m
DENKSPORT
Nieuw scenario voor EK
Fout plasje kost 100.000 dollar
Tarief brieven binnen Europa 0,05 omhoog
tak een speelplan
or de eerste slag
gespeeld wordt
34
S!
ZATERDAG 2 NOVEMBER 2002
BRIDGE
Marijke van der Pas
ste fouten bij het afspelen worden
in de eerste slag. Iedere bridgele-
lesboek, hamert er op: ga na de uit-
ip je handen zitten en maak, voor je
ar een kaart aanraakt, eerst een
e|n. Het is een eenvoudig advies maar
jaktijk komt er weinig van terecht. Na
imst lijkt het vaak evident hoe die
lag moet lopen. Het is zo verleidelijk
eidan maar vast te spelen. Hup, daar
eten blunder geboren. Waarom toch
rast? Geniet van spelen en neem de
erste spel kan de leider zich niet be-
in. Hij begint pas een speelplan te ma
le eerste slag al dicht ligt. Hij moet
lar de kleuterklas.
B9432
TA4
H 9
*AH74
N V 8 7 6
732 w4>o :n
Z B 9 6 3 2
H
VHB9
VB 10 8 32
*10 8 5
ipent de bieding met 1*. Na 24 van
idt west 2T. Noord omschrijft zijn
■et 3*: vijfkaart schoppen, vierkaart
q1 en overwaarde. Het bieden is nu
(forcing. Zuid besluit daarop het bie-
13SA. Het is zo vanzelfsprekend de
itkomst naar de boer te laten lopen
y'ider niet aarzelt en onmiddellijk
harten van tafel speelt. Lekker
,<omst in de vork. Het leed is al ge-
De kostbare entree bij de ruitenkleur
)rfenen. Aan slag met TB speelt de lei
ruiten naar de heer en vervolgt met
Dor het aas van west. De nagespeel-
in is voor het aas. Met open kaarten
intract nog te winnen als zuid na
[!>uw valt, een klaveren naar de tien
'uid probeert echter een schoppen
heer. West ziet dat oost een even
angeeft. Gezien het bieden moet dat
vierkaart zijn. West speelt schoppen
OW eindigen met drie schoppensla-
en een klaverenslag.
tract is eigenlijk te eenvoudig voor
n. Als zuid in de eerste slag TA legt
►A eruit jaagt, zijn er negen slagen
en. Er is zelfs geen snit voor nodig,
it van TB bracht de leider van zijn
Maak eerst een speelplan, tel de
jok als het evident lijkt wat er in de
ag moet gebeuren,
ede spel lijkt wel wat op het eerste
l is de leider wel op zijn post.
4 A 2
TB86
63
A H 9 8 6 2
PUZZEL
DAMMEN
132
[5 4
N
W<^-> 0
*H B76
T V 7 5 4
A 9 7
*10 4
4V10843
T A 9
H B 8 2
V 7
gint het bieden met 1*. Zuid past.
/twoordt ISA waarna noord in de
komt met 2*. Oost heeft een erg
le hand en besluit te passen. Als hij
heeft met west en west ook nog eens
al is, kan nogmaals bieden een dra-
1ben. Die pas zal hij later betreuren.
UHteert voor de manche met 2SA
Ijjpeelt een viertallen wedstrijd en is
J van een scherpe manche. Met een
jverenfitje bij zuid telt noord al ze-
Ten en zuid zal voor zijn invite met
ïn nog wel iets hebben. Noord ver-
ijn partner dus naar 3SA.West komt
♦9, de kleur van zijn partner. Als
24 had geboden over 2* zou west
:n zijn uitgekomen en dan is de lei-
ekt kansloos. Er gaan drie ruiten-
in klaverenslag en AH verloren,
m is onvermijdelijk. Na een schop-
lijkt het contract gemaakt. De leider
Ischoppenslagen, vijf klaverenslagen
/Dat zijn er negen. Het lijkt logisch de
jr de boer te laten lopen, ook al om
(iee bij de lengte klaveren te bewa-
jukkig denkt de leider wat langer na.
li de hand aan slag is met 4B of *H
na een klaverenslag afgeeft, zal oost
'pngetwijfeld ruiten naspelen. Als ♦A
ppeeld, is er geen entree meer in de
p ook *H nog op te rapen. De leider
op acht slagen steken,
blokkade in schoppen te voorko-
|t de leider na rijp beraad *A. Daarna
i direct een klaverenslag af om de
Inicatie in die kleur te bewaren. Oost
le slag met de vrouw en speelt ruiten
heeft niet zo veel zin die slag te dui-
Id neemt direct het aas en incasseert
grenslagen. Daarna kan hij *2 uit de
7 spelen en snijdend op de vrouw
Ie schoppenslagen maken.
®3SA-contract is niet zo moeilijk,
erst een speelplan, hoe eenvoudig
Re slag ook lijkt. Dat geeft bovendien
hpartij de kans een strategie te bepa-
at er later geen onaangename denk-
Jioeven te vallen.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
25
26
27
28
29
30
31
32
33
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
53
54
55
56
57
58
59
O
CD
61
62
63
JP87
Eric van Dusseldorp
Oplossing ®JFS
nummer 43
De twee gevraagde woorden van de puz
zel van vorige week waren:
MUZIEKSTUK en DANSTENT
|K|EmE|L|T|RTÖTM]
iw a knriRiH~pBBwri u i gi
UUuGU GGG DGGGG
□GGQ QGGQG GGGD
I D OHIV1H Hl
GD □□DGBGGGQ Gd
ME NAG El IE SKI MO
A^LJpLlEkl ^LISLJAL
kUwUmoIbI i m i |z|o
GGUG GGDGG GQGG
□GGGD GGG DGGDG
O D E U R
P A R I S
Kruiswoordraadsel
nummer 44
HORIZONTAAL:
I. Iemand met heel lichtblond haar; 5.
eenheid van temperatuur: 10. troefkaart:
II. hoofddeksel: 12. ingetogen; 14. dui
delijk: 16. houtsoort: 18. gouden tiendol-
larstuk; 20. vruchtbaar oord; 22. gras
land; 23. los (van zand); 24. jong dier; 25.
Engelse adellijke titel; 27. aanstonds; 29.
bijbelse naam; 30. propvol; 32. plezier;
34. Amerikaanse geheime dienst; 35. vis;
37. hoofdstad van Tibet; 39. Aziatisch
land; 42. meetkundige figuur; 44. afne
men; 46. Noorse goden; 48. papegaai; 49.
kledingstuk; 50. interest; 51. in het jaar
(Lat.); 53. soort cactus; 55. nogmaals; 56.
deelachtig worden; 58. dierenverhaal; 60.
ik (Lat.); 61. oppervlaktemaat; 62.
Europees land; 63. gazon.
VERTICAAL:
1. Weg voor langzaam verkeer; 2. deel
van een uurwerk; 3. paardje; 4. brand
stof; 6. selderie; 7. watering; 8. gedorste
korenhalmen; 9. Afrikaanse staat; 12.
land in Afrika; 13. eetketeltje; 14. het
geheel; 15. genotmiddel; 17. een en
ander; 19. vlakgom; 21. Engelse titel; 26.
gemakkelijk; 27. geroosterd brood; 28.
juwelenkistje; 29. Griekse letter; 31. door
middel van; 33. raamscherm; 36. klets
kous; 37. slingerplant; 38. bijbelse naam;
39. doodmoe; 40. wijkplaats; 41. rente;
43. grafvaas; 45. wolpluisje; 47. een zeke
re; 52. plaats in Rusland; 53. edelgas; 54.
open plaats in een bos; 55. ouderloos
kind; 57. verzoeke gaarne antwoord
(afk.); 59. deel van de visvangst voor de
bemanning.
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters uit de volgende vakjes:
53-4-15-17-45-39-52-20-23 en
33-40-12-6-37-51-14-35
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per brief
kaart, dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat
Leidsch Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. Onder de inzenders worden twee ca
deaubonnen van 12,5 euro verloot.
T U C H T I G E
Winnaars
H. v/d Geest, Endepoellaan 62, Warmond
(cryptogram).
A. Brandsma, Pauline de Haanstraat 3,
Leiden (kruiswoord).
Cryptogram nummer 44
HORIZONTAAL:
3. Uitblinkende vagebond? (8); 7. Wagen van 1
miljoen (10); 10. De vrouw van een ex-misdadi
ger gaat erlangs (14); 11. Met de pool bereikt
men niets (4); 12. Het vestigen van een instel
ling (9); 14. Soort lichtmast? (7); 16. Winderige
zwaardwalvis van naam (6); 17. Ziin de bandle
den zijn ondergeschikten? (12); 19. Er zit
muziek in mijn Spaans (2); 20. Wedden dat er
door drie man gespeeld wordt? (4); 21. Die troe
penbeweging is niet van deze wereld (6); 22.
Een bevrijding veroorzaken (10).
VERTICAAL:
1. Gaat de vakantie voorbij?.(17); 2. Zo bits als
een vrek (6); 4. Zeedraak op proef (12); 5. Die vis
is wel voor de poes (7); 6. In de greep van een
vruchtbaar meisje (8); 8. Auto(be)kleding (9); 9.
Met behulp van de computer de tv instellen
(12); 13. Het grootse deel van een vis (9); 15.
Gevogelte in veevoer (7); 18. Boeken van een
meisje met een geheugen (6).
Oplossing
nummer 43
Horizontaal:
4. Akkoordwerk; 6. parkeer-
flat; 9. stroomstoring; 12.
ophelderen; 13. arts; 14.
stomen; 15. toer; 16. air;
18. zijweg; 19. wrakstuk;
22. toiletkamer; 23. grens
streek.
Verticaal:
I. Boekhouding; 2. groei
markt; 3. draairaam; 5.
kwartiermeester; 6. wijf; 8.
snotpiek; 10. toneelkijkers;
II. spotrijm; 17. stemmen;
20. reeds; 21. piano.
Van 5 tot en met 22 november
vindt in Domburg de finale
plaats van het Europees Kampi
oenschap dammen. In totaal
nemen 32 spelers deel. Veertien
van hen zijn geplaatst omdat ze
in hun eigen land kampioen zijn
geworden, zestien hebben zich
geclassificeerd via het Andreiko-
memorial toernooi dat eerder
dit jaar in Riga werd gehouden
en de resterende twee startbe
wijzen zijn aangewezen door de
sponsor de Nederlanders Rob
Clerc en Ron Heusdens. Vrijwel
de hele wereldtop (want er is
niet zo heel veel verschil tussen
het Europees en het wereldkam
pioenschap...) zal in Zeeland
aanwezig zijn: Schwarzman,
Valneris, Georgiev, Gantwarg,
Clerc en niet te vergeten de
nieuwe nationale titelhouder
Martin Dolfing.
Voor het eerst in de geschiede
nis zal in een belangrijk titel-
toemooi het knock-out systeem
worden toegepast: spelers wor
den in duo's aan elkaar gekop
peld en spelen net zolang tegen
elkaar tot er een beslissing valt.
Eerst spelen ze twee partijen
volgens het reguliere speeltem-
po. Staat het dan 2-2 (in interna
tionale wedstrijden wordt nog
gewoon de 2-0 telling gebruikt;
net als in de bondscompetitie is
er hier natuurlijk geen enkel ver
schil tussen 2-0 en 3-0) dan
worden er sneldampartijen ge
speeld: eerst twee duels met
twintig minuten per persoon
per partij (plus vijf seconden per
zet) en vervolgens vier partijen
i
9
m
9
9
9
a
Q
Q
O
O
Q
O
O
O
C>
O
O
9
a
O
O
O
O
O
Diagram nr. 1
met vijf minuten. Is er dan nog
geen beslissing gevallen dan
volgt er een unicum: wit krijgt
vijf minuten, zwart drie minuten
(plus vijf seconden per zet voor
beiden) en bij remise wordt de
zwartspeler tot winnaar ver
klaard. Het is aannemelijk dat
de meeste dammers dan liever
zwart zouden hebben...
Over het besluit om het toernooi
volgens het knock-out systeem
te laten verlopen, wordt ver
schillend gedacht. Enerzijds
wordt het toernooi er, in over
eenstemming met de huidige
tijdgeest, spannender en Hitsen-
der door. Aan de andere kant
ligt het accent nu wel heel erg
op sneldammen, terwijl het toch
niet om een sneldamtoernooi
gaat. Een speler die minder be
dreven is in deze discipline,
heeft absoluut geen kans om
hoog te eindigen.
Voor de toeschouwers is het al
lemaal wel leuk, evenals voor de
arbiters die weer eens wat te
Diagram nr. 2
doen lijken te krijgen. Met uit
zondering van een principieel
dammer als ex-wereldkampioen
Ton Sijbrands, die van dit soort
experimenten gruwt, lijken ook
de spelers geen bezwaar tegen
de nieuwe opzet te hebben.
Sijbrands ontbreekt overigens
op dit EK.
Een sterke outsider en een mo
gelijke kanshebber om het toer
nooi te winnen is zonder twijfel
de kersverse Nederlands kampi
oen Martin Dolfing, die in het
afgelopen NK in geen enkel duel
in gevaar kwam en steevast aan
de goede kant van de remise zat.
Wellicht zijn mooiste zege was
die in de eerste ronde op Alex
Mathijsen. Het feit dat in het
verdere verloop van het toer
nooi praktisch iedereen van Ma
thijsen zou winnen, doet aan
deze prestatie niets af.
Zwart: M. Dolfing - Wit: A Ma
thijsen
1. 33-29,20-24; 2. 29x20,15x24;
3. 32-28,16-21; 4.31-26, 21-27;
5. 38-33,27-32; 6.28-22,17x28;
7. 33x22, 18x27; 8.37x28,11-17;
9. 39-33, 13-18; 10.44-39,18-22;
11.50-44, 10-15; 12. 34-30, 12-
18; 13.42-38, 7-12; 14.40-34,8-
13; 15. 48-42,2- 8; 16.30-25,1-
7; 17. 34-30, 6-11; 18. 36-31,
27x36; 19.26-21, 17x26; 20.28x
6, 7-11; 21. 6x17, 12x21; 22. 41-
37, 21-27; 23. 37-32, 26-31; 24.
32x21, 31-37; 25. 42x31, 36x16;
Het idee van een dergelijke 2-
om-2 terug ziet men niet vaak
bij een speler die op winst
speelt. 26. 38-32, 8-12; 27.46-41,
18-23; 28.41-37,13-18; 29.33-
28.12-17; 30.37-31,15-20;
Zie diagram 1
31.43-38,5-10; 32.47-42,16-21;
33. 49-43, 21-26; 34. 31-27, 18-
22; 35.27x29, 24x22; 36.39-33,
17-21; 37. 44-39,20-24; 38.45-
40, 9-13; 39.32-28,22-27; 40.42-
37.13-18:41.28-22,27-31;42.
22x13,19x8; 43. 30x19, 14x23;
44. 40-34, 31x42; 45. 38x47, 21-
27; 46. 43-38, 26-31; 47.33-29,
23-28; 48. 35-30, 10-14; 49. 38-
33,28-32; 50. 33-28, 32x23; 51.
29x18,27-32; 52. 39-33,31-36;
53. 34-29, 32-37; 54. 33-28, 37-
41; 55. 29-24, 3- 9; 56. 28-23, 8-
13; en wit gaf het op.
De oplossing van de opgave van
twee weken geleden (wit 19,21,
22, 26. 27, 28, 36, 38, 41, 45, 48.
49; zwart: 7. 8,10.11,12,13,24,
29,30, 34.35. 40) luidt:
44,23,31,217,27,6,1,25(350)43
(44)40(35)43,48.
De nieuwe opgave, zie diagram
2, is eveneens van onze huisle
verancier drs. Jaap Bus. Wit be
gint en wint.
SCHAKEN
Een massaler schaaktoernooi
dan de Olympiade is er nooit in
de geschiedenis geweest. Eens
in de twee jaar komen teams bij
elkaar uit alle hoeken van de
wereld, uit landen waarvan je
nog nooit hebt gehoord of waar
van je je niet kunt voorstellen
dat ze daar schaken. Zo zijn ook
nu weer teams aanwezig van de
Amerikaanse en van de Britse
Maagdeneilanden, eilanden
groepjes in de Caribische Zee
die kleiner zijn dan de Wadden
eilanden. Ook sommige heel ge
wone Nederlandse clubspelers
hebben wel eens aan de Olym
piade deelgenomen, omdat ze
tijdelijk op Aruba woonden en
daar direct tot de 'nationale top'
behoorden. Van iedere Olym
piade worden in de bladen wel
een paar partijtjes gepubliceerd
van stuntelaars die binnen tien
zetten verliezen, terwijl bijvoor
beeld Kasparov en Van Wely in
dezelfde zaal net aan hun partij
zijn begonnen. Op het tweejaar
lijkse feest van de FIDE is ieder
een welkom.
Dit jaar vindt het evenement
plaats in Bied, een vakantie
plaats in Slovenië vlakbij de
grens met Oostenrijk. Het is de
35ste editie sinds de start in
1927 in Londen. In 1952 deed de
Sovjet-Unie voor het eerst mee,
waarna de strijd om de eerste
plaats vaak al van tevoren beslist
was. Ook het huidige Rusland is
huizenhoog favoriet. Kasparov
doet weer eens mee en heeft
Morozevitsj, Grisjoek en Khalif-
man naast zich zitten. Outsiders
zijn Oekraïne (Ponomariov en
Ivantsjoek) en Hongarije (Leko,
Polgar en Acs, de recente win
naar van Hoogeveen).
Nederland zou in zijn sterkste
opstelling goede kans op een
medaille hebben, maar Jan Tim
man en Jeroen Piket spelen niet
mee. Omdat er wordt gespeeld
volgens het Zwitsers systeem
met bordpunten in plaats van
matchpunten, is de geluksfactor
groot. Nederland is dan ook niet
helemaal kansloos; Loek van
Wely, Ivan Sokolov en Sergei Ti-
viakov kunnen, als ze in vorm
zijn, de topborden goed aan,
terwijl Erik van den Doel en Fri-
so Nijboer op de lagere borden
flink zouden kunnen scoren.
Onduidelijk is wat van Sipke
Ernst kan worden verwacht.
De absentie van Jan Timman
heeft vele redenen, waaronder
het bestaan van dopingcontro
les. Om dezelfde redenen speelt
Duitsland (in 2000 nog tweede)
zonder Joesoepov en Hübner.
Allemaal heren van stand, die
plassen alleen in beslotenheid
wensen te doen. Aan het begin
van het toernooi moesten alle
deelnemers een verklaring teke
nen, dat ze zich bewust zijn van
de sanctie bij dopinggebruik:
een boete van 100.000 dollar. De
reacties zijn nog niet bekendge
maakt; waarschijnlijk heeft nie
mand de verklaring getekend.
Ervaring met dopingcontroles is
er immers nog nauwelijks en het
is nog volstrekt onbekend hoe
bepaalde verboden stoffen in
het lichaam zouden kunnen ko
men.
De krappe overwinning van Ne
derland op Chili in de tweede
ronde was nog niet zo belang
rijk, maar wel goed voor het
zelfvertrouwen van Loek van
Wely, die zeer tevreden was over
zijn partij.
Van Wely - Valenzuela
l.d4 d5 2.c4 c6 3.Pf3 Pf6 4.e3
Lf5 5.Pc3 e6 6.Ph4 Lg6 7.Pxg6
hxg6 8.Ld2 Pbd7 9.Ld3 Le7
10.a3 0-0
Van Wely vond het hier aange
wezen om met 10...dxc4 ll.Lxc4
e5 het centrum open te gooien.
Nu zwart dat niet doet, gaat wit
langzaam richting zwarte ko
ning.
1 l.cxd5 cxd5 12.f4 Pb6 13.b3
Pc8 14.0-0 Pd6 15.Df3Tc8
16.g4 Db6 17.Tfbl Tc6 18.g5
Ph5 19.Pa4 Dc7 20.Pc5 b6
Zie diagram. Wit kan nu een
grootscheepse ruilmanoeuvre
uitvoeren waaruit hij met voor
deel tevoorschijn komt. Als
zwart bijvoorbeeld 20...Pf5 had
gespeeld, was Van Wely 21.b4
van plan. Na 21...b6? 22.b5 Td6
23.Pa6 krijgt wit controle over
de c-lijn terwijl de zwarte stuk
ken even op het verkeerde been
staan.
21.Pxe6! fxe6 22.Lxg6 Pxf4
23.exf4 Lxg5 24.Dh3 Lh6
25.Dxe6+ Kh8 26.Dxd5 Pc4
27.bxc4 Txg6+ 28.Khl
Wit heeft twee pionnen meer en
houdt ook na 28...Lxf4 29.Tfl
voordeel, aldus Van Wely. Het is
echter maar de vraag of dat na
29...Th6 zo duidelijk is. Zwarts
volgende twee zetten leiden
echter tot beslissend nadeel.
28...Td8? 29.De4 Tc6? 30.c5
bxc5 31.La5 Dxa5 32.Dxc6 cxd4
33.Tel Dh5 34.Te5 Df7 35.Tael
Dxf4 36.Te8+ Txe8 37.Txe8+
Kh7 38.De4+ Dxe4 39.Txe4
Einde verhaal, volgens Van We
ly. Het blijkt voor zwart inder
daad onmogelijk de a- en de d-
pion steeds tegelijkertijd effec
tief te verdedigen.
39...Le3 40.Te6 Lel 41.a4 a5
42.Kg2 g6 43.Kf3 Lb2 44.Ke4
Kh6 45.Te5 Lc3 46.Td5 Kg7
47.Txd4
Een kwestie van tellen. Als zwart
nu slaat, promoveert na een
wedren wit op a8 waarna zwart
(met de koning op h2) g3-g2
speelt. Van dat eindspel horen
zelfs jeugdspelertjes te leren hoe
ze dat moeten winnen.
47...Kh6 48.Td5 Lb4 49.Kd3 g5
50.Tb5 Lel 51.Ke2 1x3 52.Tc5
Lb4 53.Tc4 Le7 54.Kf3 Kh5
55.h3 La3 56.Tc8 Lb2
Nu is het direct uit, maar als
zwart Th8 en Kg4 toelaat, kan
wit weer twee pionnen tegelijk
onder vuur nemen.
57.Tc5
Zwart geeft het op.
Begin
\Wit: Kgl Df3 Tal Tbl Ld2 Ld3
Pc5 a3 b3 d4 e3 f4 g5 h2
Zwart: Kg8 Dc7 Tc6 TfB Le7
Pd6 Ph5 a7 b6 d5 e6 f7 g7 g6
Van Wely - Valenzuela
Stand na 20...b6
Einde
FILATELIE
Tot nu toe kennen we in Nederland vijf ze
gels, alle zelfklevend, met een ingebouwde
prioritytab. Dat zijn de 110 c.-Nachtwacht-
zegel (1/8 2000), de 110 c.-Landschapszegel
met een schilderij van Jeroen Krabbé (1/8
2000), de 110 c.-zegel Rotterdam 2001 (14/3
2001) en de twee Eurozegels in dubbele
waarden die vorig jaar 2 juli uitkwamen:
1,20 0,54 (strand met viskraam) en 1,65
0,75 (Java-eiland met fietsers).
Daar komen dan 2 januari, zoals gemeld,
twee Van-Goghpriorityzegels van 0,59 en
€0,75 bij. Het tarief voor brieven binnen Eu
ropa per 1 januari wordt met 0,05 ver
hoogd tot 0,59. Op 2 januari verschijnt
ook een bijplakzegel van 0,05.
Wat priorityzegels betreft, ook België (waar
ze priorzegels worden genoemd) gaat meer
en meer op die toer. Zo krijgen enkele prin-
ses-Elisabethzegels van 0,49, die 4 no
vember uitkomen ook een priortab. Enkele,
inderdaad, want wel staat er zowel in de bo
venste als in de onderste rand van het velle
tje vijf keer prior, alleen de priortekst in de
onderste rij maakt door middel van een per
foratie deel uit van de zegel.
Ook krijgen drie van de vier permanente Al-
bertzegels, die 4 november verschijnen, een
priorrand. Dat zijn een zegel van 0,07
(donkerblauwgroen en rood), één van
0,49 (rood) en één van 0,79 (marineblauw
en rood). Alle in een formaat van 38,4 x
27,66. Daarnaast komt nog een blauwe
0,59-zegel uit in het gewone formaat (24 x
27,66). Verder wordt in de serie 'Bloemen'
een boekje uitgebracht met tien zelfkleven
de priorzegels zonder waardeaanduiding
waarop twee krokussen en zal bij postkan
toren (van 4/11-31/12) de op 10 december
vorig jaar uitgegeven rouwzegel te koop zijn,
maar nu met priorrand.
Tot slot wordt de inmiddels door velen ver
zamelde permanente vogelserie met niet
minder dan zes zegels aangevuld. Afgebeeld
worden: een Turkse tortel (0,41), een zwarte
stem (0,57), een tureluur (0,70), een tapuit
(1.00), een bontbekplevier (2,00) en een
kamphaan (5,00).
Frankrijk start 12 november een nieuwe se
rie getiteld Capitales européennes, de
hoofdsteden van Europa. De zegels, 4 x
0,46, zitten in velletjes. Op het eerste, Rome,
o.a. het Colloseum en de Sint Pieter. Twee
de in de rij wordt volgend jaar Stad Luxem
burg.
Daarnaast op 12 november: de jaarlijkse Ro
de-Kruis- tevens kerstzegel (€0,46 €0,09,
ook in boekjes) met het schilderij Le som-
meil de l'enfant Jésus van de Italiaan Gio
vanni Battista Salvi (1609-1685) en een zegel
(€0,75) in de serie eigentijdse kunst met het
werk Sphère Concorde van Jésus Rafael Soto
(geb. 1923). Op 28 oktober werd de eerste
vlucht met de Airbus A 300 herdacht (1972-
2002) met een luchtpostzegel (€3,00).
Luxemburg viert dit jaar, net als Nederland,
het 150-jarig bestaan van zijn postzegels. Dit
feit werd 14 september gememoreerd met
de uitgifte van een velletje waarin vier 0,45
-zegels. Deze tonen beelden uit heden en
verleden en de portretten van koning Wil
lem m (detail van een zegel uit 1852), groot
hertog Adolph (1902). groothertogin Char
lotte (1952) en groothertog Henri (uit de
huidige permanente serie) .Verder op 14
september een boekje met acht zelfkleven
de zegels met de waardeaanduiding A
0,45) en bloemen, vruchten en dieren om de
aandacht te vestigen op het natuurkundig
museum en een €0,74-zegel waarmee het
750-jarig bestaan van Grevenmacher wordt
herdacht.
