EU-uitbreiding nabij door Iers 'ja'
BUITENLAND
De fanatieke 'jeugd van de heuveltoppen'
Israëlische kolonisten slaags met politie en leger Israël
Politie arresteert 'zieke'
moslimleraar Bashir
Saddam laat
gevangenen
allemaal vrij
Nieuwe lidstaten halen opgelucht adem na aanvaarden Verdrag van Nice
Dokters pleiten
voor streng
antirokenverdrag
Osama held voor Bashir
leg met VS
^kernwapens'
loord-Korea is bereid
nigde Staten over
e programma te
de Amerikanen het
langer brandmerken
d'. Dat heeft Kim
im, de nummer twee
rd-Korea, gezegd bij
noeting met Zuid-Ko-
bewindslieden. Deze
C en dit weekeinde in
orea voor overleg over
eteren van de relatie
twee landen. Begin
and erkende Noord-
jenover de VS dat het
ten negentig heeft ge-
'k d kernwapens te ont-
bomexplosie
ipijnen
MCA - Een bomexplosie
d-Filipijnse plaats
ïga heeft gisteren het
:ost aan een Filipijnse
Veertien personen
ewond. De explosie
etsbom' gebeurde op
ts waar op zondagen
lolieken bijeenkomen,
de tweede ontploffing
igen in Zamboanga.
n donderdag vielen er
Djiden door een aanslag
Winkelcentrum. De au-
houden radicale mos-
voor verantwoordelijk.
o iddel ingezet
supporters
33 Supporters van de
ub SV Zulte-Waregem
ilgische tweede klasse
ren overgoten met een
plosmiddel. De fans
ademhalingsmoeilijk-
huid- en oogirritaties
ïen in ziekenhuizen in
van Deinze. Geen van
eert in levensgevaar,
val gebeurde na afloop
twedstrijd van Zulte-
in het Vlaamse Dein-
ipporters legden de te-
'per boot. Zij werden
brug met de bijtende
in. De daders maak-
1a uit de voeten,
nog niet vast of het
aanhangers van de
Deinze.
n Möllemann
uncties neer
rf - De omstreden vi-
itter van de liberale
)P, Jürgen Möllemann,
eravond zijn partijf-
eergelegd. Zijn positie
udbaar geworden
Egenvallende verkie-
ag, een affaire met du-
ten en anti-Israëlische
n. Möllemann maakte
rklaring bekend dat hij
functie als leider van
Noord-Rijnland-
i als die van fractie
van de liberalen in
aatparlement in Düs-
ïerlegde.
noordpoging
rmoordzaak'
De verloofde van de
van de moord op de
isjes Holly en Jessica,
keinde opgenomen in
nhuis in Londen. Vol-
Imige Britse media zou
slukte zelfmoordpo
len gedaan. De gevan-
iriteiten en de woord-
an het ziekenhuis wil-
escherming van de
(n de 25-jarige vrouw
n wat voor soort be-
zij in het ziekenhuis
ergaan. Ze is aange-
gens belemmering
iderzoek, omdat ze de
zettelijk onjuiste in-
:ou hebben heeft ver-
verloofde wordt
van de moord op Brit-
naai tegen
Dnderwijs
De Belgische kardi-
neels verzet zich tegen
ing van onderricht in
Dp katholieke scholen
eren. Daarvoor had-
aamse groene rege-
i Agalev en de liberale
ister van onderwijs
lorten vorige week ge-
;ens Danneels zijn
van islamitische origi-
n in het katholiek on-
)e scholen moeten
e kerkleider echter wel
iheid behouden. Mi-
iderpoorten en de
poenen vinden is-
wijs op katholieke
en recht dat past bin-
ijheid van godsdienst
gsuiting.
rengt goud
igheid
iet het oog op een
Amerikaanse aanval
engt de Iraakse presi-
lam Hussein alvast
'n en waardevolle
rwerpen in veiligheid,
de de Duitse krant
onntag die zich ba
den van de Iraakse
en Westerse inlichtin-
en.
maandag 21 OKTOBER 2002
bagdad/afp-rtr-dpa - De Iraak
se leider Saddam Hussein heeft
besloten nagenoeg alle gevange
nen in zijn land vrij te laten, ook
de politieke gevangenen en de
dienstweigeraars. De geste, die
betrekking heeft op waarschijn
lijk duizenden mensen, volgt op
een recent referendum waarbij
Saddam Hussein naar eigen
zeggen 100 procent steun kreeg
van het Iraakse volk voor een
nieuwe ambtstermijn van zeven
jaar. Hij was de enige kandidaat
voor de post.
Het is voor het eerst in de 23
jaar dat Saddam Hussein aan de
macht is, dat vrijwel alle politie
ke gevangenen zouden worden
vrijgelaten. Moordenaars mogen
overigens alleen vertrekken als
de familie van de nabestaanden
geen bezwaar aantekent en die
ven kunnen de cel verlaten als
ze de gedupeerden financieel
schadeloos stellen. De regeling
geldt nadrukkelijk niet voor
'Arabieren die veroordeeld of
beschuldigd zijn van spionage
voor de zionistische entiteit (Is
raël) en de Verenigde Staten'.
De Iraakse televisie zond giste
ren direct beelden uit van naar
eigen zeggen uitzinnige Irake
zen die net waren vrijgelaten.
De ogenschijnlijk kerngezonde
ex-gedetineerden betuigden
omstandig hun steun aan de
Iraakse leider.
door onze correspondenten
Harm Harkema en Mare Peeper-
korn
brussel-londen - De Europese
Unie stevent af op de grootste
uitbreiding ooit nu Ierland dit
weekeinde overtuigend 'ja' heeft
gezegd tegen het Verdrag van
Nice. Daarmee is het laatste insti
tutionele obstakel voor de komst
van tien nieuwe EU-leden uit de
weg geruimd. Alleen een politie
ke blokkade vanwege de extra
kosten kan nog roet in het eten
gooien.
Regeringsleiders in de huidige
en toekomstige EU-landen en
de Europese Commissie haal
den gisteravond opgelucht
adem nadat 62,9 procent van de
Ieren per referendum hun goed
keuring aan 'Nice' gaven. De
Ierse premier Ahem noemde de
uitslag 'een nadrukkelijk 'ja'
voor de uitbreiding en een
warm Iers welkom aan onze
mede-Europeanen uit Midden-
en Oost-Europa'.
Vorig jaar wees onverwacht 54
procent van de Ieren het nieuwe
verdrag af, mede door de onge
ïnspireerde opstelling van de
voorstanders van 'Nice'. Die
omissie was deze keer goedge
maakt met een miljoenen euro's
kostende reclame- en informa
tiecampagne.
Een tweede 'nee' zou de Unie
volgens tijdelijk EU-voorzitter
Denemarken 'in een diepe crisis
storten' en de vanaf 2004 ge
plande uitbreiding vertragen.
'Nice' garandeert immers dat de
EU organisatorisch klaar is voor
de groei van vijftien naar 25 le
den.
Het Verdrag regelt dat de nieuw
komers Polen, Hongarije, Tsje
chië, Slowakije, Slovenië, Est
land, Letland, Litouwen, Malta
en Cyprus straks kunnen mee
stemmen over besluiten, een
Commissaris leveren en zetels
krijgen in het Europees parle
ment. Alle andere EU-landen
hadden het Verdrag al eerder
goedgekeurd. Met het Ierse 'ja'
heeft de EU haar interne huis
werk af.
Volgens Commissievoorzitter
Prodi „komt het doel dichterbij,
maar we zijn er nog niet." Er be
staat nog geen overeenstem
ming tussen de huidige lidstaten
over de financiering van de EU-
25. Knelpunt is of de miljarden
kostende inkomenssteun voor
boeren na de uitbreiding moet
blijven bestaan. De kandidaat-
landen tellen veel kleine boerde
rijen, waardoor de EU-land-
bouwuitgaven fors zullen stij
gen. Nederland verzet zich hier
tegen en kan rekenen op sym
pathie van Duitsland, Groot-
Brittannië en Zweden.
Donderdag en vrijdag komen de
EU-regeringsleiders in Brussel
bijeen om deze zeer heikele
kwestie te bespreken.
tel Aviv/gpd - Tientallen solda
ten en politiemensen zijn het af
gelopen weekeinde gewond ge
raakt in bloedige confrontaties
met radicale Israëlische kolonis
ten op de Westelijke Jordaanoe-
ver. De kolonisten probeerden
met geweld te voorkomen dat
het leger een nieuwe nederzet
ting, Havat Gilad bij de Pales
tijnse stad Nabloes, met de
grond gelijk zou maken.
De kolonisten slaagden erin de
uitvoering van de operatie een
dag lang te belemmeren, onder
meer door bulldozers en kraan
wagens te vernielen. Gistermid
dag had het leger de laatste sta
caravans opgeruimd, maar te
gen de avond dreigden nieuwe
onlusten toen honderden kolo
nisten terugkeerden en met
bouwwerkzaamheden begon
nen.
De confrontatie was aanleiding
tot verhitte debatten binnen de
regering tussen vertegenwoordi
gers van de rechtse partijen en
het centrum. Minister van infra
structuur Effie Eitam, leider van
de ultra-nationalistische Natio
naal Religieuze Partij, beschul
digde zijn collega van defensie,
Benjamin Ben-Eliezer (Arbei
derspartij), van ontheiliging van
de sabbat, die was ontstaan
door het transport van honder
den soldaten en politiemensen
op zaterdag naar de plaats van
de ongeregeldheden. Ben-EIie-
zer had opdracht gegeven voor
de ontruiming.
Hij schoof de zwarte piet door
naar plaatselijke legercomman
danten, door te zeggen dat hij
zelf niets wist over het tijdstip
van het transport.
De kolonisten en hun suppor
ters in de regering en de Knes
set, beschuldigen hem van het
bedrijven van partijpolitiek ten
koste van de nederzettingen. De
minister van defensie moet bin
nenkort zijn leiderschap van de
Arbeiderspartij verdedigen en in
de opiniepeilingen ligt hij flink
achter op zijn belangrijkste te
genstanders. Het ontmantelen
van een aantal 'illegale'- zonder
overheidstoestemming gestich
te - nederzettingen zou hem
binnen zijn partij kunnen ont
doen van zijn imago van 'Sha-
ron-kloon'.
Soldaten van het Israëlische leger verwijderen joodse kolonisten van het dak van een huis in een illegale nederzetting nabij de Palestijnse stad Nabloes op de Westoever.
Foto: Menahem Kahana
door onze correspondent
Ad Bloemendaal
tel aviv - 'De jeugd van de heuveltoppen'
worden ze genoemd, de tweede genera
tie bewoners van Israëlische nederzettin
gen op de bezette Westelijke Jordaanoe-
ver. Bij het stichten van hun gemeen
schappen hebben de kolonisten immers
een voorkeur voor hooggelegen gebied;
de Palestijnen wonen traditioneel in de
dalen.
De 'jeugd van de heuveltoppen' komt
niet uit stedelijke nederzettingen als
Ma'ale Adumim of Ariel, waar Israëliërs
heen trekken vanwege de lage woonkos
ten, maar uit kleinere gemeenschappen
die zijn gesticht uit ideologische overwe
gingen. De mannen dragen geborduurde
keppeltjes, de vrouwen lange rokken, en
de meesten zijn actief in de jeugdbewe
ging van de ultra-nationalistische Natio
naal Religieuze Partij. Ze vormen de
stoottroepen bij het verdedigen van door
de Israëlische overheid als 'illegaal' be
stempelde 'buitenposten', beter gezegd:
tarnen van nieuwe nederzettingen, ^rikt
genomen zijn alle nederzettingen in be
zet gebied taboe volgens het internatio
nale recht, maar 'illegaal' betekent in dit
geval dat de posten zijn gesticht zonder
uitdrukkelijke toestemming - vooraf of
achteraf - van het Israëlische ministerie
van defensie. De groep kan rekenen op
de steun van een uitgebreide lobby in de
Knesset en binnen de regering, van de Li
kud tot aan de kleine rechts-extremisti-
sche fracties. En in feite is premier Ariel
Sharon hun grootste supporter. Als mi
nister van buitenlandse zaken in de rege
ring-Netanyahu riep hij de kolonisten op
snel zoveel mogelijk heuveltoppen in be
zit te nemen in verband met een dreigen
de bevriezing, onder Amerikaanse druk,
van de nederzettingenbouw.
De kolonistenjeugd liet zich dat destijds
geen twee keer zeggen. Nu vraagt men
zich in de nederzettingen af hoe het
komt dat nota bene een regering onder
leiding van Sharon het leger op de illega
le buitenposten afstuurt. Sharon geeft
zijn minister van defensie, Benjamin
Ben-Eliezer van de Arbeidenjpartij, de
schuld. Maar vertegenwoordigers van de
kolonistenlobby zeggen dat ze daar niet
intrappen. De premier staat zodoende
onder zware druk van de rechtse partijen
in zijn regering om Ben-Eliezer te ont
slaan. Dat zou de minister van defensie,
die vecht om het leiderschap van de Ar
beiderspartij te behouden, waarschijnlijk
niet eens slecht uitkomen.
Politiek gematigde Israëliërs maken zich
dezer dagen niet alleen kwaad op de
'jeugd van de heuveltoppen', maar ook
op radicale kolonisten in de buurt van
Nabloes, die zich ten doel hebben ge
steld de wijde omgeving van hun neder
zettingen te zuiveren van Palestijnen. Bij
een van die zuiveringsacties schoten ko
lonisten eerder deze maand een 24-jarige
Palestijnse man dood, omdat ze vonden
dat de olijfgaard waarin hij werkte te
dicht bij hun nederzetting lag.
„Het mag eruit zien als het onschuldig
plukken van olijven, maar voor je het
weet beklimmen ze de heuvel en vallen
de nederzetting aan", was de reactie van
Jacov Heyman, een woordvoerder van de
kolonisten in Itamar,
De bewoners van ?ïfh nederzetting, sa
men met de nabijgelegen gemeenschap
pen Itschar en Tapuach, behoren tot de
radicaalste van de hele Westoever.
Rechts-extremistische groepen als Kach
en Kahane Chai zijn er sterk vertegen
woordigd. Ze hebben een simpele oplos
sing voor het conflict met de Palestijnen:
werk alle niet-Joden het land uit.
Volgens de inwoners van Palestijnse dor
pen in het noorden van de Westoever
terroriseren gewapende kolonisten het
gebied. Maar in Itamar zeggen ze geen
boodschap te hebben aan dat soort
klachten Daarvoor hebben ze de afgelo
pen twee jaar zelf een te hoge tol aan
mensenlevens betaald. Sinds september
2000 zijn elf inwoners van de nederzet
ting om het leven gekomen bij Palestijnse
aanslagen. Door de harde confrontaties
met kolonisten loopt de Palestijnse olijf
oogst, goed voor meer dan vijftien pro
cent van de totale landbouwproductie,
voor het tweede achtereenvolgende jaar
ernstig gevaar. Uitgaansverboden en
wegversperringen maken het plukkers
moeilijk of onmogelijk de olijfgaarden
bereiken.
Feestgangers in Dublin vieren -
traditiegetrouw in het café - de
uitslag van het referendum over
het Nice-verdrag. Foto: Reuters
genève/rtr - Medische organi
saties hebben vandaag een drin
gend beroep gedaan op rege
ringsleiders om akkoord te gaan
met een streng internationaal
antirokenverdrag. De organisa
ties, die tien miljoen artsen in
117 landen vertegenwoordigen^*
presenteerden hun visie op ta
baksgebruik in Genève aan Gro
Harlem Brundtland, de direc
teur-generaal van de wereldge
zondheidsorganisatie WHO.
Volgens de woordvoerder van
de organisaties zien dokters da
gelijks de gevolgen van roken en
meeroken. „Hoewel dokters een
grote rol kunnen spelen bij pre
ventieve en helende zorg, moe
ten we een vuist maken voor ef
fectieve regulering en wetgeving
tegen deze epidemie.
In het manifest pleiten de artsen
voor strenge maatregelen, waar
van overigens sommige al in
Nederland zijn ingevoerd. Zo
willen de doktors heldere, waar
schuwende teksten op sigaret
tenpakjes, een reclameverbod
op tabak en bescherming van
niet-rokers. Ook moet er een
einde komen aan 'misleidende
uitspraken dat sommige sigaret
ten minder schadelijk zijn dan
andere'.
De WHO had de organisaties
advies gevraagd. In mei 2003
moet er een internationaal ver
drag ter bestrijding van het ro
ken klaarliggen ter onderteke
ning door de 192 lidstaten.
Nederlands identificatieteam naar Bali
jakarta/gpd - De Indonesische
politie heeft dit weekeinde Abu
Bakar Bashir gearresteerd terwijl
hij in het ziekenhuis was opge
nomen. De 64-jarige moslimle
raar uit de buurt van Solo in
Midden-Java liet zich opnemen
toen duidelijk was dat hij zou
worden gearresteerd. De politie
gelooft niet dat hem iets man
keert.
De arrestatie is het resultaat van
grote druk op de Indonesische
autoriteiten die steeds volhiel
den dat er geen reden was Abu
Bakar aan te pakken. Die reden
zien zij nu wel. Maar Abu Bakar
wordt niets ten laste gelegd dat
met de aanslag op Bali te maken
heeft. Hij wordt verdacht van
betrokkenheid bij bomaansla
gen op tal van kerken met Kerst
mis 2000. Bashir zou leiding ge
ven aan Jemaah Islamiyah, de
Indonesische poot van al-Qae-
da, iets wat hij zelf altijd ont
kent.
Op Bali maakte de politie be
kend dat er bij de aanslag die
bijna tweehonderd mensen het
leven kostte, niet twee maar drie
explosies zijn geweest. Volgens
de Britse krant Sunday Times
heeft Jemaah Islamiyah de ex
plosieven hiervoor met geld van
al-Qaeda gekocht bij sympathi
santen binnen het Indonesische
leger. Volgens een niet nader ge
noemd geheim Amerikaans do
cument zou er 74.000 dollar
voor zijn betaald.
Er zit weinig schot in de identifi
catie van de slachtoffers. Neder
land heeft zes leden van het
rampenidentificatieteam naar
Indonesië gestuurd om te hel-
pen bij het onderzoek naar de
vier Nederlanders die officieel
vermist zijn. Zij komen vandaag
aan in Jakarta en reizen sameti
met ambassadeur S. Baron van
Heemstra naar Bali. Het team
werkte eerder mee aan identifi
catie van slachtoffers van de
Bijlmerramp.
Uit angst voor nieuwe terreur
hebben tal van landen hun bur
gers aangeraden zich af te vra
gen of ze wel in Indonesië moe
ten blijven.
De Amerikaanse ambassade
heeft niet-essentiële medewer
kers naar huis gestuurd. Neder
land houdt vast aan het negatie
ve reisadvies.
De ambassade heeft mensen
aangeraden winkelcentra en uit
gaansgelegenheden te mijden.
door onze correspondent
Theo Haerkens
Jakarta - Abu Bakar Bashir (64),
opa van zeven kleinkinderen, is
de verpersoonlijking van het
moslimfundamentalisme dat in
Indonesië opleeft onder de pa
raplu van de prille democratie.
Hij ontvluchtte het land nadat
hem een zware gevangenisstraf
was opgelegd en kwam prompt
terug na de val van Soeharto.
Soeharto en ook diens voorgan
ger Soekamo maakten korte
metten met de moslimradica
len. In het Indonesië van van
daag weten de autoriteiten niet
op te treden tegen mensen die
de democratische spelregels aan
hun laars lappen uit angst zelf
voor ondemocratisch door te
gaan.
Bashir (zijn naam wordt ook als
Ba'asyir geschreven) werd in
1979 tot negentien jaar cel ver
oordeeld omdat hij de gedachte
aanvocht dat de Pancasila-filo-
sofie uitgangspunt moest zijn
van alles. Voor hem was dat de
koran, het heilige boek van de
moslims. Toen zijn straf in '83
werd omgezet in huisarrest
vluchtte hij naar Maleisië, waar
hij handelde in honing en no
tenolie. Ondertussen verspreid
de hij het geloof, of eigenlijk zijn
geloof.
Bashir behoorde tot de harde
kem van moslimradicalen voor
wie al wat uit het westen komt
vies en voos is. Osama bin La
den is zijn held, en die visie
draagt hij ook aan de 2.000 stu
denten van de Al Mukmin-kost-
school in Ngruki. Hij stichtte die
samen met enkele geestverwan
ten op enkele kilometers van de
sultansstad Solo, in het hart van
Java.
De school is volkomen van de
buitenwereld afgesloten en jon-
ge*f> en meisjes - hoofddoek
vérplicht - groeien er geschei- V
Abu Bakar Bashir
Foto: AP/Achmad Ibrahim
den van elkaar op. Tv en radio
zijn taboe. Bezoekers maken al
tijd gewag van de portretten van
Osama bin Laden die overal
hangen naast anti-westerse slo
gans.
In het afgelopen jaar zijn dertien
ex-leerlingen in verscheidene
buurlanden opgepakt wegens
terroristische activiteiten. De
bekendste is explosievenexpert
Fathur Rahman Al Ghozi, die op
de Filippijnen werd gesnapt met
een ton aan explosieven, be
doeld om de VS-ambassade in
Singapore op te blazen. Al in '85
werd de school in verband ge
bracht met een aanslag op de
boeddhistische Borobudur.
Bashir heeft steeds ontkend de
leider te zijn van Jemaah Isla
miyah, de Indonesische poot
van al-Qaeda. Hij beweert dom
weg dat zoiets niet bestaat. Abu
Bakar streeft samen met andere
radicale groepen naar één grote
moslimstaat die - naast Indone
sië - Maleisië en de Filippijnen
omvat en waar de moslim wel-
geving sharia geldt.
