KUNST CULTUUR
Museum Boijman
miljoenen duurde
'Toneel fascineert me omdat ik tv niet meer leuk vind;
c
Dankd Jones: eerst de
blues, dan de rock 'n roll
Totaalbeeld van een verloren relatie
Kees van
Kooten
debuteert met
komedie in
Leidse
Schouwburg
Bezuinigingen teniet gedaan door tegenvallers
Kunst van kasten
Poppodium
Breda open
HOC 941
zaterdag ig OKTOBER 20(
1IS-S
[b<
en de
iktob
Xaviera Hollander
leest voor
den haag - Xaviera Hollander
leest 27 oktober, in Literair The
ater Branoul in Den Haag, voor
uit haar nieuwe boek 'Kind af.
Het is een aangrijpend relaas
over de schokkende ervaringen
van haar en haar familie in de
Jappenkampen. Het drukt ons
met de neus op rauwe emoties,
triomfen en de overwinning
van drie zeer uitzonderlijke
mensen, aldus Branoul. Aan
vang 15.00 uur.
Foto: Dick Hogewoning
Viesprijs voor
Abdelkader Benali
Amsterdam - De Van der Vies
Prijs gaat dit jaar naar Leide-
naar Abdelkader Benali voor
zijn toneeltekst 'Yasser'. Illu
stratrice Yvonne Jagtenberg
krijgt het Charlotte Kohier Sti
pendium 2002. Dit heeft de
Vereniging van Letterkundigen
bekend gemaakt. Benali won de
driejaarlijkse Van der Vies Prijs
voor het beste toneelwerk dat
tussen september 1999 en au
gustus 2002 werd gepubliceerd.
De uitreiking van de prijzen is
op 15 november in het Amster
damse Arti et Amicitiae.
Nieuwe filmprijs
mensenrechten
Amsterdam - Zowel het Inter
national Film Festival Rotter
dam (IFFR) als het Internatio
nal Documentary Festival Am
sterdam (IDFA) reiken dit jaar
een nieuwe prijs uit voor films
over mensenrechten. De trofee
is een initiatief van Amnesty In
ternational en de stichting
DOEN. De prijs wordt voor de
eerste keer uitgereikt tijdens de
IDFA die van 21 november tot
en met 1 december wordt ge
houden. Voorzitter van de jury
is daar de actrice Vanessa Red
grave. Aan de prijs is 5000 euro
als stipendium en een 'beschei
den uitbreng van de film in Ne
derland' verbonden, aldus de
initiatiefnemers.
Sikkens Museum
wil verzamelaars
sassenheim - Het thema van
het museumweekend in 2003 is
'verzamelen'. Ter gelegenheid
daarvan biedt het Sikkens Mu
seum dat weekeinde aan circa
25 verzamelaars de ruimte hun
collectie tentoon te stellen. Dat
kan op allerlei gebied: speel
goed, blikken, spaarpotten, pla
ten enz. Belangstellenden kun
nen zich melden bij het Sikkens
Museum, Wilhelminalaan 1,
Sassenheim, tel. 0252-221089.
45.000 bezoekers
Nieuwe Kerk
Amsterdam - Ongeveer 45.000
mensen hebben de tentoonstel
ling 'Beelden in de Nieuwe
Kerk' in Amsterdam gezien. De
tentoonstelling van sculpturen,
objecten en installaties van de
laatste vijftig jaar uit het Stede
lijk Museum, is morgen voor
het laatst te bezoeken. De ten
toonstelling was de eerste van
drie in samenwerking met het
Stedelijk Museum. De Nieuwe
Kerk opent 13 december haar
jaarlijkse grote wintertentoon
stelling, dit keer over de Russi
sche familie Stroganoff.
door Theo de With
leiden - Voor het eerst van zijn
leven schreef Kees van Kooten
een toneelstuk. De a-muzikale
komedie 'Wina zingt' beleeft za
terdag 26 oktober haar première
in de Leidse Schouwburg. Olga
Zuiderhoek speelt in de titelrol
een actrice op haar retour. „Ze is
niet tijdig gestopt", zegt Van
Kooten. „Dat was mijn schrik
beeld. Dat ik ook nog wekelijks
op televisie te zien zou zijn, ter
wijl ik mijn beste tijd er op heb
zitten."
De schrijver komt nonchalant
aangewandeld. Een bruine
hoed, bedekt zijn grijze kuif. In
zijn rode broek en trui ziet de
61-jarige Kees van Kooten er
ontspannen uit. „Druk druk
druk", antwoordt hij desalniet
temin op de vraag hoe het met
hem gaat. „Ik ben elke dag met
het toneelstuk bezig. Gister
avond heb ik nog wat zinnetjes
zitten veranderen. Ik ben heel
nauw betrokken bij het repeti
tieproces."
Toch moest hij de eerste try-out
in Hoofddorp aan zijn neus
voorbij laten gaan. „Ik trad die
avond op in Beusichem. Dat
was al anderhalf jaar geleden
vastgelegd en daar kwam ik dus
niet onderuit. Maar ik heb mijn
vrouw Barbara en mijn dochter
Kim gestuurd. Zij hebben mij
verslag uitgebracht. Ik had ze
desnoods midden in de nacht
wakker gemaakt, want ik wil we
ten hoe de bezoekers hebben
gereageerd. Of ze op de juiste
momenten hebben gelachen."
Kim van Kooten vormde de aan
leiding voor het schrijven van
'Wina zingt'. „Zij is al heel lang
bevriend met de actrices Rifka
Lodeizen en Nadja Hüpscher.
Het is voor die meiden soms
lastig overeind te blijven in het
huicüge filmklimaat. Ze houden
zich maanden vrij voor een film
om vervolgens te horen dat het
project wegens een tekort aan
financiën wordt afgeblazen.
Daarom ontstond het idee zelf
het initiatief te nemen voor een
toneelstuk over drie zussen.
Mijn vrouw is een Amerikaans
stuk gaan vertalen, maar dat
was 't toch niet. Kim opperde
toen: waarom probeer jij het
niet?"
En dus zette Kees van Kooten
zich aan het schrijven. „Nu ik
niet meer wekelijks een tv-pro-
gramma hoef te maken, heb ik
de vrijheid dingen te proberen
waar ik vroeger nooit tijd voor
had. Ik heb al een kinderboek
geschreven. Een toneelstuk leek
me ook wel interessant. Het ge
geven van drie zussen heb ik
overeind gehouden. Dat is een
klassiek thema dat in veel to
neelstukken en films terugkomt.
Ik heb er drie uiteenlopende ka
rakters van gemaakt. Ze delen
één minnaar. Vrouwen kunnen
dat. Kijk naar schilders als An
ton Heyboer en Peter Klashorst
die er meerdere vrouwen op na
houden. Andersom gebeurt dat
nooit. Ik ken geen vrouw die
met meer mannen samen
woont. Dat is toch fascinerend!"
De auteur heeft er twee jaar aan
gesleuteld en geschaafd. „Ik kan
natuurlijk wel schrijven, maar
het was voor Van Kooten en De
Bie altijd kortebaanwerk. We
haakten in op de actualiteit. Het
was een kwestie van 'vieze
man...' of 'Koos Koets...'. Dit
was totaal anders. Ik moest een
verhaal schrijven dat meer dan
anderhalf uur boeit. Ik heb veel
geprobeerd en veel verscheurd.
Een geluk was dat ik wist welke
acteurs ik tot mijn beschikking
had. Die drie meiden hadden
Olga Zuiderhoek op het oog
voor de moederrol. Daar kon ik
wel mee uit de voeten. Ik vind
haar een wereldactrice. Ik moet
altijd erg om Olga lachen. Er zijn
maar weinig actrices in Neder
land om wie ik echt moet la
chen. En met Kees Hulst als
haar sullige echtgenoot is ze he
lemaal een zegen."
Olga Zuiderhoek speelt een tra
gische actrice die steeds minder
waardering krijgt. Ze probeert
met een tour de chant haar car
rière een nieuwe impuls te ge
ven. Het loopt uit op een zielige
vertoning. „Ze had al lang af
scheid moet nemen. Het is zaak
tijdig een punt achter je loop
baan te zetten. Ik spreek uit er
varing. Wina de Groot is het
schrikbeeld van wat er van mij
had kunnen worden als ik niet
met mijn tv-werk was gestopt. Je
moet niet vergeten dat Wim de
Bie en ik dat 32 jaar hebben ge
daan. De koek was op. Ik vond
mezelf niet goed meer, als ik me
terug zag op tv. Steeds werden
die typetjes maar weer van stal
gehaald. Ik wilde niet in herha
lingen vallen." Daarom zijn ze
volgens hem in 1998 gestopt
met 'Keek op de Week'. Hij ont
kent met klem dat daar ruzie
met De Bie aan ten grondslag
heeft gelegen.
„We hebben net een dvd sa
mengesteld met het beste uit
'Keek op de Week'. Dat zegt
toch genoeg. Ik had gewoon
mijn buik vol van televisie. Het
medium is verloederd. Er is een
enorme vervlakking opgetre
den." Naar een programma als
'Kopspijkers' kijkt hij echter met
genoegen. De cabaretiers die als
typetjes de week doornemen,
noemt hij 'absolute top'. „Zij
zijn eigenlijk de opvolgers van
Van Kooten en De Bie. Actueel,
snel, tekstueel goed. Dat was
destijds ook onze kracht. Het is
erg leuk om die oude opnamen
terug te zien. We hebben zo
ontzettend veel gemaakt. Elke
zondag bevatte het programma
een stuk of tien scènes. Het was
goede satire, echt ouderwets
vakwerk. Soms jeuken mijn vin
gers nog wel, zoals nu met de
LPF. Maar dan denk ik: je moet
jongens als Heinsbroek en Wijn
schenk niet laten spelen door
mannen van in de zestig. Dat
moet je aan een jongere genera
tie overlaten."
„Nu ik zo intensief betrokken
ben bij het maken van de voor
stelling 'Wina zingt' verbaas ik
me er wel over hoe lang er
wordt gerepeteerd: meer dan
een maand. Bij 'Keek op de
Week' deden we nooit repetities.
Het was een kwestie van schrij
ven en direct opnemen. Acteurs
willen nu allemaal eerst hun ka
rakter helder hebben. Ik begrijp
het wel. Ze moeten avond aan
avond die voorstelling spelen.
Ze moeten geloofwaardig zijn
voor de theaterbezoekers. Wim
en ik traden nauwelijks voor pu
bliek op. We hebben weieens
wat met het Nederlands Blazers
Ensemble en met Freek de Jon
ge gedaan, maar dat was inci
denteel. Normaal gesproken
<speci
iw.no!
bek
nieuv
%b!
bijze
NOS
glive
600 n
hoe het publiek reageert
huilverhaal. Het valt me»n, 7
er de laatste tijd zoveel ^P®n'
gehuild. De stoïcijn is ei
mens. Huilen is zelfs m;
drag. Mannen scheppen
over elkaar op over hoe
huilen. Nee, het irritee
niet. Ik signaleer het alli
wil weten of het publiek 1
varing deelt."
Door een samenloop va irü^ 1
standigheden speelt
Kim van Kooten uiteindel
mee in 'Wina zingt'. Ze
hoofdrol in de film
zegt sorry' naar de gelij]
roman van Ronald
„Kim moest zich in de
september vrij houden
namen. Bleek het nac
weer te worden uitgeste
ze dus toch kunnen
aan het toneelstuk, ma<
sen was haar rol vergt
Jara Lucieer", verzui
Kooten. „Toch heeft ze
vloed gehad op de vooi
Ze heeft steeds meegelt
die manier heeft ze me
voor hip bedoeld ta;
Neem een uitdrukking
lachen'. Dat zegt niem;
die leeftijd. Tja, ik kom
meer dagelijks in die tren
fés."
Zijn leeftijd ervaart Kei
Kooten verder niet als e
lemmering. „Ik denk eru
over na. Stel dat ik tot m
ventigste productief kan 1
dan heb ik nog maar 8,5
gaan. Da's niet veel. Ik mi
doseren. Ik zou best nogi
lo-cd willen maken me
trombone. Maar ik hel;
trombonespel schandalij ?uri
waarloosd. Dat lukt du
meer. Ik moet mijn tlUI
goed inzetten. Wat dan]
zou best een langere film
maken voor in de bio
maar dat krijg ik ook nie
voor elkaar. Een tweede
stuk sluit ik echter niet
voor twee mannen. Ne
iets in de geest van Van
en De Bie. Toneel fascine
juist omdat ik tv niet leul
vind."
Kees van Kooten: „Stel dat ik tot mijn zeventigste productief kan blijven, dan heb ik nog maar 8,5 jaar te
gaan. Da's niet veel. Ik moet dus doseren." Foto: Marisa Beretta
was de enige reactie die wij kre
gen die van de cameraman."
Inmiddels is Van Kooten ook 'li
ve' een doorgewinterd entertai
ner. Twee k drie per maand leest
hij ergens in Nederland voor uit
eigen werk. „Ik probeer graag
nieuwe verhaaltjes uit. In Beusi
chem ga ik bijvoorbeeld kijken
"Wina zingt', a-muzikale
die van Kees van Koote
gie: Kees Hulst. Te 2
25/10 (t.o.) en za 26/K
mière), Leidse Schoui
Verder te zien in o.a. A
dam (11 en 12/11),
(13/11), Delft (30/11)
phen a/d Rijn (25/1).
de Wi
tev
co
iUM-
alksl
deW
(RTL
ïme
non
/n(M
t), Jo
esat
Han
ner ir
ill) e
elyv
reel
ndac
aflev
Dolf
LC01
Hst
nv
lenl
m 1
iireci
het
Oom
brno Dit kunstwerk van Lenka Klodova is te zien in de Tsjechische
stad Brno. De maker van de installatie van kledingkasten en een etala
gepop is genomineerd voor de Jindrich Chalupecky Prijs. Deze jaarlijk
se onderscheiding voor jonge kunstenaars is vernoemd naar de kunst
criticus Chalupecky. De Tsjechische president Vaclav Havel reikt de
prijs aan het eind van het jaar uit. Foto: AP/Otto Ballon Mierny
door Carel van der Velden
rotterdam/gpd - De door tegen
vallers geplaagde nieuwbouw en
verbouwing van museum Boij-
mans Van Beuningen gaat de ge
meente Rotterdam miljoenen eu
ro's meer kosten dan begroot.
Die verwachting leeft in de Rot
terdamse gemeenteraad. De
plaatselijke overheid moet on
der meer het gat dichten dat is
ontstaan doordat de beloofde
sponsorgelden er niet zijn geko
men. Verder wil hoofdaannemer
Hulshof miljoenen extra voor
meerwerk. De gemeente wijst
die claim af, maar insiders ach
ten de opstelling van de aanne
mer in grote lijnen redelijk.
In 1998 ging de bouw met grote
vertraging van start en toen het
werk eenmaal begon doemde de
ene na de andere tegenvaller op.
In 2001 werd het werk zelfs een
half jaar stilgelegd om een ten
toonstelling van Jeroen Bosch
mogelijk te maken. In plaats van
het oorspronkelijke krediet van
20 miljoen gulden (9 miljoen
euro) heeft Rotterdam al 30 mil
joen gulden (13,6 miljoen euro)
uitgegeven. Intern wordt ge
vreesd dat volgend jaar 2,5 mil
joen euro extra nodig is om de
zaak financieel af te wikkelen.
Het oorspronkelijke bouwkre-
diet zou in dat geval met 75 pro
cent worden overschreden.
De -gemeenteraad gaf pas toe
stemming voor de uitbreiding
van het museum nadat toenma
lig wethouder H. Kombrink
(PvdA) voor 4,5 miljoen euro
schrapte in de plannen, terwijl
Boijmans voor 3,6 miljoen euro
aan sponsorgelden zou binnen
halen. Door het uitgevoerde
meerwerk en de vertragingen
zijn de bezuinigingen tevergeefs,
terwijl de sponsoropbrengst te
genviel. Uiteindelijk kost de
bouw bijna exact wat Boijmans
in eerste instantie vroeg.
De huidige wethouder S. Hul-
sch
in
-B
man zit ernstig met de
in de maag. De dreigende
valler komt op een momi
de Rotterdamse kuns
moet bezuinigen ten ba i hei
forse investeringen in hel 'eek
heidsbeleid. Het vemi lani
Boijmans wordt in mei 2( enbl:
opend. er Sé
Raadsleden worden sleed var
beslotenheid bijgepraat 0 laid
afwikkeling van het
Hulman wil geen toelichfl
ven op de onderhande dak r
„Een interview over de 1 dog
is uitgesloten." Ook bij z gege
directeur H. Bongers vaihet t
mans, het met het toezi dnti
de bouw belaste bureau 1Er
Amsterdam en bij de ar ds<
zitten de lippen stijf op
Een woordvoerder van bc
drijf Hulshof erkent dat
ningsverschillen zijn over
kening. Een bron bij Gen
werken meldt dat een on
kelijk deskundige een
moet vellen over het gesel
muziek recensie
hans keijzers
concert: Danko Jones. Gezien:18/10,
LVC, Leiden.
Born a lion was in mei het visi
tekaartje van Danko Jones na
het compilatiealbum I'm alive
and on fire. Jones zet de stad
Toronto op de landkaart. Als we
alles mogen geloven gaat de
womanizer persoonlijk de rock
'n roll redden.
Zijn roem is hem al vooruitge
sneld, zeker na het flitsende
Lowlandsconcert, want het was
gisteravond volle btik in het
LVC. De bassen knallen bij de
eerste noten uit de speakers, Jo
nes zorgt voor de vette ultrakor
te soli en zijn diepe zware stem
doet de zaal sidderen. Zijn tong
is zijn speelmaatje en bevindt
zich meer uit zijn mond dan er
in. Het concert is nog geen tien
minuten bezig of de leadzanger
heeft al verteld dat hij toch echt
Danko Jones is. De stuwende
garagerock mag dan niet altijd
even vernieuwend zijn, als je
een persoonlijkheid als Danko
bent, hoef je het wiel niet altijd
opnieuw uit te vinden. Lover-
call is de single. 'Dat wisten we
zelf niet eens', roept Jones. De
vuige rock krijgt juist bij dit
nummer een licht frivool tintje.
Tomeloos is de inzet van de
band, steeds in de hoogste ver
snelling met de bluf van de
Mango kid op de voorgrond. En
de Canadees geeft de gouden
tip voor iedereen die rock 'n roll
wil spelen: eerst de blues onder
de knie krijgen en dan pas je
overgeven aan de rock 'n roll.
Vet, vitaal en to the point is
Danko Jones en al lijkt het ci-
teergedrag soms akelig dicht op
ordinair jatwerk en zijn de Ra-
mones, ACDC en MC5 altijd op
de achtergrond aanwezig met
deze machoman lijkt de pop
muziek er weer een echte rock
'n roll hero bij te hebben. Nog
een keer: Danko Jones is de
breda/anp - Na zeven jaar ge
harrewar krijgt Breda een nieuw
popcentrum. Dit weekend
opent Mezz Concerts and
Dance zijn deuren. Het gebouw
waarvoor het gemeentebestuur
oorspronkelijk 7,5 miljoen gul
den wilde uittrekken, heeft uit
eindelijk 5 miljoen euro (11 mil
joen gulden) gekost. Daarvoor
heeft Breda wel een architecto
nisch spraakmakend gebouw
gekregen.
Mezz heeft een concertzaal voor
650 popliefhebbers en een
Mezz-café waar 150 mensen te
recht kunnen. De planning is
dat er jaarlijks ongeveer 200 op
tredens in allerlei stijlen plaats
vinden. De zaal is uitgerust met
een hypermodem geluidssys
teem.
theater recensie
Susanne Lammers
Voorstelling: Lucia Smelt door STAN.
Tekst: Oscar van den Boogaard Spel:
Sara de Roo en Steven van Watermeulen.
Vormgeving: B-architecten. Gezien:
18/10, LAKtheater, Leiden. Nog te zien:
vanavond, aldaar.
Hij ging weg. Nu komt hij weer
- op visite. En Lucia smelt.
Want ze is nooit opgehouden
met van hem te houden. Op
een enorme wollen plattegrond
van een appartement met inge
tekende keuken, bank en pick
up, praten de man en de vrouw
verder waar ze een half jaar ge
leden waren opgehouden. Haar
leven heeft in die tussentijd fei
telijk stilgestaan, hij is een rela
tie met een ander begonnen. Ze
zijn elkaar nog heel vertrouwd:
zij vertelt hem dingen die zo
onbeduidend zijn dat je ze
hoogstens je man of je moeder
zegt; hij vraagt haéir hulp bij
dingen die je nooit een verse
geliefde zou vragen. Vanuit die
intimiteit komen de verwijten
en de ruzies als vanzelf. En zo
wordt onomstotelijk bewezen
dat relaties nooit meer over
gaan, ook al zijn ze allang voor-
bij.
Oscar van den Boogaard
schreef dit stuk over een ont
moeting van twee ex-geliefden
vanuit het gezichtspunt van de
vrouw, en Sara de Roo trekt het
moeiteloos naar zich toe. Zij
maakt het drama, met grote be
wegingen en puntig gebrachte
valse opmerkingen, maar ook
met liefdevolle en troostende
gebaren en kleine-meisjes-ge
drag. Op haar wisselende stem
mingen vaart het stuk. Het per
sonage van Steven van Water
meulen past zich bij haar aan.
Hij reageert en antwoordt,
maar meestal op halve sterkte.
Daardoor wordt het soms wat
onevenwichtig en ga je je afvra
gen wat ze toch in godsnaam in
hem ziet, maar het past uitein
delijk wel bij zijn rol. Want hij is
de man die zich conformeert -
eerst aan haar, met wie hij in
een eigen kleine wereld leefde
met minachting voor de rest,
nu aan zijn nieuwe liefde, met
wie hij 'houdt van mensen'.
Het is precies zijn aanpassings
vermogen wat haar aan hem
ilool
en
Sc
ien
ive
bindt. Hij maakte haar
daarom kan ze hem nil
sen. Het bezienswaardig^1
hun kibbelpartijen,
vooral zij hem alle hoeki
de kamer laat zien, ma
het ophalen van mooie
neringen, de laatste zi
afhandeling van hun rel
het nog maar weer eens l v
ken waarom het stuk gil n
zeer natuurgetrouw en h nt
baan. Want de kracht vai j
Smelt is dat in krap an
uur een totaalbeeld va g
verloren relatie wordt op
pen waaraan geen face( c
breekt.
Het oude verhaaltje dal
nieuw blijft, wordt met
me middelen en maximafu
gingskracht verteld.
onic
UM
|t n
K(
een
ant:
esa
als
