GESPREK VAN DE DAG
Van pindakoning tot vredestichter
Hoe 'Nina B.' weer
zakenvrouw wordt
ile
drt
Toekenning Nobelprijs aan Carter is 'schop tegen het been' van Bush
Leve de artiesten
ZATERDAG 12 OKTOBER
MENSELIJK
LUCA, de vijfjarige
vondeling die zes
weken geleden werd
achtergelaten op het
Centraal Station in
Amsterdam, blijft
vooralsnog onderge
bracht in een op
vanghuis. Zolanger
geen duidelijkheid
bestaat over zijn
identiteit is het in
schakelen van een
pleeggezin nog niet
aan de orde. Het Bu
reau Jeugdzorg Amsterdam (BJA) heeft de voorlopige
voogdij over de jongen. Kinderen zijn het beste af in
een pleeggezin", legt Guus de Beer van BJA uit, „maar
we moeten wel eerst achtergrondinformatie hebben om
het juiste gezin te vinden." Volgens De Beer kunnen de
ouders of andere familieleden nog steeds opduiken. Er is
na zes weken nog maar weinig bekend over het jongetje
dat geen haar, wimpers en wenkbrauwen heeft. Praten
met de jongen lukt niet omdat het nog altijd een raadsel
is welke taal Luca spreekt. Foto: ANP
VARKENS bestrijden stress door op kettingen te bijten.
Het kauwen van de dieren zorgt er voor dat de hersenen
meer kalmerende stoffen aanmaken. Die dempen de ef
fecten van chronische stress. Dat blijkt uit onderzoek van
de dierethologe L. Loijens van de Wageningen Universi
teit. Mensen en dieren die onder stress staan gaan ste
reotiep gedrag vertonen, repeterende bewegingen die
schijnbaar geen doel hebben, constateert Loijens. Het
ijsberen van beren en tijgers in de dierentuin is een be
kend voorbeeld. De onderzoekster, die op 16 oktober
promoveert, stelt dat die bewegingen bij varkens leiden
tot een verhoogde productie van opioïden, een verdoven
de stof. Die brengen het varken rust en de hartslag om
laag. Foto: ANP
Er bleef weinig over van beeld van Nina Brink als succesvolle zaken
vrouw, zoals dat bestond ten tijde van de aandelenemissie van
World Online. Foto: Reuters
Ze kreeg de schuld van de zware
verliezen die beleggers leden,
terwijl ze zelf haar aandelen tij
dig had verkocht. Ze gedroeg
zich niet handig door stralend
met champagne te toasten ter
wijl anderen met de gebakken
peren zaten. Ze zag er gek uit
met haar knalrode wangen en
de witte ringen om haar ogen.
Alsof ze onder de zonnebank in
slaap was gevallen. In septem
ber was Nina Brink alleen en
had ze hulp nodig.
Paul Kok van het gelijknamige
communicatiebureau in Groe-
nekan bracht haar reputatie
weer op normaal peil. Overigens
geholpen door uitspraken van
het openbaai- ministerie en de
toenmalige Stichting Toezicht
Effectenbelangen, dat ze niets
onoorbaar had gedaan. Brink
kan nu weer gewoon een ten
toonstelling in het Museon ope
nen of als BN'er meediscussië-
ren in Het Lagerhuis. „Ze wordt
nu neergezet als zakenvrouw,
niet meer als bedrieger."
In 2000 zette Paul Kok vier men
sen op Brink. Tot voor kort had
den twee mensen een fulltime
baan aan het opvijzelen van
Brinks imago. Nu is ze nog da
gelijks een uur werk. Kok sleepte
haar om te beginnen mee naar
'de vijand', de redactie van het
Financieele Dagblad. „We dach
ten dat de journalisten die over
World Online schreven, ook
persoonlijke vooroordelen had
den over Nina Brink. Het bezoek
moest de kou uit de lucht halen.
Later zijn we ook naar de Volks
krant gegaan," aldus Kok.
Vervolgens was Nina Brink te
gast in tv-programma Buitenhof.
Een weloverwogen keuze. Kok:
„Dat was het moment waarop
we het zwijgen verbraken, haar
eerste tv-optreden sinds de
beursgang. Buitenhof paste in
onze strategie: het moest live, de
doelgroep (de kijkers) moest in
teressant zijn, ze moest worden
geïnterviewd door een topjour-
nalist, geen sukkel, maar ie
mand met aanzien. De schmink
die op tv verplicht is, werkte in
haar voordeel: die creëerde een
rustig, zacht beeld."
Tweede stap was een interview
in het Financieele Dagblad. Ook
bewust, omdat dat blad het hart,
en vaak de bron, is van alle an
dere economische media, aldus
Kok. „Het was bedoeld om haar
eigen verhaal in de financiële
gemeenschap tot zijn recht te
laten komen."
Bij drie ging het een beetje fout.
Quote, de Story annex Libelle
van de zakenwereld, kreeg een
interview met Brink. Kok: „We
hadden alles onder controle, tot
en met de uiteindelijke tekst.
Maar de cover van het blad,
daar gingen we niet over. Druk
ten ze haar hoofd groot af, met
ernaast 'Nina B.': duidelijk be
doeld om haar te criminalise
ren." Ook de Telegraafkieeg
Brink op een presenteerblaadje
aangeboden.
Barend en Van Dorp hebben ge
regeld gevraagd Nina Brink in
hun talkshow te mogen ontvan
gen, maar dat werd geweigerd.
„Het risico op nieuwe inciden
ten was te groot, door de formu
le. Het is geen programma dat
bij haar past. Ze mist de uitstra
ling, wordt belemmerd door
haar taal (half Amerikaans). Al
les zou weer worden opgera
keld. Sinds Boonstra er optrad,
is het een soort rehabilitatiepro
gramma geworden, de LPF is er
nu kind aan huis. Maar toen
was het anders dan nu."
Gerry van der Lit
De Democraat Jimmy Carter was
een gebroken man toen hij in de
presidentsverkiezingen van 1980
verloor van zijn Republikeinse te
genstrever Ronald Reagan. De
Amerikaanse kiezers hielden hem
verantwoordelijk voor het econo
mische verval van de Verenigde
Staten in de tweede helft van de
jaren zeventig en de eindeloos
durende gijzelingsactie in de
Amerikaanse ambassade in Tehe
ran. Maar de 'pindakoning' uit
Georgia herstelde zich en maakte
na zijn presidentiële carrière
naam als vredestichter.
„I am Jimmy Carter and I'm
running for president. I will ne
ver lie to you", zo introduceerde
de baptist met de grote glimlach
zich bij het Amerikaanse volk.
Carter werd in 1976 tot presi
dent gekozen, omdat hij profi
teerde van de afkeer die het
Amerikaanse volk had gekregen
van het politiek bestel in Was
hington. Twee jaar eerder had
Richard Nixon moeten aftreden,
en hij was opgevolgd door vice-
president Gerald Ford, die als
president weinig indruk had ge
maakt. Carter oogde betrouw
baar en maakte meteen duide
lijk dat hij wilde afrekenen met
machtsmisbruik. „Ik wil dicht
bij jullie blijven en zijn zoals jul
lie", sprak hij tot zijn langeno-
ten.
Carter bleek een buitengewoon
serieus en plichtsgetrouw politi
cus. Hij was ook een Pietje Pre
cies. Zo maakte hij eigenhandig
schema's voor het gebruik van
de tennisbaan bij het Witte
Huis.
De binnenlandse politiek van
Carter stond in het teken van de
strijd tegen inflatie, recessie en
oliecrises. Hij had de Amerika
nen weinig leuke dingen te ver
tellen: bezuinigen, terugdringen
van het begrotingstekort en af
slanking van het federale over
heidsapparaat.
Het Camp David-akkoord in
1978 tussen de Israëlische pre
mier Menachem Begin en de
Egyptische president Anwar Sa-
dat was het onbetwistbare
hoogtepunt. Dat leverde Sadat
en Begin de Nobelprijs voor de
Vrede op. Carters idealisme in
het buitenlands beleid raakte
gefrustreerd door de machtspo
litiek van de Sovjetunie. De inval
in Afghanistan en de revolutie in
Iran dwongen hem 'Realpolitik'
te laten prevaleren boven zijn
idealistische pampagne voor
eerbiediging van de mensen
rechten. Maar na zijn president
schap revancheerde Carter zich.
Over het geheel genomen was
Carters presidentschap redelijk
succesvol. Hij bouwde een aar
dige staat van dienst op, vooral
op het gebied van milieu. Tij
dens zijn presidentschap intro
duceerde Carter het gebruik van
alternatieve energiebronnen,
verscheidene milieuwetten en
energiebesparende maatrege
len. Carter miste echter de in de
Amerikaanse politieke onmisba
re gave simpel optimisme of op
timistisch simplisme met verve
te prediken. Hij verloor de ver
kiezingen van de op dit punt be
gaafde Ronald Reagan.
Na zijn vertrek uit het Witte
Huis herrees de diepgelovige
baptist uit Georgia. Hij reisde
over de hele aarde om de we
reldvrede dichterbij te brengen.
Carter was bij vrijwel alle brand
haarden in de wereld aanwezig
en leidde, met instemming van
Washington, een soort alterna
tief ministerie van buitenlandse
zaken.
Carter was de perfecte ambassa
deur-zonder-portefeuille. Als
oud-president had hij een hoog
aanzien, zonder dat hij gebon
den was aan enige officiële sta
tus. De bemiddelaar Carter ging
voorbij aan de geijkte diploma
tieke kanalen en, zo verklaarde
Carter op het hoogtepunt van zijn presidentschap, met Sadat (links)
en Begin na het sluiten van het Camp David-akkoord in 1978 (foto
onder). Op de andere foto's tegen de klok in: In 1980, voor hij bij de
verkiezingen verslagen werd door Ronald Reagan, ontmoette hij de
paus. Daarna bezocht hij als ambassadeur-zonder-portefeuille diver
se landen. Begin dit jaar was hij met oud-president Mandela van
Zuid-Afrika in een ziekenhuis in Soweto, in het kader van hun geza
menlijke strijd tegen aids. Daarna baarde hij opzien met zijn bezoek
aan Cuba, waar hij met president Fidel Castro sprak bij een honkbal
wedstrijd. Foto's: AP en Reuters
hij zeifin 1995, bezocht plaatsen
„waar anderen geen voet zet
ten." „Ik kan zeggen wat ik wil.
Ik kan spreken met wie ik wil. Ik
kan de dingen die mij bevallen
doen en andere dingen laten."
Hij bemiddelde onder meer tus
sen Somalië en Ethiopië en was
als waarnemer aanwezig bij ver
kiezingen in Paraguay, Togo,
Panama en Nicaragua. In juni
1994 ging hij, op eigen houtje,
naar Noord-Korea. Hij wist de
stalinisten aldaar te bewegen
om inspecteurs van het VN-kan-
toor voor Atoomenergie toe te
laten tot hun nucleaire installa
ties.
Na dit succes stuurde president
Clinton hem naar Haïti om de
regerende junta 'vrijwillig' op te
laten stappen. Ook op het Cari
bische eiland slaagde Carters
missie. Het enige minpuntje in
zijn 'vredescarrière', voor zover
dat als zodanig kan worden ge
zien, was Bosnië. Weliswaar wist
Carter eind 1994 een nieuw
jaarsbestand te bereiken, maar
enkele maanden later laaiden de
gevechten tussen het Bosnische
regeringsleger en de Serviërs
weer op.
Carter heeft recent ook stelling
genomen in het debat of de VS
op eigen houtje Irak militair zou
mogen aanvallen. Hij vindt dat
verkeerd. Irak vormt op dit mo
ment geen bedreiging voor de
VS en een oorlog van zijn land
tegen Bagdad is geen oplossing,
schreef hij vorige maand. De
toekenning van de vredesprijs
aan de oud-president is ook be
doeld als kritiek op het beleid
van de huidige regering in Was
hington en 'een schop tegen het
been' van degenen die dezelfde
lijn volgen, zei de voorzitter van
het Nobel-comité, Gunnar Ber
ge.
Carter (78) verwelkomde de
prijs, die „mensen aanmoedigt
na te denken over vrede en
mensenrechten." Hij zei dat zijn
werk via het Carter Presidential
Centre in Atlanta, in 1982 door
hem en zijn vrouw Rosalynn op
gericht, het belangrijkste is in
zijn leven. „Toen ik in het Witte
Huis zat, was ik een betrekkelijk
jonge man en ik besefte dat ik
misschien nog 25 jaar aan actief
leven voor mij had", aldus Car
ter tegen CNN. Hij besloot munt
te slaan uit de invloed die hij als
oud-president van het machtig
ste land ter wereld genoot „en ik
besloot leemtes op te vullen."
Naast een museum en een bi
bliotheek biedt het studi
trum van Carter plaats a
project Global 2000. Dit|
probeert oplossingen te
voor ziektes in de Derde t
en voor methodes om dei
bouwproductie te verhos
Een peiling in 1990 weesp
Carter de man die hem v|_
derde, Ronald Reagan, inP*
lariteit was voorbijgestreT
deed Carter deugd, maar'
destijds: „Ik ben niet zo <f
ik denk dat ik de preside!
kiezingen zou kunnen v
Begin dit jaar baarde Cai
nieuw opzien, door als e
Amerikaanse (ex-)preside^
naar Cuba te gaan, sinds Cj.
Castro in 1959 de macht
De regering-Bush was daL
gelukkig mee, omdat het^
munistische Cuba voor h^c
hoort in het rijtje 'Landen*
het Kwaad'. Carter liet zid
niet door weerhouden. Hl
hopen de dialoog tussen JM
•en Cuba weer op gang teL,
nen brengen. Het tekent lp'
die altijd probeert tegenstL
gen te overbruggen.
ANP/GPD/AP
Die Nederlandse artiestenwereld is erg
klein. Toen ik in de jaren zestig op de
Toneelschool kwam, had je nauwe
lijks 300 beroepsacteurs. Wij vonden
elkaar allemaal geiveldig en de rest
van de wereld was klootjesvolk. Hoe
kleiner het wereldje des te sterker de
band van Wij tegen het soepie'. Er zijn
nu wat meer acteurs, een paar duizend
geloof ik, en door al die musicals en al
dat cabaret kennen we wat meer zangers,
dansers en grappenmakers dan vroeger.
Maar het blijft allemaal nogal inteelterig.
Hier de Kunstenaar en daar de misselijk
makende middenstander. Zoiets.
De afgelopen maand kwam ik drie man
nen tegen die mijn blik op de wereld weer
wat verruimd hebben. Om te beginnen
Frans B. die in de warmtetechniek zit. Hij
was verantwoordelijk voor verwarming en
airconditioning van de eerste wolkenkrab
ber in Amsterdam. En hij had huivering
wekkende verhalen over hoe de kleinste
misrekening in de begroting zijn firma ka
pitalen kon kosten, welke technische poes
pas er allemaal kwam kijken bij zo'n groot
karwei en hoe met allerlei aannemers en le
veranciers uit binnen- en buitenland on
derhandeld moest worden. Ik was behoor
lijk onder de indruk
Diezelfde avond was ik te gast bij Feyo D.
Hij ontving de minister van landbouw van
Bhutan, een koninkrijkje in hetHimalaya-
gebied. Feyo was daar ooit op vakantie ge
weest en had zich verbaasd over de magere
koeien. In Nederland stelde hij zich in ver
binding met specialisten uit Wageningen.
Hij zamelde geld in en zette in zijn eentje
ontwikkelingshulp op touw om de veeteelt
in Bhutan een duwtje te geven. Sindsdien
mocht hij zich daar adviseur des konings
noemen. Die avond introduceerde hij in
zijn Wassenaarse huis de Bhutaanse minis
ter bij 'de juiste mensen'. Ik hoorde daar
natuurlijk niet bij, ik was meer randversie
ring, maar ik was toch blij met de uitnodi
ging. Die minister was op bedeltocht langs
Europese landen. Hij vertelde dat hij in
kleine landen als Nederland, Ierland en De
nemarken meer ophaalde dan in een land
als Duitsland. Een aardige variant op het
verhaal van collectanten die in wijken met
kleine huizen meer schijnen te vangen dan
in villawijken
En dan was er nog Geert K Ik kwam hem
in Bloemendaal tegen op het strand. Geert
is betrokken bij de aidsbestrijding in Afrika.
„We beleefden onlangs een aardige door
braak", vertelde hij, „De directie van het
Coca Colaconcern wil eventueel de medicij-
ide
de
twa
aeti
ans
itor
-dar
we
feu
tso
ïh<
rou
nen betalen voor zijn Afrikaanse weii
mers. Dat is goedkoper dan steeds wtf^j
de mensen vervangen en nieuwe men
inwerken. Men verzocht ons uit te rei) j|
om welk bedrag het gaat. Een lastige1
Ze hebben in Afrika duizenden mensUai
dienst verspreid over een groot aantoon
den die allemaal weer een andere leiien
standaard hebben. Andere transport's e
andere verspreidingsmogelijkheden, k b
logistiek. Maar interessant.ti zi
Dat leek mij ook. Al die misselijk mdjnz;
middenstand is klootjesvolk natuurmdi
Maar zolang ze met de opbouw van ibri|
kenkrabbers, landen en werelddelen Sch
zijn, hebben ze wel erg interessante Wha;
heden. Daar zouden wij artiesten eensvoi
moeten denken als we in de bus stapAn i
om in Winschoten onze rol te gaan spilie
fen<
let
ion
h