Eenvoudige
zaken afdoen
zonder proces
BINNENLAND
Bomhoff voert politiek recept voor ellende uit'
Parkeergarage Schiphol ingestort na felle brand
Stank van kadavers is echt niet te harden
~i*N - Hen ovennoe-
je man uit Epe en
j in de auto zittende
ftNunspeet zijn za-
jag gewond geraakt,
fier en een 12-jarige
(ernstig letsel op. Na
üe jaarlijkse mo-
ices bij Six Flags wil-
Dp weg naar huis
;n crossen. Volgens
led hij met hoge
[er het nabijgelegen
«terrein en zag
greppel over het
pto vloog over de
jan de inzittenden
hitogordel. De be-
iek volgens de poli-
fon alcohol te heb
ben.
Vice-premier is gewend om de lakens uit te delen
Plan D66 tegen verstopping rechtbank
Moeder vondeling Luca meldt zich
Hirsi Ali vluchtte voor de pers
CDA stelt aan uitbreiding
EU eveneens voorwaarden
Onderzoekers verrichten sectie op dode zeehonden
8ERP
ronden na
oedig racen
evende'
(gebruikt
- Het Erasmus Me-
rum in Rotterdam
aar af op een 're-
vonf niertransplantaties
je donoren. In de eer-
naanden van dit jaar
dergelijke transplan-
pht op een totaal van
55 transplantaties,
jchting komt het to-
ruit op ongeveer zes-
ste jaren komt het
(rvoor dat een leven-
ch aanbiedt. In 2001
aantal, onder andere
iteitsproblemen bij
uizen, aldus de Nier-
het Erasmus MC is
jehandelcapaciteit
zoekactie
man slaapt
De politie Flevoland
ren in de omgeving
elbrug een grote
laar een 20-jarige
jt Friese Drogeham
De jongen had sa-
benden een house-
isterdam bezocht en
foorgen bij het tank-
I de A6 in verwarde
[gerend. De politie
raalf uur uit met
ipter, enkele speur-
Itwee reddingsboten
omgeving inclusief
jeer doorzochten. Te-
|nd dook hij in die
reer op. Hij had in
schuur liggen sla-
dere school
eter scoren
Middelbare scholen
nstige grondslag
steeds gemiddeld
jpenbare en niet-bij-
holen. Dat blijkt uit
se onderzoek naar
taties dat het dag
zaterdag publiceer-
!t eerst is in het on-
)k een islamitische
school opgenomen,
de Rotterdamse ISG
>en vmbo, doet het
volgens de Trouw-
goed. De onderzoe
eren een opvallende
g in de prestaties van
scholen.
betere
iële controle
De Tweede-Kamer-
de SP wil dat de fi-
>ntrole bij bedrijven
eterd. Aan de finan-
kelijkheidsrelatie
ountant en op-
er moet een einde ko
lt moet bestuurders
rboden opties van
ledrijf te bezitten. De
eert deze week bij de
financiële beschou-
i plan om dit te be-
ïn. SP-Kamerlid
st hierbij naar de
ïoudschandalen in
ing snelweg
lis LPG-tank
dam - Een gekantelde
gevuld met 25000 li
as er de oorzaak van
in de Al 5 tussen
it Ridderkerk en Wijn-
i beide richtingen
'erkeer werd afgeslo-
lauffeur vloog rond
's ochtends bij de op-
rijksweg richting Go-
net zijn wagen uit de
Jelandde tegen twee
e tank bleef heel,
irecte omgeving werd
t voorzorg afgesloten
'erkeer. Het bergings-
de rest van de dag in
Dudende
jt in Urk
[r de derde achtereen-
[zaterdagavond is het
geweest op Urk. Pro-
fe én sensatiebeluste
prgen massaal de
pn bekogelden ruiten
femeentehuis en een
politie arresteerde een
longen voor vemie-
klagen over
Ï5 van de illegale bars
>rp en de hoge prijzen
horeca.
door Paul Koopman
den haag - Briljant, een echte intellectuele vrij
denker wordt hij genoemd. Maar ook arrogant
en sociaal gemankeerd. Dat Eduard Bomhoff
amper drie maanden na zijn aantreden als mi
nister in het middelpunt staat van ruzies en
conflicten verbaast weinigen: „Bomhoff kan niet
met mensen omgaan."
Schrijver Maarten 't Hart, voormalig jeugd
vriend, velt een snoeihard oordeel. „Eduard is
heel duidelijk niets veranderd. Hij is nog net
zo arrogant als vroeger. Minachting voor ie
dereen die minder intellectuele capaciteiten
heeft dan hijzelf. En eigenlijk is iedereen in de
ogen van Eduard minder begaafd, dus min
acht hij iedereen.."
Hoogleraar politicologie Bart Tromp, die
Bomhoff nog kent uit zijn studententijd, zegt:
„„Hij is er te sterk van overtuigd dat hij de eni
ge is die weet hoe het zit. Dat is in de politiek
een recept voor ellende, en dat voert hij met
veel succes uit."
Vorige week donderdag kwamen zes LPF-be-
windslieden bij elkaar om de vertrouwenscri
sis tussen Bomhoff en zijn collega-minister
Herman Heinsbroek van economische zaken
te bespreken. Waar twee kijven hebben twee
schuld wil de volkswijsheid. Maar Bomhoff
maakt van de twee wél de meest onbuigzame
indruk. Tweede-Kamerleden van CDA, WD,
Groenlinks en SP beklaagden zich over zijn
hautaine optreden tijdens debatten. Collega
minister Remkes (WD) botste met Bomhoff
naar aanleiding van diens plan een topambte
naar te ontslaan. LPF-fractievoorzitter Wijn
schenk verweet Bomhoff autistisch gedrag.
„Bomhoff is meer de man van gelijk hebben
dan van gelijk krijgen", zegt Leo van der Geest,
directeur van het economisch instituut Nyfer,
dat ooit door Bomhoff zelf werd opgericht.
„Hij zit vol ideeën en heeft ook een enorme
zendingsdrang om ze uit te voeren. Hij kan ze
ker mensen enthousiasmeren en weet ze ook
meestal mee te krijgen. Maar hij is geen man
van gezelligheid. Als er in de menselijke sfeer
problemen waren, signaleerde hij dat wel,
maar het oplossen liet hij aan een ander over."
De huidige minister van volksgezondheid is
gewend om de lakens uit te delen. Hij was in
zijn studententijd al voorzitter van de studen
tenvakbeweging. Aan de universiteit Nyenrode
was hij hoofd van de faculteit macro-econo
mie. Daarnaast had hij als vaste columnist van
NRC Handelsblad zijn eigen domein, waar
niemand hem tegensprak In de jaren tachtig
richtte hij zijn eigen onderzoeksinstituut Nyfer
op, als tegenhanger van het door hem bekriti
seerde Centraal Planbureau.
Dit succes vloeide niet per se voort uit een
enorme carrière- of competitiedrang. Bomhoff
is gewoon erg goed, bevestigen vriend en vij
and. Bij vlagen briljant, is ook de indruk die
hoogleraar Kees Koedijk van Bomhoff heeft.
Koedijk promoveerde in 1989 bij Bomhoff en
was vervolgens zes jaar lang mededocent aan
zijn vakgroep bij de Erasmus Universiteit in
Rotterdam. „Ik behoor tot het kamp dat vol lof
over hem is", verklaart Koedijk. Wat Bomhoff
bij zijn politieke veldmars drijft is volgens Koe
dijk zijn geloofsovertuiging dat je moet woeke
ren met je talenten. Tromp ziet het een slag
anders: „Eduard vindt: je bent op aarde om je
zonden goed te maken." 't Hart bestrijdt dat:
„In zijn handelen vind ik niets van zijn grote
christelijke geloof terug. Het is Bomhoff die
Bomhoff dient."
Dat de karakters van Bomhoff (de sobere, ge
cultiveerde) en Heinsbroek (de ongeschoren
levensgenieter) botsen verbaast weinigen.
„Wat een gelul!", riep Heinsbroek onlangs
toen Bomhoff tijdens een bijeenkomst uit
weidde over Machiavelli en Confucius. Bom
hoff bleef Heinsbroek koel betitelen als 'mijn
vriend'.
Dit vertoon van animositeit is voor diegenen
die hem van vroeger kennen een bron van
herkenning en speculatie.
Tromp zegt dat mensen die door Bomhoff met
'vriend' worden aangesproken, op hun hoede
moeten zijn. „Hij heeft zeker beschaving.
Bomhoff gaat nooit schelden. Maar het woord
'vriend' is bij Eduard het equivalent voor 'kro
kodil'. Ik weet zeker dat hij Heinsbroek ziet als
een onverbeterlijke flierefluiter." 't Hart stelt
vast: „Heinsbroek is een type dat Bomhoff bij
voorbaat niet ligt. Heinsbroek is de man van
grote auto's, een kast van een huis. Bomhoff
zelf is van het rijtjeshuis zonder rijbewijs. Hij
kan niet met dat soort patsers omgaan."
Hoe gaat het aflopen met het verstandshuwe
lijk tussen Bomhoff en de LPF, is de vraag die
velen zichzelf stellen. Wordt het een scheiding
van tafel en bed of toch nog een goede relatie?
Tromp is somber „In de politiek zijn sociale
vaardigheden heel belangrijk. Daar beschikt
Bomhoff nauwelijks over. dus dat kan niet
goed aflopen." 't Hart telt ook de dagen.
„Bomhoff is totaal ongeschikt voor het spel
van geven en nemen. Hij is te veel een alleen
heerser. Ik zie het helemaal misgaan met de
LPF. Daar hebben ze overigens Bomhoff niet
eens voor nodig."
Maar er vallen ook optimistischer geluiden op
te tekenen. Collega-wetenschapper Koedijk
denkt dat wel degelijk een happy end in het
verschiet kan liggen. „Ik weet niet over welke
eigenschappen je moet beschikken om in de
politiek succesvol te zijn", relativeert hij.
„Bomhoff is gedreven, enthousiast, moedig.
Hij ziet het als zijn opdracht om de wachtlijs
ten weg te werken en wil daar zijn nek voor
uitsteken. Ik denk dat hij zich niet laat afleiden
door alle moddersmijterij in de LPF. Als hij
over twee, drie jaar de wachtlijsten heeft weg
gewerkt - als het kabinet er dan nog zit - is hij
de held."
hilversum/anp - D66-Kamerlid
B. Dittrich wil minister Donner
van justitie voorstellen juridisch
eenvoudige zaken af te doen
zonder strafproces. In zaken 'zon
der concreet slachtoffer', waarbij
de verdachte bekent en er vol
doende aanvullend bewijs is,
moet dit volgens Dittrich moge
lijk zijn. De parlementariër denkt
daarbij onder meer aan zaken
van bolletjesslikkers en drugskoe
riers.
Dittrich presenteerde zijn plan
gisteren in het Radio 1-journaal.
Zijn voorstellen zijn bedoeld om
de verstoppingen bij rechtban
ken te verhelpen. Rechters in
Nederland hebben hun handen
vol aan (kleine) drugszaken, die
een groot deel van de magistra
telijke capaciteit opslokken.
Volgens Dittrich moet het open
baar ministerie in dergelijke
eenvoudige zaken met de ver
dachte en zijn raadsman om ta
fel gaan zitten en tot een af
spraak over de op te leggen straf
komen. Dit 'contract' zou dan
uiteindelijk door een rechter op
een openbare zitting getoetst
moeten worden. Voorwaarde is
wel dat de verdachte vrijwillig
meewerkt aan het op deze ma
nier afdoen van de zaak.
In Nederland heerst een tekort
aan rechters, benadrukte Dit
trich, die zelf rechter is geweest.
Als voorbeeld van de excessen
waartoe dit tekort leidt, noemde
hij de rechtbank in Rotterdam,
waar zaken die voor de meer
voudige kamer hadden moeten
komen, helemaal worden afge
blazen. Dat kan niet, aldus het
Kamerlid. Hij wil zijn voorstel
op korte termijn met minister
Donner bespreken. Volgens Dit
trich moeten de voorstellen uit
eindelijk uitmonden in een
wetswijziging.
A. van Delden, voorzitter van de
Raad voor de Rechtspraak, rea
geerde in het Radio 1-journaal
niet afwijzend op het plan.
„Maar wezenlijk is dat er geen
afbreuk wordt gedaan aan de
positie van de rechter", aldus
Van Delden. „Er moeten geen
drempels worden opgeworpen
bij de gang naar de rechter."
amsterdam/anp - De moeder
van vondeling Luca heeft zich
zaterdag gemeld in het Burger-
Kingrestaurant op het Centraal
Station in Amsterdam. Dat heeft
de politie meegedeeld. Op 29
augustus werd op diezelfde plek
het jongetje moederziel alleen
aangetroffen. Hij had een briefje
op zak met de vraag goed voor
hem te zorgen.
De 33-jarige vrouw, die beschikt
over documenten waaruit blijkt
dat Luca haar zoon is, is gear
resteerd door de jeugd- en ze
denpolitie.
Het gaat om een vrouw van Chi
nese afkomst. Ze is getrouwd en
woont al tien jaar in een stad in
Italië. De vrouw heeft drie kin
deren, onder wie Luca.
Ze zou het jongetje hebben ach
tergelaten omdat het 'in Neder
land beter verzorgd kon wor
den, omdat Nederlanders zo
aardig zijn'.
amsterdam/anp - Ayaan Hirsi
Ali, de Somalische medewerk
ster van de Wïardi Beekman
Stichting, is niet gevlucht voor
de doodsbedreigingen, maar
voor de pers. Dat zei de direc
teur Kalma van het wetenschap
pelijk bureau van de PvdA zater
dag voor de microfoon van Bu-
sinessNieuws Radio.
Volgens Kalma is ze niet naar
het buitenland gegaan omdat ze
geen dag meer veilig was. „Zij
had in de eerste plaats grote be
hoefte om afstand te nemen -
ook ruimtelijk - van de opwin
ding die hier is ontstaan. Als er
geen ophef over was geweest in
de pers, dan had Hirsi Ali nog in
Nederland gezeten", aldus Kal
ma. „Het was haar wens dat de
bedreigingen buiten de publici
teit zouden blijven."
De politicologe zegt te zijn be
dreigd na haar uitspraken over
de islam en de positie van de
vrouw daarin.
Vrij Nederland berichtte vorige
week dat er twijfels bestaan over
de ernst van de bedreigingen.
Kalma noemt het artikel 'schan
dalig'. Hij wil niet op de aard
van de bedreigingen ingaan.
den haag/anp - De CDA-fractie
in de Tweede Kamer stelt harde
voorwaarden aan de uitbreiding
van de Europese Unie. De frac
tie wil van het kabinet de garan
tie dat nog voor de uitbreiding
een begin wordt gemaakt met
de hervorming van het land
bouwbeleid. Bovendien vindt ze
dat Polen, Slowakije en in min
der mate Tsjechië niet aan de
criteria voldoen en dus niet
kunnen toetreden.
Het CDA sluit met zijn opstel
ling nauw aan bij de WD, die
gisteren bij monde van fractie
leider Zalm nog eens duidelijk
maakte niets te voelen voor ge
sjoemel met de toetredingscrite
ria. Ook de LPF-fractie lijkt op
deze lijn te zitten. Het kabinet
spreekt morgen opnieuw over
het voorstel van de Europese
Commissie om in 2004 de EU
uit te breiden met tien nieuwe,
voornamelijk Oost-Europese
lidstaten.
Vrijdag bleek dat er binnen de
ministerraad grote verdeeldheid
bestaat over dit onderwerp.
schiphol/gpd - Een felle brand heeft gis
termorgen vroeg voor een ravage gezorgd
in en rond een parkeergarage op Schip
hol. Een deel van de tweede verdieping
van de bovengrondse parkeergarage, op
het terrein van autoverhuurbedrijf Hertz,
stortte zelfs in door de hitte. Ongeveer
negentig huurauto's raakten total loss,
een veelvoud daarvan liep beschadigin
gen op. Bij de brand raakte niemand ge
wond. Ook het vliegverkeer ondervond
geen hinder.
De brandweer, rond vijf uur gealarmeerd
door een voorbijganger, rukte uit met
onder meer twee grote spuitwagens, die
normaal alleen op de luchthaven worden
ingezet. Ook brandweerlieden van ande
re posten in Haarlemmermeer hielpen
mee de brand, vlakbij een taxibaan van
Schiphol, te blussen. Een klein tanksta
tionnetje op het terrein van Hertz werd
voor de zekerheid onder het schuim ge
zet. Om half negen klonk het sein brand
meester.
De oorzaak van de fik is nog onbekend,
maar bedrijfsleider Henk van den Helder
denkt dat een technisch mankement aan
één van de auto's voor de brand heeft ge
zorgd. Security-manager Salto van der
Maal sluit brandstichting uit. „We heb
ben hier nog nooit met vandalisme te
maken gehad. Bovendien was alles afge
sloten." De Koninklijke Marechaussee is
bezig met een onderzoek naar de brand.
Van den Helder schat de schade aan de
veelal dure auto's op twintig miljoen eu
ro. „Het is binnen een uurtje gebeurd",
zegt hij, terwijl mensen van de verzeke
ring de exacte schade taxeren. Dat alle
auto's waren afgetankt heeft de brand al
leen nog maar erger gemaakt. De volle
tanks zorgden waarschijnlijk voor de vele
explosies. „Die auto's stonden klaar om
te worden verhuurd", zegt Van der Maal.
Bedrijfsleider Van den Helder verbaast
zich over de allesverzengende hitte. „Van
auto's die tien meter verderop stonden,
zijn de ramen kapot geknald en de lam
pen gesmolten." Van der Maal: „Zelfs het
beton is gaan springen."
Door allerlei noodgrepen hoopt Hertz de
komende dagen toch gewoon auto's te
blijven verhuren. Zo gaat het bedrijf au
to's lenen van andere Hertz-vestigingen
in Nederland en worden voertuigen min
der snel van de hand gedaan.
De ravage in en rond een parkeergarage op Schiphol. Door de hitte bezweek het dak. Foto: United Photos de Boer/Michel Schnater
door Daniëlle Molenaar
groningen - Het is een trieste
aanblik: de massa dode zeehon
den in de grote loods op het ver
laten industrieterrein in Gronin
gen. De stank van de honderden
deels rottende kadavers is bijna
niet te harden. Althans voor bui
tenstaanders. De onderzoekers
die sinds zaterdag uitvoerig sec
tie verrichten op de dieren, be
weren dat ze geen last hebben
van de kadaverlucht. „Stank?
Waar heb je het over?", zegt vi-
roloog Ab Osterhaus quasi ver
baasd.
Professor Osterhaus van de
Erasmus Universiteit in Rotter
dam leidt het onderzoek dat
meer duidelijkheid moet geven
over de massale zeehonden-
sterfte in de Noordzee en Wad
denzee. Alleen al in Nederland
zijn de afgelopen tijd tweedui
zend dieren bezweken. Een
groot deel van de zeehonden is
vrijwel zeker gestorven aan een
zeer besmettelijk virus, dat ruim
tien jaar geleden ook al duizen
den dieren het leven kostte.
Osterhaus en zijn medewerkers
willen weten of ook andere fac
toren een rol hebben gespeeld
bij de massasterfte. Het Gro
ningse zeehondenonderzoek,
dat zaterdag is begonnen, is het
grootste dat ooit is gehouden.
De onderzoekers gaan sectie
Een zeehond onder het mes. Foto: ANP/Karei Zwaneveld
verrichten op ruim duizend die
ren. Op de eerste sectiedag zijn
zeker 25 medewerkers in de
loods aan het werk. Ze dragen
witte pakken en plastic hoesjes
om hun schoenen als bescher
ming tegen ziektekiemen die de
kadavers kunnen verspreiden.
De zeehonden, die de afgelopen
tijd zijn gevonden langs de kust,
zijn vorige week in bevroren
toestand naar Groningen ge
bracht. De meeste dieren zijn
nu ontdooid. In de eerste van de
twee loodsen waarin de onder
zoekers aan het werk zijn, liggen
de ontdooide zeehonden onder
plastic zeilen klaar voor de sec
tie. ,;,Hier wordt het voorsnij
werk verricht", vertelt Oster
haus. „Eerst meten we de dieren
en wegen ze. Daarna gaat de zo
geheten voorsnijder aan de
slag."
Op de tafel van de voorsnijder
ligt alweer de veertigste zeehond
van de eerste sectiedag klaar.
Met een groot mes snijdt hij het
dier vaardig open. Er komt nau
welijks bloed vrij, omdat de
voorsnijder in eerste instantie
alleen het vet verwijdert. „Dit is
een vrij gezonde zeehond", zegt
Osterhaus. „Dat zie je aan de
vetlaag. Opvallend is dat de
meeste dieren in goede conditie
zijn. Ze zijn vrijwel acuut aan
het virus, dat longontsteking
veroorzaakt, overleden."
Echt luguber wordt het pas in
de tweede loods. Er staan vier
snijtafels die onder het bloed
zitten. De stank is ondraaglijk.
De onderzoekers achter de tafels
halen onder meer het hart en de
nieren uit de zeehondenkada
vers. Ook worden er monsters
genomen van de organen. De
monsters worden in zakjes en
potjes gedaan en de komende
tijd in diverse laboratoria onder
zocht. De bloederige overblijfse
len van de kadavers worden
naar een destructiebedrijf ge
bracht.
Sommige dieren hebben lange
tijd dood aan de kust gelegen
voor ze zijn geborgen. Ze verke
ren al in verregaande staat van
ontbinding. Er wordt wel een
selectie gemaakt. Maar alleen als
een zeehond volledig uit elkaar
valt, gaat het dier niet door naar
de snijtafels. Zelfs de onderzoe
kers moeten toegeven dat de
rottende kadavers erg smerig
zijn. „Is dit een zeehond?", zegt
een studente en doet een stapje
achteruit. Voor haar ligt een
geelgroen dier, waarvan de huid
al vrijwel is vergaan. Met een
vies gezicht haalt ze de organen
uit het stinkende kadaver.
De onderzoekers in de koude
loods moeten de komende da
gen flink doorwerken. Ze stre
ven e>- naar om de sectie binnen
Al ruim 17.000
dode zeehonden
Onderzoekers zijn zaterdag in
Groningen begonnen met een
uitgebreide sectie op meer
dan duizend zeehonden. Het
gaat om dieren die ziin verza
meld langs de Nederlandse
Noordzee- en Waddenzee
kust. De ziekte werd in mei
van dit jaar in Denemarken
ontdekt en verspreidt zich
nog steeds onder de zeehon
denpopulatie van ItaArdwest-
Europa. Tot nu toe npi meer
dan 17.000 dieren gestorven.
De wetenschappers, onder
leiding van viroloog Ab Oster
haus willen weten waarom de
zeehondenziekte weer zo
massaal huishoudt en in hoe
verre menselijk handelen de
oorzaak van de ziekte is. Te
vens wordt onderzocht of de
zieke zeehonden een infectie
bron kunnen zijn voor mens
en dier. Ook virologen, bacte
riologen en epidemiologen
uit Engeland, Japan en Spanje
zijn erhij betrokken.
tien dagen af te ronden. Volgens
Osterhaus wordt de uitkomst
van het onderzoek over een jaar
verwacht.