'Uitgeverij antenne van de samenlevin
REGIO
'Monster van Ter Aar' vandaag voor de rechter
Ook pittig commentaar verdient zakelijke kritiek
NAVRAAG
Automobilisten kunnen deze week niet over de A44, die is afgesloten
tussen knooppunt Burgerveen en de afslag
Sassenheim/Noordwijkerhout. Telewerken is geen optie voor het
Sassenheimse koeriersbedrijf De Jong, dat gespecialiseerd is in
spoedzendingen. Medewerker planning SIMON DUINDAM blijft er
koeltjes onder.
Lastig hè, die afsluiting.
„Nou, lastig... We hebben er alleen last van als we naar Amsterdam
moeten. Maar dat komt wel vaak voor, moet ik zeggen. We gebrui
ken alternatieve routes, tussendoor steken, via de N206 en via de
Keukenhof."
Via de Keukenhof?
„Ja, daar ken ik een weggetje. Om dat nou uit te leggen is te inge
wikkeld: het komt er op neer dat ik via Lisse rijd."
Heeft u tips voor automobilisten die op tijd op hun werk willen
verschijnen?
„Gewoon de omleiding volgen. Dat lijkt me het beste. Zelf ga ik op
de fiets naai- mijn werk, vanuit Leiden naar Sassenheim."
Gaat dat sneller dan met de auto?
„Daar doe ik het niet voor. Ik doe het alleen vanwege mijn condi
tie."
tekst: Erna Straatsma
foto: Hielco Kuipers
UIT DE ARCHIEVEN
Anno 1977, maandag 24 oktober
ALPHEN AAN DEN RIJN - De Omka-beurs 'Evenement', vorige week
gehouden op een terrein aan de Alphense Diamantstraat heeft niet
aan de verwachtingen beantwoord. In totaal vonden slechts 10.500
betalende bezoekers een weg haar de presentatie van de Alphense
middenstanders.
Beurs-commissie voorzitter P. Houweling: "Ik had zelf toch zeker op
15.000 mensen gerekend. Die zijn er ook in het verleden wel ge
weest en Alphen is sindsdien zoveel groter geworden."
De teleurgestelde Houweling meent, dat de oorzaak voor het tegen
vallende bezoek vooral in de situering gezocht moet worden. "De
mensen uit Ridderveld zijn wel gewoon om naar het centrum te gaan
als er in Alphen iets te beleven valt. Maar de inwoners van het cen
trum zijn nog niet gewoon, dat ze naar Ridderveld toe moeten".
Na de teleurstelling van deze beurs is Houweling teruggekomen op
zijn eerste optimisme halverwege de beurs vorige week. Toen meende
hij nog, dat een herhaling twee keer in de drie jaar (afwisselend in
het voorjaar en het najaar) tot de mogelijkheden zou behoren. Nu
zegt hij: "Hooguit eens in de drie jaar en beslist niet meer op die
plaats. Daar gaan we nooit meer staan.
y -
Anno 1977, maandag 24 oktober
LEIDEN - LMHC handhaafde de koppositie in de eerste klasse van de
hockeycompetitie door een 3-2 zege op Keep-Fit. Frits Verheij scoort
2-1 voor Leiden met een hard afstandsschot.
Foto: Archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien daeen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 t.n.v. Dagbladuitgeverij Damiatc b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d. (datum van plaatsing)
of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad, Roosevcltstraat 82
te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B.M. Essenberg, CP. Arnold
W.MJ. Bouterse (adjunct)
E-maih directie@damiate.hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen, léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie.ld@damiate.hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82. Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 323 508
Familieberichten fax 023-5150 567
ADVERTENTIES
071-5 356 300
Sprinters (rubrieksadv.): 072-519 6868
ABONNEESERVICE
071-5 128 030
E-mail: abonneeservice@hdc.nl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €19,60 (alleen aut. ine)
p/kw €55.00 p/j €210.60
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van
0,50 aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging; 071-5128 030
ma t/m vr.-18-19.30 uur, za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Allé auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
c.q. de betreffende auteur.
HDC Uitgeverij Zuid BV, 2002
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 503.2003 PA Haarlem,
Twaalf jaar na zijn vrijlating
staat het 'monster van Ter Aar'
opnieuw voor de rechter. Gold
zijn vorige veroordeling in
1975 het doden van twee vrou
wen in zijn vroegere woon
plaats Ter Aar, het huidige
proces concentreert zich op de
gewelddadige dood van drie
Groningse prostituees. De
rechtbank in Groningen be
handelt de zaak morgen.
De politie arresteerde de in
middels 61-jarige man, die na
zijn vrijlating in 1990 in het
Groningse Harkstede een
nieuw leven-begon, vorig jaar
november. Hij werd in eerste
instantie alleen verdacht van
de moord op de 34-jarige
prostituee Sasja Schenker.
Haar stoffelijk overschot werd
in juli van dat jaar gevonden
in het Slochterdiep, niet ver
van de woonplaats van de
verdachte. Kort na zijn arres-
Eeri foto gemaakt op 18 augustus 1974. De politie draagt het li
chaam van de vermoorde verpleegster Aaltje van der Plaat weg
van de plaats van de misdaad. Archieffoto: Wim Dijkman
tatie bekende het 'monster' de
vrouw te hebben gewurgd, na
dat zij hem haar diensten had
verleend in zijn boerderijtje.
Hij bekende tevens de moor
den op Schenkers collega's
Annelies Reinders (31) en Mi
chelle Fatol (23). Voor de poli
tie in Groningen een succes,
want in de jaren negentig is
het prostitutiecircuit in de stad
met een zekere regelmaat op
geschrikt door moord en
doodslag. Betrokkenheid bij
andere moordzaken ontkent
de verdachte. De politie ver
richtte een grootscheeps spo
renonderzoek in en rond zijn
woning.
De werkwijze van het 'mon
ster' vertoont in elk van de ge
vallen grote overeenkomsten.
Hij wurgt zijn slachtoffers en
dumpt hen vervolgens in het
water. De noodlottig eindigen
de ontmoetingen met Fatol en
Reinders (respectievelijk 1993
en 1995) vonden plaats in de
stad Groningen. Sasja Schen
ker liet hij op haar bromfiets
naar zijn huis komen, omdat
hij toen geen auto meer had.
Het 'monster van Ter Aar'
sloeg voor het eest toe in juni
1971. Op 29-jarige leeftijd ver
krachtte en wurgde hij de 15-
jarige Cora Mantel uit Uit
hoorn. Op 18 augustus 1974
verkrachtte hij in zijn toenma
lige woonplaats Ter Aar de 44-
jarige verpleegster Aaltje van
der Plaat, waarna hij haar met
zestien messteken om het le
ven bracht. Daags na deze
moord pakte de politie hem
op. Hij bekende beide zaken.
De man blijkt behept met een
agressieve obsessie voor vrou
wen.
In 1975 kreeg de man achttien
jaar cel en tbs opgelegd. Tij
dens zijn verblijf in de tbs-kli
niek Van Mesdag trouwde hij
met een moeder van drie kin
deren. Na zijn vrijlating in
1990 vestigde het 'monster'
zich met deze vrouw in Hark
stede. Hij hield daar dieren en
om
ST 1
ig D6
pst, h
.30 ui
lode
aatii
beheerde er een sten iü i11
van de Dierenambul in op
Zonder dat zijn echt paf13!
van wist, scharrelde erlies
de Groninger hoerei elaal
met alle gevolgen vaiP Df>(
Zijn huwelijk strandt er de
De rechtbank in Gro ofg11
heeft bevolen dat de t
opnieuw moest won sserj
derzocht door gedra e
digen. De uitkomst x gen*
onderzoek wordt vai isiere
kend. De man riskee euwe
maal een levenslang
genisstraf of een zee
ge gevangenisstraf ii
natie met de tbs-mai
rechtbank moet ond
vaststellen of hij ziel
doodslag of moord 1
schuldig gemaakt. H
vraag of het monstef
Aar, ongeacht de opjj
sanctie, ooit nog vrij
lopen' -Jan I
Het
Leidenaar Chris de Graaf zorgt met uitbrengen van 'Het Dilemma' weer voor opschudding
Persconferentie in Nieuwspoort. Fons Schirris
geeft uitleg over zijn boek 'Het Dilemma', waar
in hij betoogt dat het plunderen van iedere
bankrekening via het automatische incassosys
teem in Nederland kinderspel is. Een gegeven
dat in elk geval in de media dezer dagen nogal
wat opschudding veroorzaakt. Schirris pareert
alle kritische vragen en legt de oplossing van
het probleem bij de banken, „maar als u het mij
vraagt moet de stekker van het systeem er uit".
Op de achtergrond luistert Chris de Graaf glim-
lachtend mee. De 50-jarige 'rasechte' Leidenaar
is directeur van Karakter Uitgevers in Uithoorn
dat 'Het Dilemma' op de markt brengt. „Al die
heisa die nu rond dat boek is ontstaan, is na
tuurlijk het mooiste watje als uitgever kan ge
beuren."
Hij is inmiddels wel gewend aan de grote aan
dacht voor de auteurs van de boeken die hij
met zijn jonge bedrijf verspreid. Met de inder
tijd omstreden René Diekstra en vooral met de
controversiële uitgaven van Pim Fortuyn heeft
Chris de Graaf het nog wel erger meegemaakt
en hij heeft op dat gebied bovendien nog een
smaakmaker in de voorraadkast. „Want we
gaan ook het boek over de 'Beschuitaffaire'
uitgeven, van de man die octrooi heeft op de
inkeping in het beschuitje, een idee dat door
Bolletje is gepikt."
Maar 'Het Dilemma' is toch wel een apart ge
val. Omdat het verhaal zo 'ongeloofwaardig
simpel' was, dacht de ervaren uitgever heel
lang dat het door Schirris ontdekte 'lek' in het
incassosysteem niet bestond. „Tot ik zelf de
proef op de som nam en het bleek te werken
zoals hij had beschreven. Van rekeningen van
verschillende collega's heb ik een euro afge
haald en die collega's kwamen daar pas een
week later achter. Vanaf dat moment wist ik
zeker dat de auteur een item had en dat we
goed zaten met het uitgeven van dit boek.
Vanuit commercieel belang, maar in dit geval
ook voor het algemeen belang. Ieders rekening
ligt gewoon open voor al die personen en be
drijven die een incassocontract hebben. En
dan kunnen de banken wel zeggen dat zij de
schade vergoeden, maar het blijft natuurlijk
een schandaal. Er hoeft maar één persoon te
zijn die er op grote schaal misbruik van maakt
en onmiddellijk naar het buitenland vertrekt
en het kost die banken miljoenen. Zou dat
goed zijn voor de samenleving?"
Het argument dat hij het vertrouwen waarop
het systeem is gebaseerd daarmee ondergraaft
en potentiele criminelen met het boek 'een
handleiding' voor de grootste diefstal aller tij
den aanreikt, gaat daarbij niet op, vindt De
Graaf. „Absoluut niet, zelfs. Schirris signaleert
het lek alleen en bewijst dat het bestaat en net
als een krant ben je als uitgever de antenne
van de samenleving. Je zendt uit als je denkt
dat het in het belang is van de samenleving en
dat is hierbij duidelijk het geval. De banken
doen er nu wel hautain en luchthartig over,
maar ik ga er vanuit dat ze toch wel geschrok
ken zijn en dat ze dat gat in het systeem snel
zullen dichten."
Twee jaar geleden pas begon Chris de Graaf,
met vijf collega's, zelf met een uitgeverij. Voor
dien was hij eerst marketing manager bij Else
vier en vervolgens dik anderhalf decennium
lang directeur bij AW Bruna Uitgevers. „Maar
bij PCM, waar Bruna onderdeel
van is, liep ik vast in mijn
ontwikkeling. PCM is een
krantenbedrijf met een
boekendivisie en daar
was ik onderdeel van
allerlei overlegstruc
turen. Ik ben een
vent die met zijn
poten in de mod
der wil staan, dus
ben ik daar ver
trokken. Met
mij ging de
hele top
van het
manage
ment weg bij
Bruna en met
elkaar zijn we
Karakter Uitge
vers begonnen."
„Dat was aan de ene
kant een gok, ja, want
ik verdiende een topsa
laris bij Bruna, maar
aan de andere kant na
men we honderd jaar
ervaring mee.. Natuurlijk
kan het altijd mis gaan,
maar dit pakte goed uit.
Vooral ook omdat er direct
auteurs mee ons meegingen:
Fortuyn, Diekstra en Hans
Böhm. Met die drie, die allemaal
een goed verhaal hebben, hadden
we meteen een werkbare basis."
„Diekstra bracht met 'De kwestie
van geluk' het eerste boek uit na de
affaire die rond hem had gespeeld en
is imiddels stevig op de terugweg en
met Fortuyn werden we daama
helemaal spraakmakend.
Zijn 'Islamisering van
de cultuur' sloeg
al geweldig
aan en
na het verschijnen van 'De Puinhopen van
Paars' waren zijn boeken niet meer aan te sle
pen. We hebben er dit jaar 250.000 van ver
kocht en we zijn met 'de puinhopen' ook ge
nomineerd voor de NS Publieksprijs, die op 31
oktober wordt toegekend."
„Daarbij", zegt De Graaf, „zijn we bovendien
al snel nog een tweede uitgeverij begonnen.
Visual Steps, dat handleidingen maakt voor
het gebruik van de computer, volgens een me
thode die is ontwikkeld door de Universiteit
van Twente. Als eerste in de wereld zijn we be
gonnen met een
boek
'Windows
aan;
het
ik
Iteg
traat
nat
ding
;chts
nioren'. Niemand in de boekenbrantste
op die groep mikken, omdat seniorei ócei
aangesproken zouden willen worden 3311
oren. Maar wij hebben dat wel doorga d
wat blijkt: een senior is er trots op dafake
or is. In twee jaar tijd hebben we er pnj
boeken van verkocht, waarmee we d£nt3e
succesvolle Nederlandse uitgeverij zirerV(
gebied." e"
Zo hebben De Graaf en zijn collega's
dat we ooit een cent hebben hoeven bij
binnen twee jaar twee uitgeverijen in p11*3
gezet. Met een uitgeefomzet van elf 1 iden
gulden inmiddels. Dat is best iets om orcty
te zijn", vindt hij zelf. „Komt omdat
creatief en inventieve groep vormen,
zoek naar iets anders, ook als het teg f
zitten. Nadat Pim Fortyn was vermoi j^11
op het moment dat hij zo goed begoi
pen, dacht ik even dat de basis ondeines
geverij was weggeslagen. Maar het te )0t>
bleek het geval. Omdat we zoveel s k°aj
hem hadden gehad, kregen we h( >nde
manuscripten aangeboden. Die c°dc
we allemaal lezen, omdat je he wei1
niet kunt lopen dat er niet die r ta
sen zit die briljant kan zijn ei ing
we aan Schirris en Het Dilei 131
komen. Het is misschien ni nko
van schrijfstijl, maar het ga t®
idee en het uitgedachte sys kt j'
er tot in detail in beschrev»
En je ziet tot welke heisa d<
heeft geleid."
Het enige 'gevaar' voor hem
dat alleen de auteur met zijn 1 r
de aandacht komt, in de waan
dag, en dat 'boekje en uitgever'
vergeten, omdat het een vluchti
Maar in dit geval kal dat allemai
meevallen, denkt De Graaf, die
nabije toekomst nog een aantal en
zijn boog heeft. „Het uitgeven vai wer
grijpende brieven die mensen na zi 'a1 c
bij het huis en de condoleance-regis
Pim Fortuyn hebben gelegd, en op k uei
mijn dat boekje over de Beschuitaffa
zaak van één persoon tegen een milj Ij1
drijf, met als essentie de beschermin p1(
mands gedachtegoed. Dat is iets dat3m'
speelt, nu er via internet steeds meeiBn f
gepikt, op het net wordt gezet en de l8e
reld over wordt gestuurd. De huidige
is gewend om alles van internet af
en als dat niet goed geregeld v10e
iedereen straks aan de hal°nti
ideeën van anderen. 1111
ten we per se voe
UITGELICHT
ing
Deze krant acht zijn lezers
hoog. Die houding komt naar
voren in de serieuze aanpak
van nieuws en in de ambitie
lezers zo compleet mogelijk te
informeren. Deze krant be
schouwt zijn lezers ook als ge
sprekspartner. Zo kunt u vrij
wel dagelijks ingezonden brie
ven kwijt op de pagina Regio 2.
Bij controversiële zaken stelt
de redactie royaal ruimte ter
beschikking voor reacties. En
via internet en de rubriek
Klankbord heeft u veelvuldig
de mogelijkheid u te uiten over
zaken die u beroeren.
Waarom deze aanhef? Soms
wekken lezers de indruk dat de
krant zijn werk niet goed doet.
Die kritiek moet kunnen. Ster
ker, een krant heeft altijd
weerwerk nodig. En toch... En
toch deugt kritiek op de krant
soms niet. Zo vind ik de kritiek
van sommige lezers op de stel-
lingname van het Leidsch
Dagblad over de Rijn Gouwe
Lijn ongefundeerd.
Vorige week vrijdag schreef het
Leidsch Dagblad in een pittig
commentaar van de hand van
redacteur Robbert Minkhorst
dat bewoners van de Lam-
menschansweg en omgeving
zich bij hun referendumactie
laten leiden door eigenbelang.
Waarom deze constatering?
De bezwaarden agereren tegen
de sneltram omdat zij die niet
langs hun deur wensen. En
wat schreef de krant onder de
kop 'Eigenbelang"? Dat 'een
relatief kleine groep burgers'
een te zwaar middel hanteert
om een vervoerssysteem dat
'uiteindelijk honderdduizen
den mensen bedient' tegen te
houden. Nou dat heeft de re
dactie geweten: de krant liet
zich voor het karretje spannen
van verantwoordelijk wethou
der Pechtold. De krant sugge
reerde dat 'verwende Lam-
menschansbewoners' zich
'emotioneel' gedroegen en de
krant bracht met de categorie
'eigenbelang' de persoonlijke
integrititeit van deze en gene
bezwaarde in het geding.
Misschien mag ik hier probe
ren de zaak in perspectief te
zetten. Deze krant heeft tot nu
toe in ruime mate bericht over
alle pro en contra rond de
aanleg van de Rijn Gouwe Lijn.
Nog afgelopen maandag kreeg
de handtekeningenactie voor
een referendumaanvraag rui
me aandacht. En nog eergiste
ren ruimde de redactie een pa
gina in met lezersbrieven over
de kwestie.
De berichtgeving van het
Leidsch Dagblad kan de toets
der kritiek in mijn ogen ruim
doorstaan. Alleen heeft de
krant in zijn commentaar een
standpunt ingenomen dat be
trokkenen niet bevalt. Het is
een goed recht van bewoners
van de Lammenschansweg en
omgeving zich op te winden
over kritiek op hun actie. Maar
die bewoners moeten dan wel
reageren op de argumenten
die de krant geeft. Het is
prachtig dat de betrokkenen
een veelvoud van bezwaren
opwerpen tegen de sneltram,
maar in de kem wensen zij de
sneltram niet langs hun deur
omdat die onveilig zou zijn.
Dat is niets anders dan eigen
belang, een gerechtvaardigd
eigenbelang, maar in ieder ge
val geen algemeen belang.
Mag de krant zakelijk vaststel
len dat een een referendum
hier in onze ogen een onei
genlijk wapen is? De krant
meent dat met de toezeggin
gen van de lokale en de regio
nale overheid de bezwaren
van onveiligheid kunnen wor
den weggenomen. Voor men
sen die een sneltram niet in
hun omgeving wensen, is dat
een verkeerde opvatting. Maar
voor burgers die niet doof zijn
voor een reagerende overheid
is dat een reële stellingname.
Vorige week schreef ik in deze
rubriek dat de krant
commentaar op de
ook een stevige men
neerzetten. Eén waa
zich kon ergeren ofi
len. Ik schrik dan 00
lezers heftig reagerei
zou wel wensen dat
stellingname van de
zien van de berichtg ga
Amerikaanse journal pj
heeft daar een treffei
um voor: 'Facts are s
comment is free'. De
zijn heilig en het coi:
is 'vrij'.
Deze krant gaat zon
met de feiten en pro 1
lijk scherp te zijn in 5
mentaar. Maar ikkai
noeg benadrukken c ®j
Leidsch Dagblad ziji I
ting lezers correct te
ren voorop stelt.
Kees van der Malen,
hoofdredacteur.
Nog in de file gekomen?
„Ja, natuurlijk. Als we naar Schiphol moeten, doen we er al snel
een half uur langer over. Vooral maandag hebben we effe last ge
had. De mensen dachten waarschijnlijk dat het niet druk zou zijn
vanwege de herfst
vakantie, maar dat
was dus wel zo."
Dus u heeft klanten
moeten teleurstel
len? Want in uw
advertentie staat:
binnen 15 minuten
gehaald en direct
bezorgd.
„Nee, we hebben
niemand hoeven te
leurstellen, al zijn er
soms wat aanpas
singen. We zijn
soms wat later."
Dan moet u toch
klanten teleurstel
len?
„Die 15 minuten in de advertentie slaan alleen op het afhalen van
een pakketje. We kunnen natuurlijk niet een pakketje binnen een
kwartier in Venlo bezorgen, ook al hebben we overal mensen zit
ten."
