Enquête: Weerzin
tegen moslim groeit
BINNENLAND 1
Voortbestaan spaarloon in
handen van sociale partners
'Ik ga niet voor de kiezer op de knieën'
Machinist machteloos bij glijdende trein
Duitsers steeds populairder
Nagel verwerpt kritiek op NSB-naam
Nieuwe oversteekplaats
RosenmöUers vrouw en kinderen ook bedreigd
OM is het oneens met
vrijlating dader Venlo
top 24-uurs
erk huisarts'
icht - Enkele leden van de
idelijke Huisartsenvereni-
g (LHV) willen af van de 24-
s bereikbaarheid van huis-
en. Zij vinden dat huisart-
te veel moeten doen voor te
nig geld en dat zij het te
k hebben. Hierover zullen
■i anavond een motie voor-
a ;en aan de ledenvergadering
i( de LHV. Volgens een
ardvoerder van de LHV is
H allerminst de verwachting
11 de motie het zal halen.
tie bij ongeval
1 spoorweg
iendaal - Een ernstige aan-
ing tussen een trein en twee
üi a's bij Veenendaal heeft
ochtend een dodelijk
it htoffer geëist. De intema-
iale eurocity van Amster-
nnaar Zwitserland botste op
01 spoorwegovergang bij sta-
jt iVeenendaal-De Klomp bo
ra top een personenauto en
ivrachtwagen. De personen-
pn werd honderden meters
ileurd. Daardoor ont-
:n de locomotief en en-
irijtuigen. De oorzaak van
jeval was vanochtend
jöiet duidelijk.
;e Veluwe
nog dicht
- De fiets- en wandel
len in het nationale park De
p Veluwe blijven nog afge-
en tot het gevaar voor val-
ie takken is geweken. De
awegen zijn wel toeganke-
In totaal is in het park een
ne duizend kuub hout om-
raaid. Hieronder bevinden
1 oude eiken en beuken
timige exemplaren zijn
irdan 125 jaar oud) en met
ie grove dennen.
v igere boete
or lopen op pier
n aden - Wie zich bij een
j> m nog op de pier in IJmui-
waagt, krijgt voortaan een
te van 115 euro in plaats
28 euro. Het tarief is fors
hoogd om het publiek ervan
Verhouden de pier op te
nbij een storm, zo heeft de
Etie in IJmuiden gisteren be-
idgemaakt. De politie zegt
Ihet lopen over de pier bij
Clevensgevaarlijk is, niet
voor wandelaars, maar
okvrar hulpverleners.
to jaar cel
wr babymoord
haag - Het gerechtshof in
iHaag heeft gisteren een 23-
jê vrouw veroordeeld tot
jaar cel wegens moord op
rpasgeboren dochter. De
iw beviel in januari vorig
Direct daarna liet ze de ba
lde Binnenhaven van Rot-
vaJl'en, waar het ver-
nk. De vrouw verklaarde dat
iet wist dat ze in verwach-
en in de war raakte.
s populair
PvdA'ers
- PvdA-kandidaat-
rekker Bos is populairder
Izijn concurrente Van Nieu
wen bij PvdA-bestuur-
j. Dat blijkt uit een peiling
Radio 1-programma De
inden onder ruim twee-
erd lokale PvdA-bestuur-
iUit de peiling blijkt Bos de
r te genieten van 61
int van de bestuurders,
i Nieuwenhoven kreeg 30
t en Klaas de Vries 5 pro-
tDe vierde kandidaat Jouke
pies, die zich later meldde,
Et in de peiling verwerkt.
schuldig
1 slippartij
donderdag 31 OKTOBER 2002
den haag/gpd - Onder de Neder
landse bevolking neemt de weer
zin tegen moslims toe. Dat blijkt
uit een onderzoek van de Rijks
Universiteit Groningen (RUG) on
der 2.023 Nederlanders die hun
voorkeur of antipathie tegen an
dere bevolkingen moesten aan
geven.
Volgens de onderzoeker, psy
choloog Van Oudenhoven, heb
ben de gebeurtenissen van 11
september in de Verenigde Sta
ten een grote rol gespeeld. „Ik
heb de mensen deze zomer ge
ënquêteerd. Daarbij kwam naar
voren dat heel vaak Turken, Ma
rokkanen, Irakezen, Iraniërs en
bewoners van andere moslim
landen werden genoemd. Soms
zeiden mensen zelfs 'moslims'
of 'islamieten' als ze werd ge
vraagd met welke bevolkings
groepen ze het minst op had
den."
Volgens Van Oudenhoven is de
politieke correctheid in Neder
land vrijwel verdwenen. „De
mensen zeggen gewoon waar
het op staat, wat ze vroeger niet
zo gauw deden. De angst voor
vreemdelingen neemt toe. Per
soonlijk vind ik dat jammer,
maar aan de andere kant is het
goed om te weten. Dan kan je er
immers als samenleving ook iets
aan doen."
Opmerkelijk in het onderzoek
was de voortgaande stijging van
de populariteit van Duitsers.
Stonden die van de acht geme
ten Europese landen steevast op
de laatste plaats qua populari
teit, inmiddels staan ze vijfde.
België staat opnieuw nummer
één, zoals ook in de voorgaande
onderzoeken van Van Ouden
hoven in 1994 en 1996. „Met dat
volk hebben we het meest, voe
len we verwantschap. Al was het
omdat we hun taal spreken."
Amerikanen werden een tikje
minder populair bij de Neder
landers. „Dat gebeurt altijd als
daar een republikeinse presi
dent zit, daar heeft de Nederlan
der het niet zo mee op. De har
de, vaak arrogante opstelling
van Bush in de strijd tegen ter
rorisme heeft ook zeker een rol
gespeeld."
door Dylan de Gruijl
utrecht - Een trein op gladde
rails is niet meer te stoppen. Ge
ruisloos, als een slee door verse
sneeuw, glijdt hij honderden
meters door. Langs perrons,
langs spoorwegovergangen.
„Het is het ergste dat je als ma
chinist kan overkomen. Je staat
machteloos."
Machinist Jan Uding zit 'op de
bok' van de stoptrein tussen
Utrecht en Arnhem intens ge
concentreerd aan de besturing.
Hij 'voelt' aan de wielen waar
het spoor door herfstblad glib
berig is geworden. „Glad spoor
komt elke herfst voor, maar dit
jaar is het door de storm super-
slecht"
In zijn 38 dienstjaren maakte de
Arnhemmer niet eerder zo'n
toestand mee. Door slippartijen
staan inmiddels 350 treinen met
vervormde wielen naast de rails
en moesten de NS gisteren ste
vig in haar dienstregeling snij
den. Tot half november rijden er
overal - maar met name in de
Randstad - minder en kortere
treinen.
Het gevolg is merkbaar in de
trein die Uding deze avondspits
rijdt Die zit tjokvol. Normaal rij
den er in de spits acht treinen
op dit traject Nu zijn dat er
slechts vier. Geduldig, hier en
daar mopperend persen de pas
sagiers zich in het stoptreintje.
Aan Uding de taak om ze veilig
van Utrecht naar Arnhem te
vervoeren. „Ik rijd de laatste da
gen heel rustig."
Station Driebergen-Zeist komt
in zicht. „Het is heel glad hier",
mompelt Uding en hij remt veel
eerder af dan normaal. Veilig
heid voor alles. „Ik denk altijd
als eerste aan mijn eigen veilig
heid, daarna aan die van de rei
zigers en dan komt het allemaal
goed."
Bij het optrekken stelt Uding
vast dat de situatie vanavond
meevalt. Er is genoeg grip op de
rails, de wielen glippen niet weg.
Maar, realiseert hij zich ook, één
buitje en de opgedroogde bla
deren veranderen weer in de
spekgladde derrie. „Dat moet je
aanvoelen. Als het glad is, gaat
de trein horten en stoten. Dan
kan je bijna niet wegrijden."
Een afdoende oplossing bestaat
nog niet. In het verleden pro
beerden de NS de herfstblaadjes
met staalborstels weg te schu
ren. Het had geen succes. Daar
na werd gepoogd de rails met
lucht schoon te spuiten. Ook
dat hielp nauwelijks.
De chemische gel met zand die
tegenwoordig op het spoor
wordt gespoten, lijkt daarente
gen wel enig effect te hebben.
Maar tegen de massa bladeren
die de storm op de rails waaide,
was ook dit middel niet opge
wassen.
Uding remt zijn trein af voor
station Veenendaal-De Klomp.
Weer oppassen, want dit ge
deelte is eveneens berucht.
„Hoor je dat?", vraagt hij. In de
cabine is een zacht, ritmisch ge
bonk hoorbaar. „Dat is van een
afgevlakt wiel door het gladde
spoor. Deze moet binnenkort
ook naar de werkplaats."
Buurlanden kennen
geen bladprobleem
Als gevolg van de zware storm
van afgelopen zondag werd
ook het treinverkeer in België
ontregeld. Maar de proble
men met 'vierkante wielen',
zoals in Nederland, bleven uit.
De Belgen hebben Heimelijk
eerst een locomotief de rails
laten schoonvegen. Met als
gevolg dat de treinen dinsdag
weer volgens het boekje re
den. De grootste problemen
deden zich voor op het hoge
snelheidstrein-tracé tussen
Brussel en Londen. De finan
ciële strop wordt geschat op
2,3 miljoen euro per dag. Ook
gisteren reden er geen HSL-
treinen tussen Londen en het
Europese vasteland. Ook in
Frankrijk bleven alle treinen
gewoon volgens de dienstre
geling rijden. En in Duitsland
zorgde alleen een omgevallen
boom voor vertraging.
Hilversum - Gebrek aan histo
risch besef, dat verwijt de Hil-
versumse oud-verzetsman Bert
Buddingh Jan Nagel die aan de
verkiezingen mee wil doen met
de partijnaam Nieuw Neder
land. Precies de naam van het
maandblad dat de NSB voor en
in de Tweede Wereldoorlog in
Nederland uitgaf. Nagel haalt de
schouders op.
Als onafhankelijk maandblad
voor economie, staatskunde en
cultuur heeft de Nationaal Soci
alistische Beweging Nieuw Ne
derland van juni 1934 tot okto
ber 1944 uitgegeven. In politiek
Den Haag dook de naam Nieuw
Nederland vorige week weer op,
toen bleek dat zowel Nagel als
Heinsbroek hem bij de kiesraad
aanmeldden.
Maar al staan beiden een nieu
we manier van politiek bedrij
ven voor, dat ze daarvoor de
naam Nieuw Nederland hebben
gekozen, valt bij sommige oude
ren verkeerd. Verzetsman Bud
dingh meent dat je zo'n NSB-
naam nooit meer mag gebrui
ken. „Volstrekt ongepast. Die
naam gebruik je niet. Ik vind dat
hiermee Jan Nagel en zijn bewe
ging gediskwalificeerd zijn. Je
wordt toch altijd weer door de
tijd achterhaald." Ook Expogé,
vereniging van ex-politieke ge
vangenen, noemt de naam
Nieuw Nederland 'heel erg on
zorgvuldig en naïef gekozen', al
voegt woordvoerster Zwart er
eerlijk aan toe dat zij niet wist
dat Nieuw Nederland een NSB-
blad was.
Nagel zelf verwerpt de kritiek op
de NSB-naam. „Ik wist dat niet,
nee, u wel? Niemand weet dat
toch? Er is toch geen hond die
zo'n associatie legt en bij Nieuw
Nederland aan de NSB denkt?
Het is weer hetzelfde flauwe ge
doe als destijds bij Pim Fortuyn.
Heeft u al op internet gekeken?
Daar staan tientallen gerenom
meerde bedrijven en organisa
ties met Nieuw Nederland in
hun naam. Ik vind zulke reacties
echt van de zotte. In de oorlog
was er iemand met een snorre
tje en nu zijn er ook mensen die
een snor dragen. Mag dat dan
niet?"
Dordrecht - In Dordrecht is een nieuw soort oversteekplaats voor voetgangers aangelegd. Bij het verkeerslicht ligt een detectieplaat die vijf se
conden na betreden de verkeersregelinstallatie ter plekke aanstuurt. Blijft iemand korter dan vijf seconden op de gele plaat staan, dan gaat het
voetgangerslicht niet op groen. Op deze manier wordt voorkomen dat wandelaars in het voorbijgaan op een knopje voor het voetgangerslicht
drukken, maar niet wachten tot het licht op groen gaat. Auto's staan dan voor niets voor een rood stoplicht. Foto: ANP/Robert Vos
hilversum/anp t De vrouw en
kinderen van GroenLinks-leider
Paul Rosenmöller waren de eni
ge gezinsleden van politici die
na de moord op Pim Fortuyn
bewaking kregen omdat ze wer
den bedreigd. Dat heeft Rosen
möller gisteravond gezegd in het
tv-programma Netiverk.
De lijsttrekker van Groenlinks
noemde dit het ergste van de
periode na de moord op For
tuyn. Hij kreeg dreigbrieven
waarin stond dat hij weduwnaar
zou worden als hij voor 1 juni de
politiek niet had verlaten. „Dan
weten we uw vrouw en kinderen
te vinden en bent u voor de
kerst weduwnaar, stond erin",
zei Rosenmöller. Na 1 juni kreeg
hij nog meer van dergelijke
dreigbrieven.
De politicus zei dat hij bewust
de keuze had gemaakt om het
inhoudelijk debat met Fortuyn
niet te schuwen. Hij kreeg For
tuyn stil tijdens een verkiezings
debat in Rotterdam in maart.
Toen verweet de GroenLinks-
voorman Fortuyn de inhoudelij
ke debatten uit de weg te gaan.
Rosenmöller kreeg over dit op
treden aanvankelijk veel compli
menten, maar na de moord op
Fortuyn sloeg dat om en kwa
men de dreigementen. De af
zenders refereerden ook aan dit
debat, aldus Rosenmöller giste
ren. De bedreigingen hadden
grote invloed op het dagelijks le
ven van zijn vrouw, zoontje van
6 en dochter van 10. Die werden
altijd bewaakt; naar school, naar
zwemles, verjaardagsfeestjes, en
konden nooit spontaan naar
een vriendje.
„Tot op de dag van vandaag zijn
de kinderen angstig", vertelde
Rosenmöller. „Mijn dochter
werd op het schoolplein gecon
fronteerd met oudere kinderen
die voor de grap een plastic pis
tooltje op de borst zetten en zei
den: de volgende die vermoord
wordt is Paul Rosenmöller."
Rosenmöller, die inmiddels
weer gewend is aan het feit dat
hij zonder bewaking door het le
ven kan, heeft zich wel afge
vraagd of hij die prijs wilde be
talen. Zijn vrouw heeft nooit ge
vraagd of hij wou stoppen.
„Juist nu moet en mag je niet
capituleren, zei ze."
den haag/gpd-anp Het kabinet
heeft grote moeite de voorgeno
men bezuinigingen te halen. Zo
wel de bezuiniging door het af
schaffen van het spaarloon als
de voorgenomen bezuiniging op
groen beleggen zijn ongewis.
Dat bleek tijdens de algemene
financiële beschouwingen.
De meerderheid van de Tweede
Kamer wil vakbonden en werk
gevers laten beslissen over het
voortbestaan van het spaarloon.
Volgende week spreekt het kabi
net met de sociale partners over
loonmatiging in ruil voor lasten
verlichting. Daarbij wordt het
spaarloon opnieuw ingebracht.
De bedoeling van het kabinet
was het spaarloon af te schaffen
en te vervangen door een spaar
regeling voor verlof. Die regeling
krijgt het kabinet dit jaar niet
meer rond. Voor de regerings
fracties was dat aanleiding om
voor behoud van het spaarloon
te pleiten. Die beslissing laten ze
nu over aan de sociale partners.
Een meerderheid van de Kamer
ging akkoord met de aangekon
digde bezuiniging van 300 mil
joen euro op de Melkertbanen.
Volgens Hoogervorst treft dit
8.000 mensen. „Dan blijven er
nog 72.000 Melkertbanen over
eind."
De voorgenomen bezuinigingen
op groen beleggen en schone
energie blijven nog even onge
wis. Het kabinet zal daarvoor
voorstellen lanceren bij de be
handeling van het belastingplan
over drie weken. Tijdens de be
schouwingen maakte minister
van financiën Hoogervorst dui
delijk dat de financiële vooruit
zichten in rap tempo verslechte
ren. „Het volgende kabinet
moet er ernstig rekening mee
houden dat het minder uit kan
geven dan nu gepland is. De
economische groei zal de ko
mende jaren lager zijn dan we
nu verwachten. De werkloos
heid loopt dit jaar met 50.000 en
volgend jaar naar verwachting
met 100.000 mensen op."
Deze constatering was voor
Hoogervorst een reden de frac
ties op het hart te drukken voor
zichtig te zijn met wensen die
geld kosten. „Elke cent die wij
laten vallen kan door het vol
gende kabinet worden opge
raapt."
Ondanks die oproep diende het
CDA een motie in om 800 mil
joen euro uit te trekken voor de
aanleg van de Hanzelijn, de
spoorlijn tussen Zwolle en Lely
stad, de ondertunneling van de
A2 in Maastricht en een kleinere
bezuiniging op de subsidie voor
het openbaar vervoer. Hooger
vorst ontraadde de motie met
klem, maar de coalitiepartijen
houden er aan vast.
Het demissionaire kabinet ziet
verder niets in de beperking van
de hypotheekrente-aftrek zoals
de PvdA opgenomen heeft in
haar verkiezingsmanifest.
Staatssecretaris Van Eijck (belas
tingen) maakte gisteren duide
lijk dat het kabinet niet wil tor
nen aan de hypotheekrente-af
trek. Hij vreest dat met de PvdA-
maatregel 'de deur op een kier
wordt gezet' en dat bovendien
de administratieve lastendruk
flink wordt verhoogd. Ook ver
wacht hij dat heel veel mensen
snel in een dubbel fiscaal regi
me belanden omdat huiseigena
ren gemiddeld om de acht jaar
verhuizen. „Het lijkt me alle
maal buitengewoon onwense
lijk", zei Van Eijck.
Een landbouwer uit
•derveen is gisteren
Ede rechtbank in Assen ver-
Ideeld een boete van
DO euro, waarvan 3.500 euro
«waardelijk. De man wordt
antwoordelijk gehouden
jio rde dood van een 40-jarige
fnil omobiliste. De man is -
izover bekend - de eerste
de rin Nederland die veroor-
d is voor dood door schuld
fije at hij modder op het weg-
mt achterliet.
üJ
tfneenteraadslid
lijst De Jong
m haag - Het Rotterdamse
eenteraadslid Smit (Leef-
Rotterdam) krijgt een 'pro-
ente' plaats op de kandida-
>ri jst van Conservatieven.nl,
ieuwe partij van ex-LPF-
nu lerlid De Jong. „Wij zijn
oen verheugd met de kandida-
fjii wegens zijn politieke erva-
OM als gemeenteraadslid en
eel[ zijn kennis op het gebied
gg/i veiligheid, integratie en im-
,jay [atie", aldus De Jong in een
iftelijke verklaring. Fractie-
,n i zitter Sörensen van Leef-
Rotterdam (LR) gaf partij-
Jot Smit begin deze maand
een waarschuwing. Smit
it de afgelopen maanden
maal contact met extreem-
tse organisaties.
venlo/gpd - Het openbaar mi
nisterie in Roermond onder
zoekt of er beroep mogelijk is te
gen de vrijlating van een van de
mannen die verdacht worden
van het doodslaan van René
Steegmans. Er is volgens Justitie
onvoldoende reden om hem
nog langer vast te houden.
De vermoedelijke hoofddader
blijft wel vast zitten. Zijn gevan
genhouding is gisteren met der
tig dagen verlengd. Hem wordt
doodslag ten laste gelegd.
Het openbaar ministerie is het
oneens met de vrijlating en
vindt dat er genoeg redenen zijn
om ook de medepleger langer
vast te houden.
De man is vorige week gearres
teerd op verdenking van mede
plichtigheid bij doodslag. Ter
wijl de hoofdverdachte de klap
pen uitdeelde, zou de ander
hem hebben aangemoedigd of
in elk geval niet voldoende heb
ben geprobeerd hem tegen te
houden. De ouders van René
Steegmans lieten weten 'veront
waardigd' te zijn.
(advertentie)
Je voelt je weer lekker*
met lichttherapie
DE GEZONDHEIDS/(WINKEL
VAN BOSMAN
IJaarlemmerstraat 190 - Leiden - Telefoon: (071) 514 oh 57
door Jaco van Lambalgen
en Peet Vogels
den haag - Als enige linkse partij
won de Socialistische Partij bij de
verkiezingen in mei en ook nu
lijkt zetelwinst in aantocht. Voor
beoogd lijsttrekker Marijnissen
een bewijs dat betrouwbaar en
consequent zijn in de politiek wel
degelijk loont „Wij weten wat er
leeft onder de mensen omdat we
dagelijks contact met ze hebben.
Dat zie ik de PvdA nog niet luk
ken."
„Ach, die peilingen zijn een in
dicatie", zegt Marijnissen
schouderophalend als de goede
opiniepeilingen voor de SP ter
sprake komen. „Daar moet je
niet blind op varen. Het gaat om
het beeld dat je neerzet." De SP
krijgt nu de beloning omdat zij
jarenlang zichzelf is gebleven, is
zijn stellige overtuiging.
„Wij staan als partij voor sociale
rechtvaardigheid, wij discussië
ren over de inhoud en wij gaan
fatsoenlijk met mensen om. Als
je dat acht jaar volhoudt, is dat
voor kiezers een bron van ver
trouwen", analyseert Marijnis
sen. Bovendien is de SP als van
ouds actief in de wijken. „Dat
spreekt de mensen aan. Wij
storten een substantieel deel
SP-voorman Marijnissen: Kortom, we doen wat we zeggen. Foto: GPD/Harmen de Jong
van ons salaris in de partijkas.
Kortom: we doen wat we zeg
gen." De SP is de echte volks
partij aan de linkerkant gewor
den, de PvdA is die status kwijt
vindt Marijnissen. „De PvdA
heeft twaalf jaar lang naar opi
niepeilingen gekeken en daar op
gevaren. De PvdA werd een ka
derpartij, geen partij voor de
massa. Nu moeten ze zo nodig
de wijken weer in, het contact
met de kiezers herstellen. Dat
zelfde riep loop den Uyl al in
1982 na een zware verkiezings
nederlaag, dus er is niets nieuws
onder de zon."
Marijnissen is ervan overtuigd
dat de SP steeds meer mensen
trekt omdat ze niet meegaat met
de waan van de dag. „Het is niet
zo moeilijk om steeds maar
weer op de tv te zijn. Een uit
spaak hier, een relletje daar.
Daar hebben mensen zo genoeg
van. Het gaat echt om de lange
duur." Hij ziet dan ook niet zo
veel in de pogingen van PvdA en
WD om hun partijprogramma's
nu om te buigen in de richting
die kiezers willen. „We moeten
naar de mensen luisteren. Zo'n
uitspraak geeft me al een kriebe
lig gevoel. Ik ga niet voor de kie
zer op de knieën liggen als die
zich afwendt van de politiek.
Een politieke partij moet iets
vinden."
Normen en waarden worden in
middels door alle partijen als
belangrijk geziem£)aar kan de
SP niet meer exclisief mee sco
ren. Dat hoeft ook niet want de
electorale groei zet toch door
denkt Marijnissen.
Zijn eigen uitstraling als lijst
trekker is daarbij belangrijk.
„Maar ik zie mezelf niet als een
stemmenkanon. De SP zou een
leiderschapswissel overleven,
we hebben voldoende goede
mensen in de fractie. Ik wil ook
geen oude beuk worden waar
onder niets meer groeit. Ik wil
meer een lange slanke populier
zijn die overal overheen kijkt en
overzicht houdt."
Niet dat hij aan opstappen
denkt. „Drie jaar geleden had Ik
het ontzettend gehad in Den
Haag. Toen wilde ik wel weg."
Nu is het enthousiasme terug.
Als ik nu op de lijst sta, ga ik
ook voor de volle vier jaar
