SERVICE IS. Bonengehakt met uien en paprika's Nat en veel wind MAANDAG 21 OKTOBER -i CD VAN DE DAG Genre: jazz/wereldmuziek Ben Allison Peace Pipe (Palmetto Records/Culture PM2086) Wat nou stilstand? De jazz is volop in beweging: overal hoor je spelletjes met modaliteit, interactie met hiphop, elektronica of we reldmuziek. De New-Yorkse bassist Ben Allison behoort tot dege nen die niet bang is voor een smeltkroes. Op zijn nieuwste album werkt hij op gedurfde wijze de samenwerking uit die hij vorig jaar in het kader van een Miles Davis-project is aangegaan met de Ma- linese koraspeler Mamadou Diabate. Zijn kwintet brengt het beste van twee werelden samen. Met saxofonist Michael Blake, pianist Frank Kïmbrough en drummer Michael Sarin houdt Allison zich op in de erfenis van mysticus Sam Rivers. Mamadou Diabate inte greert zonder zijn eigenheid te verspelen. Zijn solo in het uitge sponnen Slap Happy beeldt perfect uit hoe de voortgaande, vloei ende lijnen van zijn 21-snarige harp uitdijen tot er een exposé van elkaar gedeeltelijk bedekkende geluidstapijtjes ontstaat. Daarna is het slechts avontuur wat de luisteraar wacht: in het titelnummer duikt Jamaïcaanse rocksteady op. In Goin' Back wordt Neil Young fraai gecoverd. BOEK VAN DE DAG Onderwerp: huishouden Smith, Mimi 101 Huishoudvragen Lannoo/Terra Prijs: 12,50 Voor 'n huisvrouw of -man is er niets zo waardevol als een oma die van tijd tot tijd briljante tips over de ideale schoonmaakmid- deltjes of wasprogramma's kan geven. Nog handiger is een boekje waarin allerlei weetjes van wel duizend oma's staan. 101 Huis houdvragen is er zo een. De auteur ging op zoek naar documenta tie over het huishouden van voor de Tweede Wereldoorlog en vond ontelbaar veel formules voor wondermiddeltjes. Een tipje van de sluier Koffievlekken op een bureaublad krijg je weg met autolakreiniger, een donzen dekbed moet je samen met een paar tennisballen in een droogtrommel met koude lucht laten draaien om 'm weer lekker op te kloppen en putjes van stoelen in het tapijt krijg je weg door er een ijsklontje in te leggen en het daarna te dro gen, terwijl je met een vork de haren omhoog kamt. Echt onmis baar blijkt azijn te zijn: tegen rooklucht, stinkende honden, kalk aanslag, statische computerschermen en nog veel meer. Zo ook om de bloemen langer vers te houden, al schijnt een scheutje wodka of limonade in het water het ook uitstekend te doen. KOKKERELLEN Ook met gedroogde peulvruch ten kun je uitstekende gehaktbal len maken die je niet een, twee, drie, zoals met vleesvervangers wel het geval is, aan het vlees van geslachte dieren doet den ken. Tijdens de Tweede Wereld oorlog toen het vlees in ons land slechts mondjesmaat verkrijg baar was, creëerde Mina Bak- graag van het voorlichtingsbu reau voor de voeding vele tiental len recepten voor het maken van schijngehakt (met havermout) en bonengehakt (van witte of brui ne bonen). Het recept van vandaag lijkt er overigens niet op. Mina Bakgraag ge bruikte destijds geen ei en ook geen knoflook en papri ka's want die waren des tijds vrijwel onbekend in ons land. Hoi Circa 750 gram gekookte bruine bonen, uit potten of blikken; 3 middelgrote uien, ragfijn gesnipperd; 75 gram boter, 4 teentjes knoflook, ragfijn gehakt; 1 grote rode paprika, bij voorkeur ont veld, vruchtvlees ragfijn gehakt; 1 groot ei, losgeroerd; 4 eetL kruim van witbrood; zout; zwar te peper uit de molen; 1 mes punt cayennepeper, 2 eetL bloem, gezeefd; 3 - 4 eetL (zon nebloem) olie; 1 dunne prei of enkele stone leeks. Iaat de peulvruchten op een zeef uitlekken. Spoel er daarna een royale hoeveelheid koud water over en Iaat de bonen op nieuw uitlekken en zoveel mo gelijk opdrogen. Maak er daar na, met behulp van (roer)zeef of keukenmachine, een fijne puree van. Verhit een pannetje met dikke bodem en laat er 40 gram boter in smelten. Wacht tot het schuim begint weg te trekken. Fruit de uien, boven een niet al te hoog afgestelde warmtebron zolang tot ze beginnen te kleu ren. Roer de knoflook er door en voeg 1 minuut later de paprika toe. Laat alles dan nog 2 minu ten, onder voortdurend om scheppen fruiten. Neem het pannetje van de warmtebron. Laat de inhoud afkoelen. Vermeng de bonenpuree met de afgekoelde inhoud van het pan netje, losgeroerd ei en broodk ruim. Voeg wat zout, peper en cayennepeper toe. Kneed alles tot een vrij stevige massa Voeg eventueel 1 2 eetlepels koud water toe. Verdeel de nu verkre gen massa in acht of twaalf porties. Vorm er eerst ballen van en plat ze daarna af. Wentel ze door het bloem. Schud overtollige bloem er af. Verhit een koekenpan y en laat de rest van de boter en de olie heet worden. Wacht tot het schuim van de boter begint V weg te trekken. Bak de ballen er, boven een niet al te hoog afgestelde warmtebron in ca 5 minuten aan weerszijden goud bruin in. Laat de ballen na het bakken even op een stuk keu kenpapier uitlekken. Snijd het witte en lichtgeelgroene deel van de prei of stone leeks in ui terst smalle ringetjes. Presentatie: Leg de 'gehakt'ballen op een voorverwarmde schaal. Strooi de preiringetjes er over. Geef er een gemengde groene sla met tomaten bij en zet een mand met stokbrood op tafeL Hans Belterman VERKEERSCONTROLE S De verkeerspolitie controleert in het hele land of de automobilis ten zich houden aan de voorgeschreven maximum-snelheden. Een aantal controles wordt dagelijks uitgevoerd: op de Al 2 Gouda- Den Haag vice versa en A27 Utrecht-Almere vice versa. Dinsdag wordt er ook gecontroleerd op de Al 5 bij Tiel en de A27 bij Wer kendam. Woensdag: A37 bij Hoogeveen en A59 bij Waalwijk Don derdag: A28 bij Beilen en A58 bij Breda. Vrijdag: Alleen de dagelijk se controles. Zaterdag: A2 bij Echt en Al 6 bij Breda. Zondag: A<13 bij Delft* »n A4 bij Leidschendam. HET WEER door Jan Visser Tijdens het afgelopen weekeinde heeft het in Nooi Europa plaatselijk ruim 20 graden gevroren, het meest opzien baarde echter de minimumtempera tuur die in de Finse hoofdstad Helsinki werd geme ten. Het vroor daar gisternacht 13,5 graad en dat is een nieuw oktoberrecord. Voor zover mij bekend werd het nooit kouder dan -11,1 graad in 1988. Bij ons was het in de nacht van vrijdag op zaterdag lo kaal vorstig (Soesterberg minus 0,2 graad). Vanaf v; daag is de oktoberkilte voorbij want onder invloed van 'Ex-Kyle', een tot een omvangrijk Atlantisch laag getransformeerde voormalige orkaan, stroomt van origine subtropenlucht naar West-Europa. Door föhnwerking stond de thermometer in het Franse Bi70 arritz gistermiddag zelfs op ruim 28 graden. De koms (is gi Igei ral in wuil •rste Zwij: wili met ter. i vrot )efi( van de subtropenlucht ging de afgelopen nacht ge paard met regen en ook de komende dagen houden we het niet droog. Bovendien veroorzaakt het lage drukgebied van tijd tot tijd veel wind. Aan de achter zijde van de depressie, die zich over de Britse eilan den naar het noorden van de Noordzee verplaatst, wordt tijdens de tweede helft van de week minder zachte lucht aangevoerd. Een overgang naar een nieuwe koude fase is evenwel niet aan de orde. Het begint er namelijk steeds duidelijker op te lijken dat 'Ex-Kyle' het pad effent voor een krachtige westcircujmet latie waarmee nieuwe depressies tot Scandinavië en het Noordzeegebied weten door te dringen. Morgen worden ondanks bewolking en buienkansen maxima van rond 15 graden verwacht De iets krimpende wind kan aan de kust hard worden. Afgelopen zater dag zijn nog enkele heftige buien gevallen. Uit schit terende 'aambeeldwolken' kwam het op verschillen de plekken tot hagel (in de regio Oegstgeest gladheid door een hageldek van enkele centimeters), onweer en forse windstoten. In Monnickendam schoot de wind aan het eind van de middag uit tot 75 km/uur. De maxima vielen mee: het werd nog 10-11 graden. Gisterochtend nog een enkele bui, daama droog en rustig met enkele uren een (fletse) zon. sta b 0g g£ SI A Sï nnrV it it it o o it licht bewolkt bewolkt buien lichte regen zware regen sneeuw winterse buien onweer zon en mist mist Temperatuur min/max BC MËtt IZ&V VAT IAV SlffWSn* NI/ At- OF PÊ UJST MÉ-r HMHCATS STAAT. U1 y' //xi £yuAU^W '0± VAAUXA ftSTT- HU ££N WADVeHAZKBSKFlAATS IN mN munt- COHVZACT. Niet het gevraagde woord invullen, maar een woord dat bestaat letters van het gevraagde woord in dezelfde volgorde min 1 lett resj Omschrijving "dierenverblijf". Antwoord zou zijn "stal", maari moet worden "sta"of "tal". Welke van die twee het moet wordff blijken uit de kruisende woorden.) Horizontaal: 1. Harssoort; 4. traag; 7. belastingdiens 9. vochtig; 10. spoel; 11. belemmering; 13. nederig el zoek; 14. adellijke titel; 17. oefentijd; 18. vensterglas am 19. kunststukje; 21. mesthoop; 24. ondeskundige; «e 26. grondsoort; 27. tocht; 29. hevig; 30. als; 32. gel kleur; 33. gewas. Verticaal: 1. Sollicitant; 2. graanafval; 3. spoorstaaf, 5. woud; 6. familielid; 8. soort revolver; 11korzelig 12. jong schaap; 13. betovering; 15. voelspriet; 16. 17. legerleiding; 19. snel verslijtend; 20. windvlaag; pel; 23. uitdagen; 25. goed hoorbaar; 27. kerel; 28. v.e. jas; 30. laag; 31. bron. it U'/.w i*1 'tip', vfjjjjje- Oplossing van zaterdag: HORIZONTAAL: 1. Foto; 4. zuur; 7. as; 8. Mao; 10. ni; 13. opklaring; 17.lea; 18. Laos; 19. ifte; 20. nb; 22. si; 23. koelwater; 25. ijk; 27. erf oer 3Öf talg; 31. tuit eer VERTICAAL 1. Faro; 2. os; 3. om; 4. zo; 5. un; 6. ring; 9. Adam; 11 ®n 12. liefste; 14. piano; 15. natie; 21. zwijn; 23. krijt; 24. roet; 26. ka; 2 k l 28. tt; 29. li.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2002 | | pagina 8