|*n Fokker omdat het
so'pment in gebreke
53,|evering van bestel
en. Het Duitse Dasa,
ïsicern van Fokker,
34Ordering van Alitalia
°|{en koopsom van 18
4J0. Dasa, inmiddels
EADS, krijgt van de
3g]3 procent van 14,6
3Jo uitgekeerd. Dat
|giderdeel van in to-
7ojoen euro uit de fail-
i3Jvan Fokker die bin-
I andere schuldei-
den uitbetaald.
enbelasting
!?l opheffen
.89
46i toeristenbelasting
®|tl mogelijk worden
>sDat vindt de vereni-
sofreatieondernemers
86|d, de Recron. Vol-
i83)-voorzitter H. Apo-
'll^et opheffen van de
loiinnen bijdragen aan
.45/an de recreatiesec-
•Igiisterie van Econo
men heeft het geheel
.sojche heffingen in-
•ggïnderzoek. Het
!2ithrappen van de
■^lasting maakt deel
donderdag 7 NOVEMBER 2002
den haag/gpd -Het hoofdbe
stuur en interimdirecteur Herbe-
rigs van de vakbond FNV Bond
genoten zijn gisteren met onmid
dellijk ingang opgestapt. Naar
verwacht komt voorzitter De
Waal van de vakcentrale FNV
vandaag met een nieuw tijdelijk
bestuur. Een 'voorgekookte pro
cedure' meent een woordvoerder
van het vertrokken bestuur. „Het
lijkt op een coup". Een woord
voerder van De Waal doet dat af
als 'flauwekul'.
De Bondgenoten-directie is op
gestapt nadat de bondsraad een
plan om de contributie te ver
hogen wegstemde.
De bondsraad, het parlement
van de bond, schrapte daarmee
een belangrijke onderdeel uit
een plan om Bondgenoten fi
nancieel weer gezond te maken.
Het reddingsplan kampt door
het besluit met een gat van 4,5
miljoen euro. Dat maakt het
plan volgens de woordvoerder
onuitvoerbaar. Een te benoe
men tijdelijke bestuur neemt
zitting tot 28 november.
Die dag stonden al verkiezingen
gepland voor een nieuw hoofd
bestuur. Volgens de regels van
Bondgenoten moet de bonds
raad bij een opstappend bestuur
een kiescommissie samenstellen
die binnen een week een nieuw
tijdelijk bestuur benoemt. De
Bondsraad bleek gisteren tot
verbazing van het hoofdbestuur
die kiescommissie al te hebben
geformeerd. En die commissie
heeft onmiddellijk aan De Waal
gevraagd het bestuur te benoe
men.
De vakcentrale FNV heeft grote
problemen met de gang van za
ken bij Bondgenoten, de groot
ste bond binnen de FNV. Bond
genoten kwam in zwaar weer
door forse koersdalingen op de
beurs waardoor het vermogen
indampte. Dat had ook zijn
weerslag op de begroting van
Bondgenoten omdat daarin re
kening wordt gehouden met
winsten.
Bij de komende bestuursverkie
zingen strijden twee kampen
om de hegemonie. Het ene
kamp vormt zich rond CAO-co-
ordinator Van der Kolk van de
vakcentrale FNV. Het andere
kamp is voorgedragen door het
gisteren vertrokken bestuur.
Van der Kolk heeft een ander
reddingsplan voor Bondgeno
ten. Alle details daarvan heeft hij
nog niet prijs gegeven. Wel vindt
ook hij dat er banen moeten
verdwijnen. Van der Kolk toon
de rich eerder al tegenstander
van de verhoging van de contri
butie.
Volgens Van der Kolk rijn er nog
bezuinigingen mogelijk door sa
men te werken met ander FNV-
bonden. Belangrijk daarbij is
een gezamenlijk hoofdkantoor
in Woerden waarvoor de plan
nen al klaar liggen. Het vertrok
ken bestuur van Bondgenoten
was geen verklaard voorstander
van het gezamenlijke kantoor.
De bondsraad stemde gisteren
wel in met een aantal onderde
len van het bezuinigingsplan. Zo
gaat onder meer de personeels
reductie met 200 arbeidsplaat
sen door. Beleggingsopbreng
sten vloeien in het vervolg niet
rechtstreeks naar de begroting.
En jongeren in het leerlingwe
zen kunnen niet meer gratis lid
rijn.
door Geert Dekker
den haag - Ongeveer 185.000 huishoudens
zijn dit jaar voor het eerst in de financiële
problemen gekomen, mede door de komst
van de euro. Dat zegt het Nationaal Instituut
voor Budgetvoorlichting (Nibud). Vergissin
gen en de illusie van lage prijzen leiden tot
te hoge uitgaven.
In opdracht van de vereniging van krediet
banken NWK hield het Nibud drie enquê
tes onder duizenden consumenten over het
verband tussen schuld en de invoering van
de euro. Acht procent van de huishoudens
met een inkomen minder dan modaal
(28.000). raakte dit jaar in moeilijkheden.
Deze huishoudens dreigen zich te voegen
bij de groep van 230.000 huishoudens die al
bekend is bij (schuld) hulpverleners en in
een 'problematische' schuldsituatie ver
keert.
Het verband tussen de euro en financiële
problemen riet het Nibud vooral in de 'gel-
dillusie' die de euro heeft geschapen. In de
Nibud-enquêtes gaven veel mensen aan
zich regelmatig te vergissen en vaak thuis te
komen met boodschappen waar meer geld
aan uitgegeven is dan verwacht.
Het gevoel is ook dat veel producten fors
duurder rijn geworden. Eerder al onder
zocht De Nederlandsche Bank dit fenomeen
van 'gevoelsinflatie'. Die is met 7,3 procent
ongeveer twee keer zo hoog is als de werke
lijke prijsstijging. De inflatie is dit jaar overi
gens niet gestegen, maar gedaald.
Volgens het Nibud is het rekenwerk dat de
euro met zich meebrengt een extra obstakel
voor mensen die toch al moeite hebben hun
financiële zaken goed te regelen. Het insti
tuut leidt ook uit de afzet van rijn voorlich
tingsmateriaal af, dat het aantal mensen
met financiële problemen snel toeneemt.
Het Basisboek Budgetteren, jarenlang zo'n
dertig keer per maand besteld, werd dit
voorjaar plots populairder. De afeet steeg
naar driehonderd per maand. Sinds de zo
mer rijn het er zelfs zevenhonderd per
maand
Volgens het Landelijk Platform voor Integra
le Schuldhulpverlening in Utrecht rijn er
sterke signalen dat de laatste maanden meer
mensen zich melden bij de hulpbureaus. De
kredietbanken, die schuldregelingen ont
werpen en uitvoeren, geven bij monde van
scheidend NWK-voorzitter Pietersen aan
dit jaar op een toename van het aantal rege
lingen te rekenen van meer dan vijf procent.
Maar het tot stand komen van een schuldre
geling ijlt na bij acute financiële problemen
en daarom denkt Pietersen dat de krediet
banken volgend jaar ongeveer tien procent
meer regelingen zullen behandelen.
den haag/anp - Het Amerikaan
se bedrijf Liberty Media mag
Casema vooralsnog niet inlijven.
Monopoliewaakhond NMa wil
eerst een nader onderzoek in
stellen naar de voorgenomen
overname van het kabelbedrijf.
Liberty Media is tevens groot
aandeelhouder in het Amster
damse UPC. Na de aankoop van
Casema zou Liberty Media zo'n
60 procent van de kabelaanslui-
Het personeel van de havenpool SHB vergaderde gisteren over de toekomst van het noodlijdende bedrijf. Foto: GPD/Niels Verhoeven
rotterdam/gpd - Het voortbe
staan van de Rotterdamse ha
venpool SHB is voorlopig weer
even gerekt. Tijdens de onder
handelingen over een nieuwe
CAO rijn directie en vakbonden
van FNV en CNV het gister
avond laat 'op hoofdlijnen' eens
geworden. Het overleg wordt
mogelijk volgende week afge-
rond.Volgens FNV-bestuurder
Wennekes blijft de prijscompen
satie voor de 830 werknemers
gehandhaafd. Ook is er een ak
koord over toeslagen, adv-dagen
en het tarief van de SHB. De ha
venpool gaat de klanten vijf pro
cent meer rekenen dan nu het
geval is. „Het ziet er redelijk uit,
al moet ik het nog wel zwart op
wit rien."De SHB moet 4 mil
joen euro bezuinigen om te
kunnen overleven, zo hield di
recteur Janssen rijn personeel
gisteren voor. Hij wil vooral de
'niet-werkende' havenpoolers
aanpakken. „De SHB heeft be
staansrecht, in 2004 kunnen we
weer een normaal bedrijf rijn.
We gaan niet failliet."
De Rotterdamse havenpool SHB
rit al jaren in zwaar weer. Het
uitzendbureau van havenwer
kers heeft zelfs de pensioenen
moeten bevriezen. Begin dit jaar
zette de SHB om het bedrijf van
faillissement te redden de vaste
overeenkomsten met alle toen
nog bijna duizend werknemers
om in oproepcontracten.
idersteunt
mepool
]42De overheid wil er
•Jurken dat burgers en
'90th tegen terrorisme
l60ven verzekeren. Ze
•g^or 1 miljard euro
!j5en aan een terroris
es de verzekerings-
/^Dijen willen opzet-
|o2fr Hoogervorst heeft
•52j(amer geschreven.
|;55agen van 11 sep-
èjjen verzekeraars we-
'^erkingen op aan de
!'i3d risico's op schade
i.80stische aanslagen.
[2 jismepool worden
i'20öt op zekere hoogte
eojd.
amsterdam/anp - De allerrijksten in Neder
land hebben weinig pijn gehad van de
kwakkelende economie. In de eerste tien
van de jaarlijkse lijst van het zakentijdschrift
Quote is maar weinig verandering gekomen
ten opzichte van de voorgaande editie. De
rijkste familie van Nederland, goed voor een
vermogen van 8 miljard euro, is nog altijd
Brenninkmeijer van de C&A-winkels.
Nummer twee bleef Heineken met 4,2 mil
jard, in de persoon van Alfreds dochter
Charlene de Carvalho. Quote schat het ver
mogen van het koningshuis op 2,7 miljard
euro, goed voor de derde plaats. Er ritten in
de top-10 twee'wat opvallender verschuivin
gen. De familie De Rijcke van de drogisterij
keten Kruidvat gaat met een vermogen van
1,6 miljard euro van plaats 12 naar 5. De fa
milie Pon, importeur van onder meer Volks
wagen en Audi, is goed voor een miljard eu
ro maar gaat daarmee van 5 naar 10.
De beursmalaise heeft maar een relatief
klein effect gehad op de vermogenspositie
van de allerrijkste Nederlanders. De Quote
500-lijst loopt echter wel altijd een jaar ach
ter de economische ontwikkelingen aan.
Dankzij rijn succes met Nijntje in Japan is
tekenaar Dick Bruna terug in de lijst, op
nummer 460. Ook voetballer Mare Over-
mars is terug, op 441.
tingen in Nederland bezitten.
De NMa is bij een eerste onder
zoek tot de conclusie gekomen
dat de overname kan leiden tot
een economische machtspositie
die de concurrentie op de Ne
derlandse markt ernstig kan be
lemmeren. Naast UPC en Case
ma is er nog een grote speler;
Essent Kabelcom met een
marktaandeel van ongeveer 25
procent.
door Richard Mooyman
Amstelveen - De ondernemings
raad (OR) van de KLM is tegen
een eventuele fusie met Air
France. Volgens OR-voorritter J.
Bulters verliest de KLM haar
zelfstandigheid bij een samen
gaan met de veel grotere Franse
luchtvaartmaatschappij. Daar
mee komen de landingsrechten
in gevaar zoals eerder bij de
mislukte fiisiepoging met British
Airways, zo waarschuwt Bulters.
KLM-topman Van Wijk verklaar
de onlangs op een investeer
dersbijeenkomst dat hij een fu
sie met Air France op termijn
niet uitsluit. Van Wijk heeft de
OR verzekerd dat er momenteel
geen plannen bestaan voor een
fusie met Air France, aldus Bul-
ters.De OR van de KLM heeft
met de ondernemingsraad van
Air France afspraken gemaakt
voor het geval dat de vliegmaat
schappijen daadwerkelijk be
sluiten tot een vorm van samen
werking. Daarbij wordt ge
streefd naar onderlinge solidari
teit en behoud van werkgele
genheid.
den haag/anp - De prijs van een
taxiritje in de stad is in de perio
de 2000-2001 iets gedaald. Klan
ten moesten gemiddeld 1,3 pro
cent meer neertellen dan in de
periode ervoor en dat is minder
dan de inflatie. Het rijn de eer
ste positieve cijfers sinds de li
beralisering van de taximarkt
per 1 januari 2000.
Dat blijkt uit een brief van mi
nister De Boer (verkeer) aan de
Tweede Kamer. Nadat de Taxi-
wet bijna drie jaar geleden in
werking trad, stegen de tarieven
aanvankelijk dramatisch (12,5
procent) en leek de liberalise
ring volledig te mislukken. In de
brief schrijft De Boer ook dat het
eerder aangekondigde meld
punt voor taxiklachten vanaf 1
januari van start gaat.
Volgens de NMa moet het on
derzoek meer helderheid geven
over de gevolgen die de overna
me kan hebben voor het aanbod
van zenders. Een woordvoerster
van Liberty Media zei vandaag
de aankoop te willen doorzetten
en daarom een vergunning aan
vraagt. Op die aanvraag moet de
mededingingsautoriteit binnen
drie maanden een besluit ne-
De overname werd in augustus'
bekendgemaakt door de beide,
partijen. Liberty Media zou 750
miljoen euro betalen voor Case
ma. Begin dit jaar trok het Ame
rikaanse bedrijf zich terug uit
Duitsland toen kartelautoritei
ten daar een stokje staken voor
de overname van kabelnetten
van Deutsche Telekom.
Tarief op laagste punt in veertig jaar
den haag/gpd - De Federal Re
serve, het stelsel van Ameri
kaanse centrale banken, heeft
opnieuw het rentewapen inge
zet om de economie op gang te
krijgen. De renteverlaging van
een half procent was groter dan
veel analisten hadden verwacht.
Wall Street reageerde met enke
le flinke koersschommelingen
op het rentenieuws, dat wordt
gezien als een bevestiging van
de problemen waarin de Ameri
kaanse economie verkeert.
Het belangrijkste rentetarief
komt nu uit op 1,25 procent.
Met de eerste renteverlaging
sinds elf maanden hoopt de Fed
een nieuwe terugval van de
Amerikaanse economie te voor
komen. De afgelopen twee we
ken hadden nieuwe gegevens la
ten zien dat het economisch
herstel afzwakte. Het zeer lage
renteniveau, het laagste in meer
dan veertig jaar, moet de Ameri
kaanse consument ertoe bewe
gen z'n bestedingen op peil te
houden.
De lage rente, die schulden ma
ken en krediet nemen goedko
per maakte, zorgde het afgelo
pen jaar ervoor dat de consu
menten gemakkelijk geld bleven
uitgeven. Dit verhinderde dat de
Amerikaanse economie niet te
rugzakte in een nieuwe recessie
Maar de crisis op de aandelen
markten en de dreiging van een
nieuwe oorlog met Irak heeft het
consumentenvertrouwen in de
herfstmaanden sterk aangetast.
Veel economen betwijfelen ove-
rigens of deze renteverlaging het
stimulerende effect zal hebben
waarop de Fed hoopt. Consu-
menten en bedrijven torsen een
grote schuldenlast met zich;";"
mee, die de bestedingen en in-
vesteringen onder druk zet. Ze!v
denken dat een nog lagere rente
niet het vertrouwen terugbrengt.
dat nodig is voor duurzaam eco
nomisch herstel. De weer oplo-
pende werkloosheid is een van
de factoren die dat vertrouwen
ondermijnt.
Na het rentebesluit richten de fi
nanciële markten zich op de
Bank of England en de Europese
Centrale Bank die vandaag een
rentebesluit nemen. De ECB is
de afgelopen tijd opnieuw onder
druk gezet om fte rente te verla
gen, zodat de kwijnende econo
mie in de eurozone een impuls
krijgt. De ECB heeft echter aan
gegeven dat de rente op een
adekvvaat niveau staat. Het be
langrijkste tarief van de ECB is
3,25 procent.
Renteverlaging VS
6 nov. 2002: Fed verlaagt
federal funds rate met
0,5 procentpunt tot 1,25V
W
1999 2000 2001 2002
I lasond jtmamj asond j f m a m asond |fmami asond
Zevende overval op geldauto
Postbank opent loketten, ABN Amro wil bus laten rijden
heerlen/utrecht/gpd - Waarde
transporteur Brink's overweegt
in het donker geen geldtrans
porten meer uit te voeren, van
wege een reeks zeer geweldda
dige overvallen. De maatregel
zou banken en winkels in grote
problemen brengen, omdat zij
dan met kasgeld blijven zitten.
Brink's vindt dat de politie te
kort schiet bij de aanpak.
Dinsdagavond ramden crimine
len een Brinks-geldauto op de
snelweg A76 die dwars door
Heerlen voert. Daarbij zijn min
stens tachtig schoten afgevuurd,
aldus Brink's directeur Van
Werkhoven. De chauffeur en de
bijrijder wisten ongedeerd te
ontkomen. De daders zijn nog
spoorloos. Het was de zevende
overval op een geldtransport
van Brink's en Geldnet in negen
ma"jftden.
Van Werkhoven heeft kritiek op
de politie. „De coördinatie van
de opsporing schiet te kort. De
overvallen vinden in diverse po
litieregio's plaats, dat maakt de
samenwerking heel moeilijk,
merken wij. We moeten zaken
doen met de diverse korpsen.
Dan zijn er ook nog links naar
het buitenland."
De werkwijze is vrijwel altijd de
zelfde: met grof geweld rammen
overvallers de geldauto om die
tot staan te brengen. Daarbij
wordt geschoten en gebruik ge
maakt van brandbommen. Voor
Van Werkhoven staat als een
paal boven water dat het om de
zelfde groep criminelen gaat.
„De overvallen worden volgens
ons gepleegd door een groep die
sinds iets meer dan een jaar ac
tief is in Nederland." De politie
Limburg-Zuid wilde gisteren
nietAigaan op een mogelijk ver
band tussen de zaken.
amsterdam/gpd - De grote ban
ken lijken tegemoet te komen
aan kritiek dat ze ouderen en ge
handicapten in de steek laten
door kantoren te sluiten en loket
ten te vervangen door pin-auto-
maten. De Postbank komt nu op
zijn schreden terug en opent de
komende driejaar 400 loketten
in supermarkten, tabaks- en krui
denierszaken. ABN Amro begint
een experiment met een bank-
bus.
Het besluit van de Postbank om
het aantal postkantoren waar
geldopname mogelijk is, voor
2005 terug te brengen tot 800
vestigingen, maakte vorig jaar
heftige emoties los. Nu komt de
bank op zijn schreden terug met
de a&ikondiging dat er 400 'uit
geklede' loketten komen waar
klanten aan de balie gratis geld
kunnen ophalen. Het eerste is
vandaag in het Noord-Holland-
se Hoogwoud geopend.
De loketten zijn een aanvulling
op de resterende 800 postkanto
ren met bankdiensten, maar
hebben niet hetzelfde karakter.
Klanten kunnen geld opnemen,
maar geen rekening openen.
Dat er extra loketten komen wil
niet zeggen dat alle dorpen erop
vooruit zullen gaan. „Het kan
best voorkomen dat postkanto
ren worden vervangen door een
loket", zegt directievoorzitter
Wijngaarden.
De loketten komen in dorpen
met minder dan 10.000 inwo
ners of met meer dan 500 Post
bankklanten en worden gerund
door eigenaren van lokale su
permarkten, kruideniers of ta
bakszaken.
Wijnaarden hamert daarbij op
de 'maatschappelijke rol' van de
bank. want de extra loketten
zouden de bank alleen maar
geld kosten. De transacties, tot
maximaal 250 euro, zijn gratis
en de uitbaters van het agent
schap krijgen een vergoeding af
hankelijk van het aantal Post
bankklanten in het dorp. Jaar
lijks zou dat de bank 8 tot 12
miljoen euro kosten. De bank
hoopt met de maatregel good
will te kweken bij de klant.
Waarom heeft de Postbank niet
direct bij de aangekondigde
sluiting rekening gehouden met
de wensen van ouderen? Wijn
gaarden: „Kritiek is van vele
aard. Wij reageren niet onmid
dellijk op alles wat de buiten
wacht roept. Mensen roepen al
snel dat het serviceniveau ver
slechtert als er vestigingen dicht
gaan. Maar in de praktijk is de
dienstverlening alleen veran-
derd^fallcenters en internet
zijn ervoor in de plaats geko
men." Hij ontkent dat de bank
in de regio terrein verliest in de
strijd om de 'oudere' klant. „Ou
deren stappen nauwelijks meer
over naar een andere bank.
Daar vallen geen extra klanten
te winnen."
Toch ondernemen ook andere
banken soortgelijke stappen.
Eerder wees de Rabobank al op
de langer bestaande mogelijk
heid (tegen betaling) geld te la
ten bezorgen. En ABN Amro en
de ouderenbond Anbo starten
in januari een proef met een
'bankbus'.
Die bus moet wekelijks plaatsen
aandoen waar geen bankkan
toor meer is. ABN Amro en An
bo praten nog met andere po
tentiële deelnemers. Volgens
Anbo-directeur Lechner zijn
daarbij ook de Postbanken TPG
Post betrokken. Qok hopen de
initiatiefnemers in de bus ge
meentelijke diensten (paspoort.
rijbewijs), apothof en super
markt te kunnen onderbrengen
De nieuwe initiatieven komen
op een moment dat banken en
maatschappelijke organisaties
nog met de Nederlandse Vereni
ging van Banken (NVB) overleg
gen over de manier waarop in
de dienstverlening op het platte
land en sommige stadsdelen
moet worden voorzien. Maar
volgens een woordvoerster van
de NVB komt in ieder geval de
'bankbus' niet als een verras
sing. „Dat was ons bekend.''
Anbo-directeur Lechner laat
blijken dat haast een rol heeft
gespeeld. Aanvankelijk was de
ouderenbond (180.000 leden) in
gesprek met de Rabobank over
een bankbus-concept. „Maar na
een jaar praten was er nog niks
gebeurd. Toen hebben we wat
rondgeshopt en de ABN Amro
]Pzag er wel wat in," aldus I^Stv
