SERVICE
IS.
Bonengehakt met uien en paprika's
Nat en veel wind
MAANDAG 21 OKTOBER
-i
CD VAN DE DAG
Genre: jazz/wereldmuziek
Ben Allison
Peace Pipe
(Palmetto Records/Culture
PM2086)
Wat nou stilstand? De jazz is volop in beweging: overal hoor je
spelletjes met modaliteit, interactie met hiphop, elektronica of we
reldmuziek. De New-Yorkse bassist Ben Allison behoort tot dege
nen die niet bang is voor een smeltkroes. Op zijn nieuwste album
werkt hij op gedurfde wijze de samenwerking uit die hij vorig jaar
in het kader van een Miles Davis-project is aangegaan met de Ma-
linese koraspeler Mamadou Diabate. Zijn kwintet brengt het beste
van twee werelden samen. Met saxofonist Michael Blake, pianist
Frank Kïmbrough en drummer Michael Sarin houdt Allison zich
op in de erfenis van mysticus Sam Rivers. Mamadou Diabate inte
greert zonder zijn eigenheid te verspelen. Zijn solo in het uitge
sponnen Slap Happy beeldt perfect uit hoe de voortgaande, vloei
ende lijnen van zijn 21-snarige harp uitdijen tot er een exposé van
elkaar gedeeltelijk bedekkende geluidstapijtjes ontstaat. Daarna is
het slechts avontuur wat de luisteraar wacht: in het titelnummer
duikt Jamaïcaanse rocksteady op. In Goin' Back wordt Neil Young
fraai gecoverd.
BOEK VAN DE DAG
Onderwerp: huishouden
Smith, Mimi
101 Huishoudvragen
Lannoo/Terra
Prijs: 12,50
Voor 'n huisvrouw of -man is er niets zo waardevol als een oma
die van tijd tot tijd briljante tips over de ideale schoonmaakmid-
deltjes of wasprogramma's kan geven. Nog handiger is een boekje
waarin allerlei weetjes van wel duizend oma's staan. 101 Huis
houdvragen is er zo een. De auteur ging op zoek naar documenta
tie over het huishouden van voor de Tweede Wereldoorlog en
vond ontelbaar veel formules voor wondermiddeltjes. Een tipje
van de sluier Koffievlekken op een bureaublad krijg je weg met
autolakreiniger, een donzen dekbed moet je samen met een paar
tennisballen in een droogtrommel met koude lucht laten draaien
om 'm weer lekker op te kloppen en putjes van stoelen in het tapijt
krijg je weg door er een ijsklontje in te leggen en het daarna te dro
gen, terwijl je met een vork de haren omhoog kamt. Echt onmis
baar blijkt azijn te zijn: tegen rooklucht, stinkende honden, kalk
aanslag, statische computerschermen en nog veel meer. Zo ook
om de bloemen langer vers te houden, al schijnt een scheutje
wodka of limonade in het water het ook uitstekend te doen.
KOKKERELLEN
Ook met gedroogde peulvruch
ten kun je uitstekende gehaktbal
len maken die je niet een, twee,
drie, zoals met vleesvervangers
wel het geval is, aan het vlees
van geslachte dieren doet den
ken. Tijdens de Tweede Wereld
oorlog toen het vlees in ons land
slechts mondjesmaat verkrijg
baar was, creëerde Mina Bak-
graag van het voorlichtingsbu
reau voor de voeding vele tiental
len recepten voor het maken van
schijngehakt (met havermout) en
bonengehakt (van witte of brui
ne bonen). Het recept van
vandaag lijkt er overigens
niet op. Mina Bakgraag ge
bruikte destijds geen ei en
ook geen knoflook en papri
ka's want die waren des
tijds vrijwel onbekend in
ons land.
Hoi
Circa 750 gram gekookte
bruine bonen, uit potten
of blikken; 3 middelgrote
uien, ragfijn gesnipperd;
75 gram boter, 4 teentjes
knoflook, ragfijn gehakt; 1 grote
rode paprika, bij voorkeur ont
veld, vruchtvlees ragfijn gehakt;
1 groot ei, losgeroerd; 4 eetL
kruim van witbrood; zout; zwar
te peper uit de molen; 1 mes
punt cayennepeper, 2 eetL
bloem, gezeefd; 3 - 4 eetL (zon
nebloem) olie; 1 dunne prei of
enkele stone leeks.
Iaat de peulvruchten op een
zeef uitlekken. Spoel er daarna
een royale hoeveelheid koud
water over en Iaat de bonen op
nieuw uitlekken en zoveel mo
gelijk opdrogen. Maak er daar
na, met behulp van (roer)zeef of
keukenmachine, een fijne puree
van.
Verhit een pannetje met dikke
bodem en laat er 40 gram boter
in smelten. Wacht tot het
schuim begint weg te trekken.
Fruit de uien, boven een niet al
te hoog afgestelde warmtebron
zolang tot ze beginnen te kleu
ren. Roer de knoflook er door en
voeg 1 minuut later de paprika
toe. Laat alles dan nog 2 minu
ten, onder voortdurend om
scheppen fruiten. Neem het
pannetje van de warmtebron.
Laat de inhoud afkoelen.
Vermeng de bonenpuree met de
afgekoelde inhoud van het pan
netje, losgeroerd ei en broodk
ruim. Voeg wat zout, peper en
cayennepeper toe. Kneed
alles tot een vrij stevige
massa Voeg eventueel 1
2 eetlepels koud water
toe.
Verdeel de nu verkre
gen massa in acht of
twaalf porties. Vorm er
eerst ballen van en plat
ze daarna af. Wentel ze
door het bloem. Schud
overtollige bloem er af.
Verhit een koekenpan
y en laat de rest van de
boter en de olie heet
worden. Wacht tot het
schuim van de boter begint
V weg te trekken. Bak de ballen
er, boven een niet al te hoog
afgestelde warmtebron in ca 5
minuten aan weerszijden goud
bruin in. Laat de ballen na het
bakken even op een stuk keu
kenpapier uitlekken. Snijd het
witte en lichtgeelgroene deel
van de prei of stone leeks in ui
terst smalle ringetjes.
Presentatie:
Leg de 'gehakt'ballen op een
voorverwarmde schaal. Strooi
de preiringetjes er over. Geef er
een gemengde groene sla met
tomaten bij en zet een mand
met stokbrood op tafeL
Hans Belterman
VERKEERSCONTROLE S
De verkeerspolitie controleert in het hele land of de automobilis
ten zich houden aan de voorgeschreven maximum-snelheden.
Een aantal controles wordt dagelijks uitgevoerd: op de Al 2 Gouda-
Den Haag vice versa en A27 Utrecht-Almere vice versa. Dinsdag
wordt er ook gecontroleerd op de Al 5 bij Tiel en de A27 bij Wer
kendam. Woensdag: A37 bij Hoogeveen en A59 bij Waalwijk Don
derdag: A28 bij Beilen en A58 bij Breda. Vrijdag: Alleen de dagelijk
se controles. Zaterdag: A2 bij Echt en Al 6 bij Breda. Zondag: A<13
bij Delft* »n A4 bij Leidschendam.
HET WEER
door Jan Visser
Tijdens het afgelopen weekeinde heeft het in Nooi
Europa plaatselijk ruim 20 graden gevroren, het
meest opzien baarde echter de minimumtempera
tuur die in de Finse hoofdstad Helsinki werd geme
ten. Het vroor daar gisternacht 13,5 graad en dat is
een nieuw oktoberrecord. Voor zover mij bekend
werd het nooit kouder dan -11,1 graad in 1988. Bij
ons was het in de nacht van vrijdag op zaterdag lo
kaal vorstig (Soesterberg minus 0,2 graad). Vanaf v;
daag is de oktoberkilte voorbij want onder invloed
van 'Ex-Kyle', een tot een omvangrijk Atlantisch laag
getransformeerde voormalige orkaan, stroomt van
origine subtropenlucht naar West-Europa. Door
föhnwerking stond de thermometer in het Franse Bi70
arritz gistermiddag zelfs op ruim 28 graden. De koms (is gi
Igei
ral in
wuil
•rste
Zwij:
wili
met
ter. i
vrot
)efi(
van de subtropenlucht ging de afgelopen nacht ge
paard met regen en ook de komende dagen houden
we het niet droog. Bovendien veroorzaakt het lage
drukgebied van tijd tot tijd veel wind. Aan de achter
zijde van de depressie, die zich over de Britse eilan
den naar het noorden van de Noordzee verplaatst,
wordt tijdens de tweede helft van de week minder
zachte lucht aangevoerd. Een overgang naar een
nieuwe koude fase is evenwel niet aan de orde. Het
begint er namelijk steeds duidelijker op te lijken dat
'Ex-Kyle' het pad effent voor een krachtige westcircujmet
latie waarmee nieuwe depressies tot Scandinavië en
het Noordzeegebied weten door te dringen. Morgen
worden ondanks bewolking en buienkansen maxima
van rond 15 graden verwacht De iets krimpende
wind kan aan de kust hard worden. Afgelopen zater
dag zijn nog enkele heftige buien gevallen. Uit schit
terende 'aambeeldwolken' kwam het op verschillen
de plekken tot hagel (in de regio Oegstgeest gladheid
door een hageldek van enkele centimeters), onweer
en forse windstoten. In Monnickendam schoot de
wind aan het eind van de middag uit tot 75 km/uur.
De maxima vielen mee: het werd nog 10-11 graden.
Gisterochtend nog een enkele bui, daama droog en
rustig met enkele uren een (fletse) zon.
sta
b
0g
g£
SI A Sï nnrV
it it it o o it
licht bewolkt bewolkt buien lichte regen zware regen sneeuw winterse buien onweer zon en mist mist
Temperatuur
min/max
BC
MËtt IZ&V VAT IAV SlffWSn* NI/ At- OF PÊ UJST
MÉ-r HMHCATS STAAT.
U1 y' //xi £yuAU^W
'0±
VAAUXA ftSTT- HU ££N WADVeHAZKBSKFlAATS
IN mN munt- COHVZACT.
Niet het gevraagde woord invullen, maar een woord dat bestaat
letters van het gevraagde woord in dezelfde volgorde min 1 lett resj
Omschrijving "dierenverblijf". Antwoord zou zijn "stal", maari
moet worden "sta"of "tal". Welke van die twee het moet wordff
blijken uit de kruisende woorden.)
Horizontaal: 1. Harssoort; 4. traag; 7. belastingdiens
9. vochtig; 10. spoel; 11. belemmering; 13. nederig el
zoek; 14. adellijke titel; 17. oefentijd; 18. vensterglas am
19. kunststukje; 21. mesthoop; 24. ondeskundige; «e
26. grondsoort; 27. tocht; 29. hevig; 30. als; 32. gel
kleur; 33. gewas.
Verticaal: 1. Sollicitant; 2. graanafval; 3. spoorstaaf,
5. woud; 6. familielid; 8. soort revolver; 11korzelig
12. jong schaap; 13. betovering; 15. voelspriet; 16.
17. legerleiding; 19. snel verslijtend; 20. windvlaag;
pel; 23. uitdagen; 25. goed hoorbaar; 27. kerel; 28.
v.e. jas; 30. laag; 31. bron.
it U'/.w
i*1 'tip', vfjjjjje-
Oplossing van zaterdag:
HORIZONTAAL: 1. Foto; 4. zuur; 7. as; 8. Mao; 10. ni; 13. opklaring;
17.lea; 18. Laos; 19. ifte; 20. nb; 22. si; 23. koelwater; 25. ijk; 27. erf oer
3Öf talg; 31. tuit eer
VERTICAAL 1. Faro; 2. os; 3. om; 4. zo; 5. un; 6. ring; 9. Adam; 11 ®n
12. liefste; 14. piano; 15. natie; 21. zwijn; 23. krijt; 24. roet; 26. ka; 2 k l
28. tt; 29. li.