eidse allochtonen
ïjn goed in taal
LEIDEN REGIO
Slagerij Nozeman: Balkenbrij voor verwende jongeren
Vraagtekens rond doodlopende nooduitgangen
'Overlast Vogelwijk
bijna achter de rug'
'Pechtold moet Brigade M uit Muziekhuis zetten'
ie
9 houdt
lelmarkt
i in Op
Wieken
'Poco Loco'
past zaak aan
=Jbi
Za;
buurtcentrum Mati-
Jaanstraat 126 in Lei-
idag 13 oktober van
15.00 uur op de tradi-
tjaarsrommelmarkt.
ig is gratis.
folwassenen kunnen
In buurthuis Op Eigen
an het Valkenpad 5
ilen. De kosten bedra-
0 voor zeven spelron-
-50 euro voor de super-
1 zaal is om 19.00 uur
ïm 20.00 uur wordt er
Zondag 13 oktober
jt buurthuis van 10.00
bur een rommelmarkt,
iformatie 5212893.
bert Minkhorst
Je inburgeringscursus-
llochtonen in Leiden
:ces. Het aantal uitval-
I lager dan in andere
sommige gevallen kort
ite mensen ook op hun
[als ze de cursus niet af-
it werd gisteren mee-
in de raadscommissie
en cultuur.
ik ziet af van een voor-
Ie PvdA om een raads-
>ver inburgering in te
'eveel partijen vinden
lerzoek, maatschappe-
:nning genoemd, niet
gemeente zelf is al be
ien aantal studies. De
iuden de mogelijkheid
inderzoek te doen wel
iar wachten in elk geval
msten van de andere
integreren en partici-
an allochtonen in de
Nederlandse) samen-
it gepaard met een hel-
icratische rompslomp,
de presentatie die poli
tici bij de vergadering kregen.
De raadsleden kregen een nau
welijks te bevatten schema
voorgeschoteld. Wel staat vast
dat de taal- en inburgerings- en
vervolgcursussen aanslaan. Het
aantal uitvallers onder de
nieuwkomers bedraagt dertig
procent. In een aantal andere
steden valt de helft of meer uit.
Van de oudkomers, mensen die
hier soms al jaren wonen, haalt
zes procent het einde van de
opleiding niet.
Daar staat tegenover dat er nog
een grote groep 'onvindbaren'
is. Zij behoren wel een cursus te
volgen, maar doen dat niet. De
gemeente schat dat aantal op
zo'n drie- tot vierduizend. Die
gegevens komen uit de gemeen
telijke basisadministratie. Een
van de onderzoeken van de ge
meente richt zich ook op deze
groep.
Dat Leidse allochtonen goed
scoren, heeft twee redenen. De
stad is niet al te groot. Amster
dam heeft bijvoorbeeld meer
uitvallers. En in Leiden 'zitten
ROC Leiden, dat de opleidingen
verzorgt, en de sociale dienst
van de gemeente er bovenop',
zei ambtenaar H. Schweitzer.
Hij legde ook uit dat de inburge
ring nogal ingewikkeld is geor
ganiseerd door voorschriften
van het rijk. „We moeten dat
schema opsturen naar de Twee
de Kamer", zei raadslid F. van
As (Christenunie) daarom.
„Dan kunnen ze zien wat ze ons
aandoen."
Wethouder M. Rabbae (Groen-
Links/vreemdelingenbeleid)
vindt overigens dat de Leidse
prestaties nog beter kunnen.
Daarom is hij voor extra onder
zoek, bijvoorbeeld van de raad.
Een maatschappelijke verken
ning vindt hij niet noodzakelijk.
Hoorzittingen kunnen ook en
zijn bovendien goedkoper. Tot
die slotsom was een meerder
heid van de commissie inmid
dels ook gekomen. Behalve
kostbaar is zo'n verkenning tijd
rovend. „We staan niet te jui
chen", zei WD'er G. van Gru
ting. „Wat voegt het toe aan an
dere onderzoeken? Weegt het
op tegen de kosten en de tijd? Ik
wil het geld pas uitgeven als dat
effectief en nodig is."
door Jos van Duinen
leiden - Twee doodlopende nooduitgan
gen bedreigen de veiligheid van bewo
ners van de twee flats op de hoek Mors
singel en Stationsweg. Pogingen van ver
ontruste bewoners om deze levensge
vaarlijke constructie te veranderen, hab-
ben tot nu toe geen enkel resultaat. Want
alle betrokken partijen wijzen naar el
kaar. De brandweer tenslotte, in grote
verbazing achterlatend. Die begrijpt niet
dat een bewoonster de nooduitgang mag
barricaderen met plexiglas.
Wanneer er brand is, wordt een deel van
de bewoners van de flat aan de Morssin
gel geacht om via een deur de brandtrap
te betreden. Dat lukt. Maar dan begint de
ellende pas echt. De trap mondt uit op
een balustrade van de flat aan de Sta
tionsweg die er haaks op staat. En die ba
lustrade wordt gebarricadeerd door een
stuk plexiglas. Al gooi je je volle gewicht
er tegenaan, dat glas is onverwoestbaar.
Wel kun je, wanneer je lenig bent, een
overstap maken naar een naastgelegen
brandtrap die voor de andere flat is be
doeld. Maar dan moet je niet tot dat
handjevol hoogbejaarde bewoners van
de flat behoren, en op dat moment ook
geen last hebben van rook, paniek of let
sel.
Volgens J. Verhoef, voorlichter van de ge
meente, kent de gemeente haar verant
woordelijkheden. „Er zijn voor beide flats
twee vluchtwegen. Dat zijn de minimale
voorwaarden. Onze taak is om daarop
toe te zien. Maar we kunnen niets meer
eisen dan in het bouwbesluit staat."
„Een levensgevaarlijke situatie", noemen
P. Batelaan en J. Tolsma van de bewo
nersvereniging Morssingel de bizarre
constructie. Zij schreven brieven naar de
beheerder van de flat, de brandweer, de
politie en de gemeente en kregen het ge
lijk telkens aan hun zijde. Toch is de
doodlopende nooduitgang er nog steeds.
Batelaan riep de gemeente in het voor
jaar op zich aan haar plicht te houden
haar burgers een veilige leefomgeving te
bieden. Hij kreeg antwoord: „Er is inder
daad sprake van een illegale en gevaarlij
ke situatie. Dit kan bij calamiteiten ver
strekkende gevolgen hebben. Het raam
moet worden verwijderd."
J. van Brero, bewoonster van de flat aan
de Stationsweg, ontving echter afgelopen
maand een brief van dezelfde gemeente
met de mededeling dat het door haar ge
plaatste raamwerk mocht blijven staan.
„Er is hier meerdere malen ingebroken
toen die brandtrap geplaatst was. Toen
hebben we dat raamwerk neergezet. Ik
heb met de gemeente overlegd en we
hebben afgesproken dat het raamwerk
open moet kunnen. Alle mensen op deze
galerij hebben een sleutel." Er moet dus
wel iemand thuis zijn als er brand is bij
de flat ernaast. Maar dat is volgens Brero
geen probleem. „Ik ben altijd thuis. Ook
's nachts. Er is dus niets aan de hand.
Bovendien is de flat grotendeels van
steen en zal deze niet snel in de brand
vliegen."
De flat van mevrouw van Brero, waar de
noodtrap van de naastgelegen flat op
doodloopt, wordt beheerd door aanne
mer Du Prie. Ook deze blijkt op de hoog
te. „Onze flat was er eerder dan de
brandtrap. De beheerder van de andere
flat moet gewoon zorgen voor een goede
vluchtweg. Dat is niet onze taak Het is
raar dat ze een flat ontwerpen met een
nooduitgang die op ons terrein uitkomt"
De beheerder van de andere flat, M.O.G.
Vastgoed, is zich echter van geen kwaad
bewust. Woordvoerder Dollimore: „Die
trap is destijds volledig volgens de voor
schriften van bouwen en wonen ge
plaatst, en zit juist op die plek omdat dit
de kortste vluchtroute biedt."
Blijft de vraag waarom de gemeente die
'levensgevaarlijke situatie' niet langer le
vensgevaarlijk vindt. G. Broekhuis, na
mens de gemeente belast met de situatie^
komt met een vercassend antwoord. „Die
trap staat niet ten dienste van de bewo»
ners van de Morssingel maar van de be
woners van de andere flat." Dit antwoord
verklaart in elk geval waarom de bewo
ners van laatstgenoemde flat wél een
sleutel van het geraamte hebben. Echter,
de trap loopt richting Morssingelflat ook
dood; de deur daar kan alleen van bin
nenuit geopend worden. Bovendien
heeft de eigenaar die trap niet met dat
doel laten aanbrengen.
De gehele kwestie begint complex te
worden. Tijd om een deskundige er bij te
halen. H. van de Niet, van de Leidse
brandweer, is verbaasd over de theorie
van Broekhuis. „Die vluchtweg in dienst
van de flat aan de Stationsweg? Dat zou
betekenen dat de brandtrap naar boven
loopt. Als ik vlucht dan ga ik altijd naar
beneden. Ik ben ter plekke geweest en
moet concluderen dat deze situatie le
vensgevaarlijk is. Die vrouw die het
raamwerk heeft aangebracht frustreert
niet alleen het vluchten van de bewoners
van beide flats, ook dat van haarzelf. Ik
ben verbaasd dat er nog geen maatrege
len zijn genomen. Dat was de afspraak."
l raadsenquête over inburgering
Flatbewoner
Tolsma krijgt
geen beweging
in het plexiglas
dat de vlucht
weg blokkeert.
Foto: Dick
Hogewoning
den haag/leiden - cerberus
De professionele muziekinstal
latie is vervangen door een huis,
tuin en keuken-sony en ook alle
andere eisen van de gemeente
zijn door de eigenaar van Poeo
Loco, opgevolgd. De exploitant
van het eetcafé in de Merenwijk
dat volgens de gemeente meer
op een kroeg leek, hoopt op die
manier aan de opgelegde
dwangsom te ontkomen.
Eetcafé-exploitant R. Beije is ge
schrokken van de gemeente Lei
den. Gisteren tijdens een rechjg-
zittting bij de Raad van Stafce
bleek dat de uitbater van eetcafé
Poco Loco aan de Watermolen
10 uit angst voor een dwangsom
aan vrijwel alle eisen is gaan vol
doen die de gemeente hem
heeft opgelegd.
„Vanaf het moment dat de heer
Beije zijn eetcafé vestigde ont
vingen wij klachten van omwo
nenden", zei een woordvoerster
van de gemeente gisteren bij de
Raad van State. Het ging daarbij
vooral om geluidsoverlast van
de muziekinstallatie. Bij een
controle van de Milieudienst
West-Holland bleek dat Poco
Loco maar weinig leek op een
eetcafé. „Wij troffen drie pool
biljarts, een grote bar en een
discjockeyhoek aan", meldt een
controleur.
Het vermogen van de muziekin
stallatie lag eveneens veel hoger
dan in restaurants gebruikelijk
is, aldus de gemeente Leiden.
Bij de controle constateerde de
milieudienst ook nog dat de
koolzuurflessen niet goed waren
opgeslagen en dat er in de keu
ken geen vetafscheider is om het
frituurvet op te vangen. De ge
meente legde dwangsommen
op die in totaal nnnen oplopen
tot 15.000 euro.
De Beije liet gisteren weten dat
hij de muziekinstallatie inmid
dels de deur heeft uitgedaan.
Sinds gisteren staat in Poco Lo
co een huis, tuin en keuken-So-
ny, zei raadsman R. Mans. De
koolzuurflessen zijn opgeslagen
zoals het hoort, de vetafscheider
komt eraan en de poolbiljarts
zijn afgeschermd van het eetge-
deelte. De Beije zei gisteren na
de zitting dat hij het als horeca-
exploitant eigenlijk wel gezien
heeft in Leiden. Hij zei ook eige
naar te zijn van het Leescafé aan
het Noordeinde. Ook daar heeft
hij last gehad met de gemeente.
Uitspraak van de Raad van State
volgt.
leiden - De gemeente Leiden
zegt dat de overlast van bouw-
verkeer in de Vogelwijk groten
deels achter de rug is. De werk
zaamheden duren nog maar een
paar weken.
Buurtbewoners zijn boos omdat
de gemeente de afspraak heeft
geschonden dat er geen zwaar
verkeer door de wijk zou rijden.
In de Vogelwijk zijn verschillen
de bouwwerkzaamheden gaan
de, onder andere aan een nieuw
wijkje op het terrein van de
voormalige Annakliniek. Een
speciale bouwweg, die voor dit
doel was aangelegd, is verwij
derd waardoor verkeer nu door
de Vogelwijk moet rijden.
Projectleider Wim Griffioen kan
zich voorstellen dat buurtbewo
ners ontstemd zijn over het
schenden van de afspraak, maar
wijst erop dat er alleen nog licht
transport door de wijk rijdt, en
dat nog maar voor de duur van
een paar weken. „De overlast is
zeer beperkt", zegt hij. Voorts
merkt Griffioen op dat met de
komst van de nieuwe woningen
straks sowieso meer verkeer
door de wijk zal rijden.
- Groenlinks en CDA
gisteravond opnieuw
;rd wethouder A. Pecht-
uur) te laten ingrijpen
Muziekhuis in Leiden,
extreemrechtse band
ijdM oefent. Het was te-
lie Pechtold onderneemt
<en de groep zolang hij
set of de groep zich schul-
trikt aan het verspreiden
Ié of racistische taal. On-
;nmoet dat eerst aanto-
nen, benadrukte hij nogmaals.
Tijdens de vergadering van de
raadscommissie onderwijs en
cultuur vroegen Groenlinks en
CDA opheldering over Pecht-
olds antwoorden op hun schrif
telijke vragen, die ook onderte
kend zijn door de PvdA, SP,
Leefbaar Leiden, LWG/De Groe
nen en de Christenunie. De ze
ven partijen willen dat Pechtold
ervoor zorgt dat Brigade M niet
langer kan oefenen in het Mu
ziekhuis. De gemeente geeft
subsidie aan de instelling en de
fracties vinden het ongeoorloofd
dat de gemeente een band faci-
liteert om zo hun 'uiterst dubi
euze boodschap voor te berei
den'.
Pechtold antwoordde dat het
laatste helemaal niet vaststaat.
Die boodschap herhaalde hij.
Hij heeft al een gesprek gearran
geerd met het Muziekhuis, en
het onderzoek is in gang gezet.
De wethouder wil best haast
maken. „Gezien de commotie
die erover is ontstaan, lijkt het
me zinnig om niet al te lang
hiervoor de tijd te nemen."
Toch meende CDA-raadslid A.
Flippo dat de wethouder niet
meer hoefde te wachten. Hij
wees op een brief van Antifa en
de Leidse Fabel van de Illegaal,
die zou aantonen dat de band
zich wel degelijk schuldig maakt
aan haatdragende teksten.
Pechtold herhaalde zijn stand
punt dat hij de groep ook op fei
ten moet kunnen betrappen. „Ik
heb er echt moeite mee hoe u
met dit probleem omgaat. Vanaf
het moment dat ik wist dat de
band daar oefende zijn mijn
stappen helder geweest. Al dat
soort uitingen zijn ver over de
lijn. Maar het gaat er niet om
wat ik ervan vind, maar wat het
strafrecht er van vindt. De groep
heeft zich ingeschreven onder
de naam Dirk. Ik zal dus eerst
voor een rechter moeten waar
maken dat het Brigade M is. La
ten we nou gewoon het onder
zoek afwachten en op de feiten
oordelen, dan wel veroordelen."
Ed Nozeman behoort
ijftien oudste slagerijen
leriand. Dat valt niet te
je aan de voorkant
innen is alles hypermo-
leen de etalageruit her-
lan het verleden. Granie
ten op het fornuis en de
[eavanceerde apparatuur
n een mens tegemoet
(innen handbereik voor
n medewerkers van de
Slagerij Ed Nozeman.
ïerij die na 112,5 jaar
ip is geworden,
vvas alles anders. Een
hoorde uitspraak bij de
i van de oudere genera-
k uit angst voor de ver
nieuwing in hun leefomgeving.
Bij de slagerij staat de uitspraak
desalniettemin als een huis. Re
novaties, verplaatsingen, ver
bouwingen, noem maar op, de
slagerij heeft het allemaal door
moeten maken om 'mee te
kunnen draaien' op de harde
markt. In 1890 begon het ver
haal op de Hogewoerd om bij
na een halve eeuw later in 1934
hun vaste intrek te nemen in
een hoekhuis in de Van 't Hoff-
straat in de Professorenwijk.
'Slechts' vierduizend gulden
kostten de huizen in die tijd,
maar ze waren niet aan de
straatstenen kwijt te raken. Alles
werd gehuurd, zo ook de slage-
Je slagerij afstemmen op de klant
Daar draalt het volgens Ed Nozeman allemaal om. Foto: Dlck Hogewoning
De Blauwe Steen, die al 700 jaar in de
Breestraat ligt, is het symbolische
middelpunt van de stad.
Onder redactie van
Tïmoteus Waarsenburg en Eric-Jan Berendsen
TELEFOON 0 71 53 56 424
rij. Een tijd waarin de slagerij
moest concurreren met onge
veer twintig andere speciaalza
ken, die door de hele wijk ver
spreid lagen. Volgens de huidi
ge eigenaar Ed Nozeman (37)
ging het, net als nu, om de klan
tenwinning. „Ik weet nog goed
dat we vroeger het vlees bij de
mensen thuis gingen brengen.
Eerst naar de klant toe om de
bestelling op te nemen. Dan te
rug naar de slagerij om het klaar
te maken om vervolgens het
vlees af te leveren en betaald te hoor, begrijp me niet verkeerd.
krijgen. Soms hadden de men
sen geen geld en moest je zelfs
voor een vierde keer terug. Niet
te geloven, maar waar. We de
den alles om de klanten bij ons
te houden. Zonder problemen
Wat iedereen nu heel normaal
vindt - neem zoiets gewoons als
koeling - was vroeger ondenk
baar. Vroeger was de zaak ge
woon tot tien uur 's avonds
open. „We hadden geen koel
kast, dus het vlees moest toch
de deur uit." Het lijkt de nor
maalste zaak van de wereld,
maar het was een feest toen we
voor de eerste keer gekoelde vi
trines kregen", aldus Nozeman.
De slagerij overleefde vele con
currenten in de wijk en bleef
uiteindelijk als enige over.
Waaraan dat gelegen heeft? No
zeman weet wel waarom. „We
hebben ons altijd onderschei
den van de supermarkten. Veel
slagerijen in de buurt konden
de concurrentie niet meer aan
en verdwenen geleidelijk aan.
Wij proberen zoveel mogelijk in
te spelen op de klant. Produc
ten leveren die de supermark
ten niet leveren. Als de klant ha
chee wil, dan maken we dat. Je
slagerij afstemmen op de klant.
Daar gaat het allemaal om."
Voor de supermarkten in de
buurt is Nozeman dus niet
bang. „De gemiddelde Neder
lander heeft steeds meer geld te
besteden en kiest voor een
beetje zekerheid. Ie koopt je
product bij mensen die er ver
stand van hebben en niet bij
een supermarkt waar iemand
van 15 jaar de vakken met vlees
vult. Zij zijn vleesverkopers en
wij verkopers van vlees. We
moeten ae strategie altijd aan
passen om goed in de markt te
blijven, maar ik heb er alle ver
trouwen in dat we nog wel even
mee zullen draaien
De behaalde mijlpaal wordt za
terdag 9 november door slagerij
Nozeman met een feestdag ge
vierd. Allerlei oude slagersvoor-
werpen worden aan het publiek
getoond. Daarnaast bereidt No
zeman oude gerechten als bal
kenbrij. „Dan eten de verwende
jongeren dat tenminste ook
eens."
Thijs Jaskl
