Keuze bij
PvdA uit drie
lijsttrekkers
BINNENLAND
Verkiezingen komen voor vrijwel alle partijen te vroeg
Kars Veling aan de kant gezet als lijsttrekker
Van Nieuwenhoven wil toch
De rouwclown maakt datje loskomt
Kleuter gered na massale zoektocht
LPF zet aanval op WD in Verlies Floriade 8 miljoen
ioord-fans
gehouden
M - De politie in Arnhem
jaterdagmiddag en -
zestien aanhangers van
ilclub Feyenoord aange-
qwegens openlijke ge
leging. Zes fans hadden
nvang van de wedstrijd
•Feyenoord vernielingen
Jicht in een trein. Zij zijn
[station aangehouden.
[itie hield vijf anderen in
itrum aan en vervolgens
vijf rondom het stadi-
dome. Feyenoord
van de gemeente Am-
ïts 900 supporters
n om risico's te be-
er en zoontje
I door brand
;rd - Bij een felle, uit
brand in een woning in
(Friesland), zijn zater-
itend een man en zijn
Eg zoontje om het leven
m. De moeder en een
intje wisten via het
lerraam te ontkomen
vuurzee. De vader wilde
ledenverdieping naar
gaan met het oudste
n zijn vrouw buiten op-
in. Hij kon hen echter niet
liken.
Ie ii-
i usmedewerker
rlijdt na val
vaa:
Ni
IAMEen 46-jarige mede
rvan het Groot Russisch
circus is in de nacht van
1in een zie-
lis overleden, nadat hij
circustent was gevallen.
1 n in uit het Noord-Holland-
%\vas zaterdagochtend in
am bezig met schoon-
irerk op het tentdak toen
gleed. Vermoedelijk is hij
ikkig met zijn hoofd op
ind terechtgekomen. Het
iffer had volgens de poli-
in veiligheidsmaatregelen
fen.
■orbank voor
amsterdam/anp - Jettje van
Nieuwenhoven, fractieleider in
de Tweede Kamer van de PvdA,
stelt zich beschikbaar als lijsttrek
ker van de Partij van de Arbeid
voor de komende verkiezingen.
Dat zei ze gisteren in het televi
sieprogramma Buitenhof. Tot nu
toe hadden alleen Tweede-Ka
merleden Bos en De Vries zich als
kandidaat gemeld.
Na de Algemene Beschouwin
gen zei Van Nieuwenhoven nog
dat zij geen kandidaat zou zijn.
Kort na de val van het kabinet-
Balkenende, vorige week, liet zij
al weten te twijfelen over die be
slissing. In Buitenhof zei ze dat
ze al woensdag wist dat zij zich
kandidaat zou stellen. „Zalm en
het CDA hebben eigenlijk gehol
pen bij die beslissing. Na een
halfuur wist ik: ik ga ervoor."
Van Nieuwenhoven heeft zich
tot doel gesteld 30 zetels binnen
te halen voor haar partij. Rege
ringsverantwoordelijkheid zit er
volgens haar nog niet in. „Als je
een grote klap hebt gehad, moet
je niet denken dat je er meteen
weer overheen bent." Maar
mocht de PvdA de grootste par
tij worden, dan is Van Nieuwen
hoven bereid om premier te
worden.
Mede-kandidaat Klaas de Vries
trekt zijn kandidatuur niet in, nu
er een tegenstander is voor Bos.
Hij stelde zich enige tijd geleden
beschikbaar toen het erop leek
dat niemand het wilde opne
men tegen Bos. De Vries vond
dat er wel wat te kiezen moest
zijn. „Ik houd ervan helder te
blijven. Ik heb me beschikbaar
gesteld, en ik blijf beschikbaar",
verklaarde hij gisteren.
De achterban van de PvdA lijkt
ingenomen met de beslissing
van Van Nieuwenhoven om zich
kandidaat te stellen als lijsttrek
ker. Sinds gistermiddag, toen
Van Nieuwenhoven haar kandi
datuur aankondigde, regent het
steunbetuigingen op de inter
netsite van de PvdA. „Eindelijk
een vrouw", en „een ijzersterke
kandidaat", luidden de com
mentaren. Van Nieuwenhoven
wordt verder charisma, visie,
humor, uitstraling, intelligentie,
ervaring, betrokkenheid en een
leuke debatteerstijl toegedicht.
Tot vrijdag kunnen zich nog
kandidaten voor het lijsttrekker
schap melden.
Minister De Hoop Scheffer (bui
tenlandse zaken) zei in Buiten
hof dat hij niet op de kandida
tenlijst van het CDA gaat staan.
Wel is hij eventueel bereid om
in een volgend kabinet weer zit
ting te nemen.
haarlem - Na de dinidown is er nu ook de rouwclown.
Gisteren werd dit fenomeen gepresenteerd op de algeme
ne begraafplaats in Haarlem-Noord. De clown zegt niets,
maar kijkt passanten alleen maar verwonderd aan. Zijn
schmink versterkt de trieste uitdrukking op zijn gezicht.
Hij loopt gebukt en heeft een oud koffertje in de hand. De
bezoekers zijn stil en lopen plechtig in de pas. 'Sssst',
'sssst', doet de clown driftig tegen een paar kinderen, en
maakt het geluid van een scheet. De kinderen giechelen
en hun ouders glimlachen. Dit is nou precies wat clown
Roelof van Wijngaarden bedoelt. „Die mensen zijn nu veel
meer ontspannen. Ze raken uit die kramp", zegt hij. Van
Wijngaarden is ex-dinidown. Clinidowns en rouwdowns
gaan een beetje op dezelfde manier te werk, weet hij.
Respectvol, zonder mensen voor gek te zetten. Maar in
één opzicht verschilt de benadering. „Bij clinidowns gaat
het erom de kinderen af te leiden van hun ziekte." Rouw
downs doen volgens hem bijna het tegenovergestelde: ze
maken misschien juist wel verdriet los.
Foto: United Photos de Boer/Marco de Swart
oorbeentjes
ht - In navolging van on-
leer de banken voor hart
en (Rotterdam) en voor
eiden) komt er ook een
f)or gehoorbeentjes. De
onderdeel van het UMC
t. Patiënten met een de-
een gehoorbeentje, zo-
kapot aambeeld, wor-
ade bank aan donorma-
geholpen. De bank ver-
elk jaar 200- tot 300 'set-
hoorbeen van donoren,
s hebben zo'n zeshon-
nensen donormateriaal
Vooral aambeeldjes zijn
er doelwit
idstichters
EtMOND - Onbekenden
n zaterdagmiddag voor
rde keer op rij geprobeerd
te stichten in een woning
Drentse Valthermond.
lis is eigendom van een
familie die momenteel
buitenland vertoeft. Het
rordt in de avonduren be
door de politie. Zaterdag
n de nog onbekende da-
chter op klaarlichte dag
rer een motief voor de
stichtingen tast de politie
iginhet duister.
ihte score
[eersexamen
rdam - Van de 18.000
!n die gisteravond mee-
aan het Nationale Ver
namen op SBS6, is slechts
ient geslaagd voor het
B-examen. Dat heeft het
lal Bureau Rijvaardig-
)ewijzen (CBR) na afloop
et tv-programma bekend-
iakt. Gemiddeld genomen
11 zo'n 55 procent van de
ef emers aan het officiële
fb examen. Aan het Verkeers-
02 en deden 15.000 mensen
ria sms en nog eens 3000
temet.
01
;enaar komt
bij bergtocht
Denis - Een 38-jarige in-
rvan Den Haag is zater-
®i het leven gekomen tij
een bergtocht op het ei-
Réunion in de Indische
CDe man deed mee aan
d raid', een gevaarlijke
5 dwars over het eiland die
11 gavond al aan een 48-jari-
ïnsman het leven had ge-
De Hagenaar stortte 50
naar beneden.
ft
imaert
iseur Annan
j p°*k - Secretaris-generaal
j; tnnan van de Verenigde
5 heeft de Nederlandse ge-
1-majoor Patrick Cam-
1 benoemd tot militair ad-
9 tbij de VN-afdeling voor
«missies. Cammaert (52),
e Australische generaal-
or Tim Ford opvolgt, is nu
f evelhebber van de VN-
r k in Ethiopië en Eritrea
'ee). Zijn termijn loopt 31
•eraf.
den haag/gpd - Medio januari kan de gang
naar de stembus weer gemaakt worden. Hoe
wel sommige partijen vorige week woensdag
nog aandrongen op verkiezingen in december,
vinden de meeste partijen het nader bezien
toch wel prettig wat extra tijd te krijgen. Want
er moet nog heel veel werk verzet worden. Bo
vendien: nieuwe partijen krijgen nu ook een
kans.
CDA
Het CDA staat op dit moment op grote winst
in de peilingen en zou het record uit 1986 en
1989 van 54 zetels kunnen evenaren. Van alle
partijen is het CDA wellicht het meest gereed:
premier Balkenende is al meteen voorgedra
gen als nieuwe lijsttrekker en in de partijkas zit
nog voldoende geld. Met welke partij het CDA
verder wil regeren, is ook al bekend: de WD.
Dat is uitzonderlijk: tot nu toe hield het CDA
vóór de verkiezingen vrijwel altijd alle opties
open. Enig risico: de impopulaire maatregelen
die het kabinet-Balkenende had aangekon
digd, kunnen het CDA nog gaan opbreken.
LPF
In één klap van nul naar 26 zetels bij de laatste
verkiezingen. Als het even tegenzifr/oor de
LPF maakt de partij straks de zelfde klap maar
dan in omgekeerde richting. Met het onder
ling geruzie en de val van het kabinet heeft de
partij veel krediet en geloofwaardigheid ver
speeld. De partij moet op zoek naar een lijst
trekker die de kiezer kan overhalen ze een
nieuwe kans te geven. Waarschijnlijk zal de
missionair minister Hilbrand Nawijn het nu
gaan proberen, maar niets is zeker bij deze
partij. Voor de campagne is geen geld.
WD
De WD is al met de campagne begonnen.
Lijsttrekker Zalm geldt als een goede en harde
campaigner, maar de vraag is of zijn partij vol
doende profiteert van de wanorde in de LPF.
Zeker omdat uit deze partij (Herben, Bomhofi)
harde verwijten komen over een door de WD
geregisseerde moord met voorbedachten rade
op het kabinet. De WD-kieslijst zal fors wor
den verjongd. De oud-bewindslieden Jorrits-
ma en Van Hoof hebben al aangekondigd niet
meer beschikbaar te zijn. Zalm wil na de ver
kiezingen verder met het CDA.
PvdA
Voor de Partij van de Arbeid komen de verkie
zingen veel te vroeg. De partij moet zich nog
beraden op haar koers, herstellen van de klap
bij de vorige verkiezingen en vooral: heeft nog
geen nieuwe lijsttrerafcer. Tot en met volgende
week vrijdag kunnen partijleden zich daarvoor
kandideren, waarna een schriftelijke stem
ming onder alle leden wordt gehouden. Tot
nu toe zijn oud-staatssecretaris Wouter Bos,
oud-minister Klaas de Vries en ook fractie-
vooratter Jeltje van Nieuwenhoven serieuze
kandidaten. Los van een nieuw verkiezings
programma, moet er ook een nieuwe kieslijst
worden samengesteld. Ook het oude campag
neteam is in zijn geheel onbekwaam ver
klaard. Het verkiezingsprogramma wordt ver
vangen door een bondig 'manifest'. In de pei
lingen staat de PvdA in ieder geval wel weer op
winst.
CroenLinks
Groenlinks had deze kabinetsperiode onder
andere willen gebruiken om Femke Halsema
te laten warmlopen als opvolger van de onbe
twiste leider Paul Rosenmöller. Die moet nu
wederom de lijst gaan trekken, iets waarvoor
de statuten van de partij bij de vorige verkie
zingen al moesten worden veranderd. De par
tij had al een ledencongres gepland in novem
ber. Op dat congres zal waarschijnlijk direct
over de nieuwe lijst worden besloten.
SP
Ook bij de SP had de kabinetsperiode moeten
dienen om een natuurlijke leiderswisseling
voor t^bereiden. In de vorige kabinetsperiode
liepen Kamerleden als Agnes Kant en Harry
van Bommel al warm om Jan Marijnissen op
te volgen. De vervroegde verkiezingen fietsen
daar nu tussendoor, maar voor de SP kunnen
ze eigenlijk niet vroeg genoeg komen. Marij
nissen zal gezien de huidige peilingen de partij
waarschijnlijk nóg meer zetels bezorgen dan
de huidige negen. De partijkas van de SP is
niet overmatig gevuld, maar door de perma
nente buitenparlementaire strijd die de partij
voert hoeft geen hele nieuwe campagne uit de
grond te worden gestampt. Een ledencongres
de komende maand stond al op het program
ma.
D66
De eerste landelijke verkiezingscampagne van
Thom de Graaf is dramatisch verlopen: zijn
partij halveerde van veertien naar zeven zetels.
De Graaf heeft er niettemin opnieuw zin in. Of
hij ook opnieuw lijsttrekker wordt, hangt ech
ter af van de leden. Die stellen, vermoedelijk
op 16 november, de lijstvolgorde vast. De par
tijkas is bij de vorige verkiezingen nog niet he
lemaal geplunderd. Omdat na de dood van
Fortuyn veel spotjes en advertenties werden
afgeblazen, is ruim de helft van het budget
nog 'in kas'.
Christenunie
Voor de Christenunie komen de verkiezingen
erg ongelegen. Dit weekeinde kreeg partijlei
der Kars Veling te horen dat hij niet de ko
mende campagne mag gaan leiden. Zijn de
buut in mei is de partij slecht bevallen: te slap,
niet genoeg geprofileerd, was het oordeel. De
gedoodverfde nieuwe kandidaat is Leen van
Dijke. Van hem wordt een pittige campagne
verwacht: hard tegen de misdaad maar warm
voor het milieu. De partij komt netels de PvdA
met een nieuw 'manifest' in plaatflnin een
verkiezingsprogramma en belegt volgende
week een ledenvergadering.
Nieuwkomers
Staat er na het debacle van de LPF een nieuwe
Pim Fortuyn op, om de ontgoochelde 1,6 mil
joen Fortuyn-stemmers opnieuw naar de
stembus te lokken? Dat is een spannende
vraag de komende maanden. LPF-minister
Heinsbroek, zeker charismatisch maar ook
een ruziemaker, beraadt zich op de oprichting
van een eigen partij. LPF-ffactieleider Mat
Herben heeft geen ambities meer. De dissi
denten De Jong en Eberhard blijven 'gewoon'
LPF-lid hebben ze dit weekeinde laten weten.
En wat doet Wijnschenk, als 'Judas' buiten de
deur gezet door zijn 23 collega-fractieleden?
Leefbaar Nederland-architect Jan Nagel
broedt eveneens op een nieuwe partij. Ook is
het niet ondenkbaar dat LN-lijsttrekker Fred
Teeven nog een aantal LPF-Kamerleden aan
zich weet te binden.
De politie zoekt met man en macht naar het vermiste Duitse meisje. Foto: ANP/Bas Rutten
meerlo/gpo - Na een massale
zoekactie met behulp van
speurhonden en helikopters, is
gistermiddag het driejarige
Duitse meisje Janina Vogel in de
bossen bij het Limburgse Meer-
lo teruggevonden. De toestand
van het kind uit Duisburg is re
delijk tot goed te noemen. Het
meisje verbleef met haar ouders
op camping 't Karrewiel en wist
zaterdagmiddag om een uur of
twee in een onbewaakt ogenblik
te verdwijnen.
Uiteindelijk wist een politie-
speurhond de kleuter gistermid
dag even na twee uur te lokali
seren tijdens de zoekactie waar
bij in totaal honderd agenten en
andere hulpverleners betrokken
waren. Omdat het bosrijke ge
bied bij de camping veel moe
rassen en waterplassen telt,
werd naarmate het zoeken
steeds langer duurde voor het
leven van het kind gevreesd.
Hoewel voor een misdrijf geen
aanwijzingen bestonden, begon
een rechercheteam uit voorzorg
campinggasten en omwonen
den te ondervragen. Op die ma
nier zou volgens een politie
woordvoerder geen achterstand
bestaan, in het geval dat het
meisje toch ontvoerd zou zijn.
Het kind werd zaterdag voor het
laatst bij de toegang tot de cam
ping gezien. Toen een eerste
zoektocht met speurhonden
niets opleverde, kamden vijftig
leden van de mobiele eenheid
en andere hulpverleners het ge
bied rond de camping de hele
zaterdagnacht uit. Twee heli
kopters van de Koninklijke
Luchtmacht maakten gebruik
van infrarood-apparatuur om
het meisje op te sporen. Gister
ochtend traden een nieuw pelo
ton van de ME en een brand
weerteam aan. De ouders en het
kind werden gistermiddag in
bescherming genomen tegen de
massaal toegestroomde media.
Volgens de woordvoerder van
de politie hadden zij dusdanig
in angst gezeten dat zij verder
met rust gelaten wilden worden.
Als gevolg van de koude nacht
was de peuter licht onderkoeld.
utrecht/gpd - De WD is de eni
ge schuldige aan de val van het
kabinet. Die conclusie trokken
leden, fractie en bewindslieden
van de LPF zaterdag eensgezind
tijdens het druk bezochte partij
congres in Utrecht. Met een
nieuw bestuur onder leiding van
de afwezige Ed Maas, Marten
Fortuyn als coach en een uitge
stoken hand naar ex-minister
Heinsbroek wil de partij met
hernieuwd elan de verkiezingen
ingaan. Beoogd lijsttrekker Na-
wijn heeft echter nog geen be
slissing genomen.
Daverend applaus was er voor
fractievoorzitter Herben en ook
minister Nawijn (vreemdelin
genzaken) kon zich in de sym
pathie van de 700 leden koeste
ren. De kritiek bleef gereser
veerd voor de WD en met name
fractievoorzitter Zalm. „Zalm
was vanaf het begin weifelachtig
over dit kabinet. Als hij de kans
krijgt, trekt hij de stekker eruit,
dachten wij al. Vervolgens heb
ben wij hem die aanleiding ge
geven", analyseerde Kamerlid
Van den Brink de situatie. „We
moeten de handschoen oppak
ken die de WD heeft gegooid",
zei Sörensen van Leefbaar Rot
terdam. Terwijl Van den Brink
zich naar zijn varkens spoedde,
was de stemming voor een
nieuw bestuur nog in volle gang.
Het interimbestuur met Maas,
Hammerstein, Both en Van Dil
len was toen al met 95 procent
van de stemmen verkozen. De
afwezigheid van voorzitter Maas
wekte wat wrevel, maar volgens
bestuurslid Hammerstein moest
Maas met zijn familie op vakan
tie. .Anders had dat tot proble
men geleid met zijn vrouw."
Hammerstein weersprak het ge
rucht dat Maas op zijn vast
goedbedrijf VHS zat om de ad
ministratie te vernietigen in ver
band met een aanstaande inval
van de FIOD.
door Jacob van der Meulen
haarlemmermeer/gpd - Door
tegenvallende bezoekersaantal
len heeft de tuinbouwwereld-
tentoonstelling Floriade de ge
meente Haarlemmermeer opge
scheept met een verlies van acht
miljoen euro. Gisteren, de laat
ste dag van de Floriade, werd de
eindbalans op 2,1 miljoen beta
lende bezoekers vastgesteld. De
organisatie had 2,7 miljoen be
zoekers nodig om de kosten te
dekken.
Bij een tussenbalans in augustus
bleek de Floriade al op een mil-
joenenverlies af te stevenen. Als
slotoffensief werd een intensieve
publiciteitscampagne opgestart
die vooral het Nederlandse ge
zin naar de expositie moest trek
ken.
Uit bezoekersonderzoeken was
gebleken dat vooral deze cate
gorie de Floriade massaal links
heeft laten liggen. De extra pu
bliciteit heeft daarin echter geen
verandering gebracht, zo bleek
op de overigens zeer goed be
zochte slotdag.
De twee initiatiefnemers van de
Floriade 2002, de gemeente
Haarlemmermeer en de Neder
landse Tuinbouw Raad (NTR),
kondigden gisteren een diepgra
vend onderzoek aan naar de te
genvallende resultaten.
Volgens NTR-voorzitter Lange-
slag moet daaruit lering worden
getrokken voor de volgende Flo
riade die in Nederland wordt ge
houden, in 2012. De uitkomsten
van het onderzoek zullen bepa
lend zijn voor de omvang, de lo
catie en de financiering van de
expositie.
Volgens Langeslag zal de Floria
de overigens nooit het karakter
van een attractiepark krijgen. De
internationale koepelorganisatie
die de wereldexpo jaarlijks aan
een ander land gunt, zou daar
mee niet akkoord gaan.
amersfoort/gpd - Kars Veling
keert niet terug als lijsttrekker
van de Christenunie. Dat heeft
het partijbestuur beslist. Vol
gens voorzitter Van Daalen
meent de achterban van de par
tij 'in grote meerderheid' dat de
huidige partijleider niet in staat
is de standpunten van de Chris
tenunie 'op een aansprekende
manier' te verwoorden. Veling
zelf betreurt de beslissing van
het bestuur, maar legt zich er
wel 'loyaal' bij neer.
Van Daalen geeft twee redenen
aan voor de beslissing van het
bestuur. De eerste is gelegen in
het geconstateerde gebrek aan
draagvlak, de tweede in het feit
dat Veling de afgelopen weken
door vermoeidheidsverschijnse
len ziek thuis zit. „Hij heeft zich
de enorme kritiek op zijn func
tioneren, die vaak van mensen
kwam die dicht bij hem staan,
sterk aangetrokken. Onze ver
wachting is dat die kritiek ook
de komende tijd zal aanblijven,
waardoor hij opnieuw tegen een
muur kan oplopen. Als bestuur
kunnen we de verantwoordelijk
heid niet nemen om hem en de
partij dat aan te doen."
Veling laat deze argumentatie
aan het bestuur. Hij zegt niet
rancuneus te zijn over de be-
stuursbeslissing, maar vindt
haar wel jammer. Ook verklaart
hij dat hij graag opnieuw de lijst
van de Christenunie had willen
aanvoeren. „Ik voel me weer fit
en draag de Christenunie een
warm hart toe." Veling erkent
dat hij zich in de Kamer nog on
voldoende heeft kunnen laten
zien, maar weerspreekt dat zijn
ziekteverlof hem zou verhinde
ren terug te keren als lijsttrekker.
„Mijn medische adviseurs den
ken daar anders over."
Veling bezint zich nog op de
vraag of zich beschikbaar stelt
om als gewoon Kamerlid terug
te keren. Volgens Van Daalen is
dat mogelijk. Ook weet Veling
niet of hij voor de periode tot en
met de verkiezingen als fractie
voorzitter terugkeert. Op 9 no
vember beslist de partij over de
nieuwe lijst voor de verkiezin
gen. Het bestuur zal na raadple
ging van de leden met één kan
didaat lijsttrekker naar voren ko
men.
