Verslagen door Bush-effect
BUITENLAND
Israël: alles draait om het karakter van de staat
Concorde duikt 7.000 meter naar beneden
s doden door
jsies Spanje
Alle seinen stonden van meet af aan op rood voor Democraten
Het zekere voor het onzekere
Britse Hogerhuis voor adoptie door homo's
Turkse winnaar
tegen aanval op
buurland Irak
'Regering Jemen
gaf toestemming
voor CIA-aanval'
Dodelijke kettingbotsing
Overeenstemming over
weren bloeddiamanten
- Twee explosies in de
estelijke Spaanse regio
lebben gisteren twee
,het leven gekost en een
Jian 12 en zijn vader ver-
le explosieven zaten in
,gjs. De autoriteiten slui-
Tuit dat de aanslagen
naskische ETA of een
erreurorganisatie zijn
[vj. De eerste ontploffing
:rm voor toen de jongen
P.ivader naar buiten liep,
P \akketje bij het hek op
en uur later kwam een
fy; van in de vijftig om
;Syrouw een pakje pakte.
sferen Russen
)kenhuis
l^'- Driehonderd men-
ncwie 222 kinderen, zijn
.^id-Russische streek
ar met vergiftigingsver-
ceien in ziekenhuizen op-
n n. Dat heeft het persbu-
,-Tass vanochtend ge-
*Jmmige patiënten zijn
org aan toe. De oorzaak
^jergiftiging is nog niet
'De slachtoffers lijden
Sejge koorts en moeten
^n. De eerste gevallen
iftiging waren maan-
jd geconstateerd in de
ropotkin. Gisteravond
de meeste slachtoffers
"pen in ziekenhuizen in
rige plaatsen.
jnaanden voor
«e oud-spion
it De Britse ex-spion
;enayler is gisteren ver
erf tot zes maanden cel
e tiet verkopen van
s heimen aan een krant,
bazou bijzonderheden
ïructiviteiten van de con-
eeagediensten hebben
1 t»e ex-spion beweerde
inkeer dat M15 dossiers
naan Labour-politici en
ïe mon. Ook zou de
veen mislukte poging
ondernomen een aan-
le legen op de Libische
middafi.
ïft
jachten van
eiag opgepakt
De Franse veiligheids-
Jseft acht mensen aan-
Jin die worden verdacht
okkenheid bij de zelf-
e inslag op een synagoge
oninesische Djerba, waar-
Ie ril negentien mensen
[g^ien, vooral Duitse toe-
ie(e aanslag is later opge-
Se al-Qaeda, het netwerk
ma bin Laden. De ver-
ge, werden gearresteerd in
aj- het zuidoosten van
j<c Documenten die tij-
:ieactie in beslag werden
j fi, lijken een direct ver
gouden met deze aan-
us het ministerie van
ceindse zaken.
bten Fiji aan
erij schuldig
/Ol
tefp de Fiji-eilanden in de
[e(caan heeft een militaire
ik vandaag vijftien sol-
=huldig bevonden aan
De vijftien krijgen later
ig hun straf te horen. In
11ste geval kunnen ze ter
Urden veroordeeld. De
lamen eind 2000 deel
^opstand tegen de mili-
ling van Fiji. Acht sol-
111 Vamen het leven. De
kwam een half jaar na
tsgreep die tot het ver
fde van de eerste etni-
,erlische premier van Fiji.
van de coup, George
werd eerder dit jaar
^eeld tot levenslang.
tl arrestatie
inslag op Bali
^a - De Indonesische
Jceeft opnieuw een arres-
ïfricht in het onderzoek
aanslag op Bali. De ar-
6 de eigenaar van een
isje dat bij de terreurac-
_J>ruikt. De wagen'stond
deur van de disco die
inslag werd verwoest.
ij aanslag kwamen meer
V mensen om, vooral
mders. De politie ver-
a 2 eerder tekeningen van
^Jachten. Het is niet dui-
de eigenaar van het
'eiin van hen is. Eerder
politie twee mannen
>^bp de tekeningen lijken.
vernietigen
aat met laser
e <GTON - De Amerikaanse
^Ichten zijn er gisteren in
;t7 met een mobiele laser
r9schoten artilleriegra-
e irernietigen. Het was de
!:eeer dat een artilleriegra-
Mens de vlucht is onder
door een laser. De gerin-
ai\ng van het projectiel,
'ineerd met het feit dat
warmte afgeeft, maakt
4ens het leger bijzonder
om het te traceren. Het
een Amerikaans-Israë-
e*kmenwerking, is eerder
1getest tegen Katoesja-
^1, waarmee het noorden
'"tei vanuit Libanon gere-
leschoten.
woensdag 6 november 2002
parus/afp - Onder passagiers van een Fran
se Concorde is begin deze week paniek uit
gebroken toen een van de motoren tijdens
een vlucht van New York naar Parijs uitvieL
Het vliegtuig maakte boven de Atlantische
Oceaan een duikvlucht van 7.000 meter en
nam flink gas terug. Op de drie overige mo
toren zette de piloot de reis voort.
Het incident komt tweeënhalf jaar na het
ongeluk met een Franse Concorde in Parijs,
waarbij alle 109 passagiers omkwamen.
Naar aanleiding van dit ongeval stonden de
supersonische toestellen van Air France en
British Airways maanden aan de grond en
werden de toestellen veiliger gemaakt.
De Franse Concorde was maandag onge
veer halverwege, toen een van de motoren
het begaf. De plotselinge daling veroorzaak
te de nodige paniek in het toestel. Volgens
een van de passagiers ging er aardewerk aan
diggelen. Persoonlijke ongelukken hebben
zich niet voorgedaan. Met een vertraging
van een uur kwam het toestel in de Franse
hoofdstad aan.
Er is inmiddels een onderzoek naar het inci
dent begonnen, zo maakte Air France giste
ren bekend. Een woordvoerder van British
Airways zei niets te weten van het voorval.
Hij voegde eraan toe dat de Britse Con
cordes gewoon volgens schema blijven vlie
gen.
De Concorde is het enige passagiersvliegtuig
dat sneller gaat dan het geluid. Er gaan ruim
honderd mensen in, en een vlucht van Eu
ropa naar Amerika duurt maar een paar
uur. Het toestel vliegt bij supersonische
snelheid op 17.000 meter hoogte. Op 10.000
meter wordt er langzamer dan het geluid
gevlogen.
door ome correspondent
Ans Bouwmans
Washington - Het was een rare
verkiezingsavond, zeg maar ge
rust nacht, in Amerika. De televi
siezenders hadden geen exit polls
en moesten het doen zonder de
duiding en analyse van het stem
gedrag dat daarmee normaal ge
sproken gepaard gaat. Om gê
nante taferelen als twee jaar ge
leden te voorkomen - toen wer
den Bush en Gore om de beurt
tot winnaar uitgeroepen - wer
den nu pas 'voorspellingen' over
de uitslag gedaan als er voldoen
de echte stemmen waren geteld.
Maar het meest opvallende was
het steeds sterker wordende ge
voel dat dit geen mooie avond
zou worden voor de Democra
ten. Het leek zich van bijna ie
dereen meester te maken. Al
leen de volhouders van Demo
cratische huize hielden in tv-in-
terviews vol dat de strijd nog
niet gestreden was. Alle seinen
stonden echter vanaf het begin
op rood.
De belangrijke zetel voor het
Huis van Afgevaardigden - van
de 435 waren er maar veertig
echt spannend - in Kentucky
ging naar de Republikeinse An
ne Northup. De eerste teleur
stelling voor de Democraten, en
een teken aan de wand. In
North Carolina glom Elizabeth
Dole al snel van plezier. On
danks de door velen voorspelde
nek-aan-nekrace met haar rivaal
Erskine Bowles, won de oud-mi
nister met een ruime meerder
heid.
In Georgia bleek de Republi
keinse Senaatskandidaat Saxby
Chambliss, die de zittende De
mocraat en oorlogsveteraan -
Max Cleland zó onheus van on
patriottisch gedrag had beschul
digd, al snel een beslissende
voorsprong te hebben geno
men. Eén zetel gekaapt door de
Republikeinen.
Nog wat later bleek de gouver
neur van Georgia - een Demo
craat die de dag ervoor nog te
gen twee CNN-verslaggevers
had gezegd dat hij bezorgd was
over de kansen van Cleland -
zelf ook een pak op zijn broek te
hebben gekregen. George Bush
en zijn politiek adviseur Karl Ro
ve hebben wat aangericht in Ge
orgia, werd hoofdschuddend
geconstateerd.
In Florida glorieerde Jeb Bush
en aan wie had 'broertje' de
overwinning te danken?Aan
George Bush. Ik denk dat hij
voor de beslissing heeft gezorgd.
Hij is hier heel populair", zei
gouverneur Jeb. Minpuntje voor
Jeb Bush: het voorstel om de
klassen te verkleinen - waar te
genstander Bill McBride vóór en
Bush vanwege de kosten tegen
was - kreeg meer dan 50 procent
van de stemmen.
Als dan in het normaal gespro
ken zeer Democratische Mary
land Kathleen Kennedy Towns-
end - familie van - verliest is dat
al geen verrassing meer. Het
Bush-effect, de bleke Democra
tische kandidaten, het gebrek
aan inhoud, zo moest het dus
niet. De zoektocht naar de
krachtige leider die in 2004 wél
tegen Bush opgewassen is kan
beginnen. Oud-burgemeester
van New York Giuliani kraait
van plezier dat de moedige tac
tiek van Bush is gelukt. En de
camera's lijken uitsluitend op
gesteld bij feestvierende Repu
blikeinen.
Vanuit het Witte Huis bericht
CNN dat de journalisten nog
niet zijn weggestuurd. Normaal
gaat klokslag elf uur het licht uit
voor Laura en George, maar nu
is de president nog op en zo
lang mag verslaggever John King
ook blijven. Bush wil nog even
genieten van de overwinningen
die er aan komen. Texas blijft in
handen van de Republikeinen,
net als South Carolina. En lang
voordat de genadeklap voor de
Democraten in Missouri valt,
weet John King al te vertellen
dat het Witte Huis er alle ver
trouwen in heeft.
Florence - Italië heeft sinds de G8-top in Genua van
2001 de nodige ervaring met anti-globalisten. Hun
protesten daar draaiden uit op enkele ware veldsla
gen, waarbij zelfs een demonstrant door een poli
tiekogel het leven liet. In de Toscaanse stad Floren
ce is daarom niets aan het toeval overgelaten voor
het Europees Sociaal Forum, een grote vijfdaagse
bijeenkomst van anti-globalisten en verwante den
kers die vandaag is begonnen. Duikers van de poli
tie controleerden gisteren zelfs de bodem van de ri
vier de Amo bij de beroemde Ponte Vecchio. De vei
ligheidsdiensten in Florence verwachten zo'n
ioo.ooo deelnemers, die conferenties zullen bezoe
ken en in demonstraties zullen meelopen.
Foto: Ansa/Carlo Ferraro
londen/afp - In Groot-Brittaimië kunnen onge
trouwde stellen, onder wie homoseksuelen, bin
nenkort kinderen adopteren. The House of Lords,
de Britse Eerste Kamer, hechtte gisteren verras
send zijn goedkeuring aan een omstreden wets
ontwerp hierover.
Het voorstel, dat kracht van wet krijgt na onderte
kening door koningin Elizabeth, werd met ruime
meerderheid aangenomen: 215 stemmen voor
184 tegen. Een maand geleden verwierpen de
Lords het voorstel nog.
De uitslag van de stemming betekent een grote
nederlaag voor de leider van de Conservatieve
Partij, Iain Duncan Smith. Eerder op de dag had
hij zijn partijgenoten opgeroepen tegen te stem
men met de leus 'verenig of sterf. Aanleiding was
een revolte binnen zijn eigen partij. Dissidenten
hadden maandag in het Lagerhuis hun goedkeu
ring al aan het wetsontwerp gegeven.
Volgens Britse kranten werd de opstand binnen
de partij geleid door Michael Portillo, de voorma
lige minister van defensie die vorig jaar in de strijd
om het leiderschap van de Conservatieve Partij
werd afgetroefd door Duncan Smith.
ankara/afp - De grote winnaar
van de Turkse verkiezingen, de
door de islam geïnspireerde
Partij voor Rechtvaardigheid en
Ontwikkeling (AK), is tegen een
Amerikaanse militaire aanval op
buurland Irak. Dat zei vice-
voorzitter Yasar Yakis gisteren.
„De VS worden door hun eigen
publieke opinie niet gesteund
en een dergelijke operatie levert
ook problemen op binnen het
raamwerk van de internationale
legitimiteit", aldus Yakis, een
voormalige ambassadeur, tegen
het Turkse persbureau Anatofia.
Door akkoord te gaan met de
VN-resoluties voor wapenin
specteurs heeft Bagdad een 'wil
lige houding' aangenomen. „Nu
er zo'n willige houding is, is het
bijzonder moeilijk voor een land
om te zeggen 'Ik kom jullie land
binnenvallen'. Zo'n stap kan
Amerika zelf in de problemen
brengen", meent Yakis.
De Verenigde Staten, Turkije's
bondgenoot, wacht de nasleep
van de verkiezingen gespannen
af. De AK behaalde een klinken
de overwinning, en komt met
een absolute meerderheid in het
parlement. Steun van Turkije is
voor de VS cruciaal in geval van
een aanval op Irak.
De VS maken al gebruik van
luchtmachtbases in het zuid
oosten van Turkije. Hier van
daan patrouilleren Amerikaanse
en Britse gevechtsvliegtuigen
boven de no-fly-zone van
Noord-Irak. Die werd ingesteld
na de Golfoorlog in 1991 om de
Koerden te beschermen.
washington-new york/rtr-afp
- De dodelijke aanval met een
raket door de Amerikaanse ge
heime dienst CIA op een ver
meende al-Qaedaleider in Je
men zondag had de instemming
van de regering van dat land. Dit
meldde de krant Washington
Post vandaag.
In de Verenigde Staten is het be
sluit tot de actie genomen door
'zeer hoge functionarissen',
maar niet door president Bush
persoonlijk, aldus de krant.
Bij de aanval door een onbe
mand, op afstand bestuurd
vliegtuig vielen in het oosten
van Jemen zes doden. Onder
hen is Qaed Senyan al-Harthi.
De VS verdenken hem ervan een
leider te zijn van al-Qaeda. het
terreurnetwerk van Osama bin
Laden, en achter de aanslag op
het Amerikaanse marineschip
Cole te zitten. Daarbij vielen in
oktober 2000 in de haven van
Aden zeventien Amerikaanse
doden. Volgens de Washington
Post is de CIA-rake taan val van
zondag gebaseerd op een presi
dentiële richtlijn die 'underco
ver actie' tegen al-Qaeda toe
staat. De Jemenitische regering
zou niet alleen toestemming
hebben gegeven voor de actie,
maar ook informatie over de
verblijfplaatsen van al-Harthi ter
beschikking hebben gesteld.
Overigens hebben de VS hun
ambassade in Jemen tijdelijk ge
sloten in verband met een vei
ligheidsinspectie. Een woord
voerder wilde niet zeggen wan
neer het ambassadegebouw
weer open gaat. De veiligheids
maatregelen rond het gebouw
waren al streng uit angst voor
een aanvalvan al Qaeda
Poitiers - Een brandweerman aan het werk op Aio bij Poi
tiers in West-Frankrijk, waar gisteren acht mensen om het
leven kwamen bij een massale kettingbotsing. Eerst was
er sprake van zes doden, maar reddingswerkers vonden
vanochtend nog twee lichamen. De slachtoffers werden
pas ontdekt toen enkele voertuigen die bij het ongeval
betrokken waren, werden weggesleept. Bijna veertig
mensen raakten gewond, van wie zes er ernstig aan toe
zijn. Zeker dertig personenwagens en zeven vrachtwa
gens waren bij botsing betrokken, mogelijk als gevolg van
mist en dikke rook uit een nabijgelegen fabriekspijp op de
tolweg tussen Parijs en Bordeaux. Ten zuiden van Poitiers
blijft de Aio tot zeker vanmiddag afgesloten in beide rich
tingen.
Foto: AP/Nicolas Bohbot
door onze correspondent
Ad Bloemendaal
tel aviv - De Israëlische premier Ariel Sha
ron heeft zich gisteren geschikt in het on
vermijdelijke. Over negentig dagen gaat
het volk naar de stembus. Israëlische rege
ringen die het einde van de rit halen, zijn
zeldzaam geworden. De afgelopen tien
jaar is het geen enkele premier gelukt zijn
ploeg de volle vier jaar bijeen te houden.
Hoewel de directe aanleiding voor de cri
ses doorgaans een triviale kwestie betrof,
was de achterliggende oorzaak steeds de
chronische verdeeldheid van de bevol
king over de belangrijkste kwestie: het
toekomstige karakter van de staat. Moet
Israël koste wat kost vasthouden aan de
in 1967 bezette gebieden, met de ingrij
pende demografische consequenties, of
dient het een compromis te sluiten met
de Palestijnen, resulterend in twee staten
voor twee volken?
De totstandkoming van de regering-Sha
ron, in 2001, had alles met die belangrij
ke kwestie te maken. De afwijzing door
het Palestijns Bestuur van vergaande Is-
rpilische en Amerikaanse voorsteller7;.vo-
ng jaar januari bij het overleg in Taba,
bracht veel Israëliërs tot de overtuiging
dat Yasser Arafat niet echt is geïnteres
seerd in een compromis.
Door vast te houden aan zijn eis de Pa
lestijnse vluchtelingen van 1948 en hun
nazaten te laten terugkeren naar Israël,
zou hij duidelijk hebben gemaakt dat hij
geen levensvatbare joodse staat wil tole
reren. De steeds bloediger wordende in
tifada wees volgens de meeste Israëliërs
in dezelfde richting.
Gesteld voor de keuze tussen de zittende
premier Ehud Barak van de Arbeiders
partij en diens uitdager, de militante
oud-generaal Ariel Sharon van Likud,
brachten ze hun stem uit op de laatste.
Niet het vredesproces, maar 'de strijd te
gen de Palestijnse terreur' moest voor
rang krijgen.
Sharon besloot dat hij zich moest pre
senteren als een vader des vaderlands, ie
mand die de tijd van nood aangrijpt om
het land te besturen met een zo breed
mogelijke regering.
Het binnenhalen van de Arbeiderspartij
zou hem ook internationaal gezien goed
uitkomen. Shimon Peres op buitenlandse
zaken en Benjamin Ben-Eliezer op de
fensie fungeerden als vijgenbladen voor
een beleid dat zich concentreerde op de
strijd in de Palestijnse gebieden, zonder
het Palestijns Bestuur een diplomatieke
uitweg te bieden.
Internationaal gezien had de regering de
wind mee door het aan de macht komen
in de Verenigde Staten van de conserva
tieve president George Bush, die Sharon
'een man van vrede' noemde. De grote
terreuraanslagen van 11 september 2001
in New York en Washington en later de
Amerikaanse campagne tegen Irak, werk
ten ook in Sharons voordeel.
In de Palestijnse gebieden boekte het Is
raëlische leger successen in de strijd te
gen de milities, maar het kon niet verhe
len dat het land onder Sharon meer dan
ooit in zijn geschiedenis te lijden had on
der de Palestijnse terreur. Het zorgde in
ternationaal en nationaal voor grote
spanningen. Binnen de Arbeiderspartij
groeide het verzet tegen voortgaande re
geringsdeelname en tegen de 'Sharon-
kloon' Ben-Eliezer.
Binnen Likud schamperde de rechter
vleugel over de 'slappe aanpak' die Sha
ron ten toon zou spreiden op de Weste
lijke Jordaanoever en in de Gazastrook,
in het bijzonder tegenover Yasser Arafat.
In de aanloop naar interne verkiezingen
liep de spanning tussen de verschillende
kampen binnen de twee partijen steeds
meer op. Het wachten was alleen nog
maar op het moment waarop een van de
ballonnen zou barsten.
Dat de klap viel in c£j Arbeiderspartij, was
geen verrassing. Ben-Eliezer begreep -
waarschijnlijk veel te laat - dat hij geen
kans maakte als leider te worden herko
zen als hij in de regering bleef. Zijn be
sluit op te stappen was vooral een zaak
van persoonlijke ambitie, maar om het
netjes te houden verweet hij de regering
dat deze teveel geld spendeerde aan de
nederzettingen, ten koste van de armen
in de samenleving. Twee vliegen in één
klap: het nederzettingenbeleid, dat de
meeste Israëliërs afwijzen, en de econo
mische malaise die ze in hun portemon
nee voelen.
Binnen Likud worden de kampen geleid
door Sharon en oud-premier Benjamin
Netanyahu. De laatste heeft zich het af
gelopen jaar opgeworpen als 'het rechtse
geweten' van de door hem bedenkelijk
gematigd geachte premier. Daarmee
heeft hij zich in Likud zó populair ge
maakt dat er een goede kans bestaat dat
hij de interne leiderschapsverkiezing zal
winnen.
Of de partij daar blij mee moet zijn, is de
vraag, want landelijk gezien kan Sharon
bogen op een grotere aanhang dan Ne
tanyahu. In tegenstelling tot de afgelopen
twee keer wordt de premier bij de ko
mende verkiezingen niet meer recht
streeks gekozen. Het aanwijzen van Ne
tanyahu als leider kan de Likud dan ook
kostbare zetels kosten, al twijfelt nie
mand eraan dat de partij hoe dan ook
een klinkende winst zal boeken.
interlaken/afp-dpa - Rond de
veertig landen hebben giste
ren een akkoord bereikt over
het weren van 'bloeddiaman
ten', die dienen om oorlogen
te financieren of zwart geld
wit te wassen.
In het Zwitserse Interlaken
besloten de landen vanaf 1 ja
nuari een certificaat verplicht
te stellen voor de internatio
nale diamanthandel.
Dat heeft de Zuid-Afrikaanse
minister van energie Ml ambo
Ngeuka bekendgemaakt. On
der de landen die met het ak
koord hebben ingestemd, zijn
de Verenigde Staten, Zwitser
land en de lidstaten van de
Europese Unie. Landen die
niet aan het systeem meewer
ken, worden van de handel
uitgesloten.
Volgens de Europese Unie be
hoort 4 procent van alle ver
handelde diamanten in de
wereld tot de categorie bloed-
cfiamanten. Die edelstenei*
komen uit conflictgebieden
als Angola. Congo. Liberia en
Sierra Leone... j Gewapende
groeperingen int deze landen
ruilen diamanten voor wa
pens.
De certificaten moeten garan
deren dat de diamanten niet
meer voor oorlogsfinanciering
worden gebruikt. In de toe
komst moet een lading dia
manten in een verzegelde ver
pakking met een genummerd
certificaat de grens over gaan.
Op het certificaat staan waar
de en herkomst van de stenen
en de naam van de importeur
en exporteur vermeld.
Mensenrechtenorganisaties
spreken van een eerste suc
ces, maar bekritiseren tegelijk
het feit dat de diamantindu
strie geen extern, onafhanke
lijk controlesysteem toevoegt.
Bovendien is er geen sanctie-
regime vastgesteld voor lan
den of ondernemingen die het
akkoord overtreden. I
iuh«lc03N i*>M.
