Megawatti: Aanslag op
Bali was te voorkomen
BUITENLAND
Angst is de grootste raadgever in Verenigde Staten
België zet vijfjarig kind op vliegtuig terug naar Congo
1
>me verwerpt
npak seksueel
c sbruik in VS
President wast veiligheidsdienst de oren na bloedbad in Kuta
Gijzeling school zonder bloedvergieten beëindigd
Italië weer decor van stakingen
en onderzoek
ar Riefenstahl
l
b
i"t kfurt - In Duitsland heeft
ie het onderzoek gestaakt
de uitspraken van de 100-
eLeni Riefenstahl, de favo-
filmmaker van Adolf Hit-
ne jj zei het afgelopen voor-
ol dat er in de Tweede We-
o: jorlog niets met de zigeu-
ro was gebeurd die in 1940 en
idi gedwongen waren mee te
ien aan haar film Tiefland.
>ns een organisatie van zi-
ers zijn twintig van de 48
ners naar het concentra-
mp Auschwitz terugge-
nadat de opnames wa-
oltooid. De meeste van
iben het kamp niet
fd. De organisatie be-
RiefenstaJhl daarom van
schandelijke leugen'. Vol-
het Openbaar Ministerie
ankfurt is er weinig alge-
jBi belang bij een vervolg
*|het onderzoek. De aankla-
-fereerde daarbij aan de
g ijd van Riefenstahl.
- F: Angola is
i miljard kwijt
Hen - Uit de boeken van de
Ilese regering is afgelopen
jijna 1 miljard dollar (on-
evenveel euro) verdwe-
II Dat blijkt uit een rapport
iet Internationaal Mone-
'onds (IMF). De regering
Angola spreekt de beschui
ten tegen. Het land is in
•rieden vaak beschuldigd
aude en corruptie op gro-
jiaal, maar het is voor het
dat een gevestigd instituut
et IMF er melding van
'Wen bij aanslag
t Filipijnen
31
la - Op de Filipijnen zijn
zeker drie mensen om-
ïen en meer dan twintig
nd geraakt toen een bom
ofte in een bus. Donder-
wamen bij twee explosies
Zuid-Filipijnse stad Zam-
ga zeven mensen om het
len raakten er meer dan
erd gewond. Niemand
de verantwoordelijkheid
jeist voor de aanslagen. De
Iei e vermoedt dat rebellen
r M)u Sayyaf erachter zitten.
lerikanen weg
iai Ivoorkust
Rington - Washington
:hi \iijdag het vredesplan van
aa dent Laurent Gbagbo van
kust verwelkomd, maar
de Amerikanen in het
-Afrikaanse land toch op
md te verlaten. Een rege-
woordvoerder in Washing-
ei dat de situatie ondanks
j0 redesakkoord explosief
Familieleden van diplo-
n en ambassadepersoneel
0 liet onmiddellijk nodig is,
t geëvacueerd. Naar schat-
!800 Amerikanen verblij-
ïog in Ivoorkust, ondanks
1 vechten tussen opstandige
airen en het regeringsleger.
u dan tweehonderd Ameri-
h( q hebben inmiddels het
zjj verlaten.
i»tr-afp - Het Vaticaan
irpt het actieplan van de
ikaanse bisschoppen tegen
leel misbruik door pries-
De bisschoppen moeten in
mverking met het Vaticaan
nieuwe voorstellen komen
deze priesters te kunnen
èn. Dat heeft de Heilige
bepaald in een gisteren ge-
ceerde brief.
>esluit van Rome betekent
forse tegenslag voor de
ikaanse bisschoppen, die
wangedrag van pedofiele
Iters proberen aan te pak-
In reactie op een golf van
chandalen in de Ameri-
se RK-Kerk besloten de 288
)ppen in juni in Dallas tot
o-tolerancebeleid'. Dat
in dat priesters tegen wie
rdige beschuldigingen
iueel misbruik zijn inge-
jt, meteen uit hun functie
worden gezet,
volgens het Vaticaan zijn
irgestelde richtlijnen ver-
'd, wettelijk gezien voor
dan één uitleg vatbaar,
en onduidelijk. Sommige
ingen zijn bovendien
lijk in overeenstemming te
[en met het kerkelijk wet-
De Amerikaanse bis-
in zijn intussen akkoord
met het voorstel van het
een commissie in te
om de plannen te her-
;i bisschop Wilton Grego-
itter van de Amerikaan-
loppenconferentie.
de kritiek op de voor-
prijst de Heilige Stoel de
tingen van de bisschop-
>m het seksueel misbruik
pakken.
[aticaan is altijd bang ge-
dat beschuldigde priesters
'ijk worden gestraft, voor-
ra overtreding is bewezen,
fcelijke crisis rond seksu-
sbruik in de Verenigde
heeft al tot het ontslag
ongeveer driehonderd
door onze correspondent
Pascale Thewissen
brussel - In België is opschudding
ontstaan over de beslissing van de
vreemdelingendienst om een vijfjarig
Congolees Idnd moederziel alleen op
het vliegtuig terug naar Kinshasa te
zetten.
Volgens de VN-vluchtelingenorganisa
tie (UNHCR) is in het Afrikaanse land
niemand die voor het meisje wil of
kan zorgen. Haar vader is - aldus de
krant De Morgen, die de zaak gisteren
aan het licht bracht - vermoedelijk
vermoord; haar moeder verblijft in
Canada, waar ze asiel heeft aange
vraagd.
Grote vraag is dan ook of het meisje
donderdagavond door iemand op het
vliegveld van Kinshasa is opgevangen.
Een woordvoerster van de vreemde
lingendienst kon daar gisteren geen
uitsluitsel over geven.
Het is niet voor het eerst dat de Belgi
sche vreemdelingendienst in op
spraak is. Eerder dit jaar werd bekend
dat een Georgische man die aan een
zeer besmettelijke voim van tubercu
lose leed na een verblijf van twee
maanden in een asielzoekerscentrum
op straat was gezet met het verzoek
België te verlaten. De man zwieif twee
weken rond alvorens zich vrijwillig te
melden bij een Brussels ziekenhuis.
De zaak van de vijfjarige Tabita Mubi-
lanzila speelt al sinds 18 augustus. Op
die dag komt het meisje aan in Brus
sel, samen met een man die zich uit
geeft voor haar vader. Het blijkt echter
om een oom te gaan, die in Nederland
verblijft
Omdat het meisje niet over geldige
reisdocumenten beschikt en van haar
echte ouders elk spoor ontbreekt,
wordt ze overgebracht naar het geslo
ten asielzoekerscentrum bij vliegveld
Zaventem, waar andere gestrande
vluchtelingen zich over haar ontfer
men.
De dienst Vreemdelingenzaken besluit
vrij snel het meisje uit te wijzen.
Ondanks de smeekbede van de oom,
die het meisje naar haar moeder in
Canada wil brengen. De vrouw is daar
een procedure tot gezinshereniging
begonnen.
Zowel de Canadese autoriteiten als de
Canadese ambassade in Parijs zouden
zich bereid hebben verklaard om
daaraan mee te werken.
De Belgische vreemdelingendienst be
weert echter dat de moeder het kind
helemaal niet terugwil en vraagt de
Belgische ambassade in Kinshasa op
zoek te gaan naar familieleden in
Congo.
De oma van het meisje en een andere
oom blijken nog in het Afrikaanse
land te wonen. Waarop Tabita don
derdagochtend op het vliegtuig wordt
gezet.
Volgens de UNHCR, die een onder
zoek is gestart naar het lot van de vijf
jarige Tabita, woont in Congo echter
alleen nog een jonge neef van de
moeder, die nog studeert en niet in
staat is om een kind op te voeden.
door onze correspondent
Theo Haerkens
Jakarta - De Indonesische presi
dent Megawati Soekarnoputri
heeft de veiligheidsdiensten de
oren gewassen en gezegd dat de
verwoestende aanslag in Bali vo
rige week voorkomen had kun
nen worden als het bestuursap
paraat beter zou functioneren.
Ze zei dit in Jakarta in een toe
spraak tot de vereniging van ge
pensioneerde militairen. Indo
nesië heeft zich steeds doof ge
houden voor de mogelijkheid
van terrorisme binnen zijn
landsgrenzen.
De president die op Bali de plek
van de aanslag te bezocht staat
zelf ook bloot aan kritiek, omdat
zij haar agenda volgens plan uit
voert. Critici vinden dat zij zich
helemaal vrij moet maken voor
de strijd tegen het terrorisme nu
in één klap duidelijk is gewor
den dat Indonesië daar niet voor
is gevrijwaard.
Waarnemers gaan ervan uit dat
de aanslag waarbij bijna twee
honderd mensen omkwamen
en ruim driehonderd gewond
raakten, de positie van de Indo
nesische president versterkt. Zij
zou nu kunnen afrekenen met
radicale moslimgroeperingen
die voortdurend onrust stoken.
Gisteren verlieten enkele hon
derden medewerkers van de
Amerikaanse ambassade met
hun gezin Indonesië uit angst
De vermeende leider van de radicale moslimgroep Jemaah Islamiyah
wordt het ziekenhuis van Solo op Java ingereden nadat hij gisteren
onwel was geworden tijdens een persconferentie. Abu Bakar Bashir
(64) zou zich juist vandaag moeten melden bij de politie in Jakarta
voor een verhoor over mogelijke betrokkenheid bij terroristische ac
tiviteiten. Foto:AP
voor nieuwe terreur. Ook andere
landen hebben burgers opge
roepen Indonesië te verlaten als
ze er geen dringende bezighe
den hebben. Nederland heeft
een negatief reisadvies afgege
ven en de ambassade ried inwo
ners van Jakarta aan grote win
kelcentra, bioscopen en bars te
mijden.
De politie heeft Abu Bakar
Ba'asyir, de geestelijk leider van
de Jemaah Islamiyah, die be
schouwd wordt als de Indonesi
sche tak van het terreurnetwerk
al-Qaeda, opgeroepen om vra
gen te beantwoorden. Het is niet
duidelijk of er al een formeel ar
restatiebevel is tegen de 64-jari-
ge moslimgeestelijke uit de
buurt van Solo die een fanatiek
bewonderaar is van Osama bin
Laden en een even fervent te
genstander van het goddeloze
westen. Maleisië, de Filippijnen
en Singapore hebben hem al
lang op de lijst staan van ge-
zochten, maar Indonesië hield
tot 'Bali' steeds vol dat er onvol
doende reden was hem op te
pakken.
Onder grote internationale druk
wordt hij nu opnieuw aan de
tand gevoeld. Niet in verband
met de aanslag in Bali, maar we
gens een serie bomaanslagen
met Kerstmis 2000. Ba'asyir zei
zelf aan dat hij mogelijk wordt
opgepakt en beschuldigde het
westen ervan daar de hand in te
hebben. Gelijk daarna vervoeg
de hij zich bij het ziekenhuis
wegens ademhalingsproblemen
en hartklachten. Het is niet on
gebruikelijk dat verdachten zich
ziek melden om tijdelijk aan de
sterke arm of veroordeling door
de rechter te ontkomen.
Zestienjarige Duitse jongen geeft zich over aan autoriteiten
door onze correspondent
Wierd Duk
Berlijn - Een gijzeldrama in een
school in de Duitse plaats Wai-
blingen is gisteravond na zesen-
half uur zonder bloedvergieten
geëindigd. De 16-jarige gijzelne
mer, gewapend met een 9 milli
meter vuurwapen, liet tegen
kwart voor tien zijn laatste gijze
laars, twee 11- en 12-jarige
scholieren, vrij en gaf zich over
aan de autoriteiten.
De jongeman was gistermiddag
rond drie uur het computerlo
kaal van de Friedensschule in
Waiblingen, in de zuidelijke
deelstaat Baden-Württemberg,
binnengedrongen. De jongen
haalde daarop een pistool te
voorschijn en nam verschillende
leerlingen en leerkrachten in gij
zeling.
De gijzelnemer onderhield per
mobiele telefoon contact met de
autoriteiten. Hij eiste behalve
een pizza ook een miljoen euro
losgeld en de beschikldng over
een vluchtauto. De jongen is,
volgens Duitse media, een voor
malige leerling, die om onopge
helderde redenen wraak wilde
nemen op de schoolleiding. Hij
zou ooit op onnatuurlijke wijze'
van school zijn verwijderd.
Duitsland is dit jaar eerder op
geschikt door gijzeldrama's op
scholen. In april van dit jaar
schoot de 19-jarige Robert
Steinhauser zestien mensen
dood in een gymnasium in Er
furt In februari terroriseerde
een voormalige scholier uren
lang het stadje Freisingen bij
München. Die 22-jarige ver
moordde uit wraak onder ande
ren zijn vroegere werkgever en
de directeur van zijn voormalige
school, alvorens de hand aan
zichzelf te slaan.
Speciale anti-terreureenheden
drongen 's avonds het schoolge
bouw in Waiblingen binnen.
„Wij zijn op alles voorbereid",
zei een politie-woordvoerder.
Op dat moment hield de dader
nog twee scholieren in gijzeling.
Aanvankelijk had de gijzelnemer
de hele computerklas gegijzeld.
Vier leerlingen zouden zich vrij
willig bij hem als gijzelaars heb
ben gemeld, waarop de overige
scholieren door de jongen wer
den weggestuurd. Ook een lera
res bevond zich onder de gijze
laars, maar zij slaagde er gedu
rende het drama in om weg te
komen. Later kwamen ook nog
twee van de vier gegijzelde kin
deren vrij.
Behalve de politie, die de omge
ving van de school afzette, wa
ren gisteren ook geestelijke
hulpverleners ter plekke. Vol
gens voormalige schoolkamera
den is de jongen een 'Bundes-
wehr-freak' en kleedt hij zich
graag in legerplunje. Hij zou
vaak hebben opgesneden over
een wapen dat hij in zijn bezit
had en zou bij gelegenheden
een kogelvrij vest hebben gedra
gen.
Na het gijzeldrama in Erfurt,
waarbij de dader, die lid was van
een schietclub. in het bezit
bleek te zijn van een zwaar kali
ber wapens, is de wapenwetge-
ving in Duitsland aangescherpt.
Desondanks is het niet moeilijk
om op de zwarte markt een
vuurwapen, meestal afkomstig
uit Oost-Europa of de voormali
ge Sovjet-Unie, op de kop te tik
ken.
rojme - Italiaanse demonstranten kwamen gisteren
bijeen op het grote plein voor het Colosseum in Ro
me tijdens een algemene staking georganiseerd
door de grootste vakbond van Italië, de CGIL Meer
dan een miljoen mensen deden mee aan de staking,
de tweede van dit jaar. Net als de vorige keer is de
staking gericht tegen het voornemen van de rege-
ring-Berlusconi om de Arbeidswetgeving te versoe
pelen, waardoor het onder andere gemakkelijker zal
worden om werknemers te ontslaan. Daarnaast zijn
veel Italianen boos op Berlusconi wegens het ge
brek aan initiatieven om werk te creëren.
Foto: EPA/Claudio Onorati
door onze correspondent
Ans Bouwmans
Washington - De media spelen een grote rol bij
het creëren van angst onder de bewoners van
Washington, schrijft onze correspondent in de
VS, Ans Bouwmans. Ze woont in het gebied
waar de sluipschutter actief is. 'We móeten
bang zijn.'
Hoeveel mensen in Washington herinneren
zich nog James E. Swann jr.? Niet al te veel.
Zijn naam is de afgelopen weken slechts een
enkele keer opgedoken in de uitputtende reeks
verhalen over de sluipschutter die ons - de vier
miljoen bewoners van de metropool aan de
Potomac - dagelijks bereiken. Maar de 'shot-
gun stalker' was in het voorjaar van 1993 bijna
zo berucht als de 'sluipschuter' nu.
James E. Swann - destijds 28 jaar oud - terrori
seerde in het voorjaar van 1993 twee maanden
lang de wijken Columbia Heights en Mount
Pleasant in Washington. Hij schoot volstrekt
willekeurig mensen neer. Een 28-jarige vrouw
die haar hondjes Tonto en Pal uitliet. Een man
die op weg was naar de winkel. Veertien keer
haalde hij de trekker van zijn hagelgeweer
over. Het resultaat: vier doden en vijf gewon
den.
Nerveuze mensen uit de wijde omgeving van
Washington belden de politie. Honkbalpetjes
en blauwe auto's waren in die maanden de
symbolen van angst. Winkels klaagden over la-
Een stuk zeil moet bezoekers van dit tankstation enige bescherming bieden tegen de scherp
schutter. De meeste van de elf slachtoffers werden bij tankstations neergeschoten.
Foto: EPA/Luke Frazza
gere omzet. Er waren reportages over de angst
voor het ongerichte schot hagel van de schut
ter, die zijn slachtoffers koos zonder onder
scheid te maken. Maar wie het archief van de
plaatselijke krant er op naslaat, ziet onmiddel
lijk het grote verschil met oktober 2002.
tal stukken in de Washington Post dat in héél
1993 aan de 'shotgun stalker' werd gewijd - hij
werd gepakt en vervolgens ontoerekeningsvat
baar verklaard - haalt het niet bij de zondvloed
die na 2 oktober is losgebarsten. Sommige re
denen liggen voor de hand. Deze keer is de
zijn met name de 'veilige' buitenwijken die hij
onveilig maakt, en niet twee achterstandswij
ken in de 'moordhoofdstad'. Er is een kind ge
wond geraakt. De sluipschutter schiet vaker
raak en zijn aanslagen zitten korter op elkaar.
Maar er moet meer aan de hand zijn, anders is
de exorbitante aandacht voor de 'jacht op de
sluipschutter' niet te verklaren. Zeker is dat het
fenomeen 'angst' sinds 11 september aanzien
lijk belangrijker is geworden. Vroeger - in het
tijdperk voor 11 september - dachten 'we' nog
heel nuchter dat er altijd en overal een kans
bestaat op de dood of geweld. Maar al te veel
dachten 'we' daar maar niet aan, want zo
groot is die kans niet en je kunt er toch eigen
lijk niks aan veranderen.
Maar sinds 'angst' in de VS de grootste raadge
ver is geworden, is het officieel beleid om het
zekere voor het onzekere te nemen. Van hoog
naar laag, van Irak tot afgelaste schooltoer-
nooien. Risico's moeten worden vermeden, tot
in het absurde toe. Dit weekend heeft de ge
meente Rockville een show van antieke auto's
afgelast. Mensen zouden op weg naar de show
wel eens op een pompstation neergeschoten
kunnen worden, zei een woordvoerder.
Het effect van de angst uitstralende autoritei
ten wordt versterkt door de media. Er zijn
méér media, meer concurrentie, en allemaal
boksen ze tegen elkaar op in de wetenschap
dat angst verkoopt. Alles wordt uitvergroot, el
ke invalshoek wordt minutieus uitgeplozen en
de volgende dag nog maar eens overgedaan.
Dit is toch wat de kijkers en lezers willen? Het
oorlog in Irak. De dreiging is te bevatten, maar
tegelijkertijd lekker griezelig. Als een film
waarnaar je gefascineerd kijkt.
Het gevaar is dat mensen gaan denken dat de
schutter-infotainment op tv de realiteit is. Het
is niet langer de vraag óf wij - de inwoners van
deze regio - bang zijn. We móeten bang zijn.
De gelovigen en fatalisten komen nauwelijks
in beeld of worden in een paar regRls afge
daan. Dat zijn mensen die hun angsten niet
onderkennen en ze leveren bovendien niet
zulke leuke kopij op. Verslaggevers waarschu
wen dat mensen die gewoon doorgaan met
hun leven, toch altijd gedachten over de
schutter in hun achterhoofd hebben of over
hun schouder kijken.
Angst is goed, weet je. We zijn deze dagen
'verenigd in angst' - we hebben iets om over te
praten met vreemden. En zijn we niet samen
sterk geworden van de recente angstplagen,
van 11 september en miltvuur tot het w es mijl-
virus?
Het is een verwrongen werkelijkheid. En de
buitensporige aandacht voor de sluipschutter
begint wrang te worden. Washington is niet
langer de moordhoofdstad die ze in 1993 was,
maar met 200 moorden tot nu toe dit jaar (7 in
de afgelopen 7 dagen) is moord en doodslag
hier een dagelijks fenomeen. Irina Hans is zo'n
'gewone' dode die zaterdag zomaar op weg
van de metro naar huis doodgeschoten werd.
De 'sluipschutter' is niet God, maar hij bepaalt
wel of je nieuws bent, van Den Haag tot Paler
mo.
