SCHRIJVENDE LEZERS
Referendum over tracé door binnenstad: zaak die hele stad aang;
Alternatieven Rijn Gouwe Lijn negeren is onverstandig
De discussie over de Rijn Gouwe Lijn
draait niet waarom het werkelijk gaat
'Nu tot 250,- korting bellen
vanaf 0,04 per minuut'
DINSDAG 22 OKTOBB 200;
Hierbij reageer ik op een tweetal arti
kelen van Robbert Minkhorst in het
Leidsch Dagblad van 19 oktober met
betrekking tot de Rijn Gouwe Lijn.
Het betrof een commentaar onder de
kop 'Eigenbelang" en een stuk onder
de kop 'De provincie bepaalt tracé
van sneltram'.
Waar heb ik dit soort wishful thin
king toch meer gehoord? Het is al zo
vaak gebeurd dat één of meer politici,
hoge ambtenaren en journalisten
hun eigen gezamenlijke stokpaardje
proberen door te drukken. Daarbij
veelal geadviseerd door één adviseur
met natuurlijk ook zijn eigen speci
fieke voorkeur. In dit geval LB Mobili
ty in de persoon van Boudewijn
Leeuwenburgh, 'mijn verre neef. He
laas ontbreekt het echter de heren
Hillebrand, Pechtold, Norder, het bu
reau LB Mobility, de betrokken Leid-
se en provinciale ambtenaren en de
heer Minkhorst kennelijk aan de no
dige ervaring met tracéprocedures in
complexe keuzeproblemen, zoals bij
de RGL door Leiden.
De ervaring leert namelijk dat als er
realistische alternatieven zijn, er in
houdelijk naar gekeken zal moeten
worden. Ook als ze aanzienlijk meer
kosten dan het voorkeurstracé van de
gemeente. Zeker als die alternatieven,
tegenover de aanzienlijk hogere kos
ten, slechts voordelen kennen op het
gebied van veiligheid, milieu, rij- en
reissnelheid, passagiersaantallen,
nieuwe ruimtelijke mogelijkheden
om sluipverkeer via Leidse woonstra
ten tegen te gaan en dergelijke.
Als daarbij bovendien tevoren geen
duidelijkheid wordt geboden over de
frequentiemogelijkheden en de
kwetsbaarheid van de dienstregeling
van de trams, is dat nog eens extra
vragen om moeilijkheden. Niet alleen
is er namelijk de gedeeltelijke enkel-
sporigheid en de kruisingsproblema-
tiek met het Rijn-Schiekanaal, maar
in de Breestraat wordt tot overmaat
van ramp zelfs een nieuw stuk enkel
spoor aangelegd.
De eerste de beste rechterlijke instan
tie, waaraan door tegenstanders van
het Breestraattracé de zaak zal wor
den voorgelegd, zal naar mijn stellige
overtuiging een gemotiveerde afwij
zing van alternatieven en informatie
over weggemoffelde problemen ei
sen. Dan zijn we al weer enkele jaren
verder. Bij die rechterlijke instantie
zal dan ook de overstapproblematiek
van de uit de Breestraat verdwijnen
de bussen zeker aan de orde komen.
Dat is bijvoorbeeld ook een belang
van Voorschotense inwoners, dus
ook die zullen zich roeren.
Bewoners langs elk denkbaar tracé
hebben het volste recht in een demo
cratische rechtsstaat hun eigenbe
lang na te streven. Of de heer Mink
horst dat leuk vindt of niet. Boven
dien, meneer Minkhorst, de provin
cie kan een tracévoorkeur hebben,
maar bepaalt het tracé helemaal niet.
Dat is uiteindelijk de afdeling Be
stuursrechtspraak van de Raad van
State, die in tegenstelling tot de ge
meente, de provincie en het rijk, wel
alle belangen afweegt. En dan zijn we
jaren verder en kan Leiden naar mijn
inschatting helaas weer opnieuw be
ginnen met een project dat als hoog
waardige openbaarvervoerverbinding
hoge prioriteit heeft.
Amsterdam heeft niet voor niets re
cent in de gemeenteraad voor een
ondergrondse geboorde Noord-Zuid-
lijn gekozen. Daar wil de gemeente
raad geen 'Gooise moori
stad. Maar Leiden kiest vo>r
gelpolitiek. Met de kei
dachte: als ik niet naar al
kijk, hoef ik ze ook niet
weerleggen.
Op een brief van 28 juli, waiin
geboord ondergronds üt
voorstelde, wil, durft, of kaï
kennelijk niet inhoudelijk
Ik hoop dat in elk geval
Minkhorst uit het voorgc
grijpt dat zoiets onverstandig
zij de gemeente de passage
RGL door Leiden bewust te
Maar daar ga ik niet van uit.
Ir. W. Leeui
Va
Ik ben burger van Leiden, on
dernemer in Leiden en bewoner
van de Tuinstad-Staalwijk. Ik
ben bovendien mede-organistor
van de aanvraag voor het refe
rendum over de Rijn Gouwe
Lijn. Daarmee maak ik me in de
ogen van deze krant schuldig
aan 'misbruik van een democra
tische verworvenheid' (redactio
neel commentaar 'Eigenbelang1,
LD 19/10/2002). Dat is nogal
een aantijging, waarop ik graag
reageer.
Een tramlijn met problemen
Waarom een referendum? Ik ga
ervan uit dat de lezers in grote
lijnen bekend zijn met de Rijn
Gouwe Lijn. Het Leidse college
van B en W wil dat deze snel
tram (of stadstrein, of lightrail,
net wat u wilt) dwars door de
Leidse binnenstad voert. Dat de
aanleg van het spoor en de tram
zelf nogal wat gevolgen hebben
voor de stad, is duidelijk.
Verantwoordelijk wethouder A.
Pechtold, loyaal terzijde gestaan
door een organisatiebureau dat
ook de communicatie verzorgt,
meent voor dit tracé echter goe
de argumenten te hebben. Het
alternatief - de tram over 'be
staand spoor" tussen Lammen
schans en CS laten rijden - heeft
volgens B en W geen enkele
meerwaarde voor de stad. De
commissie verkeer en vervoer
van de gemeenteraad is het voor
het overgrote deel met de wet
houder eens. En als op 29 okto
ber de hele gemeenteraad hier
over stemt, staat de uitslag bij
voorbaat vast: de RGL gaat
dwars door Leiden.
Veel: organisaties en particulie
ren - waaronder de Leidse mi
lieuraad, de vereniging Rover en
de fietsersbond ENFB - vinden
dat een slechte oplossing. Zij
maken zich zorgen over de vei
ligheid, de situatie van het overi
ge openbaar vervoer, het belang
van de vele fietsers en de aan
blik van de historische binnen
stad. Sommigen twijfelen zelfs
Door de Breestraat rijden nu nog bussen. Straks de Rijn Gouwe Lijn? Archieffoto: Henk Bouwman
aan het nut van het hele project.
Deze personen hebben het afge
lopen jaar hun eigen, zakelijk
onderbouwde argumenten te
gen het binnenstadstracé inge
bracht. In de officiële voorlich
ting over de RGL zijn die afge
daan als 'emotionele reacties' of
op zijn best redelijke bezwaren
die echter prima opgelost kun
nen worden. Als en mits - en nu
komt het - eerst maar dat tracé
door de binnenstad is vastge
legd. Hoe hard de tram vervol
gens over de Lammenschans-
weg dendert, waar de fietsers in
de Breestraat blijven, hoe het
verder gaat met de busverbin
dingen en de trein - dat komt al
lemaal nog wel. Dat zijn oplos
singen 'achter de komma', zoals
de gemeente dat noemt.
Op de inspraakavond van 16 ok
tober voor de raadscommissisie
verkeer en vervoer zijn die te
genargumenten nog maar weer
eens herhaald. De 'insprekers'
hadden een week de tijd gekre
gen om zich voor te bereiden,
net zoals de commissieleden
een week kregen om zich in te
lezen in negen rapporten.
Twaalf sprekers namen het
woord, van wie er negen alle
mogelijke bezwaren en beden
kingen tegen het binnenstads
tracé aanvoerden. Er was een
koffiepauze, en daarna namen
de commissieleden hun positie
ve besluit. Sommige raadsleden
vonden ook dat de besluitvor
ming allemaal wel heel snel
ging, maar spraken toch hun
voorkeur uit voor het binnen
stadstracé. Volgende keer beter.
De wethouder meldde triom
fantelijk, dat de RGL niet meer
ter discussie stond.
Noodrem of gewettigd middel?
Nu het referendum. Twee wijk-
organisaties (Tuinstad-Staalwijk
en Professoren- en Burgemees-
tersbuurt) en een comité (Lam-
menschansweg en omgeving)
maken zich al lange tijd zorgen.
Over de veiligheid op de (nu al
drukke en onveilige) Lammen-
schansweg, zeker. Maar ook
over de bereikbaarheid van wij
ken die niet door de RGL zullen
worden bediend, over het ge
brek aan concrete informatie en
de manier waarop met vragen
en bezwaren wordt omgegaan.
Het gaat dus met nadruk niet
om 'een relatief kleine groep
burgers', verwende Lammen-
schanswegbewoners die 'er
vooral op uit zijn het tracé langs
hun deur tegen te houden', zo
als wethouder Pechtold en het
Leidsch Dagblad schijnen te
denken. Met eigenbelang of val
se emoties, zoals deze krant
suggereert, heeft het allemaal
niets te maken. Het gaat om es
sentiële zaken, waaronder een
goede veiligheidsoplossing voor
duizenden mensen. Daaronder
zijn veel kinderen - of word ik
nu emotioneel?
Die oplossing is niet toegezegd.
De wijkorganisaties vinden de
'garanties' van de wethouder op
het punt van veiligheid te weinig
concreet, de voorlichting ver
hullend en de inspraakprocedu
re een aanfluiting. Zij hebben
gezamenlijk besloten om de eni
ge kans te nemen die nog open
figt om een slecht onderbouwd
plan tegen te houden en een
veilige Lammenschansweg af te
dwingen: een referendum met
het binnenstadstracé (iniet de
RGL als zodanig!) als inzet.
Is dat misbruik van een 'demo
cratische verworvenheid'? Ik
denk van niet: het is een laatste,
volkomen wettige mogelijkheid
om een stuk democratische,
maar naar onze overtuiging on
voldoende doordachte besluit
vorming te corrigeren. Zeker:
het is een democratische ver
worvenheid, ingesteld door de
gemeenteraad om juist met dit
soort grote en controversiële
projecten zorgvuldig om te kun
nen gaan. Is dit referendum een
'noodrem', zoals de wethouder
zegt? Akkoord, maar dan mag ik
de procedure tot nu toe wel als
'sneltram zonder remmen' om
schrijven.
Zand in de machine
Dan de rol van de wethouder,
die zo 'ontdaan' reageerde. Wat
gemeen: niemand had van een
referendum gerept - en nu dit!
Het is prettig, nog zoveel naïvi
teit in de politiek aan te treffen.
Natuurlijk vindt hij het niet leuk,
dit korreltje zand in de tot nu
toe zo geoliede machine. Maar
zou deze ervaren politicus zo
verblind zijn geweest door zijn
succes, dat hij op geen enkele
tegenstand meer heeft gere
kend? Of vindt deze vertegen
woordiger van de referendum
partij bij uitstek een referendum
alleen waardevol, als het hem
goed uitkomt?
De wethouder neemt het de co-
mité's kwalijk dat ze het eerst al
leen over de veiligheid hebben
gehad, en nu het hele tracé ter
discussie stellen. Ten eerste
hebben de comités het
pen jaar wel meer te berde i
bracht dan veiligheid alleen, en
hebben laat en onduidelijk ant
woord gekregen. Ten tweede
kan een gemeentelijk referen
dum nu eenmaal niet alleen
'ongelijkvloerse kruisingen op
de Lammenschansweg' als inzet
hebben. Daardoor betreft het
referendum nu ook over alle an
dere vraagstukken rond de RGL
en is het een zaak van alle Lei-
denaars.
De geschrokken wethouder
heeft de comités voorgesteld om
nog eens te praten over de vei
ligheidsaspecten, al kon hij geen
concrete toezeggingen doen.
Zachtjes dreigen kon hij wel: in
ruil voor verder overleg over de
veiligheidsaspecten moest het
referendum van de baan. De co-
mité's zijn hier niet op ingegaan.
Zij hebben het risico niet willen
nemen om hun laatste wapen
uit handen te geven. Het is hard,
maar daarvoor hebben ze te
weinig vertrouwen meer in de
gang van zaken. En het is jam
mer dat de wethouder alleen
door een door hem als bedrei
gend ervaren referendum om de
tafel heeft willen zitten.
Overigens: mogen we er niet
vanuit gaan dat de wethouder
sowieso alles in het werk stelt
om de veiligheid te waarborgen?
Mag maximale veiligheid afhan
kelijk zijn van een referendum?
Referendum: ieders goed recht
Waarom maakt de wethouder
zich eigenlijk zo boos en zenuw
achtig over de referendumaan
vraag? Want let wel: het gaat
voorlopig alleen nog om een
aanvraag - de organisatie van
het werkelijke referendum heeft
nog heel wat voeten in de aarde.
En, als het referendum door
gaat: wat dan nog? Als ik wet
houder was en ovt
van mijn goec
zou ik de strijd vol vé
aangaan. Om zijn
aan het publiek toe tel
beschikt de wethouder
meer ervaring
middelen dan een p;
mités. Toegang en
de media heeft hij ooki
mate. Het comment:
krant laat daarover
bestaan. En, als we
krant mogen gelover
uiteindelijk de provint
Holland erover waar ii
de tram rijdt, en niet de
en ook niet de gemeent
die van gedachten mod
deren. Wie sprak daar
mocratische verworve
En wat valt er nog te
ken'?
Tot slot nog dit. Ik heb;
morgen in de Breesl
keningen opgehaald oi
vraag te steunen. Voor
vraag zijn 750 handt
nodig: er zijn er nu
binnen. Ik heb daarbij!
mensen gesproken,
hen waren om uite
redenen tegen het b!
tracé, anderen wilden
tere argumenten en
formatie van de gem
ben. Drie mensen zei
lijke voorstanders te nj
tracé door de binnei
tekenden even hartelf
rendumaanvraag. Er is
alle hoop voor de weth
In ieder geval heb7
mensen hebben de
achter de democra'
worvenheid van het r
beter begrepen dan de
van het redactioneel
taar.
We mogen hopen
Leidse gemeenteraad
tober verstandiger is
krant en het verzoek
ferendum te houden
zich neerlegt.
EJ.
(advertentie)
zakelijk
Dinsdag 15 oktober heeft een
delegatie van Rover Afdeling
Leiden e.o. de vergadering van
de raadscommissie economie
en verkeer bijgewoond. Op de
agenda stond de tracékeuze Rijn
Gouwe Lijn. Het ging daarbij
met name om de keuze tussen
het voorkeurstracé van gemeen
te en provincie - het Breestraat
tracé - en het tracé via bestaand
spoor naar Leiden Centraal.
Tijdens die vergadering bestond
de mogelijkheid tot inspreken
door belanghebbenden. Daar
van werd in ruime mate gebruik
gemaakt, vooral door vertegen
woordigers van bewoners in wij
ken langs het tracé tussen het
station Leiden Lammenschans
en de brug over de Zoeterwoud-
se Singel. Tachtig procent van
de inspraak bestond uit verwij
zing naar de verwachte onveili
ge situaties die een 'snel' rijden
de tram voor het overige verkeer
- vooral voetgangers en fietsers
- kan opleveren.
Slechts enkele insprekers - on
der wie die van Rover - gingen
in op vervoerskundige zaken en
op de gevolgen voor de reizigers
die nu gewend zijn met een
rechtstreekse busverbinding
naar de binnenstad te gaan. Na
tuurlijk is de veiligheid buiten
gewoon belangrijk en zal daar
aan bijzonder veel aandacht
moeten worden besteed. In
principe mogen de kosten het
bereiken van optimale veiligheid
niet belemmeren.
Daarmee is niet gezegd dat er
ook een optimale oplossing voor
het openbaar vervoer is bereikt.
Immers het plan dat nu voorligt,
voorziet wel in een frequente
tramverbinding door de bin
nenstad, maar zal voor het me
rendeel van de huidige busge
bruikers tenminste een extra
overstap betekenen.
Uit een ingezonden brief in het
Leidsch Dagblad van woensdag
16 oktober blijkt dat er nu al
openbaarvervoerklanten zijn die
nattigheid beginnen te voelen.
Dit^fiag een eerste waarschu
wing zijn voor de ondernemers
in de binnenstad, die wel een
tram willen maar dan de bussen
eruit.
Het is opmerkelijk hoe weinig
reactie er kwam van de leden
van de raadscommissie op wat
de insprekers inbrachten. Er
werd wel op de veiligheid inge
gaan, zij het zeer summier, maar
de verdere gevolgen voor de
openbaarvervoerreizigers kwa
men vrijwel niet aande orde,
ook niet in het commissiedebat
dat na de inspraak plaatsvond.
Het had er alles van dat alle be
sluiten al lang zijn genomen en
dat deze inspraaksessie alleen
maar pro forma was.
Het is en blijft jammer dat niet
echt wordt gestreefd naar een
optimaal lightrailnet in en om
Leiden. Rover heeft een en an
dermaal aangegeven groot voor
stander te zijn van de aanleg van
zo'n net, dat alle belangrijke
kernen die voor veel faciliteiten
op de Leidse binnenstad zijn ge
oriënteerd snel en comfortabel
met die binnenstad verbindt.
Dat zijn niet Gouda, Alphen
aaan den Rijn en de daartussen
gelegen kernen en hooguit in
geringe mate Hazerswoude en
Zoeterwoude Rijndijk. Daaren
tegen zijn het wel de kernen die
nu veelal met de meer frequente
streekbuslijnen met Leiden zijn
verbonden. Leiderdorp, een
deel van de Duin- en Bollen
streek (Rijn Gouwe Lijn West)
Voorschoten en Zoeterwoude
zouden van die verbindingen
kunnen profiteren.
Door verdere doortrek zouden
bovendien snelle en comforta
bele railverbindingen kunnen
worden geboden naar bestem
mingen die nu nog niet recht
streeks per rail met Leiden zijn
verbonden. Zoetermeer is daar
van een voorbeeld.
Nog enkele opmerkingen over
het project zoals het nu voorligt.
De gemeente verwacht een deel
van het autoverkeer af te leiden
naar transferia. Daarvoor is on
der meer voorzien in eer\ .trans
ferium bij de kruising van Nil
en RGL met de A4. Tot nu toe
zijn er weinig transferia aan te
wijzen die echt een succes zijn.
Voor succes is in ieder geval no
dig een frequente OV-verbin-
ding met het reisdoel van de au
tomobilist. Het voorgestelde
transferium hierboven ge
noemd, zal hooguit vier keer per
uur met de RGL kunnen worden
bediend, omdat de overige ca
paciteit van dit 'bestaand spoor'
door NS-treinen zal worden ge
bruikt. Een hogere frequentie
vereist meer sporen tussen de
aansluiting bij het station Lam
menschans en de halte Room
burg.
Rover heeft als alternatief aan
gedragen een transferium bij de
kruising van A4 en N206 bij Zoe-
terwoude-Dorp. Dit heeft diver
se voordelen: indien een hogere
frequentie nodig is voor bedie
ning van een daar gesitueerd
transferium hoeft hiervoor niet
in de NS-dienst te worden inge
broken, aanleg van een extra
kopspoortje is eenvoudiger,
Zoeterwoude-Dorp kan mee
profiteren van de hogere fre
quentie en last but not least: de
kans van bebouwing van het
groene hart - Grote Polder - is
minder groot.
Dan de aftakking van Rijn Gou
we Lijn Oost van bestaand
spoor bij Leiden Lammen
schans. De gemeente zegt er al
les aan te doen om de tram in
beide richtingen te laten afbui
gen aan de kant van het Lam-
menschanspark bij het ROC. Als
dit wordt gerealiseerd, betekent
dit dat RGL-voertuigen komend
uit Alphen altijd het spoor,
waarover de NS-treinen vier
keer per uur richting Utrecht rij
den, moeten kruisen. Het is zeer
onwaarschijnlijk dat dit door de
veiligheidsinstanties en de ex
ploitanten zal worden geaccep
teerd en zal in ieder geval tot
een knelpunt in de dienstuitvoe
ring leiden. Het is derhalve vrij
wel zeker dat de uit Alphen ko
mende trams via een spon'; aan
de kant van de Melchior Treub-
laan zullen rijden.
Rover heeft getracht hierover
meer informatie te krijgen door
bij de informatiebijeenkomst
voor bewoners uit de wijken
rond de Lammenschansweg om
een plattegrond van de omge
ving van station Lammenschans
te vragen. Uit de rapportering
van Lb Mobility over de op de
informatiebijeenkomst gestelde
vragen, dat op 16 oktober is uit
gekomen, wordt aangeven dat
een plattegrond nog niet is te
maken omdat er nog geen
standpunt is ingenomen.
Buiten het voorkeurstracé zal
ook nog een veiligheidspro
bleem moeten worden opgelost.
Het betreft de tussenhaltes aan
bestaand spoor die door de
light-railvoertuigen moeten
worden bediend. De brede NS
treinen zullen hier met hoge
snelheid passeren. De lage per
rons zullen moeten worden
aangedaan door de smallere
light-railvoertuigen met lage
vloer. Hier zullen extra maatre
gelen moeten worden genomen
zodat de op de lage perrons
aanwezige reizigers niet door de
bredere trein worden wegge
vaagd.
Dit probleem kan worden voor
komen door geen light-railvoer
tuigen maar light trains in te
zetten. Deze oplossing is steeds
door Rover bepleit. Light trains
hebben de zelfde vloerhoogte en
breedte als gewone NS-treinen.
Zij kunnen echter niet door de
stad rijden en zullen geheel be
staand spoor moeten volgen tot
in Leiden Centraal. Als hiervoor
wordt gekozen is er wat meer
tijd voor het oplossen van de
problemen rond de aanleg van
een light-railnet in en rond Lei
den, dat zoals Rover al vaker
heeft aangegeven zeer gewenst
Jeroen Haver, Randy
Koo, Frans Mensonides,
Han Poortman,
(Rover Afdeling Leiden 5.0.).
team aantrekkelijk voor bedrijven met minimaal 5 mobiele telefoons
Eerste jaar geen vaste kosten
6 maanden
Gratis Siemens C45
Aantrekkelijk voor bedrijven met minimaal 5 mobiele
telefoons, waarmee voornamelijk onderling of naar het
bedrijf wordt gebeld. Tevens zeer voordelig voor fax-,
data en sms-verkeer. Het aantrekkelijke zit 'm in de lage
kosten voor onderlinge gesprekken. Maar er zijn meer
voordelen. Wat houdtK team in? En wat zijn de kosten?
informatie 0252-226112
Madam Curiestraat 14
2171 TW Sassende im
Telefoon 0252-226112
Fa* 0252-217862
