Een huis vol frutsels uit oma's tijc
REGIO
Schaarre
VRIJDAG l8 OKT(
G
Een bewonerscomité en twee wijkverenigingen willen een referen
dum aanvragen over de sneltram Rijn en Gouwe Lijn. Nu een meer
derheid van de Leidse gemeenteraad het B&W-voorstel steunt om
het tramtracé 'gelijkvloers' op de Lammenschans en de Breestraat
aan te leggen, willen de drie clubs de bevolking van de stad om een
uitspraak vragen. Daartoe zijn voor dinsdag al 750 handtekeningen
nodig. „Dat wordt dus hard werken in het weekend", beseft FRITS
VAN OOSTEN van het bewonerscomité Lammenschansweg en omge
ving. „Tegen tram en lijn op zich hebben we niks, als die maar over
bestaand spoor gaat of tenminste over een ongelijkvloerse baan."
Navraag bij Van Oosten, voormalig raadslid voor de PPR, de voorloper
van GroenLinks, bewoner van de Lammenschansweg en directeur
van het verzorgingstehuis Rijn en Vliet.
Waarom wilt u dat referendum eigenlijk nog zo graag?
„Omdat de burgers nooit goed de gelegenheid hebben gehad om hun
bezwaren naar voren te brengen. Met ae bezwaren die wel zijn gemaakt,
is niet goed omgegaan. Er waren 31 reacties tijdens de inspraakprocedu
re, daar is pas een jaar na dato op geantwoord. Vervolgens heeft de
raadscommissie zes dagen de tijd gekregen om die bezwaren te lezen, sa
men met negen rapporten over de lijn. Die commissie moest veertien da
gen later al beslissen. Dus de raadsleden hebben nauwelijks tijd gehad
om na te denken. En dat is het enige niet, want er is ook geen seneus on
derzoek gedaan naar de veiligheid. De enige instantie die dat heeft on
derzocht, kwam tot de conclusie dat de baan ongelijkvloers moest wor
den aangelegd. Ook de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeers
veiligheid heeft meerdere malen uitgesproken dat tramlijnen nooit meer
gelijkvloers moeten worden aangelegd, omdat er veel te veel ongelukken
mee gebeuren. Dat vinden wij dus ook."
Dat is, volgens de gemeente, toch veel te duur?
„Ja, dat is neel duur. Daarom wil de gemeente de tram ook niet over be
staand spoor laten rijden. Omdat het dan wettelijk verplicht is ongelijk
vloerse kruisingen te maken. Die verplichting is er niet in de binnenstad.
Dus die variant is veel goedkoper. Maar wat wil je nou? Veiligheid of be
sparen op de kosten? De gemeente wil van alle twee een beetje. Dat is kul
en voor ons zeker niet genoeg. Vooral omdat de Lammenschansweg al
een van de minst veilige routes van de stad is."
Spreekt u nou voor het comité of uit eigenbelang? U woont toch aan de
Lammenschansweg?
„Voor het comité, maar het is ook mijn persoonlijke opvatting. Mijn kin
deren moeten straks ook over die weg. En de kinderen uit de buurt, plus
de kinderen die er naar scholen in de buurt gaan. En dat zijn er nogal
wat."
Hoe gaat u die 750 handtekeningen verzamelen? Gaat u de kroegen in
of laat u de beivoners van Rijn en Vliet tekenen?
„De tram is voor ouderen een prima vorm van vervoer, milieuvriendelijk
en veilig, maar we gaan geen bejaarden en kinderen ronselen voor die
actie. Nee, we gaan in het weekend de straat op. Zaterdag staan we voor
V&D op de Breestraat en voor Cl000 op de Herenstraat. En als het alle
maal lukt kan dat referendum leuk gecombineerd worden met het burge
meestersreferendum en de komende verkiezingen."
GroenLinks staat wel achter het voorstel van B&W. Hoe vindt u dat?
„Ik had verwacht dat juist zij meer zouden letten op de consequenties
voor voetgangers en fietsers. Ik vind het niet raar dat de fractie erachter
staat, wel vervelend."
tekst: Paul de Tombe
UIT DE ARCHIEVEN
COLOFON
Anno 1902, Zaterdag 18 October
WASSENAAR - Wanneer men de politiedienaren de gemeente ziet door
wandelen of hen op een mooien, zomerschen dag al rijwielende ontmoet,
dan zal menigeen wel eens gedacht hebben: 'wat een leventje'. Wie zoo oor
deelt, beziet het ambt alleen van de verlichte zijde. Doch er is ook een
donkere kant. Een agent is een man op zichzelf. Hij staat alleen tegenover
het gripote publiek. Hij weet, dat hij in plaats van medewerking eer tegen
kanting zal ondervinden. En wat het grievendst is: juist ondervindt hij die
tegenwerking als hij het volle besef heeft, dat hij zijn 'plicht' doet. Kan hij
het hejpen, dat sommige bepalingen van de Politieverordening niet in den
geest van de menschen vallen? Hij heeft ze niet gemaakt. De agent moet,
moet toezien, dat ze nageleefd of niet overtreden worden. Stel tegenover
het wandelen en wielrijden nu eens het liggen loeren, bij nacht en ontijden,
op personen, die op het punt van hazen, konijnen en fazanten heel sociale
begrippen hebben. Het staan tegenover een troepje van zulke mensen, die
soms meer durven dan dreigen. Dan zal men toch heusch niet zeggen, dat
de agent 'voor zijn pleizier uit is'. Het is een groote kunst om met een groot
publiek in een goede verstandhouding te leven. Deze trekjes kwamen ons
voor den geest, toe we ons nederzetten om te vermelden, dat T. Zwartbol
met 1 November a.s. den dag herdenkt, waarop hij vijf en twintig jaren gele
den benoemd werd tot veldwachter in deze gemeente.
Anno 1977, dinsdag 18 oktober
RIJNSBURG - De nationale zwemvierdaagse in Rijnsburg Is gisteren in het
'Waterbos' met een record aantal deelnemers van start gegaan. Waren er
vorig jaar nog maar 800 deelnemers, dit jaar zijn dat er ruim duizend.
Foto: Archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 t.n.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d. (datum van plaatsing)
of door contante betaling aan de balie van net Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82
te Lelden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
Leidsch Dagblad
Directie: B.M Essenberg, C P. Arnold
W.MJ Bouterse (adjunct)
E-mail: directie@damiate.hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie.ld@damiate.hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82. Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54.2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 323 508
Familieberichten fax 023-5150 567
ADVERTENTIES
071-5 356 3O0
Sprinters (rubrieksadv.) 072-519 6868
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdc.nl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €19,60 (alleen aut. ine.)
p/kw €55,00 p/j €210,60
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van
0,50 aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
cq de betreffende auteur.
C HDC Uitgeverij Zuid BV, 2002
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV. Afdeling
Lezersservice, postbus 503,2003 PA Haarlem.
Een woongoeroe als Jan des Bouvrie zou er
gillend gek worden. Het huis van paragnost-
/therapeut Jan van der Heide in Oegstgeest is
nogal vol. Vol met oude meubeltjes, frutsels,
potten, beeldjes en kleedjes. Niks minimalisme
en modem design. Van der Heide omringt
zichzelf liever met spullen uit grootmoeders
tijd. Samen met zijn vrouw Anna, die vorig jaar
overleed, struinde hij menige rommelmarkt af.
Het is lastig schoonmaken als je zoveel spulle
tjes hebt, geeft Van der Heide toe. „De boel af
stoffen, ja, dat moet zo af en toe gebeuren.
Maar je moet er niet je levenswerk van maken."
Het grote recht-toe-recht-aan huis van Van der
Heide valt niet op vanaf de Rhijngeesterstraat-
weg. De woning uit 1929 is omringd door
groen. Bij het betreden van het huis is de ruime
entree met het enorme trappenhuis het eerste
dat opvalt. Boedhabeelden bepalen hier de
sfeer. Van der Heide woonde met zijn vrouw in
de Schoutenburgstraat toen hij het imposante
huis te koop zag staan. Van zo'n bezit kon het
paar alleen maar dromen. Toen het na een tijd
nog steeds niet was verkocht, besloot Van der
Heide de stoute schoenen aan te trekken en
bracht hij een bod uit. Tot zijn verbazing ac
cepteerde de eigenaar het. Dat was acht jaar ge
leden. „We hebben gewoon geluk gehad. Na
mij zijn er opeens nog een heleboel mensen ge
weest die het wilden kopen."
De aankoop bleek een schot in de roos. ,We
waren hier samen ontzettend gelukkig. Het is
een sterk en warm
huis. Echt een fijn
huis. Maar ik moet
zeggen dat we in alle
huizen waar we heb
ben gewoond geluk
kig zijn geweest. Al
hadden we samen in
een hutje op de hei
moeten leven, dan
was het ook goed ge
weest." Het paar
heeft niets aan het
pand veranderd.
„Het was keurig be
woond geweest. Er
zitten een oude
Bruynzeel-keuken en een oude badkamer in,
maar die vonden wij leuk. En ik moet er eerlijk
bij zeggen dat we een nieuwe badkamer ook
wel erg duur vonden."
Van der Heide mag graag een pijpje roken in
OKTOBER
WOONMA A ND
In de woonmaand oktober speelt het Leidsch
Dagblad voor voyeur. In een korte serie worden
verschillende bijzondere huizen in de regio van
binnen en buiten bekeken. Vandaag de
goedgevulde woning van Jan van der Heide
aan de Rhijngeesterstraatweg in Oegstgeest.
zijn oude fauteuil in de huiskamer. Het is een
van zijn lievelingsplekjes in het huis. Op de sa
lontafel staan foto's van Anna. „Zij zat altijd
daar" zegt Van der Heide met een knik in de
richting van de stoel naast hem „En dan namen
we samen de dag
door." Tussen de ko
peren potten en de
oude roestbruine en
rode kleden valt de
grote televisie als eni
ge naoorlogse ele
ment volledig uit de
toon.
De inrichting van het
huis was Anna's spe
cialiteit, vertelt Van
der Heide.Anna
had een neus voor
leuke, oude spulle
tjes. Ze wist altijd al
les bij elkaar te pas
sen." 'Saampjes' snuffelden ze ook wel tussen
het vuilnis. Daar hielden ze onder meer twee
kastjes aan over. „Het zijn kastjes met van dat
mooie geslepen glas erin. Ze waren dicht en er
zaten geen sleutels in. Ik heb toen aangebeld bij
de mevrouw die ze buiten had gezet
gen of ze de sleutels nog had. Ze zei:
krijgt ze niet. Dat vond ik zo flauw."
De paragnost/therapeut kan in het gi
prima uit de voeten. Er is een flinke r
het geven van workshops, een therap
en een wachtkamer. Dan is er nog ee
mer waar hij zijn boeken schrijft of vv
zijn website www.jancvanderheide.i
dood van zijn vrouw heeft hij zijn w
weer opgepakt. „Het slechtste wat je
is in bed gaan liggen en de dekens ov "w
trekken."
De Oegstgeestenaar heeft ontdekt dal
is gebouwd op de fundamenten van i le)
plaats 'Blijgeest' van 1624. Het beschf j
landgoed met twee boerderijen en ee
gaard liep door tot aan de Lange Voc
naam 'Blijgeest' is wel heel toepassel
de therapeut. „De eenzaamheid en hl
in de wereld is zo ontzettend groot. E
hier mensen met de meest uiteenlopi
blemen of angsten. Je probeert die ral )Zj
van geest te maken."
Judy Nihof
LEIDS DIALECT
de
h(
Kees Bonnet, nu 73 jaar oud, herin
nert zich nog een aantal straatspelle
tje uit zijn jeugd.
„Ik woonde in de Acaciastraat. De
huizen met de oneven nummers zijn
in U-vorm om het plantsoen heen
gebouwd. Je kon er heerlijk spelen in
het 'hof. Wij deden vaak een variant
van het tikkertje: schaarre noemden
we dat. Het ging als volgt. Een 'was
'm'. Wanneer hij of zij een ander had
getikt, dan gingen ze samen naar de
ingang van het 'Hof. Daar was het
zogenaamde vuurhok. Ze haalden
dan vuur, de brandstof zullen we
maar zeggen om, hand in hand, een
ander te tikken. Degene die zo getikt
werd, moest in het vuurhok plaats
nemen, totdat er nóg een getikt was.
Die twee vormden ook een 'vang-
paar' oftewel een schaar. Hand in
hand gingen ook zij eropuit om te
tikken. Maar, o wee, als ze eikaars
handen loslieten. Dan moesten ze te
rug naar het vuurhok om nieuw vuur
te halen. Het was dus een spel van
overleg en samenwerking, want je
moest altijd met z'n tweeën dezelfde
kant uit. Wie het laatst ongetikt over
bleef, die had gewonnen.
Een ander spel, waarin een lied ge
zongen werd, kon je spelen in de
toen nog autoloze stad. Aan beide
lange kanten van de straat stond een
lange rij kinderen. De ene groep, la
ten we die de groep-A noemen, zong:
'Ik kom uit verre landen,
me gomme, gomme gommetje,
me gomme, gomme gommetje.
Hand in hand liepen ze, terwijl ze de
ze ondoorgrondelijk tekst naar voren
brachten, naar het midden van de
straat. Groep-B zong nu:
"Wat heb je voor me meegebracht,
me gomme, gomme, gommetje?'
Groep-A staat stil onder het zingen
en lopen van B. Zij, de leden van
groep-A dus, hebben inmiddels over
legd wat ze als antwoord zullen zin
gen. Al naar gelang ze de andere
groep aardig vonden of niet werd het
'een mand met rijpe peren' of'een
mand met zure appels'. Natuurlijk in
beide gevallen gevolgd door dat me
gomme, gomme, gommetje."
Kleed. Jaren geleden reed ik, met de
auto komend van de Lange Mare,
rechtsaf de Oude Vest op. Dat was al
tijd eenrichtingsverkeer geweest,
richting Pelikaanstraat wel te ver
staan. Een paar honderd meter ver
derop werd ik aangehouden door
twee agenten. Of ik niet gezien had
dat het eenrichtingsverkeer veran
derd was? En dat je nu niet meer van
de LangeMare naar de Pelikaanstraat
mocht rijden, maar juist omgekeerd.
Nee, dat had ik niet gezien. Mijn ex
cuses. Ik had het jarenlang zo gere
den en dan let je niet op nieuwe ver
keersborden. En ik reed beschaafd,
met een beleefde hoofdknik, achter
uit. Wie schetst mijn verbazing toen
ik vier weken later een boete voor de
ze 'overtreding, in mijn bus kreeg.
Hadden ze stiekem mijn nummer
opgeschreven en me geverbaliseerd.
Zonder dat ik het wist. Word ik daar
kwaad over? Ja. Ik kan niet tegen dit
soort lafheid en onrechtvaardigheid
die de politie bovendien een slechte
naam bezorgen. Ik heb noj
gen om het vóór te laten kol
maar dat kost je een halve i
veel ergernis. Dus niet. Maa
wilde natuurlijk wel stoom f
en ik vertelde deze gebeurt
een van mijn echt-Leidse v
En wat was zijn reactie?" Jtl
'n bekeurring an je kleed, d
dat nog eens?", vroeg ik. F
haalde: „Hebbie 'n bekeu
kleed dan?" Ik had het toch
hoord. Een Leienaar heeft 1
over: 'dan heb ik 'n bekeuri
broek'. Nee, hij heeft het ai -
En als hem iets naars overk
zegt hij niet 'dat overkomt 1
weer', maar 'dat heb ik dat
me kleed'.
Vraag: kent iemand het wol
mes?
Met dank verder aan Coby
Kasper Janssens en Willem
Hans Heestermans
Boven: Jan van
der Heide in zijn
drukke woonka
mer. Het interieur
van het grote
recht-toe-recht-
aan huis aan de
Rhijngeester
straatweg in
Oegstgeest (ui
terst rechts) valt
op door de vele
frutsels en de
ruime entree
met het grote
trappenhuis
(rechts).
Foto's: Hielco
Kuipers